"Modele podatkowe w różnych systemach gospodarczych", Renata

Transkrypt

"Modele podatkowe w różnych systemach gospodarczych", Renata
Akademia Młodego Ekonomisty
SYSTEMY PODATKOWE W GOSPODARCE
Modele podatkowe
w różnych systemach gospodarczych
Mgr Renata Budlewska
Uniwersytet w Białymstoku
16 października 2014 r.
Plan prezentacji
1.
2.
3.
4.
5.
2
Istota podatku
Zasady podatkowe
Rodzaje podatków
Rola podatków w gospodarce
System podatkowy – przykład Polski
Istota podatku
Podatek jest świadczeniem pieniężnym
uiszczanym na rzecz państwa
przez jego obywateli i przedsiębiorstwa,
w wysokości i terminie określanych
w stanowionych przez państwo
aktach prawa podatkowego.
3
Istota podatku
Cechy podatku:
• jest świadczony na rzecz państwa
• jest świadczeniem przymusowym
• nie jest związany z bezpośrednim
świadczeniem wzajemnym
• państwo nie zwraca podatków
4
Istota podatku
Zobowiązanie podatkowe definiuje się
określając następujące elementy:
• podmiot opodatkowania (kto?)
• przedmiot opodatkowania (co?)
• podstawa opodatkowania (jak ją
mierzyć?)
• stawka podatku (ile?)
• okres podatkowy (kiedy?)
5
Zasady podatkowe
6
fiskalne
sprawiedliwości
wydajność
elastyczność
stałość
powszechność
równość
zdolność podatkowa
ekonomiczne
techniczne
nienaruszalność
majątku podatnika
pewność
dogodność
taniość
Rodzaje podatków
• podatki dochodowe
• podatki majątkowe
• podatki konsumpcyjne
7
Rodzaje podatków
• podatki bezpośrednie
–
–
–
–
podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)
podatek od nieruchomości
podatek rolny, leśny, tonażowy, od wydobycia niektórych
kopalin
– podatek od spadków i darowizn i czynności cywilno-prawnych
– podatek od środków transportowych
• podatki pośrednie
– podatek od towarów i usług (VAT)
– podatek akcyzowy
– podatek od gier
8
Rola podatków w gospodarce
Funkcje podatków:
• funkcja fiskalna, czyli gromadzenie środków pieniężnych
niezbędnych do realizacji wydatków publicznych
• funkcja redystrybucyjna, polega na podziale dochodów
budżetowych uzyskanych z podatków między obywatelami i innymi
podmiotami
• funkcja stymulacyjna, czyli oddziaływanie w celu wywołania
określonej zmiany zachowania podatników. Tę funkcję realizuje
się np. za pomocą obniżonych stawek podatkowych, ulg lub
zwolnień. W ten sposób zachęca się do podejmowania przez
obywateli lub podmioty gospodarcze pewnych działań, lub
przeciwnie – podatki mają do pewnych działań podatników
zniechęcić
9
Rola podatków w gospodarce
Nadrzędnym celem gromadzenia dochodów
publicznych za pomocą podatków
jest finansowanie wydatków publicznych
(służba zdrowia, oświata, służby
zapewniające bezpieczeństwo,
infrastruktura drogowa).
10
Rola podatków w gospodarce
Krzywa Laffera
dochody z podatków (T)
Tmax
0
t*
tmax
stawka podatkowa w % (t)
11
Dochody podatkowe
budżetu Polski w 2013 r.
17,1%
0,8%
46,9%
9,5%
0,5%
25,1%
podatek od towarów i usług
podatek akcyzowy
podatek od gier
podatek dochodowy od osób prawnych
podatek dochodowy od osób fizycznych
podatek tonażowy
podatek od wydobycia niektórych kopalin
12
Dochody podatkowe federalnego
budżetu USA w 2013 r.
5%
34%
48%
3%
10%
podatek dochodowy od osób fizycznych
podatek dochodowy od osób prawnych
podatek akcyzowy
składki ubezpieczeniowe
pozostałe
13
Dochody podatkowe budżetu
Wielkiej Brytanii w 2013 r.
17%
25%
9%
6%
17%
podatek dochodowy od osób fizycznych
podatek akcyzowy
podatek od towarów i usług
pozostałe
14
8%
17%
podatek dochodowy od osób prawnych
składki ubezpieczeniowe
podatki majątkowe
Warsztaty
Idealny system podatkowy
15

Podobne dokumenty