profesor janusz k. kozłowski prezydentem

PROFESOR JANUSZ K. KOZŁOWSKI
PREZYDENTEM
MIĘDZYNARODOWEJ UNII AKADEMII
P
A. Wojnar
rofesor Janusz K. Kozłowski, znakomity archeolog i wykładowca pracujący w Instytucie
Archeologii Wydziału Historycznego naszej uczelni, został powołany na stanowisko
prezydenta Międzynarodowej Unii Akademii (Union Academique Internationale). Unia jest
organizacją międzynarodową zrzeszającą ponad 70 akademii z 39 krajów na całym świecie,
wspierającą badania z zakresu humanistyki w ponad 60 tematach, między innymi filologii,
filozofii, nauk społecznych i politycznych. Siedziba organizacji znajduje się w Brukseli. Jednym z założycieli Unii jest Polska Akademia Umiejętności.
Główne zainteresowania naukowe prof. Janusza Kozłowskiego to zagadnienia związane
z epoką kamienia, a w szczególności przejście od paleolitu środkowego do górnego, początki
homo sapiens sapiens, zróżnicowanie kulturowe w paleolicie górnym, neolityzacja centralnej
Europy oraz archeologia Ameryki Środkowej. Profesor Kozłowski pracował na stanowiskach
archeologicznych, między innymi, w Polsce, Egipcie, Bułgarii, Grecji i Turcji. Jest także
wykładowcą na uniwersytetach w Liège, Brukseli i Ghent, College de France oraz Harvard
University. Otrzymał tytuł doktora honoris causa uniwersytetu w Bordeaux. Należy do wielu
stowarzyszeń i organizacji naukowych, jest autorem licznych prac naukowych. Na bieżąco
jest także recenzentem prac doktorskich i habilitacyjnych.
Red.
NAGRODA IM. JÓZEFA KOSTRZEWSKIEGO
DLA PROFESORA PAWŁA VALDE-NOWAKA
P
A. Wojnar
rofesor Paweł ValdeNowak, wicedyrektor
ds. studenckich Instytutu
Archeologii UJ i kierownik Zakładu Epoki
Kamienia w tym instytucie, został laureatem
prestiżowej Nagrody im.
Józefa Kostrzewskiego za
rok 2009. Nagroda ustanowiona została przez
Polskie Towarzystwo
Archeologiczne i Numizmatyczne w 1982 roku,
a wznowiona przez Stowarzyszenie Naukowe
Archeologów Polskich
w 1991 roku. Od początku współfundatorem nagrody jest Instytut Prahistorii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – uczelni, której
współtwórcą był patron nagrody.
Profesor Paweł Valde-Nowak został uhonorowany za to,
że w wyniku kilkunastoletnich badań wykopaliskowych odkrył
pierwsze w Polsce sanktuarium jaskiniowe z paleolitu górnego,
położone w jaskini w Obłazowej na Podhalu. Rozpoznał i zinterpretował kilkanaście poziomów osadniczych w tej jaskini,
z których najstarsze powstały w czasach rozwoju grup neandertalczyków. Późniejsza, bo datowana na 30 tysięcy lat p.n.e., warstwa
kulturowa kultury pavlowskiej zawierała relikty niewątpliwie
obrzędowego układu stworzonego przez człowieka anatomicznie
współczesnego (kromaniończyka). Znalezione tu jego szczątki
kostne są najstarszymi na ziemiach polskich kośćmi Homo sapiens, a odkryty w tym miejscu i dwukrotnie omawiany na łamach
„Nature” inwentarz zabytkowy zyskał już światową sławę.
W ostatnich latach prof. Paweł Valde-Nowak dokonał innego
odkrycia archeologicznego, które zmieniło ugruntowane poglądy
na najstarsze osadnictwo pierwszych grup rolniczych w Europie Środkowej. Chodzi o odkrycie na wierzchowinie Pogórza
Wiśnickiego w miejscowości Łoniowa śladów potężnej budowli
halowej sprzed siedmiu tysięcy lat (neolit), w której zachowały
się dwa groby, integralnie związane z tą budowlą. Sytuacja ta
odbiega od dotychczas udokumentowanych faktów, typowych dla
tej kultury. Profesorowi Pawłowi Valde-Nowakowi udało się odkryć pozostałości długiego domu, w którym zapewne pochowano
osoby wyróżnione w ówczesnej społeczności, pełniące specjalne
funkcje – kapłanów lub przywódców. Odkrycie to nie znajduje
nawiązań w dotychczasowych wynikach badań neolitycznych
grup wczesnorolniczych w skali całej Europy.
LŚ
ALMA MATER nr 126–127
35