pobierz - Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie

WOJEWODA LUBELSKI
PN- II.4131.301.2016
Lublin, dnia 22 sierpnia 2016r.
Rozstrzygnięcie nadzorcze
stwierdzające nieważność uchwały Nr XXII/183/2016 Rady Miasta
Tomaszów Lubelski z dnia 15 lipca 2016r. w sprawie przyjęcia Programu
opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobieganiu bezdomności
zwierząt na terenie miasta Tomaszów Lubelski w roku 2016, w części
obejmującej § 3 zd. 2, § 5 pkt 2 zd. 2, § 8 ust. 5 w brzmieniu: „będą
umieszczane w miejscu czasowego przetrzymywania zwierząt, a
następnie”, § 9 ust. 2 w brzmieniu: „a w przypadku gdy możliwe jest
ustalenie właściciela tego zwierzęcia kosztami opieki zostanie obciążony
jego właściciel” Programu, stanowiącego załącznik do uchwały.
Na podstawie art. 91 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o
samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446)
stwierdzam nieważność
uchwały Nr XXII/183/2016 Rady Miasta Tomaszów Lubelski z dnia 15 lipca
2016r. w sprawie przyjęcia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi
oraz zapobieganiu bezdomności zwierząt na terenie miasta Tomaszów
Lubelski w roku 2016, w części obejmującej § 3 zd. 2, § 5 pkt 2 zd. 2, § 8 ust.
5 w brzmieniu: „będą umieszczane w miejscu czasowego przetrzymywania
zwierząt, a następnie”, § 9 ust. 2 w brzmieniu: „a w przypadku gdy możliwe
jest ustalenie właściciela tego zwierzęcia kosztami opieki zostanie obciążony
jego właściciel” Programu, stanowiącego załącznik do uchwały.
Uzasadnienie
Uchwała Nr XXII/183/2016 została doręczona organowi nadzoru w dniu
25 lipca 2016 r.
Działając na podstawie m. in. art. 11a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 r. poz. 856, ze zm.) przedmiotową uchwałą
Rada Miasta przyjęła program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz
zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Miasta Tomaszów Lubelski,
stanowiący załącznik do uchwały.
W myśl art. 11a ust. 1 ustawy o ochronie zwierząt, rada gminy
wypełniając obowiązek, o którym mowa w art. 11 ust. 1, określa, w drodze
uchwały, corocznie do dnia 31 marca, program opieki nad zwierzętami
bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Stosownie do treści
art. 11a ust. 2 program, o którym mowa w ust. 1, obejmuje:
1) zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt;
2) opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie;
3) odławianie bezdomnych zwierząt;
2
4) obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla
zwierząt;
5) poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt;
6) usypianie ślepych miotów;
7) wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt
gospodarskich;
8) zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń
drogowych z udziałem zwierząt.
Zgodnie z § 3 Programu, stanowiącego załącznik do uchwały,
zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt przez
Miasto Tomaszów Lubelski realizowane jest poprzez umieszczanie
bezdomnych zwierząt domowych w schronisku dla bezdomnych psów w
Zamościu. W przypadku braku wolnego miejsca w schronisku, wyłapywane
zwierzęta do czasu przewiezienia ich do schroniska będą przetrzymywane w
tymczasowym punkcie przetrzymywania zwierząt utworzonym przy Miejskim
Zarządzie Dróg ul. Ściegiennego 57, 22-600 Tomaszów Lubelski.
Z treści cytowanego wyżej art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie
zwierząt wynika, iż zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom polega na
zapewnieniu im miejsca w schronisku.
Tym samym nie jest dopuszczalne tymczasowe przetrzymywanie
odłowionych zwierząt w miejscu innym niż schronisko.
Stosownie do treści art. 4 pkt 25 ustawy o ochronie zwierząt, ilekroć w
ustawie jest mowa o „schronisku dla zwierząt” - rozumie się przez to miejsce
przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi spełniające warunki
określone w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014r., poz. 1539, ze zm.).
Przepisy ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób
zakaźnych zwierząt precyzyjnie określają wymagania dla podejmowania i
prowadzenia działalności nadzorowanej – w tym także – prowadzenia
schronisk dla zwierząt (Rozdział 2 ustawy).
W myśl art. 5 tej ustawy, podjęcie działalności nadzorowanej, w zakresie
prowadzenia schroniska dla zwierząt jest dozwolone po uprzednim zgłoszeniu
zamiaru jego prowadzenia właściwemu miejscowo powiatowemu lekarzowi
weterynarii, a następnie po uzyskaniu pozytywnej decyzji tego organu w
zakresie spełniania wymagań weterynaryjnych określonych dla prowadzenia
tego rodzaju działalności. Powiatowy lekarz weterynarii przy wydawaniu ww.
decyzji nadaje również weterynaryjny numer identyfikacyjny podmiotowi lub
poszczególnym obiektom budowlanym lub miejscom, w których ma być
prowadzona działalność nadzorowana, lub osobom wykonującym określone
czynności w ramach tej działalności.
Jednocześnie, powiatowy lekarz weterynarii prowadzi rejestr podmiotów
prowadzących działalność nadzorowaną na obszarze jego właściwości, w
omawianym zakresie (art. 11 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt).
Tylko nad schroniskami powiatowy lekarz weterynarii sprawuje nadzór
umożliwiający kontrolę sprawowanej opieki nad umieszczonymi w nich
zwierzętami, co stanowi gwarancję właściwego wykonywania tej opieki,
trzymania zwierząt w odpowiednich warunkach do życia.
3
Zapewnienie schroniska dla bezdomnych zwierząt jest ustawowym
obowiązkiem gminy, z którego nie zwalnia brak miejsc w schroniskach
istniejących.
Schroniskiem, jak już zostało wskazane, jest miejsce przeznaczone do
opieki nad zwierzętami bezdomnymi, spełniające warunki określone w ustawie
o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.
Żaden przepis ustawy o ochronie zwierząt nie zezwala na
przetrzymywanie
wyłapanych
zwierząt
w
miejscu
tymczasowego
przetrzymywania (zob. wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 17
września 2014 r.- sygn. akt II SA/Go 576/14).
W zamyśle ustawodawcy miejscem zapewniającym opiekę nad
zwierzętami w celu zapobieżenia ich bezdomności jest schronisko, które aby
mogło podejmować i prowadzić działalność musi spełniać przewidziane
prawem wymagania weterynaryjne. Zatem, skoro obligatoryjnym elementem
Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania
bezdomności zwierząt jest zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w
schronisku dla zwierząt (art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie zwierząt), to
przyjęcie w nim postanowień umożliwiających przekazanie wyłapanych
zwierząt pod opiekę inną niż zapewnianą w schronisku, narusza przyjęte w
tym zakresie założenia ustawowe.
W związku z powyższym należy stwierdzić, iż regulacja uchwały
dopuszczająca możliwość przetrzymywania bezdomnych zwierząt w miejscu
innym niż schronisko stanowi naruszenie art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o
ochronie zwierząt.
Powyższa argumentacja uzasadnia także zakwestionowanie zgodności
z prawem § 5 pkt 2 Programu zd. drugie w brzmieniu: „oznakowanie
bezdomnych zwierząt przebywających w miejscu czasowego przetrzymywania
zwierząt” oraz § 8 ust. 5 Programu w brzmieniu: „będą umieszczone w miejscu
czasowego przetrzymywania zwierząt, a następnie”.
Stosownie do § 9 ust. 2 Programu koszty związane z zapewnieniem
opieki zwierzętom gospodarskim, które z różnych przyczyn utraciły swoje
dotychczasowe schronienie ponosi Miasto Tomaszów Lubelski, a w przypadku
gdy możliwe jest ustalenie właściciela tego zwierzęcia kosztami opieki
zostanie obciążony jego właściciel.
W ocenie organu nadzoru powyższe postanowienie w zakresie słów: „a
w przypadku gdy możliwe jest ustalenie właściciela tego zwierzęcia kosztami
opieki zostanie obciążony jego właściciel” zostało podjęte z przekroczeniem
umocowania wynikającego z art. 11a ust. 1 i 2 ustawy o ochronie zwierząt
oraz z naruszeniem przepisu art. 11a ust. 5 tej ustawy. Wyliczenie w art. 11a
kategorii spraw przekazanych organowi stanowiącemu gminy do unormowania
w programie opieki nad zwierzętami bezdomnymi ma charakter wyczerpujący,
co oznacza, że uchwała rady gminy winna zawierać pełny zakres regulacji
określony w tym przepisie, a jednocześnie nie powinna zawierać postanowień,
które wykraczałyby poza ten zakres.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 27
sierpnia 2014 r., sygn. akt II SA/Wr 408/14, uznał, iż koszty realizacji programu
opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt
ponosi gmina i ustawa nie przewiduje partycypacji w tych kosztach przez inne
podmioty. Brak jest zatem podstawy do nakładania obowiązku ponoszenia
4
kosztów związanych z realizacją celów programu przez inne podmioty niż
Gmina.
W wyroku z dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt II SA/Wr 82/14
Wojewódzki Sądu Administracyjny we Wrocławiu trafnie wywiódł, iż pojęcie
terminu "zwierzęta bezdomne" znajdujemy w art. 4 pkt 16 u.o.z., przez który
rozumie się zwierzęta domowe lub gospodarskie, które uciekły, zabłąkały się
lub zostały porzucone przez człowieka, a nie ma możliwości ustalenia ich
właściciela lub innej osoby, pod której opieką trwale dotąd pozostawały. Z
analizy powyżej przytoczonej definicji zwierząt bezdomnych wynika, iż o
statusie bezdomności takich zwierząt możemy mówić tylko w takim przypadku,
gdy nie ma możliwości ustalenia ich dotychczasowych właścicieli lub
posiadaczy, czyli jeżeli zwierzęta te są w potocznym znaczeniu "bezpańskie".
Tymczasem zaskarżona (…) regulacja odnosi się do sytuacji, w której
właściciel zwierzęcia jest już znany i możliwym staje się obciążenie go
kosztami poniesionymi przez gminę na wyłapanie, transport i opiekę
weterynaryjną "złapanego" zwierzęcia. Oczywistym jest, iż w takim przypadku
nie można mówić o zwierzęciu bezdomnym w rozumieniu art. 4 pkt 16 u.o.z., a
tym samym ewidentne staje się przekroczenie, zawartego w art. 11 ust. 3
u.o.z., upoważnienia ustawowego.
Zdaniem organu nadzoru przedstawiona wykładnia zachowuje
aktualność także w obecnym stanie prawnym, na gruncie art. 11a ustawy o
ochronie zwierząt stanowiącym podstawę prawną do uchwalenia gminnego
programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania
bezdomności zwierząt.
Nadmieniam, że w przypadku odebrania zwierzęcia w trybie art. 7
ustawy o ochronie zwierząt kwestię obciążenia dotychczasowego właściciela
lub opiekuna kosztami transportu, utrzymania i koniecznego leczenia
zwierzęcia reguluje wprost ust. 4 tego artykułu.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzenie nieważności uchwały Nr
XXII/183/2016, we wskazanym zakresie, jest uzasadnione.
Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje skarga do
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, złożona za moim
pośrednictwem, w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.
WOJEWODA LUBELSKI
Przemysław Czarnek
/podpisano elektroniczne/
Otrzymują:
1) Burmistrz Miasta Tomaszów Lubelski
2) Przewodniczący Rady Miasta Tomaszów Lubelski
Potwierdzam zgodność kopii z dokumentem elektronicznym:
Identyfikator dokumentu 1164686.2306232.2098234
RN M. Tomaszów Lubelski -program opieki nad
Nazwa dokumentu
zwierzętami.pdf
RN M. Tomaszów Lubelski -program opieki nad
Tytuł dokumentu
zwierzętami.pdf
Sygnatura dokumentu
Data dokumentu
Skrót dokumentu
Wersja dokumentu
Data podpisu
Podpisane przez
5
PN-II.4131.301.2016
2016-08-22 00:00:00
40B1F3B58C055A15E1A586E739CFCED3542
23E28
1.3
2016-08-22 15:47:31
Przemysław Czarnek wojewoda lubelski
EZD 3.17.1457.1936.6022
Data wydruku:
Autor wydruku:
2016-08-23 17:18:24
Staroch Marta inspektor wojewódzki