D - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kętrzynie

Sygn. akt III RC 106/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 31 października 2014r.
Sąd Rejonowy w Kętrzynie III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący SSR Jolanta Litwinowicz
Protokolant sekr. sądowy Iwona Batko
po rozpoznaniu w dniu 21 października 2014r. w Kętrzynie
sprawy z powództwa R. T.
przeciwko J. T.
o uchylenie obowiązku alimentacyjnego lub o obniżenie alimentów
I. Obniża alimenty od powoda R. T. płatne na rzecz pozwanej J. T. do kwoty 350 (trzysta pięćdziesiąt) złotych
miesięcznie przy zachowaniu dotychczasowych warunków i terminów płatności z ustawowymi odsetkami w wypadku
opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od 21 października 2014r. w miejsce alimentów ustalonych
ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Kętrzynie w dniu 22 lutego 2013r. w sprawie III RC 525/12 w kwocie 400
zł miesięcznie.
II. W pozostałej części powództwo oddala.
III. Nie obciąża pozwanej kosztami sądowymi.
IV. Koszty procesu wzajemnie znosi.
V. Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności
Sygn. akt III RC 106/14
UZASADNIENIE
Powód R. T. wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego w kwocie 400 zł miesięcznie, którą łoży na rzecz byłej żony
- J. T. lub o obniżenie alimentów do kwoty 100 zł miesięcznie. Następnie domagając się nadal uchylenia obowiązku
alimentacyjnego żądał ewentualnie obniżenia alimentów do kwoty 200 zł miesięcznie (k.157),potem do kwoty 250 zł
miesięcznie (157 verte´) następnie do kwoty 200zł miesięcznie (k.191) a potem znowu do kwoty 100 zł miesięcznie
(k.190). W uzasadnieniu podał, że w 2013r. uległ wypadkowi na skutek czego doznał złamania kości piszczelowej i
rozdarcia wiązadła krzyżowego kolana a niebawem po powrocie do pracy na budowie, skręcił sobie kolano i ponownie
przebywa na zwolnieniu lekarskim. W związku z powyższym wynagrodzenie powoda uległo znacznemu zmniejszeniu
a wypełnianie obowiązku alimentacyjnego w dotychczasowej wysokości wiąże się z nadmiernym uszczerbkiem dla
powoda i jego rodziny. Powód ponosi znaczne wydatki związane ze swoim i swojej rodziny utrzymaniem. Natomiast
pozwana utrzymuje się z alimentów płaconych przez powoda i nie czyni starań mających na celu podjęcie przez nią
jakiegokolwiek zatrudnienia. Pozwana powinna pracując, choćby częściowo, zdobywać środki finansowe na swoje
utrzymanie.
Pozwana J. T. domagała się oddalenia powództwa w całości. Podniosła, że wskutek rozwodu jej sytuacja uległa
znacznemu pogorszeniu, popadła w niedostatek, nie stać jej na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych,
niewiele zarabia i ma problemy ze zdrowiem.
Sąd ustalił, co następuje:
Wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 27 czerwca 2011r. w sprawie VI RC 2007/10 małżeństwo stron zostało
rozwiązane przez rozwód z winy powoda. Wyrokiem tym został określony obowiązek alimentacyjny powoda wobec
pozwanej na kwotę 800 zł miesięcznie ( k.69 w sprawie sygn. akt VIRC 2007/10).
Następnie w dniu 22 lutego 2013r. przed Sądem Rejonowym w Kętrzynie strony zwarły ugodę, w której ustaliły
obniżenie alimentów płatnych na rzecz pozwanej do kwoty 400 zł miesięcznie (k.46 w sprawie sygn. akt III RC 525/12).
Z małżeństwa strony miały dwoje dzieci, które są już samodzielne .
Strony od dawna nie mieszkają razem. Jeszcze przed rozwodem powód mieszkał i pracował za granicą. Łożył na
utrzymanie rodziny. Powódka leczyła się z powodu dyskopatii i rwy kulszowej. W trakcie pobytu za granicą powód
związał się z inną kobietą. Z tego związku w dniu (...) urodziła się małoletnia M. T..
W dacie orzekania w poprzedniej sprawie powód był zatrudniony w (...) S.c.w A. jako malarz tapeciarz z zarobkiem
1625 euro miesięcznie oraz pobierał ekwiwalent na dojazdy w kwocie 49 euro (k.21-22 oraz k. 25 w aktach III RC
525/12).
Opłacał czynsz z tytułu najmu mieszkania w wysokości 325 euro miesięcznie z przedpłatą za media i koszty dodatkowe
w kwocie 150 euro tj. łącznie 475 euro miesięcznie (k.23-24 w aktach III RC525/12).
Powód z zawodu jest murarzem, ma 49 lat. Zatrudniony jest jako posadzkarz z tym, że ostatnio przebywał na zasiłku
chorobowym w kwocie netto 1446 euro miesięcznie ( pismo (...) Kasy Chorych w B. wraz z tłumaczeniem k.14 i k.15
oraz k.12 i 13).
W dniu 11 lipca 2013r. powód uległ wypadkowi ( uraz w kolano wózkiem na zakupy- k.10), na skutek którego
doznał bocznego złamania głowy kości piszczelowej oraz przedniego rozdarcia wiązadła krzyżowego kolana prawego.
Przebywał na zwolnieniu lekarskim do 11 listopada 2013r. W dniu 25 listopada 2013r. powód podczas pracy
na budowie skręcił sobie prawe kolano i od tego czasu ponownie przebywał na zwolnieniu lekarskim. W dniu
3 lutego 2014r. powód przebył zabieg artroskopowej plastyki przedniego wiązadła krzyżowego prawego stawu
kolanowego (kserokopia karty informacyjnej leczenia szpitalnego z Kliniki w B. wraz z tłumaczeniem na język polski
k.8-11,zaświadczenie lekarskie k. 55,145).
Powód ponosi koszty związane z utrzymaniem mieszkania : nadal 475 euro za czynsz i przedpłatę za media ;19,99 euro
za internet i telefon; 43,34 euro za ubezpieczenie od wypadku i ubezpieczenie domu; 9,83 euro za ubezpieczenie od
pożaru; 56 euro miesięcznie za przedszkole córki, koszty ubezpieczenia samochodu w łącznej kwocie 72,08 euro w
tym kwota 36,64 euro tytułem AC oraz ponosi koszt benzyny w wysokości średnio 100 euro miesięcznie a także spłaca
kredyt ratalny w wysokości 225 euro miesięcznie, ponadto opłaca ubezpieczenie emerytalne drugiej żony w wysokości
60 euro miesięcznie oraz swoje ubezpieczenie na życie w wysokości 50 euro miesięcznie (wyciąg ,zestawienie obrotów
na koncie wraz z tłumaczeniem k.16 -22 oraz k.61-105,k.138-143,151-173,158-188). Ponadto wpłaca do komornika
150 euro miesięcznie (powód nie płacił alimentów wobec czego pozwana wszczęła skutecznie egzekucję komorniczą).
Powód spłaca raty kredytu, dwukrotnie brał kredyt aby spłacać zadłużenie powstałe dlatego, że nie płacił alimentów
na rzecz pozwanej, na kaucję za mieszkanie, zakup łóżka. W dniu 27 października 2014r. powód zapłacił pozwanej
tytułem zaległych alimentów kwotę 2000 zł (dowód wpłaty- k.189).
Po rozwodzie z pozwaną, powód zawarł nowy związek małżeński, na utrzymaniu ma jedno dziecko. Pobiera zasiłek
rodzinny na córkę w kwocie 184 euro miesięcznie. W związku z wypadkiem przy pracy otrzymał odszkodowanie w
kwocie 2000 euro. Powód oświadczył, że jego żona podjęła pracę jako sprzątaczka ale została zwolniona ponieważ jak
rozchorowała się ich córka, żona musiała zająć się dzieckiem. Córka powoda ma problemy z sercem, aktualnie jest w
trakcie diagnozowania.
Orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w K. z dnia 8 sierpnia 2011r. pozwana została zaliczona do
umiarkowanego stopnia niepełnosprawności (k.41 w aktach III RC525/12). Kolejnym orzeczeniem (...) ds. Orzekania
o Niepełnosprawności w K. z dnia 22 października 2013r. pozwana została zaliczona do umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności (k.43).
Poprzednio pozwana pobierała z (...)u zasiłek w kwocie 580 zł miesięcznie ( k.45 odwrót w aktach III
RC525/12).Ponosiła koszty utrzymania mieszkania w kwocie 350,20 zł miesięcznie oraz 100 zł miesięcznie tytułem
spłaty zaległości w opłatach za mieszkanie tj. łącznie 450,20 zł miesięcznie ( k.42 w aktach III RC525/12). Pozwana
leczyła się w poradni neurologicznej z powodu dyskopatii, rwy kulszowej przewlekłej, zwyrodnienia kręgosłupa (k.43
w aktach IIIRC525/12).
Pozwana zamieszkuje w dotychczasowym mieszkaniu stron, które przypadło jej w wyniku podziału majątku
wspólnego. Nie ma pracy, jest zarejestrowana jako bezrobotna, bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Utrzymuje
się z alimentów płaconych przez powoda. Przewlekle choruje z powodu dyskopatii lędźwiowej, dyskopatii szyjnej i
przewlekłej rwy kulszowej (zaświadczenie o stanie zdrowia k.44). Pozostaje pod stałą opieką specjalistycznej poradni.
Ponosi stale koszty związane z leczeniem w kwocie około 50 zł miesięcznie (k.46,).
Pozwana w okresie od 3 marca 2014r. do 31 sierpnia 2014r. odbywała staż na stanowisku rejestratorki w
Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej (...) w B. (k.155) otrzymywała wówczas stypendium w wysokości 988,40
zł brutto miesięcznie (kserokopia decyzji k.42).Pozwana zalegała z ponoszeniem opłat za mieszkanie na łączną kwotę
7772,47 zł a zadłużenie na dzień 31.03.2014r. wynosiło 2189,98zł (zaświadczenie k.47). Pozwana zarejestrowana jest
jako bezrobotna, bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych ( zaświadczenie k.154). Od komornika niemieckiego pozwana
otrzymuje przekazy pieniężne w kwotach 60-70 euro egzekwowane od powoda w związku z tym ,że powód nie płacił
alimentów(k.129-134,) a we wrześniu 2014r. otrzymała 202,81 euro (k.156).
Zakończyła się sprawa o podział majątku wspólnego. Pozwana obowiązana jest zapłacić powodowi 40.000 zł tytułem
spłaty wynikłej z podziału majątku wspólnego. Na ten cel syn pozwanej zaciągnie kredyt i będzie go spłacał (k.192
verte´).
Sąd zważył, co następuje:
W świetle zgromadzonego materiału dowodowego żądanie powoda jest zasadne ale tylko częściowo.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje dwie postaci obowiązku alimentacyjnego między rozwiedzionymi
małżonkami: zwykłą postać (art. 60 § 1 kro) oraz szerszą postać tego obowiązku (art. 60 § 2 kro).
Zgodnie z art.60 § 1 kro małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i
który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania
w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i
majątkowym zobowiązanego.
Artykuł 60 § 1 kro reguluje istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego między byłymi małżonkami po orzeczeniu
rozwodu, w sytuacji gdy oboje małżonkowie zostali uznani za winnych rozkładu pożycia małżeńskiego jak również
ma zastosowanie w sytuacji, gdy żadnemu z małżonków nie została przypisana wina, a zatem gdy sąd rozwodowy na
zgodne żądanie małżonków zaniechał orzeczenia o winie (art. 57 § 2 zdanie pierwsze kro).
Natomiast zgodnie z art. 60 § 2 kro, jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia
a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego sąd na żądanie małżonka
niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do
zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, choćby ten nie znajdował się w niedostatku.
Przepis ten (art. 60 § 2 kro) legł u podstaw obowiązku alimentacyjnego powoda względem pozwanej, ustalonego
wyrokiem Sądu Okręgowego w sprawie rozwodowej stron.
Tymczasem przedmiotem rozważań w niniejszej sprawie jest ustalenie czy nastąpiła taka zmiana stosunków,
która uzasadniałaby uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanej lub obniżenie alimentów.
Zgodnie, bowiem z treścią art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy
dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przy czym przez zmianę stosunków należy rozumieć istotne zmniejszenie
lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się
usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga
skorygowania poprzez stosowne zmniejszenie albo zwiększenie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Zmianę
stosunków powoduje także zdarzenie, wskutek którego obowiązek alimentacyjny wygasa(vide’ Kodeks rodzinny
i opiekuńczy z komentarzem pod redakcją Krzysztofa Pietrzykowskiego wyd.2 Wydawnictwo C.H. BECK Wa-wa
2010r).
Analizując dowody zebrane w sprawie, Sąd uznał, że brak jest podstaw do uchylenia obowiązku alimentacyjnego.
Przesłanką obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanej jest istotne pogorszenie sytuacji materialnej
małżonka wyłącznie niewinnego, choćby ten nie znajdował się w niedostatku. Sytuacja finansowej pozwanej jest
trudna i absolutnie nieuzasadniająca uchylenia obowiązku alimentacyjnego powoda względem pozwanej. Alimenty,
które otrzymuje od powoda pozwalają na zaspokojenie części jej zupełnie podstawowych potrzeb.
Zdaniem Sądu Rejonowego od ostatniego rozstrzygnięcia nie nastąpiła, taka zmiana stosunków, która uzasadniałaby
uwzględnienie żądania powoda tj. uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanej lub obniżenie do
kwoty 100 zł miesięcznie. Nie jest taką okolicznością fakt, że powód założył nową rodzinę, ani że spłaca kredyt ani, że
ma zadłużenie alimentacyjne, bo nie płacił alimentów, ani, że alimenty egzekwuje od niego komornik ani, że ponosi
koszty utrzymania samochodu.
Schorzenie powoda w żaden sposób nie uniemożliwia powodowi wykonywanie jego pracy (być może na razie utrudnia
mu dodatkowe dorabianie, z uwagi na przebyty uraz). Powód nie jest osobą niepełnosprawną tak jak pozwana.
Rzeczywiście przejściowo jego sytuacja finansowa nieco pogorszyła się na skutek doznanego urazu kolana ale powód
w przeciwieństwie do pozwanej nie jest osobą chorą ,niepełnosprawną i ma stałą pracę przynoszącą dochód.
Tłumaczenie powoda, że ma na utrzymaniu córkę pochodzącą z aktualnego związku nie oznacza, że koszty jakie
powstają w związku z utrzymaniem dziecka obciążają tylko ojca dziecka a matkę dziecka już nie. Nie wiadomo dlaczego
tylko on miałaby ponosić wszystkie koszty związane z utrzymaniem dziecka skoro obydwoje rodzice obowiązani są
utrzymywać dziecko a nie tylko jedno z nich. Słuszna wydaje się sugestia pozwanej ,że skoro córka powoda uczęszcza
do przedszkola ,to nic nie stoi na przeszkodzie aby żona powoda podjęła pracę i wspomogła w utrzymaniu rodziny.
Sytuacja materialna pozwanej nie tylko uległa istotnemu pogorszeniu na skutek orzeczenia rozwodu ale pozwana
znajduje się w niedostatku.
Pozwana ponosi koszty utrzymania mieszkania należącego do stron w wysokości: 372 zł miesięcznie za czynsz, za
energię elektryczną około 150 zł miesięcznie, za gaz co drugi miesiąc 56 zł , za telefon 20 zł miesięcznie, za telewizję
39,90zł miesięcznie, podatek od nieruchomości 23 zł kwartalnie (kserokopie dowodów opłat k.48,49,50,51).
Zdaniem Sądu Rejonowego powód nie udowodnił, że od ostatniego rozstrzygnięcia nastąpiła, taka zmiana stosunków,
która uzasadniałaby uwzględnienie w całości żądania powoda tj. uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda
wobec pozwanej, lub radykalnego obniżenia alimentów, choć rzeczywiście przyznać należy, że sytuacja związana z
wypadkiem powoda i tym ,że w tym okresie jego dochody były niższe zdaniem Sądu rzutuje na wysokość alimentów.
Sytuacja finansowa pozwanej nadal jest bardzo trudna i absolutnie nieuzasadniająca uchylenia obowiązku
alimentacyjnego powoda względem pozwanej. Aktualnie poza alimentami pozwana nie ma innych świadczeń.
Alimenty, które otrzymuje od powoda pozwalają jej na opłacenie części podstawowych potrzeb.
Stanowisko powoda, że była żona powinna sobie radzić sama nie znalazło akceptacji Sądu .
Przyjęcie toku rozumowania powoda, prowadziłoby do paradoksalnej sytuacji, że wystarczy posiadać samochód,
użytkować go, ponosić znaczne opłaty z tym związane oraz doprowadzić do zaległości alimentacyjnych by na tym
skorzystać w postaci uzyskania uchylenia obowiązku alimentacyjnego lub znacznego obniżenia alimentów. Skoro
użytkowanie samochodu przez powoda wiąże się ze sporymi wydatkami to może powód winien się zastanowić
czy jest to wydatek niezbędny. Na utrzymanie samochodu powód potrzebuje miesięcznie prawie 200 euro a
tymczasem alimenty na byłą żonę to kwota tylko niespełna 100 euro. Powód ponosi koszt dobrowolnego dodatkowego
ubezpieczenie siebie i drugą żonę a jego łączny koszt wynosi 110 euro a zatem więcej niż alimenty na pozwaną.
Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że powód jest w stanie łożyć na utrzymanie byłej żony.
Zdaniem Sądu, w sprawie od daty ustalenia alimentów, których uchylenia lub obniżenia pozwany się domaga
nie nastąpiły takie zmiany, które uzasadniałby żądanie powoda i uchylenie obowiązku alimentacyjnego, natomiast
zasadne jest obniżenie alimentów do kwoty 350 zł miesięcznie.
Przy wykorzystaniu swoich sił i możliwości powód jest w stanie łożyć na utrzymanie byłej żony alimenty w kwocie
350 zł miesięcznie.
W tym stanie rzeczy, uwzględniając częściowo żądanie obniżenia alimentów w pozostałym zakresie należało na
podstawie art. 138 kro powództwo oddalić.
Koszty procesu pomiędzy stronami Sąd wzajemnie zniósł.
Na marginesie tylko dodatkowo należy zauważyć, że nie ma również podstaw do ustalenia, że wygasł obowiązek
alimentacyjny w oparciu o przepis art. 60 § 3 kro. Rozwód został orzeczony z winy powoda a po rozwodzie uprawiona
do alimentów nie zawarła nowego związku małżeńskiego.