Banki o największych zyskach >Fundusze własne >Depozyty

◊ rp .pl
świat
Piątek | 26 czerwca 2009
pieniądza
7
P
Ostatni taki rok dla banków
BANKI | Instytucje zarobiły w 2008 roku 14,7 mld zł. Fety jednak nie było
– nie pozwoliła na nią obawa przed tym, co będzie w tym roku
ELIZA WIĘCŁAW
Początek 2008 r. nie zapowiadał
katastrof, nikt nie wypowiadał
wtedy słowa „opcja”, nie było
też mowy o złych kredytach.
Kryzys kojarzył się przede
wszystkim ze Stanami Zjednoczonymi. Bankowcy martwili się
jedynie pogarszającą się płynnością na rynkach międzynarodowych i zapowiadali ostrą walkę na rynku depozytów, do czego w trakcie roku doszło.
Sami bankowcy i analitycy
twierdzili, że w 2008 r. wynik
branży będzie lepszy niż ten za
2007 r. Szacowali, że dynamika
wzrostu nie powinna przekroczyć 15 proc., co oznaczało, że
zysk netto banków nie będzie
wyższy niż 15 mld zł. Prognozy
co do wyniku się sprawdziły. Inne już niekoniecznie.
– Jeśli sprawdzą się prognozy
dotyczące sytuacji makroekonomicznej w Polsce, nie przewiduję problemów ze wzrostem
rezerw na tzw. złe kredyty.
Oczywiście w liczbach bezwzględnych rezerwy będą rosły,
ale będzie to efekt wzrostu
portfeli kredytowych banków,
równocześnie jednak – co podkreślam – jakość tego portfela
będzie wciąż dobra – mówił w
maju 2008 r. Jan Bujak, wiceprezes Fortis Banku.
Andrzej Stopczyński, dyrektor zarządzający Pionem Nadzoru Bankowego w Komisji
Nadzoru Finansowego twierdził w tym samym czasie: – Nie
widzę wyraźnych zagrożeń
dla systemu bankowego, takich,
które wymagałyby intensywnych działań nadzoru. Są
natomiast sprawy, którym bardzo uważnie się przyglądamy.
Pierwsza z nich to kwestia płynności banków oraz dostępności
do długoterminowego finansowania. Druga to sposób badania
zdolności kredytowej klientów.
Po kolejnych trzech miesiącach nastroje były już mniej
optymistyczne. Bankowcy co
prawda przyznawali, że wyniki
za pierwsze półrocze 2008 r. są
świetne, że nasze banki mają się
dobrze, ale... – Można porównać Polskę do oazy. Jednak jeżeli pogoda na pustyni, która ją
otacza będzie się pogarszać, to
oaza również to odczuje. Efekty
kryzysu na rynkach finansowych już zaczynamy odczuwać
i odczujemy, ale z pewnym
opóźnieniem i na pewno w łagodniejszej postaci – mówił
Piotr Romanowski, ówczesny
członek zarządu Banku Millennium. Maciej Stańczuk, prezes
WestLB, przypominał, że większość polskich banków jest
kontrolowana przez międzynarodowe organizacje. Jeśli w
spółkach matkach dobrze się
dzieje, spółki córki nie muszą
się niczego obawiać. Dziś jeśli
któryś z dużych banków będzie
zmuszony realizować program
naprawczy, to z pewnością nie
ominie on Polski.
Pierwszy odczuł to Fortis
Bank Polska. Ze względu na
potężne problemy tej grupy finansowej rządy trzech państw
zdecydowały się wesprzeć Fortisa. W konsekwencji grupa została podzielona i częściowo
sprzedana francuskiemu BNP
Paribas.
Zresztą jesień 2008 r. była
krytyczna dla światowej bankowości. We wrześniu upadł amerykański bank inwestycyjny
Lehman Brothers. Jego bankructwo doprowadziło do skrajnej sytuacji finansowej wiele innych firm. W Europie rządy jeden po drugim przygotowywały
plany ratunkowe dla branży finansowej. Nie obyło się bez nacjonalizacji banków w Anglii,
Belgii, Islandii czy Irlandii.
Natomiast w Polsce banki po
trzech kwartałach miały rekordowy zysk. Branża zarobiła na
czysto 12,65 mld zł. Jednak nastroje bankowców nie odzwierciedlały tych wyników. – Priorytetem dla banków w 2009 r. będzie kwestia płynności i odpowiednia wysokość kapitałów.
Akcja kredytowa będzie mniejsza. Banki będą bardziej konserwatywnie podchodzić do
>REKORDOWY ROK SEKTORA BANKOWEGO
udzielania kredytów – mówił
Sławomir Sikora, prezes Banku
Handlowego. Wtórował mu
Józef Wancer, szef BPH: – Rzeczywistość jest inna, koszt ryzyka i pieniądza wzrósł. Kryteria
kredytowe będą zaostrzane
– twierdził.
W czwartym kwartale wybuchła bomba pod nazwą opcje.
Firmy kupowały opcje, żeby
zabezpieczyć się przed zmianą
kursu walutowego. Umacniający się złoty zachęcił przedsiębiorców do spekulacji na walutach. Kupowali bowiem opcje
nie tylko jako zabezpieczenie
transakcji rozliczanych w walutach. Gdy złoty zaczął się osłabiać – a przedsiębiorcy obstawiali jego umocnienie – ich
straty zaczęto liczyć w milionach złotych. Transakcje opcyjne doprowadziły do upadłości
wielu firm. Banki natomiast
musiały tworzyć dodatkowe
rezerwy, które znacząco obniżały wynik.
W grudniu 2008 r. bankowcy
szacowali, jak duży spadek zanotuje branża w tym roku.
Najbardziej optymistyczni mówili o 20 – 30 proc., pesymiści o
60 – 70 proc.
W tych mało komfortowych
warunkach pod koniec roku
wystartowały dwa banki: należący do włoskiej grupy Carlo
Tassara Alior oraz Allianz Bank.
Kryzys sprawił, że ich właściciele i zarządy musieli zrewidować
swoje strategie.
Ale liczby z grudnia 2008 roku
są imponujące. Aktywa banków
przekroczyły 1 bln zł, rok wcześniej wynosiły 793 mld zł. Portfel
kredytów dla przedsiębiorstw
zwiększył się z 172 mld zł do 223
mld zł, a dla klientów indywidualnych z 254 mld zł do 369 mld zł.
Powodem tak mocnego wzrostu
była nie tylko zwiększająca się
akcja kredytowa, ale także osłabienie złotego. Spadł natomiast
do 10,8 proc. współczynnik wypłacalności sektora.
>JAK POWSTAŁO ZESTAWIENIE I CO ZAWIERA
Jest to już 16. ranking banków
przygotowany przez „Rz”.
Podobnie jak w ubiegłym roku
uszeregowaliśmy banki według
wielkości aktywów, czyli udziału
w rynku.
Publikacja ukazuje się stosunkowo
późno, dzięki czemu zdecydowana
większość przesłanych nam sprawozdań jest zweryfikowana przez
audytorów.
Zestawienie zostało sporządzone na
podstawie informacji z banków:
sprawozdania finansowego, takiego,
jakie jest publikowane w Monitorze
Polskim, oraz ankiety z dodatkowymi
informacjami.
W tabeli nie ma wyników czterech
banków. Zarząd Dominetu zdecydował o nieprzekazywaniu danych
finansowych do czasu zakończenia
procesu integracji z Fortis Bankiem.
Ze względu na przejęcie ABN Amro
przez RBS polska spółka po raz kolejny nie pokazuje swoich rezultatów.
Danych nie dostarczył również Meritum Bank (d. BWE). Natomiast FCE
Bank postanowił nie upubliczniać
swoich wyników. Banki były proszone o przekazanie, ile wynoszą
fundusze uwzględniane przy liczeniu
współczynnika wypłacalności. Natomiast kapitały brutto to wszystkie
fundusze oprócz zysku z bieżącego
roku i pożyczek podporządkowanych.
Odsetki netto to odsetki otrzymane
minus zapłacone. Podobnie jest w
wypadku prowizji. Wynik na działalności bankowej jest efektem
dochodów uzyskanych z odsetek,
prowizji, papierów wartościowych,
operacji walutowych i innych. Koszty
działania banku to przede wszystkim wynagrodzenia i związane z
nimi narzuty, a także inne opłaty po-
>Banki o największych zyskach
Zysk netto
w tys. zł
Poz.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Bank Pekao SA
Powszechna Kasa Oszczędności BP
Bank Zachodni WBK
BRE Bank
Bank Handlowy
ING Bank Śląski
Bank Millennium
Getin Bank
Kredyt Bank
Raiffeisen Bank Polska
GE Money Bank
AIG Bank
Lukas Bank
Bank Gospodarstwa Krajowego
Bank BGŻ
Eurobank
Noble Bank
Nordea Bank
Bank BPH
Santander Consumer Bank
Deutsche Bank Polska
Fortis Bank
Bank Polskiej Spółdzielczości
Polbank EFG
Bank of Tokyo-Mitsubishi
R* – kolejność wg ROA, R** – kolejność wg ROE
3 540 936
3 120 674
954 286
857 459
600 434
445 413
413 409
369 087
324 917
315 231
265 461
229 892
217 164
214 801
206 150
184 614
155 896
136 420
113 645
105 608
81 625
78 496
53 570
47 117
38 643
Zmiana
w proc.
63,74
7,47
-14,08
20,75
-27,15
-29,38
-10,44
—
-16,80
4,86
-32,61
-6,92
-14,00
-39,85
-21,73
35,47
20,42
93,42
-36,46
20,68
-0,95
-55,80
22,25
—
52,40
ROA
w proc.
b.d.
2,60
1,70
1,30
1,50
0,70
b.d.
1,90
1,00
1,31
1,90
3,37
2,20
b.d.
0,90
3,31
2,70
0,87
0,88
1,21
1,29
0,40
0,50
b.d.
2,70
R*
—
5
10
13
11
24
—
9
17
12
8
1
6
—
20
2
3
23
22
16
14
29
28
—
4
ROE
w proc.
23,50
24,00
20,90
27,40
11,70
12,30
15,70
25,20
13,20
20,20
19,88
36,60
18,34
b.d.
9,50
35,34
28,50
12,87
7,29
12,99
16,22
6,20
14,10
b.d.
13,10
R**
>Fundusze
własne
Poz.
7
6
10
4
23
21
15
5
17
11
12
1
13
—
26
2
3
20
28
19
14
29
16
—
18
noszone przez bank, np. czynsze.
Saldo odpisów na rezerwy to różnica
kosztów tworzenia rezerw i przychodów z rozwiązanych rezerw
celowych. Jeśli w tej pozycji jest minus (saldo jest ujemne), to znaczy,
że bank więcej rezerw tworzył, niż
rozwiązywał. W sprawozdaniach
banków saldo to jest prezentowane
w różny sposób. Udzielone zobowiązania pozabilansowe to różnego
rodzaju gwarancje i poręczenia oraz
przyrzeczone linie kredytowe.
Współczynnik wypłacalności jest
stosunkiem bazy kapitałowej do
2008
Zmiana
w tys. zł w proc.
1 Bank Pekao SA 13 094 233 18,88
12 885 283 29,07
2 PKO BP
5 911 760 48,87
3 BRE Bank
4 743 569 25,47
4 BZ WBK
5 ING Bank Śląski 3 811 532 27,79
6 Bank Handlowy 3 675 517 7,00
7 Bank Millennium 3 533 702 23,03
8 Kredyt Bank
9 Bank BGŻ
2 677 872 29,83
2 143 688 22,54
10 GE Money Bank 2 107 338 8,15
11 Raiffeisen Bank 2 007 362 39,06
12 Getin Bank
13 BGK
1 813 678
—
1 672 599 41,05
14 Bank BPH
15 Alior Bank
1 521 206 26,21
1 277 849
—
16 Fortis Bank
17 Nordea Bank
1 217 922 -14,29
1 106 462 12,30
18 Deutsche Bank PBC 1 056 574 33,94
19 Lukas Bank
921 885 1,50
20 BOŚ
21 AIG Bank
830 788 1,91
787 629 40,79
22 Santander Consumer 721 980 28,21
23 EuroBank
601 573 41,66
24 Bank DnB NORD
25 Noble Bank
552 946 20,28
496 706 64,85
wartości aktywów ważonych ryzykiem. Określa on, na ile kapitały są
wystarczające w stosunku do ryzyka,
jakie wziął na siebie bank. Wymagane minimum to 8 proc. Zysk na
zatrudnionego – zysk netto dzielony
przez liczbę zatrudnionych. Koszty
na zatrudnionego – suma kosztów
wynagrodzeń i narzutów na nie dzielona przez liczbę zatrudnionych.
Jeśli bank nie przysłał danych, wpisywaliśmy „b.d. ”. Znak „-” oznacza,
że nie mogliśmy policzyć zmiany danej wartości w stosunku do końca
—el
2007 r.
>Należności
od klienta i budżetu
>Depozyty podmiotów
niefinansowych
Poz.
Poz.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
2008
w tys. zł
98 102 019
PKO BP
Bank Pekao SA
82 512 041
BRE Bank
52 142 477
Bank Zachodni WBK 34 940 711
33 748 166
Bank Millennium
Kredyt Bank
27 660 647
ING Bank Śląski
25 742 839
GE Money Bank
20 940 536
17 361 132
Getin Bank
Bank BGŻ
17 075 891
17 016 890
Polbank EFG
Raiffeisen Bank Polska 16 635 076
BGK
16 571 289
Fortis Bank
14 941 360
Bank Handlowy
13 885 977
13 676 132
Nordea Bank
Deutsche Bank PBC
11 114 227
Santander Consumer Bank 9 679 420
Lukas Bank
8 864 144
Bank BPH
8 696 760
Bank Ochrony Środowiska 7 788 126
EuroBank
6 123 803
AIG Bank
5 868 733
Bank DnB NORD Polska 4 933 295
Noble Bank
3 786 336
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
2008
w tys. zł
PKO BP
101 856 930
42 642 170
Bank Zachodni WBK
ING Bank Śląski
42 005 464
BRE Bank
37 750 027
Bank Pekao SA
36 847 776
Bank Millennium
31 702 279
20 275 366
Kredyt Bank
Bank Handlowy
19 935 072
Bank BGŻ
18 143 549
Raiffeisen Bank Polska 15 028 065
14 738 892
Getin Bank
Bank Ochrony Środowiska 9 210 293
Nordea Bank
8 386 504
Deutsche Bank PBC
6 204 793
5 436 873
Fortis Bank
Lukas Bank
5 180 023
Noble Bank
3 454 781
Deutsche Bank Polska 2 869 672
BGK
2 428 061
Bank Pocztowy
2 119 909
Invest-Bank
1 987 682
AIG Bank
1 872 141
Eurobank
1 556 606
Bank DnB NORD Polska 1 472 091
Bank Polskiej Spółdz.
1 374 142