docPo prostu mapa
download 
Reklamacja Transkrypt
Po prostu mapa
Wymagania edukacyjne z geografii klasa 1 gimnazjum UCZEŃ POTRAFI: Temat Wymagania konieczne Wymagania ocena dopuszczająca podstawowe ocena dostateczna Wymagania rozszerzające ocena dobra Wymagania dopełniające ocena bardzo dobra Wymagania wykraczające ocena celująca •Wymienić pomocnicze •Wskazać przykładowe nauki geografii, źródła informacji geograficznej •wskazać naturalne i antropogniczne formy krajobrazu •Opisać zastosowanie nowoczesnych źródeł informacji geograficznej •Przedstawić ewolucję poglądów dotyczących roli geografii w systemie współczesnych nauk przyrodniczych i społecznych •Wskazać najlepsze źródła informacji, pomocne do przygotowania materiałów informacyjnych •posłużyć się atlasem geograficznym, rocznikiem statystycznym, literaturą popularnonaukową, •Zastosować zasoby internetu dla pozyskania najnowszych informacji o funkcjonowaniu środowiska i działalności człowieka Po prostu mapa 1. Lekcja organizacyjna. Geografia – jako nauka. •zdefiniować termin geografia 2.Sposoby prezentacji •wskazać różne źródła wiedzy o Ziemi informacji o Ziemi 3/4 . W różnych skalach. Skale map •wykorzystać różne źródła wiedzy do przygotowania informacji na wybrany temat, •Podać definicję skali i •wyróżnić różne •przeliczać odległości z •obliczać skalę mapy na •Wskazać różne mapy rodzaje skal, wykorzystaniem skali podstawie porównania zastosowania map odległości w terenie i wykonanych w różnych •porównywać wielkości skal na mapie skalach 5. Obraz świata z góry. Mapy i ich podstawowe rodzaje. •Podać definicję mapy, •dokonać podziału map •dokonać podziału map •porównać treści map •dokonać analizy treści ze względu na skalę ze względu na treść, wykonanych w różnych wybranej mapy •wymienić elementy skalach tematycznej mapy •wskazać cechy map tematycznych 6. Bogactwo treści map. Przedstawianie treści na mapach – metody kartograficzne •Wyróżnić typy znaków topograficznych – sygnaturowych, liniowych, powierzchniowych, •Wskazać rodzaje znaków topograficznych na wybranych mapach •wyróżnić podstawowe rodzaje metod kartograficznych stosowanych na mapach – izolinii, kartogramu, kartodiagramu, zasięgu, barwnych powierzchni •dokonać analizy wybranego zjawiska przyrodniczego lub społecznogospodarczego przedstawionego na mapach za pomocą metod kartograficznych, 7. Wysokości na •Podać definicję mapach. poziomicy, Przedstawianie rzeźby •wymienić inne izolinie terenu na mapach – izohipsa, izobata, •odczytać cechy ukształtowania powierzchni na mapach poziomicowych i hipsometrycznych, •porównać cechy ukształtowania obszarów różniących się wysokością •odczytać na podstawie •odczytać cechy map poziomicowych i ukształtowania dna hipsometrycznych oceanicznego zmiany wysokości terenu uwzględniając gęstość poziomic 8. Nie zgub się w lesie. •Podać sposoby Czytanie mapy wykorzystania map Odnaleźć się na mapie. Orientacja w terenie •obliczać odległości na •posługiwać się w mapach, wykorzystując terenie mapą skale topograficzną, •odszukać wybrane obiekty w terenie, posługując się mapą •posłużyć się znajomością określania kierunków świata dla orientacji mapy w terenie •wskazać praktyczne strony zastosowania metod kartograficznych dla zobrazowania i porównywania zjawisk i procesów •zaplanować trasę podróży wykorzystując mapę samochodową, turystyczną 9. Jak czytać wykres? Czytanie i tworzenie wykresów. Powtórzenie wiadomości i umiejętności z działu „Po prostu mapa •Wskazać możliwości przedstawiania różnych cech i wielkości geograficznych za pomocą wykresów •wykonać przykładowe wykresy statystyczne – słupkowy, diagram kołowy, segmentowy •dokonać analizy elementów przedstawionych na wykresie, •Wybrać najbardziej właściwy wykres do przedstawiania wybranych wielkości statystycznych •porównywać cechy obiektów i zjawisk przedstawiane na wykresach 10. „Po prostu mapa” Sprawdzian wiadomości i umiejętności Wymagania wynikające z podstawy programowej I. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń: 1) wykazuje znaczenie skali mapy w przedstawianiu różnych informacji geograficznych na mapie; posługuje się skalą mapy do obliczenia odległości w terenie; 2) odczytuje z map informacje przedstawione za pomocą różnych metod kartograficznych; 3) posługuje się w terenie planem, mapą topograficzną, turystyczną, samochodową (m.in. orientuje mapę oraz identyfikuje obiekty geograficzne na mapie i w terenie); 4) identyfikuje położenie i charakteryzuje odpowiadające sobie obiekty geograficzne na fotografiach, zdjęciach lotniczych i satelitarnych oraz mapach topograficznych; 5) dobiera odpowiednią mapę w celu uzyskania określonych informacji geograficznych; 6) określa położenie geograficzne oraz matematyczno-geograficzne punktów i obszarów na mapie; 7) lokalizuje na mapach (również konturowych) kontynenty oraz najważniejsze obiekty geograficzne na świecie i w Polsce (niziny, wyżyny, góry, rzeki, jeziora, wyspy, morza, państwa itp.); 8) analizuje i interpretuje treści map ogólnogeograficznych, tematycznych, turystycznych; 9) projektuje i opisuje trasy podróży na podstawie map turystycznych, topograficznych i samochodowych. Pyłek we Wszechświecie 11. Kula ziemska czy nie kula? Kształt i wymiary Ziemi •Podać podstawowe dane o rozmiarach Ziemi •Porównać kształt i wielkość Ziemi z innymi planetami Układu Słonecznego •wskazać różnice między kulistym a elipsoidalnym kształtem Ziemi, •opisać zmiany poglądów na kształt Ziemi na podstawie różnych źródeł wiedzy, •podać informacje o odkrywcach i podróżnikach, wykorzystując dostępne źródła informacji geograficznej •Zdefiniować długość i •Odczytać położenie szerokość geograficzną, punktów i obszarów na •wskazać na globusie i mapach i na globusie mapie świata półkule: wschodnią, zachodnią, północną, południową •Obliczać odległości na mapie z wykorzystaniem wartości współrzędnych geograficznych 13. Dzień i noc. Ruch •Podać przyczynę obrotowy Ziemi i jego występowania dnia i następstwa nocy •Podać cechy ruchu obrotowego Ziemi •Wymienić bezpośrednie i pośrednie skutki ruchu obrotowego Ziemi •Omówić wpływ ruchu •Wskazać przykłady obrotowego na kształt wpływu ruchu Ziemi obrotowego Ziemi na życie i działalność człowieka 14. Dookoła Słońca. •Opisać zmiany Ruch obiegowy Ziemi wysokości Słońca w i jego następstwa ciągu roku nad horyzontem w południe nad Polską •Zdefiniować ruch obiegowy Ziemi, •podać konsekwencje ruchu Ziemi wokół Słońca •Wyjaśnić znaczenie stałego nachylenia osi ziemskiej dla zróżnicowania oświetlenia Ziemi w ciągu roku •Opisać drogę Ziemi wokół Słońca w ciągu roku i zdefiniować peryhelium i aphelium 12. Odnaleźć się na Ziemi. Współrzędne geograficzne 15/16. A czas płynie. Czas na Ziemi •Podać cechy południków i równoleżników •Podać różne sposoby mierzenia czasu na Ziemi •Odczytać czas z mapy •Określać różnice •Podać zastosowanie stref czasowych między czasem czasu letniego i słonecznym, zimowego strefowym, urzędowym, •obliczać różnice czasu słonecznego •Zaplanować trasę podróży z wykorzystaniem określenia położenia względem równika i południka zerowego •Określić wpływ oświetlenia Ziemi na klimat •Określić cechy zmiany czasu na linii zmiany daty 17. Wysokość Słońca. Strefy oświetlenia Ziemi Powtórzenie wiadomości i umiejętności z działu „Pyłek we Wszechświecie” 18.„Pyłek we Wszechświecie” – sprawdzian wiadomości i umiejętności •Opisać zmiany wysokości Słońca w ciągu roku w różnych szerokościach geograficznych •Obliczyć wysokość Słońca w południe w dniach równonocy i przesileń •Scharakteryzować widomą dzienną drogę Słońca w różnych szerokościach geograficznych •Wskazać cechy stref oświetlenia Ziemi •Określić zależności pomiędzy strefami oświetlenia Ziemi a strefami krajobrazów strefowych na Ziemi II. Kształt, ruchy Ziemi i ich następstwa. Uczeń: 1) podaje główne cechy kształtu i wymiarów Ziemi; odczytuje współrzędne geograficzne na globusie; 2) posługuje się ze zrozumieniem pojęciami: ruch obrotowy Ziemi, czas słoneczny, czas strefowy; podaje cechy ruchu obrotowego; wyjaśnia, dlaczego zostały wprowadzone strefy czasowe i granica zmiany daty; posługuje się mapą stref czasowych do określania różnicy czasu strefowego i słonecznego na Ziemi; 3) podaje cechy ruchu obiegowego Ziemi; przedstawia (wykorzystując również własne obserwacje) zmiany w oświetleniu Ziemi oraz w długości trwania dnia i nocy w różnych szerokościach geograficznych i porach roku; 4) podaje najważniejsze geograficzne następstwa ruchów Ziemi Delikatna powłoka 19. Nasza Ziemia. Funkcjonowanie Ziemi i jej sfer •Wymienić sfery Ziemi •Określić zasięg – atmosfera, poszczególnych sfer hydrosfera, litosfera, ziemskich biosfera, pedosfera •Wskazać na przykładach sposoby oddziaływania sfer na siebie •Wskazać pozytywne i negatywne przykłady oddziaływania człowieka na środowisko •Omówić etapy kształtowania się poszczególnych sfer ziemskich 20. Niezbędna otoczka. Atmosfera, pogoda i klimat •Podać główne składniki gazowe atmosfery •Określić znaczenie troposfery dla kształtowania się warunków środowiska na Ziemi •Omówić znaczenie poszczególnych składników gazowych atmosfery, •Omówić schemat bilansu cieplnego Ziemi •Analizować a schemacie zmiany cech atmosfery wraz ze wzrostem wysokości •podać znaczenie warstwy ozonowej 21. Tu ciepło, tam zimno. Temperatura powietrza na Ziemi •Wykonać wykresy zmian temperatury powietrza •Wskazać na mapach obszary najcieplejsze i najzimniejsze na Ziemi, •obliczać średnią dobową, roczną temperaturę powietrza, •obliczać amplitudę temperatury •Określić cechy zmian rocznych temperatury powietrza różnych regionów Ziemi •Analizować cechy obszarów gdzie zanotowano skrajne wartości temperatury powietrza na Ziemi •Wskazać przykłady działalności człowieka wpływające na zmiany średniej temperatury na Ziemi 22. Ciągle gdzieś pada. Opady atmosferyczne na Ziemi •Opisać rodzaje opadów, •obliczać roczne sumy opadów •Wskazać na mapach przykłady obszarów o najwyższych i najniższych opadach •Opisać związek występowania opadów z ośrodkami ciśnienia i cechami środowiska, •wyjaśnić powstawanie deszczów zenitalnych •Opisać kształtowanie się frontów atmosferycznych, •omówić przebieg pogody na frontach, •wyjaśnić zasady powstawania monsunów, fenu, bryzy •Podać przykłady występowania huraganowych wiatrów na Ziemi i opisać ich skutki •Analizować wykresy klimatyczne klimatogramy •Scharakteryzować na podstawie map klimatycznych i wykresów podstawowe typy klimatu •Określić cechy klimatu najbardziej sprzyjające życiu i działalności człowieka •Podać przykłady i scharakteryzować cechy klimatów astrefowych 23. Różnorodność •Wskazać na mapach klimatów. Klimaty na występowanie Ziemi głównych stref klimatycznych 24/25. Podróż od •Omówić znaczenie •Scharakteryzować z równika ku biegunom. świata organicznego dla wykorzystaniem map Strefowość na Ziemi człowieka główne zbiorowiska leśne na Ziemi Powtórzenie wiadomości i umiejętności z działu „Delikatna powłoka” 26.Sprawdzian wiadomości i umiejętności z działu „Delikatna powłoka •Opisać na podstawie ilustracji cechy różnych gatunków roślin i zwierząt, •wskazać dostosowanie się roślin i zwierząt do warunków środowiska •Omówić cechy zróżnicowania krajobrazów strefowych na Ziemi wraz z przemieszczaniem się od równika ku biegunom •Przedstawić informacje o rzadkich gatunkach roślin i zwierząt na podstawie różnych źródeł informacji III. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. Uczeń: 1) charakteryzuje wpływ głównych czynników klimatotwórczych na klimat; 2) charakteryzuje na podstawie wykresów lub danych liczbowych przebieg temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w ciągu roku w wybranych stacjach meteorologicznych położonych w różnych strefach klimatycznych; oblicza amplitudę i średnią temperaturę powietrza; wykazuje na przykładach związek między wysokością Słońca a temperaturą powietrza; 3) wykazuje zróżnicowanie klimatyczne Ziemi na podstawie analizy map temperatury powietrza i opadów atmosferycznych oraz map stref klimatycznych na Ziemi; 4) podaje na podstawie map tematycznych zależności między strefami oświetlenia Ziemi a strefami klimatycznymi oraz wykazuje wpływ klimatu na zróżnicowanie roślinności i gleb na Ziemi; Dynamiczna planeta 27. Ziemskie puzzle. Płytowa budowa litosfery •Podać podstawowe wielkości Ziemi i opisać je na schematycznym rysunku •Wskazać na schemacie •Wyjaśnić czym są i podać ogólne cechy płyty litosfery, warstw wnętrza Ziemi •zdefiniować terminy: fałd, niziny, wyżyny, góry •Omówić procesy prowadzące do powstania gór fałdowych, •odczytywać na mapach nazwy pasm górskich i określać ich położenie na •Wskazać cechy procesów w strefie subdukcji i ryftu kontynentach 28. Niszcząca siła przyrody. Trzęsienia ziemi Naturalne eksplozje. Wybuchy wulkanów •Wskazać przykłady obszarów aktywnych sejsmicznie •Zdefiniować termin wulkan •Opisać przyczyny powstawania trzęsień ziemi •Opisać elementy budowy stożka wulkanicznego i wulkanu tarczowego •Ocenić skutki trzęsień ziemi dla obszarów gęsto zaludnionych •Odczytać na mapach nazwy największych wulkanów i rejony koncentracji zjawisk wulkanicznych •Opisać sposoby zabezpieczenia się ludzi przed skutkami trzęsień ziemi • •Scharakteryzować produkty wybuchu wulkanu •Wskazać skutki podwodnych trzęsień ziemi – fala tsunami •Wyszukać i przygotować opisy wybuchów wulkanów w czasach historycznych i współcześnie 29 Niewidoczni rzeźbiarze. Rodzaje wietrzenia •Zdefiniować proces wietrzenia •Wskazać na schematycznych rysunkach formy występowania wód podziemnych •Opisać różnice między wietrzeniem fizycznym i chemicznym •Opisać przebieg procesu krasowienia •Omówić na podstawie schematycznych rysunków i fotografii przebieg procesów masowych •Opisać proces tworzenia się form krasu powierzchniowego: żłobki krasowe, żebra krasowe, lejki krasowe, uwały, polja, ostańce krasowe •Scharakteryzować zjawisko osuwania i jego skutki, •wskazać miejsca występowania zjawiska obrywania i spełzywania •Scharakteryzować proces tworzenia się jaskiń i form naciekowych: stalaktytów, stalagmitów, stalagnatów •Wskazać zagrożenia dla życia i działalności człowieka wynikające z gospodarowania na terenach zagrożonych ruchami masowymi • •Podać przykłady obszarów z silnie rozwiniętymi procesami krasowymi 30. Pustynna rzeźba. Rzeźbotwórcza działalność wiatru •Omówić na podstawie •Wskazać wpływ zmian ilustracji cechy temperatury powietrza krajobrazu pustynnego w ciągu doby i w ciągu roku na kształtowanie warunków pustynnych •Omówić warunki powstawania różnych rodzajów pustyń : skalistej, żwirowej, piaszczystej •Omówić cechy form erozyjnych i akumulacyjnych •Wskazać cechy dostosowawcze roślin i zwierząt do warunków pustynnych, •podać możliwości wykorzystania obszarów pustynnych na Ziemi 31. W rzecznej dolinie. •Zdefiniować terminy: Rzeźbotwórcza rzeka, dopływ, działalność rzek dorzecze, zlewisko, dział wód •Odczytać na mapie hipsometrycznej odcinki biegu rzeki •Opisać proces erozji wgłębnej i powstawania doliny Vkształtnej, •opisać proces powstawania zakoli i starorzeczy •Opisać proces powstawania deltowych i lejkowatych ujść rzecznych •Podać przykłady gospodarczego wykorzystania rzek i dolin rzecznych •Opisać rozwój wybrzeża płaskiego i tworzenia się wydm nadmorskich •Opisać procesy prowadzące do powstawania jezior przybrzeżnych •Scharakteryzować cechy wybrzeży: klifowego, mierzejowego, riasowego, fiordowego, szkierowego, dalmatyńskiego •Określać na podstawie map zasięg zlodowacenia oceanów i lądów oraz stref wiecznej marzłoci •Opisać formy powstałe w wyniku niszczącej i budującej działalności lodowca górskiego i lądolodu 32. Na styku lądu i morza. Rzeźbotwórcza działalność mórz •Opisać na schematycznych rysunkach cechy wybrzeża wysokiego i niskiego •Omówić proces cofania się wybrzeża wysokiego i powstawania klifu 33. Lodowy pancerz. Lodowce i ich rzeźbotwórcza działalność. Powtórzenie wiadomości i umiejętności z działu „Dynamiczna planeta” •Zdefiniować terminy: lodowiec. lądolód •Opisać warunki •Opisać na podstawie powstawania i rozwoju schematycznego lodowców rysunku lub fotografii elementy lodowca górskiego 34.Sprawdzian wiadomości i umiejętności z działu „Dynamiczna planeta” III. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. 5) podaje główne cechy płytowej budowy litosfery; wykazuje związki pomiędzy płytową budową litosfery a występowaniem zjawisk wulkanicznych i trzęsień ziemi; 6) posługuje się ze zrozumieniem pojęciem wietrzenia i erozji; przedstawia rzeźbotwórczą rolę wód płynących, fal morskich, wiatru, lądolodów i lodowców górskich; 7) rozpoznaje i opisuje w terenie formy rzeźby powstałe w wyniku działania czynników rzeźbotwórczych.
