ujawnienie informacji z zakresu profilu ryzyka za 2015 r

Transkrypt

ujawnienie informacji z zakresu profilu ryzyka za 2015 r
Załącznik
do Uchwały nr 141/2016
Zarządu Banku Spółdzielczego w Ślesinie
z dnia 21.06.2016 r.
Ujawnienie informacji z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału
Banku Spółdzielczego w Ślesinie
według stanu na dzień 31.12.2015 roku
Ślesin , czerwiec 2016 r.
I. Informacje ogólne.
1. Bank Spółdzielczy w Ślesinie z siedzibą w Ślesinie, ul. Plac Wolności 14 , przedstawia informacje
o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczące adekwatności kapitałowej wg stanu na dzień
31.12.2015 roku. Bank wpisany jest do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem
0000105830 w Sądzie Rejonowym Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział
Gospodarczy. Bankowi nadano numer statystyczny REGON 000505438.
Bank jest spółdzielnią prowadzącą swoją działalność na podstawie:
• Ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich
zrzeszeniu się i bankach zrzeszających,
• Ustawy z dnia 29 sierpień 1997 r. roku Prawo bankowe ,
• Ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze,
• Statut Banku.
2. Bank Spółdzielczy w Ślesinie w 2015 roku prowadził działalność poprzez jednostki
organizacyjne:
- Centrala - Ślesin, ul. Plac Wolności 14,
- Wydział Obsługi Klienta w Centrali - Ślesin, ul. Plac Wolności 14,
- Oddziały: w Skulsku, ul. Targowa 4
w Babiaku, ul. Wiosny Ludów 12
- Filia w Licheniu Starym, ul. Konińska 54.
3. Organami Banku są:
- Zebranie Przedstawicieli,
- Rada Nadzorcza,
- Zarząd,
- Zebranie Grup Członkowskich.
4. Bank Spółdzielczy w Ślesinie na dzień 31.12.2015 roku posiadał akcje w SGB- Banku S.A. w
Poznaniu o wartości bilansowej 783 800 zł.
5. Zaangażowanie kapitałowe Banku nie jest konsolidowane oraz nie pomniejsza funduszy
własnych Banku.
6. Bank Spółdzielczy w Ślesinie jest zrzeszony w SGB-Bank S.A.
7. Bank Spółdzielczy w Ślesinie jest uczestnikiem Systemu Ochrony SGB zarządzanym przez
Spółdzielczy System Ochrony SGB.
8. Informacje ujawniane są w języku polskim i w walucie polskiej w pełnych złotych.
9. Informacje te są ogłaszane z częstotliwością roczną , nie później niż w terminie 15 dni od dnia
zatwierdzenia sprawozdania finansowego przez Zebranie Przedstawicieli.
10. Informacje są ogólnie dostępne w formie papierowej w Centrali Banku w Ślesinie ul. Plac
Wolności 14 w sekretariacie w godzinach od 730-1530 w segregatorze „Ujawnienie Informacji z
zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Ślesinie” oraz na stronie
internetowej www.bs.slesin.sgb.pl.
II. Cele i strategie zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka.
W Banku funkcjonuje zorganizowany proces zarzadzania ryzykiem.
Zarządzanie ryzykiem w Banku realizowane jest w oparciu o opracowane w formie pisemnej i
zatwierdzone przez Zarząd i Radę Nadzorczą wewnętrzne strategie i procedury, które odnoszą się
do identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli poszczególnych rodzajów ryzyka.” Strategia
2
zarządzania ryzykiem w Banku Spółdzielczym w Ślesinie” określa cele strategiczne oraz również
podstawowe zadania organów Banku w tym zakresie.
Do podstawowych ryzyk bankowych, które podlegają szczególnemu nadzorowi, Bank zalicza:
- ryzyko kredytowe (w tym: ryzyko ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie,
ryzyko detalicznych ekspozycji kredytowych),
- ryzyko koncentracji,
- ryzyko płynności,
- ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej,
- ryzyko operacyjne,
- ryzyko braku zgodności,
- ryzyko kapitałowe.
Cele strategiczne Banku w zakresie:
Ryzyka kredytowego (w tym: ryzyko ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie,
ryzyko detalicznych ekspozycji kredytowych):
1) wdrożenie systemu zarządzania ryzykiem kredytowym zapewniającego stabilny rozwój
optymalnego jakościowo portfela kredytowego;
2) dostarczanie Zarządowi Banku informacji o poziomie ryzyka kredytowego
umożliwiających podejmowanie ostrożnościowych, zasadnych decyzji dotyczących
działalności kredytowej Banku;
3) utrzymywanie jakości portfela kredytowego Banku, wyrażonej udziałem kredytów
zagrożonych w kredytach ogółem na poziomie nie wyższym od 3%;
4) ograniczanie ryzyka utraty wartości aktywów, wynikającego z pozostałych (poza
kredytami aktywów Banku.
Bank realizuje cele strategiczne poprzez:
1) stosowanie odpowiednich standardów zawartych w regulacjach kredytowych,
w szczególności dotyczących oceny zdolności kredytowej klientów Banku
oraz prowadzenia monitoringu kredytów;
2) ustanawianie skutecznych i adekwatnych do ponoszonego ryzyka zabezpieczeń spłaty
kredytów, w szczególności weryfikacja ich wartości i płynności, zarówno podczas oceny
wniosku kredytowego, jak i w ramach prowadzonego monitoringu, ograniczanie ryzyka
prawnego w procesie ustanawiania zabezpieczeń;
3) inwestowanie nadwyżek zgromadzonych środków na lokatach w Banku Zrzeszającym;
4) utrzymywanie w bilansie Banku tylko portfeli aktywów o charakterze bankowym;
5) utrzymywanie aktywów obciążonych najwyższym ryzykiem kredytowym, tj. portfela
kredytów podmiotów niefinansowych na poziomie 65% ich udziału w sumie bilansowej
powiększonej o zobowiązania pozabilansowe udzielone dotyczące finansowania.
6) Utrzymanie ekspozycji kredowych udzielonych rolnikom na poziomie nie przekraczających
75% portfela kredytowego.
Ryzyka koncentracji:
1) utrzymywanie umiarkowanie zdywersyfikowanego portfela kredytowego w zakresie
uwarunkowanym terenem działania Banku;
3
2) bezwzględne przestrzeganie limitów koncentracji zaangażowań określonych w ustawie
Prawo bankowe.
Bank realizuje cele strategiczne poprzez:
1) angażowanie się Banku w branże, w których obsłudze Bank posiada wieloletnie
doświadczenie;
2) ograniczanie ryzyka koncentracji w ten sam rodzaj zabezpieczenia w postaci hipoteki poprzez
opracowanie i stosowanie odpowiednich standardów postępowania dotyczących zarządzania
ryzykiem ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie.
Ryzyka związanego z udzielaniem kredytów zabezpieczonych hipotecznie (EKZH):
1) wdrożenie, weryfikacja i aktualizacja zasad zarządzania ryzykiem w obszarze związanym z
ekspozycjami zabezpieczonymi hipotecznie, które będą uwzględniały w sposób adekwatny
do skali prowadzonej działalności zapisy dobrych praktyk w zakresie zarządzania
ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie;
2) prowadzenie działalności w zakresie związanym z udzielaniem kredytów zabezpieczonych
hipotecznie mającej na celu utrzymanie zaangażowania na nieistotnym poziomie;
3) utrzymywanie udziału portfela kredytów zagrożonych zabezpieczonych hipotecznie na
poziomie nie wyższym od 5% całego portfela kredytów zabezpieczonych hipotecznie,
4) zaangażowanie się w ekspozycje kredytowe zabezpieczone hipotecznie maksymalnie do
75% ich udziału w portfelu kredytowym.
Bank realizuje cele strategiczne poprzez:
1) udzielanie kredytów zabezpieczonych hipotecznie, tym klientom detalicznym w przypadku
których poziom relacji wydatków związanych z obsługą zobowiązań kredytowych i innych
niż kredytowe zobowiązań finansowych do dochodów tych klientów (wskaźnik DtI) nie
przekracza:
a) 55% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego nie przekracza jednego
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw;
b) 65% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego przekracza poziom jednego
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw i nie przekracza
trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw;
c) 70% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego przekracza trzykrotność
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
2) stosowanie szczegółowych limitów Ltv, na maksymalnym poziomie:
a) 80% - przypadku ekspozycji kredytowych zabezpieczonych na nieruchomościach
mieszkalnych;
b) 90% - przypadku ekspozycji kredytowych zabezpieczonych na nieruchomościach
mieszkalnych, gdy część ekspozycji przekraczająca 80% Ltv jest odpowiednio
ubezpieczona lub kredytobiorca przedstawił dodatkowe zabezpieczenie w formie
blokady środków na rachunku bankowym,
c) 75% - w przypadku ekspozycji kredytowej zabezpieczonej na nieruchomości
komercyjnej; lub 80% w przypadku, gdy część ekspozycji przekraczająca 75% Ltv jest
odpowiednio ubezpieczona, lub kredytobiorca przedstawił dodatkowe zabezpieczenie
w formie blokady środków na rachunku bankowym.
3) kierowanie oferty kredytów hipotecznych głównie do klientów detalicznych i rolników,
preferowanie zabezpieczeń hipotecznych w postaci gruntów rolnych, nieruchomości
mieszkalnych i komercyjnych, stosowanie maksymalnego okresu kredytowania 20 lat.
4
Ryzyka detalicznych ekspozycji kredytowych (DEK):
1) wdrożenie, weryfikacja i aktualizacja zasad zarządzania ryzykiem w obszarze związanym z
detalicznymi ekspozycjami kredytowymi, które będą uwzględniały w sposób adekwatny do
skali prowadzonej działalności zapisy dobrych praktyk w zakresie zarządzania detalicznymi
ekspozycjami kredytowymi;
2) prowadzenie działalności w zakresie związanym z udzielaniem detalicznych ekspozycji
kredytowych mającej na celu utrzymanie zaangażowania na nieistotnym poziomie;
3) utrzymywanie udziału portfela detalicznych ekspozycji zagrożonych na poziomie nie
wyższym od 5 % całego portfela detalicznych ekspozycji kredytowych,
4) zaangażowanie się w detaliczne ekspozycje kredytowe maksymalnie do 6% ich udziału w
portfelu kredytowym.
Bank realizuje cele strategiczne poprzez:
1) przyjęcie maksymalnego okresu kredytowania dla detalicznych ekspozycji kredytowych na
10 lat;
2) udzielanie kredytów detalicznych tym klientom w przypadku których poziom relacji
wydatków związanych z obsługą zobowiązań kredytowych i innych niż kredytowe
zobowiązań finansowych do dochodów tych klientów (wskaźnik DtI) nie przekracza:
a) 55% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego nie przekracza jednego
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw,
b) 65% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego przekracza jednego
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw i nie
przekracza trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze
przedsiębiorstw,
c) 70% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego przekracza trzykrotność
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
Ryzyka płynności:
1) zapewnienie finansowania aktywów i terminowego wykonywania zobowiązań w toku
normalnej działalności Banku lub w innych warunkach, które można przewidzieć, bez
konieczności poniesienia straty;
2) zapobieganie powstania sytuacji kryzysowej, zwłaszcza z powodu czynników
wewnątrzbankowych oraz posiadanie aktualnego i skutecznego planu awaryjnego
na wypadek wystąpienia takiej sytuacji.
3) utrzymywanie przez Bank aktywów nieobciążonych na minimalnym poziomie stanowiącym
zabezpieczenie na wypadek zrealizowania się scenariuszy warunków skrajnych płynności w
„horyzoncie przeżycia” wynoszącym 30 dni.”
Bank realizuje cele strategiczne poprzez:
1) utrzymanie dotychczasowej struktury banku pasywów Banku, gdzie głównym źródłem
finansowania aktywów są depozyty podmiotów niefinansowych oraz instytucji
samorządowych;
2) pozyskiwanie depozytów o możliwie długich terminach wymagalności, tak aby Bank mógł
otwierać po stronie aktywnej pozycje o dłuższym horyzoncie czasowym;
3) utrzymywanie na bezpiecznym poziomie nadzorczych miar płynności, przy jednoczesnym
minimalizowaniu kosztów z tym związanych;
5
4) finansowanie kredytów łącznie z majątkiem trwałym przez pasywa stabilne powiększone o
fundusze własne przy jednoczesnym minimalizowaniu kosztów z tym związanych;
5) utrzymywanie płynnościowej struktury bilansu na poziomie zapewniającym występowanie
nadwyżki skumulowanych aktywów nad skumulowanymi pasywami w okresie do 1 roku
oraz nadwyżki skumulowanych pasywów nad skumulowanymi aktywami w okresie powyżej
1 roku;
6) zapewnienie globalnej wypłacalności Banku, oznaczającej posiadanie skumulowanej luki
płynności (bez uwzględnienia zobowiązań pozabilansowych udzielonych i otrzymanych) na
poziomie nieujemnym;
7) dążenie do podnoszenia stabilności źródeł finansowania głównie poprzez pozyskiwanie
środków od gospodarstw domowych po akceptowalnej cenie;
8) identyfikacja wszelkich zagrożeń związanych z ryzykiem utraty płynności w zależności od
stwierdzonego charakteru zagrożenia postępowanie według procedur awaryjnych
określonych w obowiązujących w Banku zasadach zarządzania ryzykiem płynności.
Ryzyka stopy procentowej:
1) optymalizacja wyniku odsetkowego w warunkach zmienności rynkowych stóp
procentowych;
2) ograniczanie negatywnego wpływu zmian stóp procentowych poprzez doskonalenie
narzędzi pomiaru i odpowiednie kształtowanie struktury aktywów i pasywów wrażliwych
na zmiany stóp procentowych;
3) utrzymywanie poziomu ryzyka w ramach ustanowionych limitów opisanych w wewnętrznej
procedurze dotyczącej zasad zarządzania ryzykiem stopy procentowej.
Bank realizuje cele strategiczne poprzez:
1) ograniczenie ryzyka stopy procentowej tylko do portfela bankowego i tylko do pozycji
wynikających z produktów bilansowych;
2) zmniejszanie ryzyka bazowego poprzez:
a) stosowanie dla produktów klientowskich stóp bazowych w postaci stawek własnych
Banku (w zakresie przewidzianym w przepisach prawa) - zwłaszcza dla aktywów
wrażliwych;
b) oferowanie klientom produktów depozytowych, których oprocentowanie uzależnione
byłoby od stawek rynkowych (stóp rynku międzybankowego);
3) ograniczanie ryzyka opcji klienta poprzez stosowanie opłat za opcję, zwłaszcza
dla możliwości zerwania depozytu przed umownym terminem.
Bank nie prowadzi działalności handlowej (w rozumieniu przepisów Komisji Nadzoru
Finansowego), operacje bankowe zaliczane są do portfela bankowego .
Ryzyka operacyjnego:
1) optymalizacja efektywności gospodarowania poprzez zapobieganie i minimalizowanie strat
operacyjnych oraz wyeliminowanie przyczyn ich powstawania, racjonalizacja kosztów, jak
również zwiększenie szybkości oraz adekwatności reakcji Banku na zdarzenia od niego
niezależne,
2) posiadanie efektywnej struktury zarządzania ryzykiem operacyjnym, w tym określenie ról i
odpowiedzialności w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym.
6
Bank realizuje cele strategiczne poprzez:
1) zapobieganie zdarzeniom operacyjnym powstającej w bieżącej działalności, w procesach
oraz systemach, przy zastosowaniu mechanizmów kontrolnych adekwatnych do skali
ryzyka,
2) podejmowanie działań zmierzających do ograniczenia liczby i skali występujących zagrożeń
w przypadku przekroczenia akceptowalnego poziomu,
3) likwidowaniu negatywnych skutków zdarzeń operacyjnych,
Ryzyka kapitałowego:
I)
Bank zobowiązany jest do utrzymywania:
1) kapitału założycielskiego w wysokości nie niższej niż równowartość 1.000.000 euro,
przeliczonej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski,
obowiązującego w dniu sprawozdawczym;
2) sumy funduszy własnych na poziomie nie niższym niż wyższa z następujących wartości:
a) kapitał regulacyjny,
b) kapitał wewnętrzny;
3) współczynników kapitałowych na poziomie co najmniej:
a) współczynnik kapitału podstawowego Tier I – 9%;
b) współczynnik kapitału Tier I – 10,5%;
c)
II)
łączny współczynnik kapitałowy – 12%.
Długoterminowe cele kapitałowe Banku:
1) dążenie do zapewnienia odpowiedniej struktury oraz systematycznego wzrostu funduszy
własnych, adekwatnych do skali i rodzaju prowadzonej działalności;
2) ograniczenie wyznaczania łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko do rodzajów ryzyka
przewidzianych przez przepisy prawa przy założeniu braku prowadzenia działalności
handlowej;
3) posiadanie minimalnej wielkości łącznego współczynnika kapitałowego na poziomie 16%;
4) posiadanie minimalnej wielkości współczynnika kapitału Tier I na poziomie 15%;
5) posiadanie minimalnej wielkości współczynnika kapitału podstawowego Tier I
na poziomie 15%
6) obciążenie kapitałem wewnętrznym funduszy własnych na maksymalnym poziomie 59%;
tym samym posiadanie wewnętrznego współczynnika kapitałowego na minimalnym
poziomie 14%;
7) dążenie do takiej struktury funduszy Tier I, aby kapitał rezerwowy stanowił 90% funduszy
Tier I;
8) przekazywanie na fundusze własne minimum 90% nadwyżki bilansowej;
9) dążenie do uzyskania zaangażowania kapitałowego w Banku Zrzeszającym na poziomie
maksymalnie 10% funduszy własnych Banku; (tak, aby nie powstała sytuacja powodująca
pomniejszenie funduszy własnych);
10) utrzymywanie minimalnej wielkości wskaźnika dźwigni finansowej na poziomie 10%.
7
Ryzyka braku zgodności:
Podstawowym celem Banku w zakresie zarządzania ryzykiem braku zgodności jest ochrona
zaufania klientów oraz ochrona reputacji Banku.
Zarządzanie w Banku tym ryzykiem oznacza:
1) efektywne przeciwdziałanie możliwościom wystąpienia naruszeń przepisów prawa,
regulacji wewnętrznych oraz przyjętych przez Bank standardów postępowania;
2) sprawne i skuteczne podejmowanie działań naprawczych w sytuacji zidentyfikowania braku
zgodności;
3) dążenie do zgodności regulacji wewnętrznych Banku z przepisami zewnętrznymi;
4) dążenie i dbałość o:
a) wizerunek zewnętrzny Banku rozumianego jako instytucja zaufania publicznego,
b) pozytywny odbiór Banku przez klientów,
c) przejrzystość działań Banku wobec klientów,
d) stworzenie kadry pracowniczej identyfikującej się z Bankiem, dobrze zorganizowanej
wewnętrznie dla realizacji wspólnych celów wytyczonych przez Bank.
Zasady polityki stosowania zabezpieczeń i ograniczania ryzyka oraz strategie i procesy
monitorowania skuteczności zabezpieczeń i metod ograniczania ryzyka.
Bank wprowadza odpowiednie do skali i złożoności działalności limity wewnętrzne ograniczające
poziom ryzyka występującego w poszczególnych obszarach działania Banku.
Procedury wewnętrzne określają zasady ustalania i aktualizowania wysokości limitów oraz
częstotliwości monitorowania ich przestrzegania i raportowania.
Poziom limitów wewnętrznych jest dostosowany do akceptowanego przez Radę Nadzorczą
ogólnego poziomu ryzyka Banku.
Analizy będące podstawą do określenia wysokości limitów wewnętrznych są sporządzane w
formie pisemnej.
Bank określa wysokość limitów (w zależności od rodzaju ryzyka lub charakteru limitu) w oparciu o
następujące przesłanki:
1) analizę historyczną stopnia wykorzystania limitu;
2) apetyt na ryzyko określony przez Radę Nadzorczą;
3) analizę wpływu zrealizowania się limitu w maksymalnej wysokości na sytuację finansową
Banku;
4) wysokość ryzyka, którym jest obciążona pozycja objęta limitem.
Z zachowaniem limitów określonych w ustawie Prawo bankowe, Bank ustalił i weryfikuje
wewnętrzne limity zaangażowań według kryteriów uwzględniających specyfikę ich działalności.
Procedury wewnętrzne dotyczące zarządzania ryzykiem określają sytuacje, w których
dopuszczalne jest przekroczenie limitów wewnętrznych, określają warunki akceptacji
przekroczeń oraz sposób postępowania w przypadku przekroczenia limitów wewnętrznych.
Przyjęte rodzaje limitów wewnętrznych, dotyczących poszczególnych rodzajów ryzyka oraz ich
wysokość, zatwierdza Zarząd Banku.
Przekroczenia limitów wewnętrznych są monitorowane i poddawane szczegółowej analizie –
zadania te wykonują komórki organizacyjne wskazane w procedurach szczegółowych
dotyczących zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka.
8
III. Opis struktury organizacyjnej w zakresie zarządzania ryzykami.
1.1. Schemat organizacyjny zarządzania ryzykami w Banku.
W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonują wyznaczone osoby, które na dzień 31.12.2015
roku obejmowały swoim zakresem działania monitorowania następujących ryzyk:
-ryzyko kredytowe (w tym: ryzyko ekspozycji kredytowych zabezpieczonych
hipotecznie, ryzyko detalicznych ekspozycji kredytowych),
- ryzyko koncentracji,
- ryzyko płynności,
- ryzyko stopy procentowej,
- ryzyko operacyjne,
- ryzyko braku zgodności,
- ryzyko kapitałowe.
Rada Nadzorcza
Wiceprezes Zarządu
ds. kredytów
Ryzyko Kredytowe
Ryzyko Koncentracji
Prezes
Zarządu
Wiceprezes Zarządu
ds. finansów i ryzyk
bankowych
Ryzyko Braku Zgodności Ryzyko Płynności
Ryzyko Stopy Procentowej
Ryzyko Operacyjne
Ryzyko Kapitałowe
W procesie zarządzania ryzykiem bankowym w Banku uczestniczą:
1) Rada Nadzorcza;
2) Zarząd;
3) komórki organizacyjne (lub wyznaczone osoby w Banku) odpowiedzialne za:
a) sprawozdawczość dla odbiorców zewnętrznych,
b) zarządzanie nadwyżką środków,
c) sprzedaż kredytów,
d) identyfikację i akceptację ryzyka kredytowego dla pojedynczych transakcji,
e) pomiar, monitorowanie i kontrolę poszczególnych rodzajów ryzyka bankowego.
Szczegółowy zakres kompetencji i odpowiedzialności Rady nadzorczej i komórek organizacyjnych
Banku określa Statut Banku Spółdzielczego w Ślesinie, Regulamin Rady Nadzorczej w Banku
Spółdzielczym w Ślesinie, Regulamin Pracy Zarządu Banku Spółdzielczego w Ślesinie oraz
Regulamin Organizacyjny w Banku Spółdzielczym w Ślesinie
Zadania organów Banku
Rada Nadzorcza:
1) zatwierdza Strategię działania Banku oraz zasady ostrożnego i stabilnego zarządzania
Bankiem, obejmujące m.in. możliwy do zaakceptowania ogólny poziom ryzyka Banku;
9
2) zatwierdza procedury dotyczące procesów:
a)
szacowania kapitału wewnętrznego,
b)
planowania i zarządzania kapitałowego;
3) zatwierdza strukturę organizacyjną Banku, zawartą w Regulaminie organizacyjnym,
dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka;
4) zatwierdza ogólne zasady polityki dotyczącej zmiennych składników wynagrodzeń;
5) zatwierdza zasady przeprowadzania testów warunków skrajnych w odniesieniu do
poszczególnych rodzajów ryzyka;
6) sprawuje nadzór nad zarządzaniem ryzykiem braku zgodności rozumianym jako skutki
nieprzestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz przyjętych przez Bank
standardów postępowania, a także zatwierdza założenia polityki Banku w zakresie ryzyka
braku zgodności, ocenia efektywność zarządzania ryzykiem braku zgodności;
7) sprawuje nadzór nad zgodnością polityki Banku w zakresie podejmowania ryzyka ze
Strategią działania i planem finansowym Banku;
8) zapewnia wybór członków Zarządu posiadających odpowiednie kwalifikacje do
sprawowania wyznaczonych im funkcji;
9) sprawuje nadzór nad wprowadzeniem systemu zarządzania ryzykiem występującym w
działalności Banku oraz ocenia adekwatność i skuteczność tego systemu, głównie poprzez
zapoznawanie się z raportami i sprawozdaniami dotyczącymi oceny narażenia Banku na
poszczególne rodzaje ryzyka (w tym ryzyka braku zgodności) i na ich podstawie dokonuje
oceny stopnia efektywności i adekwatności zarządzania ryzykiem;
10) ocenia, czy działania Zarządu w zakresie kontroli nad działalnością Banku są skuteczne i
zgodne z polityką Rady Nadzorczej.
Zarząd:
1) odpowiada za skuteczność systemu zarządzania ryzykiem, w tym ryzyka braku zgodności,
systemu kontroli wewnętrznej, procesu szacowania kapitału wewnętrznego i dokonywania
przeglądów procesu szacowania i utrzymywania kapitału wewnętrznego oraz za nadzór nad
efektywnością tych procesów;
2) odpowiada za zorganizowanie skutecznego procesu oceny adekwatności kapitałowej
i utrzymywania kapitału wewnętrznego oraz nadzór nad jego efektywnością, wprowadzając
w razie potrzeby niezbędne korekty i udoskonalenia;
3) wprowadza zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą strukturę organizacyjną dostosowaną
do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka;
4) wprowadza podział zadań realizowanych w Banku, który zapewnia niezależność funkcji
pomiaru, monitorowania i kontrolowania ryzyka od działalności operacyjnej skutkującej
podejmowaniem ryzyka przez Bank;
5) zatwierdza rodzaje limitów wewnętrznych oraz ich wysokość dostosowaną do
akceptowanego przez Radę Nadzorczą ogólnego poziomu ryzyka Banku;
6) odpowiada za przejrzystość działań Banku, w szczególności za politykę informacyjną
w zakresie działalności Banku, pozwalającą na ocenę skuteczności działania Rady
10
Nadzorczej i Zarządu Banku w zakresie zarządzania Bankiem, monitorowania stanu
bezpieczeństwa działalności Banku i za ocenę sytuacji finansowej Banku;
7) zapewnia zgodność działania Banku z obowiązującymi przepisami prawa;
8) zapewnienia, że Bank prowadzi politykę służącą zarządzaniu wszystkimi istotnymi
rodzajami ryzyka w działalności Banku i posiada procedury w tym zakresie;
9) odpowiada za opracowanie, wprowadzenie oraz aktualizację polityki zmiennych składników
wynagrodzeń;
10) uwzględnia rezultaty badań prowadzonych przez komórkę audytu wewnętrznego oraz
biegłych rewidentów przy podejmowaniu decyzji w ramach zarządzania Bankiem;
11) przekazuje Radzie Nadzorczej, okresowe informacje przedstawiające w sposób rzetelny,
przejrzysty i syntetyczny rodzaje i wielkość ryzyka w działalności Banku; jednym
z elementów informacji zarządczej jest raport z realizacji apetytu na ryzyko
(zaprezentowanego w postaci wskaźników ilościowych).
Komórki organizacyjne (lub wyznaczone osoby w Banku):
Komórki organizacyjne Banku biorą udział w procesie zarządzania ryzykiem poprzez realizację
celów zawartych w strategii oraz zgodnie z regulaminem organizacyjnym Banku.
Komórki organizacyjne (lub wyznaczone osoby w Banku) uczestniczą w procesie zarządzania
ryzykiem w ramach przypisanych im zadań w strukturze organizacyjnej Banku oraz w
procedurach wewnętrznych, dotyczących zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka.
1.2. Zakres i rodzaj systemów raportowania i pomiaru ryzyka
Przepływ informacji na temat ryzyka kierowany do Zarządu odbywa się zgodnie z załącznikiem do
Instrukcji –System informacji zarządczej w Banku Spółdzielczym w Ślesinie.
Komórki organizacyjne, którym przypisano zarządzanie poszczególnymi ryzykami bankowymi, to:
1) Komórka Ryzyk Bankowych i Sprawozdawczości (KRBS) – pracują w niej 2 osoby – w
zakresie ryzyka płynności, ryzyka stopy procentowej, ryzyka operacyjnego, ryzyka braku
zgodności oraz ryzyka kapitałowego,
2) Stanowisko Kredytów i Windykacji (SKW) - 1 osoba - w zakresie ryzyka kredytowego.
3) Monitorowanie ryzyka stanowi część bieżącego procesu zarządzania ryzykiem i
sprawozdawania o ryzyku w działalności Banku.
System sprawozdawczości zarządczej dostarcza informacji na temat rodzajów i wielkości ryzyka w
działalności Banku, umożliwia ocenę skutków decyzji w zakresie zarządzania ryzykiem i służy
monitorowaniu przestrzegania limitów wewnętrznych. Monitorowanie ryzyka odbywa się z
częstotliwością dostosowaną do wielkości i charakteru poszczególnych rodzajów ryzyka w
działalności Banku oraz umożliwiającą dostarczenie informacji o zmianach profilu działalności.
11
Ryzyko kredytowe
Pomiar i ocena ryzyka dokonywana jest poprzez analizy informacji, określonych w wewnętrznych
regulacjach, dotyczących zarządzania powyższym ryzykiem.
Analiza informacji z zakresu ryzyka kredytowego (w tym ryzyka koncentracji zaangażowania )
zawiera dane dotyczące:
1) ustalenie pożądanej struktury portfela kredytowego;
2) zapewnienie odpowiedniego poziomu dywersyfikacji ryzyka kredytowego;
3) ograniczanie ryzyka kredytowego w tych obszarach, w których posiadanie przez Bank
nadmiernych koncentracji (podmiotowych, branżowych, rodzaj produktu, zabezpieczeń)
wynika ze specyfiki prowadzonej działalności;
4) identyfikacja i pomiar ryzyka poprzez:
a) ocenę struktury podmiotowej, rodzajowej i jakościowej portfela kredytowego, ogółem
i w podziale na Oddziały/WOK),
b) ocena poziomu kredytów zagrożonych w kredytach ogółem, ocenę jakości portfela
kredytowego (badanie udziału portfeli kredytów zagrożonych ogólnie oraz w
poszczególnych segmentach klientów, branżach, rodzaju produktów, zabezpieczeń
itp.),
c) ocenę wielkości salda rezerw celowych w porównaniu wielkością wyniku na działalności
bankowej i wielkością wyniku finansowego Banku,
d) ocenę stopnia pokrycia rezerwami celowymi kredytów zagrożonych,
e) ocenę wartości odzysku z zabezpieczeń oraz poziomu pokrycia kredytów
zabezpieczeniami,
f) monitorowania kredytów zagrożonych, ich struktury, czynników ryzyka,
g) analizę ryzyka wynikającego z zaangażowań wobec podmiotów, o których mowa w art.
79a ustawy Prawo bankowe,
h) analizę ryzyka kredytowego z tytułu koncentracji:
• wobec pojedynczych podmiotów oraz podmiotów powiązanych kapitałowo lub
organizacyjnie;
• w ten sam sektor gospodarczy;
• w ten sam rodzaj produktu;
• w ten sam rodzaj zabezpieczenia lub w tego samego dostawcę zabezpieczenia;
5) monitorowanie i kontrolę stopnia wykorzystania wprowadzonych limitów;
6) monitorowanie skuteczności działań windykacyjnych;
7) ustalenie adekwatnego do potrzeb systemu informacji zarządczej;
8) stosowanie odpowiednich mechanizmów kontrolnych poprzez:
a) opracowanie i przyjęcie do stosowania procedur służących zarządzaniu ryzykiem
wynikającym z określonych portfeli kredytowych, w tym dotyczących:
• zarządzania ryzykiem koncentracji,
• zarządzania ryzykiem ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie,
• zarządzania ryzykiem ekspozycji detalicznych,
b) stosowanie limitów koncentracji zaangażowań,
c) badanie stopnia przestrzegania wprowadzonych standardów postępowania.
12
Analiza informacji z zakresu ryzyka EKZH zawiera dane na temat:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
skali zaangażowania Banku w EKZH;
struktury portfela EKZH;
stopnia przestrzegania przyjętych limitów;
struktury jakościowej portfela EKZH oraz poziomu utworzonych rezerw celowych;
stopnia pokrycia EKZH zabezpieczeniami;
wyników testów warunków skrajnych;
ocena ryzyka związanego z finansowaniem długoterminowych aktywów.
Analiza informacji z zakresu portfela DEK zawiera dane na temat:
1) skali zaangażowania Banku w DEK;
2) poziomu i struktury portfela DEK;
3) stopnia przestrzegania przyjętych limitów;
4) poziomu i struktury jakościowej portfela DEK oraz poziomu utworzonych rezerw
celowych,
5) skali odstępstw od przyjętych standardów kredytowania (wraz z analizą całego portfela
kredytowego);
6) wyników testów warunków skrajnych;
7) wyników działań windykacyjnych w zakresie DEK (wraz z analizą całego portfela
kredytowego).
Monitorowanie poziomu wykorzystania limitów jest dokonywane są w okresach kwartalnych
informacja w tym zakresie jest przedmiotem informacji zarządczej dla Zarządu i Rady Nadzorczej.
Ryzyko stopy procentowej
1. Pomiar ryzyka stopy procentowej obejmuje wszystkie pozycje wrażliwe na zmianę stopy
procentowej.
2. Pozycje zaliczone do portfela kredytowego i niezaliczone do należności nieobsługiwanych
powinny być wykazywane w wartości nominalnej, tzn. w kwocie stanowiącej podstawę
naliczania odsetek.
3. W ramach ryzyka stopy procentowej, Bank wyróżnia następujące kategorie ryzyka:
- ryzyko bazowe,
- ryzyko przeszacowania,
- ryzyko opcji klienta,
- ryzyko krzywej dochodowości.
Najważniejsza część ryzyka stopy procentowej w Banku związana jest z ryzykiem
przeszacowania oraz ryzykiem bazowym.
4. Pomiar ryzyka przeszacowania:
Bank mierzy ryzyko przeszacowania w oparciu o metodę wyniku odsetkowego przy założeniu
że:
1) stopy procentowe wszystkich aktywów i pasywów w każdym przedziale
przeszacowania zmieniają się o taką samą wielkość wynoszącą 100 p.b.;
2) struktura bilansu i terminów przeszacowania na datę analizy nie zmieni się
w przyszłości.
13
W celu oceny kierunku narażenia wyniku Banku na zmiany stóp procentowych Bank dokonuje
dwóch pomiarów zakładających wzrost oraz spadek stóp procentowych o wielkość wskazaną
w ust.1 pkt. 1.
Pomiary podstawowe, o których mowa w ust.2 Bank uzupełnia pomiarami zakładającymi
zmianę stóp procentowych o (+/-) 200 p.b., (+/-)50 p.b., (+/-)25 p.b.
5. Pomiar ryzyka bazowego:
Bank mierzy ryzyko bazowe w oparciu o metodę wyniku odsetkowego uwzględniając
niedoskonałe powiązanie zmian stóp referencyjnych.
Miarą niedoskonałości zmian stóp referencyjnych jest współczynnik korelacji.
Podstawą przyjętą do określenia poziomu ryzyka bazowego jest założenie, że stawki
WIBID / WIBOR oraz stawki Banku zmieniają się przede wszystkim w wyniku zmian stóp
procentowych Narodowego Banku Polskiego.
6. Pomiar ryzyka krzywej dochodowości:
Bank mierzy ryzyko krzywej dochodowości w oparciu o metodę wyniku odsetkowego z
uwzględnieniem niejednakowych zmian stóp procentowych odnoszących się do różnych
terminów, a dotyczącymi tego samego rynku lub indeksu tylko dla produktów, których
oprocentowanie uzależnione jest od stawek WIBID / WIBOR.
Miarą niejednakowych zmian stawek WIBID / WIBOR dla różnych terminów jest współczynnik
korelacji.
7. Pomiar ryzyka opcji klienta:
Ryzyko opcji klienta badane jest w zakresie opcji, które dają klientowi prawo wycofania
depozytu przed umownym terminem płatności (zerwania depozytu) lub spłaty części lub
całości kredytu przed umownym terminem płatności (przedpłacenie kredytu), o ile zdarzenia
te osiągną znaczący poziom.
Jako znaczący poziom wykorzystania opcji klienta uznaje się sytuację, gdy:
1) zrywalność depozytów przekroczy poziom 1% kwoty depozytów ogółem,
2) łączna kwota kredytów spłacanych przed terminem przekroczy 5% kwoty kredytów
regularnych.
8. Bank do pomiaru stopnia narażenia na ryzyko stopy procentowej stosuje metody:
- analizę luki przeszacowania stopy procentowej,
- symulacje zmian wyniku odsetkowego,
- metodę zaktualizowanej wartości ekonomicznej;
- analizę wskaźników ekonomicznych związanych z ryzykiem stopy procentowej
Ryzyko stopy procentowej raportowane jest w cyklach miesięcznych i przedstawiane są
Zarządowi, natomiast Radzie Nadzorczej prezentowane jest w układzie kwartalnym.
Ryzyko operacyjne
Ocena (pomiaru i szacowania) i zakres raportowania ryzyka operacyjnego:
1. Podstawowymi narzędziami, które wykorzystuje się do oceny ryzyka są:
- mapa ryzyka,
- kluczowe wskaźniki ryzyka (KRI),
- rejestr zdarzeń ryzyka operacyjnego,
- testy warunków skrajnych.
2. W ramach bieżącego zarządzania ryzykiem operacyjnym redukcja negatywnych skutków
zdarzeń operacyjnych obejmuje m.in. następujące działania zapobiegawcze:
1) umowy o wykonywanie czynności należących do zakresu działania banku przez podmioty
zewnętrzne o niskim poziomie ryzyka operacyjnego,
14
2) zabezpieczenie prawne wierzytelności banku wynikające z umów z klientami i
kontrahentami,
3) ubezpieczenie na wypadek zdarzeń operacyjnych, zapewniające utrzymywanie ryzyka
operacyjnego na poziomie nie zagrażającym bezpieczeństwu funkcjonowania banku;
4) plany utrzymania ciągłości działania na wypadek utraty ciągłości krytycznych procesów,
niezbędnych do funkcjonowania banku.
3. Obowiązek minimalizacji ryzyka operacyjnego ciąży na każdej jednostce organizacyjnej banku i
obejmuje:
1) wycofanie się ze zbyt ryzykownej działalności lub jej niepodejmowanie;
2) ograniczenie rozmiarów działalności obarczonej zbyt wysokim poziomem ryzyka;
3) transfer ryzyka, poprzez np. stosowanie ubezpieczeń majątku, zlecanie wykonywania
czynności zewnętrznym dostawcom usług;
4) przyjmowanie odpowiednich mechanizmów kontrolnych.
Wybór działań wymienionych zależy od wielkości możliwych strat operacyjnych oraz
możliwości kontroli zdarzeń operacyjnych wywołujących straty.
Poziom ryzyka operacyjnego jest nadmierny, gdy potencjalne korzyści z działalności są niższe
od potencjalnych strat operacyjnych. W przypadku ryzyka operacyjnego, którego bank nie
może zaakceptować (np. takich, w przypadku, których istnieje duże zagrożenie utratą
reputacji), transferować, ani nie ma możliwości go ograniczać, należy podjąć decyzję czy
ograniczyć dany rodzaj działania, czy też całkowicie się z niego wycofać.
4. Raportowaniu Zarządowi i Radzie Nadzorczej Banku podlega syntetyczna informacja na temat
skali i rodzajów ryzyka operacyjnego, na które narażony jest Bank, prawdopodobieństwa i
spodziewanych skutków jego wystąpienia oraz metod zarządzania ryzykiem operacyjnym.
Informacja zawiera m.in. zdarzenia generujące skutki z obszaru istotnego mapy ryzyka,
kluczowe wskaźniki ryzyka (KRI), realizację limitów, wyniki testów, istotne zmiany
organizacyjne, a także istotne zdarzenia z zakresu ryzyka braku zgodności, ryzyka reputacji,
„prania pieniędzy”.
5. Raportowanie w ramach ryzyka operacyjnego przebiega następująco:
1) komórki i jednostki organizacyjne Banku gromadzą informacje zgodnie z ogólnymi
zasadami działania aplikacji Rejestr Incydentów Ryzyka operacyjnego oraz zapisami
„Zasad zarządzania ryzyka operacyjnego”;
2) incydenty zaakceptowane generowane w RIRO są następnie przetwarzane przez
Administratora ryzyka i po uzupełnieniu o inne istotne informacje, dokonywana jest ich
analiza, ocena wykonania limitów, opracowanie wniosków, przygotowanie zaleceń, a
uzyskane rezultaty zamieszczane są w Raporcie oceny ryzyka;
3) raport przekazywany jest Członkowi Zarządu, który po zaakceptowaniu jego zapisów
przedstawia go Zarządowi na pierwszym posiedzeniu po terminie sporządzenia
informacji;
4) syntetyczną ocenę ryzyka za poszczególne kwartały Zarząd Banku przedkłada Radzie
Nadzorczej na najbliższych jej posiedzeniach.
15
Ryzyko kapitałowe
1. Bank dokonuje agregacji wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka uznane za
istotne, tym samym oblicza kapitał wewnętrzny w oparciu o metodę minimalnego wymogu
kapitałowego.
2. Punktem wyjściowym dla ustalenia kapitału wewnętrznego jest wyliczony regulacyjny
wymóg kapitałowy.
3. Następnie Bank ocenia, czy regulacyjny wymóg kapitałowy w pełni pokrywa ryzyko
kredytowe, operacyjne i jeżeli to konieczne, to zgodnie z obowiązującymi w Banku zasadami
szacowania kapitału wewnętrznego, oblicza dodatkowy wymóg kapitałowy na te ryzyka.
4. Kapitał wewnętrzny stanowi sumę regulacyjnego wymogu kapitałowego, dodatkowych
wymogów kapitałowych, o których mowa w ust. 3 oraz wymogów kapitałowych na pozostałe
istotne ryzyka, obliczonych zgodnie z obowiązującymi w Banku zasadami szacowania kapitału
wewnętrznego.
5. Proces alokacji funduszy.
Bank przyjął minimalną wartość łącznego współczynnika kapitałowego na poziomie 16%, tym
samym kapitał regulacyjny może stanowić maksymalnie 59% funduszy własnych.
Bank przyjmuje następujące – maksymalne poziomy poszczególnych, istotnych rodzajów
ryzyka bankowego, wyrażone wielkością alokowanych funduszy własnych – limity alokacji
kapitału:
1) na ryzyko kredytowe – 45 % funduszy własnych, z podziałem na:
a) kapitał regulacyjny na ryzyko kredytowe – 41 %;
b) dodatkowy wymóg kapitałowy (w ramach II Filaru) – 4 %;
2) na ryzyko operacyjne – 8 % funduszy własnych, z podziałem na:
a) kapitał regulacyjny na ryzyko operacyjne – 7 %;
b) dodatkowy wymóg kapitałowy (w ramach II Filaru) – 1 %;
3) na ryzyko koncentracji – 1 % funduszy własnych;
4) na ryzyko płynności – 2 % funduszy własnych;
5) na ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej – 2 % funduszy własnych;
6) na ryzyko kapitałowe – 1 % funduszy własnych.
Ryzyko braku zgodności
Ryzyko braku zgodności Bank definiuje jako skutki nieprzestrzegania przez Bank przepisów
prawa, regulacji wewnętrznych oraz przyjętych przez Bank standardów postępowania/rynkowych.
W zarządzaniu ryzykiem braku zgodności Bank przede wszystkim kładzie nacisk na prowadzenie
działań zgodnych z nie tylko szeroko rozumianymi normami prawnymi (zewnętrznymi i
wewnętrznymi) lecz również normami, które charakteryzują Bank jako instytucję zaufania
publicznego.
Dla zdarzeń ryzyka braku zgodności w Banku prowadzony jest Rejestr zdarzeń compliance
(zgodności), który zawiera zdarzenia pochodzące z:
1) rejestru zdarzeń i strat operacyjnych;
2) rejestru skarg i wniosków;
3) rejestru spraw sądowych;
4) rejestru transakcji powyżej 15.000 Euro;
5) wyników kontroli prowadzonych przez audyt wewnętrzny;
6) wyników kontroli przeprowadzonych przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego;
7) wyników z analiz kwestionariuszy BION;
8) informacji przekazywanych na bieżąco przez pracowników,
9) niekorzystnych informacji o Banku, które pojawiły się w mediach.
16
Raporty o ryzyku braku zgodności skupiają się na podstawowych zadaniach, które ma spełniać
zarządzanie ryzykiem braku zgodności, a więc dotyczą:
1) prawidłowości wdrażania regulacji wewnętrznych;
2) ich dostosowania do obowiązujących przepisów prawa i standardów;
3) ocenie skutków zdarzeń compliance.
Sprawozdania z ryzyka braku zgodności zawierają:
1) ocenę ryzyka braku zgodności, w tym informacje o zmianie profilu ryzyka;
2) podsumowanie wszystkich zdarzeń compliance, które wystąpiły w okresie objętym
raportem;
3) rekomendowane środki naprawcze;
4) ocenę skutków rekomendowanych środków naprawczych, które były wydawane na
bieżąco lub zawarte w poprzednim raporcie.
Niezależnie od tego, że raporty z oceny ryzyka braku zgodności dla Zarządu i Rady Nadzorczej
sporządzane są raz na rok, pracownik ds. ryzyka braku zgodności na bieżąco informuje Zarząd
Banku o przypadkach występowania istotnych naruszeń compliance i ewentualnie rekomenduje
podjęcie środków naprawczych.
Bank w 2015 roku nie utworzył komitetów.
1. Oświadczenie Zarządu na temat adekwatności ustaleń dotyczących zarządzania ryzykiem i
ogólnego profilu ryzyka związanego ze strategią.
Oświadczenie Zarządu Banku na temat adekwatności ustaleń dotyczących zarządzania
ryzykiem w Banku, dające pewność , że stosowane systemy zarządzania ryzykiem są
odpowiednie z punktu widzenia profilu i strategii ryzyka Banku stanowi załącznik nr 1 do
niniejszej informacji.
2. Korzystanie z ocen zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej (ECAI).
Bank nie korzysta z ocen zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej (ECAI).
IV. Fundusze własne.
1. Fundusze własne Banku obejmują:
1) kapitał Tier I;
2) kapitał Tier II.
2. Kapitał Tier I Banku obejmuje:
1) kapitał podstawowy Tier I, na który składają się:
a) wpłacony fundusz udziałowy,
b) zysk w trakcie zatwierdzania oraz zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego,
obliczone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, pomniejszone
o wszelkie przewidywane obciążenia i dywidendy, w kwotach nie większych niż kwoty
zysku zweryfikowane przez biegłych rewidentów, po uzyskaniu zgody właściwego
organu,
c) niepodzielony zysk z lat ubiegłych, po uzyskaniu zgody właściwego organu;
d) kapitał rezerwowy,
e) fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej;
f) w ramach skumulowanych, innych całkowitych dochodów – fundusz z aktualizacji
wyceny majątku trwałego;
g) w ramach innych przejściowych korekt kapitału podstawowego Tier I – fundusz z
aktualizacji wyceny majątku trwałego (ze znakiem minus);
2) pomniejszenia kapitału podstawowego Tier I:
a) wartości niematerialne i prawne wycenione według wartości bilansowej;
17
3)
b) starta z lat ubiegłych, strata w trakcie zatwierdzania, strata netto bieżącego roku,
c) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w
instrumentach zaliczanych do dodatkowego kapitału podstawowego Tier I
podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank nie dokonał znacznej inwestycji,
d) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w
instrumentach zaliczanych do dodatkowego kapitału podstawowego Tier I
podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank dokonał znacznej inwestycji.
Bank nie posiada zaangażowania kapitałowego, które mógłby zaliczyć do kapitału
dodatkowego Tier I, a także pozycji kapitałowych pomniejszających ten kapitał.
3. Kapitał Tier II Banku obejmuje:
1) instrumenty kapitałowe spełniające warunki opisane w art. 63 CRR;
2) pożyczki podporządkowane;
3) rezerwę na ryzyko ogólne do wysokości 1,25% aktywów ważonych ryzykiem;
4) Bank nie posiada zaangażowania kapitałowego, które mógłby zaliczyć do kapitału Tier II, a
także pozycji kapitałowych pomniejszających ten kapitał.
4. Na dzień 31.12.2015 r. Bank posiadał 1054 udziałowców, którzy posiadają 1275 udziałów,
wartość jednego udziału wynosi 200 zł.
Poniższe zestawienie przedstawia poziom poszczególnych pozycji funduszy własnych Banku
według wartości bilansowej.
Fundusze podstawowe
12 117 175,00
Udziałowy
255 000,00
Zasobowy
11 762 175,00
Fundusz ogólnego ryzyka
100 000,00
Pomniejszenia funduszy podstawowych
-19 823,00
-19 823,00
Wartości niematerialne i prawne
Fundusze uzupełniające
36 938,00
Pożyczka podporządkowana
0,00
Kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych
36 938,00
Pomniejszenia funduszy uzupełniających
0,00
………………………….
Fundusze własne
---12 134 290,00
5. Według stanu na dzień 31.12.2015 roku fundusze własne Banku wynoszą:
- kapitał Tier I - 11 930 426,00 zł; kapitał Tier II - 100 000,00 zł.
18
Poniższe zestawienie przedstawia poziom poszczególnych pozycji funduszy własnych Banku .
Kapitał podstawowy Tier I:
instrumenty i kapitały rezerwowe
Instrumenty kapitałowe i powiązane ażio
1
emisyjne
W tym: instrumenty typu 1
W tym: instrumenty typu 2
W tym: instrumenty typu 3
2
3
3a
4
5
5a
6
7
8
9
10
Zyski zatrzymane
Skumulowane inne całkowite dochody (i
pozostałe kapitały rezerwowe, z
uwzględnieniem niezrealizowanych zysków
i strat zgodnie z mającymi zastosowanie
standardami rachunkowości)
Fundusze ogólne ryzyka bankowego
Kwota kwalifikujących się pozycji o których
mowa w art. 484 ust. 3 i powiązane ażio
emisyjne przeznaczone do wycofania z
kapitału podstawowego Tier I
Zastrzyki kapitałowe ze strony sektora
publicznego podlegające zasadzie praw
nabytych do dnia 01 stycznia 2018 r.
Udziały mniejszości (kwota dopuszczona w
skonsolidowanym kapitale podstawowym
Tier I)
Niezależnie zweryfikowane zyski z
bieżącego okresu po odliczeniu wszelkich
możliwych do przewidzenia obciążeń i
dywidend
Kapitał podstawowy Tier I przed korektami
regulacyjnymi
Dodatkowe korekty wartości (kwota
ujemna)
Wartości niematerialne i prawne (po
odliczeniu powiązanej rezerwy z tytułu
odroczonego podatku dochodowego)
(kwota ujemna)
Zbiór pusty w UE
Aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego opartej na przyszłej
rentowości z wyłączeniem aktywów
wynikających z różnic przejściowych (po
odliczeniu powiązanej rezerwy z tytułu
odroczonego podatku dochodowego w
przypadku spełnienia warunków
określonych w art. 38 ust. 3) (kwota
ujemna)
Kwota w dniu
ujawnienia
Odniesienie do CRR
Art. 26 ust. 1, art. 27, 28,
29, wykaz EUNB o którym
mowa w art. 26 ust. 3
Wykaz EUNB o którym
mowa w art. 26 ust. 3
Wykaz EUNB o którym
mowa w art. 26 ust. 3
Wykaz EUNB o którym
mowa w art. 26 ust. 3
Art. 26 ust. 1 lit. c)
11 799 113,00 Art. 26 ust. 1
100 000,00 Art. 26 ust. 1 lit. f)
88 074,00 Art. 486 ust. 2
Art. 483 ust. 2
Art. 84, 479, 480
Art. 26 ust. 2
11 987 187,00
Art. 34, 105
-19 823,00 Art. 36 ust. 1 lit. b)
Art. 37, art. 472 ust. 4
Art. 36 ust. 1 lit. c)
Art. 38, art. 472 ust. 5
19
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
20a
20b
20c
Kapitały rezerwowe odzwierciedlające
wartość godziwą związane z zyskami lub
stratami z tytułu instrumentów
zabezpieczających przepływy pieniężne
Kwoty ujemne będące wynikiem obliczeń
kwot oczekiwanej straty
Każdy wzrost kapitału własnego z tytułu
aktywów sekurytyzowanych (kwota
ujemna)
Zyski lub straty z tytułu zobowiązań
wycenione według wartości godziwej, które
wynikają ze zmian zdolności kredytowej
instytucji
Aktywa funduszu emerytalnego ze
zdefiniowanymi świadczeniami (kwota
ujemna)
Posiadane przez instytucje bezpośrednie i
pośrednie udziały kapitałowe w
instrumentach własnych w kapitale
podstawowym Tier I (kwota ujemna)
Udziały kapitałowe w instrumentach w
kapitale podstawowym Tier I podmiotów
sektora finansowego, jeżeli podmioty te
mają z instytucją krzyżowe powiązania
kapitałowe mające na celu sztuczne
zawyżanie funduszy własnych instytucji
(kwota ujemna)
Posiadane przez instytucję bezpośrednie i
pośrednie udziały kapitałowe w
instrumentach w kapitale podstawowym
Tier I podmiotów sektora finansowego,
jeżeli instytucja nie dokonała znacznej
inwestycji w te podmioty (kwota
przekraczająca próg 10% oraz po odliczeniu
kwalifikowanych pozycji krótkich) (kwota
ujemna)
Posiadane przez instytucję bezpośrednie,
pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe
w instrumentach w kapitale podstawowym
Tier I podmiotów sektora finansowego,
jeżeli instytucja dokonała znacznej
inwestycji w te podmioty (kwota
przekraczająca próg 10% oraz po odliczeniu
kwalifikowanych pozycji krótkich) (kwota
ujemna)
Zbiór pusty w UE
Kwota ekspozycji następujących pozycji
kwalifikujących się do wagi ryzyka równej
1250% jeżeli instytucja decyduje się na
wariant odliczenia
W tym: znaczne pakiety akcji poza
sektorem finansowym (kwota ujemna)
W tym: pozycje sekurytyzacyjne (kwota
Art. 33 lit. a)
Art. 36 ust. 1 lit. d)
Art. 40, 159, art. 472 ust. 6
Art. 32 ust. 1
Art. 33 lit b)
Art. 36 ust. 1 lit. e)
Art. 41, art. 472 ust. 7
Art. 36 ust. 1 lit. f)
Art. 42, art. 472 ust. 8
Art. 36 ust. 1 lit. g)
Art. 44, art. 472 ust. 9
Art. 36 ust. 1 lit. h)
Art. 43, 45, 46, art. 49 ust. 2
i 3, art. 79, art. 472 ust. 10
Art. 36 ust. 1 lit. i)
Art. 43, 45, 47, art. 48 ust. 1
lit. b), art. 49 ust. 1-3, art.
79, 470, art. 472 ust. 11
Art. 36 ust. 1 lit. k)
Art. 36 ust. 1 lit. k) ppkt (i),
art. 89-91
Art. 36 ust. 1 lit. k) ppkt (ii),
20
ujemna)
20d W tym: dostawy instrumentów z
późniejszym terminem rozliczenia (kwota
ujema)
Aktywa z tytułu odroczonego podatku
21
dochodowego wynikające z różnic
przejściowych (kwota przekraczająca próg
10% po odliczeniu powiązanej rezerwy z
tytułu odroczonego podatku dochodowego
w przypadku spełnienia warunków
określonych w art. 38 ust. 3 (kwota
ujemna)
Kwota przekraczająca próg 15% (kwota
22
ujemna)
W tym: posiadane przez instytucję
23
bezpośrednie i pośrednie instrumenty w
kapitale podstawowym Tier I podmiotów
sektora finansowego, jeżeli instytucja
dokonała znacznej inwestycji w te
podmioty
Zbiór pusty w UE
24
W tym: aktywa z tytułu odroczonego
25
podatku dochodowego wynikające z różnic
przejściowych
25a Straty za bieżący rok obrachunkowy (kwota
ujemna)
25b Możliwe do przewidzenia obciążenia
podatkowe związane z pozycjami kapitału
podstawowego Tier I (kwota ujemna)
Korekty regulacyjne dotyczące
26
niezrealizowanych zysków i strat zgodnie z
art. 467 i 468
W tym: …. filtr dla niezrealizowanej straty 1
W tym: …. filtr dla niezrealizowanej straty 2
W tym: …. filtr dla niezrealizowanego zysku
1
W tym: …. filtr dla niezrealizowanego zysku
2
26b Kwota którą należy odjąć od lub dodać do
kwoty kapitału podstawowego Tier I w
odniesieniu do dodatkowych filtrów i
odliczeń wymaganych przed przyjęciem
CRR
W tym: ….
Kwalifikowalne odliczenia od pozycji w
27
kapitale dodatkowym Tier I które
przekraczają wartość kapitału
dodatkowego Tier I instytucji (kwota
ujemna)
Całkowite korekty regulacyjne w kapitale
28
podstawowym Tier I
Kapitał podstawowy Tier I
29
art. 243 ust. 1 lit. b), art.
244 ust. 1 lit. b), art. 258
Art. 36 ust. 1 lit. k) ppkt (iii),
art. 379 ust. 3
Art. 36 ust. 1 lit. c)
Art. 38, art. 48 ust. 1 lit. a),
art. 470, art. 472 ust. 5
Art. 48 ust. 1
Art. 36 ust. 1 lit. i)
Art. 48 ust. 1 lit. b), art. 470,
art. 472 ust. 11
Art. 36 ust. 1 lit. c)
Art. 38, art. 48 ust. 1 lit. a),
art. 470, art. 472 ust. 5
Art. 36 ust. 1 lit. a)
Art. 472 ust. 3
Art. 6 ust. 1 lit. l)
- 36 938,00
Art. 467
Art. 467
Art. 468
Art. 468
Art. 481
Art. 481
Art. 36 ust. 1 lit. j)
- 56 761,00
11 930 426,00
21
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Instrumenty kapitałowe i powiązane ażio
emisyjne
W tym: zaklasyfikowane jako kapitał własny
zgodnie mającymi zastosowanie
standardami rachunkowości
W tym: zaklasyfikowane jako zobowiązania
zgodnie mającymi zastosowanie
standardami rachunkowości
Kwota kwalifikujących się pozycji o których
mowa w art. 484 ust. 4 i powiązane ażio
emisyjne przeznaczone do wycofania z
kapitału dodatkowego Tier I
Zastrzyki kapitałowe ze strony sektora
publicznego podlegające zasadzie praw
nabytych do dnia 01 stycznia 2018 r.
Kwalifikujący się kapitał Tier I uwzględniony
w skonsolidowanym kapitale dodatkowym
Tier I (w tym udziały mniejszości
nieuwzględnione w wierszu 5)
wyemitowany przez jednostki zależne i
będący w posiadaniu stron trzecich
W tym: przeznaczone do wycofania
instrumenty wyemitowane przez jednostki
zależne
Kapitał dodatkowy Tier I przed korektami
regulacyjnymi
Posiadane przez instytucje bezpośrednie i
pośrednie udziały kapitałowe we własnych
instrumentach dodatkowych w kapitale
Tier I (kwota ujemna)
Udziały kapitałowe we własnych
instrumentach dodatkowych w kapitale
Tier I podmiotów sektora finansowego,
jeżeli podmioty te mają z instytucją
krzyżowe powiązania kapitałowe mające na
celu sztuczne zawyżanie funduszy własnych
instytucji (kwota ujemna)
Bezpośrednie i pośrednie udziały
kapitałowe we własnych instrumentach
dodatkowych w kapitale Tier I podmiotów
sektora finansowego, jeżeli instytucja nie
dokonała znacznej inwestycji w te
podmioty (kwota przekraczająca próg 10%
oraz po odliczeniu kwalifikowanych pozycji
krótkich) (kwota ujemna)
Posiadane przez instytucję bezpośrednie i
pośrednie udziały kapitałowe we własnych
instrumentach dodatkowych w kapitale
Tier I podmiotów sektora finansowego,
jeżeli instytucja dokonała znacznej
inwestycji w te podmioty (kwota
przekraczająca próg 10% oraz po odliczeniu
kwalifikowanych pozycji krótkich) (kwota
ujemna)
Art. 51, 52
Art. 486 ust. 3
Art. 483 ust. 3
Art. 85, 86, 480
Art. 486 ust. 3
Art. 52 ust. 1 lit. b)
Art. 56 lit. a), art. 57, art.
475 ust. 2
Art. 56 lit. b), art. 58 i art.
475 ust. 3
Art. 56 lit. c), art. 59, 60, 79,
art. 475 ust.4
Art. 56 lit. d), art. 59, 79,
art. 475 ust.4
22
Korekty regulacyjne stosowane w
odniesieniu do kapitału dodatkowego Tier I
pod względem kwot ujętych przed
przyjęciem CRR oraz kwot ujętych w
okresie przejściowym przeznaczonych do
wycofania zgodnie z rozporządzeniem (UE)
nr 575/2013 (tj. kwoty rezydualne
określone w CRR)
41a Kwoty rezydualne odliczane od kapitału
dodatkowego Tier I w odniesieniu do
odliczeń od kapitału podstawowego Tier I w
okresie przejściowym zgodnie z art. 472
rozporządzenia (UE) nr 575/2013
W tym pozycje które należy wyszczególnić
np. istotne straty netto w bieżącym okresie,
wartości niematerialne i prawne, brak
rezerw na pokrycie oczekiwanych strat itd.
41b Kwoty rezydualne odliczane od kapitału
dodatkowego Tier I w odniesieniu do
odliczeń od kapitału podstawowego Tier II
w okresie przejściowym zgodnie z art. 475
rozporządzenia (UE) nr 575/2013
W tym pozycje które należy wyszczególnić
np. krzyżowe powiązania kapitałowe w
instrumentach w kapitale Tier II,
bezpośrednie udziały kapitałowe w
nieistotnych inwestycjach w kapitał innych
podmiotów sektora finansowego itd.
41c Kwota którą należy odjąć od lub dodać do
kwoty kapitału dodatkowego Tier I w
odniesieniu do dodatkowych filtrów i
odliczeń wymaganych przed przyjęciem
CRR
W tym: … możliwe filtry dla
niezrealizowanych strat
W tym: … możliwe filtry dla
niezrealizowanych zysków
W tym: …
Kwalifikowalne odliczenia od pozycji w
42
kapitale Tier II które przekraczają wartość
kapitału Tier II instytucji (wartość ujemna)
Całkowite korekty regulacyjne w kapitale
43
dodatkowym Tier I
Kapitał dodatkowy Tier I
44
Kapitał Tier I (kapitał Tier I = kapitał
45
podstawowy Tier I + kapitał dodatkowy Tier
I)
Instrumenty kapitałowe i powiązane ażio
46
emisyjne
Kwota kwalifikujących się pozycji o których
47
mowa w art. 484 ust. 5 i powiązane ażio
emisyjne przeznaczone do wycofania z
kapitału Tier II
41
Art. 472, art. 472 ust. 3 lit.
a), art. 472 ust. 4, art. 472
ust. 6, art. 472 ust. 8 lit. a),
art. 472 ust. 9, art. 472 ust.
10 lit. a), 472 ust. 11 lit. a)
Art. 477, art. 477 ust. 3, art.
477 ust. 4 lit. a)
Art. 467, 468, 481
Art. 467
Art. 468
Art. 481
Art. 56 lit. e)
11 930 426,00
Art. 62, 63
Art. 486 ust. 4
23
Zastrzyki kapitałowe ze strony sektora
publicznego podlegające zasadzie praw
nabytych do dnia 01 stycznia 2018 r.
Kwalifikujące się instrumenty funduszy
48
własnych uwzględnione w
skonsolidowanym kapitale Tier II (w tym
udziały mniejszości i instrumenty
dodatkowe w kapitale Tier II nie
uwzględnione w wierszach 5 lub 34)
wyemitowane przez jednostki zależne i
będące w posiadaniu stron trzecich
W tym: przeznaczone do wycofania
49
instrumenty wyemitowane przez jednostki
zależne
Korekty z tytułu ryzyka kredytowego
50
Kapitał Tier II przed korektami
51
regulacyjnymi
Posiadane przez instytucje bezpośrednie i
52
pośrednie udziały kapitałowe w
instrumentach własnych w kapitale Tier II i
pożyczki podporządkowane (kwota
ujemna)
Udziały kapitałowe w instrumentach w
53
kapitale Tier II i pożyczki podporządkowane
podmiotów sektora finansowego, jeżeli
podmioty te mają z instytucją krzyżowe
powiązania kapitałowe mające na celu
sztuczne zawyżanie funduszy własnych
instytucji (kwota ujemna)
Bezpośrednie i pośrednie udziały
54
kapitałowe w instrumentach w kapitale Tier
II i pożyczki podporządkowane podmiotów
sektora finansowego, jeżeli instytucja nie
dokonała znacznej inwestycji w te
podmioty (kwota przekraczająca próg 10%
oraz po odliczeniu kwalifikowanych pozycji
krótkich) (kwota ujemna)
54a W tym: nowe udziały kapitałowe niebędące
przedmiotem uzgodnień dotyczących
okresu przejścowego
54b W tym: udziały kapitałowe istniejące przed
dniem 01 stycznia 2013 r. i będące
przedmiotem uzgodnień okresu
przejściowego
Posiadane przez instytucję bezpośrednie i
55
pośrednie udziały kapitałowe w
instrumentach w kapitale Tier II i pożyczki
podporządkowane podmiotów sektora
finansowego, jeżeli instytucja dokonała
znacznej inwestycji w te podmioty (po
odliczeniu kwalifikowanych pozycji
krótkich) (kwota ujemna)
Korekty regulacyjne stosowane w
56
Art. 483 ust. 4
Art. 87, 88, 480
Art. 486 ust. 4
100 000,00 Art. 62 lit c) i d)
100 000,00
Art. 63 lit. b) ppkt (i)
Art. 66 lit. a), art. 67, art.
477 ust. 2
Art. 66 lit. b), art. 68, art.
477 ust. 3
Art. 66 lit. c), art. 69, 70, 79,
art. 477 ust. 4
Art. 66 lit. d), art. 69, 79,
art. 477 ust. 4
24
odniesieniu do kapitału Tier II pod
względem kwot ujętych przed przyjęciem
CRR oraz kwot ujętych w okresie
przejściowym przeznaczonych do
wycofania zgodnie z rozporządzeniem (UE)
nr 575/2013 (tj. kwoty rezydualne
określone w CRR)
56a Kwoty rezydualne odliczane od kapitału
Tier II w odniesieniu do odliczeń od kapitału
podstawowego Tier I w okresie
przejściowym zgodnie z art. 472
rozporządzenia (UE) nr 575/2013
W tym pozycje które należy wyszczególnić
np. istotne straty netto w bieżącym okresie,
wartości niematerialne i prawne, brak
rezerw na pokrycie oczekiwanych strat itd.
56b Kwoty rezydualne odliczane od kapitału
Tier II w odniesieniu do odliczeń od kapitału
dodatkowego Tier I w okresie przejściowym
zgodnie z art. 475 rozporządzenia (UE) nr
575/2013
W tym pozycje które należy wyszczególnić
np. krzyżowe powiązania kapitałowe w
dodatkowych instrumentach w kapitale
Tier I, bezpośrednie udziały kapitałowe w
nieistotnych inwestycjach w kapitał innych
podmiotów sektora finansowego itd.
56c Kwota którą należy odjąć od lub dodać do
kwoty kapitału Tier II w odniesieniu do
dodatkowych filtrów i odliczeń
wymaganych przed przyjęciem CRR
W tym: … możliwe filtry dla
niezrealizowanych strat
W tym: … możliwe filtry dla
niezrealizowanych zysków
W tym: …
Całkowite korekty regulacyjne w kapitale
57
Tier II
Kapitał Tier II
58
Łączny kapitał (łączny kapitał = kapitał Tier I
59
+ kapitał Tier II)
59a Aktywa ważone ryzykiem pod względem
kwot ujętych przed przyjęciem CRR oraz
kwot ujętych w okresie przejściowym
przeznaczonych do wycofania zgodnie z
rozporządzeniem (UE) 575/2013 (tj. kwoty
rezydualne określone w CRR)
W tym: pozycje nieodliczone od kapitału
podstawowego Tier I (kwoty rezydualne
określone w rozporządzeniu (UE)
575/2013)
(pozycje które należy wyszczególnić, np.
aktywa z tytułu odroczonego podatku
Art. 472, art. 472 ust. 3 lit.
a), art. 472 ust. 4, art. 472
ust. 6, art. 472 ust. 8 lit. a),
art. 472 ust. 9, art. 472 ust.
10 lit. a), 472 ust. 11 lit. a)
Art. 475, art. 475 ust. 2 lit.
a), art. 475 ust. 3, art. 475
ust. 4 lit. a)
Art. 467, 468, 481
Art. 467
Art. 468
Art. 481
100 000,00
12 030 426,00
Art. 472, art. 472 ust. 5, art.
472 ust. 8 lit. b), art. 472
ust. 10 lt. b), art. 472 ust.
11 lit. b)
25
dochodowego oparte na przyszłej
rentowności po odliczeniu powiązanej
rezerwy z tytułu odroczonego podatku
dochodowego, pośrednie udziały
kapitałowe w instrumentach własnych w
kapitale podstawowym Tier I itd.)
W tym: pozycje nieodliczone od kapitału
dodatkowego Tier I (kwoty rezydualne
określone w rozporządzeniu (UE)
575/2013)
(pozycje które należy wyszczególnić, np.
krzyżowe powiązania kapitałowe w
instrumentach w kapitale Tier II,
bezpośrednie udziały kapitałowe w
nieistotnych inwestycjach w kapitał innych
podmiotów sektora finansowego itd.)
W tym pozycje nieodliczone od kapitału
Tier II (kwoty rezydualne określone w
rozporządzeniu (UE) 575/2013)
(pozycje które należy wyszczególnić, np.
pośrednie udziały kapitałowe w
instrumentach własnych w kapitale Tier II,
pośrednie udziały kapitałowe w
nieistotnych inwestycjach w kapitał innych
podmiotów sektora finansowego,
pośrednie udziały kapitałowe w istotnych
inwestycjach w kapitał innych podmiotów
sektora finansowego itd.)
60
61
62
63
64
65
66
67
Aktywa ważone ryzykiem razem
Kapitał podstawowy Tier I (wyrażony jako
odsetek kwoty ekspozycji na ryzyko)
Kapitał Tier I (wyrażony jako odsetek kwoty
ekspozycji na ryzyko)
Łączny kapitał (wyrażony jako odsetek
kwoty ekspozycji na ryzyko)
Wymóg bufora dla poszczególnych
instytucji (wymóg dotyczący kapitału
podstawowego Tier I zgodnie z art. 92 ust.
1 lit. a) powiększony o wymogi
utrzymywania bufora zabezpieczającego i
antycyklicznego, jak również bufor ryzyka
systemowego oraz bufor instytucji o
znaczeniu systemowym (bufor globalnych
instytucji o znaczeniu systemowym lub
bufor innych instytucji o znaczeniu
systemowym) wyrażony jako odsetek
kwoty ekspozycji na ryzyko)
W tym: wymóg utrzymywania bufora
zabezpieczającego
W tym: wymóg utrzymywania bufora
antycyklicznego
W tym: wymóg utrzymywania bufora
ryzyka systemowego
Art. 475, art. 475 ust. 2 lit.
b), art. 475 ust. 2 lit. c), art.
475 ust. 4 lit. b)
Art. 477, art. 477 ust. 2 lit
b), art. 477 ust. 2 lit. c), art.
477 ust. 4 lit. b)
49 758 129,00
20,47 Art. 92 ust. 2 lit. a), art. 465
20,47 Art. 92 ust. 2 lit. b), art. 465
20,64 Art. 92 ust. 2 lit. c)
Dyrektywa w sprawie
wymogów kapitałowych,
art. 128, 129, 130
26
67a
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
W tym: bufor globalnych instytucji o
znaczeniu systemowym lub bufor innych
instytucji o znaczeniu systemowym
Kapitał podstawowy Tier I dostępny w celu
pokrycia buforów (wyrażony jako odsetek
kwoty ekspozycji na ryzyko)
Nieistotne w przepisach unijnych
Nieistotne w przepisach unijnych
Nieistotne w przepisach unijnych
Bezpośrednie i pośrednie udziały
kapitałowe podmiotów sektora
finansowego, jeżeli instytucja nie dokonała
znacznej inwestycji w te podmioty (kwota
poniżej progu 10% oraz po odliczeniu
kwalifikowanych pozycji krótkich)
Posiadane przez instytucję bezpośrednie i
pośrednie udziały kapitałowe w
instrumentach w kapitale podstawowym
Tier I podmiotów sektora finansowego
jeżeli instytucja dokonała znacznej
inwestycji w te podmioty (kwota poniżej
progu 10% oraz po odliczeniu
kwalifikowanych pozycji krótkich)
Zbiór pusty w UE
Aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego wynikające z różnic
przejściowych (kwota poniżej progu 10% po
odliczeniu powiązanej rezerwy z tytułu
odroczonego podatku dochodowego w
przypadku spełnienia warunków
określonych w art. 38 ust. 3
Korekty z tytułu ryzyka kredytowego
uwzględnione w kapitale Tier II w
odniesieniu do ekspozycji objętych metodą
standardową (przed zastosowaniem
pułapu)
Pułap uwzględniania korekt z tytułu ryzyka
kredytowego w kapitale Tier II zgodnie z
metodą standardową
Korekty z tytułu ryzyka kredytowego
uwzględnione w kapitale Tier II w
odniesieniu do ekspozycji objętych metodą
wewnętrznych ratingów (przed
zastosowaniem pułapu)
Pułap uwzględniania korekt z tytułu ryzyka
kredytowego w kapitale Tier II zgodnie z
metodą wewnętrznych ratingów
Bieżący pułap w odniesieniu do
instrumentów w kapitale podstawowym
Tier I będących przedmiotem ustaleń
dotyczących wycofania
Kwota wyłączona z kapitału podstawowego
Tier I ze względu na pułap (nadwyżka
Dyrektywa w sprawie
wymogów kapitałowych,
art. 131
Dyrektywa w sprawie
wymogów kapitałowych,
art. 128
Art. 36 ust. 1 lit. h)
Art. 45, 46, art. 472 ust. 10
Art. 56 lit. c), art. 59, 60,
art. 475 ust. 4
Art. 66 lit c), art. 69, 70, art.
477 ust. 4
Art. 36 ust. 1 lit. i)
Art. 45, 48, 470, art. 472
ust.11
Art. 36 ust. 1 lit. c)
Art. 38,48, 470, art. 472 ust.
5
Art. 62
Art. 62
Art. 62
Art. 62
88 074,00 Art. 484 ust. 3, art. 486 ust.
2, 5
Art. 484 ust. 3, art. 486 ust.
2, 5
27
82
83
84
85
ponad pułap po upływie terminów wykupu
i zapadalności)
Bieżący pułap w odniesieniu do
instrumentów dodatkowych w kapitale Tier
I będących przedmiotem ustaleń
dotyczących wycofania
Kwota wyłączona z kapitału dodatkowego
Tier I ze względu na pułap (nadwyżka
ponad pułap po upływie terminów wykupu
i zapadalności)
Bieżący pułap w odniesieniu do
instrumentów w kapitale Tier II będących
przedmiotem ustaleń dotyczących
wycofania
Kwota wyłączona z kapitału Tier II ze
względu na pułap (nadwyżka ponad pułap
po upływie terminów wykupu i
zapadalności)
Art. 484 ust. 4, art. 486 ust.
3, 5
Art. 484 ust. 4, art. 486 ust.
3, 5
Art. 484 ust. 5, art. 486 ust.
4, 5
Art. 484 ust. 5, art. 486 ust.
4, 5
V. Wymogi kapitałowe na poszczególne rodzaje ryzyka.
1. BS stosuje następujące metody wyliczania wymogów kapitałowych:
1) metodę standardową w zakresie ryzyka kredytowego,
2) metodę podstawowego wskaźnika w zakresie ryzyka operacyjnego.
2.Rezultaty przeprowadzonego przez UKNF Badania i Oceny Nadzorczej oraz dodatkowych
wymogów kapitałowych do utworzenia, będących wynikiem przeprowadzonej oceny – jeżeli na
taką konieczność wskaże KNF – nie dotyczy.
VI. Informacje ilościowe w zakresie adekwatności kapitałowej.
Poniższe zestawienie przedstawia poziom minimalnych wymogów kapitałowych na poszczególne
rodzaje ryzyka według stanu na dzień 31.12.2015 roku. Wyliczenia zostały dokonane zgodnie z
„Zasadami wyznaczania łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko w Banku Spółdzielczym w Ślesinie”
oraz z „Zasadami szacowania kapitału wewnętrznego w Banku Spółdzielczym w Ślesinie”. W
związku z wejściem w życie, zapisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr
575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji
kredytowych i firm inwestycyjnych i towarzyszących mu standardów technicznych Europejskiego
Urzędu Nadzoru Bankowego, Bank zastosował w rachunku oceny adekwatności kapitałowej na
dzień 31 grudnia 2015 r. zasady wynikające zarówno z przepisów unijnych, jak i obowiązujących
przepisów krajowych, przy uwzględnieniu wytycznych Komisji Nadzoru Finansowego.
Na dzień 31 grudnia 2015 roku Bank spełniał wszystkie wymogi w zakresie adekwatności
kapitałowej.
28
Lp
1.
2.
Wyszczególnienie
Kwota
Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych
ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz
lokalnych
3. Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego
4. ekspozycje wobec instytucji
5. ekspozycje wobec przedsiębiorstw
6. ekspozycje detaliczne
7. Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach
8. Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania
9. Ekspozycje kapitałowe
10. inne pozycje
RAZEM
0,00
240 299,00
203,00
434 181,00
823 069,00
103 849,00
2 077 730,00
0,00
86 969,00
214 350,00
3 980 650,00
W celu ustalenia łącznej wartości oszacowanych wymogów kapitałowych Bank dokonuje
zestawienia wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka, dotyczących
zarówno Filaru I jak i Filaru II. Minimalny wymóg kapitałowy na dzień 31.12.2015 r. wynosił 5 121
650 zł i jest wynikiem ryzyka ponoszonego przez Bank z Filaru I (3 980 650,00) oraz Filaru II
(1 141 000,00).
Wewnętrzny wymóg kapitałowy z Filaru II na 31.12.2015 r. wystąpił w kwocie 907 000,00 zł.
Poniższe zestawienie przedstawia poziom minimalnych wymogów kapitałowych na poszczególne
rodzaje ryzyk:
Wyszczególnienie
Ryzyko kredytowe
Ryzyko operacyjne
Pozostałe wymogi
Łączny wymóg na ryzyka Filaru I
Kwota
3 980 650,00
681 314,00
0,00
4 661 964,00
VII. Ryzyko kredytowe – informacje jakościowe
1. Dla wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, ekspozycję uznaje się za
przeterminowaną, jeżeli przeterminowanie przekracza 90 dni, a przeterminowana kwota
przekracza w przypadku ekspozycji detalicznych 500,00 złotych, a w przypadku pozostałych
klas ekspozycji przeterminowana kwota przekracza 3.000,00 złotych.
2. Dla potrzeb naliczenia odpowiedniej wysokości rezerw celowych do ekspozycji kredytowych
klasyfikowanych do kategorii „normalnej”, „pod obserwacją”, „poniżej standardu”,
„wątpliwe”, lub „stracone”, stosuje się zasady wynikające z Rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością
banków oraz zasady określone w procedurze wewnętrznej w sprawie tworzenia rezerw
celowych.
29
VIII. Ryzyko kredytowe – informacje ilościowe
Ekspozycje kredytowe według wyceny bilansowej (po korektach rachunkowych) na dzień
31.12.2015 roku, bez uwzględnienia skutków ograniczania ryzyka kredytowego oraz średnią
kwotę ekspozycji w okresie od 01.01.2015 roku do 31.12.2015 roku w podziale na klasy
przedstawia poniższe zestawienie.
w zł
Średnia kwota w
Stan na dzień
Lp.
Wyszczególnienie
okresie od
31.12.2015 r.
01.01.2015 r.
do 31.12.2015 r.
1. Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków
253 108,00
334 553,00
centralnych
2. Ekspozycje samorządów regionalnych lub władz 15 898 707,00
13 036 439,00
lokalnych
3. Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego
12 717,00
33 577,00
4.
ekspozycje wobec instytucji
23 014 156,00
22 302 499,00
5.
Ekspozycje wobec przedsiębiorstw
12 238 952,00
9 907 982,00
6.
ekspozycje detaliczne
1 807 255,00
1 838 611,00
7.
ekspozycje zabezpieczone hipotekami na
nieruchomościach
33 584 879,00
34 711 542,00
0,00
448,00
1 087 114,00
909 999,00
3 910 619,00
91 807 507,00
3 973 871,00
87 049 520,00
8.
9.
Ekspozycje, których
zobowiązania
ekspozycje kapitałowe
dotyczy
10. inne pozycje
RAZEM
niewykonanie
Bank odstępuje od monitorowania i ustanawiania limitów koncentracji w dany region
geograficzny z uwagi na prowadzenie działalności tylko na terenie jednego województwa.
Struktura zaangażowania Banku wobec sektora finansowego według typu kontrahenta według
stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela:
Lp.
Typ kontrahenta
1.
Banki:
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Wartość w zł
23 670 435,00
23 670 435,00
0,00
0,00
30
2.
3.
4.
Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego:
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
2 184 921,00
2 184 921,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
25 855 356,00
Pomocnicze instytucje finansowe:
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Instytucje ubezpieczeniowe:
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Razem zaangażowanie w sektorze finansowym
Struktura zaangażowania Banku wobec sektora niefinansowego w podziale na typ kontrahenta
według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższe tabele:
Lp.
1
2
3
4
5
6
Typ kontrahenta
Przedsiębiorstwa i spółki państwowe
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Przedsiębiorcy indywidualni
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Osoby prywatne
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Rolnicy indywidualni
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Instytucje niekomercyjne działające na rzecz
gospodarstw domowych
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym
Wartość w zł
0,00
0,00
0,00
0,00
3 869 806,00
3 869 806,00
0,00
0,00
1 850 311,00
1 850 311,00
0,00
0,00
5 143 895,00
5 063 574,00
53 130,00
27 191,00
34 609 968,00
33 738 961,00
85 340,00
785 667,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
45 473 980,00
31
Struktura zaangażowania Banku wobec sektora budżetowego w rozbiciu na kategorie należności
według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższe tabele.
Wyszczególnienie
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Razem zaangażowanie w sektorze budżetowym
Wartość w zł
14 807 889,00
0,00
0,00
14 807 889,00
Struktura zaangażowania Banku wobec sektora niefinansowego w podziale na branże ( wraz z
przyznanymi niewykorzystanymi liniami kredytowymi) według stanu na dzień 31.12.2015 roku
przedstawia poniższa tabela .
Lp.
Branże
1. Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Handel
hurtowy i detaliczny
2.
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
3. Budownictwo
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
4. Przetwórstwo przemysłowe
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
5. Administracja publiczna
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
6. Pośrednictwo finansowe
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
7. Inne
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
6 Transport, gospodarka magazynowa i łączności
Należności normalne
Należności pod obserwacją
Należności zagrożone
Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym
Wartość w zł
35 334 223,00
34 463 216,00
85 340,00
785 667,00
2 930 314,00
2 930 314,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
1 687 688,00
1 687 688,00
0,00
0,00
15 907 889,00
0,00
0,00
0,00
2 234 101,00
2 234 101,00
0,00
0,00
5 458 374,00
5 378 053,00
53 130,00
27 191,00
854 770,00
854 770,00
0,00
0,00
64 407 359,00
32
Z uwagi na brak możliwości przedstawienia terminów zapadalności z podziałem na kategorie
ekspozycji poniższe dane przedstawiono w podziale na sektory według wartości nominalnej.
Zestawienie uwzględnia ekspozycje Banku zgodnie ze sprawozdaniem FINREP arkusz FIN005_1.
Struktura według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela.
bez
określonego
terminu
<=tygodnia
1tydz.<=1mc
1m-c<=3m-cy
3m-cy<=6m-cy
6mcy<=1roku
1roku<=2lat
2lat<=5lat
5lat<=10lat
10lat<=20lat
Powyżej 20
lat
OGÓŁEM:
Instytucje
niekomercyjne Instytucje
dział. na rzecz rządowe i
gospodarstw
Samorządowe
domowych
Gospodarstwa
Przedsiębiorstwa domowe
Sektor
finansowy
Razem
6 101 680,00
1 484 869,00
2 827 520,00
0,00
0,00
10 414 069,00
0,00
18 859 690,00
132 991,00
171 700,00
0,00
24 371,00
53 126,00
86 265,00
795 044,00
294 284,00
1 371 430,00
1 633 756,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
68 000,00
261 283,00
329 283,00
795 044,00
19 246 345,00
1 818 830,00
2 221 004,00
349 440,00
172 530,00
3 671 830,00
0,00
658 566,00
4 852 366,00
513 660,00
957 440,00
0,00
0,00
347 738,00
938 253,00
571 604,00
191 050,00
5 965 554,00
12 705 195,00
8 947 900,00
3 391 661,00
0,00
0,00
0,00
0,00
1 905 072,00
7 191 932,00
4 393 753,00
0,00
8 732 024,00
21 792 820,00
13 913 257,00
3 582 711,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
27 086 601,00
3 869 806,00
41 604 174,00
0,00
14 807 889,00
87 368 470,00
Struktura ekspozycji zagrożonych w podziale na kontrahenta.
Typ kontrahenta
Ekspozycje
zagrożone
Osoby prywatne
Rolnicy
27 191,00
785 667,00
Salda korekt
wartości i rezerw
27 191,00
742 849,00
Ekspozycje po
uwzględnieniu
korekt
0,00
42 818,00
Uzgodnienie zmian stanów korekt wartości i rezerw z tytułu ekspozycji zagrożonych.
Opis rodzaju
korekt wartości
i rezerw
Rezerwy
celowe
Saldo
Utworzenie Rozwiązanie Wykorzystanie Saldo
początkowe rezerw
rezerw
rezerwy
końcowe
973 135,00
5 004,00
207 239,00
860,00 770 040,00
Wartość ekspozycji zagrożonych, w tym przeterminowanych oraz kwoty korekt wartości rezerw
w podziale na istotne obszary geograficzne – nie dotyczy z uwagi na obszar działania
33
IX. Ekspozycje kapitałowe nieuwzględniane w portfelu handlowym- informacje
jakościowe
Podział ekspozycji ze względu na cele nabycia ( zyski kapitałowe, przyczyny strategiczne), wg
stanu na 31.12.2015 r.
Lp.
Rodzaj ekspozycji
1.
Akcje SGB-Bank S.A.
w Poznaniu
Bankowe papiery
wartościowe
wyemitowane przez
SGB-Bank S.A. w
Poznaniu
2.
Kwota ekspozycji
zakupionych ze
względu na zyski
kapitałowe
Kwota ekspozycji
zakupionych ze
względu na przyjętą
strategię
0,00
783 800,00
0,00
300 000,00
Dywidenda z tytułu ekspozycji kapitałowych jest wykazywana w rachunku zysków i strat w
momencie ustanowienia prawa do otrzymania płatności .
Bank posiada udział w Concordia Polska TUW w Poznaniu w wysokości 420,00 zł., na który w
latach ubiegłych utworzono odpis w wysokości 100 % wartości nominalnej .
Bank przystąpił do spółdzielni pod nazwą: Spółdzielczy System Ochrony SGB i posiada udział w
wysokości 1 000,00 zł.
W 2015 roku Bank Spółdzielczy w Ślesinie dokonał zakupu dodatkowych akcji SGB-Bank S.A. w
kwocie 34 000,00 zł. oraz Bankowych Papierów Wartościowych SGB-Bank S.A. na wartość
300 000,00 zł.
Wycena aktywów i pasywów na dzień bilansowy, dokonywana jest według zasad określonych
ustawą, z uwzględnieniem odpowiednio przepisów w sprawie tworzenia rezerw na ryzyko w
działalności bankowej oraz następujących zasad :
1) aktywa finansowe przeznaczone do obrotu wycenia się według wartości rynkowej, aktywa
finansowe, dla których nie istnieje aktywny rynek według określonej w inny sposób wartości
godziwej.
2) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności
wycenia się
według
zamortyzowanego kosztu , z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej,
3) udzielone kredyty i pożyczki oraz inne należności własne Banku, które nie są przeznaczone do
obrotu, wycenia się według zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy
procentowej,
4) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wycenia się według wartości godziwej , a skutki
zmiany wartości godziwej odnosi się na kapitał(fundusz) z aktualizacji wyceny,
5) akcje i udziały podporządkowane wycenia się metodą praw własności z uwzględnieniem zasad
wyceny określonych w art. 63 ustawy, natomiast pozostałe akcje i udziały zaliczone do
aktywów trwałych wycenia się według ceny nabycia z uwzględnieniem odpisów z tytułu
trwałej utraty wartości,
6) aktywa finansowe, których wartości godziwej nie można wiarygodnie ustalić, wycenia się
według zamortyzowanego kosztu,
7) aktywa przejęte za długi wycenia się według wartości godziwej. Na różnicę pomiędzy kwotą
długu a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów tworzy się rezerwę celową lub
dokonuje się odpisu aktualizującego wartość tych aktywów. W przypadku gdy wartość
34
godziwa przejętych aktywów jest wyższa od kwoty długu, różnica stanowi zobowiązanie
wobec kredytobiorcy,
8) zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu , w tym instrumenty pochodne będące
zobowiązaniami, wycenia się według wartości godziwej, z wyjątkiem zobowiązania, które ma
zostać rozliczone poprzez przekazanie instrumentu kapitałowego, którego wartości godziwej
nie można wiarygodnie ustalić, należy wycenić w wysokości zamortyzowanego kosztu. Skutki
zmiany wartości godziwej zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu odnosi się
odpowiednio do przychodów lub kosztów z operacji finansowych.
9) zobowiązania finansowe nie przeznaczone do obrotu i nie będące instrumentami pochodnymi
wycenia się w wysokości zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy
procentowej.
X. Ekspozycje kapitałowe nieuwzględniane w portfelu handlowym- informacje
ilościowe.
1) Zestawienie papierów wartościowych wg stanu na dzień 31.12.2015 r.
Lp.
Wyszczególnienie
1.
Wartość
Wartość
Wartość
bilansowa w zł.
rynkowa w zł (*) godziwa w zł.
302 314,00
0
302 314,00
Bankowe papiery
wartościowe
wyemitowane przez SGBBank S.A. w Poznaniu
(*) wyłącznie dla papierów notowanych na giełdzie
2) Rodzaje, charakter i kwoty ekspozycji w kapitałowych papierach wartościowych
Rodzaj i charakter ekspozycji
Kwota ekspozycji
Papiery notowane na giełdzie
Bank nie posiada
Portfele papierów wartościowych niedopuszczonych
do obrotu na rynku regulowanym kapitałowych Bank nie posiada
papierów wartościowych
Inne ekspozycje
Bank nie posiada
3) Zrealizowane zyski lub straty ze sprzedaży i likwidacji w ujęciu skumulowanym.
Na dzień 31.12.2015 r. Bank nie posiada w portfelu papierów notowanych na giełdzie. W
zakresie ekspozycji kapitałowych Bank nie posiada zrealizowanych zysków lub strat ze
sprzedaży i likwidacji.
4) Kwota ogółem niezrealizowanych zysków i strat, łącznie niezrealizowane zyski i straty z
przeszacowania oraz inne pozycje o podobnym charakterze zaliczane do odpowiedniej
kategorii funduszy własnych.
35
Według stanu na 31.12.2015 r. Bank nie posiadał w zakresie ekspozycji kapitałowych
niezrealizowanych zysków i strat, łącznie niezrealizowane zyski i straty z przeszacowania oraz
inne pozycje o podobnym charakterze zaliczane do funduszy podstawowych i uzupełniających.
XI. Ryzyko stopy procentowej dla pozycji zakwalifikowanych do portfela
bankowego
1. Przez ryzyko stopy procentowej rozumie się możliwy negatywny wpływ zmian stóp
procentowych na wyniki finansowe oraz w konsekwencji na kształtowanie się funduszy
własnych Banku.
Ryzyko stopy procentowej w Banku dotyczy wszystkich pozycji bilansowych, które generują
przychody odsetkowe, oraz pozycji pozabilansowych związanych z transakcjami kredytowymi.
Podstawowe założenia zarządzania ryzykiem stopy procentowej Banku:
- Ryzyko stopy procentowej dla pozycji zakwalifikowanych do portfela bankowego to
możliwość spadku/ wzrostu dochodów odsetkowych spowodowana przewidywanymi lub
nieoczekiwanymi zmianami rynkowych stóp procentowych.
- Celem polityki Banku w zakresie ryzyka stopy procentowej jest minimalizacja ryzyka
związanego z możliwością zmian rynkowych stóp procentowych i negatywnym wpływem tych
zmian na sytuacje finansową Banku oraz określenie podstawowych zagrożeń związanych z
ryzykiem stopy procentowej, z jednoczesnym zastosowaniem metod zarządzania tym
ryzykiem w celu eliminacji zagrożeń nierównomiernej reakcji (elastyczności) różnych pozycji
bilansowych, a także dochodów i kosztów, co w konsekwencji ma utrzymać zdolność do
wywiązywania się w sposób optymalny z bieżących i przyszłych zobowiązań bilansowych i
pozabilansowych oraz wypracowania pożądanego wyniku finansowego.
Bank w zarządzaniu stopami procentowymi kieruje się następującymi zasadami:
a) do pomiaru ryzyka stopy procentowej wykorzystuje metodę luki,
b) badaniu podlega wpływ zmian stóp procentowych na wynik odsetkowy Banku,
c) zarządzanie ryzykiem stopy procentowej koncentruje się na zarządzaniu ryzykiem
przeszacowania, bazowym, oraz kontroli ryzyka opcji klienta, oraz krzywej dochodowości,
d) Bank ogranicza ryzyko stopy procentowej poprzez system limitów i odpowiednie
kształtowanie struktury aktywów i pasywów Banku.
Opcją występującą po stronie aktywów jest prawo spłaty zadłużenia przed terminem umownym
bez stosowania sankcji ze strony Banku. Po stronie pasywnej natomiast z opcją mamy do
czynienia w przypadku depozytów bez ustalonych terminów wymagalności (np. rachunki
bieżące), gdzie Klient ma możliwość wycofania depozytu bez stosowania sankcji ze strony Banku
czy tez depozytów terminowych, w przypadku których klient ma możliwość wycofania depozytu
przed terminem umownym lecz z zastosowaniem sankcji ze strony Banku, gdyż traci część
naliczonych odsetek.
2. Bank dokonywał pomiaru ryzyka stopy procentowej z miesięczną częstotliwością.
Wyniki pomiaru wraz ze stosownym opisem oraz komentarzem w formie analizy
przekazywane są:
- co miesiąc Zarządowi Banku,
- co kwartał Radzie Nadzorczej Banku.
3. Bank przeprowadza scenariusze testów warunków skrajnych.
4. Wyniki testów wpływu szokowej zmiany stóp procentowych na dzień 31.12.2015 r.:
Przy założeniu spadku stóp bazowych o 200 punktów bazowych zmiana dochodu
odsetkowego w skali roku zmieniłaby się o (-) 1 170 tys. zł, co stanowi 9,7% funduszy
36
własnych, natomiast w przypadku wzrostu stóp bazowych o 200 punktów bazowych zmiana
dochodu odsetkowego w skali roku zmieniłaby się o (+) 1141 tys. zł tj. 9,5% funduszy
własnych.
XII. Redukcja ryzyka kredytowego przy zastosowaniu metody standardowej.
Bank nie korzysta z technik redukcji ryzyka kredytowego.
XIII. Wymogi kapitałowe na kwoty ekspozycji sekurytyzacyjnych ważone
ryzykiem.
Bank nie dokonywał sekurytyzacji aktywów.
XIV. Polityka zmiennych składników wynagrodzeń.
Bank realizując zapisy Uchwały KNF nr 258/2011 z dnia 4 października 2011 r. i stosując
wskazaną w niej zasadę proporcjonalności wprowadził „Politykę zmiennych składników
wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Spółdzielczym w Ślesinie” w
ograniczonym zakresie, korzystając z możliwości indywidualnego określenia sposobu i zakresu
stosowania przepisów dotyczących zmiennych składników wynagrodzeń. Bank Spółdzielczy w
Ślesinie nie jest znaczącą jednostką pod względem organizacji wewnętrznej oraz rodzaju, zakresu
i złożoności prowadzonej działalności. Bank z uwagi na profil działania, charakter posiadanych w
ofercie produktów oraz skalę działalności na rynku bankowym ustala, iż niniejsza Polityka
dotyczyć będzie członków Zarządu Banku.
Informacje dotyczące procesu ustalania polityki zmiennych składników wynagrodzeń, główne
parametry oraz zasady ustalania wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w
banku, w tym sposób powiązania wysokości wynagrodzenia z wynikami:
Postanowienia ogólne
1.
2.
3.
4.
5.
Osobami mającymi istotny wpływ na profil ryzyka Banku są członkowie Zarządu Banku,
gdyż za istotny wpływ na profil ryzyka Banku uznaje się możliwość podejmowania decyzji
finansowych w kwocie przekraczającej 2% funduszy własnych Banku.
Do obowiązującego w Banku systemu wynagradzania członków Zarządu wprowadza się
zmienny składnik wynagrodzenia w rozumieniu Uchwały - regulaminową premię roczną.
Wynagrodzenie członków Zarządu podzielone jest na część stałą (zawierającą elementy
wynagrodzenia objęte „Regulaminem wynagradzania pracowników zarządzających Banku
Spółdzielczego w Ślesinie” oraz część zmienną (regulaminową premię roczną).
Regulaminowa premia roczna, przyznawana jest na podstawie oceny efektów pracy członka
Zarządu Banku przy zastosowaniu kryteriów wskazanych w części dotyczącej „Zasad oceny
członka Zarządu”.
Ocenę Zarządu, Rada Nadzorcza dokonuje najpóźniej do końca II kwartału roku
następującego po okresie oceny.
37
6.
W sytuacji, gdy Bank objęty został programem naprawczym w rozumieniu przepisów Prawa
bankowego, jest w likwidacji lub ogłoszono upadłość Banku oraz w przypadku negatywnej
oceny efektów pracy członka Zarządu Rada Nadzorcza może:
1) zmniejszyć lub nie przyznawać premii rocznej,
2) zmniejszyć lub nie wypłacać odroczonej części premii rocznej.
7. Na odroczoną część wynagrodzenia zmiennego Bank tworzy rezerwę.
Zasady oceny członka Zarządu
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Ocena efektów pracy członka Zarządu Banku dokonywana jest po zakończeniu roku
obrotowego i obejmuje 3 lata, tzn. rok miniony oraz 2 poprzednie, z zastrzeżeniem pkt 6;
ocena dokonywana jest w oparciu o kryterium ilościowe i jakościowe.
Kryteriami oceny efektów pracy (kryterium ilościowym) są:
1) jakość portfela kredytowego,
2) wynik finansowy netto,
3) zwrot kapitału własnego (ROE),
4) współczynnik wypłacalności.
Kryteriami oceny efektów pracy (kryterium jakościowym) są :
1) realizacja przyjętej strategii Banku,
2) brak prawomocnych decyzji administracyjnych lub wyroków sądowych
zobowiązujących Bank do zapłaty kwoty przekraczającej 25% zysku netto za
poprzedni rok obrotowy.
Jakość portfela kredytowego mierzona jest procentowym udziałem kredytów zagrożonych
(suma ekspozycji zaklasyfikowanych do 2, 3 i 4 grupy ryzyka) w portfelu kredytów
udzielonych podmiotom niefinansowym, tj. utrzymaniem udziału na poziomie nie
wyższym niż 3%.
Pozytywna ocena w zakresie kryterium jest udzielana, gdy plan w zakresie wskaźników
wymienionych w ust. 2 pkt 2-4 został zrealizowany na poziomie co najmniej 80%, z
zastrzeżeniem warunku, że dotrzymana została norma poziomu współczynnika
wypłacalności.
Oceny dokonywane są dwuetapowo. tj. w momencie przyznania premii oraz w momencie
uruchomienia części odroczonej.
Podstawą oceny dokonanej w:
1) 2015 roku – były efekty pracy członka Zarządu w latach 2012-2014,
2) w kolejnych latach – efekty pracy członka Zarządu za 3 lata poprzedzające
dokonywanie oceny.
Przy ocenie pracy członka Zarządu Banku Rada Nadzorcza uwzględnia zweryfikowany
przez biegłego rewidenta wynik finansowy netto.
Zasady wypłaty premii rocznej
1.
Wysokość premii rocznej nie może stanowić znaczącej części wynagrodzenia członka
Zarządu Banku.
38
2.
Łączna kwota premii rocznej dla członków Zarządu Banku ustalana jest w wysokości nie
większej niż 12% rocznego zweryfikowanego przez biegłego rewidenta wyniku
finansowego netto z zastrzeżeniem, że wysokość premii nie może być większa niż 20%
osiągniętego w danym roku przez członka Zarządu wynagrodzenia zasadniczego.
3. Wypłata części odroczonej premii rocznej następuje po dokonaniu pozytywnej oceny
jakości portfela kredytowego za okres oceny przy uwzględnieniu aktualnego wyniku
finansowego netto Banku.
4. Rada Nadzorcza podejmuje decyzje o przyznaniu regulaminowej premii rocznej
w formie uchwały dla poszczególnych członków Zarządu Banku na zasadach określonych
w „Regulaminie wynagradzania pracowników zarządzających Banku Spółdzielczego w
Ślesinie".
5. Kwota 60 % regulaminowej premii rocznej wypłacana jest niezwłocznie po jej przyznaniu,
z zastrzeżeniem pkt 11.
6. Przyjmuje się trzyletni okres odroczenia pozostałej (poza wypłaconą zgodnie
z pkt. 5) części premii rocznej, z zastrzeżeniem pkt 11.
7. Rada Nadzorcza dokonuje weryfikacji poziomu przyznanej części odroczonej premii
rocznej oraz podejmuje decyzje o jej wypłacie (weryfikacja poziomu przyznanej części
odroczonej regulaminowej premii rocznej za lata poprzednie dokonywana jest przy
ocenie dokonywanej za rok poprzedni).
8. Część odroczona premii rocznej akceptowana jest przez Radę Nadzorczą pod warunkiem
spełnienia kryterium wskazującego, że akceptowalny poziom ryzyka kredytowego nie
został przekroczony (np. wskaźnik kredytów zagrożonych w portfelu kredytów
udzielonych podmiotom niefinansowym)
9. Odroczona część premii zostaje rozłożona na 3 równe roczne raty płatne z dołu.
10. Ustanie stosunku pracy członka Zarządu Banku w okresie oceny nie powoduje
pozbawienia go prawa do części odroczonej premii rocznej. W takiej sytuacji, ocena pracy
członka Zarządu Banku pod kątem wypłaty części odroczonej premii rocznej, obejmuje
okres pełnienia funkcji członka Zarządu Banku oraz konsekwencje podjętych w tym
okresie decyzji.
11. Wypłata premii rocznej następuje jednorazowo (część premii rocznej nie jest odraczana),
jeżeli w roku podlegającym ocenie spełnione są obydwa z poniższych warunków:
1) suma bilansowa Banku nie przekracza kwoty 200 mln PLN,
2) dynamika portfela kredytowego Banku rok do roku nie przekracza 120 %.
39
2. Zbiorcze informacje ilościowe na temat wynagrodzeń Zarządu, zawierające dane obejmujące:
a) wartość wynagrodzeń Zarządu za dany rok obrotowy z podziałem na wynagrodzenia stałe
i zmienne oraz liczbę osób je otrzymujących:
Stały składnik Zmienny
wynagrodzenia składnik
w zł.
wynagrodzenia
w zł.
Suma
wynagrodzeń
317 772,00
63 553,00*
Liczba
osób
otrzymujących
4
b) wartość i formy wynagrodzenia zmiennego*:
63 553,00 zł. - premia roczna, która została przyznana za rok 2015 i wypłacona w 2016
roku.
c) wartość wynagrodzeń z odroczoną wypłatą:
- część już przyznana – 0,00 zł.
- i część jeszcze nie przyznana – 0,00 zł.
d) wartość wynagrodzeń z odroczoną wypłatą przyznanych w danym roku obrotowym,
wypłaconych i zmniejszonych w ramach korekty związanej z wynikami: 0 złotych.
e) nie dokonano również płatności, związanych z podjęciem zatrudnienia i z zakończeniem
stosunku zatrudnienia przez członków Zarządu.
f) Liczba osób, które otrzymały wynagrodzenie w wysokości co najmniej 1 mln euro w
danym roku obrotowym – nie dotyczy.
Zasady wynagradzania członków Rady Nadzorczej Banku określa „Polityka wynagrodzeń
członków organu nadzorującego w Banku Spółdzielczym w Ślesinie”, stanowiąc tym samym
wewnętrzny zbiór zasad ładu korporacyjnego.
Szczegółowe zasady wynagradzania członków Rady Nadzorczej ustalane są zgodnie
z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi obowiązującymi
w Banku, w tym w szczególności zgodnie z „Regulaminem działania Rady Nadzorczej BS w
Ślesinie”.
XV. Ryzyko operacyjne.
Stosowane metody wyliczania wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka operacyjnego:
1. Wymóg w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka operacyjnego, Bank oblicza według
metody wskaźnika bazowego według poniższego wzoru:
−1
K =
∑
max( w i ; 0 )
i= −3
n
x 15 %
gdzie:
wi – roczny wynik w i-tym roku ustalony zgodnie z ust. 5–6,
n – liczba lat w których wi >0.
40
2. Przy obliczaniu wymogu na dany rok obrotowy (i = 0), uwzględnia się rok, na koniec którego
dokonuje się obliczeń (i = –1) i dwa kolejne lata go poprzedzające (i = –2, –3).
3. Łączną kwota ekspozycji na ryzyko operacyjne jest równa wymogowi w zakresie funduszy
własnych dla ryzyka operacyjnego pomnożonemu przez 12,5.
4. Bank wylicza podstawę do wyznaczenia wymogu kapitałowego, jako średnią arytmetyczną za
okres trzech lat, wyników obliczonych jako suma poniższych pozycji rachunku zysków i strat
Banku, ustalonych zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o rachunkowości, przy czym
każda pozycja musi być uwzględniona odpowiednio ze znakiem dodatnim lub ujemnym, z
zastrzeżeniem ust. 6:
1) przychody z tytułu odsetek;
2) koszty z tytułu odsetek;
3) przychody z tytułu prowizji;
4) koszty z tytułu prowizji;
5) przychody z udziałów lub akcji, pozostałych papierów wartościowych i innych
instrumentów finansowych o stałej/zmiennej kwocie dochodu;
6) wynik operacji finansowych;
7) pozostałe przychody operacyjne.
5. Wynik, o którym mowa w ust. 4 nie uwzględnia:
1) salda utworzonych i rozwiązanych rezerw celowych;
2) kosztów operacyjnych, w tym kosztów z tytułu opłat za usługi na rzecz Banku,
3) przychodów z tytułu zdarzeń nadzwyczajnych lub występujących nieregularnie,
4) przychodów z tytułu odszkodowań uzyskanych z tytułu ubezpieczenia,
6. Średnią arytmetyczną, o której mowa w punkcie 4, oblicza się, z zastrzeżeniem ust. 7-8, na
koniec roku obrotowego na podstawie wyników z ostatnich trzech, dwunastomiesięcznych
okresów.
7. Jeżeli dane finansowe nie zostały zbadane przez biegłego rewidenta, Bank może wykorzystać
dane szacunkowe; po uzyskaniu opinii z badania sprawozdania finansowego przez biegłego
rewidenta Bank dokonuje niezwłocznie stosownej aktualizacji wyniku.
8. Wyniku za którekolwiek z trzech lat obrotowych, jeżeli jest ujemny lub równy zero, nie
uwzględnia się w obliczeniach średniej arytmetycznej.
9. Podstawę oblicza się jako iloraz sumy dodatnich wartości wyników oraz liczby lat z dodatnimi
wartościami wyników.
Podejście do zarządzania ryzykiem operacyjnym:
Ryzyko operacyjne, ze względu na swój kompleksowy charakter może ma znaczący wpływ na
działalność i sytuację Banku, zwłaszcza, że obok otoczenia oraz zdarzeń zewnętrznych, jego
źródłem jest organizacja bankowa sama w sobie. Mając na uwadze powyższe, działania Banku
skierowane są na wypracowywanie i doskonalenie dobrych praktyk w zarządzaniu tym ryzykiem.
Mają one na celu pogłębianie świadomości istnienia ryzyka operacyjnego, jego istotności oraz
budowanie odpowiedniej kultury organizacyjnej. Takie podejście daje podstawę do
wypracowania optymalnych mechanizmów zarządzania ryzykiem w skali całego Banku.
Zarządzanie ryzykiem operacyjnym zostało sformalizowane w regulacjach wewnętrznych Banku:
Strategii i Zasadach zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku Spółdzielczym w Ślesinie.
Regulacje te wskazują prawidłowość postępowania na poziomie poszczególnych komórek
organizacyjnych i procesów, ponieważ podejmowanie właściwych czynności obejmujących m.in.
identyfikację i raportowanie ryzyka oraz kontrolę, ogranicza ryzyko operacyjne.
41
Informacja o sumach strat z tytułu ryzyka operacyjnego w 2015 roku:
Rodzaj zdarzenia/Definicja
Kategoria zdarzenia w
ramach rodzaju
1.Oszustwa wewnętrzne
- Straty spowodowane działaniem polegającym na
celowej defraudacji, sprzeniewierzeniu majątku,
obejściach regulacji, przepisów prawa lub przepisów
wewnętrznych przedsiębiorstwa, wyłączając straty
wynikające z różnicowania/dyskryminacji
pracowników, które dotyczą co najmniej jednej
strony wewnętrznej.
2.Oszustwa zewnętrzne
- Straty spowodowane celowym działaniem
polegającym na defraudacji, sprzeniewierzeniu
majątku lub obejściu regulacji prawnych przez stronę
trzecią.
3.Zasady dotyczące zatrudnienia oraz
bezpieczeństwo w miejscu pracy (praktyka kadrowa
i bezpieczeństwo pracy)
- Straty wynikające z działań Banku niezgodnych z
prawem pracy, przepisami BHP, porozumieniami
zawartymi z pracownikami lub z wypłat roszczeń z
tytułu odszkodowań za wypadki przy pracy oraz
zdarzeń z zakresu różnicowania i dyskryminacji.
4.Klienci, produkty i praktyki operacyjne
- Straty wynikające z niezamierzonego lub
wynikającego z zaniedbania niewypełniania
zawodowych zobowiązań w stosunku do
poszczególnych klientów (w tym wymagań
dotyczących uczciwości i odpowiedzialności albo też
z charakteru lub struktury produktu).
1) Działania nieuprawnione
2) Kradzież i oszustwo
3) Inne
5.Szkody związane z aktywami rzeczowymi
(uszkodzenia zasobów) - straty wynikające z utraty
bądź zniszczenia fizycznych aktywów w wyniku klęski
żywiołowej lub innych wydarzeń.
6.Zakłócenia działalności banku i błędy systemów
- Straty wynikające z zakłóceń działalności i błędów
systemów
7.Wykonanie transakcji, dostawa i zarządzanie
procesami operacyjnymi
- Straty wynikające z błędów podczas
przeprowadzania transakcji lub zarządzania
procesami, jak również z relacji z kontrahentami i
dostawcami.
Suma strat brutto z
tytułu ryzyka
operacyjnego w 2015 r.
0 zł
0 zł
1) Kradzież i oszustwo
2) Bezpieczeństwo
systemów
3) Inne
0 zł
0 zł
1) Stosunki pracownicze
2) Bezpieczeństwo
środowiska pracy
3) Podziały i dyskryminacja
4) Inne
0 zł
0 zł
1) Obsługa klientów,
ujawnianie informacji o
klientach, zobowiązania
względem klientów
2) Niewłaściwe praktyki
biznesowe lub rynkowe
3) Wady produktów
4) Klasyfikacja klienta i
ekspozycje
5) Usługi doradcze
6) Inne
1) Klęski żywiołowe i inne
zdarzenia
2) Inne
0 zł
1) Systemy
2) Bankomaty
3) Inne
1) Wprowadzanie do
systemu, wykonywanie,
rozliczanie i obsługa
transakcji
2) Monitorowanie i
sprawozdawczość
3) Dokumentacja dotycząca
klienta
4) Zarządzanie rachunkami
klientów
5) Uczestnicy procesów
niebędących klientami
banku (np. izby
rozliczeniowe)
6) Sprzedawcy i dostawcy
0 zł
0 zł
0 zł
0 zł
0 zł
0 zł
0 zł
200 zł
0 zł
1 821,85 zł
1 012.60 zł
600,00 zł
0 zł
0 zł
0 zł
0 zł
0 zł
0 zł
42
7) Usunięcia dokumentów
księgowych
8) Inne
0 zł
0 zł
Podjęte działania w celu uniknięcia strat w przyszłości:
W roku 2015 w Banku nie zarejestrowano poważnych zdarzeń operacyjnych, których skutki
zaważyłyby istotnie na bezpieczeństwie Banku. Nie mniej w związku z zaistniałymi zdarzeniami
operacyjnymi, które wystąpiły w działalności Banku, podejmowano odpowiednie działania
(pomoc serwisowa, wymiana lub naprawa sprzętu, rozmowy dyscyplinujące z pracownikami
winnymi zaniedbań, rozwiązania organizacyjne itp.), skutkiem których ustalono przyczyny i
zastosowano działania zapobiegawcze. Głównym celem w/w działań Banku jest ograniczanie
zdarzeń operacyjnych oraz strat z nimi związanych w przyszłości.
XVI. Ryzyko płynności
1. Rola i zakres odpowiedzialności jednostek biznesowych oraz komitetów zaangażowanych w
zarządzanie ryzykiem płynności.
Komórka monitorującą - Komórka Ryzyk Bankowych i Sprawozdawczości – wykonująca
zadania związane z:
1) okresowym weryfikowaniem i aktualizowaniem zasad zarządzania ryzykiem
płynności, w tym weryfikowaniem i aktualizowaniem metod pomiaru ryzyka
płynności oraz poziomu limitów;
2) zgłasza potrzebę zmian w polityce płynnościowej Banku;
3) zapewnieniem zgodności niniejszej procedury ze strategią działania Banku i
strategią zarządzania ryzykiem;
4) proponowaniem wysokości przyjętych limitów;
5) dokonywaniem pomiaru i monitorowaniem poziomu ryzyka, w tym płynności
średnio i długoterminowej, przeprowadzaniem testów warunków skrajnych,
pogłębioną analizą płynności długoterminowej;
6) analizą wskaźników służących ocenie poziomu ryzyka płynności
7) monitorowaniem stopnia wykorzystania limitów;
8) oceną poziomu ryzyka płynności;
9) wyznaczaniem nadzorczych miar płynności oraz wskaźników LCR i wewnętrznego
NSFR;
10) oceną nowych produktów bankowych w zakresie potencjalnego wpływu na ryzyko
płynności,
11) opracowywanie scenariuszy sytuacji kryzysowych;
12) opracowuje propozycje rekomendacji wydawanych przez Zarząd Banku dla komórki
zarządzającej mające na celu właściwe kształtowanie poziomu ryzyka płynności
Banku;
13) sporządzaniem raportów dla Zarządu i Rady Nadzorczej.
Komórka zarządzającą - Komórka Księgowości i Rozliczeń – wykonuje zadania związane z
optymalnym zarządzaniem środkami Banku oraz wywiązywaniem się Banku z zawartych
umów, w tym zagospodarowywaniem nadwyżek środków. ustaleniu stanu rachunku na
początek dnia bieżącego (bilans zamknięcia poprzedniego dnia);
1) na podstawie danych i dostępnych zestawień z bankowego systemu operacyjnego,
ustaleniu kwoty, która obciąży rachunek bieżący Banku w dniu bieżącym do godziny
1500 oraz oszacowaniu kwoty która obciąży rachunek bieżący po godzinie 1500 ;
43
2) uwzględnienie dokonanych w danym dniu wypłat kredytów, depozytów i wpływów
z tytułu założonych przez klientów lokat i spłat kredytów;
3) ustaleniu kwot lokat bankowych w Banku Zrzeszającym zapadających w dniu
bieżącym;
4) ustaleniu kwot wypływów innych niż wymienione w pkt 2 i 3, np. wypłata
wynagrodzeń oraz inne koszty;
5) oszacowaniu przewidywanego salda zamknięcia na rachunku bieżącym na koniec
dnia i podjęciu decyzji o założeniu lokat terminowych w Banku Zrzeszającym lub
uzupełnieniu niedoboru środków.
2. Sposób pozyskiwania finansowania działalności.
1) głównym źródłem finansowania aktywów są depozyty podmiotów niefinansowych
oraz instytucji rządowych i samorządowych;
2) pozyskiwanie depozytów o możliwie długich terminach wymagalności, tak aby Bank
mógł otwierać po stronie aktywnej pozycje o dłuższym horyzoncie czasowym;
3) utrzymywanie na bezpiecznym poziomie nadzorczych miar płynności, przy
jednoczesnym minimalizowaniu kosztów z tym związanych;
4) finansowanie kredytów łącznie z majątkiem trwałym przez pasywa stabilne
powiększone o fundusze własne przy jednoczesnym minimalizowaniu kosztów z tym
związanych;
5) utrzymywanie płynnościowej struktury bilansu na poziomie zapewniającym
występowanie nadwyżki skumulowanych aktywów nad skumulowanymi pasywami
w okresie do 1 roku oraz nadwyżki skumulowanych pasywów nad skumulowanymi
aktywami w okresie powyżej 1 roku;
6) zapewnienie globalnej wypłacalności Banku, oznaczającej posiadanie skumulowanej
luki płynności (bez uwzględnienia zobowiązań pozabilansowych udzielonych
i otrzymanych) na poziomie nieujemnym;
7) dążenie do podnoszenia stabilności źródeł finansowania głównie poprzez
pozyskiwanie środków od gospodarstw domowych po akceptowalnej cenie;
8) identyfikacja wszelkich zagrożeń związanych z ryzykiem utraty płynności w
zależności od stwierdzonego charakteru zagrożenia postępowanie według procedur
awaryjnych określonych w obowiązujących w Banku zasadach zarządzania ryzykiem
płynności.
3. Stopień scentralizowania funkcji skarbowych i funkcji zarządzania płynnością.
Funkcje skarbowe są to zadania wykonywane przez komórkę zarządzającą, natomiast funkcje
zarządzania płynnością są to zadania wykonywane przez komórkę monitorującą.
Funkcje są w pełni scentralizowane.
4. Zasady funkcjonowania w ramach zrzeszenia
Bank Spółdzielczy jest zrzeszony w Zrzeszeniu SGB i jest uczestnikiem Spółdzielczego Systemu
Ochrony SGB.
Zadania wykonywane przez Bank Zrzeszający na rzecz Banku Spółdzielczego w zakresie ryzyka
płynności:
1) prowadzenie rozliczeń pieniężnych,
2) zabezpieczanie przed ryzykiem związanym z zakłóceniami w realizacji rozliczeń
międzybankowych,
44
3)
4)
5)
6)
7)
8)
zabezpieczanie płynności śróddziennej,
prowadzenie rachunku bieżącego,
udzielanie kredytu w rachunku bieżącym oraz kredytu rewolwingowego,
gromadzenie nadwyżek środków Banku Spółdzielczego,
prowadzenie rachunku Minimum Depozytowego,
utrzymywanie aktywów płynnych stanowiących pokrycie środków Minimum
Depozytowego,
9) wyznaczanie i utrzymywanie zagregowanego wymogu pokrycia płynności (LCR),
10) pośredniczenie w zakupie przez Banki Spółdzielcze papierów wartościowych w
ramach limitów ustalonych przez Spółdzielnię,
11) przeprowadzanie „zagregowanych” testów warunków skrajnych i awaryjnych
planów płynności,
12) wsparcie w zakresie narzędzi analitycznych służących pomiarowi ryzyka płynności,
13) posiada awaryjne plany na wypadek wystąpienia zakłóceń związanych z
rozliczeniami międzybankowymi i płynnością śróddzienną,
14) dostarcza dodatkowych źródeł finansowania.
Zadania Banku Spółdzielczego w zakresie ryzyka płynności wynikające z przynależności do
zrzeszenia:
1) posiada wystarczające ilości środków na rachunku bieżącym w Banku Zrzeszającym,
które zabezpieczą wypływy z rachunku bieżącego na koniec dnia operacyjnego,
2) nie pozyskuje finansowania od innych Banków Spółdzielczych,
3) nadwyżki środków gromadzi w Banku Zrzeszającym,
4) dokonuje zakupu aktywów wyłącznie za zgodą i pośrednictwem Banku
Zrzeszającego,
5) utrzymuje w bilansie nadwyżki aktywów nieobciążonych, która pozwala na
przetrwanie awaryjnej sytuacji przez 30 dni.
Obowiązki w zakresie ryzyka płynności wynikające z członkostwa:
1) wyznaczanie i utrzymywanie wskaźnika LCR na zasadzie indywidualnej,
2) utrzymywanie w bilansach nadwyżki aktywów nieobciążonych, która pozwala na
przetrwanie awaryjnej sytuacji przez 30 dni,
3) zdeponowanie i utrzymanie środków na koncie Minimum Depozytowego,
4) wpłata na Fundusz Pomocowy służący do pomocy Uczestnikom w razie
niebezpieczeństwa utraty płynności lub wypłacalności i zapobieżenia ich upadłości.
5) wnoszenie składek na pokrycie kosztów funkcjonowania spółdzielni.
5. Rozmiar i skład nadwyżki płynności
Lp.
1.
2.
3.
Nazwa nadwyżki
Norma krótkoterminowa ponad minimum
(M1)
Norma długoterminowa ponad minimum
(M20)
LCR ponad minimum
Wartość nadwyżki
0,04
2,38
36%
45
6. Wielkość miar płynności oraz wskaźnika LCR
Lp.
1.
2.
3.
Nazwa
Wielkość
Limit wynikające z przepisów
Norma krótkoterminowa (M1)
Norma długoterminowa (M2)
Wskaźnik LCR
0,24
3,38
96%
Min. 0,20
Min 1
Min. 60%
7. Urealniona luka płynności dla pierwszych trzech przedziałów z uwzględnieniem pozycji
bilansowych i pozabilansowych oraz skumulowane luki płynności.
Lp.
1.
2.
3.
Przedział płynności
Przedział do 1
miesiąca
Przedział do 3
miesięcy
Przedział do 6
miesięcy
Luka bilansowa
prosta
18 345 187,00
Luka bilansowa
skumulowana
13 821 775,00
Wskaźnik
luki
21,88
Wskaźnik luki
skumulowanej
1,78
75 517,00
13 897 292,00
1,05
1,72
1 542 798,00
15 440 090,00
3,77
1,78
8. Dodatkowe zabezpieczenia płynności funkcjonujące w zrzeszeniu
Możliwość pozyskania linie kredytowych, z których Bank może skorzystać w Banku
Zrzeszającym:
1) kredyt obrotowy w rachunku bieżącym,
2) kredyt rewolwingowy,
3) kredyt średnio lub długoterminowy.
Mechanizm pomocowy funkcjonujący w ramach IPS:
1) Minimum Depozytowe – środki Banku ulokowane w Banku Zrzeszającym na rachunku
Minimum Depozytowego, w celu zabezpieczenia bieżącej płynności Banku w przypadku
jej chwilowej utraty,
2) Fundusz Pomocowy – fundusz utworzony w Spółdzielni w celu zabezpieczenia płynności
i wypłacalności Uczestników oraz zapobieżenie upadłości.
9. Aspekty ryzyka płynności, na które narażony jest Bank.
Przyczyny, które mogą spowodować narażenie Banku na ryzyko płynności to:
2) niedopasowanie terminów zapadalności aktywów do terminów zapadalności pasywów
i istnienie niekorzystnej skumulowanej luki płynności w poszczególnych przedziałach,
3) przedterminowe wycofywanie depozytów przez klientów zaburzające prognozy
przypływów pieniężnych Banku,
4) konieczność pozyskiwania depozytów po wysokim koszcie w sytuacji nagłego
zapotrzebowania na środki,
5) istnienie dużej nadpłynności, co może mieć negatywne przełożenie na wynik finansowy
Banku,
6) ograniczone możliwości znalezienia innych źródeł finansowania, w szczególności na
hurtowym rynku finansowym,
46
7) brak wypełniania wewnętrznych limitów systemu ochrony oraz limitów wynikających z
przepisów prawa (pomimo braku konieczności ich spełniania na poziomie
indywidualnym),
8) wadliwe plany awaryjne płynności nie uwzględniające szokowych zachowań klientów,
9) wadliwy stosunek depozytów, w tym depozytów stabilnych do akcji kredytowej Banku,
10)
niewystarczające fundusze własne do finansowania aktywów strukturalnie
niepłynnych.
10. Sposób dywersyfikacji źródeł finansowania.
Bank dywersyfikuje źródła finansowania poprzez:
1) oferowanie produktów depozytowych klientom z sektora niefinansowego i budżetowego
2) ograniczanie depozytów dużych deponentów,
3) różne terminy wymagalności depozytów,
4) różny charakter depozytów: depozyty terminowe i bieżące itp.
11. Techniki ograniczania ryzyka płynności.
Do podstawowych technik ograniczania ryzyka płynności zaliczamy:
1) stosowanie limitów ograniczających ryzyko płynności, w tym wewnętrznych limitów
systemu ochrony,
2) systematyczne testowanie planu awaryjnego płynności zapewniającego niezakłócone
prowadzenie działalności w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych,
3) przystąpienie do Systemu Ochrony SGB, które zapewnia w uzasadnionych przypadkach
pomoc płynnościową z Funduszu Pomocowego,
4) utrzymywanie Minimum depozytowego w Banku Zrzeszającym,
5) określanie prognoz nadwyżki z uwzględnieniem dodatkowego bufora płynności,
6) systematyczne przeprowadzanie audytu systemu zarządzania ryzykiem płynności przez
pracowników jednostki zarządzającej systemem ochrony.
12. Pojęcia stosowane w procesie mierzenia pozycji płynności i ryzyka płynności.
1) płynność śróddzienna – zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w
bieżącym dniu;
2) płynność bieżąca – zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie
płatności przypadającym w okresie 7 kolejnych dni;
3) płynność krótkoterminowa – zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w
terminie płatności przypadającym w okresie 30 kolejnych dni;
4) płynność średnioterminowa – zapewnienie wykonania wszystkich zobowiązań
pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie powyżej 1 miesiąca i do 12
miesięcy;
5) płynność długoterminowa – monitorowanie możliwości wykonania wszystkich
zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie powyżej 12
miesięcy;
47
6) płynność płatnicza – zdolność do finansowania aktywów i terminowego wykonania
zobowiązań w toku normalnej działalności banku lub w innych warunkach, które można
przewidzieć, bez konieczności poniesienia straty;
7) bufor płynności – oszacowana przez Bank wysokość potrzebnych aktywów
nieobciążonych, stanowiąca zabezpieczenie na wypadek zrealizowania się scenariuszy
warunków skrajnych płynności w określonym, w obowiązującej w Banku strategii
zarządzania ryzykiem, „horyzoncie przeżycia”,
8) wskaźnik LCR/wymóg dotyczący pokrycia płynności
krótkoterminowej obliczony w oparciu o przepisy CRR;
–
wskaźnik
płynności
9) wskaźnik NSFR/wymóg dotyczący stabilnego finansowania netto – wskaźnik płynności
długoterminowej obliczony w oparciu o przepisy CRR;
10) nadzorcze miary płynności – wskaźniki płynności i limity określone w uchwale KNF w
sprawie ustalenia wiążących banki norm płynności.
Pozostałe pojęcia są określone w procedurze wewnętrznej – Zasady zarzadzania ryzykiem
płynności w Banku Spółdzielczym w Ślesinie.
13. Sposób odzwierciedlenia ryzyka płynności rynku w procesie zarządzania płynnością płatniczą.
Bank nadwyżki środków lokuje wyłącznie w zakładanie lokat terminowych w Banku
Zrzeszającym.
14. Wykorzystanie sposobów testów warunków skrajnych.
Testy warunków skrajnych są wykorzystywane w:
1) planowaniu awaryjnym,
2) wyznaczaniu poziomu limitów,
3) procesie szacowania kapitału wewnętrznego.
15. Wskazanie w jaki sposób plan awaryjny uwzględnia wyniki testów warunków skrajnych
W Zasadach zarządzania ryzykiem płynności w Banku Spółdzielczym w Ślesinie uwzględnione
są zapisy znowelizowanej Rekomendacji P, plany awaryjne zostały zintegrowane z testami
warunków skrajnych poprzez wykorzystywanie testów warunków skrajnych jako scenariuszy
uruchamiających awaryjny plan płynnościowy.
16. Polityka utrzymania rezerwy płynności.
Bank utrzymuje odpowiednią wielkość aktywów lub dodatkowych źródeł finansowania, które
mogą być natychmiast wykorzystywane przez Bank jako źródło środków płynnych.
W ramach alternatywnych źródeł finansowania Bank wyróżnia:
1) sprzedaż wysokopłynnych aktywów lub zaciągnięcie kredytów zabezpieczonych tymi
aktywami (aktywa nieobciążone),
2) dodatkowe źródła finansowania w postaci:
- wykorzystania przyznanych linii kredytowych;
- sprzedaży innych aktywów, w tym kredytów;
- pozyskania niezabezpieczonego finansowania z Banku Zrzeszającego;
- pozyskania pożyczki płynnościowej ze Spółdzielni;
48
-
przyrostu depozytów.
17. Ograniczenia regulacyjne odnośnie transferu płynności w ramach zrzeszenia.
1) kwota możliwa do uzyskania z tytułu sprzedaży wyznaczonego portfela kredytowego –
20% kredytów,
2) potencjalna wielkość dodatkowych kredytów (wymienionych pkt. 8) możliwych do
pozyskania z banku zrzeszającego,
3) kwota możliwa do uzyskania z Minimum Depozytowego – maksimum wkładu po
zwolnieniu blokady lub w przypadku jej wyczerpania w formie lokaty płynnościowej ze
środków Minimum Depozytowego, do wysokości 8 % środków Minimum Depozytowego,
4) kwota możliwa do uzyskania z Funduszu Pomocowego – pożyczka płynnościowa (łączna
wysokość pomocy finansowej, udzielonej danemu Uczestnikowi, nie może być wyższa, niż
20% środków stanowiących Fundusz Pomocowy),
18. Częstotliwość i rodzaj sprawozdawczości w zakresie ryzyka płynności.
Nadzorcze miary płynności- sporządzane codziennie przekazywane Wiceprezesowi ds.
finansów i ryzyk bankowych,
Wskaźnik płynności krótkoterminowej (LCR)- sporządzane codziennie przekazywane
Wiceprezesowi ds. finansów i ryzyk bankowych,
Dzienny raport płynności – sporządzane codziennie, przekazywane Wiceprezesowi ds.
finansów i ryzyk bankowych,
Raport oceny ryzyka płynności - kwartalnie przekazywane na Zarząd i Radę Nadzorczą,
Pogłębiona analiza płynności długoterminowej – rocznie przekazywane na Zarząd i Radę
Nadzorczą.
XVII. Dodatkowe informacje wymagane przez Rozporządzenie 575/2013 UE.
1. Zasady oceny odpowiedzialności członków Zarządu i Rady Nadzorczej zgodnie z art. 22aa
Ustawy Prawo Bankowe.
Rada Nadzorcza dokonała pozytywnej oceny następczej kwalifikacji członków Zarządu i
Zarządu zgodnie z przyjętą „Procedurą oceny członków Zarządu oraz Zarządu Banku
Spółdzielczego w Ślesinie”. W wyniku oceny Rada stwierdziła, że zarówno członkowie Zarządu,
jak i Zarząd jako organ kolegialny, posiadają niezbędną wiedzę, umiejętności i doświadczenie
niezbędne do pełnienia przez nich funkcji, a tym samym dają rękojmię należytego
wykonywania swoich obowiązków. Rada Nadzorcza stwierdziła, że indywidualne kompetencje
poszczególnych członków kolegialnego Zarządu uzupełniają się w taki sposób, że zapewniają
odpowiedni poziom kolegialnego zarządzania Bankiem.
Zebrania Grup Członkowskich dokonały pozytywnej oceny następczej kwalifikacji członków
Rady Nadzorczej, a Zebranie Przedstawicieli dokonało pozytywnej oceny następczej
kwalifikacji Rady Nadzorczej jako organu kolegialnego, zgodnie z „Procedurą oceny kwalifikacji
członków Rady Nadzorczej oraz Rady Nadzorczej BS w Ślesinie” W wyniku przeprowadzonych
ocen stwierdzono, że członkowie Rady posiadają kompetencje do należytego wykonywania
obowiązków nadzorczych poprzez posiadanie: wiedzy uzyskanej w wyniku odbytych szkoleń,
doświadczenia nabytego w toku sprawowania funkcji zawodowych oraz umiejętności
niezbędnych do wykonywania powierzonych funkcji. Zebranie Przedstawicieli dokonujące
oceny Rady Nadzorczej uznało, że indywidualne kompetencje poszczególnych członków
kolegialnej Rady uzupełniają się w taki sposób, że zapewniają odpowiedni poziom
kolegialnego sprawowania nadzoru nad wszystkimi obszarami działania Banku.
49
2. W Banku w roku 2015 nie powołano komitetu do spraw wynagrodzeń.
3. Bufory kapitałowe:
Bufor antycykliczny jest instrumentem makroostrożnościowym wprowadzonym przez CRDIV.
Instrument ten ma na celu złagodzenie cyklicznych wahań poziomu kredytu w gospodarce i ich
konsekwencji. Wymogi w zakresie bufora kapitałowego (antycyklicznego) obowiązujące od
01.01.2016 r. wynoszą 0%.
3. Dźwignia finansowa.
Bank Spółdzielczy kalkuluje wskaźnik dźwigni finansowej zgodnie z przepisami Rozporządzenia
CRR.
Poziom wskaźnika dźwigni na koniec roku obrachunkowego wyniósł:
1) w pełni wprowadzona definicja – 13,49%
2) definicja przejściowa – 13,58%.
Aktywa oraz zobowiązania pozabilansowe udzielone uwzględnione w obliczaniu wskaźnika
dźwigni wynoszą:
1) aktywa - 89 992 083,00zł,
2) zobowiązania pozabilansowe udzielone – 2 397 390,00zł.
Wyżej wymienione informacje zostały uzgodnione ze sprawozdaniami finansowymi.
Czynniki, które miały wpływ na poziom wskaźnika dźwigni finansowej w okresie roku
obrachunkowego:
1) poziom funduszy własnych Banku,
2) aktywa,
3) zobowiązania pozabilansowe udzielone.
XVIII. System kontroli wewnętrznej.
System kontroli wewnętrznej oparty jest na kontroli wewnętrznej (funkcjonalnej) oraz badaniu
zgodności działania Banku z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi (ryzyko braku
zgodności) i audycie wewnętrznym (instytucjonalnej)do dnia 29.02.2015 r. Kontrola wewnętrzna
sprawowana była przez kierowników jednostek i komórek organizacyjnych Banku w oparciu o
roczne plany kontroli (z podziałem na kwartały) zatwierdzonych przez Prezesa Zarządu oraz
zaakceptowane przez Radę Nadzorczą Banku. Wykonywanie audytu wewnętrznego dokonywane
było przez Stanowisko Audytu Wewnętrznego do dnia 29.02.2015 r. Z dniem 01.03.2015 r. osoba
zatrudniona na Stanowisku Audytu Wewnętrznego została powołana na stanowisko Wiceprezesa
Zarządu.
Bank jako uczestnik Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB objęty jest badaniami audytowymi
przeprowadzanymi przez Spółdzielnię.
System kontroli wewnętrznej obejmuje m.in. mechanizmy kontroli wewnętrznej w zakresie
których funkcjonują w szczególności:
1) zasady polityki, regulaminy i procedury obejmujące wszystkie obszary działalności, wraz
z zasadami przyczyniające się do realizacji założeń strategii Banku;
2) zasady, metody i techniki identyfikacji, pomiaru, monitorowania, oceny i kontrolowania
poszczególnych rodzajów ryzyka;
3) ustanowione limity ostrożnościowe ograniczające poziom ryzyka występującego w
poszczególnych obszarach działania Banku, wraz z zasadami ustalania ich poziomu,
monitorowania, aktualizowania, postępowania w przypadku przekroczeń;
4) zasady funkcjonowania wewnętrznego systemu sprawozdawczości zarządczej;
50
51