Choroba lokomocyjna - Farmaceutyczny Przegląd Naukowy

Nr I/2007
Choroba lokomocyjna
Dr n. med. Adam Kwieciñski,
Specjalista farmakolog
Klinka œw. Katarzyny w Krakowie
W okresie wyjazdów zimowych, wakacyjnych jak
i weekendowych trudno cieszyć się z podróży, kiedy
dopada nas choroba lokomocyjna. Nudności i wymioty
skutecznie mogą nam popsuć radość z wyjazdu.
Choroba lokomocyjna znacznie częściej występuje u dzieci i starszych osób. Dorośli i zdrowi rzadziej
chorują podczas podróży. Co piąty podróżny cierpi
z powodu mniej lub bardziej nasilonych objawów choroby lokomocyjnej, zwanej inaczej kinetozą.
Dolegliwości pojawiają się zazwyczaj u osób wrażliwych w czasie:
– szybkiej jazdy samochodem (połączonej z gwałtownym przyspieszeniem i hamowaniem) po
nierównej powierzchni,
– kołysania statku (łódki, jachtu, wodolotu) związanego z szybkimi zmianami wiatru i wysokości fali,
– pochylania się lub szybkiego wznoszenia się i opadania, zmienności przyspieszenia samolotu.
Gdzie tkwi przyczyna?
W ciągu każdej minuty w organizmie zachodzą tysiące reakcji, które decydują o harmonijnym przebiegu
wszystkich procesów fizjologicznych. Wieloma z nich
zawiaduje układ immunologiczny (odpornościowy).
Jednym z jego zadań jest przeciwstawianie się zewnętrznym siłom przyciągania ziemskiego, które oddziałują na nasz ustrój, np. wstrząsom, kołysaniu,
przyspieszeniom, wahaniom ciśnienia, występującym
podczas podróży samochodem, statkiem, samolotem,
a nawet jazdy szybkobieżną windą.
Wszelkie bodźce związane z oddziaływaniem sił
grawitacji i przyspieszeń są rejestrowane przez narząd
równowagi, zwany błędnikiem. Znajduje się on
w uchu wewnętrznym i składa się z „labiryntu” trzech
półkolistych kanałów, ułożonych w trzech płaszczyznach prostopadłych względem siebie. Labirynt ten
jest pierwszym narządem, który rejestruje informacje
o zmianie wielkości i kierunku zewnętrznych sił oddziałujących na nasz organizm. Dane te są natychmiast wysyłane do mózgu, by układ autonomiczny
zdążył dostosować narządy ciała do nowej sytuacji.
Farmaceutyczny
Przegl¹d Naukowy
%
Nr I/2007
horoba lokomocyjna
Czynnościowy chaos
Dzięki zsynchronizowanej pracy błędnika i układu
autonomicznego pływanie łodzią po spokojnym jeziorze jest przyjemnym odpoczynkiem. Natomiast silne
kołysanie na wysokiej fali lub gwałtowne przyspieszenie i hamowanie samochodu powoduje, że nadmiernie pobudzony błędnik z powodu zbyt szybko zmieniających się informacji nie nadąża przekazywać ich
do układu autonomicznego i dalej do narządów. Mówiąc w pewnym uproszczeniu, organizm nie jest w stanie powiązać sprzecznych sygnałów od różnych zmysłów. Oczy informują, że wszystko w porządku, a błędnik „woła”, że coś się dzieje. Powstaje więc swego rodzaju czynnościowy chaos. W tej sytuacji układ autonomiczny uruchamia wiele reakcji obronnych, co dla
organizmu oznacza początek choroby lokomocyjnej.
Problem psychiki
Powodem wystąpienia objawów choroby lokomocyjnej mogą być również czynniki psychiczne. Niektórzy
nie skarżą się na dolegliwości (np. nudności, zawroty
głowy), jeśli podczas jazdy mają uwagę zaprzątniętą
zajęciami wymagającymi skupienia. Zmęczenie, stres,
intensywne zapachy, brak dostatecznej ilości tlenu
mogą zaostrzać różne przykre dolegliwości.
Objawy choroby lokomocyjnej
– nudnościami,
– wymiotami i bólami głowy,
– bladością skóry spowodowaną skurczami naczyń krwionośnych,
– wzmożoną potliwością,
– ślinotokiem,
– zaburzeniami rytmu serca.
Jak
ak złagodzić objawy
Jeśli wiemy, że pasażer źle znosi podróż, należy podjąć środki zaradcze, aby dolegliwości stały się mniej uciążliwe.
Osoby cierpiące na chorobę lokomocyjną powinny:
– zawsze siadać przodem do kierunku jazdy;
– w autobusie i pociągu wybierać miejsce jak
najdalej od osi kół, w samolocie zaś usiąść
w okolicy skrzydeł;
– przed wyjazdem zjeść tylko lekki posiłek, nie
pić napojów gazowanych;
– w czasie jazdy patrzeć na horyzont – stabilny
punkt w krajobrazie; natomiast obserwacja migających drzew czy słupów wzmaga dolegliwości chorobowe;
&
Farmaceutyczny
Przegl¹d Naukowy
– jeśli to możliwe, wybrać pozycję półleżącą, ze
stabilnym podparciem głowy;
– często wietrzyć pojazd, a także robić krótkie
odpoczynki na świeżym powietrzu;
– wypocząć i wyspać się przed podróżą;
– gdy wystąpią mdłości, zamknąć oczy i głęboko
oddychać, otworzyć okno i zaczerpnąć świeżego powietrza, nie jeść natomiast żadnych stałych pokarmów, najwyżej wypić trochę niegazowanej wody;
– zaopatrzyć się w torebki foliowe.
Trzeba pamiętać, że wymioty powodują odwodnienie i po zakończeniu podróży należy uzupełnić niedobór płynów.
Porady farmaceuty
Przed podróżą osoby wrażliwe wymagają odpowiedniego
przygotowania. Na rynku farmaceutycznym istnieją
różne preparaty stosowane w chorobie lokomocyjnej,
występujące zarówno w postaci syropów jak i tabletek..
Innowacją w tej dziedzinie jest plaster akupresuroAY
AY (Medi Vision). Plaster TRANSW
TRANSWA
wy TRANSW
TRANSWA
nie wprowadza do organizmu żadnych substancji chemicznych. Składa się ze stożka (wykonanego ze specjalnego, chronionego patentem tworzywa PEBAX),
o naukowo opracowanym i przetestowanym kształcie,
przytrzymywanego przez elastyczny kołnierzyk, którego celem jest wspomaganie efektu automasażu. Kołnierzyk jest przymocowany do niealergizującego przylepca. Poprzez ciągły masaż odpowiedniego punktu ciała
TRANSW
AY przeciwdziała występowaniu objawów
TRANSWA
choroby lokomocyjnej, podobnie jak igła do akupunktury, ale bez jakiegokolwiek podrażnienia skóry i bez
bólu. Masaż działa na punkt akupunkturowy, nazwany
NEIGUAN (lub 6MC) czyli punkt kontroli wewnętrznej. Jest on usytuowany w pobliżu obu nadgarstków
na dłoniowej powierzchni przedramienia, dwie szerokości kciuka poniżej linii zgięcia nadgarstka, między
dwoma ścięgnami. Według zasad tradycyjnej medycyny chińskiej punkt ten jest odpowiedzialny za przeciwdziałanie i leczenie nudności oraz wymiotów. Mamy
zatem do czynienia z nowoczesnym zastosowaniem
techniki znanej w medycynie już od tysiąca lat.
Piśmiennictwo u autora