1. ŚREDNIOWIECZE Średniowiecze to jeden z najdłuższych

1. ŚREDNIOWIECZE
Średniowiecze to jeden z najdłuższych okresów historii i obejmuje 10 wieków. Umowny
początek średniowiecza stanowi rok 476- upadek cesarstwa zachodniorzymskiego, a koniec
rok 1453- upadek Konstantynopola. W ramach średniowiecza, ze względu na zmiany
zachodzące w muzyce wyróżniamy:
*V-X wieku – wczesne średniowiecze okres kształtowania się chorału gregoriańskiego i
przejawy wielogłosowości .
*X – XIV- średniowiecze właściwe:
- Ars Antiqua (II poł. XII i XIII w.)
- Ars Nova (XIV w.)
* I połowa XV wieku- późne średniowiecze . Jest to okres prześciowy pomiędzy
średniowieczem a renesansem.
Moment przełomowym dla kultury europejskiej był tzw. Edykt mediolański z 313 r.
przyznających chrześcijanom prawo do swobodnego wyznawania Religii. Wśród sztuk
pięknych najważniejszą pozycję zajmuje architektura, muzyka i literatura. W
średniowiecznych budowlach stworzono doskonałe warunki akustyczne dla uprawiania
muzyki.
Najważniejszymi ośrodkami muzycznymi średniowiecza stały się klasztory, w których
wykonywano chorał gregoriański.
Chorał gregoriański to śpiew liturgiczny kościoła rzymskokatolickiego. Śpiewy
chorałowe obejmują śpiewy mszalne oraz śpiewy codziennych nabożeństw całego roku
kościelnego, czyli obejmują liturgie mszalną liturgie godzin. Podstawową notacją chorału
były neumy.
Msza składa się z części stałych i części zmiennych.. Części stale mszy to:
1.Kyrie (Panie zmiłuj się nad nami)
2.Gloria (Chwała na wysokości)
3.Credo (Wierzę w Boga Ojca)
4.Sanctus i Benedictus (Święty)
5.Agnus Dei (Baranku Boży)
Liturgia godzin to nabożeństwo składające się z ośmiu części,wykonywane o różnych
porach dnia:
1.Jutrznia- przed wschodem Słońca
2.Chwalwa- o wschodzie Słońca
3.Pryma
4.Tercja
5.Seksta
6.Nona
7.Nieszpory- o zachodzie Słońca
8.Completa- po zachodzie Słońca
Msza żałobna od pierwszych słów wstępu nazywana jest requiem. Obok części stałych w
mszy żałobnej są także części zmienna m.in. sekwencja „Dies irae”(Dzień gniewu dzień Sądu
Ostatecznego)