Tabeli 5

Krótko działające β2-mimetyki
Albuterol#
Dwa wdechy co 4-6 godzin,
w razie potrzeby.
Lewalbuterol##
Dwa wdechy co 4-6 godzin,
w razie potrzeby.
Pirbuterol##
Jeden lub dwa wdechy
co 4-6 godzin, w razie
potrzeby.
Długo działające cholinolityki
Aklinidium##
Jedna dawka 2 razy na
dobę.
Tiotropium
Jedna dawka na dobę.
Długo działające β2-mimetyki
15 μg dwa razy na dobę
Arformoterol##
(tylko w nebulizacji),
Formoterol
Jedna
godzin.
dawka
co
Indakaterol
Jedna kapsułka na dobę.
Salmeterol
Jeden
wdech
godzin.
co
12
12
Glikokortykosteroidy wziewne
Beklometazon (40-80 μg
40-320 μg 2 razy na dobę.
w jednej inhalacji)
Budezonid (90-180 μg
w jednej inhalacji)
180-360 μg 2 razy na
dobę.
Cyklezonid (80-160 μg
w jednej inhalacji)
80-160 μg 2 razy na dobę.
Flutikazon (Aerozol: 44-220 μg
w jednej inhalacji; dysk:
100-250 μg w inhalacji)
44-500 μg 2 razy na dobę.
Mometazon
(220 μg w jednej inhalacji)
Jeden lub dwa wdechy na
dobę.
Lekarz Rodzinny, KWIECIEŃ 2014, ROK XIX, NR 4
Potencjalne działania niepożądane
Anafilaksja, obrzęk naczynioruchowy, skurcz
oskrzeli (paradoksalny), jaskra (wąskiego kąta),
reakcja nadwrażliwości, skurcz krtani.
Dławica piersiowa, obrzęk naczynioruchowy,
zaburzenia rytmu serca, skurcz oskrzeli (paradoksalny), nadciśnienie tętnicze, hipokaliemia,
wydłużenie odstępu QT, drgawki.
Anafilaksja, zaburzenia rytmu serca, skurcz
oskrzeli (paradoksalny), reakcja nadwrażliwości, nadciśnienie tętnicze, hipokaliemia, kwasica
metaboliczna, parestezje, omdlenie.
Zaburzenia rytmu serca, skurcz oskrzeli (paradoksalny), reakcja nadwrażliwości, nadciśnienie
tętnicze, hipokaliemia, drgawki.
Blok przedsionkowo-komorowy, skurcz oskrzeli
(paradoksalny), zatrzymanie czynności krążeniowo-oddechowej, niewydolność serca, reakcja
nadwrażliwości.
Obrzęk naczynioruchowy, skurcz oskrzeli (paradoksalny), jaskra, reakcja nadwrażliwości.
Zaburzenia rytmu serca, skurcz oskrzeli (paradoksalny), reakcja nadwrażliwości, hipokaliemia,
rak płuca.
Anafilaksja, zaburzenia rytmu serca, zaostrzenie astmy oskrzelowej, migotanie przedsionków,
skurcz oskrzeli (paradoksalny), nadciśnienie tętnicze, hipokaliemia, kwasica metaboliczna.
Zaburzenia rytmu serca, skurcz oskrzeli (paradoksalny), reakcja nadwrażliwości, hipokaliemia,
drgawki.
Anafilaksja, obrzęk naczynioruchowy, zaburzenia rytmu serca, skurcz oskrzeli (paradoksalny),
gorączka, jaskra, reakcja nadwrażliwości, nadciśnienie tętnicze, hipokaliemia, parestezje,
choroba zapalna narządów miednicy mniejszej,
zapalenie naczyń.
Anafilaksja, obrzęk naczynioruchowy, skurcz
oskrzeli, reakcja nadwrażliwości, jaskra, myśli
samobójcze.
Niewydolność nadnerczy, obrzęk naczynioruchowy,
łagodne nadciśnienie śródczaszkowe, skurcz
oskrzeli, jaskra, reakcja nadwrażliwości, nadciśnienie tętnicze, hipokaliemia, hiperleukocytoza.
Obrzęk naczynioruchowy, skurcz oskrzeli (paradoksalny), podwyższenie aktywności enzymów
wątrobowych, zwiększenie ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Anafilaksja, obrzęk naczyniowo-ruchowy, zaostrzenie astmy oskrzelowej, skurcz oskrzeli (paradoksalny), zespół Churga i Straussa, gorączka, reakcja
nadwrażliwości, uszkodzenie mięśni, uszkodzenie
naczyń, zapalenie naczyń, świszczący oddech.
Anafilaksja, obrzęk naczynioruchowy, skurcz
oskrzeli, gorączka, reakcja nadwrażliwości,
zwiększone ciśnienie wewnątrzgałkowe, świszczący oddech.
301
PROBLEMY KLINICZNE
Tabela 5. Leki często stosowane w leczeniu POChP
Lek
Dawkowanie
Krótko działający cholinolityk
Ipratropium
Dwa wdechy co 6 godzin,
w razie potrzeby.
PROBLEMY KLINICZNE
Leki złożone
Budezonid/formoterol
Dwa wdechy 2 razy na
dobę.
Flutikazon/salmeterol
Dysk: jeden wdech 2 razy
na dobę; aerozol: dwa
wdechy 2 razy na dobę.
Ipratropium/albuterol###
Jeden lub dwa wdechy co
6 godzin w razie potrzeby. ###
Mometazon/formoterol##
Dwa wdechy 2 razy na
dobę.
Inne
Roflumilast
Teofilina (w postaci o przedłużonym uwalnianiu)
500 μg na dobę.
Początkowo 300 mg na
dobę, następnie stopniowe
zwiększanie dawki według
poziomu leku w surowicy.
Anafilaksja, obrzęk naczynioruchowy, zaburzenia
rytmu serca, skurcz oskrzeli, jaskra, reakcja nadwrażliwości, nadciśnienie tętnicze, hipokaliemia,
hipotencja, zwiększone ciśnienie śródgałkowe,
tachykardia.
Anafilaksja, obrzęk naczynioruchowy, zaburzenia rytmu serca, zaostrzenie astmy oskrzelowej,
skurcz oskrzeli, nadciśnienie tętnicze, hipokaliemia, niedokrwienie mięśnia sercowego, świst krtaniowy (stridor), tachykardia, świszczący oddech.
Anafilaksja, obrzęk naczynioruchowy, zaburzenia
rytmu serca, zaostrzenie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, jaskra, reakcja nadwrażliwości,
nadciśnienie tętnicze, hipokaliemia, zwiększone
ciśnienie śródgałkowe, kwasica metaboliczna,
niedokrwienie mięśnia sercowego, tachykardia.
Zahamowanie czynności nadnerczy, obrzęk naczynioruchowy, zaburzenia rytmu serca, zaostrzenie
astmy oskrzelowej, skurcz oskrzeli, jaskra, reakcja nadwrażliwości, hipokaliemia, drgawki, zapalenie naczyń.
Zaburzenia rytmu serca, podwyższenie enzymów
wątrobowych, reakcja nadwrażliwości, rak płuca,
parestezje, rak gruczołu krokowego, niewydolność nerek, myśli samobójcze.
Zaburzenia rytmu serca, nadczynność tarczycy,
niepowstrzymane wymioty, choroba wrzodowa,
drgawki, stan padaczkowy.
W Europie nazywany salbutamolem (przypis Redakcji).
Lek (skojarzenie) niezarejestrowany (niezarejestrowane) w Polsce (przypis Redakcji).
###
W Polsce tylko w postaci do nebulizacji (przypis Redakcji).
#
##
Informacje z piśmiennictwa poz. 35.
je co roku.16 Ośrodki Kontroli i Zapobiegania
Chorobom (The Centers for Disease Control
and Prevention) zalecają szczepienia przeciwko
pneumokokom wszystkim osobom dorosłym >
19. r.ż., z przewlekłą chorobą płuc, w tym POChP.
Jednak metaanaliza siedmiu badań nie wykazała
zmniejszenia częstości zapaleń płuc, przyjęć
do szpitali lub wizyt w szpitalnych oddziałach
ratunkowych pacjentów z POChP, którzy otrzymali
szczepionkę przeciw pneumokokom.17
Rehabilitacja płucna. Wykazano, że
rehabilitacja płucna poprawia tolerancję wysiłku
fizycznego, zmniejsza nasilenie duszności
i poprawia związaną ze zdrowiem jakość życia
u pacjentów odpowiadających grupom od B do
D wg GOLD.
Leki wziewne. Pacjentom z grupy A zaleca się
krótko działające cholinolityki (np. ipratropium)
lub krótko działające β2-mimetyki (np. albuterolIII,
lewalbuterolIV, pirbuterolV) w opcji „na żądanie”
w przypadku łagodnych, okresowo występujących
objawów. Metaanaliza 13 badań wykazała,
że krótko działające β 2-mimetyki poprawiają
czynność płuc, łagodzą duszność i zmęczenie oraz
zmniejszają uczucie braku tchu w porównaniu
z placebo.19 Przegląd bazy Cochrane’a z roku
2006, który objął 3912 pacjentów, wykazał
niewielką korzyść w zakresie poprawy jakości
życia i czynności płuc u osób otrzymujących
ipratropium w porównaniu z albuterolem. 20
Wykazano, że leczenie złożone za pomocą
albuterolu oraz ipratropium zwiększa FEV1, ale
nie wpływa na wyniki punktacji na skalach oceny
objawów pacjenta.21 Nie wiadomo, czy dawkowanie
„na żądanie” jest bardziej czy mniej skuteczne od
dawkowania według stałego schematu.
U pacjentów z grupy B należy stosować
wziewne leki długo działające. Dostępne opcje
to: długo działające cholinolityki (np. tiotropium,
aklidiniumVI) lub długo działające β2-mimetyki
Inaczej lewsalbutamol, nie jest zarejestrowany w Polsce
(przypis Redakcji)
V Lek niezarejestrowany w Polsce (przypis Redakcji)
VI Lek niezarejestrowany w Polsce (przypis Redakcji)
IV
III W Europie nazywany salbutamolem (przypis Redakcji)
302
Lekarz Rodzinny, KWIECIEŃ 2014, ROK XIX, NR 4