Kształtowanie postaw ekologicznych w biznesie
Transkrypt
Kształtowanie postaw ekologicznych w biznesie
10 PROGRES – KUJAWSKO-POMORSKIE FORUM INNOWACJI RECOMMEND Kształtowanie postaw ekologicznych w biznesie Joanna Zielińska Departament Współpracy Regionalnej i Rozwoju Gospodarczego, Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Rafał Modrzewski Dyrektor Departamentu Współpracy Regionalnej i Rozwoju Gospodarczego, Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Agnieszka Jóźwiak Departament Zarządzania Funduszami i Projektami Unijnymi, Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Polityki ekologiczna i innowacyjna to jedne z najszybciej rozwijających się obszarów współpracy krajów należących do Unii Europejskiej. Problematyki innowacyjności oraz ekologii stanowią na przestrzeni ostatnich kilku lat swoiste jądro działalności Unii Europejskiej i poszczególnych państw członkowskich. Większość dokumentów strategicznych UE kładzie nacisk na promowanie innowacyjności oraz działań proekologicznych, a dodatkowo każde z państw członkowskich na swój sposób stara się wspierać innowacyjne oraz proekologiczne projekty ze środków krajowych. W tę unijną strategię doskonale wpisuje się projekt RECOMMEND (Rozwój ekoinnowacji w oparciu o zarządzanie środowiskowe w regionach), który realizowany jest z udziałem Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego w ramach unijnego programu INTERREG IVC. Władze regionu zaangażowane będą w tę międzynarodową inicjatywę do grudnia 2014 roku i dzięki niej otrzymają ponad 122 tys. euro z Eu- ropejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Głównym celem projektu jest zapewnienie firmom i jednostkom publicznym dostępu do informacji na temat instrumentów i schematów finansowania nowych działań ekologicznych w sektorze biznesowym. Końcowym efektem współpracy będzie 8 regionalnych planów wdrożeniowych, opisujących gotowy do zastosowania instrument polityki mający na celu rozwój zarządzania środowiskowego i/lub ekoinnowacji w odpowiednich regionach. Ponadto w ramach projektu partnerzy wymienią wiedzę oraz spróbują zaadaptować w swoich środowiskach regionalnych użyteczne metody czy instrumenty takie, jak np. platforma skupiająca specjalistów zarządzania środowiskowego, schematy eko-voucherów i inne. W projekcie RECOMMEND przewidziano 5 etapów wdrażania: 1. Analiza uwarunkowań w zakresie regionalnego zarządzania środowiskowego i eko-innowacji - wymiana dobrych praktyk na poziomie polityk regionalnych 2. Identyfikacja użytecznych instrumentów w celu promowania i wdrażania systemów zarządzania środowiskowego w regionie- wymiana dobrych praktyk opartych na metodologii wdrażania w regionie 3. Opracowanie nowego podejścia i metodologii dla promowania systemów zarządzania środo- wiskowego jako instrumentu dla rozwoju eko-innowacji w regionie 4. Wdrażanie regionalnych projektów pilotażowych / wizyty studyjne 5. Przygotowanie Regionalnego planu wdrażania (RIP) Par tnerami projek t u R ECOMMEND są: AT Wydział Ekonomii Środowiskowej i Energii Regionalnego Rządu Dolnej Austrii (partner wiodący) PL Województwo Kujawsko-Pomorskie CZ Ekoport o.s. SI Lokalna Agencja Energii Spodnje Podravje EE Regionalna Agencja Energii Tartu IT Prowincja Ascoli Piceno UK Centrum Rozwoju Ekonomicznego i Środowiskowego w Zjednoczonym Królestwie UK Opportunity Peterborough BG Związek Bułgarskich Władz Lokalnych Regionu Morza Czarnego W pierwszym etapie realizacji projektu zebrano i przeanalizowano 15 dobrych praktyk, w tym 9 przykładów zgłosiły regiony partnerskie RECOMMEND, natomiast 6 zostało zebranych przez autorów analizy od regionów niepartnerskich. Większość zebranych dobrych praktyk to plany grantów (8), z których 4 to systemy voucherów zielonej innowacji. Inne dobre praktyki to akredytacje/ plany certyfikacji (3), klastry eko- PROGRES – KUJAWSKO-POMORSKIE FORUM INNOWACJI -innowacyjne (2) jak również 1 umowa wolontariacka i 1 plan otwarty (program operacyjny). Wszystkie praktyki zostały poddane szczegółowej analizie, która jest dostępna na stronie internetowej projektu www.recommendproject. eu (również w polskiej wersji językowej). Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego, zgodnie z planem działań, jest zobowiązany opracować Regionalny plan wdrożenia wybranej i dostosowanej do warunków prawa polskiego dobrej praktyki do końca 2014 roku. Natomiast, już w pierwszym kwartale 2013 r. Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 planuje w ramach Działania 5.3 Wspieranie przedsiębiorstw w zakresie dostosowania do wymogów ochrony środowiska, pilotażowo wdrożyć wybraną dobrą praktykę, wskazaną w trakcie prac związanych z projektem RECOMMEND, uzyskując w ten sposób środki na jej przetestowanie. Działanie 5.3 RPO WK-P ma na celu wdrażanie wydajnych systemów zarządzania środowiskiem oraz wdrażanie i stosowanie technologii zapobiegania zanieczyszczeniom środowiska w przedsiębiorstwach. Przedsięwzięcia te pozwolą ograniczyć niepożądane oddziaływania przedsiębiorstw na środowisko, ograniczyć energochłonność i materiałochłonność procesów produkcyjnych, a także zredukować ilości wytwarzanych odpadów. Instrument ten skierowany jest do małych i średnich przedsiębiorstw mających siedzibę i prowadzących działalność na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, działających min. 12 miesięcy. Przykładowe rodzaje projektów możliwych do zrealizowania wyglądają następująco: 1. Zastosowanie nowych rozwiązań organizacyjnych i technologicznych w produkcji i świadczeniu usług prowadzących do zmniejszenia oddziaływania na środowisko oraz do poprawy produktywności i efektywności. 2. Budowa, rozbudowa lub przebudowa instalacji i urządzeń sprzyjających oszczędności surowców i energii oraz ograniczaniu emisji szkodliwych substancji do środowisk. 3. Zastosowanie efektywnych systemów zarządzania środowiskiem. Do tej pory odbyły się 2 konkursy w ramach przedmiotowego Działania. Podpisano umowy na realizację 10 projektów na łączną kwotę dofinansowania ze środków UE 4 mln zł. Środki finansowe dostępne w Działaniu 5.3 w chwili obecnej są wykorzystane w 30,64 %. O użyteczności projektów realizowanych w ramach programu INTERREG w województwie kujawsko-pomorskim świadczy m.in. fakt wdrożenia vouchera badawczego, którego pomysł i podstawowe założenia powstały w wyniku realizacji projektu RAPIDE. W chwili obecnej projekt pn. „Program pilotażowy w województwie kujawsko-pomorskie – Voucher badawczy” znajduje się na liście projektów indywidualnych w ramach Działania 5.4 Wzmocnienie regionalnego potencjału badań i rozwoju technologii RPO WK-P i jest realizowany przez Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców. Celem projektu jest stworzenie warunków dla usprawnienia transferu wiedzy i doświadczeń ze sfery badań i rozwoju do przedsiębiorstw służących rozwojowi gospodarczemu regionu kujawsko- -pomorskiego, a zwłaszcza mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, które stanowią powyżej 90% funkcjonujących podmiotów. Istotą projektu jest natomiast wprowadzenie voucherów dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców, za który będą mogli kupić usługi badawczo-rozwojowe. Voucher ma być narzędziem inicjującym współpracę między sektorami biznesu i nauki, co przyczyni się do podnoszenia innowacyjności w regionie i przyspieszy transfer wiedzy. Program cieszy się dużą popularnością wśród przedsiębiorców. Na koniec listopada 2012 r. liczba voucherów wynosiła 234 i dotyczyły one branż: informatyka i telekomunikacja, mechanicznej, elektromechanicznej, elektrotechnicznej, chemii, biotechnologii, medycyny, branży rolno-spożywczej i w mniejszym stopniu innych. W związku z dużym zainteresowaniem instrumentem jakim jest voucher badawczy postanowiono o kontynuacji tego przedsięwzięcia, z położeniem nacisku na badania uwzględniające aspekt ekologii w procesie produkcji czy usługach wśród firm z regionu. Samorząd ma nadzieję, iż wykorzystanie doświadczeń z realizacji Działania 5.3 RPO WK-P w połączeniu z wiedzą uzyskaną w ramach projektu RECOMMEND pozwoli stworzyć sprawny mechanizm finansowania ekoinnowacji i ekozarządzania w przyszłej perspektywie finansowej i wypracować efektywne instrumenty wsparcia w ramach kolejnego regionalnego programu operacyjnego. 11