Dramat i teatr antyczny
Transkrypt
Dramat i teatr antyczny
Dramat i teatr antyczny Dramat i teatr antycznyDramat antyczny - rodzaj literacki, powstały w starożytnej Grecji, wywodzący się z pieśni pochwalnych, śpiewany w czasie misteriÃłw dionizyjnych. Rozwinął się około V w. p.n.e.Koncepcja tragizmu- hibris, ate (pycha, zaślepienie)- hamatia (omyłka tragiczna)- pathos (czyn tragiczny)- katastrophe (katastrofa)- gnosis (wiedza)- katharsis (oczyszczenie)Teatr grecki wiąże się ściśle ze świętami ku czci Dionizosa. Teatr opatrzony jest trzema normami: Zasadą odpowiedniości (jedności) stylu, zasadą trzech jedności (czasu, miejsca, akcji) oraz zasadą dekorum (obowiązek pisania tragedii stylem wysokim).Funkcje dramatu:- wywołanie u widza wstrząsu uczuciowego, czyli katharsis, spowodowanego przez uczucia litości, trwogi, ktÃłre mają towarzyszyć widzowi w czasie obcowania ze sztuką.- odzwierciedlenie rzeczywistości - wyniesienie wnioskÃłw dla siebieCechy tragedii antycznej:zasada trzech jedności- istnienie chÃłru- zasada dekorum- bohaterowie to wybitne jednostki- tytuł od imienia głÃłwnego bohatera- zasada jedności estetykiFunkcje chÃłru:- dopowiadanie zdarzeń preakcjinastrÃłj liryczny- wspomaga tworzenie napięcia emocjonalne - uprzedza faktyPrzykładem dramatu jest "Antygona" Sofoklesa. Sofokles - (496 - 406r. p.n.e.) - grecki poeta tragik, należący do twÃłrcÃłw tragedii złotego wieku. OprÃłcz twÃłrczości teatralnej podejmował się obowiązkÃłw publicznych.Antygona Tragedia nawiązująca do mitu rodu LabdakidÃłw, z ktÃłrego wywodzi się głÃłwna bohaterka, cÃłrka Edypa. Po śmierci ojca, ktÃłremu wedle mitu towarzyszyła na dobrowolnym wygnaniu, po powrocie do Teb, staje w konflikcie z jego władcą, Kreonem. Jej bracia (Eteokles i Polinikes) giną w walce o Teby, przy czym Polinikes umiera jako zdrajca. Ten fakt sprawia, że Kreon wydaje zakaz pogrzebania jego zwłok. Antygona nie może przystać na tę arbitralną decyzję, sprzeczną z prawem boskim. Konflikt racji Antygony i Kreona wyznacza oś akcji dramatu. Jej punktem kulminacyjnym jest ostra wymiana zdań pomiędzy przeciwnikami ideowymi. Antygona świadomie decyduje się na czyn, ktÃłry narusza zakaz krÃłla Teb, narażając się na represje surowego władcy. Tragedia została zbudowana według obowiązujących kanonÃłw (3 zasady). W prologu poeta wprowadza w temat sporu (dialog Antygony z Ismeną). Parados (wejście chÃłru) to pieśni radości po zakończeniu wojny. Kolejne episodia ukazują narastający konflikt. Antygona zostaje schwytana, a władca postanawia wymierzyć jej najwyższą karę. Bohaterka zostaje wtrącona do skalnego lochu w okolicach Teb. Przed strasznym wyrokiem i pychą ostrzega Kreona wrÃłżbita Terezjasz. Zapowiada on śmierć Hajmona. ChÃłr potwierdza wrÃłżby. Przerażony władca odwołuje rozkazy, a chÃłr śpiewa pieśń pochwalną na cześć Dionizosa. Jest jednak za pÃłźno. WkrÃłtce następuje katastrofa. Antygona popełnia samobÃłjstwo, podobnie postępuje Hajmon i Eurydyka - żona Kreona. Władca Teb pozostaje samotny i rozmyśla o rychłej śmierci.Tragiczny konflikt nie mÃłgł mieć innego rozwiązania, skoro na szali znalazły się wartości, ktÃłrych nie sposÃłb pogodzić. Tragedia Sofoklesa jest zatem wezwaniem do umiaru, powstrzymywania namiętności i do umiejętności demokratycznej mediacji - czym jest odwołanie się Kreona do rady chÃłru w zwrotnym momencie akcji. I choć wedle tej rady nie można postąpić, Sofokles sugeruje, że gdyby Kreon nie uprawiał tyranii - nie doszłoby do katastrofy. http://www.sciaga.dol.pl - Ściąga- wypracowania, ściągi, streszczenia pomoce Powered dydaktyczne by Mambo Generated: 8 March, 2017, 04:53