Wstęp Teatr europejski narodził się w antycznej Grecji. Dwa razy do

MATERIAŁ DLA GRUPY: TEATR GRECKI
Wstęp
Teatr europejski narodził się w antycznej Grecji. Dwa razy do roku odbywały
się Dionizje, czyli święto ku czci Dionizosa (boga urodzaju, narodzin, hucznej
zabawy i wina). Podczas uroczystości na cześć boga śpiewano pieśni i tańczono.
Wieśniacy przebierali się w skóry zwierzęce, aby przypominać towarzyszy
dionizyjskiego pochodu – sylenów i satyrów.
Z czasem uroczystości religijne przekształciły się w widowiska, które
gromadziły tłumy widzów. Niezamożnym obywatelom wypłacano kwoty, które
umożliwiały im wstęp do teatru. Sądzono bowiem, że wszyscy członkowie polis
powinni uczestniczyć w tym święcie.
Tragedia i komedia
Wiosenne Wielkie Dionizje miały poważny charakter, odbywały się w
niezwykłej chwili, bo w porze zrównania dnia z nocą. Jesienne Małe Dionizje to
odpowiednik słowiańskich (i obchodzonych do dziś) dożynek.
Wielkie Dionizje zapoczątkowały tragedię, poruszającą poważne problemy takie
jak: władza, nieposłuszeństwo wobec bogów, przeznaczenie. Małe (odprawiane
głównie na wsi) dały początek komedii, mającej zazwyczaj charakter ostrej
satyry społecznej i politycznej.
Jak wyglądał teatr
W starożytnej Grecji spektakle teatralne odbywały się na zewnątrz (pozwalał na
to ciepły klimat).
Środek teatru stanowiła orchestra, na której chór (najwyżej piętnaście osób)
śpiewał i tańczył (a raczej wykonywał rytmiczne ruchy w takt swego śpiewu).
Za orchestrą była scena zwana proskenion, na której grali aktorzy.
Z czwartej strony placu znajdował się budynek sceniczny - skene. Pełnił on
funkcję szatni dla aktorów. W nim także przebywali ci artyści, którzy akurat w
danej chwili nie grali. Budynek sceniczny odgrywał również istotną rolę dla
akcji wystawianej sztuki. Często w nim odbywały się wydarzenia, które nie były
pokazywane na scenie i o których postacie tylko mówiły. Na jego ścianie
zamieszczano dekoracje.
Wejścia prowadzące do orchestry to parodos. Widzowie zasiadali na ławach
(początkowo drewnianych, później kamiennych) wznoszących się stopniowo w
górę (wykorzystywano naturalne zbocza).
Miejsca, z których oglądali przedstawienia, nazywano theatronem. Stąd
pochodzi nazwa teatr.
1. źródło: http://batoryart.wordpress.com/2013/11/13/elementy-teatru-greckiego/
Sofokles. Jeden z najwybitniejszych autorów greckich tragedii. Stworzył takie
sztuki, jak "Król Edyp", "Antygona", które są wystawiane i od nowa
interpretowane do dziś.
Sofokles, Antygona
OSOBY DRAMATU:
ANTYGONA, córka Edypa
ISMENA, jej siostra
CHÓR TEBANSKICH STARCÓW
KREON, król Teb
STRAŻNIK
HAJMON, syn Kreona
TYREZJASZ, wróżbita
POSŁANIEC
EURYDYKA, żona Kreona
POSŁANIEC drugi
Rzecz dzieje się przed dworcem królewskim w Tebach.
Streszczenie
Po śmierci króla Edypa, jego synowie - Polinik i Eteokles podzielili się władzą
w Tebach. Jednak wbrew umowie Eteokles po roku rządów nie przekazał tronu
bratu. Polinejkes sprowadził obce wojska, aby odzyskać tron. Między braćmi
rozpoczęła się walka o władzę, w której obaj zginęli. Władcą został ich wuj
Kreon. Kreon uznał Polinejkesa za zdrajcę i wydał zakaz grzebania jego zwłok.
Eteoklesowi zaś został wyprawiony uroczysty pogrzeb.
Siostra Eteoklesa i Polinejkesa, Antygona, przeciwstawiła się rozkazowi Kreona
i pochowała zwłoki Polinejkesa.
Spowodowało to ciąg tragicznych wydarzeń: Antygona zostaje skazana na
śmierć przez Kreona. Na wieść o tym jego syn Hajmon, który jest narzeczonym
Antygony, jak i żona Kreona, Eurydyka popełniają samobójstwo. Kreon traci
najbliższych i zostaje sam z poczuciem winy. Staje się to dla niego największą
karą. Przeciwstawieniem Antygony - symbolu buntu, śmiałości i odwagi, jest w
dramacie Sofoklesa jej siostra - Ismena, która jest uosobieniem łagodności i
pokory.