Zespół akt Departamentu Artylerii Ministerstwa Spraw Wojskowych z

Kazimierz Bar
ZESPÓŁ AKT DEPARTAMENTU ARTYLERII
MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH
Z LAT 1926—1939
1. Zarys organizacji
W dniu 20 lipca 1926 roku wraz z likwidacją w Ministerstwie Spraw
Wojskowych Departamentu III Artylerii i Służby Uzbrojenia utworzono Samodzielny
Wydział Artylerii i Departament Uzbrojenia1. Z dniem 31 marca 1927 roku nastąpiło
rozwinięcie
równocześnie
Samodzielnego
dokonane
Wydziału
zostało
Artylerii
rozgraniczenie
w
Departament
kompetencji
Artylerii;
pomiędzy
Departamentem Artylerii a Departamentem Uzbrojenia, czyli spraw artylerii od
uzbrojenia2. Departament Artylerii objął całokształt spraw dotyczących zadań i
środków artylerii — jako broni, zaś Departament Uzbrojenia — wszystkie zadania
służby uzbrojenia.
Departament Artylerii powstał przez połączenie Samodzielnego Wydziału
Artylerii z wydziałem taborowym Departamentu II Kawalerii. Składał się on z
wydziału ogólnego i wydziału zaopatrywania. Wydział ogólny opracowywał sprawy
organizacji, mobilizacji, wyszkolenia i personalne artylerii oraz taborów, zaś wydział
zaopatrywania — wszystkie sprawy dotyczące zaopatrywania wojska w rzędy końskie
1
2
Dod. Tajny nr 6 do Dz. Rozk. MSWojsk. nr 19, poz. 16 z 1926 roku.
Dod. Tajny nr 5 do Dz. Rozk. MSWojsk. nr 11, poz. 24 z 1927 roku.
i materiał taborowy; ponadto administrował kredytami na ten cel przeznaczonymi.
Z dniem 1 stycznia 1929 roku wprowadzono nową organizację Departamentu
Artylerii tworząc dwa wydziały: wydział I ogólny i wydział II studiów oraz czasowo
referat personalny3. Wydział taborowy wyłączony został z Departamentu Artylerii i
wszedł w skład Departamentu Intendentury. Dalszą reorganizację Departamentu
Artylerii przeprowadzono z dniem 1 grudnia 1934 roku. Wówczas powstały wydziały:
organizacyjny z referatami ogólno-organizacyjnym, uzbrojenia i wyposażenia oraz
wydział wyszkolenia referatami ogólno-wyszkoleniowym i regulaminów4.
Ostatnie zmiany organizacyjne nastąpiły z dniem 15 grudnia 1937 roku5.
Wówczas to skład departamentu stanowiły wydziały: ogólno-organizacyjny (referaty:
ogólny, organizacyjny i materiałowy), wyszkolenia (referaty: wyszkolenia, szkół i
kursów oraz budżetowy), studiów (referaty: studiów i regulaminów). Ponadto
strukturę uzupełniały: kancelaria, sekretariat i redakcja oraz administracja „Przeglądu
Artylerii”.
2. Charakterystyka zawartości
Zespół akt Departamentu Artylerii obejmuje materiały z lat 1926—1939 (do
pierwszych dni września 1939 roku włącznie). Po uporządkowaniu i opracowaniu
zawiera 294 jednostki archiwalne, stanowiące ogółem 14,5 mb akt. Cały zespół akt
ujęty jest w 9 następujących grup rzeczowych:
1. sprawy ogólno-państwowe i społeczne
2. materiały dotyczące organizacji i dyscypliny wojska
3. sprawy wyszkolenia, wiedzy i oświaty
4. sprawy personalne
5. gospodarka finansowa
6. wyposażenie ogólne (umundurowanie, kwaterunek, sprzęt taborowy)
7. wyposażenie techniczne (w tym lotnicze i obrony przeciwlotniczej)
3
Dz. Rozk. MSWojsk. nr 33, poz. 356 z 1928 roku.
CAW, Dep. Art. MSWojsk., t. 31.
5
CAW, Dep. Art. MSWojsk., t. 34.
4
8. sprawy nieruchomości i terenoznawstwa
9. sanitarne i weterynaryjne.
*
Wśród akt o charakterze ogólnopaństwowym i społecznym znajdują się:
projekt rozporządzenia wykonawczego o rzeczowych świadczeniach wojennych,
zarządzenie o utworzeniu stanowiska komendanta głównego Związku Strzeleckiego,
okólnik prezesa Rady Ministrów w sprawie uzgadniania spraw obrony państwa z
Sekretariatem Komitetu Obrony Rzeczypospolitej, sprawozdanie z działalności
Komendy Głównej Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny i Związku
Rezerwistów za okres od 15 lipca 1935 roku do 31 stycznia 1938 roku (t. 1). W grupie
tej, w dziale dotyczącym wynalazków z dziedziny wojskowej na uwagę zasługuje
pismo w sprawie oferty firmy francuskiej „L'Action Industrielle et Ruale” na
przeprowadzenie prób z pociskami rakietowymi „obus — fleches” (t. 3). O
wykorzystywaniu stowarzyszeń i związków urzędniczych dla antyrządowej akcji
politycznej informuje okólnik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (t. 4). W ostatnim
dziale prasy i wydawnictw fachowych umieszczone są opracowania, artykuły,
recenzje z dziedziny artylerii, a m.in. „Zarys ewolucji 10 cm haubicy wz. 14” oraz
artykuły i recenzje na temat obrony przeciwpancernej (t. 5).
Druga grupa akt — materiały dotyczące organizacji i dyscypliny wojska —
podzielona jest z kolei na szereg działów — zagadnień, związanych z podstawami
organizacji sił zbrojnych, w tym również sprawami poborowymi, garnizonowymi, a
także biurowości i tajemnicy wojskowej oraz mobilizacyjnymi. Na czoło zagadnień
wysunięte zostały rozkazy wewnętrzne Departamentu Artylerii za okres 1927—1935;
następnie zamieszczono zarządzenia wykonawcze, projekty i korespondencję
dotyczącą przepisów wojskowych, a w szczególności administracji personalnej, czy
gospodarki
w
oddziałach
(t.
8).
Dalej
wymienić
należy etaty jednostek
poszczególnych broni, stany osobowe Departamentu Artylerii jednostek wojskowych
(t. 9—13) oraz materiały dotyczące dyslokacji jednostek artylerii (t. 14). W dużej
ilości występują materiały dotyczące organizacji wojsk obcych (głównie artylerii). Są
to przede wszystkim sprawozdania ze stażów zagranicznych oficerów we Francji,
Włoszech, Anglii, Szwecji i Jugosławii (t. 15), a także komunikaty informacyjne o
pracy wojskowej za granicą, np. w wojsku francuskim, czy niemieckim (t. 16—18).
Wartość poznawczą mają też materiały źródłowe dotyczące studium taktyki i
organizacji artylerii polskiej i obcej (t. 19—21). Do ciekawszych w tym dziale
ponadto należą: plan realizacji zamierzeń organizacyjnych artylerii w latach 1938/39
(t. 22), zestawienie wiadomości i spostrzeżeń o wojnie w Hiszpanii (t. 23), przeglądy
kwartalne artyleryjskiej myśli obcej (t. 29, 30), komunikaty naukowe Wojskowego
Instytutu Naukowo-Wydawniczego (t. 28).
Zachowała się stosunkowo duża ilość akt dotyczących organizacji sił
zbrojnych — własnych. W pierwszej kolejności wymienić należy dane o organizacji
Departamentu Artylerii i instytucji centralnych MSWojsk., a więc — rozkazy
wykonawcze o wejściu w życie nowej organizacji, zakresy czynności i kompetencji
instytucji oraz sprawozdania z głównych prac (t. 31—33). Następnie występują
rozkazy, zarządzenia oraz instrukcje dotyczące organizacji jednostek artylerii lekkiej,
ciężkiej, motorowej i najcięższej, a również innych broni: kawalerii, lotnictwa,
pancernych, obrony przeciwlotniczej (t. 34—36). W dziale tym odnotować należy
również takie dokumenty, jak: referat informacyjny o artylerii z 1935 roku (t. 37),
projekt etatów wojennych artylerii (t. 38), projekt organizacji baterii haubic 155 mm
wz. 17 o ciągu konnym i konno-motorowym na stopie pokojowej oraz koszt jej
wystawienia i utrzymania (t. 41). Wśród materiałów zawartych w dziale organizacji
służb wymienić należy m.in. zarządzenie o utworzeniu komendy Głównej Junackich
Hufców Pracy, ich rozmieszczeniu i podziale na okręgi (t. 46), zarządzenia
organizacyjne służby zdrowia i weterynaryjnej, uzupełnień, uzbrojenia, intendentury,
składnic i Wojskowego Instytutu Geograficznego. Zachowały się też zestawienia
stanu faktycznego sił zbrojnych za lata 1929—1938 (t. 47 i 48).
Sprawy poborowe reprezentowane są przez materiały dotyczące powołania,
wcielania i rozdziału poborowych i rezerwy, zarządzenia w sprawach reklamacji
funkcjonariuszy Policji Państwowej oraz wymiany podoficerów i szeregowców w
formacjach nie macierzystych broni i służb (t. 50). Znajdują się również instrukcje i
materiały w sprawie badań programów i prac psychotechnicznych w pułkach piechoty
(t. 52) i szkołach podoficerskich.
Wśród materiałów o charakterze mobilizacyjnym znajdują się instrukcje
organizacyjne na wypadek wojny, projekty etatów wojennych, tabele- należności,
zestawienia personalne, specjalizacje, stany liczebne oficerów i podoficerów. Z tych
przekazów wymienić można: ogólną instrukcję obrony przeciwlotniczej kraju (t. 58),
memoriał o łączności w organizacji wojennej artylerii (t. 63), zarządzenia o
natychmiastowym postawieniu w stan pogotowia bojowego jednostek formowanych
na terenie Okręgu Korpusu nr VII i VIII we wrześniu 1938 roku (t. 63), referat w
sprawie konieczności zwiększenia w sposób doraźny stanu faktycznego artylerii (t.
65), zarządzenie z roku 1939 w sprawie uruchomienia poczt polowych dla jednostek,
które opuściły swoje stałe garnizony (t. 66), notatkę w sprawie organizacji
Departamentu Artylerii na stopie wojennej (t. 66), referat na temat braków w
organizacji i wyposażeniu oddziałów artylerii na wypadek mobilizacji (t. 67), pismo w
sprawie motoryzacji artylerii najcięższej (t. 68), rozkaz o przejściu Warszawskiej
Brygady Pancerno-Motorowej na etat wojenny (t. 68), zarządzenie mobilizacji
powszechnej z 31 sierpnia 1939 roku (t. 68). Ponadto znajdują się materiały dotyczące
Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Śląsk”. Na szczególną uwagę zasługuje
sprawozdanie i wnioski z działań artylerii, a także uwagi do sprawozdania dowódcy
grupy artylerii SGO „Śląsk” (t. 69).
*
Sprawy wyszkolenia obejmują całokształt zagadnień związanych z procesem
kształcenia oficerów, podoficerów, jak również oddziałów i związków taktycznych
artylerii. W grupie tej są instrukcje (zarówno projekty, jak też Obowiązujące po
zatwierdzeniu), wytyczne, plany i programy. Następnie występują akta dotyczące
szkolenia (szkół i kursów oficerów i podoficerów), materiały z ćwiczeń aplikacyjnych,
szkolenia kontyngensu broni i rezerw, szkolenia w związkach taktycznych,
mieszanych oraz wielkich jednostkach (wytyczne wyszkolenia, sprawozdania,
korespondencja). Na uwagę zasługują materiały dotyczące: ćwiczeń, studiów
doświadczalnych i specjalnych oraz szkoły ognia i koncentracji (wytyczne,
sprawozdania), ćwiczeń między dywizyjnych i międzybrygadowych.
Ponadto zachowały się prace naukowe oficerów z zakresu wyszkolenia.
Można tu wymienić opracowanie mjra Andrzeja Sujkowskiego pt. „Wiadomości z
dziejów szkolnictwa artyleryjskiego w Polsce” (t. 188), referaty ppłka dypl. Stanisława
Roli-Arciszewskiego pt. „Zmotoryzowane grupy szybkie na Węgrzech”, „Bezpośrednie
wsparcie i ogólne działanie” — wraz z uwagami (t. 185) oraz tekst wykładu ppłka
dypl. Stefana Mossora nt. „Walka ż bronią pancerną”, w którym autor omawia ogólne
zasady walki z bronią pancerną, poglądy niemieckie i radzieckie oraz wpływ rozrostu
broni mechanicznych na działania operacyjne (t. 185). Z innych na uwagę zasługują
wnioski gen. bryg. Leopolda Cehaka o stanie wyszkolenia artylerii, opracowania —
kpt. Stanisława Krzywobłockiego pt. „Taktyczne użycie artylerii przeciwlotniczej” (t.
185), por. Tadeusza Andersa pt. „Artyleria konna w działaniach opóźniających
kawalerii”, por. Franciszka Buraka nt. „Historyczny rozwój artylerii” obejmujące
rozwój artylerii od czasów najdawniejszych do początków XIX w. (t. 185).
Grupę akt wyszkolenia wypełniają również materiały biblioteki (polskie i
obce), a wśród nich: memoriał w sprawach prac studyjnych (franc.), regulaminy i
instrukcje obce (rosyjskie, szwedzkie, niemieckie) oraz katalogi materiałowe sprzętu
artyleryjskiego. Dział ten zamykają sprawy regulaminów i instrukcji technicznych
oraz skrypty i korespondencja w sprawach podręczników. W szczególności wymienić
należy plany prac nad regulaminami (t. 219), sprawozdania z prac regulaminowych (t.
215), projekty regulaminu taktycznego użycia artylerii „Walka” (t. 216) wraz z
uwagami (t. 215).
*
Wśród
archiwaliów
omawiających
sprawy
personalne
znajdują
się
zarządzenia, projekty i korespondencja w sprawie przydziałów, przeniesień oficerów
oraz wykazy — oficerów, podchorążych, szeregowych i pracowników cywilnych. Na
szczególną uwagę zasługują: dane o „produkcji oficerów” na lata 1938/39 i 1939/40
(t. 229), referat opracowany przez ppłka dypl. Włodzimierza Onacewicza w sprawie
wyższego technicznego wykształcenia oficerów artylerii, notatka o planie szkolenia
oficerów saperów i o Wyższej Szkole Inżynierii Wojskowej (t. 231), statut Studium
Wojskowego Politechnice Warszawskiej z 1938 roku (t. 231), wytyczne do
administrowania oraz referaty na temat służby podoficerów zawodowych i
nadterminowych (t. 237 i 238).
*
W grupie akt o charakterze finansowym zachowały się wytyczne do budżetu,
preliminarze i żądania budżetowe, wykazy wykonania budżetu, raport Korpusu
Kontrolerów z całokształtu kontroli administracji wojskowej za okres budżetowy
1928—1929 (t. 248), dane dotyczące wydatków na zbrojenia Czechosłowacji i
Niemiec z 1927 roku (t.243), zestawienie potrzeb Departamentu Artylerii na rok
budżetowy 1938/39 związane z reorganizacją artylerii przeciwlotniczej sformowaniem
baterii przeciwlotniczych motorowych dla dywizji piechoty i brygad kawalerii (t.
244).
*
Dalszą grupę stanowią akta dotyczące wyposażenia ogólnego. Są to przede
wszystkim umowy z firmami na dostawę sprzętu i materiałów taborowych,
sprawozdania z zakupu koni w roku budżetowym 1932/33 (t. 256) oraz materiały
obrazujące gospodarkę końmi w oddziałach artylerii (t. 257, 258).
*
Wśród archiwaliów o charakterze technicznym występują materiały dotyczące
broni — głównie artyleryjskiej i amunicji (produkcja, próby, konkursy, warunki
techniczne, prospekty, przezbrojenie). Wartość poznawczą mają też akta Komitetu do
Spraw Uzbrojenia i Sprzętu (KSUS) w postaci referatów tematycznych. Ponadto
zachowały się materiały w sprawach sprzętu samochodowego i ciągników
artyleryjskich. Z ciekawszych materiałów, które mogą zainteresować badacza
wymienić należy: referat na posiedzenie KSUS w sprawie pertraktacji związanych z
zakupem dział przeciwlotniczych (t. 259), opinię Departamentu Artylerii o armatach
przeciwlotniczych 75 mm Schneidera z Zakładów Starachowickich (t. 259), koreferat
w sprawie 155 mm armaty dalekonośnej wzór 1940 i 120 mm moździerza piechoty
konstrukcji polskiej (t. 259), sprawozdanie z prób z taczanką pod ckm (t. 261),
korespondencję w sprawie zawarcia umowy na dostawę sprzętu dla artylerii
najcięższej (t. 263), referat zawierający charakterystykę dział kolejowych dużego
kalibru oraz omówienie możliwości użycia moździerza 220 mm jako działa
kolejowego, sprawozdanie z prób taktyczno-technicznych dział piechoty 55 mm (t.
265).
Omówioną grupę przekazów źródłowych uzupełnia jeszcze: protokół
przeprowadzonych prób przystosowania 75 mm armaty wz. 97 do zwalczania czołgów
(t. 269), raport kierownika Instytutu Przeciwgazowego o stanie prac naukowobadawczych od początku istnienia do 1 kwietnia 1929 roku (t. 278), protokoły
posiedzeń podkomisji artyleryjskiej — komisji obrony przeciwgazowej MSWojsk. (t.
279, 280). Charakter poznawczy mają również zestawienia ilości sprzętu silnikowego
potrzebnego dla pokrycia ustalonego planu motoryzacji artylerii na lata 1937—1943
(t. 283), referat o motoryzacji artylerii i osiągniętych w tej dziedzinie wynikach (t.
285), dane informacyjne o broni pancernej we Francji z 1937 roku (t. 287) oraz referat
dotyczący spraw artylerii przeciwlotniczej (t. 288).
Ostatnie dwie grupy obrazują problemy nieruchomości, terenoznawstwa i
sanitarno-weterynaryjne. W tych materiałach uwidocznione są sprawy kartograficzne,
placów ćwiczeń i poligonów oraz częściowo weterynaryjne. Tak więc na uwagę
zasługują tu: korespondencja z prof. dr Lucjanem Grabowskim w sprawie
uwzględnienia potrzeb artylerii przy pracach kartograficznych, referat polemiczny w
związku z Wydawnictwem Wojskowego Instytutu Geograficznego pt. „Materiał
dotyczący rzutu i układu kartograficznego dla polskich map wojskowych z siecią
kilometryczną” (t. 289), wnioski co do zmian dyslokacyjnych na terenie OK VIII (t.
290), elaborat o organizacji i urządzeniach poligonów artyleryjskich (t. 292) oraz
sprawozdanie i zestawienie statystyczne o służbie weterynaryjnej — zawierające stan
oficerów weterynarii, a także koni w poszczególnych okręgach korpusu (t. 294).
3. Uwagi końcowe
Zespół akt Departamentu Artylerii pomimo dość dużej objętości i różnorodnej
zawartości materiałowej, kształtowanej w latach 1926—1939, nie odzwierciedla
jednak wszystkich spraw tej broni. Cennym uzupełnieniem mogą być dla
zainteresowanych również akta innych zespołów akt przechowywanych w Centralnym
Archiwum Wojskowym. Sprawy artylerii w okresie międzywojennym prowadziły w
Ministerstwie Spraw Wojskowych następujące instytucje:
— Departament Artyleryjski w latach 1918—1920,
— Generalny Inspektorat Artylerii w latach 1918—1920,
— Departament I Broni Głównych i Wojsk Taborowych (sekcja Eli), w latach
1920—1921,
— Departament III Artylerii i Służby Uzbrojenia w latach 1921—1926.
Wartość poznawczą ma również wytwór kancelaryjny jednostek, szkół
wojskowych i instytutów artylerii z lat 1918—1939. Wszystkie wymienione zespoły
akt zostały już całkowicie opracowane i są udostępniane badaczom w Centralnym
Archiwum Wojskowym6.
Ułatwieniem dla korzystających z akt Departamentu Artylerii może być
zamieszczony niżej przegląd zawartości inwentarza, opracowany zgodnie ze
schematem wykazu akt obowiązującym w kancelarii wojskowej w latach 1931—1939.
4. Przegląd zawartości inwentarza
Pozycja
I. Sprawy ogólno-państwowe, społeczne
6
.
.
.
.
1—5
Zawartość aktowa niektórych zespołów była już sygnalizowana. Por.; T. W o j c i e c h o w s k i,
Źródła wojskowe do dziejów przemysłu w latach 1919—1939, Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej nr 1,
1969, s. 91—93; K. B a r, Akta szkół wojskowych piechoty, kawalerii i artylerii z lat 1918—1939, Biuletyn ...
nr 3, 1971, s. 82—88; T. W a w r z y ń s k i, Akta brygad i grup artylerii 1919—1939, Biuletyn ... nr 6, 1974, s.
39—45.
— instytucje społeczne, stowarzyszenia zagraniczne,
narodowościowe
.
.
.
.
.
.
. 1
— wynalazki, patenty, oferty, prospekty firmowe .
.
.
2—3
— przemysł, handel, zakupy zagraniczne, sytuacja
robotników i urzędników .
.
.
.
.
. 4
.
.
.
.
.
II. Organizacja, dyscyplina, biurowość .
.
.
.
. 6—69
— prasa, wydawnictwa fachowe
5
— rozkazy wewnętrzne
.
.
.
.
.
. 6—7
— podstawy organizacji
.
.
.
.
.
.
8—30
1) przepisy wojskowe
.
.
.
.
.
.
8
2) etaty, składy osobowe dowództw i jednostek broni
.
.
9—13
3) dyslokacja władz, jednostek broni i służb
.
. 14
.
4) studia i referaty organizacyjne jednostek broni,
organizacja wojsk obcych
— organizacja sił zbrojnych
.
.
.
.
.
. 15—30
.
.
.
.
. 31—48
1) organizacja wojskowych władz centralnych i terytorialnych . 31—33
2) organizacja jednostek broni (artylerii i innych)
.
. 34—45
3) organizacja służb .
.
. 46
.
.
.
.
4) schematy organizacji wojska, stany liczebne, raporty stanu . 47—48
— sprawy poborowe
.
.
.
.
.
.
. 49—52
1) wytyczne, wcielenia, zwolnienia do rezerwy .
.
. 49—51
2) pobór środków przewozowych, badania psychotechniczne . 52
— sprawy garnizonowe, służby wewnętrznej i bezpieczeństwa
. 53
— sprawy sztandarów (nadawanie, występowanie)
i karne oddziałów .
.
.
.
.
. 54—56
— sprawy biurowości i tajemnicy wojskowej
.
.
. 57
— sprawy mobilizacyjne
.
.
. 58—68
.
.
.
.
— materiały dotyczące Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Śląsk” 69
III. Wyszkolenie, wiedza, oświata
— wyszkolenie — sprawy ogólne
1) instrukcje szkolenia
.
.
.
.
.
. 70—228
.
.
.
.
. 70—101
.
.
.
.
. 70—87
2) plany i programy szkolenia
.
.
.
.
. 88—92
3) wytyczne szkolenia
.
.
.
.
.
. 93—99
4) staże oficerów
.
.
.
.
.
.100
.
.
.
.
.100—101
.
.
.
.
.102—116
.
.
.
.
.102—104
2) sprawy szkół podoficerów zawodowych
.
.
.105
.
5) sprzęt i środki do szkolenia
— wojskowe szkoły zawodowe
1) sprawy szkół podchorążych
3) sprawy kursów oficerów i podoficerów zawodowych
— wyszkolenie kadry zawodowej
.
.106—116
.
.
.
.117—123
.
.
.
.117—118
2) wyszkolenie podoficerów zawodowych
.
.
.119
3) materiały dotyczące ćwiczeń aplikacyjnych
.
.
.120—122
1) wyszkolenie oficerów zawodowych
4) sprawozdania z gier wojennych i podróży taktycznych
— wyszkolenie kontyngensu rezerwy
.
1) wyszkolenie kontyngensu jednostek broni
.
.
.124—132
.
.
.124—128
2) wyszkolenie rezerw (w tym szkół podchorążych rezerwy)
— wyszkolenie oddziałów
.
.
.
.123
.
.129—132
.
.133—181
.
.133—147
1) wyszkolenie w związkach taktycznych, mieszanych
oraz wielkich jednostkach
.
.
.
2) sprawy ćwiczeń, studiów doświadczalnych i specjalnych
.148—158
3) sprawy szkoły ognia
.
.
.
.
.
.159—172
4) sprawy ćwiczeń letnich i koncentracji .
.
.
.173—176
.
.
.177—181
5) sprawy ćwiczeń międzydywizyjnych
i międzygarnizonowych .
.
.
— przysposobienie wojskowe i wychowanie fizyczne oraz sport .182—184
— wiedza — historia .
.
.
.185—214
1) prace naukowe oficerów w zakresie wyszkolenia
.
.185—188
2) sprawy biblioteki .
.
.
.
.
.
.189—214
— regulaminy wyszkolenia
.
.
.
.
.
.215—226
1) regulaminy i instrukcje techniczne
.
.
.
.215—220
2) skrypty i podręczniki
.
.
.
.221—226
.
.
.
.
.
— sprawy oświaty, propagandy i realizacji filmów .
IV. Personalne, sprawiedliwość .
.
.
.
.
.227—228
.
.229—242
— personalne — ogólne (projekty ustaw i przepisów w
sprawach personalnych)
— personalne oficerów
.
.
.
.
.
.229
.
.
.
.
.
.230—234
.
.
.235
.
.236—242
— personalne oficerów rezerwy i kontraktowych
— personalne szeregowych stanu czynnego i rezerwy
1) personalne podoficerów zawodowych i nadterminowych
.236—240
2) personalne szeregowych z cenzusem .
.
.
.241
3) personalne szeregowych rezerwy
.
.
.
.242
V. Gospodarka finansowa .
.
.
.
.
.
.243—248
— zasoby finansowe
.
.
.
.
.
.243—248
1) wytyczne do budżetu, żądania budżetowe
.
.
.243—244
2) preliminarze budżetowe .
.
.
.
.245—246
.
.
.
.247
4) raport korpusu kontrolerów o całokształcie kontroli .
.248
.
.
3) wydatki osobowe i materiałowe
VI. Wyposażenie ogólne .
.
.
.
.
.
.249—258
— sprawy umundurowania i ryczałtów
.
.
.
.249
— sprawy kwaterunkowe, materiałów pędnych, przewozów
wojskowych i sprzętu taborowego
.
.
.
.250
.
.
.
.
.251—256
.
.
.
.
.
.257—258
.
.
.
.
.
.259—288
— umowy z firmami na dostawę sprzętu
i materiałów taborowych .
— gospodarka końmi .
VII. Wyposażenie techniczne
— materiały Komitetu Spraw Uzbrojenia i Sprzętu — referaty
na posiedzenia
.
.
.
.
.
.
.259
— sprawy broni i amunicji
.
.
.
.
.
.260—277
1) karabin, pistolet .
.
.
.
.
.
.260
2) karabin maszynowy i broń towarzysząca piechoty
.
.261
3) broń artyleryjska .
.
.
.
.
.
.262—269
4) pomocniczy sprzęt i materiał broni art. .
.
.
.270—272
5) sprawy amunicji działowej
.
.
— sprawy chemiczne i obrony przeciwgazowej
.
.
.273—277
.
.
.278—280
.
.281
— sprawy sprzętu i materiałów: obrony ppanc., inż. sap.,
kolejowych, czołgów i samochodów
.
.
— sprawy sprzętu samochodowego, pancernego i ciągników
.282—285
— sprawy sprzętu łączności
.
.
.
.
.286—287
— sprawy lotnicze i obrony przeciwlotniczej
.
.
.288
VIII. Nieruchomości, terenoznawstwo
.
.
.
.
.
.289—293
— sprawy kursów pomiarowych
.
.
.
.
.289
— sprawy budynków koszarowych
.
.
.
.
.290
— place ćwiczeń, poligony, obozy ćwiczebne
.
.
.291—293
.
.
.294
IX. Sanitarne i weterynaryjne
.
.
.