Projekt UCHWAŁA Nr RADY MINISTRÓW z dnia

Projekt
UCHWAàA Nr
RADY MINISTRÓW
z dnia ............................2008 r.
w sprawie ustanowienia programu pomocy dla gospodarstw rolnych w celu
záagodzenia szkód spowodowanych przez suszĊ
Rada Ministrów postanawia, co nastĊpuje:
§ 1.
Ustanawia siĊ, z dniem 1 wrzeĞnia 2008 r., program pomocy dla gospodarstw
rolnych w celu záagodzenia szkód spowodowanych przez suszĊ, stanowiący
zaáącznik do uchwaáy.
§ 2.
Program, o którym mowa w § 1, realizuje minister wáaĞciwy do spraw rolnictwa
i minister wáaĞciwy do spraw rozwoju wsi we wspóápracy z ministrem wáaĞciwym do
spraw finansów publicznych oraz ministrem wáaĞciwym do spraw zabezpieczenia
spoáecznego.
§ 3.
Uchwaáa wchodzi w Īycie z dniem powziĊcia.
Prezes Rady Ministrów
Zaáącznik do uchwaáy
Rady Ministrów
z dnia ............2008 r.
Program pomocy dla gospodarstw rolnych w celu záagodzenia szkód
spowodowanych przez suszĊ
1. Jednostka realizująca program:
Program bĊdzie realizowany przez:
1) ministra wáaĞciwego do spraw rozwoju wsi, który odpowiada za dziaáania
okreĞlone w ust. 3.1- 3.3;
2) ministra wáaĞciwego do spraw rolnictwa, który odpowiada za dziaáanie
okreĞlone w ust. 3.4;
3) ministra wáaĞciwego do spraw finansów publicznych, który odpowiada za
dziaáanie okreĞlone w ust. 3.5;
4) ministra wáaĞciwego do spraw zabezpieczenia spoáecznego, który odpowiada
za dziaáanie okreĞlone w ust. 3.6.
2. Cel programu:
Celem programu jest udzielenie pomocy gospodarstwom rolnym, które w 2008 r.
poniosáy szkody spowodowane przez suszĊ.
3. Dziaáania, które bĊdą realizowane w ramach programu:
3.1. Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 kwietnia 2007 r.
w sprawie szczegóáowego zakresu i kierunków dziaáaĔ Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 77, poz. 514,
z póĨn. zm.), Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, zwana dalej
„ARiMR”, moĪe udzielaü pomocy w formie dopáat do oprocentowania kredytów
bankowych oraz porĊczeĔ i gwarancji spáaty kredytów bankowych udzielonych na
wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i dziaáach specjalnych produkcji
rolnej, znajdujących siĊ na obszarach, gdzie szkody powstaáy w związku z klĊską
suszy. Warunkiem udzielenia pomocy jest w szczególnoĞci doáączenie przez
kredytobiorcĊ do wniosku o udzielenie kredytu bankowego opinii wojewody
zawierającej okreĞlenie zakresu i wysokoĞci szkód oszacowanych przez komisjĊ
powoáaną przez wojewodĊ, wáaĞciwego ze wzglĊdu na miejsce wystąpienia
szkód.
Dopáaty do oprocentowania ww. kredytów bĊdą stosowane na podstawie umów,
zawartych zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia pomiĊdzy ARiMR a bankami.
3.2. Producenci rolni poszkodowani klĊską suszy mogą ubiegaü siĊ w bankach
o wydáuĪenie do 5 lat okresu spáaty zaciągniĊtych na podstawie rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996 r. w sprawie szczegóáowych kierunków
dziaáaĔ Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich
realizacji (Dz. U. Nr 16, poz. 82, z póĨn. zm.) obrotowych kredytów na
wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i dziaáach specjalnych produkcji
rolnej, znajdujących siĊ na obszarach, gdzie szkody powstaáy w związku z klĊską
oraz o prolongowanie spáat rat i odsetek udzielonych preferencyjnych kredytów
inwestycyjnych - w ramach okresu kredytowania ustalonego dla danej linii
kredytowej.
3.3. Stosowanie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Spoáecznego
pomocy, na indywidualny wniosek rolnika poszkodowanego przez suszĊ
w uprawach rolnych, w opáacaniu bieĪących skáadek na ubezpieczenie spoáeczne
oraz regulowaniu zalegáoĞci z tego tytuáu w formie odraczania terminu páatnoĞci
skáadek i rozkáadania ich na dogodne raty. Rolnicy poszkodowani przez suszĊ
w uprawach rolnych mogą takĪe ubiegaü siĊ o zmianĊ dotychczasowych
warunków spáat naleĪnoĞci z tytuáu zadáuĪenia. MoĪliwe bĊdzie takĪe umarzanie
w caáoĞci lub w czĊĞci bieĪących skáadek.
3.4. Stosowanie przez Prezesa Agencji NieruchomoĞci Rolnych ulg w opáatach
czynszu dzierĪawnego wnoszonego przez producentów rolnych poszkodowanych
przez suszĊ w uprawach rolnych.
Na podstawie art. 700 Kodeksu cywilnego obniĪenie czynszu dzierĪawnego moĪe
nastąpiü przy áącznym speánieniu dwóch warunków:
2
1) zaistnieniu okolicznoĞci, za które dzierĪawca nie ponosi odpowiedzialnoĞci
i które nie dotyczą jego osoby;
2) wystąpieniu znacznego zmniejszenia zwykáego przychodu z przedmiotu
dzierĪawy.
ObniĪenie czynszu moĪe nastąpiü po záoĪeniu przez dzierĪawcĊ wniosku,
w którym zostaną zawarte informacje dotyczące:
1) struktury upraw;
2) okolicznoĞci, które miaáy wpáyw na znaczne zmniejszenie plonów;
3) rodzaju uprawy i jej powierzchni, na którą miaáy wpáyw okolicznoĞci
wymienione w pkt 2 potwierdzone protokoáem komisji, o której mowa w ust.
3.1;
4) uzyskanego plonu i Ğredniego plonu z 3 ostatnich lat;
5) kwot uzyskanych z tytuáu odszkodowaĔ i ubezpieczeĔ.
3.5. Stosowanie przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast ulg i zwolnieĔ
w opáatach podatku rolnego za 2008 r., na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia
1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z póĨn. zm.)
w związku z suszą.
3.6. Udzielanie pomocy spoáecznej rodzinom rolniczym prowadzącym gospodarstwa
rolne, na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy spoáecznej (Dz. U.
Nr 64, poz. 593, z póĨn. zm.) w formie jednorazowego zasiáku celowego.
Proponuje siĊ, aby wysokoĞü zasiáku byáa zróĪnicowana:
1) dla rodzin rolniczych prowadzących gospodarstwa rolne o powierzchni do
5 ha uĪytków rolnych - 500 zá;
2) dla rodzin rolniczych prowadzących gospodarstwa rolne o powierzchni
powyĪej 5 ha uĪytków rolnych - 1 000 zá.
Zasiáki udzielane bĊdą przez oĞrodki pomocy spoáecznej prowadzone przez
gminy.
Szczegóáowe zasady i tryb udzielania pomocy spoáecznej rolnikom, których
gospodarstwa rolne lub prowadzone przez nich dziaáy specjalne produkcji rolnej
dotkniĊte zostaáy suszą w 2008 r. zostaną uregulowane w rozporządzeniu do
ustawy o pomocy spoáecznej.
3
BĊdzie to pomoc jednorazowa i bĊdzie przysáugiwaáa rolnikom ubezpieczonym
w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Spoáecznego na obszarach dotkniĊtych
suszą, której skutki zostaáy oszacowane przez komisje, o których mowa w ust.
3.1. ĝrodki na ten cel zostaną przekazane przez wojewodów oĞrodkom pomocy
spoáecznej. Udzielenie pomocy bĊdzie nastĊpowaáo na wniosek rolnika, záoĪony
do kierownika oĞrodka pomocy spoáecznej gminy, wáaĞciwej ze wzglĊdu na
miejsce zamieszkania rolnika.
àączna kwota pomocy dla jednego gospodarstwa rolnego nie moĪe przekroczyü:
1) 80 % kwoty obniĪenia dochodu obliczonego przez wojewodĊ zgodnie z art. 11
ust. 2 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r.
w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy paĔstwa dla
maáych
i
Ğrednich
przedsiĊbiorstw
prowadzących
dziaáalnoĞü
związaną
z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE)
nr 70/2001 (Dz. Urz. UE L 358 z 16.12.2006, str. 3), zwanego dalej
„rozporządzeniem (WE) nr 1857/2006”, lub
2) 90 % kwoty obniĪenia dochodu obliczonego przez wojewodĊ zgodnie z art. 11
ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1857/2006 dla gospodarstw poáoĪonych na
obszarach
górskich
i
innych
obszarach
o
niekorzystnych
warunkach
gospodarowania (ONW), okreĞlonych w przepisach o wspieraniu rozwoju
obszarów wiejskich z udziaáem Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz
Rozwoju Obszarów Wiejskich, lub na obszarach NATURA 2000 oraz związanych
z wdraĪaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej.
4. Skutki finansowe
Ze wzglĊdu na brak aktualnie wyników prac komisji szacujących straty w plonach
w wyniku dáugotrwaáej suszy przy szacowaniu skutków finansowych Programu
zaáoĪono, Īe pomocą objĊtych zostanie 230 tys. gospodarstw rolnych.
PrzyjĊcie powyĪszego zaáoĪenia oznacza koniecznoĞü zabezpieczenia wydatków
budĪetowych w 2008 r. w kwocie 230 mln zá.
4
ĝrodki na zasiáki w 2008 r. zostaną uruchomione – w drodze zmiany
przeznaczenia wydatków rezerw celowych:
1) na dopáaty do ubezpieczeĔ upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, których
dysponentem jest minister wáaĞciwy do spraw rolnictwa;
2) ze Ğrodków rezerwy celowej przeznaczonej na usuwanie skutków klĊsk
Īywioáowych.
Na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1857/2006 zestawienie informacji o programie
zostanie przesáane do Komisji Europejskiej w celu jego opublikowania w Dzienniku
UrzĊdowym Unii Europejskiej.
Warunkiem wejĞcia w Īycie programu jest jego przekazanie Komisji Europejskiej co
najmniej na 10 dni roboczych przed planowanym rozpoczĊciem jego realizacji.
5
UZASADNIENIE
Projekt uchwaáy Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu pomocy
dla gospodarstw rolnych w celu záagodzenia szkód spowodowanych przez suszĊ
obejmuje propozycje dziaáaĔ umoĪliwiających ww. gospodarstwom pokonanie
przejĞciowych trudnoĞci spowodowanych szkodami w uprawach rolnych wskutek
suszy. Z uwagi na to, iĪ projektowane postanowienia programu dotyczą pomocy
w związku z wystąpieniem szkód spowodowanych przez niekorzystne zjawisko
klimatyczne, proponuje siĊ, aby posáugiwaü siĊ okreĞleniem „susza”, gdyĪ jest to
adekwatne dla celów udzielania pomocy na podstawie programu. Jedynie
w przypadku postanowieĔ programu dotyczących kredytów preferencyjnych,
o których mowa w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 kwietnia
2007
r.
w
sprawie
szczegóáowego
zakresu
i
kierunków
dziaáaĔ
Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 77,
poz. 514, z póĨn. zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996
r.
w
sprawie
szczegóáowych
kierunków
dziaáaĔ
Agencji
Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 16, poz. 82, z póĨn.
zm.) obowiązującego do dnia 30 kwietnia 2007 r., zachodzi koniecznoĞü
posáugiwania siĊ okreĞleniem „klĊska suszy”, ze wzglĊdu na potrzebĊ zachowania
spójnoĞci tych postanowieĔ z przepisami ww. aktów prawnych.
Zgodnie
z
przedstawionym
przez
Instytut
Uprawy
NawoĪenia
i Gleboznawstwa w Puáawach raportem za okres od dnia 11 maja do dnia 10 lipca
2008 r. zagroĪenie suszą rolniczą wystąpiáo dla
upraw: zbóĪ ozimych i jarych,
ziemniaków, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, truskawek, roĞlin strączkowych
uprawianych na glebach I kategorii (bardzo lekkich: piasek luĨny, piasek luĨny
pylasty, piasek sáabo gliniasty, piasek sáabo gliniasty pylasty).
ZagroĪenie suszą na glebach II kategorii (lekkich: piasek gliniasty lekki, piasek
gliniasty lekki pylasty, piasek gliniasty mocny, piasek sáabo gliniasty mocny pylasty)
wystąpiáo dla upraw: zbóĪ ozimych i jarych, rzepaku i rzepiku, ziemniaków, buraków
cukrowych, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, truskawek, roĞlin strączkowych.
ZboĪa ozime i jare, rzepak i rzepik, buraki cukrowe, chmiel, tytoĔ, warzywa
gruntowe, truskawki oraz roĞliny strączkowe uprawiane na glebach III kategorii
6
(Ğrednich: glina lekka, glina lekka pylasta, pyá gliniasty, pyá zwykáy, pyá piaszczysty)
są równieĪ zagroĪone suszą.
ZagroĪenie suszą zbóĪ ozimych i jarych, rzepaku i rzepiku, tytoniu, warzyw
gruntowych, truskawek, roĞlin strączkowych wystĊpuje równieĪ na glebach IV
kategorii (ciĊĪkich: glina Ğrednia, glina Ğrednia pylasta, glina ciĊĪka, glina ciĊĪka
pylasta, pyá ilasty, iá, iá pylasty).
Susza wystąpiáa w 15 województwach: zachodniopomorskim, pomorskim,
lubuskim,
wielkopolskim,
kujawsko-pomorskim,
warmiĔsko-mazurskim,
mazowieckim, áódzkim oraz w póánocnej czĊĞci podlaskiego, dolnoĞląskiego,
opolskiego, Ğląskiego, ĞwiĊtokrzyskiego oraz na póánocno-zachodnich kraĔcach woj.
lubelskiego i podkarpackiego. Suszą zagroĪonych jest 2 091 gmin Polski (68,4%)
oraz 57,9% gruntów ornych. Obszarami najbardziej dotkniĊtymi suszą są
Wielkopolska i Kujawy. Do obszarów szczególnie zagroĪonych naleĪy teĪ póánocnozachodnia czĊĞü województwa áódzkiego. Jedynie Polska poáudniowa i poáudniowowschodnia zagroĪona jest suszą w niewielkim stopniu, chociaĪ obszary te w ciągu
ostatniej dekady wyraĨnie siĊ zmniejszyáy.
W rejonach o niskich wartoĞciach klimatycznego bilansu wodnego (KBW)
wpáyw na niekorzystne warunki wilgotnoĞciowe dla upraw miaáy przede wszystkim
bardzo niskie opady atmosferyczne, od 20 do 50% normy, przy jednoczeĞnie
wysokiej temperaturze powietrza, wyĪszej od wieloletniej o ok. 0,5-1,0oC oraz
wysokich wartoĞciach usáonecznienia i niskiej wilgotnoĞci wzglĊdnej powietrza.
Natomiast na poáudniu kraju, ze stosunkowo wysokimi wartoĞciami KBW,
temperatura powietrza byáa zbliĪona lub nawet poniĪej Ğredniej wieloletniej (o 0,5oC
póánocno-wschodnia Polska) z opadami od 70 do 100% normy.
Wedáug prognoz plonów w województwach objĊtych suszą przewiduje siĊ
spadki plonów owsa o 40% (miejscami nawet o 50%), jĊczmienia jarego, pszenicy
jarej o 30%, rzepaku ozimego o 30% (miejscami o 40%), buraków cukrowych o 30%
i pszenicy ozimej o 15%. W skali kraju naleĪy spodziewaü siĊ niĪszych plonów
pszenicy ozimej o 6% i rzepaku o 13%. Znacznie gorsza sytuacja wystĊpuje dla zbóĪ
jarych, wedáug prognoz naleĪy spodziewaü siĊ w skali kraju spadku plonu pszenicy
jarej i jĊczmienia jarego o 19% a owsa aĪ o 26%. Prognozy plonów buraków
cukrowych są niĪsze od wieloletnich o 13%, a ziemniaków o 4%.
7
W związku z zaistniaáą sytuacją proponuje siĊ okreĞlenie w programie form
pomocy dla gospodarstw rolnych w celu záagodzenia skutków suszy, który po
zgáoszeniu do Komisji Europejskiej nie bĊdzie powodowaá koniecznoĞci udzielania
pomocy w formule de minimis i tym samym ograniczania dostĊpu do pomocy
gospodarstwom rolnym, które w poprzednich latach z takiej pomocy korzystaáy.
W celu skierowania pomocy do najbardziej potrzebujących rodzin rolniczych,
które poniosáy rzeczywiste szkody na skutek wystąpienia suszy proponuje siĊ, aby
pomoc taka mogáa zostaü udzielona, jeĪeli w gospodarstwie rolnym szkody
w uprawach rolnych spowodowane suszą, zostaną oszacowane przez komisjĊ
powoáaną przez wojewodĊ na podstawie § 10 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie szczegóáowego zakresu i kierunków dziaáaĔ
Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji (Dz. U.
Nr 77, poz. 514, z póĨn. zm.) i wyniosą powyĪej 30%.
Program zakáada udzielenie poszkodowanym producentom rolnym pomocy
w nastĊpujących formach:
1. Stosowanie dopáat do oprocentowania kredytów bankowych udzielonych na
wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i dziaáach specjalnych produkcji
rolnej, znajdujących siĊ na obszarach, na których powstaáy szkody w związku
z klĊską suszy - na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 kwietnia
2007 r. w sprawie szczegóáowego zakresu i kierunków dziaáaĔ Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji (Dz. U.
Nr 77, poz. 514, z póĨn. zm.). W celu zapewnienia peánej dostĊpnoĞci do ww.
kredytów
jest
niezbĊdne
zapewnienie
odpowiedniego
poziomu
Ğrodków
budĪetowych na dopáaty do ich oprocentowania. Dopáaty te bĊdą stosowane na
podstawie umów zawartych pomiĊdzy Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa
(ARiMR)
a
bankami
kredytującymi.
Stosownie
do
przepisów
powyĪszego rozporządzenia warunkiem stosowania dopáat do oprocentowania
kredytów na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i dziaáach
specjalnych produkcji rolnej jest w szczególnoĞci oszacowanie szkód przez
komisjĊ powoáaną przez wojewodĊ. Do czasu wydania rozporządzenia Rady
Ministrów w sprawie szczegóáowego zakresu i sposobów realizacji zadaĔ Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na podstawie ustawy z dnia 9 maja
2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. Nr 98, poz.
8
634), do komisji powoáanych przez wojewodów, które szacują szkody
spowodowane suszą, mają zastosowanie przepisy obecnie obowiązującego
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie
szczegóáowego
zakresu
i
kierunków
dziaáaĔ
Agencji
Restrukturyzacji
i
Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji.
2. Stosowanie
prolongat
spáaty
rat
kredytów
inwestycyjnych
i
klĊskowych
udzielonych na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia
1996 r. w sprawie szczegóáowych kierunków dziaáaĔ Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 16, poz. 82,
z póĨn. zm.) oraz kredytów inwestycyjnych udzielonych na podstawie
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie
szczegóáowego
zakresu
i
kierunków
dziaáaĔ
Agencji
Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 77, poz. 514,
z póĨn. zm.) poprzez wydáuĪenie, w ramach okresu spáaty okreĞlonego dla danej
linii kredytowej, okresu stosowania dopáat do oprocentowania tych kredytów przez
ARiMR. PrzesuniĊcie terminów spáat rat kredytów i odsetek bĊdzie nastĊpowaáo
na podstawie wniosków kredytobiorców záoĪonych w bankach wspóápracujących
z ARiMR.
3. Stosowanie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Spoáecznego, na
wniosek rolnika poszkodowanego przez suszĊ w uprawach rolnych, ulg i zwolnieĔ
w opáacaniu bieĪących skáadek na ubezpieczenie spoáeczne oraz regulowaniu
zalegáoĞci z tego tytuáu w formie odraczania terminu páatnoĞci skáadek oraz
rozkáadania ich na dogodne raty zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 grudnia
1990 r. o ubezpieczeniu spoáecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291,
z póĨn. zm.).
4. Stosowanie przez Prezesa Agencji NieruchomoĞci Rolnych ulg i zwolnieĔ
w opáatach czynszu dzierĪawnego w związku ze szkodami w uprawach rolnych
spowodowanymi przez suszĊ, zgodnie z przepisami art. 700 Kodeksu cywilnego.
5. Stosowanie ulg i zwolnieĔ dla rolników poszkodowanych przez suszĊ w opáatach
podatku rolnego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
- Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z póĨn. zm.).
6. Udzielanie pomocy socjalnej, w formie jednorazowego zasiáku pieniĊĪnego,
w wysokoĞci 500 zá dla rodzin rolniczych prowadzących gospodarstwa rolne do 5
ha lub 1000 zá dla rodzin rolniczych prowadzących gospodarstwa rolne powyĪej 5
9
ha, na podstawie rozporządzenia wydanego na podstawie ustawy z dnia 12
marca 2004 r. o pomocy spoáecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593, z póĨn. zm.).
Wskazanie w programie równieĪ moĪliwoĞci ubiegania siĊ o pomoc przez
poszkodowane w wyniku suszy gospodarstwa rolne na podstawie obecnie
obowiązujących przepisów ma na celu zapewnienie dostĊpnoĞci do tych form
pomocy.
Zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia
2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy paĔstwa
dla maáych i Ğrednich przedsiĊbiorstw prowadzących dziaáalnoĞü związaną
z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniającym rozporządzenie (WE) nr
70/2001 (Dz. Urz. UE L 358 z 16.12.2006, str. 3) paĔstwo czáonkowskie jest
obowiązane przekazaü Komisji Europejskiej zestawienie informacji o programie
w celu jego opublikowania w Dzienniku UrzĊdowym Unii Europejskiej. Przesáanie
tego zestawienia powinno nastąpiü co najmniej na 10 dni roboczych przed
rozpoczĊciem realizacji programu. Z tego wzglĊdu program zostanie przesáany
Komisji Europejskiej po jego przyjĊciu przez RadĊ Ministrów, tak aby moĪliwe byáo
speánienie tego obowiązku. PodkreĞliü trzeba, Īe przepisy tego rozporządzenia
wymuszają przestrzeganie dwóch podstawowych wymagaĔ:
1) wsparcie moĪe dotyczyü tylko maáych i Ğrednich gospodarstw rolnych, tj.
zatrudniających do 250 pracowników i osiągających obroty roczne do 50 mln euro
lub sumie bilansowej mniejszej niĪ 43 mln euro;
2) áączna wysokoĞü pomocy dla poszkodowanych gospodarstw rolnych ze
wszystkich form wsparcia nie moĪe przekroczyü:
a) 80% kwoty obniĪenia dochodu z powodu suszy w uprawach rolnych lub
b) 90% kwoty obniĪenia dochodu z powodu suszy w uprawach rolnych na
terenach
górskich
i
innych
obszarach
o
niekorzystnych
warunkach
gospodarowania.
Zgodnie z rozporządzeniem Komisji 1857/2006 o wysokoĞci pomocy na
zrekompensowanie
rolnikom
strat
w
roĞlinach, zwierzĊtach
lub
budynkach
gospodarskich, spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi, które
mogą byü porównane do klĊsk Īywioáowych decyduje poziom obniĪenia dochodów.
Natomiast do szacowania szkód przyjmuje siĊ jedynie szkody powstaáe w wyniku
dziaáania danego niekorzystnego zjawiska klimatycznego, np. suszy, wynoszące co
najmniej 30% upraw rolnych w skali gospodarstwa, stosownie do Wytycznych
10
Wspólnoty w sprawie pomocy paĔstwa w sektorze rolnym i leĞnym na lata 2007 –
2013 (Dz. Urz. UE C 319/1). Zgodnie z tymi wytycznymi niekorzystne warunki
atmosferyczne, takie jak mróz, grad, lód, deszcz czy susza, nie mogą byü uznane za
klĊskĊ Īywioáową. Natomiast z uwagi na szkody, jakie mogą wyrządziü w produkcji
rolnej czy Ğrodkach do produkcji rolnej, zdarzenia takie moĪna porównaü z klĊskami
Īywioáowymi w przypadku, gdy poziom szkód siĊga okreĞlonego progu normalnej
produkcji. Program przewiduje udzielanie pomocy w związku ze szkodami, które
wystąpiáy w wyniku suszy, tj. zjawiska atmosferycznego, które nie zostaáo okreĞlone
jako „klĊska Īywioáowa”.
Ocena Skutków Regulacji
1. Podmioty, na które oddziaáuje akt normatywny.
Projekt uchwaáy dotyczy ministra wáaĞciwego do spraw rolnictwa, ministra
wáaĞciwego do spraw rozwoju wsi, ministra wáaĞciwego do spraw finansów
publicznych, ministra wáaĞciwego do spraw zabezpieczenia spoáecznego oraz
gospodarstw rolnych.
2. Wpáyw regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budĪet paĔstwa
i budĪety jednostek samorządu terytorialnego.
Przewidziana w projekcie programu pomoc dla gospodarstw rolnych w celu
záagodzenia szkód spowodowanych suszą w uprawach rolnych bĊdzie realizowana
z budĪetu paĔstwa, zgodnie z przepisami prawa krajowego i wspólnotowego. Ze
wzglĊdu na fakt, Īe prace komisji powoáanych przez wojewodów w celu szacowania
szkód spowodowanych przez suszĊ jeszcze nie zostaáy zakoĔczone, przy
szacowaniu skutków finansowych programu zaáoĪono, Īe szkody dotyczą 230 tys.
gospodarstw rolnych.
PrzyjĊcie powyĪszego zaáoĪenia oznacza, Īe pomoc dla gospodarstw rolnych
ze Ğrodków budĪetu paĔstwa moĪe wynieĞü ok. 230 mln zá.
Precyzyjne
okreĞlenie
skutków
finansowych,
liczby
gospodarstw
rolnych
poszkodowanych w wyniku suszy w uprawach rolnych oraz wysokoĞci szkód, bĊdzie
moĪliwe po skoĔczeniu przeszacowania strat przez komisje powoáane przez
wojewodów .
11
3. Wpáyw regulacji na rynek pracy.
WejĞcie w Īycie projektowanej uchwaáy umoĪliwi utrzymanie miejsc pracy przez
poszkodowane gospodarstwa rolne.
4. Wpáyw regulacji na konkurencyjnoĞü gospodarki i przedsiĊbiorczoĞü,
w tym na funkcjonowanie przedsiĊbiorstw.
WejĞcie
w
Īycie
projektowanej
uchwaáy
umoĪliwi
dalsze
funkcjonowanie
poszkodowanych gospodarstw rolnych.
5. Konsultacje spoáeczne
Projekt uchwaáy w ramach konsultacji spoáecznych zostanie przesáany m.in. do
Krajowej
Rady
Izb
Rolniczych,
NSZZ
SolidarnoĞü
80”,
Ogólnopolskiego
Porozumienia Związków Zawodowych, Krajowego Związku Rolników, Kóáek
i Organizacji Rolniczych, Federacji BranĪowych Związków Producentów Rolnych,
Federacji Związków Pracodawców – DzierĪawców i WáaĞcicieli Rolnych, Związku
Zawodowego Rolnictwa „Samoobrona”, Związku Zawodowego Rolników „Ojczyzna”,
Związku Zawodowych Rolników Rzeczpospolitej „SOLIDARNI”, NSZZ Rolników
Indywidualnych
„SOLIDARNOĝû”,
Ogólnopolskiego
Porozumienia
Związków
Zawodowych Rolników i Organizacji Rolniczych, Związku Zawodowego Centrum
Narodowe
Máodych
Rolników,
Forum
Pracodawców Polskich, Krajowej Rady
Związków
Zawodowych,
Spóádzielczej,
Konfederacji
Związku Sadowników
Rzeczypospolitej Polskiej oraz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu.
Opracowano
w Departamencie Finansów:
Akceptowaá:
Za zgodnoĞü pod wzglĊdem
prawnym i redakcyjnym:
12