prezentacja

Transkrypt

prezentacja
Granice
w procesie wychowania
Iwona Janeczek
Czym są granice ?
• w świecie fizycznym są to płoty, szlabany,
żywopłoty;
• informują o tym gdzie zaczyna się moja
własność;
• w świecie duchowym są równie rzeczywiste,
jednak trudniej je zobaczyć;
• granice określają co jest mną, a co już mną nie
jest
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Czym są granice ?
• granice pokazują gdzie „kończę się” ja, a
zaczyna ktoś inny;
• budują poczucie własności i
odpowiedzialności w odniesieniu do
samego siebie;
• jeśli wiem, gdzie zaczyna się i kończy mój
teren mogę z nim zrobić, co zechcę;
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Czym są granice ?
• świadomość tego, co jest mną, co posiadam
jako ja i za co jestem odpowiedzialny, jest
podstawą wolności;
• człowiek, który bierze odpowiedzialność za
swoje życie otwiera się na różne możliwości;
• kto nie jest „właścicielem” swojego życia
ogranicza sobie te możliwości;
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
System granic
Umownie można przyjąć, że system granic
składa się z dwóch części:
• zewnętrznej, pozwala ona decydować o
dystansie, jaki chcę utrzymać wobec innych
ludzi,
• wewnętrznej, która chroni nasze myśli i uczucia.
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne
Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej,
Warszawa 1999
System granic
•
•
•
•
Innego podziału dokonała Megan Le Boutillier.
Jej zdaniem można mówić o granicach:
fizycznych,
intelektualnych,
emocjonalnych,
duchowych.
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Granice fizyczne
• granicą jest skóra ludzka, która nadaje ciału
właściwy kształt;
• są też granice przestrzenne, określają one
możliwą i niemożliwą do przyjęcia bliskość
fizyczną;
• zależą one od indywidualnych preferencji,
stopnia zażyłości oraz norm kulturowych;
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Granice emocjonalne
• te granice formują się we wczesnym okresie
życia;
• wpływa na nie jakoś więzów miedzy rodzicami a
dzieckiem;
• pozwalają one określić własne uczucia, które
pojawiają się w związku z daną sytuacją, osobą
lub miejscem.
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Granice intelektualne
• pozwalają ufać własnym spostrzeżeniom;
• dzięki nim wiem, czego pragnę, potrzebuję oraz
czego nie chcę i co jest mi zbędne;
• jeśli mam zdrowe granice nie mylę swoich
pragnień z pragnieniami innych ludzi;
• pozwalają na przyjmowanie informacji ze świata
zewnętrznego, przeanalizowanie ich i ustalenie
czy przyjmuję je za swoją.
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Granice duchowe
• pozwalają na uświadomienie sobie prawdy o
niezmiennej rzeczywistości Bożej;
• pomagają określić siebie w relacjach ze
Stwórcą;
• uczą odpowiedzialności, mimo iż narzucają
pewne ograniczenia;
• wymagają stałej autorefleksji odnośnie hierarchii
wartości i systemu przekonań.
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
„Osoba pozbawiona granic jest
niewrażliwa na granice innych
i nieświadoma ich istnienia.”
Stefan Kardynał Wyszyński
Wpływ jakości granic na relacje z
innymi ludźmi
Nienaruszony system granic:
• świadome nawiązywanie związków,
• świadome przeżywanie bliskości,
• satysfakcja z bycia z ludźmi,
• poczucie bezpieczeństwa,
• respektowanie cudzych granic,
• umiejętność mówienia „nie”.
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Brak granic:
• kłopoty w kontaktach z ludźmi,
• przyjmowanie roli agresora, bądź
ofiary,
• naruszanie cudzych granic,
• poczucie zagrożenia i braku ochrony,
• brak umiejętności mówienia „nie”.
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum
Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa
Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Uszkodzony system granic:
• powodowanie konfliktów,
• częściowa ochrona,
• kłopoty z respektowaniem granic
innych osób,
• niepełne poczucie bezpieczeństwa,
• umiejętność mówienia „nie” czasami.
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum
Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa
Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Mury zamiast granic:
Najczęściej powstają w skutek
wcześniejszych zranień, złości lub lęku.
• poczucie izolacji,
• brak intymności,
• samotność,
• mówienie „nie” w każdej sytuacji.
Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum
Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa
Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Dziękuję za uwagę