Mapa Kultury

Pobrano z portalu Mapa Kultury
25.11.2010
Poeta z Poddębic
____________________________
autor: Uczniowie Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Wartkowicach, wpis powstał w ramach
programu CEO Literacki atlas Polski (2009), oprac. Maja Rzeplińska
Ziemowit Skibiński był poetą, eseistą i historykiem literatury. Choć czerpał z kultury klasycznej i tradycji
chrześcijańskich, to w swej twórczości zawsze wracał do rodzimych Poddębic.
Urodził się w 1945 roku w rodzinie urzędniczej. W tym niewielkim miasteczku uczył się, a po studiach
historycznych w Łodzi pracował w Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Konopnickiej. Po dwóch latach
został zwolniony i właściwie przez cały okres komunizmu był szykanowany, znajdował tylko czasowe
zatrudnienie m.in. na Uniwersytecie Łódzkim czy w Mazowieckiej Wyższej Szkole
Humanistyczno-Pedagogicznej w Łowiczu. W latach 2001–2004 natomiast był profesorem Państwowej
Wyższej Szkole Zawodowej w Ciechanowie.
Mimo problemów z władzami Skibiński dużo pisał, działał i podróżował. W 1979 roku obronił doktorat z
literatury, a podczas podróży literackich odwiedził Rosję, Krym, Rumunię; parokrotnie Grecję,
zachodnie wybrzeże Azji Mniejszej, Włochy oraz Litwę. Jak pisała o nim poetka Anna Pogonowska, w
jego postawie poetyckiej można dostrzec „reprezentanta klasycznego typu polskiego inteligenta
wychowanego w tradycjach kultury szlacheckiej, ceniącej zarówno wartości starożytności, jak i
chrześcijaństwa. (...) Opisując swoje miasteczko jest równie naturalny, a równocześnie zasadniczy, jak
w poezjach, w których zmierzał się z krajobrazem, a zarazem z historią Rzymu czy Grecji. Niezmienną
wartością jest zawsze dla niego człowiek – tak w swym codziennym losie, jak i w metafizycznym
przeznaczeniu”. Skibiński aktywnie uczestniczył w życiu Związku Literatów Polskich, działał w
Towarzystwie Wolnistów, którego naczelną ideą było hasło „3xW”: „Wolność – Wielkość – Wieczność”,
nawiązujące do awangardowego hasła „Miasto – Masa – Maszyna”. W manifeście grupy Henryk
Wolniak, autor jej koncepcji, pisał: „Idea wolnizmu proponowała przejście od reizmu i wszelkiego
materializmu w głąb ducha; proponowała poszukiwanie Boga w związku z naszą aktualną kondycją”.
Skibiński często wracał do Poddębic. Uczestniczył w życiu kulturalnym, inicjował wystawy, towarzyszył
powstawaniu przewodników po okolicy. W swoich wierszach, szczególnie w zbiorze Mieszkałem w
wielu, opisywał rodzinne miasto, miejsca, w których bywał, ludzi, z którymi się spotykał, krajobrazy,
kościół, wspomnienia z dzieciństwa i młodości.
Poeta zmarł 10 lutego 2006 r. w swoim domu w Dąbrowie Zduńskiej i został pochowany w rodzinnym
grobie na cmentarzu w Poddębicach.
Fragment poezji Ziemowita Skibińskiego
Dar
Samotrzeć idąc pośród rajskiej łąki
jeszcze nie znamy siebie ani świata,
jaskry się złocą, a niebo obłoczy w bez nazwy kształtach.
strona 1 / 2
Pobrano z portalu Mapa Kultury
Ważki nad trawą, cytrynki, modraszki,
wyżej skowronków sygnaturki dzwonią
dźwięcznie błękitną prześwietlając czaszę.
Pytam z bratem: po co?
Na chwałę Bożą
- odpowiada Matka.
Południa dzwon.
Stajemy czyniąc znak krzyża:
„Anioł Pański zwiastował Pannie Maryi
i poczęła z Ducha Świętego”.
I coraz wolniej, wolniej
dzwon ucisza ciszę,
i staje cisza pośród świata,
a pośród ciszy Matka.
Z żaglem kościoła odpływa miasteczko,
bieżące wody tężeją fenolem,
z nich się wynurza Venus dolorosa
i pęka drzewo żywota na dwoje:
gałąź kwitnącą i kikut rozpaczy.
Ale korona nie pojmie korzenia.
Tak jedno źródło niesie piękno i cierpienie.
A z nami płyną przez lata Poddębice
między zielenią a błękitem.
Na Ziemi potop,
gołąb z gałązką nie wraca,
tylko Duch ten sam wiecznie poczyna
słowo Matka.
Skibiński Ziemowit, Siódma prowincja. Wiersze o Ziemi Sieradzkiej, Łódź 1990, s. 167.
strona 2 / 2