Zestawienie zmian w przepisach – MAJ 2014 R.
Transkrypt
Zestawienie zmian w przepisach – MAJ 2014 R.
1 Zestawienie zmian w przepisach – MAJ 2014 R. PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG 1 PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI Rozporządzenie Ministra Finansów 28 maja 2014 r. W sprawie przypadków, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Dz.U.2014.709 DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN Na podstawie 86a ust. 17 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr. 177, poz. 1054, z późn. zm.): Rozporządzenie określa inne niż wskazane w art. 86a ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, przypadki, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, o której mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy. Warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, o której mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy, nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych będących pojazdami specjalnymi o przeznaczeniu: 1) pomoc drogowa, mających nadwozie konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu uszkodzonych pojazdów, 2) pogrzebowy, innych niż określone w § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2014r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (Dz. U. poz. 407), jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej podatnika wykorzystującego te pojazdy są usługi pogrzebowe, 3) bankowóz – wyłącznie typu A i B, innych niż określone w 2 pkt 2 rozporządzenia, o którym mowa w pkt 2, jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej podatnika wykorzystującego te pojazdy jest transport wartości pieniężnych, – jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym, i jeżeli spełnione są warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla tych przeznaczeń. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 czerwca 2014r. 2 Wyrok NSA 13 maja 2014 r. I FSK 884/13 Audyt – Podatki – Outsourcing – Doradztwo Member of Grant Thornton International Ltd Grant Thornton Frąckowiak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. Podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych nr 3654. Komplementariusz: Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. Zarząd komplementariusza: Cecylia Pol – Prezes Zarządu, Tomasz Wróblewski – Wiceprezes Zarządu. Adres siedziby: 61-131 Poznań, ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E. NIP: 778-14-76-013, REGON: 301591100. Rachunek bankowy: 18 1750 1019 0000 0000 0098 2229. Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy, nr KRS 0000369868. Zakwestionowanie pełnego prawa do odliczenia VAT od samochodu specjalnego wymaga udowodnienia, że został on zarejestrowany jako taki bezprawnie. Podatnik świadczył usługi transportu chorych, do czego wykorzystywał leasingowane 2 PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN samochody specjalne (sanitarne). Korzystał przy tym z prawa do pełnego odliczenia VAT-u w odniesieniu do kosztów leasingu karetek oraz zakupu do nich paliwa. Fiskus zakwestionował jednak rozliczenie podatku za październik 2010 r. Uznał on, że podatnik nie miał prawa do pełnego odliczenia VAT-u, ponieważ nie okazał świadectw homologacji lub decyzji zwalniającej z obowiązku ich uzyskania. W związku z tym leasingowane pojazdy należało uznać za samochody osobowe, co wykluczało bądź ograniczało możliwość odliczenia podatku. Podatnik nie zgodził się z takim stanowiskiem, tłumacząc, że użytkowane samochody są karetkami pogotowia i do zmiany przepisów 22.08.2005 r. dokonywał pełnego odliczenia zgodnie z prawem. WSA, do którego sprawa trafiła, przyznał mu rację, a prawidłowość jego wyroku potwierdził NSA. Sąd kasacyjny uznał tylko, że wyrok sądu I instancji nie został do końca właściwie uzasadniony. Sąd II instancji przypomniał, że do 22.08.2005 r. warunkiem pełnego odliczenia VAT-u było potwierdzenie specjalnego charakteru pojazdu za pomocą wyciągu ze świadectwa homologacji bądź odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku jego uzyskania. Po tym dniu ograniczono katalog pojazdów, w związku z którymi przysługiwało prawo do pełnego odliczenia, wyłączając z niego m. in. karetkę. Powołując się na wyrok ETS z 22.12.2008 r. w sprawie Magoora (C-414/07), polski sąd uznał, że w tym zakresie nastąpiło istotne pogorszenie sytuacji podatników. Dlatego od 22.08.2005 do 31.12.2010 ograniczenie nie znajdowało zastosowania do pojazdów, których specjalny charakter wynikał z wyciągu homologacji lub odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku jej uzyskania. Jeżeli specjalny charakter pojazdu wynika tylko z dowodu rejestracyjnego posiadanego przez podatnika, to na organie podatkowym ciąży obowiązek bezwzględnego wykazania, że dokument ten nie ma oparcia w wyciągu z homologacji lub odpisie decyzji. Wyrok jest prawomocny. 3 Wyrok NSA 13 maja 2014 r. I FSK 887/13 Member of Grant Thornton International Ltd Nie trzeba zawierać w akcie notarialnym pouczenia o konieczności zapłaty VAT-u od zawartej transakcji. Urząd skarbowy stwierdził w wyniku kontroli, że związek strzelecki błędnie traktował świadczone usługi przestrzeliwania broni jako zwolnione z VAT-u. Jego statut nie przewidywał bowiem świadczenia takich usług. Związek nie rozliczył również VAT-u od odszkodowania, jakie otrzymał w zamian za wywłaszczenie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości na cele inwestycji drogowej. Zdaniem organu, taka transakcja – zapłata odszkodowania, wydanie nieruchomości – stanowiła dostawę towaru. Związek odwołał się od decyzji, a następnie wniósł skargę do sądu. Jego władze podniosły, że otrzymanie odszkodowania w ogóle nie jest czynnością podlegającą VAT, a ponadto akt notarialny nic nie mówił o tym podatku. Zarówno organ II instancji, jak i WSA i NSA uznały jednak, że związek naruszył prawo. Organ wyjaśnił, że prawo użytkowania wieczystego na gruncie przepisów o VAT należy traktować tak samo, jak towar. Za dostawę towarów należy zaś uznać również sytuację, w której towar zmienia właściciela za odszkodowaniem. NSA z kolei zaznaczył, że notariusze są jedynie płatnikami 3 PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN PCC od czynności dokonywanych w formie aktu notarialnego. Wyrok jest prawomocny. 4 Wyrok NSA 14 maja 2014 r. I FSK 947/13 Należności otrzymanych w walucie obcej nie można przeliczać na złote po dowolnym kursie. Podatnik prowadził handel detaliczny papierosami. Ze względu na bliskość granicy między państwami jego klienci mieli możliwość zapłaty za towar zarówno w złotych, jak i w walucie obcej – euro. Ponieważ sprzedaż była ewidencjonowana na kasie fiskalnej w walucie krajowej, w wypadku zapłaty w euro należność obliczano jako iloraz ceny w złotych i przyjętego na dany dzień kursu, ustalanego na podstawie kursów rynkowych. Na koniec dnia zliczano utarg – osobno w złotych i w euro – a następnie ten ostatni przeliczano według kursu NBP z danego dnia. Po zakończeniu miesiąca sprzedaż zarejestrowaną na kasie rozliczano na podstawie raportu miesięcznego, a różnicę między nim a utargami ujmowano w księgach rachunkowych jako dodatnie lub ujemne różnice kursowe. Fiskus uznał jednak, że takie postępowanie jest nieprawidłowe, ponieważ podatnik powinien przeliczać walutę na podstawie art. 31a Ustawy o VAT. Dlatego też zakwestionował dokonane przez podatnika rozliczenie VAT-u za kilka miesięcy 2009 r. Z takim rozstrzygnięciem podatnik się nie zgodził i zaskarżył decyzję do sądu, a ten przyznał mu rację. WSA uznał, że podatnik nie stosował dwóch cen na sprzedawane towary, ale jedną wyrażoną w walucie krajowej. Samo przeliczanie ceny na walutę obcą pozostaje bez wpływu na określenie podstawy opodatkowania, ponieważ jest to tylko czynność techniczna. Fiskus zaskarżył wyrok sądu I instancji, a NSA go uchylił. Zdaniem sądu kasacyjnego w przedmiotowej sprawie należało zastosować art. 31 Ustawy o VAT. Kwota należna z tytułu sprzedaży to zapłata, wartość do otrzymania. Przyjęcie odmiennego stanowiska umożliwiłoby sprzedaż towaru za np. 100 euro, przy jednoczesnym „nabiciu” na kasę ceny w wysokości 1 zł. Wyrok jest prawomocny. 5 Wyroki NSA 16 maja 2014 r. I FSK 877/13 I FSK 878/13 Wykreślenie podatnika z rejestru VAT-UE wymaga wydania decyzji przez organ podatkowy. Naczelnik urzędu skarbowego poinformował o wykreśleniu z urzędu podatnika z rejestru VATUE z powodu niezłożenia przez niego deklaracji podatkowych za dwa kolejne kwartały. Podatnik uznał, że w tej sprawie powinien otrzymać decyzję administracyjną wraz z uzasadnieniem. Organ jednak stanął na stanowisku, że wykreślenie z rejestru jest czynnością materialnotechniczną. Stanowisko organu poprał sąd administracyjny, do którego sprawa ostatecznie trafiła. WSA uznał, że z przepisów dotyczących wykreślenia z rejestru nie wynika, żeby należało w tym celu przeprowadzać postępowanie podatkowe. Wyroki WSA uchylił jednak NSA. Sąd kasacyjny uznał, że wykreślenie ingeruje w prawa i obowiązki podatnika, wobec czego organ ma obowiązek wydać w tej sprawie decyzję administracyjną. Wyroki są prawomocne. Member of Grant Thornton International Ltd 4 PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN 6 Wyrok NSA 20 i 21 maja 2014 r. I FSK 839/13 I FSK 856/13 Firma dokonywała oceny stanu technicznego pojazdów na zlecenie towarzystw ubezpieczeniowych. Ponadto, wykonywała oględziny uszkodzonych pojazdów, nieruchomości, ruchomości i miejsca zdarzenia oraz przeprowadzała wstępną likwidację szkód. Swoje usługi uważała za zwolnione z VAT. Izba Skarbowa widziała to inaczej. Zadania spółki były jedynie czynnościami pomocniczymi dla usług ubezpieczeniowych, reasekuracyjnych i pomocniczych do nich, więc nie mogą korzystać z takiego samego zwolnienia. Takiego samego zdania był WSA, który uważał przyznanie preferencji za bezzasadne. Inaczej ocenił sprawę NSA. Orzekł przychylnie dla podatnika, argumentując, iż jego czynności są wykonywane w ramach umów o podwykonawstwo, właściwe i niezbędne dla usługi ubezpieczeniowej. Wyrok jest prawomocny. 7 Wyrok NSA 21 maja 2014 r. I FSK 925/13 WSA w Warszawie będzie musiał rozważyć, czy można skorzystać z ulgi na złe długi w sytuacji, gdy kontrahent nie zapłacił jedynie podatku wynikającego z korekty faktury. Spółka świadczy usługi leasingowe, pośrednicząc przy okazji w zawieraniu umów ubezpieczenia przedmiotów leasingu. Do części z nich stosowała zwolnienie z VAT-u. W późniejszym czasie Spółka skorygowała faktury pierwotne i do wartości ubezpieczenia doliczyła podatek. Korekty zamierza wysłać do kontrahentów, którzy już opłacili faktury pierwotne, jak i tych, którzy tego nie zrobili. Jednocześnie zakłada, że część z nich odmówi zapłaty, wobec czego będzie musiała zainicjować długotrwałe postępowanie windykacyjne. W kontekście tak zarysowanego stanu faktycznego spółka zapytała fiskusa, czy będzie mogła skorzystać z ulgi na złe długi, uregulowanej w art. 89a ust. 1 Ustawy VAT. Organ podatkowy uznał, że tak, ale tylko w odniesieniu do kontrahentów, którzy w ogóle nie opłacili faktur pierwotnych. W odniesieniu do pozostałych należy bowiem przyjąć, że zapłacili należność za całą usługę – obejmującą zarówno wartość netto, jak i podatek należny. Spółka zaskarżyła interpretację do sądu administracyjnego, a ten przyznał jej rację. WSA uznał, powołując się na orzecznictwo TSUE, że organ zajął stanowisko w bezprzedmiotowej sprawie, ponieważ usługa ubezpieczenia leasingu jest zwolniona z VAT. Orzeczenie sądu I instancji uchylił jednak NSA po rozpatrzeniu skargi kasacyjnej wniesionej przez organ. Zdaniem sądu II instancji, WSA nie wyjaśnił, dlaczego uznał rozpatrywaną sprawą za podobną do przywołanych orzeczeń Trybunału. Jeśli między tymi sprawami nie będzie podobieństwa, WSA będzie musiał rozstrzygnąć, czy z ulgi z art. 89a można skorzystać w odniesieniu do podatku wynikającego z korekty faktury. Wyrok jest prawomocny. 8 Wyrok NSA 28 maja 2014 r. I FSK 952/13 Cykliczne udzielanie pożyczek może mieć wpływ na wielkość odliczanego podatku VAT. Sprawa dotyczyła nieaktualnego już brzmienia art. 90 ust. 6 Ustawy VAT, odnoszącego się do czynności dokonywanych sporadycznie. Wyrok NSA może mieć jednak znaczenie przy interpretacji nowego brzmienia tego przepisu, który mówi obecnie o transakcjach o charakterze pomocniczym. Member of Grant Thornton International Ltd 5 PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN Spółka miała cyklicznie udzielać oprocentowanych pożyczek podmiotowi powiązanemu. Postanowiła zapytać organ podatkowy, czy obrót związany z tymi pożyczkami może zostać uznany za czynności dokonywane sporadycznie. Pozwoliłoby to spółce odliczać naliczony VAT w całości, a nie według proporcji – stosunku obrotu opodatkowanego do całości obrotu. We wniosku spółka wskazała, że przepisy nie definiują „sporadyczności”, a udzielane przez nią pożyczki będą miały charakter jedynie poboczny, pomocniczy. Odmienne stanowisko zajął jednak organ podatkowy, który uznał, że udzielanie pożyczek byłoby działalnością planową spółki, a przez to miałoby charakter stały. Interpretację organu WSA uznał za błędną, ale jego wyrok z kolei uchylił NSA. Sąd kasacyjny uznał, że przedstawiony przez spółkę mechanizm udzielania pożyczek wskazuje, że nie można uznać tych czynności za sporadyczne. Ponadto usługi finansowe nie mogą mieć charakteru czysto pomocniczego, bo służą zapewnieniu finansowania. Wyrok jest prawomocny. 9 Wyrok NSA 28 maja 2014 r. I FSK 946/13 Bilety na przedstawienia dyplomowe w teatrze opodatkowane VAT. Adepci szkoły teatralnej kończą swoją edukację prawdziwym spektaklem przed publicznością. Jest to traktowane, jako część praktyczna egzaminu dyplomowego. Wstęp jest płatny, ale dochód jest przeznaczony lecz na przygotowanie kolejnych spektakli dyplomowych. W złożonym wniosku zaznaczono, że ten występ jest niezbędny, aby usługa edukacyjna szkoły została ukończona. Spytano, czy do ceny biletów powinno się doliczać VAT. Uczelnia uważała, że nie jest to konieczne, ponieważ wydarzenie jest usługą kształcenia na poziomie wyższym. Fiskus ocenił to inaczej i uznał, że trzeba naliczyć 8% daniny. Tak też uważały sądy. Usługa sprzedaży biletów jest świadczona nie na rzecz studentów, lecz widzów, czyli osób trzecich. NSA zauważył jednak, że zwolnienie od podatku będzie miało zastosowanie, gdy przedstawienia będą organizowane za zaproszeniem. Wyrok jest prawomocny. 10 Wyrok NSA 28 maja 2014 r. I FSK 977/13 Roboty budowlane mające na celu przystosowanie pomieszczeń do zamontowania w nich sprzętu medycznego nie są objęte preferencyjną stawką VAT. Spółka zajmowała się dostawą urządzeń medycznych i ich montażem. Przy okazji wykonywała ona prace budowlane niezbędne do przystosowania pomieszczeń szpitali i przychodni do zamontowania w nich tych urządzeń. Postanowiła zapytać fiskusa, czy dostarczenie urządzenia, jego montaż i wykonanie robót budowlanych może potraktować jako świadczenie kompleksowe i zastosować do niego 8-proc. stawkę VAT. Organ podatkowy odpowiedział jednak negatywnie, stwierdzając, że preferencyjną stawką może zostać objęta tylko dostawa wyrobu medycznego oraz jego montaż. Wykonywane prace budowlane mają charakter wyłącznie pomocniczy i w związku z tym powinny być opodatkowane stawką 23-proc. Organ podkreślił przy tym, że potraktowanie dostaw i usług jako jednego świadczenia kompleksowego powinno mieć charakter wyjątkowy. Stanowisko izby potwierdził najpierw WSA, a następnie NSA. Sąd I instancji stwierdził, że sztuczne byłoby rozdzielenie dostawy sprzętu i jego montażu, ale nie dotyczy to już Member of Grant Thornton International Ltd 6 PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN adaptacyjnych prac budowlanych. Zdaniem sądu nie można ich traktować analogicznie do montażu urządzenia, a ponadto – ze względu na ich ogólny charakter – mogą być one zlecone dowolnemu podmiotowi świadczącemu usługi budowlane. Odrębne opodatkowanie dostawy i montażu oraz robót adaptacyjnych nie ma zatem charakteru sztucznego. Stanowisko WSA potwierdził sąd kasacyjny. Wyrok jest prawomocny. 11 Wyrok NSA 29 maja 2014 r. I FSK 1029/13 I FSK 1167/13 Nadleśnictwa realizowały projekt ochrony orlika krzykliwego, którego celem jest rozszerzenie zasięgu lęgowej populacji ptaków. Chciały w związku z tym odliczać podatek od zakupów. Dotychczas były zarejestrowane na VAT, ponieważ opodatkowują sprzedaż drewna. Podmioty twierdziły, że ich działania mogą zapewnić im międzynarodowe certyfikaty zarządzania lasami, co przyczynić się może do wzrostu przychodów ze sprzedaży surowca. Fiskus nie dopatrzył się nawet pośredniego związku pomiędzy przygotowaniem broszur i folderów informacyjnych albo budowaniem ścieżek edukacyjnych a lepszym prosperowaniem działalności gospodarczej nadleśnictw. Podobnie orzekły WSA i NSA - wydatki na działalność statutową, niemającą związku z czynnościami opodatkowanymi, nie uprawniają do odliczenia podatku naliczonego. 12 Wyrok NSA 30 maja 2014 r. I FSK 1395/13 Organy mogą pozbawić podatnika prawa do odliczenia VAT-u nawet wtedy, gdy będzie on tłumaczył się tzw. „dobrą wiarą” – brakiem świadomości udziału w oszustwie. Fiskus uznał, że podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku z faktur dokumentujących zakupy paliwa, ponieważ cały obrót był fikcją. Podatnik bronił się, że nie był świadomy procederu i w związku z tym – zgodnie z orzecznictwem TSUE – nie powinien zostać pozbawiony prawa do odliczenia VAT-u. Sprawa trafiła do sądów administracyjnych, a te stanęły po stronie fiskusa. NSA zauważył, że faktury były wystawiane na tzw. „słupy” i dotyczyły innych towarów, niż podatnik otrzymywał. Odnosząc się do wyroków TSUE, sąd podkreślił, że podstawą odliczenia musi być rzeczywista transakcja. A w przedmiotowej sprawie na fakturach nie zgadzał się ani towar, ani dostawca. Podatnik nie dochował więc wymogu należytej staranności, choć powinien zasięgnąć wiedzy o dostawcach, czy np. mają odpowiednie pozwolenia. Powołanie się na dobrą wiarę, zdaniem sądu, powinno być uwzględniane jedynie wyjątkowo. Wyrok jest prawomocny. PODATKI DOCHODOWE Member of Grant Thornton International Ltd 7 PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN 13 Wyroki NSA 6 maja 2014 r. II FSK 2146/12 II FSK 1258/12 Podatnik aresztowany pod zarzutem udziału w zorganizowanej grupie przestępczej powinien płacić PIT od dochodów swojej firmy nawet za okres pozbawienia wolności. Sprawa dotyczyła przedsiębiorstwa, w ramach którego świadczono usługi transportowe oraz naprawy samochodów. Działalność istniała wprawdzie od 2003 r., ale nie została zgłoszona w urzędzie skarbowym. Organ podatkowy podejrzewał, że przedsiębiorstwo w rzeczywistości prowadziła inna osoba, niż ta wskazywana w dokumentach, a całe przedsięwzięcie miało służyć do prania brudnych pieniędzy z przemytu papierosów. Dyrektor UKS nakazał więc faktycznemu przedsiębiorcy zapłacić zaległy PIT za lata 2005 i 2006, chociaż ten przebywał wtedy w areszcie. Z zeznań osoby firmującej działalność przedsiębiorstwa oraz zatrudnionych w nim pracowników wynikało, że decyzje związane z jego prowadzeniem były podejmowane przez aresztowanego. Firmowy dochód był zaś przelewany na konto jego żony. Po bezskutecznym odwołaniu do organu II instancji, podatnik zaskarżył decyzje do WSA. Ten inaczej ocenił decyzję określającą zobowiązanie podatkowe za rok 2005, a inaczej za rok 2006. Pierwsze rozstrzygnięcie uznał za prawidłowe, ponieważ organy udowodniły, że podatnik mógł – przez kontakty z żoną w areszcie – zarządzać firmą. Te okoliczności nie zostały jednak dostatecznie wyjaśnione w postępowaniu, w wyniku którego wydano drugą decyzję. Ten drugi wyrok został jednak uchylony przez NSA, który uznał, że również w 2006 r. aresztowany faktycznie zarządzał działalnością. Z tego powodu również w tym okresie był on podatnikiem i nie ma tu znaczenia fakt, że przedsiębiorstwo firmowała swoim nazwiskiem inna osoba. Wyroki są prawomocne. 14 Wyrok NSA 6 maja 2014 r. II FSK 1240/12 Decyzja wójta zezwalająca na usunięcie drzew nie jest podstawą do zaliczenia związanych z tym wydatków do kosztów podatkowych. Urząd kontroli skarbowej, badając rozliczenia spółki przygotowującej grunt pod budowę autostrady, uznał, że zawyżyła ona koszty podatkowe – zakwestionowano jednorazowe odliczenie wydatków poniesionych na wycinkę drzew. W wyniku złożonego odwołania, organ II instancji uznał decyzję dyrektora UKS za prawidłową. Sporne wydatki – uznał dyrektor izby skarbowej – powinny być amortyzowane jako koszt wytworzenia środka trwałego. Spółka wniosła skargę do sądu, w wyniku której uchylono decyzje obu organów. WSA, powołując się na decyzję wójta zezwalającą na wycinkę, stwierdził, że usunięcie drzew było konieczne ze względu na zagrożenie dla ludzi i ruchu drogowego. Nie był to więc koszt przygotowania gruntu pod inwestycję. Rozstrzygnięcie sądu I instancji uchylił jednak NSA. Podkreślił on, że sama decyzje wójta nie może być podstawą do uznania poniesionych wydatków za jednorazowy koszt. Wyrok jest prawomocny. 15 Wyrok NSA 7 maja 2014 r. II FSK 1229/12 Podatek od zakupu akcji należy zapłacić od wynikającej z nich rzeczywistej wartości, a nie od nośnika, na którym są one zapisane. Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych kupiło w Luksemburgu akcje polskiej spółki za 14 mln zł. Następnie zapłaciło podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 140 tys. zł (1 proc. wartości praw majątkowych – nabytych akcji). Później TFI złożyło jednak korektę, domagając się od organu podatkowego stwierdzenia nadpłaty. Uznało ono, że zawarta umowa nie podlegała opodatkowaniu w Polsce, bo akcje – jako rzeczy ruchome – w chwili sprzedaży znajdowały się w Luksemburgu. Naczelnik urzędu skarbowego odmówił jednak stwierdzenia nadpłaty. Przypomniał, że umowa Member of Grant Thornton International Ltd 8 PODATKI DOCHODOWE PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN sprzedaży podlega opodatkowaniu PCC, jeżeli jej przedmiotem są prawa majątkowe wykonywane w Polsce. Taka sytuacja – uznał organ – miała miejsce w spornej sprawie. Po niekorzystnym rozstrzygnięciu organu odwoławczego, TFI wniosło skargę do sądu. Zarzuciło ono, że organy nie rozróżniły rzeczy ruchomych od praw majątkowych. Jego zdaniem akcje, jako papiery wartościowe, są rzeczami ruchomymi, a gdy zawierano transakcję znajdowały się one w Luksemburgu – poza terytorium Polski. Z tego względu sprzedaż nie powinna podlegać opodatkowaniu w Polsce. Sądy administracyjne nie poparły jednak argumentów spółki. WSA podkreślił, że akcja stanowi zbywalne prawo majątkowe. Dokumenty akcji są wprawdzie przedmiotami materialnymi, ale mają one znikomą wartości, równą materiałom zużytym do ich zapisania – ich rzeczywista wartość wynika z zawartego w nich prawa majątkowego. Dlatego TFI nabyło nie rzecz ruchomą, ale prawo majątkowe w postaci papieru wartościowego. Poglądy sądu I instancji w pełni poparł NSA. Wyrok jest prawomocny. 16 Wyrok NSA 7 maja 2014 r. II FSK 1353/12 II FSK 1958/12 Członek podatkowej grupy kapitałowej ma prawo do skorzystania z przywilejów specjalnych stref ekonomicznych. Przedsiębiorstwo z branży artykułów spożywczych planuje reorganizację. Wydzielone zostaną nowe podmioty, więc spółka chciałaby stworzyć podatkową grupę kapitałową. Mogłyby one wtedy rozliczać się wspólnie. Ponadto, podatnik chciałby uzyskać zezwolenie na prowadzenie działalności w specjalnej strefie ekonomicznej – spytał jednak, czy jego plany nie będą w tym przeszkodą. Izba Skarbowa nie przystała na to. Przepisy o PGK jasno stwierdzają, iż podmioty, które utworzą taką grupę, nie mogą korzystać jednocześnie z ulg na podstawie innych ustaw. Interpretację zaskarżono i ostatecznie trafiła do NSA, który zgodził się z podatnikiem. Pomimo istnienia ustawy o SSE, zwolnienia dla przedsiębiorców strefowych wynikają z ustawy o CIT, a ta nie jest odrębną ustawą. Wyrok jest prawomocny. 17 Wyroki NSA 8 maja 2014 r. II FSK 1421/12 II FSK 1422/12 Nabycie kilku nieruchomości, ich wykończenie oraz sprzedaż z zyskiem może skutkować uznaniem podatnika za przedsiębiorcę. Organy podatkowe uznały, że małżonkowie prowadzili profesjonalny obrót nieruchomościami. Ich działania miały zorganizowany i ciągły charakter oraz były nakierowane na osiągnięcie zysku. Przesądziła o tym również ich skala: w ciągu kilku lat podatnicy kupili 12 nieruchomości, a 7 sprzedali. W rezultacie fiskus uznał, że środki uzyskane ze sprzedaży należało uznać za przychody z działalności gospodarczej, a podatnikom nie przysługiwało zwolnienie uzyskanych kwot z podatku jako przeznaczonych na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych. Małżonkowie zakwestionowali ustalenia organów. Tłumaczyli, że nieruchomości były kupowane z zamiarem nie ich odsprzedaży, ale zaspokojenia potrzeb własnych i własnej rodziny. Dopiero okoliczności powstałe po ich nabyciu doprowadziły do sprzedaży. Sądy administracyjne, do których sprawa trafiła, przyznały jednak rację fiskusowi. WSA podkreślił, że działalność gospodarcza to zjawisko obiektywne, przy którego ocenie zamiary i przekonania podatnika nie mają znaczenia. O takim charakterze działalności decydują faktycznie podejmowane czynności. Podobnie orzekł NSA, który stwierdził, że zamiar podatnika z chwili nabycia nieruchomości nie ma tu znaczenia (choć może wpłynąć na opodatkowanie VAT), ponieważ definicja działalności gospodarczej Member of Grant Thornton International Ltd 9 PODATKI DOCHODOWE PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN w Ustawie o PIT nie koncentruje się na tym elemencie. Nabywanie przez podatników lokali po atrakcyjnej cenie, ich remont oraz sprzedaż z zyskiem wpływają na kwalifikację podatkową podjętych działań. Ich powtarzalność, ciągłość i profesjonalizm wykluczyły możliwość uznania uzyskanych środków za przychody osiągnięte w wyniku obrotu prywatnego. Wyroki są prawomocne. 18 Wyrok NSA 8 maja 2014 r. II FSK 1274/12 Uzyskanie pozwolenia na użytkowanie jedynie części budynku pozwala na rozpoczęcie naliczania odpisów amortyzacyjnych od tej części, bez czekania na całkowite zakończenie prac budowlanych. Spółka cywilna wybudowała budynek usługowy z częścią mieszkalną oraz uzyskała pozwolenie na użytkowanie pomieszczeń usytuowanych na jego parterze. Następnie ta część obiektu została wprowadzona do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a pomieszczenia zaczęto wynajmować klientom spółki. Jej wspólnik chciał uzyskać od fiskusa potwierdzenie, że może rozliczać odpisy amortyzacyjne od użytkowanej części. Organ podatkowy odpowiedział jednak negatywnie, podnosząc, że amortyzować można tylko budynek w pełni ukończony – kompletny i zdatny do użytku. Tylko wtedy bowiem spełnia on definicję środka trwałego z Ustawy o PIT. Wspólnik postanowił zaskarżyć interpretację organu do sądu, a ten przyznał mu rację. WSA uznał, że Ustawa o PIT nie określa warunków, które środek trwały musi spełniać, aby można było uznać, że jest kompletny i zdatny do użytku. Istotna jest za to rola, jaką środek będzie spełniał w prowadzonej działalności. Skoro właściwy organ nadzoru budowlanego pozwolił na użytkowanie części budynku, należy przyjąć, że osiąganie z niej przychodów i jej amortyzacja są zgodne z prawem. Podobnego zdania był NSA, który stwierdził, że dopuszczona do użytkowania część budynku spełnia definicję środka trwałego i może podlegać amortyzacji. Wyrok jest prawomocny. 19 Wyrok NSA 13 maja 2014 r. II FSK 1278/12 Nie można zaliczyć do kosztów wydatków na zakup nieruchomości nawet wtedy, gdy grunt nabyto z zamiarem wydobywania kopalin. Podatnik zakupił cztery działki rolne, na obszarze których znajdowały się złoża kruszywa mineralnego. Cena ich zakupu była kilkukrotnie wyższa niż cena podobnych działek położonych w pobliżu. W związku z tym podatnik zapytał fiskusa, czy poniesione wydatki mógłby zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 1 Ustawy o PIT nie można uznać wydatku na zakup gruntu za koszt podatkowy. Jednak rzeczywistym przedmiotem nabycia – argumentował podatnik – nie były grunty, ale położone na ich obszarze złoża kruszywa. Z tego powodu powinien mieć możliwość odliczenia poniesionych na nie wydatków. Jego stanowiska nie poparł jednak organ podatkowy. Zgodnie z Kodeksem cywilnym, złoża kopalin – w tym kruszywa – są częścią składową nieruchomości, a zakaz zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na nabycie gruntów dotyczy również ich części składowych. Podatnik postanowił zaskarżyć interpretację organu do sądu. W swojej skardze podniósł, że interpretacja przepisów podatkowych nie powinna być oparta na przepisach prawa cywilnego, a ponieważ wydobywanie kruszywa spowoduje powstanie u niego przychodu, do wydatek na zakup złóż Member of Grant Thornton International Ltd 10 PODATKI DOCHODOWE PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN powinien zostać uznany za koszt jego uzyskania. WSA, a następnie NSA nie przychyliły się jednak do użytych w skardze argumentów. Zdaniem obu sądów organ słusznie – z braku definicji nieruchomości w prawie podatkowym – sięgnął do przepisów prawa cywilnego. Złoża kopalin stanowią część składową nieruchomości, a koszty ich zakupu można potrącić dopiero w momencie odpłatnego zbycia gruntu. Wyrok jest prawomocny. 20 Wyrok NSA 13 maja 2014 r. II FSK 1346/12 Zmiana struktury własnościowej spółki komandytowo-akcyjnej w trakcie roku obrotowego nie wpływa na ustalenie wysokości dochodu wspólnika. Komandytariusz spółki komandytowej zwrócił się do fiskusa z pytaniem w następującej sprawie. Spółka ma zostać przekształcona w spółkę komandytowo-akcyjną. Do przekształconego podmiotu może dołączyć nowy wspólnik – akcjonariusz. Może to nastąpić przed walnym zgromadzeniem, które zatwierdzi sprawozdanie finansowe i podzieli zysk między wspólników. W wyniku przystąpienia nowego wspólnika, udział wnioskodawcy w zysku spółki ulegnie zmniejszeniu. W ciągu roku obrotowego pobierał on jednak od spółki zaliczki na poczet przyszłego zysku – jeżeli ten będzie niższy niż suma otrzymanych zaliczek, będzie musiał zwrócić różnicę. Zapytał więc fiskusa, jakie skutki podatkowe będzie mieć taka zmiana udziału w zysku. Organ podatkowy uznał, że podatnik będzie musiał ustalić w takiej sytuacji podstawę opodatkowania zgodnie ze swoim udziałem w zysku za dwa okresy: do przystąpienia nowego wspólnika do spółki oraz za okres od jego przystąpienia – według nowej proporcji udziału w prawie do zysku spółki. Takie stanowisko zajął również WSA. Na korzyść podatnika orzekł jednak NSA. Sąd kasacyjny, powołując się na swoją uchwałę z 20.05.2013 r. (II FPS 6/12), przypomniał, że wspólnikowi S.K.A. przysługuje zysk wtedy, gdy komplementariusze podejmą uchwałę o jego podziale. Dopiero powstała w ten sposób wierzytelność wspólnika – prawo do żądania wypłaty należnej mu części zysku – stanowi przedmiot opodatkowania PIT-em. Dlatego też dla określenia podstawy opodatkowania istotne jest, jaka kwota przypadnie ostatecznie podatnikowi w wyniku podziału zysku. Zmiana struktury własnościowej spółki w czasie roku obrotowego nie ma w tym kontekście znaczenia. Wyrok jest prawomocny. 21 Wyrok NSA 15 maja 2014 r. II FSK 1527/12 Zapłacone oprocentowanie kredytu zaciągniętego przez przedsiębiorcę na finansowanie działalności gospodarczej jest kosztem pośrednim, a więc zmniejsza ono przychód w momencie poniesienia. Dyrektor urzędu kontroli skarbowej uznał, że kontrolowany deweloper zaniżył podatek dochodowy za 2007 r. przez zaliczenie do kosztów odsetek od kredytów zaciągniętych na pokrycie bieżącej działalności gospodarczej – zakup określonych działek. Zdaniem organu, zapłacone odsetki wprawdzie były kosztem podatkowym, ale bezpośrednio związanym z realizacją inwestycji budowalnych, w związku z czym nie mógł być on odliczony w momencie poniesienia. Sprawa trafiła do sądów administracyjnych, które przyznały rację deweloperowi. Potwierdziły one, że zapłacone odsetki były kosztem pośrednim, bo służyły działalności całego przedsiębiorstwa i zapewniły mu funkcjonowanie – pomimo faktu, że kredyty zaciągnięto na realizację konkretnych inwestycji. Wyrok jest prawomocny. Member of Grant Thornton International Ltd 11 PODATKI DOCHODOWE PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN 22 Wyrok NSA 20 maja 2014 r. II FSK 1443/12 Prowizję od kredytów można w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie zapłaty, niezależnie od sposobu jej ujęcia w księgach rachunkowych. Spółka zaciągnęła kilka kredytów na zakup udziałów w innym podmiocie gospodarczym. Bank zażądał od niej prowizji przygotowawczych. Spółka zapłaciła je w roku podatkowym, w której przyznano jej kredyty. W księgach rachunkowych część prowizji miała zostać zaliczona do kosztów bilansowych w okresie, w którym otrzymała kredyt, a cześć – jako rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów – do kosztów bilansowych w kolejnych latach obrotowych. Zapytała więc fiskusa, w którym momencie może zaliczyć prowizję do kosztów podatkowych. Sama stanęła na stanowisku, że w tym samym roku, w którym faktycznie je zapłaciła, a metoda ujęcia wydatków w księgach rachunkowych nie ma w tym kontekście znaczenia. Organ podatkowy zgodził się, że prowizje od kredytów nie stanowią wydatków na nabycie udziałów i należy je uznać za koszty pośrednie. Powinny jednak stać się kosztami podatkowymi w momencie, gdy zostaną zaewidencjonowane jako koszty w księgach rachunkowych. Sprawa trafiła ostatecznie do sądów administracyjnych, a te przyznały rację spółce. Sądy uznały za błędny pogląd izby, że jako ujęcie w księgach rachunkowych należy rozumieć wyłącznie uznanie wydatku za koszt bilansowy. Dniem poniesienia kosztu podatkowe powinien być dzień wpisania wydatku do ksiąg na podstawie dokumentów otrzymanych od banku. NSA podkreślił, że należy rozdzielić prawo bilansowe od prawa podatkowego. Wyrok jest prawomocny. 23 Wyrok NSA 21 maja 2014 r. II FSK 1519/12 Wydatki poniesione na likwidację podmiotu gospodarczego – np. koszty konsolidacji – nie stanowią kosztów uzyskania przychodu dla tego podmiotu. Spółka zawarła umowę ze Skarbem Państwa, na podstawie której miała przeprowadzić proces konsolidacji firm sektora elektroenergetycznego. Następnie, w drodze korekty zeznania podatkowego, chciała zaliczyć wydatki na konsolidację spółki przejmowanej do jej kosztów uzyskania przychodów. Fiskus jednak uznał, że wydatki spółki przejmowanej na proces połączenia w trybie określonym w art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych nie mogą zostać uznane za poniesione w celu osiągnięcia przez nią przychodów. Konsekwencją połączenia było bowiem wykreślenie spółki z rejestru – utrata bytu prawnego i statusu podatnika. Podjęte przez spółkę działania zmierzały od początku do jej likwidacji, a nie osiągnięcia przez nią przychodów bądź zachowania lub zabezpieczenia ich źródeł. Dlatego też – stwierdził fiskus – wydatki poniesione na proces konsolidacji mogą być zaliczone do kosztów podatkowych, ale nie przez spółkę przejmowaną, tylko przejmującą. Prawidłowość stanowiska organów podatkowych potwierdziły sądy administracyjne, zarówno WSA, jak i NSA. Sąd I instancji podkreślił, że dla zakwalifikowaniu wydatku jako kosztu podatkowego nie ma znaczenia fakt, że wydatki te poniesiono w wykonaniu powszechnie obowiązujących przepisów prawa, dotyczących w tym wypadku procesu konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego. Wyrok jest prawomocny. 24 Wyrok NSA 21 maja 2014 r. II FSK 1428/12 Otrzymanie akcji w ramach premii zostanie opodatkowane dopiero w momencie ich zbycia. Pracownik wyższego szczebla spółki wchodzącej w skład międzynarodowego koncernu z siedzibą w Wielkiej Brytanii został uhonorowany nagrodą z programu motywacyjnego w postaci prawa do akcji Member of Grant Thornton International Ltd 12 PODATKI DOCHODOWE PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN spółki brytyjskiej. Jedynym warunkiem było pozostanie w firmie przez co najmniej 3 kolejne lata. Podatnik twierdził, iż to przysporzenie winno być potraktowane jako przychód z kapitałów pieniężnych, a daninę będzie musiał odprowadzić dopiero w momencie sprzedaży akcji. Fiskus zanegował stanowisko wnioskodawcy. Jego zdaniem, przychód powstaje już przy nabyciu akcji, a podatnik powinien wskazać stosunek pracy, jako jego źródło. Na szczęście dla pracownika, sądy administracyjne były mu przychylne - w momencie objęcia akcji można mówić jedynie o potencjalnym dochodzie, a program motywacyjny nie wynikał bezpośrednio ze stosunku pracy. Sądy stwierdziły, że przychód powstanie dopiero w momencie zbycia akcji. Wyrok jest prawomocny. 25 Wyrok NSA 22 maja 2014 r. II FSK 1471/12 Wypłata pieniędzy wspólnikowi z tytułu zmniejszenia jego udziału kapitałowego w spółce komandytowej jest zwolniona z opodatkowania. Spółka kapitałowa, przystępując do spółki komandytowej jako komandytariusz, wniosła wkład w postaci prawa użytkowania wieczystego nieruchomości. Ponieważ w przyszłości mogła otrzymywać od spółki komandytowej pieniądze – w ramach częściowego zwrotu aportu – zapytała fiskusa, czy kwoty te będą stanowić przychód opodatkowany podatkiem dochodowym (tu: CIT-em). Ona sama uważała, że nie, ponieważ wypłaty środków z zysku bilansowego są neutralne podatkowo dla wspólników spółki osobowej, a tak samo, jej zdaniem, należy traktować wypłaty związane z częściowym zwrotem wkładu. Na odmiennym stanowisku stanął jednak organ podatkowy oraz WSA. Organ i sąd stwierdziły, że otrzymane przez spółkę środki będą przychodem podatkowym. Nieopodatkowanego zwrotu majątku wniesionego do spółki osobowej nie można utożsamiać z wypłatą wspólnikowi środków tytułem należnego mu udziału kapitałowego w spółce (bądź jego zmniejszeniem i wycofaniem części wkładu). Z takim poglądem nie zgodził się jednak NSA. Podkreślił on, że przepływy pieniężne między wspólnikiem a spółką osobową są neutralne podatkowo – z tego powodu częściowy zwrot wkładu nie podlega opodatkowaniu. Wyrok jest prawomocny. 26 Wyrok NSA 23 maja 2014 r. II FSK 1557/12 Brak zapłaty prowizji od otrzymanego poręczenia bankowego jest przychodem podlegającym opodatkowaniu. Sprawa dotyczyła spółki, która bezpłatnie otrzymała od podmiotu powiązanego z tej samej grupy kapitałowej poręczenie spłaty kredytu bankowego. Urząd kontroli skarbowej uznał, że brak konieczności zapłaty za poręczenie należało potraktować jako przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia. W odwołaniu od wydanej przez dyrektora UKS decyzji spółka podniosła, że transakcji dokonano między podmiotami powiązanymi – należało więc sprawdzić, czy uzyskane korzyści nie zostały skompensowane w innej transakcji między nimi. Wskazała przy tym, że ona również udzieliła podmiotowi takiego poręczenia. Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał jednak w mocy decyzję organu I instancji. Stwierdził on, że ewentualna ekwiwalentność świadczeń powinna zostać potwierdzona umową. Zgodziły się z tym sądy administracyjne, które dodały ponadto, że istnieje jednolite orzecznictwo, nakazujące traktowanie nieodpłatnych poręczeń jako nieodpłatnych świadczeń podlegających opodatkowaniu podatkiem Member of Grant Thornton International Ltd 13 PODATKI DOCHODOWE PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN dochodowym. Wyrok jest prawomocny. 27 Certyfikat rezydencji jest aktualny tak długo, jak nie zmieni się stan faktyczny, czyli do momentu zmiany miejsca zamieszkania bądź siedziby podatnika. Polskie wydawnictwo pobierało zryczałtowany podatek dochodowy od wypłacanych zagranicznym twórcom oraz agencjom literackim należności za nabycie praw autorskich lub korzystanie z licencji. Aby skorzystać z preferencji wynikających z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO) – jeżeli taką umowę zawarto między Polską a państwem autora lub agencji – corocznie wymagało od swoich kontrahentów certyfikatów rezydencji, potwierdzających ich miejsce zamieszkania lub siedziby. Wydawnictwo postanowiło jednak zapytać fiskusa, czy nie mogłoby pobierać podatku na preferencyjnych zasadach w sytuacji, gdy posiadałoby certyfikat rezydencji kontrahenta z wcześniejszych lat oraz jego oświadczenie, że wynikający z certyfikatu stan faktyczny nie uległ zmianie. Organ podatkowy odpowiedział jednak negatywnie, podnosząc, że skorzystanie z preferencji wynikającej z UPO wymaga uzyskania certyfikatu potwierdzającego rezydencję podatkową na moment wypłaty należności. Ze stanowiskiem organu nie zgodziły się jednak sądy administracyjne. Uznały one, że jeżeli przepisy nie określają okresu ważności certyfikatu, to jest on ważny do czasu, gdy nie zmieni się potwierdzony w nim stan faktyczny – miejsce zamieszkania lub siedziby podatnika. Wyrok jest prawomocny. Wyrok NSA 27 maja 2014 r. II FSK 1563/12 INNE PRZEPISY PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) 28 Wyrok NSA 20 maja 2014 r. I FSK 840/13 Member of Grant Thornton International Ltd MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN Skorzystanie ze zwolnienia z podatku akcyzowego przed 20 września 2013 r. nie było uwarunkowane uzyskaniem potwierdzenia odbioru na dokumencie przewozowym. Spółka prowadziła działalność gospodarczą w zakresie importu i eksportu węgla – sprzedawała węgiel firmom będącym pośredniczącymi podmiotami węglowymi oraz innym firmom zwolnionym z akcyzy na podstawie art. 31a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym. Przy każdej sprzedaży dostarczała dokument dostawy, ale czasami odbiorca go nie odsyłał. Spółka uważała jednak, że pomimo tego wciąż mogła skorzystać ze zwolnienia z przywołanego przepisu. Inaczej stwierdził jednak fiskus, który w wydanej interpretacji uznał, że do skorzystania ze zwolnienia należało uzyskać od odbiorcy na dokumencie dostawy potwierdzenie odbioru wyrobów akcyzowych. Spółka zaskarżyła interpretację do WSA, ale ten przyznał rację organowi podatkowemu. Uznał wprawdzie, że nie miał on racji, odwołując się do przepisów ustawy, ale obowiązek uzyskania 14 INNE PRZEPISY PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN potwierdzenia wynikał z przepisów wydanego do niej rozporządzenia. Z takim rozstrzygnięciem nie zgodził się jednak NSA, uchylając i wyrok, i interpretację organu. Sąd ten uznał, że warunek ograniczający możliwość skorzystania ze zwolnienia powinien być zawarty w ustawie. Takie przepisy nie obowiązywały w momencie, gdy spółka dokonywała transakcji i wystąpiła o interpretację. NSA stwierdził również, że delegacja ustawowa do wydania rozporządzenia nie uprawniała ministra do regulowania kwestii potwierdzania dostawy wyrobów węglowych. Wyrok jest prawomocny 29 Wyrok NSA 8 maja 2014 r. II FSK 1228/12 W podatku od nieruchomości znaczenie ma data faktycznego rozpoczęcia użytkowania, a nie otrzymania na to pozwolenia. Przedsiębiorstwo wzniosło budynek handlowo-usługowy. Już w 2010 roku nieruchomość nadawała się do używania, ale ostateczna decyzja w tej kwestii została doręczona dopiero w 2011 roku. Zgodnie z ustawą, podatek od nieruchomości oblicza się od początku kolejnego roku po zakończeniu budowy. Spór dotyczył tego, czy powinien to być rok 2011 czy 2012. Spółka nie doszła do porozumienia z burmistrzem miasta, więc sprawa znalazła się na wokandzie sądów administracyjnych. Zarówno WSA, jak i NSA zanegowały jej stanowisko. Z ustawy nie wynika, aby powstanie obowiązku podatkowego było związane z uzyskaniem ostatecznego pozwolenia na użytkowanie, więc znaczenie ma jego faktyczne rozpoczęcie. Wyrok jest prawomocny. 30 Wyroki NSA 13 maja 2014 r. II FSK 1242/12 II FSK 1243/12 Przychód w wysokości wartości nominalnej udziałów obejmowanych za wniesiony do spółki środek trwały należy pomniejszyć o jego początkową wartość określoną zgodnie z przepisami o amortyzacji. Dwóch wspólników założyło spółkę z o.o. z kapitałem zakładowym w wysokości 2,8 mln zł. Wartość objętych po połowie udziałów pokryli wkładem niepieniężnym w postaci nieruchomości, będącej przedmiotem ich współwłasności. Następnie w zeznaniach wykazali przychody w postaci 1,4 mln oraz koszty w tej samej wysokości. Dyrektor UKS zakwestionował jednak te rozliczenia, uznając, że zawyżono wpisane w deklaracjach koszty – powinny być one niższe i wynieść po 430 tys. zł, w rezultacie czego każdy z udziałowców powinien był zapłacić po ok. 184,3 tys. zł podatku dochodowego. Swoje decyzje organ uzasadnił stwierdzeniem, że wniesiona do spółki nieruchomość była środkiem trwałym, co skutkuje koniecznością uwzględnienia szczególnych regulacji przy obliczaniu dochodu. Zgodnie z nimi kosztem jest wartość początkowa środka trwałego, pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonanych przed jego wniesieniem do spółki. Wartością początkową środka jest cena jego nabycia bądź wartość rynkowa z dnia nabycia. Wspólnicy w odwołaniu do organu II instancji, a następnie – gdy to okazało się nieskuteczne – w skardze do sądu podnieśli, że sporna nieruchomość nie była traktowana jako środek trwały. Część nieruchomości była wynajmowana, w rezultacie czego nie można było jej wpisać do ewidencji środków trwałych. W rezultacie nie mogły mieć do niej zastosowania przepisy o wartości początkowej i amortyzacji. Sądy administracyjne orzekły jednak na niekorzyść podatników. NSA uznał, że możliwa jest amortyzacja części budynku, a organy prawidłowo określiły koszty w przedmiotowej sprawie. Member of Grant Thornton International Ltd 15 INNE PRZEPISY PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN Wyroki są prawomocny. 31 Wyrok NSA 13 maja 2014 r. II FSK 1360/12 Wszystkie elementy stacji magazynowania gazu powiązane ze sobą technicznie i użytkowo – a nie tylko te, które mają fundamenty – powinny być opodatkowane jak budowla. Spółka jest właścicielem stacji magazynujących skroplony gaz ziemny (LNG), składających się ze zbiorników magazynujących oraz urządzeń przemysłowych. Niektóre z nich są posadowione na fundamentach, zwykle wykonanych z bloczków betonowych związanych zaprawą cementowowapienną. Ponieważ spółka nie wiedziała, w jaki sposób ustalić podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości, wystąpiła o interpretację do burmistrza miasta. Ona sama uważała, że należy oddzielić części budowlane od urządzeń technicznych stacji, a podatek powinna zapłacić tylko od wartości tych części budowlanych, które mają fundament. Z takim poglądem nie zgodził się jednak burmistrz, który uznał, że stacja gazowa podlega opodatkowaniu jako całość techniczno-użytkowa. Spółka zaskarżyła interpretację do sądu, ale WSA i później NSA przyznały rację organowi. Oba sądy uznały, że podstawę opodatkowania stanowi wartość budowli składających się na stację skroplonego gazu, a opodatkowaniu podlegają wszystkie jej elementy, nie tylko te posiadające fundamenty. Wyrok jest prawomocny. 32 Wyroki NSA 14 maja 2014 r. II FSK 1430/12 II FSK 1431/12 Członek zarządu może zwolnić się z odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki, jeżeli w czasie, gdy przestała ona płacić podatki, podejmie działania określone w Prawie upadłościowym i naprawczym. Sprawa dotyczyła wiceprezesa spółki, która nie płaciła zaliczek na PIT w 2004 i 2005 r. W 2009 r., gdy naczelnik urzędu skarbowego orzekł o jej odpowiedzialności jako płatnika, spółka nie miała już żadnego majątku. Dlatego organ obciążył członków zarządu solidarną odpowiedzialnością za powstałą zaległość. Wiceprezes odwołał się od decyzji organu, ale dyrektor izby skarbowej utrzymał ją w mocy. Jego zdaniem zarząd zwolniłby się od odpowiedzialności, gdyby już w 2004 r. złożył wniosek o upadłość. Sprawa trafiła do sądu administracyjnego. Wiceprezes poinformował, że dwukrotnie składał wniosek o upadłość i zarzucił organowi, że mógł wcześniej przeprowadzić postępowanie egzekucyjne, gdy spółka posiadała jeszcze majątek. WSA odrzucił jednak jego skargę, ponieważ o złożeniu wniosku poinformował za późno – dopiero na etapie postępowania sądowego – a poza tym został on zwrócony przez sąd upadłościowy z powodów formalnych. Zarzut zbyt późnego wszczęcia egzekucji uznał zaś za nieistotny. NSA, do którego sprawa ostatecznie trafiła, utrzymał ten wyrok w mocy. Sąd kasacyjny przypomniał, że jedynie poprawnie zgłoszony wniosek o ogłoszenie upadłości może być uznany za przesłankę znoszącą odpowiedzialność członka zarządu za zaległości podatkowe spółki. 33 Wyrok NSA 15 maja 2014 r. II FSK 1418/12 Nieujawnione wcześniej pożyczki skutkują sankcyjnym PCC w wysokości 20%. W 2010 r. u podatniczki stwierdzono wystąpienie nieujawnionych źródeł przychodów z 2003 r. w wysokości 150 tys. zł. Organ podatkowy nakazał jej w związku z tym zapłatę 75% PIT. Na swoją obronę, kobieta wytłumaczyła, iż dotyczy to pożyczki, co potwierdził też pożyczkodawca. Fiskus skorzystał więc z możliwości nałożenia 20-proc. sankcyjnej stawki PCC. Member of Grant Thornton International Ltd 16 INNE PRZEPISY PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN Pożyczkobiorczyni z tym także się nie zgodziła, zarzucając niekonstytucyjność przepisów i przedawnienie zobowiązania. Żaden sąd nie przyznał jej racji. Ujawnienie pożyczki skutkowało powstaniem nowego obowiązku, a Trybunał Konstytucyjny zbadał już te przepisy i nie dopatrzył się nieprawidłowości. Wyrok jest prawomocny. 34 Wyrok NSA 15 maja 2014 r. II FSK 1296/12 Podatnik musi posiadać dowody potwierdzające jego wersję zdarzeń, zwłaszcza w sytuacji, gdy organ podatkowy uzna, że prowadzone przez podatnika księgi są nierzetelne. Przedsiębiorca zajmujący się produkcją i sprzedażą betonu wykazał w zeznaniu podatkowym stratę, a do kosztów podatkowych zaliczył m.in. wydatki na zakup ok. 650 ton cementu – ilości większej, niż zużył do wyprodukowania sprzedanych towarów. Tę nadwyżkę podatnik tłumaczył awarią wagi i kradzieżami surowca. UKS ustalił jednak, że podatnik nie posiadał wagi, a żadna z kradzieży nie została zgłoszona. Ponadto, przed organem II instancji podatnik stwierdził, że nadwyżkę betonu wykorzystał do zrobienia wylewki na placu, na którym stoją maszyny i są składowane surowce. Nie był jednak wstanie określić grubości ani powierzchni wylewki. Zarówno dyrektor izby skarbowej, jak i sądy administracyjne, do których sprawa trafiła, nie zmieniły decyzji dyrektora UKS. Organy i sądy zgodziły się, że podatnik zmieniał swoje wyjaśnienia w toku postępowania, nie przedstawiając przy tym żadnych dowodów potwierdzających jego tezy. Wyrok jest prawomocny. 35 Wyrok NSA 15 maja 2014 r. II FSK 1477/12 Wartość nominalna udziałów w spółce nie może być weryfikowana przez fiskusa. Polska spółka zamierza nabyć udziały w luksemburskiej spółce kapitałowej. W zamian, aportem wniosłaby prawa do znaków towarowych, jednakże ich wartość rynkowa będzie przewyższała wartość nominalną udziałów. Pojawiła się wątpliwość dotycząca określenia wysokości przychodu. Przyszli nabywcy uważali, iż będzie nim właśnie wartość nominalna obejmowanych udziałów. Z jednej strony, fiskus przyznał rację podatnikowi, jednak z drugiej stwierdził, iż organy będą uprawnione do skorygowania ceny określonej w umowie. Sądy administracyjne były innego zdania. Cena ta jest wielkością stałą i wynika z umowy lub aktu założycielskiego spółki. Weryfikacja jej ceny jest niedopuszczalna. Organy mają co najwyżej prawo do określania wartości rynkowej aportu, gdy podana kwota jest nierealna. Wyrok jest prawomocny 36 Wyrok NSA 16 maja 2014 r. II FSK 1354/12 Zakup własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na licytacji rodzi obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Sąd rejonowy poinformował fiskusa o wylicytowaniu przez podatniczkę mieszkania w postępowaniu egzekucyjnym. Organ podatkowy uznał, że z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przybiciu powstał obowiązek podatkowy, w związku z czym wezwał podatniczkę do złożenia deklaracji i uiszczenia daniny. Podatniczka uznała jednak, że w jej sprawie ma zastosowanie art. 2 pkt 3 Ustawy o PCC, zgodnie z którym sprzedaż rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym nie podlega podatkowi. Fiskus uznał jednak – powołując się na przepisy Kodeksu cywilnego – że podatniczka nabyła ograniczone prawo rzeczowe (związane z rzeczą), a nie rzecz. W związku z tym jej sytuacja nie była Member of Grant Thornton International Ltd 17 INNE PRZEPISY PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN objęta zakresem art. 2 pkt 3. Na podobnym stanowisku stanęły również sądy administracyjne. WSA uznał, że wyłączenia z art. 2 mają charakter katalogu zamkniętego i skoro nie zawarto w nim praw nabywanych w postępowaniu egzekucyjnym, to było to działanie zamierzone. Z takim uzasadnieniem zgodził się także NSA. Wyrok jest prawomocny. 37 Wyrok NSA 16 maja 2014 r. II FSK 1239/12 Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza stanowi podstawę odpowiedzialności spadkobiercy za należności zmarłego, a organy podatkowe nie mają obowiązku weryfikować prawidłowości sporządzonego spisu z inwentarza. Spadkobiercy przyjęli z dobrodziejstwem inwentarza spadek po zmarłym. Następnie naczelnik urzędu skarbowego wydał decyzję o ich odpowiedzialności za podatek, którego spadkodawca nie zapłacił od dochodu ze sprzedaży papierów wartościowych. Dyrektor izby skarbowej, do którego złożono odwołanie, stwierdził, że spadkodawcy odpowiadają za długi zmarłego do wysokości stanu czynnego spadku, czyli ogółu składających się nań aktywów. Odpowiadają jednak całym swoim majątkiem, a więc także składnikami, które nie wchodziły w skład spadku. Sprawa trafiła do sądu administracyjnego. Ten uznał, że izba nie wzięła pod uwagę pewnych nieścisłości w sporządzonym przez komornika sądowego spisie z inwentarza, co może skutkować niewłaściwym określeniem wartości czynnej spadku, a w rezultacie – wysokości, do jakiej odpowiadają spadkodawcy. Wobec tego sąd uchylił decyzje organów podatkowych. NSA uznał jednak takie rozstrzygnięcie za błędne i uchylił wyrok sądu I instancji. Sąd kasacyjny uznał, że WSA zbyt skupił się na postępowaniu spadkowym niż podatkowym, a organy podatkowe nie mają obowiązku weryfikować prawidłowości sporządzonego spisu. Wyrok jest prawomocny. 38 Wyrok NSA 20 maja 2014 r. II FSK 638/13 Jeśli nieruchomość nie jest trwale zniszczona, nie przysługuje preferencyjna stawka podatku. Przedsiębiorstwo, będące w stanie upadłości likwidacyjnej sądziło, iż zapłaci niższy podatek od budynku winiarni i gruntu, na którym on stoi, z tego względu, iż jest w złym stanie technicznym i nie można go wykorzystać do działalności. Przyzwala na to ustawa o podatkach i opłatach lokalnych. Wójt dopatrzył się jednak w opinii rzeczoznawców powołanych przez podatnika, że budynek można by wykorzystać, jeśli zostałby przeprowadzony remont. To zaprzecza trwałości zniszczeń i nie daje ulgi. Spółka tłumaczyła, iż nieruchomość jest zrujnowana, a ewentualny remont znacznie przekraczałby wartość samego budynku. Decyzja była zaskarżana, ale bezskutecznie. Sędzia NSA orzekł, że czasowe niewykorzystywanie budynku do prowadzenia działalności nie oznacza, że nie nadaje się on do jej prowadzenia ze względu na stan techniczny. Wyrok jest prawomocny. 39 Wyrok NSA 21 maja 2014 r. II FSK 1359/12 Aby wystąpić z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej wnioskodawca musi wykazać, jaki będzie miała ona wpływ na jego obecne bądź przyszłe opodatkowanie. Podatniczka prowadziła działalność rolniczą oraz działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży piasku, żwiru, glinki, torfu i innych materiałów. Od tej ostatniej płaciła podatek w formie karty podatkowej. Postanowiła zapytać fiskusa o niektóre ograniczenia związane z taką formą Member of Grant Thornton International Ltd 18 INNE PRZEPISY PRZEPISY ZMIENIAJĄCE / WYROK (NSA, TK, ETS) MIEJSCE PUBLIKACJI DATA WEJŚCIA W ŻYCIE OMÓWIENIE ZMIAN opodatkowania. Na jego wezwanie, czy jej wątpliwości dotyczą samej możliwości takiego opodatkowania, odpowiedziała, że nie. Wobec tego organ podatkowy odmówił wydania interpretacji ze względu na niewykazania związku pomiędzy przedstawionym stanem faktycznym a możliwością powstania u podatniczki obowiązku podatkowego. Wprawdzie WSA uznał rozstrzygnięcie organu za błędne, to jego wyrok uchylił NSA – przyznając w ten sposób rację fiskusowi. Sąd II instancji podkreślił, że brak wskazania, jaki wpływ interpretacja będzie miała na sytuację podatkową wnioskodawcy, stanowi podstawę do odrzucenia wniosku o jej wydanie. Wyrok jest prawomocny Niniejsze zestawienie nie stanowi porady prawno-podatkowej. Treść poniższych aktów prawnych, które uległy zmianie, jest zamieszczona w formacie pdf na stronie www.GrantThornton.pl. Ich numeracja odpowiada numeracji w tabeli. Podatek od towarów i usług 1 Dz.U.2014.709 2 I FSK 884/13 3 I FSK 887/13 6 I FSK 856/13 I FSK 839/13 7 I FSK 925/13 8 I FSK 952/13 9 I FSK 946/13 11 I FSK 1029/13 I FSK 1167/13 Podatki dochodowe 13 II FSK 2146/12 II FSK 1258/12 14 II FSK 1240/12 15 II FSK 1229/12 Member of Grant Thornton International Ltd 19 16 II FSK 1353/12 II FSK 1958/12 17 II FSK 1422/12 II FSK 1421/12 18 II FSK 1274/12 19 II FSK 1278/12 20 II FSK 1346/12 22 II FSK 1443/12 23 II FSK 1519/12 24 II FSK 1428/12 25 II FSK 1471/12 27 II FSK 1563/12 28 I FSK 840/13 Inne przepisy 29 II FSK 1228/12 30 II FSK 1242/12 II FSK 1243/12 31 II FSK 1360/12 32 II FSK 1430/12 II FSK 1431/12 33 II FSK 1418/12 35 II FSK 1477/12 36 II FSK 1354/12 37 II FSK 1239/12 38 II FSK 638/13 39 II FSK 1359/12 Member of Grant Thornton International Ltd