pobierz plik PDF
Transkrypt
pobierz plik PDF
Należy mieć nie więcej niż 1 nieobecność. Wykonać 2 prace zaliczeniowe w oparciu o zajęcia warsztatowe wg wskazówek wykładowcy (szczegóły później). Dyżury i konsultacje: zajęcia specjalizacyjne dla I roku studiów niestacjonarnych, kierunek Zarządzanie, specjalność Marketing w handlu i usługach, 10 godzin dr Radosław Mącik e-Biznes Zasady otrzymania zaliczenia E-biznes wtorek czwartek 9.30-11.00 10.00-13.00 Tel. 537-51-57 E-mail: [email protected] www: http://marketing.umcs.lublin.pl/rmacik © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 2 A. Afuah, Ch. L. Tucci, Biznes internetowy strategie i modele, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2003. P. Majewski, Czas na e-biznes, Wyd. one press/Helion, Gliwice 2007. Przedsiębiorczość internetowa, pod red. M. Łobody i R. Mącika, Wyd. UMCS, Lublin 2003. Historia i rozwój Internetu © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 3 Slajd 4 Maszyna analityczna Ch. Babbage’a e-Biznes e-Biznes „Prehistoria Internetu” Cz. 1 e-Biznes e-Biznes Literatura Z tekstu A. Lovelace opublikowanego w „Taylors Scientific Memoirs” w 1843: „Można powiedzieć, ze maszyna analityczna tkać będzie wzory algebraiczne, tak jak krosna Jacquarda tkają liście i kwiaty” „...maszyna analityczna nie rości sobie pretensji do tworzenia czegoś sama z siebie. Może wykonywać wszystko, co będziemy umieli jej polecić. Może dokonywać analiz, nie jest wszelako zdolna dochodzić do związków analitycznych czy prawd. Zadaniem jej jest pomagać nam wykonywać to, co już opanowaliśmy.” © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 5 Slajd 6 1 Colossus – u góry (1944, UK, zbudowano 10) ENIAC – na dole (1945, US, dziesiętny, raczej kalkulator) © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 7 Slajd 8 Pierwotna konfiguracja ARPANET’u (4 węzły, 1969) © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 9 Slajd 10 e-Biznes „Mapa Internetu” e-Biznes © dr Radosław Mącik, 2008 e-Biznes Hosty* Internetu (w latach 1969-2006) e-Biznes Z3, K. Zuse (1941, Niemcy, binarny, zniszczony w 1944) „Historia Internetu” e-Biznes e-Biznes Pierwsze komputery *Host internetowy – komputer posiadający zarejestrowany numer IP Źródło: R. H. Zakon, Hobbes’ Internet Timeline... [dokument elektroniczny], op. cit. © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 11 Slajd 12 2 Cz. 2 e-Biznes e-Biznes Wzrost WWW (w latach 1990-2006) Internet jako medium komunikacji Źródło: R. H. Zakon, Hobbes’ Internet Timeline... [dokument elektroniczny], op. cit. © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 13 Slajd 14 Cechy: Internet (z ang., dosł. międzysieć) globalna ogólnoświatowa sieć komputerowa logicznie połączona w jednorodną sieć adresową opartą na protokole IP (Internet Protocol), do komunikacji używająca TCP/IP (ang. Transmission Control Protocol/Internet Protocol), dostarcza lub wykorzystuje usługi wyższego poziomu (np. WWW, FTP, e-mail) oparte na telekomunikacji i związanej z nią infrastrukturze. Ekstranet - zespół sieci korporacyjnych umożliwiających komunikację między przedsiębiorstwem a jego zewnętrznymi partnerami. Intranet - wewnętrzna sieć danego przedsiębiorstwa. Szybkość transmisji Zasięg transmisji Ilość użytkowników Interaktywność Internet Sposób komunikacji TV Fax Radio Wolna Szybka Szybka Szybka Szybka Globalny Lokalny Globalny Lokalny/Globalny Globalny Niska Wysoka Wysoka Wysoka Wysoka Wysoka Jeden i/lub wielu do jednego i/lub wielu Niska Żadna Niska Wysoka Jeden do wielu Jeden do jednego Jeden do wielu Jeden do jednego Telefon Przeciętna Jakość dźwięku Intranet © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 15 Slajd 16 e-Biznes Tradycyjna komunikacja marketingowa – mass media Specyficznymi możliwościami Internetu są, niedostępne w żadnym innym medium: Internet Bardzo Niska Żadna Żadna wysoka Przeciętna Wysoka Żadna Wysoka Wysoka Tekst, Metoda Obraz i oprogramowanie, Tekst Dźwięk Dźwięk komunikacji dźwięk obraz i/lub dźwięk Światłowód, Światłowód, Światłowód, Przesyłanie przewody Fale przewody przewody Fale radiowe danych elektryczne, fale radiowe elektryczne, elektryczne, radiowe fale radiowe fale radiowe Poczucie Średnie do Bardzo Niskie Wysokie Niskie indywidualności wysokiego wysokie Źródło: E. Fo r es t , Internet Marketing Research: Resources and Techniques, McGraw-Hill Australia, Sydney 1999, s. 24. Jakość obrazu Ekstranet Specyfika Internetu jako medium Internet a inne media komunikacji opcja dowolnego wyboru formy komunikacji, pomiędzy komunikacją „jeden do jednego” (np. w poczcie elektronicznej), a komunikacją masową („jeden do wielu”, „wielu do jednego” lub „wielu do wielu”, np. w grupach dyskusyjnych, IRC), opcja wyboru stopnia interaktywności tej komunikacji, od interaktywności „automatycznej” osiąganej poprzez zastosowanie narzędzi hipertekstowych oraz agentów programowych (software agents) aż do „typowej” interakcji tak, jak w rozmowie telefonicznej. Sytuacja taka oznacza, że użytkownik Internetu może – właściwie z jednakową łatwością – komunikować się z inną osobą, grupą osób lub potencjalnie nawet milionami innych użytkowników w tym samym czasie. e-Biznes e-Biznes Internet a inne sieci komputerowe e-Biznes © dr Radosław Mącik, 2008 Klient Klient Firma Treść Medium Klient Klient Źródło: D. L. Hoffman, T. P. Novak, Marketing in Hypermedia Computer-Mediated Environments: Conceptual Foundations, Working Paper No. 1 (Revised July 11, 1995), Project 2000: Research Program on Marketing in ComputerMediated Environments, s. 5 Klient © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 17 Slajd 18 3 Komunikacja marketingowa w Internecie Firma e-Biznes e-Biznes Komunikacja interpersonalna i za pośrednictwem komputera Firma Firma Treść Treść Medium Treść Źródło: D. L. Hoffman, T. P. Novak, Marketing in Hypermedia ComputerMediated Environments: Conceptual Foundations, Working Paper No. 1 (Revised July 11, 1995), Project 2000: Research Program on Marketing in Computer-Mediated Environments, s. 5 Klient Źródło: D. L. Hoffman, T. P. Novak, Marketing in Hypermedia Computer-Mediated Environments: Conceptual Foundations, Working Paper No. 1 (Revised July 11, 1995), Project 2000: Research Program on Marketing in Computer-Mediated Environments, s. 5 Wspomniane cechy sprzyjają korzystaniu z komunikacji poprzez Internet przez osoby niepełnosprawne ruchowo, niesłyszące i niewidome komunikacja taka umożliwia wielu spośród nich podjęcie pracy w swoim miejscu zamieszkania oraz aktywne uczestnictwo w życiu społecznym, przyczyniając się do zmniejszenia poczucia osamotnienia i bezradności. America Online (AOL) Telecom New Zealand Średnia francuskich dostawców Internetu (ISP) 60 50 40 30 20 10 Q1-2001 Q4-2000 Q3-2000 Q2-2000 Q1-2000 Q4-1999 Q3-1999 Q2-1999 Q1-1999 Q4-1998 Q3-1998 Q2-1998 Q1-1998 Q4-1997 Q3-1997 Q2-1997 Q1-1997 Q4-1996 0 Kwartały kolejnych lat Źródło: A. Odlyzko, Internet pricing and the history of communication, „Computer Networks”, Vol. 36 (2001), s. 494, zaznaczenia autora. © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 21 Slajd 22 e-Biznes duża szybkość komunikacji poprzez Internet niski koszt (wspomniany stały charakter kosztów dostępu do Internetu w przedsiębiorstwie daje w efekcie koszt krańcowy równy zeru oraz obniżające się koszty przeciętne w miarę wzrostu intensywności korzystania z niego) stosunkowo duża pewność tej formy komunikacji i nieulotność przesyłanych informacji. możliwość obniżenia kosztów kontaktów z klientami i kontrahentami – obniża się koszt korespondencji poprzez wyeliminowanie obiegu dokumentów w formie papierowej. możliwość wykorzystania telepracy poprzez Internet ogranicza koszty dojazdu pracowników do przedsiębiorstwa i daje szansę na znaczące oszczędności surowców naturalnych w skali globalnej. Rosnące znaczenie dla przedsiębiorstw ma także reklama internetowa i prowadzone za pośrednictwem tego medium działania z zakresu public relations Cz. 3 e-Biznes © dr Radosław Mącik, 2008 Z tego punktu widzenia ważne są: e-Biznes e-Biznes 70 względna łatwość korzystania – wysłanie listu e-mail wymaga (oprócz napisania go) jednego „kliknięcia” myszą, co jest zdecydowanie mniejszym wysiłkiem od wysłania tradycyjnego listu zwykłą pocztą, anonimowość niektórych usług internetowych, np. IRC – będąc on-line mogą one posługiwać się fikcyjną tożsamością, prezentować się jako osoby młodsze, bardziej błyskotliwe, lub nawet innej płci, pragnąc w ten sposób manipulować innymi i uzyskać pewne korzyści natury psychicznej lub nawet finansowej. stosunkowo niski koszt takiej komunikacji w sytuacji dostępu za pośrednictwem stałego łącza opłacanego na zasadzie abonamentu. Oznacza to stały charakter opłat– po opłaceniu abonamentu każdorazowe skorzystanie z usług internetowych nie wiąże się z żadnym dodatkowym kosztem, co sprzyja intensywnemu korzystaniu z Internetu, które może stać się nawet źródłem uzależnienia. Korzyści z komunikacji drogą internetową dla firm Klient Intensywność korzystania z Internetu a system opłat Q1-1996 Klient Slajd 20 Q3-1996 Treść Klient © dr Radosław Mącik, 2008 Przeciętny czas korzystania z Internetu (minut/dzień) Firma Slajd 19 W tej dziedzinie ważne są: Treść Medium © dr Radosław Mącik, 2008 Społeczna strona komunikacji za pośrednictwem Internetu Treść Klient Q2-1996 Klient Internet jako czynnik zmieniający warunki konkurencji © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 23 Slajd 24 4 Model biznesowy to przyjęta przez firmę metoda powiększania i wykorzystywania zasobów w celu zaoferowania klientom oferty o wartości przewyższającej wartość ofert konkurentów, która jednocześnie zapewnia dochodowość oraz uzyskanie i utrzymanie trwałej przewagi konkurencyjnej. W skrócie można traktować model biznesowy jako sposób tzw. przechwytywania wartości przez firmę. Dobry model biznesowy jest modelem, który: Oferuje klientom unikalną wartość, Jest trudny do skopiowania, Jest łatwy do redefiniowania. © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 25 Slajd 26 e-Biznes Modele biznesowe w e-biznesie – ogólna klasyfikacja Model czystej gry (pure play model) – model czysto internetowy, firma stosuje taki model jeśli wcześniej nie posiadała żadnego modelu typowego dla gospodarki tradycyjnej (określane takie modele są zwykle jako bricks-and-mortar). Model mieszany (clicks-and-mortar) – to model sformułowany w firmie, w której istniał wcześniej model tradycyjny i działalność tradycyjna nadal jest w tej firmie prowadzona. Oba modele występują w różnych formach, np. pośrednika, reklamowy, kupca, producenta itd. Ogólne modele w e-biznesie – przykłady Amazon.com i Barnes & Noble Merlin.pl i Empik Inne branże??? e-Biznes © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 27 Slajd 28 Internet – segmenty sieci wartości e-Biznes © dr Radosław Mącik, 2008 Właściwości i funkcje Internetu e-Biznes Model biznesowy a efektywność e-Biznes e-Biznes Model biznesowy – wprowadzenie © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 29 Slajd 30 5 Technologia lub produkt przejawiają sieciowe efekty zewnętrzne jeśli ich wartość w oczach użytkowników wzrasta wraz ze wzrostem ich liczby, efekt ten wygasa jeśli pojawią się zmiany technologiczne dezaktualizujące atuty danej sieci. Prawo Metcalfe’a mówi, iż wartość sieci rośnie proporcjonalnie do kwadratu liczby przyłączonych użytkowników (NV a N 2 ) Prawo Moore’a mówi z kolei, iż moc obliczeniowa mikroprocesorów podwaja się co mniej więcej 18 miesięcy przy niezmienionym koszcie ich wytworzenia. Podobna zależność występuje w przypadku pojemności pamięci i powoduje u internautów wrażenie nieskończonej pojemności wirtualnej . © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 31 Slajd 32 e-Biznes e-Biznes Model pośrednika/brokera (brokerage model) Model reklamowy (advertising model) Model pośrednika informacyjnego (infomediary model) Model kupca (merchant model) Model producenta (manufacturing model) Model sieci afiliowanej (affiliate model) Model wirtualnej wspólnoty (community model) Model abonencki (subscription model) Model taryfowy (utility model) © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 34 Istota: Usługi związane z finalizowaniem transakcji zakupu lub sprzedaży, Agregator kupujących, Pasaż internetowy, Serwis aukcyjny/serwis aukcji odwrotnej Serwis ogłoszeń drobnych Serwis wyszukujący (np. porównywarka cen) Właściciel witryny udostępnia atrakcyjne treści i usługi swoim użytkownikom nieodpłatnie, serwując reklamy i utrzymując się z opłat za ich emisję. Podtypy (wybrane): e-Biznes e-Biznes Model reklamowy Firma odgrywa rolę organizatora rynku, kojarzącego sprzedawców i nabywców, pobierając opłaty/prowizje od transakcji realizowanych za swoim pośrednictwem. Podtypy (wybrane): Slajd 33 Istota: Modele biznesu internetowego wg M. Rappa’y i P. Timmers’a © dr Radosław Mącik, 2008 Model pośrednika Modele biznesu internetowego © dr Radosław Mącik, 2008 Model biznesowy – elementy Cz. 4 e-Biznes e-Biznes Prawa Metcalfe’a i Moore’a Portal internetowy (uniwersalny lub personalizowany), Portal specjalizowany/vortal, Przykłady zastosowań: Onet.pl, Yahoo!, money.pl Przykłady zastosowań: Internetowe biura podróży, serwisy aukcyjne – np. Allegro, www.Priceline.com © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 35 Slajd 36 6 Istota: www.Zafu.com Slajd 38 e-Biznes www.Melissa.com.pl ??? © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 39 Slajd 40 e-Biznes Model abonencki Model wykorzystuje lojalność użytkowników ze wspólnotą i efekty zewnętrzne sieci, wirtualna wspólnota utrzymywana jest głównie wg modelu reklamowego, przy czym personalizowany kontakt za pomocą e-maili lub wewnętrznych dla serwisu komunikatorów jest znacznie szerzej stosowany niż reklamy typu bannerowego. Istota: Społeczności oparte na więziach osobistych z przeszłości Społeczności oparte na zainteresowaniach Nasza-klasa, Grono.net, Goldenline.pl Użytkownicy płacą za dostęp do treści abonament . Stała oplata zachęca do większej intensywności korzystania z opłacanych zasobów. Często istnieje okrojona funkcjonalnie bezpłatna wersja serwisu/usługi Podtypy (wybrane): Przykłady zastosowań: Katalogi produktów (często branżowe) Porównywarki cen (???-RM) Przykłady zastosowań: Podtypy (wybrane): Model opiera się na płatnościach typu procentowej prowizji od zakupów zrealizowanych przez klientów skierowanych przez kliknięcie na tego typu witrynie do konkretnego sklepu internetowego. Podtypy (wybrane): Istota: Istota: Model wirtualnej wspólnoty Model sieci afiliowanej Wykorzystywany przez tych wytwórców, którzy próbują dotrzeć do swoich klientów bezpośrednio droga internetową, z pominięciem hurtowników i detalistów – efekt to niższe koszty i lepsza obsługa klientów, stosowane głownie przez firmy niszowe. Może narazić producenta na konflikt w kanałach dystrybucji – przypadek Compaq’a z 1999 r. Przykłady zastosowań: e-Biznes © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 37 Istota: Proszę podać! © dr Radosław Mącik, 2008 Model producenta Sprzedawca wirtualny (sklep internetowy/hurtownia internetowa) Sprzedawca katalogowy (dodatkowy sklep internetowy) Mieszany model clicks-and-mortar Sprzedawca produktów w postaci elektronicznej (bit vendor), np. oprogramowania do pobrania, e-booków itd. Przykłady zastosowań: W jego ramach hurtownicy i detaliści sprzedają towary i/lub usługi za pośrednictwem Internetu stosując stałe cenniki lub na zasadzie aukcji. Podtypy (wybrane): Serwisy stosujące system rekomendacji Serwisy prowadzące rejestrację użytkowników Przykłady zastosowań: Istota: Podtypy (wybrane): Firma zbiera informacje o nabywcach, by odsprzedać je analizującym dane przedsiębiorstwom w zamian za udostępnianie treści lub informacje o firmach i ich witrynach WWW w celu odsprzedaży innym przedsiębiorstwom lub konsumentom. e-Biznes Model kupca e-Biznes e-Biznes Model pośrednika informacyjnego Dostęp do Internetu/pewnych jego usług Sprzedaż/dostęp do muzyki/filmów/telewizji przez IP/VoIP Bazy danych teleadresowe Bazy danych bibliograficzne (pełnotekstowe) Sprzedaż dostępu do aplikacji typu ASP. Przykłady zastosowań: ISP, ScienceDirect, www.Webankieta.pl © dr Radosław Mącik, 2008 © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 41 Slajd 42 7 Istota: Opłaty są naliczane za faktyczne korzystanie z zasobów – aktywność użytkowników jest mierzona i odpowiednio taryfikowana Podtypy (wybrane): e-Biznes Model taryfowy Dostęp do Internetu (modemowy lub mobilny), Usługi VoIP Sprzedaż muzyki/filmów na zasadzie pay-per-use Przykłady zastosowań: Operatorzy telekomunikacyjni, Itunes www.ibuk.pl tu © dr Radosław Mącik, 2008 Slajd 43 8