To spółka sporządza wykaz składników majątku

To spółka sporządza wykaz składników majątku
Autor: Aleksandra Kasińska, doradca podatkowy w FL Tax
Źródło: Rzeczpospolita, 11-08-2014 r.
http://prawo.rp.pl/artykul/1132051.html
Spółka musi prowadzić księgi rachunkowe oraz inne wymagane ewidencje i rejestry, a więc
dysponuje wszystkimi danymi dotyczącymi swojego majątku. Na niej zatem, a nie na odchodzącym
wspólniku, spoczywa obowiązek ich spisania.
Zakończenie uczestnictwa wspólnika w spółce jawnej wiąże się z obowiązkiem sporządzenia
wykazu składników majątku na dzień wystąpienia wspólnika ze spółki. Wykaz ten powinien być
sporządzony przez spółkę, a nie przez występującego wspólnika. Takie stanowisko zaprezentował
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 21 maja 2014 r. (I SA/Gl 1466/13).
Wspólnik spółki jawnej może, co do zasady, wypowiedzieć umowę spółki. Takie działanie nie jest
obojętne dla przepisów prawa podatkowego. Oprócz kwestii związanych z opodatkowaniem
przychodów uzyskanych ze spółki, istotny jest również obowiązek sporządzenia wykazu składników
majątku. Stosownie do przepisów ustawy o PIT, w razie wystąpienia wspólnika ze spółki
niebędącej osobą prawną, sporządza się wykaz składników majątku na dzień jego wystąpienia ze
spółki. Przepisy jednak nie precyzują, kto powinien sporządzić taki wykaz – czy obowiązek będzie
ciążył na spółce, czy na występującym wspólniku.
WSA w Gliwicach przesądził, że obowiązek ten ciąży na spółce. Wskazał przy tym, że spółka jest
odrębnym od podatników podmiotem praw i obowiązków, a zarazem właścicielem określonych
składników majątku i że posiada dane niezbędne do sporządzenia wykazu majątku. Ponadto,
spółka zobowiązana jest do prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz innych wymaganych ewidencji
i rejestrów.
Potwierdzeniem tego stanowiska jest, zdaniem sądu, katalog niezbędnych danych, jakie ma
zawierać wykaz. Zgodnie z ustawą o PIT, wykaz ten powinien bowiem zawierać co najmniej: liczbę
porządkową, określenie (nazwę) składnika majątku, datę nabycia składnika majątku, kwotę
wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku oraz kwotę wydatków poniesionych na
nabycie składnika majątku zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów, wartość początkową,
metodę amortyzacji, sumę odpisów amortyzacyjnych oraz wysokość wypłaconych środków
pieniężnych należnych wspólnikom z tytułu udziału w spółce niebędącej osobą prawną na dzień
wystąpienia lub likwidacji (art. 24 ust. 3a ustawy o PIT).
Sąd zwrócił uwagę, że podany w ustawie katalog ma charakter otwarty i może być uzupełniony
o inne dane niezbędne do sporządzenia wykazu wszystkich składników majątku. Wykaz może być
sporządzony wyłącznie na podstawie dokumentacji posiadanej przez podmiot prowadzący
działalność gospodarczą. Zdaniem sądu, w przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki,
sporządzenie takiego wykazu w sposób rzetelny przez byłego wspólnika spółki mogłoby być
utrudnione, gdyż to spółka dysponuje wszystkimi wymaganymi danymi. Ponadto wspólnik
występujący ze spółki jawnej jest podmiotem nieuprawnionym do dysponowania majątkiem
spółki.
Stanowisko zaprezentowane w wyroku WSA w Gliwicach zasługuje na aprobatę. Obowiązujące
przepisy nie przesądzają, kto powinien sporządzić wykaz. Nie ma jednak wątpliwości, na co
słusznie zwrócił uwagę sąd, że to spółka (osoby ją reprezentujące) ma dostęp do danych, które
powinny być ujawnione w wykazie.