D - Sąd Rejonowy dla Wrocławia

Sygn. akt IIIRC 858/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 kwietnia 2013r.
Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Dominika Kurczewska
Protokolant: sekr.sąd. Joanna Mann
Po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2013r. we Wrocławiu
sprawy z powództwa E. U.
przeciwko S. U.
o alimenty
oddala powództwo.
Na oryginale właściwy podpis.
Zarządzenie:
1. odnotować ;
2. tyt. wyk. doręczyć pełnomocnikowi powódki ;
3. odpis wyroku zaocznego doręczyć pozwanemu z pouczeniem o sprzeciwie ;
4. kal. 14 dni .W. , dnia 26.IV.2013r.r.
.....................................................
podpis Sędziego
Sygn. akt III RC 858/12
UZASADNIENIE
Powódka E. U. wniosła o zasądzenie na swoją rzecz alimentów od pozwanego S. U. w wysokości 1.000 zł miesięcznie,
płatnych do 10 dnia każdego miesiąca od dnia 1.12.2009 r. z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności
którejkolwiek z rat.
Uzasadniając żądanie pozwu powódka podała, iż małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód z winy
pozwanego, po rozwodzie powódka cierpiała na depresję i zaburzenia adaptacyjne. W czasie trwania małżeństwa
ciężar utrzymania rodziny spoczywał na pozwanym, powódka nie pracowała, zajmowała się domem i dziećmi. Podała,
że cierpi na zwyrodnienie stawów, zapalenie stawów, entezopatię, astmę oskrzelową, zwyrodnienie kręgosłupa, ma
problemy z poruszaniem, ma problemy ginekologiczne, nie może podjąć pracy zarobkowej. Ponadto zdiagnozowano
u niej astmę oskrzelową, została skierowana do szpitala celem zoperowania trzonu macicy. Wskazała, że nie pracuje,
jest zarejestrowana w PUP jako bezrobotna, nie stać jej na zaspokojenie podstawowych potrzeb, jest w niedostatku.
W odpowiedzi na pozew z dnia 15.03.2013 r. pozwany S. U. wniósł o oddalenie powództwa.
W uzasadnieniu swego stanowiska podał, że związek małżeński stron uległ rozkładowi w 2006 r.. Twierdził, że
powódka wielokrotnie podejmowała zatrudnienie, również pracowała fizycznie za granicą, jako opiekunka do dzieci i
pomoc kuchenna. Jego zdaniem powódka czerpie zyski z wynajmu domu. Podniósł, że jest na utrzymaniu żony, która
ponosi koszty utrzymania pięcioosobowej rodziny.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 26.05.2009 r. w sprawie sygn. akt XIII RC 284/09 został orzeczony
rozwód stron z winy pozwanego.
W dacie wydania orzeczenia pozwany pracował w P.P.H.U. (...) we W. i zarabiał 1.067,03 zł netto miesięcznie.
Powódka od 1.01.2009 r. podjęła pracę w barze (...) przy ul. (...) jako pomoc kuchenna, następnie pracowała dorywczo
jako wolontariusz przy kościele.
(dowód: dokumenty zawarte w aktach XIII RC 284/09 )
Powódka zamieszkuje we W. przy ul. (...). Ponosi następujące wydatki: energia elektryczna ok. 150-160 zł miesięcznie,
wywóz śmieci płaci ok. 70 zł, gaz 20 zł, podatek od nieruchomości 208 zł, wyżywienie 300-400 zł.
Powódka leczy się na chlamydię, na leki wydaje ok. 50 zł na 3 miesiące, leczy się na nadciśnienie i ginekologicznie,
na co przeznacza 50 zł miesięcznie. Po rozwodzie powódka cierpiała na depresję i zaburzenia adaptacyjne, leczyła
się psychiatrycznie. Powódka choruje na zwyrodnienie stawów, zapalenie stawów, entezopatię, astmę oskrzelową,
zwyrodnienie kręgosłupa, ma problemy z poruszaniem, ma problemy ginekologiczne, jest leczona alergologicznie,
zdiagnozowano u niej astmę oskrzelową, ponadto została skierowana do szpitala celem zoperowania trzonu macicy.
Powódka nie pracuje, jest zarejestrowana w PUP jako bezrobotna. Korzysta z pomocy MOPS, w 2012 r. otrzymała
zasiłek celowy w kwocie 200 zł na zakup żywności oraz kwotę 400 zł na zakup opału. W utrzymaniu pomaga jej siostra
i brat.
Strony zawarły ugodę dotyczącą podziału majątku, domek w zabudowie szeregowej ma być sprzedany, cena 600.000
zł, i następnie ma być dokonany podział majątku.
W czasie trwania małżeństwa pracowała zawodowo w (...) Społem przez 15 lat oraz w firmie (...) przez ok. 4 lata,
następnie podjęła pracę w barze (...) przy ul. (...) jako pomoc kuchenna. Do grudnia 2012 r. wynajmowała mieszkanie
– kawalerkę dobudowaną do szeregówki, z czego miała pieniądze na opał i na żywność.
(dowód: - przesłuchanie powódki – k. 42-43
- przesłuchanie pozwanego – k. 43-44
- zaświadczenie lekarskie z dnia 9.10.2006 r. – k. 8
- informacja od lekarza z dnia 22.08.2006 r. – k. 9
- informacja dla lekarza z dnia 4.06.2012 r., 25.09.2012 r. – k. 10-12
- informacja o wyniku badania na obecność chlamydii z dnia 13.04.2012 r. – k. 13
- skierowanie do szpitala z dnia 10.09.2012 r. – k. 14
- zaświadczenie z PUP we W. z dnia 15.06.2011 r. i 31.05.2012 r. – k. 15-16
- zaświadczenie MOPS z dnia 6.02.2013 r. – k. 35
- zaświadczenie PUP we W. z dnia 1.02.2013 r. – k. 36 )
Pozwany zamieszkuje we W. z drugą żoną i trójką jej dzieci w wieku od 12 lat do 17 lat. Opłaty wynoszą: czynsz, woda,
energia, gaz, nieczystości ok. 700 zł, opał 1.200 zł na okres zimowy, wyżywienie pozwanego 400 zł.
Pozwany obecnie pracuje dorywczo, zarabia 200-300 zł miesięcznie, wcześniej prowadził działalność gospodarczą
do września 2012 r., którą wyrejestrował, następnie pracował otrzymując minimalne wynagrodzenie w warsztacie,
który zajmował się instalacją gazu do samochodów. Jest zarejestrowany w PUP jako bezrobotny. Pozwany twierdzi,
iż pozostaje na utrzymaniu żony, która prowadzi księgowość, ma swoją firmę.
(dowód: - przesłuchanie pozwanego – k. 43-44
- wypis z KRS według stanu na dzień 14.11.2012 r. Spółki (...) sp.z o.o. – k. 18-20
- informacja CEiIoDG z dnia 21.08.2013 r. – k. 51
- decyzja PUP we W. z dnia 26.04.2013 r. – k. 57)
PUP we W. dysponował ofertami pracy dla mechanika samochodowego, handlowca i osoby bez zawodu za
wynagrodzeniem 1.400 - 2.500 zł brutto miesięcznie.
(dowód: informacja PUP we W. z dnia 5.04.2013 r. – k. 49)
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.
Powódka żądanie swe oparła na treści art. 60 § 2 k.r.o zgodnie, z którym jeżeli jeden z małżonków został uznany za
wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka
niewinnego, Sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest
przyczynić się w odpowiednim zakresie do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby
ten nie znajdował się w niedostatku. Jak wynika z treści powyższego przepisu, obowiązek alimentacyjny z niego
wypływający opiera się na dwóch przesłankach: wyłącznej winie rozkładu pożycia po stronie małżonka, na którego
ma być nałożony obowiązek alimentacyjny oraz istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego. O ile
pierwsza przesłanka bezspornie wynika z wyroku orzekającego rozwód, o tyle druga, sporna przesłanka pozostała
głównym przedmiotem badań Sądu w niniejszym procesie. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu
Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r. przy ocenie, czy nastąpiło istotne pogorszenie sytuacji
materialnej małżonka niewinnego, należy brać pod uwagę warunki materialne tego małżonka, jakie miałby, gdyby
drugi z małżonków spełniał należycie swoje obowiązki i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie. Ponadto, jak
stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 lipca 1999 r. w sprawie I CKN 359/99, dla ustalenia rozszerzonego
obowiązku alimentacyjnego małżonka niezbędnym jest by to właśnie rozwód pociągał za sobą istotne pogorszenie
sytuacji materialnej małżonka niewinnego. Ujawnienie się zatem wskazanych w tym przepisie skutków nawet po wielu
latach od orzeczenia rozwodu może uzasadniać uwzględnienie powództwa na podstawie art. 60 § 2 k.r.o. ale tylko
wówczas, jeśli zostanie ustalone, że wspomniane skutki są następstwem rozwodu, a nie zostały spowodowane innymi
przyczynami.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszego procesu, po przeanalizowaniu zgromadzonego w sprawie
materiału dowodowego, Sąd doszedł do przekonania, iż sytuacja powódki nie pozwala na przyjęcie, iż od wydania
orzeczenia rozwodowego doszło do pogorszenia sytuacji materialnej powódki.
W dacie wydania poprzedniego orzeczenia w przedmiocie alimentów powódka pracowała w barze (...) przy ul. (...) jako
pomoc kuchenna, gdzie jak twierdziła dobrze zarabiała, ponadto w czasie trwania małżeństwa pracowała zawodowo w
(...) Społem przez 15 lat oraz w firmie (...) przez ok. 4 lata. Nie była i nie jest uznana za osobę niezdolną do pracy. Jak
przyznała sama powódka, strony żyły na normalnym poziomie. Obecnie powódka nie pracuje, twierdzi, że jest chora,
jednakże chce podjąć pracę i wysyła oferty pracy do pracodawców. Ponadto powódka korzysta z pomocy MOPS, w
2012 r. otrzymała zasiłek celowy w kwocie 200 zł na zakup żywności oraz kwotę 400 zł na zakup opału, w utrzymaniu
pomaga jej siostra i brat. Sąd wziął również pod uwagę, że powódka dysponuje mieszkaniem – kawalerką, która
znajduje się przy domu w zabudowie szeregowej, w którym zamieszkuje powódka. Powódka powyższe mieszkanie
może wynajmować i czerpać dochód. Sąd wziął ponadto pod uwagę, że powódka dysponuje majątkiem należącym do
stron, pomiędzy stronami nie nastąpił jeszcze podział majątku wspólnego. Jak twierdziła powódka, strony zawarły
ugodę dotyczącą podziału majątku, dom w zabudowie szeregowej ma być sprzedany, za cenę 600.000 zł, i następnie
ma być dokonany podział majątku, z otrzymanej kwoty powódka zamierza kupić mniejsze mieszkanie. W ocenie Sądu,
biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, nie nastąpiło pogorszenie sytuacji powódki, które uzasadniałoby zasądzenia
na jej rzecz alimentów od pozwanego.
Sąd zważył ponadto, że powódka nie wykazała, że nie jest w stanie podjąć pracy zarobkowej, nie przedłożyła
dokumentów, które wskazywałyby, że jest niezdolna do pracy, wręcz przeciwnie, sama wskazywała, że zwracała
się dwukrotnie do MOPS o ustalenie stopnia jej niepełnosprawności, ale za każdym razem spotykała się z decyzją
odmowną. Powyższe wskazuje zatem, że powódka jest zdolna do pracy. Zdaniem Sądu powódka nie udowodniła, że nie
może podjąć pracy zarobkowej. Tymczasem zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która
z faktu wywodzi skutki prawne, zaś regulacji tej w przepisach proceduralnych odpowiada treść art. 232 k.p.c., zgodnie
z którym to strony są zobowiązane wykazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Podkreślić należy, iż treść art. 6 k.c. i 232 k.p.c. oznacza, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów
na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych
okoliczności na niej spoczywał. Zaznaczyć także należy, że nie jest rzeczą Sądu poszukiwanie za stronę dowodów przez
nią nie wskazanych (tak również SN w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6-7, poz. 76).
W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę pomoc otrzymywaną z MOPS, pomoc rodziny oraz kwotę, którą powódka uzyskuje z
tytułu wynajmu kawalerki, którego kwota, biorąc pod uwagę ceny na rynku (...) może wynosić ok. 1.500 zł miesięcznie,
przyjmując miesięczny koszt utrzymania powódki na kwotę ok. 700 zł, która obejmuje energię elektryczną ok. 150-160
zł miesięcznie, wywóz śmieci ok. 70 zł, gaz 20 zł, podatek od nieruchomości 208 zł rocznie, wyżywienie 300-400
zł, leki na chlamydię ok. 50 zł na 3 miesiące, leki na nadciśnienie i choroby ginekologicznie 50 zł miesięcznie,
dojazdy komunikacją miejską oraz fakt, że nie ma przeciwwskazań, aby powódka podjęła pracę zarobkową, suma, jaką
miesięcznie mogłaby dysponować powódka powinna wystarczyć powódce na pokrycie kosztów jej utrzymania.
Sąd analizował ponadto sytuację materialną pozwanego. W dacie wydania orzeczenia rozwodowego pozwany pracował
w P.P.H.U. (...) we W. i zarabiał 1.067,03 zł netto miesięcznie. Obecnie zamieszkuje wraz z drugą żoną i trójką
jej dzieci w wieku od 12 lat do 17 lat. Opłaty wynoszą: czynsz, woda, energia, gaz, nieczystości ok. 700 zł, opał
1.200 zł na okres zimowy, wyżywienie pozwanego 400 zł. Pozwany jest zarejestrowany w PUP jako bezrobotny,
jest na utrzymaniu żony, wcześniej prowadził działalność gospodarczą do września 2012 r., którą wyrejestrował,
następnie pracował otrzymując minimalne wynagrodzenie w warsztacie, który zajmował się instalacją gazu do
samochodów. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego PUP dysponował ofertami dla
mechanika samochodowego, handlowca i osoby bez zawodu za wynagrodzeniem 1.400 - 2.500 zł brutto miesięcznie,
a zatem zbliżonym do zarobków poprzednio uzyskiwanych przez pozwanego. Biorąc powyższe pod uwagę Sąd nie
miał wątpliwości, że sytuacja materialna pozwanego w porównaniu do daty wydania poprzedniego orzeczenia w
przedmiocie alimentów uległa pogorszeniu. Zarobki pozwanego, gdyby podjął pracę zarobkową, pozostałyby na
zbliżonym poziomie, natomiast wzrosły niewątpliwie koszty jego utrzymania. Brak jest możliwości ustalenia by obecna
sytuacja materialna powódki była konsekwencją rozwodu.
Sąd nie doszukał się zatem podstaw do zasądzenia alimentów od pozwanego na rzecz powódki.
Przy stwierdzeniu braku przesłanek rozszerzonego obowiązku alimentacyjnego pozwanego, zbadania wymagała więc
kwestia, czy powódka nie pozostaje w niedostatku, co przesądzałoby o zastosowaniu art. 60 § 1 k.r.o opisującego zwykły
obowiązek alimentacyjny między małżonkami.
Po przeanalizowaniu zebranego w sprawie materiału dowodnego, Sąd doszedł do przekonania, iż sytuacja materialna
powódki nie pozwala na przyjęcie, iż znajduje się ona w niedostatku.
Ustawa nie definiuje pojęcia niedostatku. Uczynił to natomiast Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu izby cywilnej
i administracyjnej w sprawie wytycznych w zakresie wykładni prawa i praktyki sądowej w sprawach o alimenty z dnia
16 grudnia 1987 r. (M.P.88.6.60). W pkt III uchwały Sąd Najwyższy wyjaśnił: "Niedostatek występuje wtedy, gdy
uprawniony nie może w pełni własnymi siłami, z własnych środków, zaspokoić swych usprawiedliwionych potrzeb”.
Charakteryzując bliżej to pojęcie Sąd Najwyższy ponadto stwierdził: „Zaspokojenie potrzeb każdego człowieka
powinno nastąpić przede wszystkim z jego własnych środków. Dotyczy to dochodów z pracy, z majątku, ze świadczeń z
ubezpieczenia lub zabezpieczenia społecznego. Nie odnosi się ono, bowiem tylko do takiego stanu, gdy uprawniony do
alimentacji nie posiada żadnych środków utrzymania, lecz określa także i taką sytuację materialną osoby uprawnionej,
gdy nie może ona w pełni zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb”. Powódka korzysta z pomocy MOPS, pomaga
jej rodzina, a ponadto wynajmuje kawalerkę, z której uzyskuje dochód. Powódka nie udowodniła również, że nie jest
w stanie podjąć pracy zarobkowej, nie przedłożyła dokumentów, które wskazywałyby, że jest niezdolna do pracy. W
ocenie Sądu środki te oraz kwota uzyskana z tytułu podjęcia ewentualnego zatrudnienia, pozwaliłyby powódce na
pokrycie miesięcznych koszt jej utrzymania.
W tym stanie rzeczy, jest ona w ocenie Sądu, w stanie własnymi siłami zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd stwierdził, iż brak podstaw do zasądzenia alimentów od pozwanego na rzecz powódki
i powództwo, na podstawie powołanych przepisów oddalił.
Wobec powyższego Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.