Znaczenie normy art. 55 prawa telekomunikacyjnego. Wobec

Znaczenie normy art. 55 prawa telekomunikacyjnego.
Wobec publikacji prasowych, które dotyczą normy art. 55 prawa telekomunikacyjnego
i wiodą do nieuzasadnionego niepokoju wśród operatorów sieci kablowych ( ostatnia publikacja
- RZECZPOSPOLITA Nr 239 z 12 października 2005 r. – „Księgowość ponad siły operatora”)
Zarząd zlecił Radcy prawnemu mgr Pawłowi Wołochowi sporządzenie wyjaśnienia znaczenia
normy art. 55 prawa telekomunikacyjnego oraz jej zastosowania w praktyce obrotu
gospodarczego i prawnego. Wyjaśnienia te, w zasadzie wskazówki, zamieszczamy niżej.
Czytając normę art. 55 prawa telekomunikacyjnego w całkowitym oderwaniu od miejsca
jej umieszczenia w ustawie i w porządku prawnym Rzeczypospolitej Polskiej, a zatem
w oderwaniu od wykładni systemowej, można dojść do przekonania, iż każdy przedsiębiorca
telekomunikacyjny udostępniający publiczne sieci telekomunikacyjne lub świadczący
publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne jest obowiązany do prowadzenia ksiąg
rachunkowych, sporządzania rocznych sprawozdań finansowych, poddawania ich badaniu przez
biegłego rewidenta i ogłaszaniu (w Monitorze Polskim B), bez względu na wielkość
zatrudnienia, wysokość przychodów oraz sumę aktywów bilansu, a także formę organizacyjną
tego przedsiębiorcy.
Problem polega jednakże na tym, że właśnie takie podejście do wzmiankowanego
przepisu jak powyżej zaprezentowano stanowi swoista pułapkę wynikającą z błędnego
i wybiórczego zarazem interpretowania, a w zasadzie stosowania, przepisów prawa
obowiązującego i takiej wykładni (stosowaniu) prawa należy się stanowczo sprzeciwić.
Przede wszystkim należy zauważyć, że art. 55 prawa telekomunikacyjnego zawarty
został w rozdziale 4 zatytułowanym „Rachunkowość regulacyjna i kalkulacja kosztów", który z
kolei znajduje się w dziale II „Regulowanie rynku telekomunikacyjnego".
Przyjęte przez ustawodawcę rozwiązanie sugeruje niezbicie, iż wolą ustawodawcy
(wykładnia autentyczna) było przyjęcie, że zakres stosowania obowiązków prawnych
wynikających z art. 55 prawa telekomunikacyjnego odnosi się wyłącznie do instytucji
uregulowanych w rozdziale 4 działu II ustawy czyli instytucji rachunkowości regulacyjnej
i kalkulacji kosztów, wobec czego jedynie te podmioty prawa, które zobowiązane są do
stosowania przepisów o rachunkowości regulacyjnej i kalkulacji kosztów, które dodatkowo
udostępniają publiczne sieci telekomunikacyjne lub świadczą publicznie dostępne usługi
telekomunikacyjne, zobowiązane są także do sporządzania sprawozdań finansowych rocznych,
prowadzenia ksiąg rachunkowych, badania sprawozdań przez biegłych rewidentów oraz
publikowania ich w Monitorze Polskim B, nawet w sytuacji, gdy obowiązki te w ogóle lub
w części nie znajdują wobec nich zastosowania w świetle regulacji ustawy z dnia 29.09.1994 r.
o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. nr 76 póz. 694 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą
o rachunkowości.
Poza rozdziałem 4 działu II prawa telekomunikacyjnego pojęcie rachunkowości
regulacyjnej i kalkulacji kosztów znajdujemy jedynie w rozdziale 3 „Regulowanie usług na
rynku detalicznym" zawartym także w dziale II ustawy, tym samym, w którym zawarty jest
także przedmiotowy rozdział 4 zawierający normę art. 55 prawa telekomunikacyjnego, a także
w art. 2 pkt. 14 i pkt. 32 zawierającym definicje legalne przedmiotowych pojęć.
Z normy art. 46 ust. l prawa telekomunikacyjnego wynika, iż w przypadku, gdy
w wyniku analizy rynku Prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty (zwany dalej
Prezesem URTiP), stwierdzi, że zachodzi jedna z sytuacji wskazanych w art. 46 ust. l prawa
telekomunikacyjnego, wówczas nakłada jeden z obowiązków określonych w art. 46 ust. 2 prawa
telekomunikacyjnego na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej na
danym rynku detalicznym.
Ustawodawca co prawda w art. 46 ust. 2 prawa telekomunikacyjnego określając
obowiązki jakie mogą zostać nałożone na przedsiębiorcę o znaczącej pozycji rynkowej na rynku
usług detalicznych przez Prezesa URTiP w decyzji wydawanej w celu ochrony użytkownika
końcowego nie wymienia w art. 46 ust. 2 prawa telekomunikacyjnego obowiązku pod postacią
prowadzenia rachunkowości regulacyjnej i kalkulacji kosztów, to jednakże w ust. 3 art. 46
prawa telekomunikacyjnego odsyłając wprost do decyzji określonej w art. 46 ust. 2 prawa
telekomunikacyjnego, a odnoszącej się poprzez ten przepis ust. 2 jak i przepis ust. l art. 46
prawa telekomunikacyjnego bezpośrednio do przedsiębiorcy o znaczącej pozycji rynkowej,
uszczegóławiając obowiązki jakie mogą być mocą decyzji określonej w art. 46 ust. 2 prawa
telekomunikacyjnego nałożone na przedsiębiorcę o znaczącej pozycji rynkowej na rynku
danych usług detalicznych wymienia przykładowo (verba legis „w szczególności"} nałożenie
obowiązku prowadzenia rachunkowości regulacyjnej zgodnie z zatwierdzoną przez Prezesa
URTiP instrukcją lub prowadzenia kalkulacji kosztów usług zgodnie z zatwierdzonym przez
Prezesa URTiP opisem kalkulacji kosztów (art. 46 ust. 3 pkt. 3 lit. a i lit. b prawa
telekomunikacyjnego).
Zastosowanie przez ustawodawcę polskiego alternatywy łącznej wyrażonej spójnikiem
„lub" świadczy o tym, iż w decyzji o której mowa w art. 46 ust. 2 prawa telekomunikacyjnego
na przedsiębiorcę o znaczącej pozycji rynkowej na danym rynku detalicznym może być
nałożony obowiązek prowadzenia kalkulacji kosztów lub też obowiązek prowadzenia
rachunkowości regulacyjnej lub też oba te obowiązki łącznie, w każdym bądź razie pojęcia
rachunkowości regulacyjnej jak i pojęcie kalkulacji kosztów zawarte w decyzji określonej w art.
46 ust. 2 w zw. z art. 46 ust. 3 pkt. 3 lit. a i lit. b prawa telekomunikacyjnego nierozerwalnie
wiążą się z regulacją rozdziału 4 dział II prawa telekomunikacyjnego i obok zatwierdzonej przez
Prezesa URTiP instrukcji (w odniesieniu do rachunkowości regulacji) i opisu kalkulacji kosztów
(w odniesieniu do kalkulacji kosztów) właśnie przepisy rozdziału 4 działu II uzupełniają
i uszczegóławiają zarazem obowiązki w zakresie rachunkowości regulacyjnej i kalkulacji
kosztów, które zostały zawarte w decyzji z art. 46 ust. 2 w zw. z art. 46 ust. 3 pkt. 3 lit. a i lit. b
prawa telekomunikacyjnego.
Pojęcie rachunkowości regulacyjnej i kalkulacji kosztów nie jest pojęciem zawieszonym
w próżni, które nagle ustawodawcy znikąd wypłynęło, lecz jest ono ściśle powiązane z decyzją,
o której mowa w art. 46 ust. 2 w zw. z art. 46 ust. 3 pkt. 3 lit. a i lit. b prawa
telekomunikacyjnego, a zatem cały rozdział 4 działu II prawa telekomunikacyjnego i wszelkie
w nim zawarte rozwiązania prawne i rachunkowe mogą znaleźć zastosowanie jedynie
w stosunku do tych podmiotów prawa, wobec których najpierw wydano decyzję, o której mowa
w art. 46 ust. 2 w zw. z art. 46 ust. 3 pkt. 3 lit. a i lit. b prawa telekomunikacyjnego, w której
nałożono na te podmioty co najmniej obowiązek prowadzenia albo rachunkowości regulacyjnej
albo kalkulacji kosztów albo też oba te obowiązki łącznie.
Z kolei jak niezbicie wynika z regulacji art. 46 ust. 2 w zw. z art. 46 ust. l prawa
telekomunikacyjnego decyzja określona w art. 46 ust. 2 w zw. z art. 46 ust. 3 pkt. 3 lit. a i lit. b
prawa telekomunikacyjnego może zostać wydana jedynie wobec podmiotu posiadającego
znaczącą pozycję rynkową na rynku detalicznym usług telekomunikacyjnych, a zatem jedynie
w odniesieniu do tych podmiotów, wobec których w okresie wcześniejszym Prezes URTiP
wydał decyzję, w której wyznaczył przedsiębiorcę o znaczącej pozycji rynkowej na rynku
właściwym usług telekomunikacyjnych i to dodatkowo musi to być konkretny rynek usług
detalicznych (art. 25 ust. l w zw. z art. 25 ust. 2 w zw. z art. 46 ust. l w zw. z art. 46 ust. 2 prawa
telekomunikacyjnego).
Dodatkowego wyartykułowania wymaga wskazanie na zakres podmiotowoprzedmiotowy regulacji art. 55 prawa telekomunikacyjnego, który kompilując normami art. 25
ust. l w zw. z art. 25 ust. 2 w zw. z art. 46 ust. l w zw. z art. 46 ust. 2 prawa telekomunikacyjnego
prowadzi do wniosku, że obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, sporządzania rocznych
sprawozdań finansowych, ich badania przez biegłego rewidenta i jego ogłaszania zachodzi
jedynie w przypadku spełnienia łącznie następujących przesłanek:
•
podmiot którego dotyczy ten obowiązek musi być przedsiębiorcą telekomunikacyjnym
w rozumieniu art.2 pkt. 27 in principio prawa telekomunikacyjnego, a zatem przykładowo
stowarzyszenie nie prowadzące działalności gospodarczej nie podlega temu obowiązkowi
•
wobec tego podmiotu Prezes URTiP musiał wydać decyzję o wskazaniu go jako
przedsiębiorcy o znaczącej pozycji rynkowej na rynku właściwym usług
telekomunikacyjnych detalicznych (art. 25 ust. l w zw. z art. 25 ust. 2 w zw. z art. 46 ust. L
w zw. z art. 46 ust. 2 prawa telekomunikacyjnego)
•
wobec tego podmiotu Prezes URTiP musiał następnie wydać decyzją mocą której nałożono
między innymi co najmniej obowiązek prowadzenia kalkulacji kosztów lub rachunkowości
regulacyjnej (art. 46 ust. 3 pkt. 3 lit. a i lit. b w zw. z art. 46 ust. 2 prawa
telekomunikacyjnego)
•
zakres działalności tego podmiotu na rynku właściwym usług telekomunikacyjnych
detalicznych musi polegać albo na udostępnianiu publicznych sieci telekomunikacyjnych
albo na świadczeniu powszechnie dostępnych usług telekomunikacyjnych albo na
świadczeniu obu tych usług łącznie
Reasumując tę część rozważań radca prawny stwierdza, iż w razie nieziszczenia się
wszystkich przesłanek powyżej wskazanych (w zadaniu poprzednim) nie powstają po stronie
danego podmiotu obowiązki określone w art. 55 ust. l prawa telekomunikacyjnego.
Rozwijając wątek powstających wątpliwości przy stosowaniu art. 55 prawa
telekomunikacyjnego podnieść należy, iż dla wprowadzenia powszechnego obowiązku
wykonywania obowiązków zakreślonych przedmiotowym artykułem ustawy ustawodawca
musiałby normę analogiczną czy wręcz identyczną w swoim brzmieniu z normą art. 55 prawa
telekomunikacyjnego umieścić albo w dziale I „Postanowienia ogólne" prawa
telekomunikacyjnego albo też w dziale XII „Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy
przejściowe i końcowe", gdyż jedynie umieszczenie tego typu regulacji w zakresie norm
o charakterze ogólnym wywołać może skutek prawny w postaci wskazanej normą art. 55 prawa
telekomunikacyjnego w odniesieniu do wszystkich adresatów ustawy prawo telekomunikacyjne.
Odmienne rozumienie normy art. 55 prawa telekomunikacyjnego musiałoby opierać się
na założeniu, iż ustawodawca polski był nieracjonalny i wprowadził rozwiązanie zawarte w art.
55 prawa telekomunikacyjnego w rozdziale 4 działu II czysto przypadkowo, a takiego założenia
nie wolno nam poczynić w demokratycznym państwie prawnym bez obrazy konstytucyjnej
normy art. 2 w zw. z art. 8 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2.04.1997 r. (Dz. U.
nr 78 poz. 483 z późn. zm.), zwanej dalej KonstytucjąRP.
Ustawodawca polski w art. 20 Konstytucji RP sankcjonuje poddając ochronie prawnej
zasadę wolności działalności gospodarczej stanowiącej filar społecznej gospodarki rynkowej,
która z kolei stanowi podstawę ustroju gospodarczego naszego kraju
Ustawodawca co prawda dopuszcza w art. 22 Konstytucji RP ograniczenie wolności
działalności gospodarczej, ale ograniczenie to może zostać wprowadzone jedynie w drodze
ustawowej i tylko wówczas, gdy wymaga tego wzgląd na ważny interes publiczny. Przy
omawianiu rozwiązania zawartego w art. 55 prawa telekomunikacyjnego doprawdy trudno
byłoby dopatrzyć się jakiegokolwiek ważnego interesu publicznego wzgląd na który
przemawiałby za ograniczeniem wolności prowadzenia działalności gospodarczej przez
przedsiębiorcę telekomunikacyjnego w wyniku obciążenia go nadmiernymi obowiązkami
w zakresie rachunkowości, szczególnie jeśli się zważy, iż większość przedsiębiorców
telekomunikacyjnych prowadzi uproszczoną formę księgowości pod postacią podatkowej księgi
przychodów i rozchodów, zaś wykonywanie obowiązków wskazanych w art. 55 prawa
telekomunikacyjnego w konsekwencji prowadziłoby do znaczącego skomplikowania
prowadzonej księgowości i ponoszenia niepomiernie większych kosztów, niczym
nieuzasadnionych poza wymogiem ustawy.
Zauważyć wreszcie należy, że powszechne zastosowanie normy art. 55 prawa
telekomunikacyjnego do wszystkich przedsiębiorców telekomunikacyjnych prowadzących
działalność w zakresie objętym rzeczonym przepisem stanowiłoby także niczym nieuzasadnione
ograniczenie podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej zagwarantowanego jako
wolne w normie art. 6 ust. l ustawy z dnia 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
(Dz. U. nr 173 poz. 1807 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o swobodzie działalności
gospodarczej.
Rozwiązanie z art. 55 prawa telekomunikacyjnego, gdyby rzeczywiście miało mieć
powszechne zastosowanie do adresatów ustawy prawo telekomunikacyjne, kłóciłoby się nie
tylko z konstytucyjną zasadą demokratycznego państwa prawnego (o czym już była mowa), ale
także z konstytucyjną zasadą sprawiedliwości społecznej (art. 2 w zw. z art. 8 Konstytucji RP).
Wreszcie trudno byłoby się dopatrzeć ograniczenia wolności prowadzenia
i podejmowania działalności gospodarczej wyrażonego rzekomo w normie art. 55 prawa
telekomunikacyjnego z powołaniem się na względy przemawiające za ograniczeniem wolności
gospodarczej dopuszczonym w demokratycznym państwie prawnym (odstępstwo od art. 2
w zw. z art. 8 Konstytucji RP) w drodze ustawowej z powołaniem się na jedną z przesłanek pod
postacią: bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, ochrony środowiska, ochrony
zdrowia, ochrony moralności publicznej, ochrony wolności, ochrony praw innych osób (art. 31
ust. 3 w zw. z art. 8 Konstytucji RP).
Na zakończenie radca prawny pragnie wskazać, iż gdyby przyjąć pogląd o
powszechnym stosowaniu do przedsiębiorców telekomunikacyjnych obowiązków wynikających
z przepisu art. 55 prawa telekomunikacyjnego, to wówczas takie rozwiązanie musielibyśmy
uznać za rozwiązanie stanowiące obrazę art. 13 ust. 2 dyrektywy nr 2002/21/WE z dnia 7 marca
2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (Dz. Urz.
UE. L. 2002/108/33), zwanej dalej dyrektywą ramową, i choć dyrektywa w odróżnieniu od
rozporządzenia unijnego nie stanowi źródła prawa znajdującego bezpośrednie zastosowanie
w polskim prawie i to jako przepisu nadrzędnego w stosunku do ustawodawstwa wewnętrznego,
to jednakże na władzach naszego kraju ciąży obowiązek implementacji do prawodawstwa
wewnętrznego dyrektyw unijnych zgodnie z ich brzmieniem, zaś przepisy prawa wewnętrznego
należy wykładać w zgodzie z postanowieniami wdrażanej dyrektywy europejskiej albowiem
dyrektywa wiąże każde państwo członkowskie, do którego jest kierowana w odniesieniu do
rezultatu, który ma zostać osiągnięty pozostawiając jednakże tym krajom swobodę wyboru
formy i środków dla osiągnięcia zamierzonego rezultatu [art. 189 traktatu ustanawiającego
wspólnotę gospodarczą z 25.03.1957 r. (Dz. U. z 2004 r. nr 90 poz. 864/2 z późn. zm.), zwanego
dalej traktatem rzymskim].
W tym miejscu radca prawny w całości identyfikując się z przytoczonym poniżej
poglądem pragnie przywołać dla uzasadnienia rzeczonego poglądu motywy uzasadnienia
zawarte w druku sejmowym nr 4407 Sejmu IV kadencji RP odnoszące się do proponowanej
zmiany ustawy prawo telekomunikacyjne przewidującej między innymi uchylenie normy art. 55
prawa telekomunikacyjnego (art. l pkt. l projektu ustawy zmieniającej) oraz wprowadzenia
rozwiązania zawartego w art. 2 projektu ustawy zmieniającej:
„Celem zaproponowanych zmian do ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne
(Dz. U. Nr 171, poz. 1800 i Nr 273, poz. 2703) jest pełniejsze dostosowanie przepisów tego aktu
do pakietu dyrektyw o łączności elektronicznej, a w szczególności do:
1) dyrektywy 2002/19/WE z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie dostępu do sieci łączności
elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń (Dz. Urz. WE L 108
z 24.4.2002, str. 7), tzw. dyrektywa o dostępie,
2) dyrektywy 2002/21/WE z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci
i usług łączności elektronicznej (Dz. Urz. UE L 108 z 24.4.2004, str. 33), tzw. dyrektywa
ramowa,
3) dyrektywy 2002/22/WE z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych
z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (Dz. Urz. UE L 108
z 24.4.2004, str. 51), tzw. dyrektywa o usłudze powszechnej.
1.
Art. 55 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz.
1800 i Nr 273, poz. 2703) miał stanowić implementację art. 13 ust. 2 dyrektywy
2002/21/WE w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności
elektronicznej (dyrektywa ramowa). Jednak nałożenie obowiązków na przedsiębiorców
telekomunikacyjnych udostępniających publiczne sieci telekomunikacyjne lub
świadczących publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne zostało przekroczone w
zakresie podmiotowym. Art. 13 ust. 2 dyrektywy ramowej mówi, że:
"Jeżeli przedsiębiorstwa udostępniające publiczne sieci łączności elektronicznej lub
świadczący publicznie dostępne uslugi łączności elektronicznej nie podlegają wymogom
określonym w przepisach prawa spółek i nie spełniają wymogów określonych
w przepisach prawa wspólnotowego o prowadzeniu księgowości przez małe i średnie
przedsiębiorstwa, ich sprawozdania finansowe winny być sporządzone i przekazane do
zbadania niezależnemu biegłemu rewidentowi, a następnie ogłoszone. Badanie winno być
przeprowadzone zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego i
krajowego. " Natomiast przepis art. 55 Prawa telekomunikacyjnego miał brzmienie:
"Art. 55. 1. Przedsiębiorca telekomunikacyjny udostępniający publiczne sieci
telekomunikacyjne
lub świadczący publicznie dostępne usługi
telekomunikacyjne jest obowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych,
sporządzania rocznych sprawozdań finansowych, poddawania ich badaniu
przez biegłego rewidenta i ogłaszaniu, bez względu na wielkość
zatrudnienia, wysokość przychodów oraz sumę aktywów bilansu, a także
formę organizacyjną tego przedsiębiorcy.
2. Do prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania, badania
i ogłaszania sprawozdań finansowych, o których mowa w ust. J, stosuje się
odpowiednio przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. ".
Zgodnie z przeprowadzoną analizą obowiązkiem, o którym mowa w art. 13 ust. 2
dyrektywy ramowej, powinny zostać objęte podmioty, które:
- nie są podmiotami prawa spółek,
- nie spełniają kryteriów pozwalających na uznanie ich za małe lub średnie przedsiębiorstwo
w rozumieniu przepisów UE dotyczących zasad prowadzenia rachunkowości.
Stwierdzenie, czy dany przedsiębiorca telekomunikacyjny spełnia pierwszą z wymienionych
powyżej przesłanek jest stosunkowo proste - uzależnione jest to od formy w jakiej prowadzi on
działalność.
W odniesieniu do drugiej z ww. przesłanek konieczne jest wskazanie kryteriów, jakie powinien
spełniać przedsiębiorca, by uznać go za małego lub średniego przedsiębiorcę w rozumieniu
przepisów UE dotyczących rachunkowości.
W zakresie rachunkowości w prawie UE obowiązuje szereg aktów rangi rozporządzeń
i dyrektyw, spośród których największe znaczenie ma dyrektywa 78/660/EWG. Dotyczy ona
w całości spółek kapitałowych (art. l ust. l dyrektywy) oraz spółek osobowych, w zakresie,
w jakim wspólnikami są podmioty będące spółkami kapitałowymi. Obejmuje ona w zasadzie
wszystkie rodzaje przedsiębiorstw bez względu na ich wielkość. Jeżeli chodzi o pojęcie małych
i średnich przedsiębiorstw dyrektywa 78/660/EWG nie podaje wprost żadnej definicji. Pojęcie
to nie występuje także w samej treści normatywnej dyrektywy. Jedynie preambuła wskazuje, że
ulgi w zakresie obowiązku publikowania bilansu i rachunku zysków i strat mogą być przyznane
małym i średnim przedsiębiorstwom, natomiast ulgi w zakresie poddawania tych dokumentów
badaniu -jedynie małym przedsiębiorstwom.
W połączeniu z art. 51 ust. 2 dyrektywy, który wskazuje, że wyłączone spod obowiązku
poddawania badaniu bilansu i rachunku zysków i strat są spółki wymienione w art. 11
dyrektywy, można wysnuć wniosek, że małymi przedsiębiorstwami w rozumieniu przepisów UE
dotyczących rachunkowości będą spółki spełniające następujące kryteria:
- suma bilansowa - nie może przekroczyć 3.650.000 euro,
- obrót netto - nie może przekroczyć 7.300.000 euro,
- przeciętne zatrudnienie w roku obrotowym - nie może przekroczyć 50 pracowników.
Za średnich przedsiębiorców należy uznać spółki spełniające następujące kryteria:
- suma bilansowa - nie może przekroczyć 14.600.000 euro,
- obrót netto - nie może przekroczyć 29.200.000 euro,
- przeciętne zatrudnienie w roku obrotowym - nie może przekroczyć 250 pracowników.1)
Dyrektywa przewiduje, że państwa członkowskie mogą przyznać pewnym kategoriom
przedsiębiorców "ulgi" w zakresie wypełniania obowiązków wynikających z dyrektyw.
I tak, biorąc pod uwagę przestanki wskazane w art. 11 dyrektywy oraz zalecenie Komisji
Europejskiej 2003/361/WE, możliwość sporządzania uproszczonego bilansu dotyczyć będzie tzw.
mikro przedsiębiorców oraz części małych przedsiębiorców.
Uproszczenie wynikające z art. 27 dyrektywy, a odnoszące się do rachunku zysków i strat,
obejmie swoim zakresem mikro i małych przedsiębiorców oraz część średnich przedsiębiorców.
Większość mikro, małych i średnich przedsiębiorców może być także zwolniona z obowiązku
publikacji, a mali i mikro przedsiębiorcy także z obowiązku przedkładania sprawozdania
finansowego do zweryfikowania przez biegłego rewidenta.
Wszystkie te zwolnienia przewidziane w dyrektywie 78/660/EWG mają charakter fakultatywny tj. mogą ale nie muszą być zastosowane przez państwa członkowskie. Z tego względu
ostatecznych rozstrzygnięć należy poszukiwać w przepisach krajowych implementujących
przedmiotową dyrektywę.
Biorąc pod uwagę, że dyrektywa 78/660/EWG została do polskiego systemu prawnego
implementowana ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości 2) należy uznać, że
odpowiedni system wyłączeń -w zakresie i formie w jakiej polski ustawodawca go przewidział znajduje się w ustawie o rachunkowości. Stanowisko to zostało potwierdzone przez Ministerstwo
Finansów.
Stąd propozycja uchylenia art. 55 ustawy - Prawo telekomunikacyjne i stosowania przez
przedsiębiorców telekomunikacyjnych udostępniających publiczne sieci telekomunikacyjne lub
świadczących publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne, w zakresie rachunkowości,
przepisów prawa krajowego ogólnie obowiązujących, tj. ustawy o rachunkowości. Co prawda
przepis ten nie zostaje wprowadzony w życie z okresem wstecznym, ale aby nie istniało
zagrożenie, że od przedsiębiorców telekomunikacyjnych będą wymagane obowiązki nakładane
uchylanym przepisem wprowadzono przepisy art. 2. Regulacja ta jest korzystna dla rynku".
W tym miejscu radca prawny wskazuje, iż na dzień dzisiejszy w Dzienniku Ustaw nie
opublikowano powołanej powyżej ustawy zmieniającej prawo telekomunikacyjne.
Radca prawny pragnie także wskazać, iż w doktrynie prawa telekomunikacyjnego także
pojawiły się zarzuty odnośnie rozwiązania zawartego w art. 55 prawa telekomunikacyjnego,
i tak S. Piątek wskazuje wprost na niezgodność przedmiotowego przepisu z cytowanym
powyżej art. 13 ust. 2 dyrektywy ramowej [S. Piątek „Prawo telekomunikacyjne. Komentarz"
Warszawa 2005 art. 55 nb. l, 2,3,4,5]; również na pewne wątpliwości w tym zakresie wskazuje
A. Krasuski „Prawo telekomunikacyjne. Komentarz" Warszawa 2005 art. 55 uw. l s. 216, jak
i cytowany przez niego P. Bielski „Obowiązek prowadzenia ksiąg handlowych przez spółki
cywilne i handlowej- problem modelu organizacji prawnej" Rejent 2002/7/27 cyt. za A.
Krasuski „Prawo telekomunikacyjne. Komentarz" Warszawa 2005 art. 55 uw. l s. 216.