jeżyna : ożyna Calep (3 : 4). - Słownik polszczyzny XVI wieku
Transkrypt
jeżyna : ożyna Calep (3 : 4). - Słownik polszczyzny XVI wieku
Słownik polszczyzny XVI wieku - wersja elektroniczna hasło: JEŻYNA (stan na dzień: 09-08-2015) www.spxvi.edu.pl strona 1/1 JEŻYNA (19) sb f jeżyna (13), ożyna (4); jeżyna : ożyna Calep (3 : 4). e oraz a jasne; w ożyna o prawdopodobnie jasne. sg N jeżyna (3). ◊ pl N jeżyny (12). ◊ G jeżyn (3). ◊ A jeżyny (1). Sł stp, Cn notuje, Lide XVI ‒ XVII (XVIII) ‒ XVIII w. 1. bot. Rubus caesius L. et R. fruticosus L. (Rost); krzew z rodziny różowatych o pędach pokrytych kolcami i o jadalnych owocach sinych lub czarnych, kształtem przypominających maliny: rubus Mącz, Calep, Cn; botos Calep (13) : FalZioł +4d, 121d [2 r.], 122a; Bo tám [w ogrodzie] rychley pokrzywy/ ieżyny/ á łopian Naydzyeſz/ niżli Rozmáryn gdzye ſie przechadza pan. RejWiz 56; Rubetum, [...] Mieyſce gdźie wiele czernia álbo głogu álbo y yeżyn roście. Mącz 359b; SienLek 216v, Xxx2; A zroſtą ná niey [winniey Pańskiej] ćiernie, y oſtre ieżyny ArtKanc K6; Calep 125b [2 r.], 930a [2 r.]. W charakterystycznym połączeniu: ostre jeżyny (1). 2. Owoc tego krzewu; mora rubia, a. ruborum Mącz, Cn (5) : Iagody, iako ſą wiſnie cżarne/ trzeſnie białe/ ieżiny/ [...] przed iedzeniem innych rzecży maią być iedzone FalZioł V 64, V 68, 108v; Rubus. Kiers/ álbo krzewiná czernie álbo głóg ná którym yágody czerwone roſtą yeżiny. Mącz 359b, 233b. 3. n-pers (1) : Nábrał ná ſrogi zapis pan Ieżyná/ Poſtáwow ſukná KlonFlis Ev. Synonimy: krzewnik, ostrożyna. JW