Socjologia zmiany społecznej SYLABUS

Socjologia zmiany społecznej
SYLABUS
A. Informacje ogólne
Elementy składowe
sylabusu
Opis
Nazwa jednostki
prowadzącej kierunek
Nazwa kierunku studiów
Poziom kształcenia
Profil studiów
Forma studiów
Kod przedmiotu
Język przedmiotu
Wydział Historyczno-Socjologiczny
Rodzaj przedmiotu
Dziedzina i dyscyplina nauki
Rok studiów/semestr
Wymagania wstępne (tzw.
sekwencyjny system zajęć
i egzaminów)
Liczba godzin zajęć
dydaktycznych z podziałem
na formy prowadzenia zajęć
Obowiązkowy, MK_7 Zmiana społeczna
Nauki społeczne, socjologia
Rok II, semestr IV
Założenia i cele przedmiotu
Metody dydaktyczne oraz
ogólna forma zaliczenia
przedmiotu
Socjologia
Studia pierwszego stopnia
Ogólnoakademicki
Stacjonarne,
0500-SS1-2SZS
polski
Wstęp do socjologii
30 godz. wykładu,
30 godz. ćwiczeń
Cele przedmiotu:
 Kształtowanie umiejętności rozumienia pojęć służących do analizy zmian społecznych
 Przedstawienie klasycznych i współczesnych teorii zmiany społecznej
 Omówienie czynników, skutków i podmiotów zmian społecznych
Ćwiczenia:
Metody dydaktyczne: zajęcia, konsultacje, zadanie praktyczne(projekt), referat
Formy zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę (kolokwium, referat, obowiązkowe
zadanie, obecność na zajęciach, wejściówki)
Wykład:
Metody dydaktyczne: wykład, konsultacje,
Formy zaliczenia przedmiotu: egzamin pisemny
Efekty kształcenia
W1. Zna podstawowe terminy i pojęcia związane ze zmianą i rozwojem społecznym,
zna podstawowe typologie społeczeństw ze względu na poziom rozwoju, zna dorobek
teorii socjologicznej w tym względzie
W2. Posiada wiedzę o strukturach i instytucjach społecznych i ich funkcjonowaniu
oraz relacjach w różnych typach społeczeństw, uwzględniając czynnik kulturowy, w
różnych okresach historycznych i współcześnie
W3. Rozumie pojęcie więzi społecznych i potrafi wytłumaczyć ich przemiany w
kontekście przekształceń systemu społecznego
W4. Potrafi wskazać rolę jednostki w podtrzymywaniu i przekształcaniu norm, reguł,
struktur i instytucji społecznych, uwzględniając teorię działania społecznego i ruchów
społecznych
U1. W oparciu o posiadaną wiedzę potrafi stosować typologie do opisu i analizy
społeczeństw pod kątem zmian oraz rozwoju społecznego
U2. Potrafi analizować różne struktury społeczne pod kątem zmiany i rozwoju
społecznego
U3. Potrafi analizować i oceniać obserwowalne i przyszłe konsekwencje zmian i
procesów społecznych
U4. Potrafi zaprezentować wybrane koncepcje i teorie zmiany i rozwoju społecznego
w formie ustnej i multimedialnej
K1. Jest świadomy złożoności świata społecznego i jego nieustannych przemian, co
pociąga za sobą zmiany również w teorii socjologicznej
K2. Realizując zadania potrafi pracować indywidualnie i w grupie, planując
wykonywanie poszczególnych zadań
Odniesienie do kierunkowych
efektów kształcenia
S1_W27
S1_W05, S1_W12, S1_W13,
S1_W29
S1_W18
S1_W21, S1_W22, S1_W26
S1_U01, S1_U08
S1_U02
S1_U06, S1_U09
S1_U20, S1_U22
S1_K02
S1_K03, S1_K05
K3. Ma świadomość różnorodności kultur i społeczeństw i rozumie znaczenie
zmiennej kulturowej w kontekście rozwoju społecznego
Punkty ECTS
Bilans nakładu pracy
studenta
Wskaźniki ilościowe
Data opracowania:
S1_K10
4
108 godzin, obejmuje:
udział w ćwiczeniach i zaliczeniu: 30 godz.
udział w wykładach i zaliczeniu: 30 godz.
udział w konsultacjach: 8 godz.
przygotowanie do zajęć: 15 godz.
przygotowanie do zaliczenia 10 godz.
przygotowanie zadania 5 godz.
przygotowanie do egzaminu 10 godz.
Nakład pracy studenta związany z zajęciami:
wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela
o charakterze praktycznym
01.09.2015
Koordynator
przedmiotu:
Liczba godzin
68
40
Punkty ECTS
2,52
1,48
dr hab. Grzegorz Nowacki, prof. UwB
SYLABUS - wykład
B. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Nazwa przedmiotu
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek
Język przedmiotu
Opis
Socjologia zmiany społecznej
0500-SS1-2SZS
Socjologia
Wydział Historyczno-Socjologiczny,
polski
Rok II, semestr IV
Rok studiów/ semestr
30 godz. wykładów
Liczba godzin zajęć dydaktycznych
oraz forma prowadzenia zajęć
4
Liczba punktów ECTS
dr hab. Grzegorz Nowacki, prof. UwB
Prowadzący
Treści
1. Idee zmiany i trwania rzeczywistości społecznej. Czas społeczny i przestrzeń
merytoryczne
społeczna. Zmiany powtarzające się, zmiany liniowe i nieliniowe. Pojęcie zmiany
przedmiotu
społecznej – rodzaje i czynniki zmian, typologie procesów społecznych, idee
postępu, rozwoju i regresu.
2. Teorie zmiany i rozwoju w Europie środkowo-wschodniej.
3. Modernizacja, jako proces wielowymiarowy. Aspekt ekonomiczny, polityczny i
społeczny modernizacji.
4. Socjologowie wobec wielkiej zmiany. Teoria i doświadczenia polskie.
5. Imitacyjna modernizacja społeczeństwa polskiego.
6. Polska transformacja systemowa: ile tradycji, ile zmiany?
7. Społeczeństwo polskie i jego instytucje w procesie zmian systemowych
(społeczeństwo, gospodarka, polityka).
8. Ludzie w procesie zmian. Aktorzy i klienci polskiej transformacji. Budowanie
strategii adaptacyjnych przez jednostki.
9. Stosunki międzyludzkie i życie zbiorowe w procesie zmian.
10. Globalizacja, jako apogeum nowoczesności - koncepcja Anthony Giddensa
11. Społeczeństwo ryzyka i glokalne państwa Drugiej Nowoczesności - koncepcja
Ulricha Beck
12. „Trzecia fala”, „koniec historii” i „wojna cywilizacji” (Toffler, Fukuyama,
Huntington).
13. Późnonowoczesne społeczeństwo ciągłej zmiany (Bauman, Giddens). Rozchwianie
aksjologiczne społeczeństwa i ładu instytucjonalnego na przykładzie współczesnego
społeczeństwa polskiego.
Efekty kształcenia
wraz ze sposobem
ich weryfikacji
Forma i warunki
zaliczenia
przedmiotu
W1. Zna podstawowe terminy i pojęcia związane ze zmianą i rozwojem
społecznym, zna podstawowe typologie społeczeństw ze względu na
poziom rozwoju, zna dorobek teorii socjologicznej w tym względzie
W2. Posiada wiedzę o strukturach i instytucjach społecznych i ich
funkcjonowaniu oraz relacjach w różnych typach społeczeństw,
uwzględniając czynnik kulturowy, w różnych okresach historycznych i
współcześnie
W3. Rozumie pojęcie więzi społecznych i potrafi wytłumaczyć ich
przemiany w kontekście przekształceń systemu społecznego
W4. Potrafi wskazać rolę jednostki w podtrzymywaniu i przekształcaniu
norm, reguł, struktur i instytucji społecznych, uwzględniając teorię
działania społecznego i ruchów społecznych
Warunki zaliczenia:
Egzamin
pisemny
Egzamin
pisemny
Egzamin
pisemny
Egzamin
pisemny

obecności (dozwolone są 2 nieobecności w semestrze, pozostałe trzeba zaliczyć na
dyżurze w terminie dwóch tygodni od nieobecności).

egzamin pisemny w formie pytań otwartych. Uwaga: podstawą zaliczenia
wykładów jest uzyskanie z egzaminu minimum 10 pkt.
Punktacja – oceny:






Wykaz literatury
podstawowej
i uzupełniającej
Poniżej 10 - ocena niedostateczna
10- 11 - ocena dostateczna
12-13 – ocena dostateczny +
14- 15 - ocena dobra
16-17- ocena dobry+
18- 20 - ocena bardzo dobra
Literatura podstawowa:
-Piotr Sztompka, Socjologia Zmian Społecznych, Wydawnictwo Znak, Kraków 2005
- Kazimierz Krzysztofek, Marek Szczepański, Zrozumieć rozwój, od społeczeństwa
tradycyjnego do informacyjnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
2002,
- Władysław Adamski, Polacy ‘95: aktorzy i klienci transformacji, Wydawnictwo IFiS
PAN, Warszawa 1998
- Witold Morawski, Kazimierz Frieske, W biegu czy w zawieszeniu?: Ludzie i instytucje
w procesie zmian, Wydawnictwo Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego,
Warszawa 1994
- Mirosława Marody, Andrzej Rychard, Anna Giza-Poleszczuk, Strategie i system.
Polacy w obliczu zmiany społecznej, Wydawnictwa IFiS PAN, Warszawa 2000
- Jan Adamowski, Tradycja dla współczesności. Ciągłość i zmiana, Tom1,
Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009
- Ireneusz Krzemiński, Jacek Raciborski, Oswajanie wielkiej zmiany, Wydawnictwo IFiS
PAN, Warszawa 2007
-Mirosława Marody, Między rynkiem a etatem. Społeczne negocjowanie polskiej
rzeczywistości, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2000
-Mirosława Marody, Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku,
Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2002
- Joanna Kurczewska, Zmiana społeczna. Teoria i doświadczenia polskie, Wydawnictwo
IFiS PAN, Warszawa 1999
-Witold Morawski, Zmiana instytucjonalna. Społeczeństwo. Gospodarka. Polityka,
Wydawnictwo PWN, Warszawa 1998
-Witold Morawski, Modernizacja Polski. Struktury. Agencje. Instytucje, Wydawnictwo
Akademickie, Warszawa 2010
- Jacek Wasilewski, Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian,
Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2006
- Mirosława Grabowska, Podział Postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki w
Polsce po 1989 roku, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2004
- Edmund Wnuk – Lipiński, Socjologia życia publicznego, Wydawnictwo Scholar,
Warszawa 2005
- Mirosława Marody, Anna Giza – Poleszczuk, Przemiany więzi społecznych,
Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2004
Literatura dodatkowa:
- Manuel Castells, Społeczeństwo sieci, wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011
- Manuel Castells, Koniec tysiąclecia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009
……………………………….
podpis osoby składającej sylabus
SYLABUS - ćwiczenia
B. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Opis
Socjologia zmiany społecznej
Nazwa przedmiotu
0500-SS1-2SZS
Kod przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej
Wydział Historyczno-Socjologiczny
kierunek
Język przedmiotu
polski
II rok, semestr IV
Rok studiów/ semestr
Liczba godzin zajęć dydaktycznych 30 godzin ćwiczeń,
oraz forma prowadzenia zajęć
4
Liczba punktów ECTS
mgr Ewa Dąbrowska
Prowadzący
1. Pojęcie zmiany społecznej. Czas społeczny i przestrzeń społeczna.
Treści
2. Podmioty i mechanizmy zmiany społecznej. Tradycja i jej funkcje.
merytoryczne
3. Rewolucje społeczne, jako forma zmiany społecznej.
przedmiotu
4. Cykliczne teorie zmian społecznych. Teorie funkcjonalistyczne.
Efekty
kształcenia wraz
ze sposobem ich
weryfikacji
Forma i
warunki
zaliczenia
5. Teorie konfliktu a zmiana społeczna.
6. Klasyczny ewolucjonizm. Dychotomiczne ujęcia zmiany społecznej.
7. Neoewolucjonizm a modernizacyjne wizje zmiany i rozwoju.
8. Teorie zależności i systemu światowego.
9. Teorie konwergencji (multilinearnego rozwoju) a procesy globalizacji.
10. Społeczeństwo informacyjne a zmiana społeczna.
efekty
weryfikacja
W1. Zna podstawowe terminy i pojęcia związane ze zmianą i
rozwojem społecznym, zna podstawowe typologie społeczeństw kolokwium, referat,
ze względu na poziom rozwoju, zna dorobek teorii
projekt, wejściówka
socjologicznej w tym względzie
W2. Posiada wiedzę o strukturach i instytucjach społecznych i
kolokwium, referat,
ich funkcjonowaniu oraz relacjach w różnych typach
projekt, wejściówka
społeczeństw, uwzględniając czynnik kulturowy, w różnych
okresach historycznych i współcześnie
W3. Rozumie pojęcie więzi społecznych i potrafi wytłumaczyć
kolokwium, referat,
ich przemiany w kontekście przekształceń systemu społecznego projekt, wejściówka
W4. Potrafi wskazać rolę jednostki w podtrzymywaniu i
kolokwium, referat,
przekształcaniu norm, reguł, struktur i instytucji społecznych,
projekt, wejściówka
uwzględniając teorię działania społecznego i ruchów
społecznych
U1. W oparciu o posiadaną wiedzę potrafi stosować typologie
referat, projekt
do opisu i analizy społeczeństw pod kątem zmian oraz rozwoju
społecznego
U2. Potrafi analizować różne struktury społeczne pod kątem
referat, projekt
zmiany i rozwoju społecznego
U3. Potrafi analizować i oceniać obserwowalne i przyszłe
referat, projekt
konsekwencje zmian i procesów społecznych
U4. Potrafi zaprezentować wybrane koncepcje i teorie zmiany i
referat, projekt
rozwoju społecznego w formie ustnej i multimedialnej
K1. Jest świadomy złożoności świata społecznego i jego
referat, projekt
nieustannych przemian, co pociąga za sobą zmiany również w
teorii socjologicznej
K2. Realizując zadania potrafi pracować indywidualnie i w
referat, projekt
grupie, planując wykonywanie poszczególnych zadań
K3. Ma świadomość różnorodności kultur i społeczeństw i
referat, projekt
rozumie znaczenie zmiennej kulturowej w kontekście rozwoju
społecznego
Warunki zaliczenia:
Ćwiczenia:
Forma zaliczenia:
-Obecności na zajęciach są obowiązkowe. Dopuszczalna jest 1 nieobecność w semestrze.
przedmiotu
Większą liczbę nieobecności trzeba zaliczyć u prowadzącego w ciągu 2 tygodni od
nieobecności-po przekroczeniu terminu naliczane są punkty ujemne za każdy tydzień
zwłoki (-1 punkt za każdy tydzień). Zaliczenie odbywa się wyłącznie na dyżurze.
Zaliczenie polega na wykazaniu się znajomością i rozumieniem zadanych na dane zajęcia
tekstów. Przekroczenie 6 nieobecności skutkuje otrzymaniem przez studenta oceny
niedostatecznej.
-Wejściówki z literatury obowiązkowej. Wejściówki będą oceniane w skali od –1 do 0
punktu. Niezaliczone wejściówki(-1punkt) można poprawić na 0 punktów w ciągu 2
tygodni od oddania wejściówki przez prowadzącego. Liczba wejściówek zależy od
aktywności uczestników zajęć.
- Obowiązkowy projekt (max.7pkt) konceptualizacja i uzasadnienie problemu badawczego,
przedstawienie hipotez i zastosowanie analizy badań naukowych oraz literatury naukowej
z dziedziny socjologii zmiany społecznej. Zaprojektowanie badań. Prezentacja projektu na
zajęciach w postaci prezentacji multimedialnej. Praca w parach.
- Obowiązkowy referat (max.3 punkty) referat na zajęciach w postaci prezentacji
multimedialnej. Praca indywidualna.
Wymogi referatu:
 Referat nie może być czytany, tylko referowany (przedstawiany za pomocą
prezentacji multimedialnej).
 Referat nie może trwać więcej niż 20 minut.
 Referowane treści z tekstu muszą być opisywane za pomocą własnych
przykładów empirycznych.
-Kolokwium (max.20 pkt.) w formie pytań zamkniętych i otwartych. Uwaga: podstawą
zaliczenia zajęć jest uzyskanie z testu minimum 10pkt.
Punktacja – oceny:
Maksymalnie można uzyskać 30 punktów
Wykaz
literatury
podstawowej
i uzupełniającej
• poniżej 15- ocena niedostateczna
• 15- 17 - ocena dostateczna
• 18-20 – ocena dostateczny +
• 21- 23 - ocena dobra
• 24-25- ocena dobry+
• 26- 30 - ocena bardzo dobra
Literatura podstawowa:
- Piotr Sztompka, Socjologia Zmian Społecznych, Wydawnictwo Znak, Kraków 2005
- Adam Jelonek, Krzysztof Tyszka, Koncepcje rozwoju społecznego, Wydawnictwo
Scholar, Warszawa 2001
- Barbara Markiewicz, Społeczeństwo obywatelskie. Wybór tekstów z historii pojęcia,
Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Wydawnictwo PWN,
Warszawa 1994
- Reinhard Bendix, Max Weber: portret uczonego, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1975
- Mirosława Grabowska, Podział Postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki w
Polsce po 1989 roku, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2004
- Jerzy Szacki, Historia myśli socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
2002
- Edmund Wnuk – Lipiński, Socjologia życia publicznego, Wydawnictwo Scholar,
Warszawa 2005
- Kazimierz Krzysztofek, Marek Szczepański, Zrozumieć rozwój, od społeczeństwa
tradycyjnego do informacyjnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2002
Literatura dodatkowa:
- Maciej Kryszczuk, Teoria rozwoju społeczeństwa sieciowego Manuela Castellsa, jako
przykład osiowego schematu zmiany społecznej, Kultura i Społeczeństwo, nr4/2004
- Daniel Bell, Kulturowe Sprzeczności kapitalizmu, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1994
- Manuel Castells, Społeczeństwo sieci, wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011
- Manuel Castells, Koniec tysiąclecia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009
……………………………….
podpis osoby składającej sylabus