Pamiętaj, abyś dzień święty święcił. 362 Dlaczego w Izraelu

T R ZE C I E P R Z Y K A Z A N I E :
Nie wymażę jego
im ienia z księgi
życia. Im ię jego wyznam
przed moim Ojcem
i przed Jego aniołam i.
Ap 3, 5
Pamiętaj, abyś dzień święty święcił.
362
Dlaczego w Izraelu świętuje się szab at?
-» SZABAT je st dla ludu Izraela w ielkim znakiem
przypom inającym o Bogu, Stwórcy i W yzwolicielu.
[2168-2172, 2189]
Pamiętaj
o
dniu szabatuSzabat przypomina o siódmym dniu stworzenia, po­
(...) W tym dniu nie
nieważ, jak mówi Pismo o Bogu, „przestał pracować
podejmiesz żadnej
i odpoczął" (Wj 31, 17). Bóg dał niejako upoważnienie
pracy - ani ty, ani twój
wszystkim ludziom do tego, by przerwali pracę i zaczerp­
syn, ani twoja córka, ani
nęli nowych sił. Nawet niewolnicy powinni zachowywać
twój sługa, ani twoja
służebnica, ani nawet
szabat. Szabat ma także przypominać o drugim wielkim
bydło czy cudzoziemiec,
znaku - wyzwoleniu Izraela z niewoli egipskiej: „Pamię­
który mieszka w twoim
taj, że (sam) byłeś niewolnikiem w ziemi egipskiej"
domu.
Wj 20, 8. 10
SZABAT
(hebr. - odpoczy­
nek) dla Żydów dzień
odpoczynku na pamiątkę
siódm ego dnia stw orze­
nia i wyjścia z Egiptu.
Zaczyna się w piątek
wieczorem, a kończy
w sobotę wieczorem.
W judaizm ie ortodoksyj­
nym spoczynek szabatu
obwarowany jest m nó­
stwem drobiazgowych
przepisów.
(Pwt 5, 15). Szabat jest zatem świętem ludzkiej wolności.
W szabat można odetchnąć. Zniesiony jest podział na
panów i niewolników. W tradycyjnym judaizmie ten dzień
wolności i odpoczynku jest również przedsmakiem przy­
szłego świata. -» 47
363
Jaki je st stosunek Jezusa do szabatu?
Jezus zachowuje -» SZABAT, ale jednocześnie podchodzi
do niego niezwykle arbitralnie: „Szabat jest u sta n o ­
w iony dla człowieka, a nie człowiek dla sz ab atu "
(M k 2, 27). [2173]
To, że Jezus rości sobie prawo do uzdrawiania w szabat
i interpretowania nakazu szabatu przez pryzmat serca,
stawia współczesnych Mu Żydów przed dylematem: albo
Jezus jest posłanym przez Boga Mesjaszem, wówczas jest
„Panem szabatu" (Mk 2, 28), albo je st zwykłym człowie­
kiem, wówczas Jego podejście do szabatu jest grzechem
przeciwko Prawu.
364
Dlaczego chrześcijanie zastępują szabat niedzielą?
Chrześcijanie zam ien ili św iętow anie szabatu na cele­
brację niedzieli, d latego że Jezus C hrystus zm artw ych­
w stał w niedzielę. Dzień Pański zawiera jedn ak w sobie
elem enty szabatu. [2174-2176, 2190-2191]
W ten sposób chrześcijańska niedziela ma trzy zasadnicze
elementy:
99
Skoro poganie na­
zywają go dniem słońca,
wyznawajmy to również
z radością, gdyż dzisiaj
w zeszło Św iatło dla
świata, dzisiaj pojawiło
się Słońce spraw iedliw o­
ści, którego prom ienie
niosą zbawienie.
f"J
tst*
j-n
70
r*i
ŚW. HIERONIM
1. Przypomina o stworzeniu świata i odzwierciedla św ią­
teczny blask dobroci Boga w czasie;
2. Przypomina o ósmym dniu stworzenia, kiedy w C hry­
stusie świat stał się nowy (w uroczystej pieśni w ielkanoc­
nej znajdujemy zdanie: „w cudowny sp o sób stworzyłeś
człowieka i w jeszcze cudowniejszy go o d kup iłe ś");
3. Podejmuje motyw odpoczynku, nie po to jednak,
aby uświęcić przerwanie pracy, ale aby już teraz wskazać
na wieczny odpoczynek człowieka w Bogu.
365
Wja k i sposób chrześcijanie sprawiają,
że niedziela staje się Dniem P a ń skim ?
C h rześcijan in -katolik uczęszcza w niedzielę lub
w w ig ilię niedzieli na Mszę Św iętą. Porzuca w tym dniu
w szelkie zajęcia, które przeszkadzają mu w u w ielbie­
niu Boga i zakłócają św iąteczny charakter dnia radości,
spokoju i odpoczynku. [2177-2186, 2192-2193]
Ponieważ niedziela jest co tydzień powracającą Wiel­
kanocą, chrześcijanie od sam ego początku zbierają się
w tym dniu, aby oddawać cześć swemu Odkupicielowi,
dziękować Mu i na nowo jednać się z Nim i innym i od ku ­
pionymi. Zasadniczym dążeniem każdego św iadom ego
chrześcijanina-katolika jest uświęcenie każdej niedzieli
i pozostałych świąt kościelnych. Aby to uczynić, należy
się oderwać od pilnych obowiązków domowych i ważnych
zadań społecznych. Z uwagi na to, że wzięcie udziału
w niedzielnej
EUCHARYSTII ma zasadnicze znaczenie
dla życia chrześcijańskiego, Kościół z całą stanowczością
uznaje za grzech ciężki nieobecność na niedzielnej
Mszy Świętej bez ważnej przyczyny. -*■ 2 1 9 , 3 4 5
99
Na tym polega
różnica między zwierzę­
ciem a człowiekiem, że
ten drugi ma też ubranie
odświętne.
MARCIN LUTER
o
on
O»
IJU
-<
3=
r->
-<
Bez niedzieli nie
umiemy żyć.
Chrześcijańscy męczennicy
z Abiteny, którzy w 304 r.
zostali straceni na rozkaz
cesarza Dioklecjana, gdyż
sprzeciwili się jego zakazowi
świętowania niedzieli
200
201
99
Kiedyś mówiło się:
Daj duszy w niedzielę!
Teraz mówi się: Daj
niedzieli duszę!
PETER ROSEGGER
(1843-1918), austriacki
pisarz
o
r-vi
Ln
rxj
OD
cor>
>»
CD
O
Ile kosztuje nas
nied ziela? Już sam o
pytanie je st decydują­
cym ciosem zadanym
niedzieli. Niedziela je st
bowiem przez to nie­
dzielą, że nic nie kosz­
tuje i z ekon om icznego
punktu w idzenia nic
nie przynosi. Pytanie,
ile kosztuje jej ochrona
jako dnia w olnego od
pracy, zdradza bowiem,
że już w swoim um yśle
zam ieniliśm y niedzielę
w dzień roboczy.
Dlaczego je st ważne, żeby państw o chroniło
niedzielę?
366
N iedziela praw dziw ie słu ży dobru społeczn em u,
gdyż je s t znakiem sprzeciw u wobec to ta ln e g o
zaw łaszczenia człow ieka przez św ia t pracy.
[2 1 8 8 ,2 1 9 2 -2 1 9 3 ]
Chrześcijanie w krajach z dawna chrześcijańskich nie
tylko powinni dom agać się u sa n k c jo n o w a n ia niedzieli
jako dnia św iątecznego przez prawo państwowe, ale
także nie powinni żądać od innych pracy, której sami
nie chcą się w niedzielę podejmować. W szyscy powinni
mieć udział w odpoczynku stworzenia.
ROBERT SPAEMANN (ur.
1927), niemiecki filozof
G S ROZDZIAŁ DRUGI £ □
Miłuj bliźnie go sw ego jak siebie sa m e g o
Czcij sw ego
ojca i matkę,
abyś cieszył się długim
życiem na ziemi, którą
daje ci Pan, twój Bóg.
CZWARTE P R Z Y K A Z A N I E :
Czcij ojca i matkę swoją.
Wj 2 0,12
367
Życie rodziców
je st księgą, w której
dzieci m ogą czytać.
ŚW. AUGUSTYN
Do kogo o d n o si się czwarte przykazanie
i czego od nas w ym a ga ?
Czwarte przykazanie o d n o si się w pierw szym rzędzie
do b iologiczn ych rodziców, ale rów nież do tych ludzi,
którym zaw dzięczam y nasze życie, nasze sukcesy,
nasze poczucie bezpieczeństw a i n aszą w iarę.
[2 1 9 6 -2 2 0 0 , 2 2 4 7 -2 2 4 8 ]
To, co winni je ste śm y naszym rodzicom: miłość, wdzięcz­
ność i szacunek, dotyczy także n aszego s t o s u n k u do tych
ludzi, którzy nami kierują i na których możem y liczyć.
J e st wielu ludzi, którzy stanow ią dla nas autorytety:
rodzice biologiczn i lub przybrani, sta rsze rodzeństwo
i kuzyni, wychowawcy, nauczyciele, pracodawcy, przeło­
żeni. To do nich od no si się czwarte przykazanie. W naj­
szerszym znaczeniu to przykazanie do tyczy nawet na­
szych obywatelskich obowiązków wobec państwa. -» 325