Plan Gospodarki Odpadami - Urząd Miasta Brzeziny
Transkrypt
Plan Gospodarki Odpadami - Urząd Miasta Brzeziny
Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 SPIS TREŚCI Pkt. Nazwa Str. I WPROWADZENIE 5 1.1. Cel opracowania 5 1.2. Zakres opracowania 5 1.3. Podstawa opracowania 6 1.4. Uwarunkowania formalno-prawne 6 1.5. Ogólna charakterystyka Gminy Miasto Brzeziny 7 II ANALIZA AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI 8 2.1. Odpady komunalne 8 2.1.1. Bilans i charakterystyka odpadów komunalnych 8 2.1.2 Odpady ulegające biodegradacji 2.1.3. Regulamin utrzymania czystości i porządku w Gminie Miasto 11 Brzeziny 12 2.1.4. Aktualny sposób zbiórki odpadów w Gminie Miasto Brzeziny 14 2.1.5. Zbiórka selektywna odpadów komunalnych 15 2.1.6. Selektywna zbiórka odpadów niebezpiecznych i problemowych 16 2.1.7. Akcja edukacyjna 16 2.1.8. Wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania odpadów 2.1.9. 17 Rodzaj i charakterystyka instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów 19 2.1.9.1. Składowisko odpadów komunalnych w Brzezinach 19 2.1.9.2. Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe LEMI 21 2.1.10. Ocena aktualnego stanu gospodarki odpadami w Gminie Miasto Brzeziny 22 2.2. Odpady niebezpieczne 24 2.2.1. Odpady zawierające azbest 24 2.2.2. Odpady medyczne i weterynaryjne 27 2.2.3. Baterie i akumulatory 30 2.2.4. Przeterminowane środki ochrony roślin 32 2.2.5. Oleje odpadowe 33 2.2.6. Pojazdy wycofane z eksploatacji 34 2.2.7. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny 34 2 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 2.2.8. Odpady zawierające PCB 37 2.3. Odpady pozostałe 37 2.3.1. Komunalne osady ściekowe i inne odpady z oczyszczalni 37 2.3.2. Zużyte opony 38 III PROGNOZA ZMIAN W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI 40 3.1. Odpady komunalne 40 3.2. Odpady niebezpieczne 42 3.2.1. Odpady zawierające azbest 42 3.2.2. Odpady medyczne i weterynaryjne 42 3.2.3. Zużyte baterie i akumulatory 43 3.2.4. Przeterminowane środki ochrony roślin 43 3.2.5. Oleje odpadowe 43 3.2.6. Pojazdy wycofane z eksploatacji 43 3.2.7. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny 44 3.2.8. Odpady zawierające PCB 44 3.3. Odpady pozostałe 44 3.3.1. Komunalne osady ściekowe 44 3.3.2. Zużyte opony 45 IV CELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z GOSPODARKĄ ODPADAMI NA TERENIE GMINY MIASTO BRZEZINY 4.1. Odpady komunalne z uwzględnieniem odpadów 46 ulegających biodegradacji 46 4.2. Odpady niebezpieczne 47 4.2.1. Odpady zawierające azbest 48 4.2.2. Odpady medyczne i weterynaryjne 48 4.2.3. Zużyte baterie i akumulatory 49 4.2.4. Przeterminowane środki ochrony roślin 51 4.2.5. Oleje odpadowe 52 4.2.6. Pojazdy wycofane z eksploatacji 52 4.2.7. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny 54 4.2.8. Odpady zawierające PCB 55 4.3. Odpady pozostałe 55 4.3.1. Komunalne osady ściekowe 55 4.3.2. Zużyte opony 55 3 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 V KONCEPCJA SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY MIASTO BRZEZINY 5.1. 56 Możliwości gospodarowania odpadami na terenie Gminy Miasto Brzeziny 5.2. 56 Koncepcja systemu przyjętego w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 5.3. 57 Zadania gminy w zakresie gospodarki odpadami i realizacji planu wojewódzkiego 5.4. 57 Koncepcja systemu realizowanego przez gminę 58 VI MONITORING I OCENA WDRAŻANIA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI 61 VII DZIAŁANIA INFORMACYJNE I EDUKACYJNE 65 VIII WNIOSKI Z ANALIZY WPŁYWU PROJEKTU PLANU GOSPODARKI ODPADAMI NA ŚRODOWISKO IX 67 HARMONOGRAM DZIAŁAŃ - Zadania i przedsięwzięcia w zakresie gospodarki odpadami Gminy Miasto Brzeziny 4 68 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 I. WPROWADZENIE 1.1. Cel opracowania Celem niniejszego opracowania jest aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Miasto Brzeziny opracowanego w 2004 roku. Plan Gospodarki Odpadami został przyjęty uchwałą Rady Miasta Brzeziny z dnia 28 czerwca 2004 Nr XXIII/75/04 w sprawie uchwalenia „Gminnego programu ochrony środowiska obejmującego gminny plan gospodarki odpadami dla Gminy Miasto Brzeziny”. 1.2. Zakres opracowania Zakres niniejszego opracowania zgodny jest z obowiązującymi przepisami dotyczącymi sporządzania planów gospodarki odpadami w szczególności Ustawy o Odpadach i Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. 2003 Nr 66 poz. 620 ze zm.). W opracowaniu ujęto zgodnie z § 4 rozporządzenia informacje dotyczące: 1) aktualnego stanu gospodarki odpadami, w tym: a) rodzaj, ilość i źródła powstawania odpadów, b) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku, c) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania, d) istniejące systemy zbierania odpadów, e) rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobową instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, f) wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie odbierania, zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, g) identyfikację problemów w zakresie gospodarowania odpadami, uwzględniające podstawowe informacje charakteryzujące z punktu widzenia gospodarki odpadami obszar, dla którego jest sporządzany plan gospodarki odpadami, a w szczególności położenie geograficzne, sytuację demograficzną, sytuację gospodarczą oraz warunki glebowe, hydrogeologiczne i hydrologiczne, mogące mieć wpływ na lokalizację instalacji gospodarki odpadami; 2) prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, w tym również wynikające ze zmian demograficznych i gospodarczych; 3) cele w zakresie gospodarki odpadami z podaniem terminów ich osiągnięcia; 4) działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami, w tym: 5 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 a) działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, b) działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, c) działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, d) działania zmierzające do redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych na składowiska odpadów; 5) rodzaj i harmonogram realizacji przedsięwzięć oraz instytucje odpowiedzialne za ich realizację; 6) sposoby finansowania; 7) system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów pozwalający na określenie sposobu oraz stopnia realizacji celów i zadań zdefiniowanych w planie gospodarki odpadami, z uwzględnieniem ich jakości i ilości. 1.3. Podstawa opracowania Niniejszą Aktualizację Planu Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny wykonano w oparciu o: umowę z dnia 30.06.2008r. podpisaną pomiędzy firmą Eco Balance, a Urzędem Gminy Miasto Brzeziny; informacje uzyskane z Urzędu Gminy Miasto Brzeziny; informacje uzyskane bezpośrednio z firm przedsiębiorstw i zakładów usługowych działających na terenie gminy; informacje z Wojewódzkiej Bazy Danych (WBD); informacje ze Starostwa Powiatowego w Brzezinach; Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010 (KPGO 2010) Plan Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 (PGO WŁ 2011); aktualne przepisy prawne w zakresie gospodarki odpadami w kraju. 1.4. Uwarunkowania formalno-prawne Kierunek zmian w systemie gospodarki odpadami nakreślają dwa podstawowe dokumenty krajowe: Polityka Ekologiczna Państwa; Krajowy Program Gospodarki Odpadami 2010. Zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 ze zm.), dla osiągnięcia celów założonych w polityce ekologicznej państwa oraz 6 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 realizacji zasad, o których mowa w art. 5, a także stworzenia w kraju zintegrowanej i wystarczającej sieci instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, spełniających wymagania określone w przepisach o ochronie środowiska, opracowywane są plany gospodarki odpadami. Plany gospodarki odpadami opracowywane są na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Ustawa nakłada obowiązek aktualizacji planów nie rzadziej niż co 4 lata. 1.5. Ogólna charakterystyka Gminy Miasto Brzeziny Miasto Brzeziny jest zlokalizowane w centralnej części województwa łódzkiego i w południowo-zachodniej części powiatu brzezińskiego. Miasto Brzeziny graniczy tylko z Gminą Brzeziny. Położone jest w środkowej Polsce w dorzeczu rzeki Bzury i jej dopływu - rzeki Mrogi oraz Mrożycy (granica wododziału między rzeką Mrogą, a Mrożycą przebiega przez południową, a następnie wschodnią część miasta). Obszar gminy ma bardzo dogodne położenie, leży ok. 9 km od węzła kolejowego PKP Koluszki, ok. 25 km od aglomeracji łódzkiej i ok. 45 km od miasta Rawa Mazowiecka. Miasto zamieszkuje obecnie 12370 mieszkańców. Powierzchnia miasta wynosi 29,58 km2 . Gęstość zaludnienia jest niewielka i wynosi 418 osób/km2. Zabudowa w przeważającej części stanowi zabudowę jednorodzinną. Na terenie gminy nie ma sieci gazowej. Budynki mieszkalne ogrzewane są głównie za pomocą kotłowni indywidualnych opalanych na węgiel lub zasilane są ciepłem z Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. wytwarzanym w jednej kotłowni centralnej eksploatowanej przez przedsiębiorstwo. System grzewczy powoduje wytwarzanie dużej ilości odpadów mineralnych stanowiących pozostałość po spaleniu. W Gminie Miasto Brzeziny nie ma dużych zakładów przemysłowych, będących wytwórcami dużej ilości odpadów przemysłowych, w tym niebezpiecznych. Głównie dominują drobne zakłady usługowohandlowe, które stanowią rozproszone źródło odpadów. 7 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 II. ANALIZA AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 ze zm.) odpadem jest każda substancja lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do ustawy, którego posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do jego pozbycia jest obowiązany. 2.1. Odpady komunalne 2.1.1. Bilans i charakterystyka odpadów komunalnych Zgodnie z definicją podaną w art. 3 ust. 3 pkt 4 ustawy o odpadach, przez odpady komunalne rozumie się „odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych”. Zgodnie z Krajowym planem gospodarki odpadami 2010, w grupie odpadów komunalnych można wyodrębnić następujące rodzaje odpadów: 1) odpady komunalne segregowane i zbierane selektywnie; 2) odpady zielone z ogrodów i parków; 3) niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne, w tym: odpady kuchenne ulegające biodegradacji (domowe odpady organiczne pochodzenia roślinnego i pochodzenia zwierzęcego ulegające biodegradacji), odpady zielone, papier i tektura (opakowania z papieru i tektury, papier i tektura - nieopakowaniowe), odpady wielomateriałowe, tworzywa sztuczne (opakowania z tworzyw sztucznych, tworzywa sztuczne nieopakowaniowe), szkło (opakowania ze szkła, szkło - nieopakowaniowe), metale (opakowania z blachy stalowej, opakowania z aluminium, pozostałe odpady metalowe), odzież, tekstylia, drewno, odpady niebezpieczne, odpady mineralne – ziemia, kamienie oraz drobna frakcja popiołowa czyli odpady ze spalania paliw stałych w piecach domowych (głównie węgla), z uwagi na udział w składzie odpadów komunalnych popiołu wyodrębniono tę frakcję jako 8 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 nieprzydatną do odzysku i unieszkodliwiania innymi metodami poza składowaniem; 4) odpady z targowisk; 5) odpady wielkogabarytowe; 6) odpady z czyszczenia ulic i placów - gleba, ziemia i kamienie. Powyższa struktura odpadów komunalnych została przyjęta również w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011. Na podstawie KPGO 2010 oraz założeń w PGO Województwa Łódzkiego 2011 przyjęto następujący skład morfologiczny odpadów komunalnych: Tab.1. Skład morfologiczny niesegregowanych odpadów komunalnych powstających na terenie Gminy Miasto Brzeziny (wg KPGO 2010 i PGO Województwa Łódzkiego 2011) Odpady komunalne Odpady komunalne z gospodarstw z obiektów domowych [%] infrastruktury [%] Strumień odpadów komunalnych Lp. Odpady kuchenne ulegające biodegradacji Odpady zielone Papier i tektura Odpady wielomateriałowe Tworzywa sztuczne Szkło Metal Odzież, tekstylia Drewno Odpady niebezpieczne Odpady mineralne w tym frakcja popiołowa Razem 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 18% 4% 12% 3% 12% 8% 5% 1% 2% 1% 34% 100% 10% 2% 27% 18% 18% 10% 5% 3% 1% 1% 5% 100% Mając na względzie: brak szczegółowej statystyki dotyczącej wytwarzania odpadów komunalnych w Gminie Miasto Brzeziny; zapewnienie spójności z PGO Województwa Łódzkiego 2011; ilość wytwarzanych odpadów komunalnych na terenie gminy wyliczono według wskaźników generowania ilości odpadów komunalnych proponowanych przez Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych (IETU) w Katowicach i przyjętych dla powiatu brzezińskiego, w tym również miasta Brzeziny w Planie Gospodarki Odpadami Województwa łódzkiego 2011. W związku ze stosunkowo niewielką liczbą mieszkańców (12 370 Mk) miasto Brzeziny zostało zaliczone do bardzo małych miast, w którym wskaźnik wytwarzania odpadów komunalnych jest porównywalny do wskaźnika szacowanego dla obszarów wiejskich i wynosi 170 kg/Mk/r. 9 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Zgodnie z KPGO 2010 oraz PGO WŁ 2011 przyjęto, że 2/3 odpadów komunalnych generują gospodarstwa domowe, a 1/3 odpadów komunalnych powstaje w obiektach infrastruktury. W zawiązku z powyższym ilość odpadów wytwarzanych w Gminie Miasto Brzeziny szacuje się na poziomie ok. 2 103 Mg/rok. Ilość odpadów szacowana na podstawie wskaźników proponowanych przez aktualny PGO Województwa Łódzkiego 2011 różni się znacznie od szacunków przeprowadzonych w pierwszym Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Miasto Brzeziny, gdzie w kalkulacjach posłużono się średnim wskaźnikiem wytwarzania odpadów komunalnych na poziomie 274 kg/Mk/r (średni wskaźnik dla całego kraju wg KPGO). Tab.2 Bilans odpadów komunalnych wytworzonych w Gminie Miasto Brzeziny w 2007 (wg KPGO 2010 i PGO WŁ 2011) Lp. 1 2 3 3-1 3-2 3-3 3-4 3-5 3-6 3-7 3-8 3-9 3-10 3-11 4 5 6 Nazwa Odpady komunalne segregowane i zbierane selektywnie Odpady zielone z ogrodów i parków Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Odpady kuchenne ulegające biodegradacji Odpady zielone Papier i tektura Odpady wielomateriałowe Tworzywa sztuczne Szkło Metal Odzież, tekstylia Drewno Odpady niebezpieczne Odpady mineralne w tym frakcja popiołowa Odpady z targowisk Odpady z czyszczenia ulic i placów Odpady wielkogabarytowe Razem Ilość [Mg] 43,32 58,25 1856,23 289,57 63,11 306,28 139,22 256,16 159,64 92,81 29,70 31,56 18,56 469,63 20,40 44,79 80,33 2103,32 Ilości faktycznie zebranych na terenie Gminy Miasto Brzeziny odpadów komunalnych w latach 2006-2008 określono na podstawie sprawozdań rocznych przekazanych przez firmy świadczące usługi w zakresie zbierania i transportu tego rodzaju odpadów. Łączna ilość odpadów zaczerpnięta ze sprawozdań znacznie odbiega od kalkulowanej na podstawie wskaźników KPGO 2010 ilości odpadów generowanych w Gminie Miasto Brzeziny. 10 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Tab.3. Ilość odpadów zebranych od mieszkańców Gminy Miasto Brzeziny wg sprawozdań firm wywozowych Nazwa firmy zbierającej odpady Kod odpadów 1. REMONDIS Sp. z o.o. 2. CZYSTOŚĆ Sp. z o.o. 3. PHU JUKO 20 03 01 20 03 01 20 03 01 4. TBS Sp. z o.o. 20 03 01 Lp. Łącznie Ilość odpadów [Mg] Metoda zagospodarowania 2006 2007 do 30 czerwca 2008 962,280 4,620 4,224 249,33 3 + 5675 m 1220,454 3 + 5675 m 1056,410 4,340 - 557,440 - Składowanie Składowanie Składowanie 1290,870 620,03 Składowanie 2351,620 1177,470 Według uzyskanych informacji zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych w chwili obecnej objętych jest 70% mieszkańców gminy. Szacuje się, że taki procent mieszkańców ma podpisane umowy z firmami wywozowymi na odbiór odpadów komunalnych. 2.1.2. Odpady ulegające biodegradacji Odpady ulegające biodegradacji stanowią znaczną część strumienia odpadów komunalnych. Zgodnie ze wskazówkami KPGO 2010 wykonano bilans odpadów ulegających biodegradacji dla Gminy Miasto Brzeziny. W poniższej tabeli przedstawiono szacowaną ilość odpadów biodegradowalnych wytworzonych przez mieszkańców gminy w 2007 roku. Odpady ulegające biodegradacji zgodnie z kalkulacją stanowią ok. 38 % strumienia odpadów komunalnych. Tab. 4. Ilość wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji w 2007 [wg KPGO 2010] Lp. 1. 2. 3. 4. 5. Nazwa Papier i tektura zbierane selektywnie Odzież i tekstylia Odpady zielone (z ogrodów i parków) Odpady ulegające biodegradacji wchodzące w strumień zmieszanych odpadów komunalnych Odpady z targowisk (część ulegająca biodegradacji) Razem Ilość [Mg] 12 1 58 700 14 786 W chwili obecnej biodegradowalna część niesegregowanych odpadów komunalnych właściwie nie jest wykorzystywana. Odpady zmieszane nie podlegają sortowaniu i w całości są składowane na składowisku odpadów. Część wytworzonych odpadów, zbieranych selektywnie przez mieszkańców jest wykorzystywana we własnym zakresie. Odpady te wykorzystuje się w przydomowych kompostowniach (obierki, odpady kuchenne), skarmiania zwierząt czy ogrzewania mieszkań (papier). Bardzo niewielki procent odpadów jest zbierany selektywnie i oddawany do odzysku (tj. papier, tektura, szkło, plastik). 11 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 2.1.3. Regulamin utrzymania czystości i porządku w Gminie Miasto Brzeziny Ustawa z dn. 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236 poz. 2008 ze zm.) określa zadania gminy i obowiązki właścicieli nieruchomości. Utrzymanie porządku i czystości w gminie, organizacja zbiórki odpadów, wprowadzenie odpowiedniego i zgodnego z przepisami systemu gospodarki odpadami należy do zadań własnych gminy. Od dnia 29 listopada 2007 obowiązuje nowy Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miasto Brzeziny zatwierdzony Uchwałą Rady Miasta Brzeziny Nr XV/94/07. Regulamin nakłada następujące obowiązki na właścicieli nieruchomości w zakresie gospodarowania odpadami: wyposażenie nieruchomości w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymanie tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym porządkowym i technicznym; utrzymywanie w należytym stanie sanitarnym miejsc ustawienia pojemników na odpady; usuwania odpadów z niezabudowanych części nieruchomości tj.: z podwórzy, przejść, bram; zbieranie powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymogami określonymi w regulaminie Zgodnie z § 5 Regulaminu zakazuje się: zakopywania, wywożenia i wysypywania odpadów w miejscach do tego nie przeznaczonych; Zgodnie z § 7 Właściciele nieruchomości zobowiązani są do: prowadzenia selektywnego zbierania odpadów komunalnych; zbierania odpadów wielkogabarytowych i odpadów z remontów w wydzielonym miejscu na terenie nieruchomości w sposób nie utrudniający korzystania z nieruchomości i usuwania odpadów w terminie uzgodnionym z firmą wywozową; zbierania odpadów niebezpiecznych powstających w gospodarstwach domowych w sposób selektywny i odbierane oraz poddane unieszkodliwianiu za pomocą podmiotów uprawnionych do działalności w zakresie gospodarowania określonym rodzajem odpadów niebezpiecznych (transport, odzysk, unieszkodliwianie); przechowywania i okazywania osobom posiadającym pisemne upoważnienie Burmistrza Miasta Brzeziny umowy zawartej z firmą wywozową oraz dowodów płacenia za jej usługi (z okresu conajmniej ostatnich dwunastu miesięcy); zabrania się spalania odpadów komunalnych oraz odpadów pochodzących z zakładów krawieckich i dziewiarskich; 12 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 stałe odpady komunalne muszą być odbierane z terenu nieruchomości w terminach uzgodnionych z firmą wywozową, z częstotliwością zapewniającą utrzymanie właściwego stanu sanitarno-higienicznego i estetycznego nieruchomości i nie rzadziej niż: odpady ulegające biodegradacji w zabudowie wielorodzinnej – raz w miesiącu; odpady ulegające biodegradacji w zabudowie jednorodzinnej – raz na dwa tygodnie; odpady wielkogabarytowe, z remontów oraz niebezpieczne – raz w miesiącu; pozostałe odpady w zabudowie wielorodzinnej – raz na dwa tygodnie; pozostałe odpady w zabudowie jednorodzinnej – raz w miesiącu; odpady ulegające biodegradacji mogą być poddawane procesom kompostowania na trenie nieruchomości wyłącznie dla własnych potrzeb; odpady komunalne mogą być zbierane na terenie nieruchomości wyłącznie w pojemnikach lub kontenerach na ten cel przeznaczonych; każda nieruchomość musi być wyposażona w pojemnik na odpady o pojemności min. 110 l; dla potrzeb selektywnej zbiórki odpadów zezwala się na stosowanie w rejonach zabudowy jednorodzinnej worków o pojemności nie mniejszej niż 100 l; Do zaopatrzenia nieruchomości w worki zobowiązana jest firma wywozowa w ramach kosztów wywozu określonych w umowie. Zgodnie z § 8 Regulaminu gmina może ustawić w miejscach publicznych, na terenach będących jej własnością pojemniki przeznaczone na selektywną zbiórkę odpadów, które niezależnie od indywidualnego, selektywnego zbierania uzupełniają gminny system selektywnej zbiórki odpadów. Zgodnie z § 10 ilość odpadów komunalnych zbieranych w sposób selektywny przez właścicieli lub zarządców nieruchomości musi być rejestrowana przez firmę wywozową, z którą mają oni podpisane umowy na odbiór tych odpadów. Zgodnie z § 13 odpady inne niż komunalne powstające na terenie nieruchomości winny być zbierane i gromadzone oddzielnie oraz jednoznacznie wyodrębnione od odpadów komunalnych. Firma wywozowa obowiązana jest do odbierania wszystkich selektywnie zbieranych rodzajów odpadów komunalnych, w tym powstających w gospodarstwach domowych odpadów wielkogabarytowych, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, odpadów z remontów, odpadów niebezpiecznych oraz odpadów ulegających biodegradacji. 13 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 2.1.4. Aktualny sposób zbiórki odpadów w Gminie Miasto Brzeziny 1) Zbiórka odpadów niesegregowanych Sposób zbiórki odpadów niesegregowanych na terenie Gminy Miasto Brzeziny jest typowy dla warunków polskich i nie odbiega pod względem technicznym (stosowanych pojemników, samochodów) od przyjętych standardów. Odpady z osiedli mieszkaniowych, ulic Odpady niesegregowane gromadzone w ogólnie dostępnych kontenerach i pojemnikach na terenie osiedli mieszkaniowych oraz pojemnikach rozstawionych przy chodnikach, ulicach, placach, zbierane są przez firmę Remondis Sp. z o.o. Oddział w Łodzi. Na terenie miasta ustawionych jest 150 szt. koszy ulicznych (betonowe, tworzywowe, metalowe). Kosze opróżniane są również przez firmę Remondis Sp. z o.o. Oddział w Łodzi na podstawie umowy obowiązującej do dnia 31 października 2009 r. Odpady z domków jednorodzinnych Odpady niesegregowane gromadzone przez mieszkańców domków jednorodzinnych w pojemnikach na terenie posesji, opróżniane są przez firmę Remondis, która od dnia 11 sierpnia 2008 r. posiada decyzję uprawniającą do zbierania odpadów. Odbiór odpadów z posesji odbywa się na podstawie umowy podpisanej indywidualnie przez firmą wywozową z mieszkańcami. 2) Selektywna zbiórka odpadów Selektywna zbiórka odpadów prowadzona jest systemem pojemnikowym („na donoszenie”) w formie tzw. „gniazd ekologicznych”. Pojemniki ustawiane są w zestawach na różne surowce, w stałych łatwo dostępnych dla mieszkańców punktach, np. przy szkołach, urzędach. W ramach selektywnej zbiórki zbierane jest: szkło białe, szkło kolorowe, tworzywo sztuczne i papier. Do tej pory domki jednorodzinne nie były objęte zbiórką selektywną. Na podstawie nowych umów podpisywanych z firmami świadczącymi usługi w zakresie zbierania odpadów firma wywozowa ma obowiązek zapewnić odbiór od mieszkańców również odpadów zbieranych selektywnie. 3) Zbiórka odpadów niebezpiecznych i problemowych Zbiórka odpadów niebezpiecznych tj. sprzęt elektryczny i elektroniczny, urządzenia zawierające freony itp. oraz odpadów wielkogabarytowych odbywa się w ramach organizowanych, kilkudniowych akcji w ciągu roku. Odpady zbierane są na terenie Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej i Towarzystwa Budownictwa Społecznego w specjalnych pojemnikach. Odpady wielkogabarytowe natomiast są zbierane bezpośrednio ze zgłoszonych wcześniej posesji. 14 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Zbiórka zużytych baterii odbywa się na terenie miasta przez cały rok. Pojemniki na zużyte baterie znajdują się w: holu Urzędu Miasta, Gimnazjum, Szkole Podstawowej Nr 1, Szkole Podstawowej Nr 2. Zebrane baterie odbiera nieodpłatnie Organizacja Odzysku REBA S.A. Zbiórki zużytych baterii odbywają się również w Przedszkolu Nr 3 oraz Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1. 2.1.5. Zbiórka selektywna odpadów komunalnych Gmina Miasto Brzeziny prowadzi selektywną zbiórkę odpadów z tworzyw sztucznych, szkła i papieru. Pierwsza zbiórka została zorganizowana w 2003r. Gmina zakupiła wtedy 5 szt. pojemników siatkowych do zbierania odpadów z tworzyw sztucznych. W latach 2003 i 2004 zebrane w pojemnikach odpady odbierane były nieodpłatnie przez uprawnionego odbiorcę. Gmina co roku zwiększa ilość zakupionych pojemników, co przedstawia poniższa tabela. Tab.5. Ilość pojemników na odpady zbierane selektywnie zakupione przez gminę w latach 2003-2008 Przeznaczenie pojemników Lp. 1 2 3 4 szkło białe szkło kolorowe tworzywo sztuczne papier Ilość zakupionych pojemników 2003 5 5 2005 2007 Ilość [szt] 4 4 6 1 15 3 3 7 13 Łączna ilość pojemników 2008 8 8 8 7 31 15 15 19 15 64 W chwili obecnej na terenie gminy ustawione są łącznie 64 pojemniki do selektywnej zbiórki tworzyw sztucznych, szkła białego i kolorowego oraz papieru. Do 31 grudnia 2008 r. odpady zbierane selektywnie odbierane były przez firmę F.H. „REMARK” Marek Gralec z Brzezin na podstawie corocznie podpisywanej umowy na opróżnianie pojemników. Firma przekazywała odpady następującym firmom: odpady z tworzyw sztucznych – do REPEX Sp. z o.o., Kruszów, ul. Żeromińska 17 95-080 Tuszyn, papier i tektura – do P.H.U. MAKSUR Iwona Matyla – Pyszka, Ryszard Pyszka, Stare Skoszewy 34, 92-701 Łódź; opakowania ze szkła – do KRYNICKI RECYKLING S.A., ul Iwaszkiewicza 48/23, 10-089 Olsztyn. Od 1 stycznia 2009 r. odpady zbierane selektywnie odbierane są przez firmę Remondis Sp. z o.o. Oddział w Łodzi. Firma przekazuje je dalej do Sortowni odpadów przy ul. Swojskiej w Łodzi. W poniższej tabeli przedstawiono ilość zebranych selektywnie odpadów na przełomie 2006-2008. 15 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Tab.6. Ilość selektywnie zebranych odpadów na terenie Gminy Miasto Brzeziny na przełomie 2006-2008 Kod odpadów Nazwa 1. 15 01 02 2. 3. Lp. Ilość odpadów zebranych przez gminę i przekazanych do odzysku i recyklingu [Mg] 2006 2007 2008 Opakowania z tworzyw sztucznych 6,40 7,30 8,50 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury 0,30 0,70 0,80 15 01 07 Łącznie Opakowania ze szkła 13,40 20,10 15,20 23,20 39,90 49,20 2.1.6. Selektywna zbiórka odpadów niebezpiecznych i problemowych Jak już wspomniano zbiórka odpadów niebezpiecznych i problemowych odbywa się w ramach organizowanych jednorazowo, kilkudniowych akcji w ciągu roku. Odpady zbierane są na terenie Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej i Towarzystwa Budownictwa Społecznego w specjalnych pojemnikach. Odpady wielkogabarytowe natomiast są zbierane bezpośrednio ze zgłoszonych wcześniej posesji. Poniżej zestawiono ilości odpadów zebranych w ciągu ostatnich lat: Tab.7. Ilość odpadów niebezpiecznych i problemowych zebranych przez gminę w latach 2004-2007 Lp. Nazwa 1. Baterie i akumulatory 2. Leki Opakowania zawierające pozostałości 3. substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone Zużyte urządzenia elektryczne i 4. elektroniczne Odpady z przetwórstwa włókien 5. tekstylnych 6. Sorbenty materiały filtracyjne Razem 7. Lampy fluorescencyjne 8. Urządzenia zawierające freony Ilość odpadów niebezpiecznych i problemowych zebranych przez gminę [Mg] 2004 2005 2006 2007 2008 0,1610 0,0930 0,130 0,233 0,0005 0,0015 0,0017 0,0120 0,0220 0,0520 0,0037 - 0,5940 1,0560 1,4720 1,3370 2,680 - - - 0,0820 - 0,7675 31 szt 1 szt. 1,0795 72 szt. 5 szt. 1,6170 83 szt. 0,395 Mg 0,2760 1,8304 66 szt. 8 szt. 2,9130 - Stwierdza się, że organizowane akcje zbiórki odpadów niebezpiecznych i problemowych cieszą się coraz większym zainteresowaniem społecznym i przynoszą coraz lepsze efekty. 2.1.7. Akcja edukacyjna Urząd Gminy Miasto Brzeziny od 2005 roku prowadzi edukację ekologiczną na terenie gminy. W ramach edukacji przeprowadzono gospodarowaniem odpadami: 16 działania m.in. związane z Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 1) W 2005: I miejski bieg ekologiczny EKO-BRZEZINY 2005 – 29.04.2005 dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych; Celem imprezy było podnoszenie świadomości nt. znaczenia gospodarki odpadami dla ochrony środowiska; Konkurs: „Selektywna zbiórka odpadów w Brzezinach-trudne początki”; Konkurs trwał od 10.10.2005 do 31.12.2005; Konkurs był skierowany do dzieci i młodzieży szkół podstawowych i placówek oświatowych na terenie Brzezin; Warsztaty dla uczniów III klas Gimnazjum oraz mieszkańców pt. „Ciepło w twoim domu”; Termin: listopad-grudzień 2005; Artykuły w Brzezińskim Informatorze Samorządowym- podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców. 2) W 2006: II miejski bieg ekologiczny EKO-BRZEZINY 2006 – 12.05.2006 dla uczniów szkół; Celem akcji było uświadomienie uczniom zagrożeń dla środowiska naturalnego oraz kształtowanie postaw, wartości i przekonań uwzględniających troskę o jakość środowiska a w szczególności zachowań człowieka przyjaznych wobec środowiska ; Konkurs: „Niska emisja – fotoreportaż”; Termin: 15.01.2006-28.02.2006 Artykuły w Brzezińskim Informatorze Samorządowym- podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców. 3) W 2007: III miejski bieg ekologiczny EKO-BRZEZINY 2007 – 11.05.2007 dla uczniów szkół; Celem akcji było uświadomienie uczniom zagrożeń dla środowiska naturalnego oraz kształtowanie postaw, wartości i przekonań uwzględniających troskę o jakość środowiska a w szczególności zachowań człowieka przyjaznych wobec środowiska ; Akcja SPRZĄTANIE ŚWIATA – POLSKA 2007 „Oszczędzaj. Wyłączaj. Odzyskuj. Świeć przykładem!” Akcja przeprowadzona została w terminie 14-15.09.2007 dla dzieci i młodzieży szkół i placówek oświatowych z terenu Brzezin. Artykuły w Brzezińskim Informatorze Samorządowym- podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców. 2.1.8. Wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania odpadów Zgodnie z informacją przekazaną przez Urząd Miasta Brzeziny w dniu 31 lipca 2008 zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu miasta Brzeziny na dzień 31 lipca 2008 posiadały trzy firmy: 17 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Tab.8. Lista firm wywozowych posiadających decyzję na odbieranie odpadów komunalnych w gminie do 31 lipca 2008 Lp. Nazwa przedsiębiorstwa Data wydania decyzji Znak Zakres 1 PHU „JUKO” 10.04.2006 IGM.7066-1/06 2 „Czystość” Sp. z o.o. 19.10.2006 IGM.7066-2/06 3 REMONDIS Sp. z o.o. 30.03.2007 IGM.7066-1/07 Odbiór + transport: -odpady komunalne; -nieczystości płynne Odbiór + transport: -odpady komunalne Odbiór + transport: -odpady komunalne Zgodnie z Ustawą z dnia 13 września 1996 o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236 poz. 2008 ze zm.) oraz Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 30 grudnia 2005 w sprawie szczegółowego sposobu określania wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia (Dz. U. 2006 Nr 5 poz. 33) Burmistrz Miasta Brzeziny w dniu 6 lutego 2008 wydała zarządzenie określające wymagania dla przedsiębiorców ubiegających się o uzyskanie decyzji na świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Zgodnie z § 1 zarządzenia firma ubiegająca się o uzyskanie decyzji jest zobowiązana do: dysponowania pojazdami specjalistycznymi o konstrukcji pozwalającej na załadunek, transport i wyładunek odpadów w sposób nie powodujący zanieczyszczenia środowiska; pojazdy specjalistyczne muszą być dostosowane do odbierania odpadów niesegregowanych, z selektywnej zbiórki odpadów zebranych w workach, z selektywnej zbiórki odpadów zebranych w pojemnikach do selektywnej zbiórki, odpadów wielkogabarytowych, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, odpadów z remontów oraz odpadów niebezpiecznych; pojazdy muszą być zarejestrowane, oznakowane i zapewnić bezpieczeństwo i higienę pracy osób zatrudnionych; pojazdy muszą być myte po zakończeniu każdego dnia użytkowania, oraz odkażane po każdych 14 dniach ich użytkowania; dysponowania pojemnikami i workami przeznaczonymi do zbierania odpadów, w szczególności do zbierania odpadów w sposób selektywny; dysponowania bazą techniczną zapewniającą możliwość mycia i dezynfekcji pojazdów lub posiadania umowy z przedsiębiorcą świadczącym usługi w zakresie mycia lub dezynfekcji; 18 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 przekazywania zebranych odpadów do dalszego przetworzenia, odzysku lub unieszkodliwiania przez instalacje i urządzenia posiadające stosowne zezwolenia oraz zgodnie z Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami. Zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 175 poz. 1458) w terminie 6 miesięcy od dnia podania do publicznej wiadomości ww. wymagań przedsiębiorcy są zobowiązani dostosować swoją działalność do zmian wprowadzonych ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz wystąpić z wnioskiem o zmianę posiadanego zezwolenia. W związku z powyższym na terenie miasta Brzeziny formalnie działają następujące firmy odbierające odpady komunalne od mieszkańców: Tab.9. Lista firm wywozowych posiadających decyzję na odbieranie odpadów komunalnych w gminie, stan na 31.12.2008 r. Lp. Nazwa przedsiębiorstwa Data wydania decyzji Znak Zakres 1 REMONDIS Sp. z o.o. 11.08.2008 Odbiór + transport odpadów KK.7066-6/08 komunalnych niesegregowanych i selektywnie zbieranych 2 CZYSTOŚĆ Sp. z o.o. 03.09.2008 Odbiór + transport odpadów KK.7066-13/08 komunalnych niesegregowanych i selektywnie zbieranych 3 PHU „JUKO” 17.10.2008 Odbiór + transport odpadów KK.7066-17/08 komunalnych niesegregowanych i selektywnie zbieranych 2.1.9. Rodzaj i charakterystyka instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów 2.1.9.1. Składowisko odpadów komunalnych w Brzezinach Charakterystyka instalacji W chwili obecnej na terenie Gminy Miasto Brzeziny znajduje się jedno składowisko odpadów komunalnych w Brzezinach posiadające pozwolenie zintegrowane na prowadzenie działalności w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Składowisko zlokalizowane jest na zachodnim krańcu miasta Brzeziny w odległości ok. 2 km od centrum miasta. Składowisko powstało na obszarze wyrobiska ilastych surowców mineralnych wydobywanych na potrzeby cegielni „Brzeziny”. Składowisko zajmuje działkę w obrębie geodezyjnym miasta Brzeziny o numerze ewidencyjnym 1224. Powierzchnia terenu zajmowanego przez składowisko łącznie z terenem zaplecza i zielenią ochronną 19 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 wynosi 3,09 ha. Według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z dnia 29.11.2004 zatwierdzonego uchwałą znak: XXVII/120/04 przez Radę Miasta Brzeziny teren składowiska usytuowany jest w obszarze112/NU/PU z przeznaczeniem na tereny istniejących urządzeń gospodarki odpadami, do przekształcenia w kierunku usługowoprodukcyjnym o ewentualnej uciążliwości ograniczonej do granic działki. Funkcję administratora i zarządcy składowiska pełni Zakład Usług Komunalnych na podstawie umowy zawartej pomiędzy Gminą Miasto Brzeziny, a ZUK Sp. z o.o. w Brzezinach. Składowisko eksploatowane jest w oparciu o decyzję Marszałka Województwa Łódzkiego Nr PZ/3 z dnia 30 maja 2008 (pismo znak: RO-VI-KK-66172-3-2008) o udzieleniu Zakładowi Usług Komunalnych Sp. z o.o. pozwolenia zintegrowanego na prowadzenie składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Brzezinach. Na składowisku znajduje się jedna kwatera robocza, która w chwili obecnej jest eksploatowana. Powierzchnia kwatery wynosi 1,7 ha. Instalacja wyposażona jest w: wagę samochodową, barak z przeznaczeniem na magazynowanie odpadów niebezpiecznych, brodzik dezynfekcyjny, zbiornik odcieków, trzy piezometry do monitoringu wód podziemnych; trzy studnie odgazowujące z biofiltrami; kompaktor, ładowarkę; beczkowóz, Teren składowiska jest ogrodzony, dozorowany oraz posiada pas zieleni ochronnej. Procesy odzysku i unieszkodliwiania prowadzone na składowisku Zgodnie z pozwoleniem zintegrowanym na składowisku w Brzezinach mogą być prowadzone: procesy odzysku odpadów metodą R14 tj. inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części; procesy unieszkodliwiania odpadów metodą D5 tj. składowanie na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na składowiskach inne niż niebezpieczne. Powyższe metody odzysku i unieszkodliwiania zakwalifikowane zostały w oparciu o ustaloną kwalifikację metod zamieszczoną w ustawie o odpadach, w załączniku nr 5 i załączniku nr 6. 20 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Lista odpadów przeznaczonych do odzysku, na które składowisko posiada pozwolenie została przedstawiona w poniższej tabeli. Odpady przeznaczone do odzysku mogą być magazynowane na terenie składowiska w wydzielonych i odpowiednio przystosowanych miejscach. Tab.10. Lista odpadów, które mogą być poddawane procesom odzysku na terenie Składowiska Odpadów w Brzezinach Lp Kod odpadu 1 2 3 02 01 01 19 08 01 19 08 02 4 19 08 05 5 19 09 01 6 7 19 12 09 ex 10 01 01 8 9 17 01 01 17 01 02 10 ex 17 01 03 Rodzaje i ilość odpadów przewidzianych do odzysku Nazwa odpadu Ilość [Mg/rok] Warunki odzysku Osady z mycia i czyszczenia 20,000 Po higienizacji wapnem Skratki 100,000 do przesypywania odpadów Zawartość piaskowników 50,000 w kwaterze, po zmieszaniu Ustabilizowane komunalne z ziemią w proporcji 2:8 osady ściekowe 200,000 - materiał przesypkowy Osady ze wstępnej filtracji wody 15,000 Do przesypywania odpadów Materiały (np. piasek, w kwaterze składowiska kamienie) 50,000 Żużle 15,000 Odpady betonu oraz gruzu Do utwardzania dróg z rozbiórek i remontów 100,000 technologicznych-dojazdowych Gruz ceglany 100,000 do kwater- materiał Odpady innych materiałów podsypkowy pod płyty ceramicznych i elementów betonowe drogowe wyposażenia (wykonane z ceramiki) 30,000 Lista odpadów przeznaczonych do unieszkodliwiana, na które składowisko posiada pozwolenie została przedstawiona w poniższej tabeli. Odpady przeznaczone do unieszkodliwiania, zgodnie z decyzją należy bezpośrednio poddawać procesowi składowania bez możliwości magazynowania na terenie składowiska. Tab.11. Lista odpadów, które mogą być poddawane procesom unieszkodliwiania na terenie Składowiska Odpadów w Brzezinach Lp 1 2 3 Rodzaje i ilość odpadów przewidzianych do unieszkodliwiania Kod odpadu Nazwa odpadu Ilość [Mg/rok] 19 09 01 Odpady ze wstępnej filtracji i skratki 120,000 19 09 02 Osady z klarowania wody 20,000 19 09 99 Inne nie wymienione odpady 20,000 4 5 6 7 20 03 01 20 03 02 20 03 03 20 03 06 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Odpady z targowisk Odpady z czyszczenia ulic i placów Odpady ze studzienek kanalizacyjnych 4500,000 50,000 150,000 10,000 8 20 03 99 Odpady komunalne nie wymienione w innych grupach 150,000 Możliwości składowania na składowisku odpadów komunalnych w Brzezinach kończą się. Zgodnie z przekazanymi przez ZUK sp. z o.o. informacjami przy obecnym strumieniu odpadów kierowanych na składowisko zapełnienie składowiska może nastąpić za 3 lata. 21 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 W związku z tym w interesie gminy jest rozwinięcie selektywnej zbiórki odpadów w celu zmniejszenia ilości odpadów trafiających do unieszkodliwiania na składowisku. 2.1.9.2. Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe LEMI Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe LEMI prowadzi działalność w zakresie zbierania i odzysku odpadów związanych z funkcjonowaniem skupu metali żelaznych i nieżelaznych zgodnie z decyzją Starosty Powiatowego z dn. 7 kwietnia 2003 znak: RŚ.7644-1-10/03. Przedsiębiorstwo posiada zatwierdzony program gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Proces odzysku W decyzji zostały wyszczególnione rodzaje i ilości odpadów przewidzianych do odzysku. Rodzaje i ilości odpadów przedstawia poniższa tabela: Tab.12. Lista odpadów przewidzianych do odzysku przez PHU LEMI Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Rodzaje i ilość odpadów przewidzianych do odzysku Kod odpadu Nazwa odpadu Ilość [Mg/rok] Odpady z tłoczenia i piłowania 12 01 01 żelaza oraz jego stopów 1,000 Odpady z toczenia i piłowania 12 01 03 metali nieżelaznych 0,200 15 01 04 Opakowania z metali 1,000 16 01 03 Zużyte opony 0,500 16 01 17 Metale żelazne 10,000 16 01 18 Metale nieżelazne 0,500 17 04 01 Miedź, brąz, mosiądz 1,000 17 04 02 Aluminium 1,500 17 04 03 Ołów 0,500 17 04 04 Cynk 0,500 17 04 05 Żelazo i stal 150,000 17 04 06 Cyna 0,500 Zgodnie z pozwoleniem prowadzony odzysk polega na magazynowaniu odpadów, które poddawane są recyklingowi. Jest to działanie oznaczone symbolem R13, wg załącznika nr 5 do ustawy o odpadach: magazynowanie odpadów, które mają być poddane któremukolwiek z działań wymienionych w punktach od R1 do R12 (z wyjątkiem tymczasowego magazynowania w czasie zbiórki w miejscu, gdzie odpady są wytwarzane). Odpady po zebraniu większej partii są transportowane do następnego posiadacza odpadów (huta). Odpady są magazynowane częściowo w kontenerach ustawionych w wydzielonym miejscu placu, na utwardzonym podłożu oraz w części bezpośrednio na utwardzonym podłożu, w sąsiedztwie kontenerów. Działania polegające na odzysku zbieranych odpadów prowadzone są na terenie składu opału prowadzonego przez Przedsiębiorstwo przy ul. Kilińskiego 11/13 w Brzezinach, stanowiącego podstawowy profil działalności PHU LEMI. 22 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 2.1.10. Ocena aktualnego stanu gospodarki odpadami w Gminie Miasto Brzeziny Obecnie na obszarze gminy nie funkcjonuje system gospodarki odpadami komunalnymi rozumiany jako zintegrowany kompleks działań ukierunkowany na planowe osiągnięcie zamierzonego celu i spełnienie wszystkich wymogów przepisów prawnych dotyczących gospodarki odpadami komunalnymi. Odpowiedzialna ustawowo za prowadzenie gospodarki odpadami komunalnymi gmina ze względu na wielkość i potencjał nie może skutecznie kreować i wdrażać autonomicznych systemów gospodarki odpadami komunalnymi szczególnie unieszkodliwiania. Jest więc konieczne zaangażowanie w zakresie odzysku i się ze strony gminy w działania powiatowe i wojewódzkie aby zapewnić korzystne dla siebie rozwiązanie problemu gospodarki odpadami w gminie wspólnie z jednostkami samorządów gmin sąsiednich i na szczeblu wyższym. Analizując aktualny stan gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy stwierdzono, że na obszarze omawianej jednostki administracyjnej funkcjonuje system zbiórki odpadów niesegregowanych oraz system selektywnej zbiórki, który aktualnie się rozwija. Zbiórkę i transport odpadów niesegregowanych prowadzą firmy posiadające stosowne zezwolenia wydane przez Burmistrza. Odpady zebrane z terenu miasta deponowane są na składowisku w Brzezinach. Selektywna zbiórka zapewnia na razie niewielki odzysk surowców wtórnych tj. szkło, papier, tworzywo sztuczne w wysokości niecałych 2% w stosunku do odpadów komunalnych niesegregowanych - wytworzonych i zbieranych na terenie gminy. Pojemniki na odpady selektywnie zbierane opróżniane są przez firmę Remondis Sp. z o.o. na podstawie umowy z Gminą Miasto Brzeziny i trafiają do punktów odzysku. Na terenie gminy brak jest selektywnej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji. Zbiórka zużytych baterii odbywa się na terenie miasta przez cały rok. Pojemniki na zużyte baterie znajdują się w szkołach oraz w holu Urzędu Miasta. Zebrane baterie odbiera nieodpłatnie Organizacja Odzysku REBA S.A. Gmina nie ma podpisanej umowy z organizacją, odbiór odbywa się na zasadzie zgłoszenia. Sprzęt elektryczny i elektroniczny zbierany jest podczas jednorazowych akcji w ciągu roku. Organizowane akcje zbiórki odpadów niebezpiecznych i problemowych cieszą się coraz większym zainteresowaniem społecznym i przynoszą coraz lepsze efekty. Poziom wdrożenia selektywnej zbiórki odpadów należy uznać jednak za niewystarczający. Odpady niebezpieczne (baterie, leki) prawdopodobnie w znacznej mierze trafiają łącznie z zmieszanymi odpadami komunalnymi na składowisko odpadów w Brzezinach. 23 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Koszty związane z zagospodarowaniem odpadów komunalnych ponoszone są przez mieszkańców poprzez uiszczanie opłaty dla przedsiębiorców zajmujących się ich zbieraniem na warunkach umownych. Znacząca część mieszkańców gminy (30%) nie ma podpisanych umów z podmiotami uprawnionymi do odbierania odpadów komunalnych. Z racji, że nie wszyscy mieszkańcy gminy korzystają z tego typu usług, przyjmuje się, że zagospodarowują je we własnym zakresie tj.: sami gromadzą i odwożą na składowiska lub na miejsca nielegalnego składowania odpadów, ewentualnie spalają w kotłach do ogrzewania mieszkań. W związku z brakiem konkretnej informacji ze strony właścicieli warsztatów, sklepów, zakładów usługowych, z którymi przeprowadzony został wywiad telefoniczny odnośnie metody zagospodarowania odpadów innych niż niesegregowane odpady komunalne, przypuszcza się, że odpady wytwarzane w małej przedsiębiorczości handlowo-usługowej w znacznym stopniu trafiają również do strumienia odpadów komunalnych składowanego na składowisku. 2.2. Odpady niebezpieczne 2.2.1. Odpady zawierające azbest Wyroby azbestowe są odpadem, który wykazuje szkodliwe działanie przede wszystkim na zdrowie ludzkie. Szczególnie niebezpieczny jest pył azbestowy zawierający włókna azbestowe, które przez układ oddechowy mogą dostawać się do organizmu człowieka. Wdychany azbest powodować może bardzo poważne choroby układu oddechowego np. nowotwory płuc. Ze względu na swoje właściwości termoizolacyjne i dźwiękochłonne oraz odporność na działanie kwasów i zasad azbest przez wiele lat stosowany był w budownictwie, energetyce, przemyśle chemicznym itp. Powszechnie zastosowanie znalazł jako płyty faliste azbestowo-cementowe do pokrycia dachów z oraz jako rury azbestowo cementowe w systemach wodociągowych. Ze względu na wykazaną szkodliwość azbestu 19 czerwca 1997 roku weszła w życie ustawa o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 1997 r. Nr 101, poz.628 ze zm.) Na mocy ustawy: zakazano produkcji wyrobów zawierających azbest, importu wyrobów azbestowych oraz obrotu azbestem i wyrobami zawierającymi ten surowiec. Ustawa przedłużała o 12 miesięcy produkcję płyt falistych azbestowo-cementowych dla budownictwa w czterech zakładach wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy. Zgodnie z ustawą produkcja płyt została zakończona we wszystkich zakładach do 28 września 1998r., a z dniem 28 marca 1999r. nastąpił zakaz obrotu tymi płytami. Wyjątek stanowi tylko 24 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 azbest i wyroby zawierające azbest dopuszczone do produkcji lub do wprowadzania na polski obszar celny spośród wyrobów określonych w załączniku nr 1 do ustawy. Wykaz tych wyrobów określa corocznie Minister Gospodarki w drodze rozporządzenia. W/w ustawa praktycznie zamknęła okres stosowania wyrobów zawierających azbest w Polsce, pozostał natomiast problem sukcesywnego usuwania zużytych wyrobów w sposób nie zagrażający zdrowiu ludzi i zanieczyszczaniu środowiska. Według § 2 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2002 w sprawie przedkładania wojewodzie informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. z 2002 r. Nr 175 poz. 1439) wójt, burmistrz i prezydent miasta są zobowiązani do przedkładania informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska do 31 marca każdego roku za rok poprzedni począwszy od danych z 2003. Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Urzędu Miasta Brzeziny w mieście Brzeziny do tej pory (stan na 31 grudnia 2007) zinwentaryzowano następujące ilości i rodzaje odpadów azbestowych: Tab.13. Lista zinwentaryzowanych wyrobów azbestowych znajdujących się na terenie Gminy Miasto Brzeziny – stan na 31. 12. 2007 Miejsce występowania wyrobu zawierającego azbest (adres) Jednostka miary Ilość 1. 2. Brzeziny, ul. Chopina 2a Brzeziny, ul. Małczewska 1 m² m² 150 450 3. Brzeziny, ul. Kilińskiego 6 m² 230 4. 5. Brzeziny, ul. Uniwersału Połanieckiego 3 Brzeziny, ul. Małczewska 54 m² m² 110 79 6. Brzeziny, ul. M. Konopnickiej 26 m² 73,8 7. Brzeziny, ul. Południowa 19 m² 330 8. Brzeziny, ul. Burskiego 4 m² 180 9. Brzeziny, ul. Burskiego 1 m² 200 10. Brzeziny, ul. Łódzka 26 m² 97 Brzeziny , ul. Berlinga 5 m² 180 Brzeziny, ul. Fredry 29 m² 206 13. Brzeziny, ul. Małczewska 37 m² 120 14. Brzeziny, ul. Irysowa 8 m² 160 15. Brzeziny, ul. Północna 22 m² 150 16. Brzeziny, ul. Okrzei 22 m² 154 17. Brzeziny, ul. Mrocka 1 m² 160 18. Brzeziny, ul. Małczewska 7 m² 200 19. Brzeziny, ul. Irysowa 2 m² 101 20. Brzeziny, ul. Czartoryskiego 4 m² 50 21. Brzeziny, ul. Okrzei 18 m² 352 Lp. 11. 12. Nazwa wyrobu zawierającego azbest Płyty faliste azbestowocementowe dla budownictwa 25 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 22. Brzeziny, ul. Konopnickiej 7 m² 75 23. Brzeziny, ul. Potockiego 21 m² 120 24. Brzeziny, ul. Fredry 37 m² 250 25. Brzeziny, ul. Wojska Polskiego 35 m² 540 26. Brzeziny, ul. Konwaliowa 8 m² 180 Łącznie m² 4897,8 Jednostka miary Ilość mb 600 mb 600 Lp. Nazwa wyrobu zawierającego azbest Miejsce występowania wyrobu zawierającego azbest (adres) 1. Rury azbestowo – cementowe Brzeziny, ul. Mickiewicza, ul. Sienkiewicza, ul. Bohaterów Warszawy Łącznie Zgodnie z „Programem usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” przyjętym przez Radę Ministrów RP w dniu 14 maja 2002 wyroby azbestowe mają być całkowicie usunięte i unieszkodliwione do roku 2032. „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” nakłada obowiązki na poszczególne szczeble jednostek administracji państwowej. Do zadań gminy należy: uwzględnianie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest w gminnych planach gospodarki odpadami, współpraca z lokalnymi mediami celem rozpowszechniania informacji dotyczących zagrożeń powodowanych przez azbest oraz wyroby z azbestem, przygotowywanie wykazów obiektów zawierających azbest oraz rejonów występującego narażenia na ekspozycję azbestu. Gmina przygotowuje się do opracowania gminnego programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest w roku 2009. Na opracowanie programu gmina zabezpieczyła odpowiednie środki finansowe w budżecie miasta. Demontażem wyrobów azbestowych mogą zajmować się uprawnione do prowadzenia takiej działalności firmy budowlane posiadające stosowne decyzje wydawane przez Starostę, na którego terenie azbest będzie usuwany. Zgodnie z informacjami uzyskanymi ze Starostwa Powiatowego na terenie powiatu brzezińskiego, w tym Miasta Brzeziny pozwolenie na działalność w zakresie usuwania odpadów azbestowych posiada kilkanaście firm, które uzyskały w latach 2006-2008 decyzję ws. zatwierdzenia programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi m.in. wyrobów azbestowych. W poniższej tabeli przedstawiono listę uprawnionych firm. 26 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Tab.14. Lista firm uprawnionych do prowadzenia działalności w zakresie usuwania odpadów azbestowych Lp. Nazwa firmy 1 PPHU EKO-MIX; Wrocław, ul. Grabiszyńska 163 HYDROGEOTECHNIKA 2. Sp. z o.o.; Kielce ul. Ścieginnego 262A 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Decyzja Nr RS.7644-1-10/06 RS.7644-1-3/06 PUHP JANUSZ; Skierniewice, ul. Kasprowicza 18 RS.7644-1-7/06 ALBEKO Sieger Sp.j.; Kotowy RS.7644-1-8/06 PPU TERMIPOL; Katowice, ul. Konduktorska 42 RS.7644-1-26/06 POLONICA Sp. z o.o., Kielce ul. 1 maja 191 RS.7644-1-43/06 RS.7644-1-7-07 PPUH BUDO-SERWIS; Łódź RS.7644-1-12-07 PIB INSBUD Krzesińscy Sp.j. Skierniewice, ul. Koziutelskiego 40 RS.7644-1-5/08 Ilość [Mg] Materiały izolacyjne zawierające azbest 170601 500 Materiały konstrukcyjne zawierające azbest 170605 500 Materiały izolacyjne zawierające azbest 170601 2000 Materiały konstrukcyjne zawierające azbest 170605 2000 Materiały izolacyjne zawierające azbest 170601 20 170605 170 170601 200 170605 500 Materiały izolacyjne zawierające azbest 170601 100 Materiały konstrukcyjne zawierające azbest 170605 900 Materiały izolacyjne zawierające azbest 170601 5000 170605 5000 170601 500 170605 500 170601 2000 170605 2000 170601 2000 170605 2000 170601 100 170605 500 170601 1 Materiały konstrukcyjne zawierające azbest Materiały izolacyjne zawierające azbest Materiały konstrukcyjne zawierające azbest Materiały izolacyjne zawierające azbest Materiały konstrukcyjne zawierające azbest INFINITY POLAND Sp.z RS.7644-1-50/06o.o.; Warszawa 07 Zakład Ogólnobudowlany Jan Mroczek; Łódź ul.Starościńska 4A Kod Materiały konstrukcyjne zawierające azbest Materiały izolacyjne zawierające azbest Materiały konstrukcyjne zawierające azbest RS.7644-1-16/06 CLIMBEX Kaczmarek, Kantorski Sp.j. Brzeź k/Opola Rodzaje odpadów azbestowych Materiały izolacyjne zawierające azbest Materiały konstrukcyjne zawierające azbest Materiały izolacyjne zawierające azbest Materiały konstrukcyjne zawierające azbest Materiały izolacyjne zawierające azbest 27 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 2.2.2. Odpady medyczne i weterynaryjne Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 5 ustawy o odpadach odpady medyczne to odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny. Odpady weterynaryjne natomiast zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 8 to odpady powstające w związku z badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w związku z prowadzeniem badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach. Odpady medyczne i weterynaryjne klasyfikowane są według Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 2001 Nr 112 poz. 1206) jako odpady grupy 18. Zgodnie natomiast z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz. U. 2007 Nr 162 poz. 1153) odpady medyczne dzieli się na: odpady zakaźne- odpady niebezpieczne, które zawierają żywe mikroorganizmy lub ich toksyny, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do przyjęcia, że wywołują choroby zakaźne u ludzi lub innych żywych organizmów, są to odpady o kodach: 18 01 02*, 18 01 03*, 18 01 80*, 18 01 82*; odpady specjalne- odpady niebezpieczne które zawierają substancje chemiczne, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby zakaźne u ludzi lub innych organizmów żywych albo mogą być źródłem skażenia środowiska tj. odpady o kodach: 18 01 06*, 18 01 08*, 18 01 10*; odpady pozostałe- odpady nie posiadające właściwości niebezpiecznych tj. odpady o kodach: 18 01 01, 18 01 04, 18 01 07, 18 01 09 i 18 01 81. W Gminie Miasto Brzeziny odpady medyczne wytwarzane są głównie przez Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Brzezinach w tym szpital. W związku z ilością wytwarzanych odpadów niebezpiecznych SPZOZ był zobowiązany do uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów. Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 2 ustawy o odpadach wytwórca odpadów jest obowiązany do uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów, które powstają w związku z eksploatacją instalacji, jeżeli wytwarza powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych rocznie lub powyżej 5 tysięcy Mg odpadów innych niż niebezpieczne rocznie. Zakład posiada decyzję na wytwarzanie odpadów wydaną przez Starostę Powiatowego w Brzezinach: decyzja nr RS.7644-1-24/02-06. Poza tym niewielkie ilości odpadów medycznych produkują przychodnie, gabinety stomatologiczne i Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez poszczególne placówki odpady medyczne zbierane są selektywnie w specjalnie do tego przeznaczonych pojemnikach lub workach. 28 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Worki lub pojemniki są odpowiednio oznakowane. Odpady zakaźne, które przetrzymywane są dłużej niż 48 godzin w większości przypadków przechowywane są w warunkach chłodniczych w temp niższej niż 10°C zgodnie z wymogami Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz.U. 2007 Nr 162 poz. 1153) - § 6 pkt 4. Odpady są przekazywane uprawnionym firmom w celu unieszkodliwienia w specjalistycznych instalacjach. W poniższej tabeli przedstawiono listę wytwórców odpadów medycznych, ilość produkowanych odpadów i ich odbiorcę. Dane zebrano na podstawie ankietyzacji i informacji udzielonych przez Urząd Miasta Brzeziny oraz Urząd Marszałkowski w Łodzi. Tab.15. Ilość wytwarzanych odpadów medycznych na terenie Gminy Miasto Brzeziny – dane 2007 Lp. Nazwa wytwórcy Kod odpadów Ilość odpadów [Mg] 1. Powiatowa Stacja SanitarnoEpidemiologiczna w Brzezinach; ul. Reformacka 3 180103 0,001 Specjalistyczny Gabinet Stomatologiczny 2. Aleksandra Szwarc w Brzezinach; ul. Sienkiewicza 13 180103 0,100 EMKA Handel-Usługi Krzysztof Rdest; Żyrardów, ul. Grota Roweckiego 6 180103 0,060 TPO; Łódź, ul. Mińska 2 0,024 EMKA Handel-Usługi Krzysztof Rdest; Żyrardów, ul. Grota Roweckiego 6 180103 0,100 EMKA Handel-Usługi Krzysztof Rdest; Żyrardów, ul. Grota Roweckiego 6 3. Niepubliczny Zakład Opieki Zdowotnej lek. Stom. J. Jastrzębska w Brzezinach, ul. Św. Anny 13 4. Niepubliczny Zakład Opieki Medycznej RUTAMED w Brzezinach, ul. Sienkiewicza 6 5. Gabinet Dentystyczny ART-DENT s.c. Agnieszka i Maciej Stańczyk w Brzezinach; ul. Moniuszki 50 6. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ALBAMED s.c. w Brzezinach, ul. Piłsudskiego 67 A 180101 180103 0,060 0,015 180109 0,001 Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Brzezinach, ul. M.C. Skłodowskiej 6 180102 0,548 180103 39,000 Łącznie 39,909 7. Odbiorca 180103 EMKA Handel-Usługi Krzysztof Rdest; Żyrardów, ul. Grota Roweckiego 6 Na podstawie przeprowadzonego bilansu ilość odpadów medycznych wytwarzanych na terenie Gminy Miasto Brzeziny wynosi obecnie ok. 40 ton rocznie. Ustalono, że na terenie Gminy Miasto Brzeziny działalność prowadzą dwie lecznice dla zwierząt: Prywatna lecznica weterynaryjna zlokalizowana przy ul. Waryńskiego 45 Lecznica „Cztery łapy”. 29 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Brak jest konkretnych informacji nt. ilości wytwarzanych odpadów przez lecznice. Łączna ilość wytwarzanych odpadów weterynaryjnych szacowana jest na poziomie ok. 0,20 Mg/rok. Właściciele lecznic utrzymują, że odpady oddawane są firmie uprawnionej do zbierania odpadów medycznych i weterynaryjnych i wywożone do spalarni odpadów medycznych w Koninie. 2.2.3. Baterie i akumulatory Baterie i akumulatory po zużyciu stają się odpadem niebezpiecznym dla środowiska i zdrowia człowieka, ze względu na zawartość substancji szkodliwych tj. ołowiu, kadmu, niklu i rtęci. Ze względu na duże rozproszenie miejsc powstawania tego rodzaju odpadów, znaczna ilość baterii i akumulatorów znajduje się w strumieniu odpadów komunalnych i ostatecznie jest deponowana na składowiskach odpadów komunalnych. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) odpadowe baterie i akumulatory zostały zaklasyfikowane do grupy 16 tj.: Odpady nieujęte w innych grupach i podgrupy 16 06 tj.: Baterie i akumulatory: 16 06 01* Baterie i akumulatory ołowiowe; 16 06 02* Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe; 16 06 03* Baterie zawierające rtęć; 16 06 04 Baterie alkaliczne; 16 06 05 Inne baterie i akumulatory; 16 06 06* Selektywnie gromadzony elektrolit z baterii i akumulatorów. Baterie i akumulatory ołowiowe stanowią około 90% całkowitej ilości zużytych baterii i akumulatorów. Głównymi wytwórcami odpadowych akumulatorów są podmioty gospodarcze (głównie branża transportowa) oraz indywidualni użytkownicy samochodów. Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe dzielimy na: wielkogabarytowe wykorzystywane jako źródło prądu stałego do podtrzymywania napięcia m.in. w następujących działach gospodarki: górnictwie, telekomunikacji, kolejnictwie, czy hutach; akumulatory te charakteryzują się długą żywotnością (ok. 10-12 lat); małogabarytowe są wykorzystywane głównie w telefonach bezprzewodowych oraz komórkowych sprzedawanych w latach 1995-2000. Zgodnie z danymi udostępnionymi przez Urząd Gminy Miasto Brzeziny na terenie miasta dwie firmy posiadają pozwolenie na wytwarzanie odpadów m.in. Baterii i akumulatorów ołowiowych klasyfikowanych jako 16 06 01. 30 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Tab.16. Lista firm posiadających pozwolenie na wytwarzanie odpadów z grupy 10 06 01 Lp. Wytwórca odpadu Decyzja nr Kod odpadu Ilość odpadu [Mg] 1. Zakład Usług Komunalnych Sp. z o.o.; Brzeziny, ul. Św.Anny 57 RS.7644-1-48/04-05 160601 0,52 2. PHU LEMI; Brzeziny, ul. Kilińskiego 11/13 RS.7644-1-10/03 160601 0,08 Na podstawie danych uzyskanych z WBD stwierdza się, że Zakład Usług Komunalnych Sp. z o.o. mimo posiadanego zezwolenia na wytwarzanie odpadów 16 06 01 od 2004 do roku 2007 nie potwierdził faktycznego wytworzenia tego rodzaju odpadów. Zużyte akumulatory wytwarzane przez firmę LEMI zgodnie z decyzją na wytwarzanie odpadów z dn. 7 kwietnia 2003 RŚ.7644-1-10/03 są przekazywane do placówek handlowych prowadzących sprzedaż nowych akumulatorów. Przeprowadzony wywiad telefoniczny wśród warsztatów samochodowych, stacji kontroli pojazdów oraz sklepów motoryzacyjnych nie ujawnił znaczącej produkcji zużytych akumulatorów. Zazwyczaj deklarowano, że sporadyczna potrzeba wymiany zużytych akumulatorów na nowe odbywa się w formie zwrotu starego akumulatora do sklepu lub producenta w celu odzyskania opłaty depozytowej. Zgodnie bowiem z art. 20-21 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. 2001 Nr 63, poz. 639 ze zm.) sprzedawca detaliczny akumulatora kwasowo-ołowiowego jest obowiązany przy jego sprzedaży do przyjęcia zużytego akumulatora. Ponadto sprzedawca posiada obowiązek do pobierania opłaty depozytowej w wysokości 30 zł, jeżeli kupujący nie przekazał mu zużytego akumulatora. Ten zapis prawny ma na celu spowodowanie opłacalności legalnego wycofywania z użytku zużytych akumulatorów, gdyż sprowadza się do tego, że kupujący przy zakupie nowego akumulatora korzysta z rabatu w wysokości 30 zł. W celu umożliwienia pozbycia się odpadów problemowych tj. zużytych baterii przez wszystkich mieszkańców, zbiórka takich odpadów prowadzona jest przez cały rok w specjalnych pojemnikach ustawionych w szkołach i w holu Urzędu Miasta. Ilość zebranych baterii przedstawia poniższa tabelka. Tab.17. Ilość zebranych baterii i akumulatorów w trakcie akcji organizowanych przez gminę w latach 2004-2008 Rodzaj odpadów Zużyte baterie Ilość zebranych odpadów [Mg] 2004 2006 2007 2008 0,164 0,093 0,130 0,233 Stwierdza się, że część tego strumienia odpadów trafia łącznie z niesegregowanymi odpadami komunalnymi na składowisko odpadów, część natomiast jest gromadzona i magazynowana przez mieszkańców. 31 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Na podstawie zebranych danych, informacji zawartych w PGO WŁ 2011 i przeprowadzonej analizy szacuje się, że łącza ilość wytwarzanych odpadów z grupy 16 06 w Gminie Miasto Brzeziny nie przekracza 5,0 Mg/rok. 2.2.4. Przeterminowane środki ochrony roślin W chwili obecnej brak jest informacji zarówno w Urzędzie Miasta jak i Urzędzie Marszałkowskim nt. ilości wytwarzanych na terenie Gminy Miasto Brzeziny przeterminowanych środków ochrony roślin czy ilości opakowań zawierających pozostałości substancji niebezpiecznych tj. środki ochrony roślin. Wiadomo natomiast, że na terenie Gminy Miasto Brzeziny działają sklepy sprzedające środki ochrony roślin. Cztery firmy posiadają decyzję Starosty Brzezińskiego zezwalającą na prowadzenie działalności z zakresu zbierania opakowań po środkach ochrony roślin. Listę firm przedstawiono w poniższej tabeli. Tab.18. Lista firm posiadających decyzję starosty na prowadzenie działalności w zakresie zbierania opakowań po środkach ochrony roślin Lp. 1 2. 3. 4. Nazwa firmy Decyzja Nr Rodzaje odpadów Opakowania zawierające pozostałości substancji K-4; Brzeziny, RŚ.7644-1niebezpiecznych lub nimi ul. Sienkiewicza 87 24/06 zanieczyszczone (opakowania po środkach ochrony roślin) Opakowania zawierające pozostałości substancji PH "KA-RO"; Kołacinek, RŚ.7644-1niebezpiecznych lub nimi gm.Dmosin 14/06 zanieczyszczone (opakowania po środkach ochrony roślin) Opakowania zawierające pozostałości substancji FARMER Sp. z o.o., niebezpiecznych lub nimi Brzeziny, RŚ.7644-1-2/06 zanieczyszczone ul. Słowackiego 8 (opakowania po środkach ochrony roślin) Opakowania zawierające PHU ARTPOL-BIS; pozostałości substancji Łódź, niebezpiecznych lub nimi ul. Mochnackiego 9/13 RŚ.7644-1-1/06 zanieczyszczone m. 71 (opakowania po środkach - oddział Brzeziny ochrony roślin) Kod Miejsce zbierania 15 01 10 Sklep w Brzezinach, ul. Sienkiewicza 87 15 01 10 Sklep w Brzezinach, ul. Lasockich 2/10 15 01 10 Firma FARMER w Brzezinach, ul. Słowackiego 8 15 01 10 Sklep ogrodniczy w Brzezinach, ul. Łódzka 29 Opakowania zgodnie z decyzjami mogą być zbierane na terenie sklepów (firm) i czasowo magazynowane w workach plastikowych w sposób zabezpieczający środowisko przed możliwości zanieczyszczenia pozostałościami substancji niebezpiecznych znajdujących się w opakowaniach. Odpady muszą być dalej przekazywane specjalistycznej firmie 32 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 prowadzącej działalność w zakresie gospodarowania tego rodzaju odpadami, posiadającej stosowne zezwolenia. Zgodnie z ustawą z dnia 11 maja 2001 o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. 2001 Nr 63 poz. 638 ze zm.) sprzedający środki ochrony roślin są zobowiązani do pobierania kaucji tj. opłaty depozytowej ustalonej przez producenta lub importera w wysokości 20%-30% ceny środka niebezpiecznego, której zwrot następuje po oddaniu zużytego opakowania po tych środkach. Opłata depozytowa została wprowadzona celem zobligowania stosujących środki ochrony roślin do zwrotu opakowań stanowiących odpad niebezpieczny. Zgodnie z informacją telefoniczną zasięgniętą u właścicieli sklepów (firm) efektywność zbierania opakowań po środkach ochrony roślin jest praktycznie żadna (oprócz jednego ze sklepów, który zadeklarował odbiór przez Remondis 2-3 worków po opakowaniach środków ochrony roślin). Inni właściciele sklepów poinformowali, że w ciągu roku 2007 nie odebrali ani jednego opakowania po nawozach. Stwierdza się zatem, że system selektywnego zbierania tego rodzaju odpadów niebezpiecznych w m. Brzeziny nie funkcjonuje. Najprawdopodobniej opakowania po środkach ochrony roślin oraz przeterminowane środki ochrony roślin w tym pestycydy trafiają głównie do strumienia odpadów komunalnych niesegregowanych. Trudno określić ilość przeterminowanych środków ochrony roślin oraz opakowań po środkach nawozowych wytwarzanych na terenie Gminy Miasto Brzeziny. 2.2.5. Oleje odpadowe Oleje odpadowe należą do odpadów pochodzących ze źródeł bardzo rozproszonych. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie katalogu odpadów oleje zostały zaklasyfikowane do grupy 13 Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05, 12 i 19): 13 01 Odpadowe oleje hydrauliczne, 13 02 Odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe, 13 03 Odpadowe oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki ciepła, 13 04 Oleje zęzowe, 13 05 Odpady z odwadniania olejów w separatorach, 13 07 Odpady paliw ciekłych, 13 08 Odpady olejowe nie ujęte w innych podgrupach. Wytwórcami olejów odpadowych są indywidualni użytkownicy pojazdów, bazy transportowe, zakłady remontowe, stacje kontroli pojazdów, warsztaty przemysłowe eksploatujące maszyny i pojazdy zawierające oleje. 33 samochodowe, zakłady Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Poniżej zestawiono ilości olejów odpadowych wytworzonych na terenie Gminy Miasto Brzeziny zgodnie z danymi zawartymi w WBD. Jak widać informacje dotyczą tylko największych zakładów znajdujących się na terenie gminy, które posiadają decyzje na wytwarzanie odpadów m.in. również odpadów olejowych. Tab.19. Ilość olejów odpadowych wytworzonych na terenie Gminy Miasto Brzeziny w latach 2004-2007 (dane z WBD) Lp. 1. 2. 3. Nazwa wytwórcy Zakład Usług Komunalnych Sp. z o.o. w Brzezinach Zespół Opieki Zdrowotnej w Brzezinach Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Brzezinach Kod odpadów Ilość odpadów [Mg] 2004 2005 2006 2007 130207 0,02 0,02 0,02 0,02 130206 0,02 0,03 0,02 0,028 130208 Łącznie 0,024 0,064 0,016 0,066 0,015 0,055 0,018 0,066 Brak jest informacji o ilości zużytych olejów wytwarzanych przez zakłady usługowe, warsztaty samochodowe oraz wytwarzane w gospodarstwach domowych. Warsztaty samochodowe unikają udzielania konkretnych informacji na temat zagospodarowania odpadów tego rodzaju, co świadczy, że system zbierania tych odpadów ze źródeł rozproszonych jest mało rozwinięty. Analizując łączną ilość olejów odpadowych wytwarzanych na terenie gminy, oprócz ilości olejów odpadowych rejestrowanych w WBD skalkulowano ilość olejów mogących powstawać w wyniku eksploatacji samochodów przez użytkowników indywidualnych. Biorąc pod uwagę ilość zarejestrowanych samochodów oraz częstotliwość wymiany oleju silnikowego szacuje się, że łączna ilość olejów odpadowych powstających na terenie Gminy Miasto Brzeziny kształtuje się na poziomie ok. 9 Mg/rok. 2.2.6. Pojazdy wycofane z eksploatacji Na terenie Gminy Miasto Brzeziny nie działa żadna stacja demontażu zużytych pojazdów, która, zgodnie z przepisami, mogłaby wydawać zaświadczenia o złomowaniu pojazdów. Nie funkcjonuje również punkt zbiórki zużytych pojazdów. Ilość wytwarzanych odpadów jest trudna do określenia. Na podstawie danych zawartych w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 dotyczących ilości pojazdów wyrejestrowanych w ciągu roku w całym powiecie brzezińskim, szacuje się że ok. 100 samochodów rocznie wycofanych z eksploatacji na terenie powiatu pochodzi z Gminy Miasto Brzeziny. Przyjmując wagę jednego pojazdu równą 1,2 Mg można szacować, że ilość powstających w związku ze złomowaniem pojazdów odpadów wynosi ok. 120 Mg/rok. 34 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 2.2.7. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny Praktycznie od 2006 roku obowiązują przepisy implementowane z prawa unijnego a mianowicie postanowienia dyrektywy 2002/96/WE wdrożone za pomocą ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. 2005 Nr 180, poz. 1495 - dla części artykułów ustawy zostały przewidziane okresy przejściowe). Załącznik nr 1 do w/w ustawy, który stanowi transpozycję załącznika IA i IB dyrektywy 2002/96/WE, wymienia i wprowadza 10 grup oraz rodzajów sprzętu elektrycznego i elektronicznego: 1. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego 2. Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego 3. Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny 4. Sprzęt audiowizualny 5. Sprzęt oświetleniowy 6. Narzędzia elektryczne i elektroniczne, z wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych 7. Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy 8. Przyrządy medyczne, z wyjątkiem wszystkich wszczepianych i skażonych produktów 9. Przyrządy do nadzoru i kontroli 10. Automaty do wydawania Przepisy zawarte w ustawie wprowadzają nowy system gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym mający na celu zwiększenia kontroli nad tego rodzaju odpadami i zwiększenia odpowiedzialności wprowadzającego sprzęt na rynek. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy, wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny przeznaczony dla gospodarstw domowych jest zobowiązany do umieszczenia na nim informacji o zakazie mieszania zużytego sprzętu z innymi odpadami komunalnymi. Forma oznaczenia przedstawiona jest w załączniku nr 3 do ustawy i ma postać przekreślonego kosza na odpady wskazujący na konieczność selektywnego zbierania sprzętu elektrycznego i elektronicznego. 35 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Obowiązkiem użytkownika sprzętu zgodnie z art. 35 ustawy jest zatem oddanie go zbierającemu sprzęt. Ponadto wprowadzający sprzęt jest zobowiązany, zgodnie z art. 30 ust. 1 do osiągnięcia określonych poziomów recyklingu i odzysku zużytego sprzętu (od 1 stycznia 2008) a zgodnie z art. 27 i 29 do zorganizowania i finansowania zbierania przetwarzania i odzysku zużytego sprzętu. Nie osiągnięcie wymaganego stopnia (70%-80% w zależności od grupy odpadów) odzysku masy zużytego sprzętu i wymaganego stopnia (50%-70% w zależności od grupy odpadów) recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytego sprzętu skutkuje obowiązkiem wpłacania opłaty produktowej. W celu objęcia kontrolą efektywności systemu Główny Inspektorat Ochrony Środowiska jest zobowiązany do prowadzenia rejestru (art.6) wszystkich przedsiębiorców zaangażowanych i uczestniczących w gospodarowanie odpadami tj.: 1) wprowadzających sprzęt; 2) zbierających zużyty sprzęt; 3) prowadzących zakłady przetwarzania; 4) prowadzących działalność w zakresie recyklingu; 5) prowadzących działalność w zakresie innych niż recykling procesów odzysku; 6) organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Przedsiębiorcy przed rozpoczęciem działalności są obowiązani złożyć do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska wniosek o wpis do rejestru. W Gminie Miasto Brzeziny w ramach corocznie organizowanej akcji zbierania odpadów niebezpiecznych i problemowych udaje się również zebrać odpady kwalifikowane jako zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Tab.20. Ilość zebranego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w trakcie akcji organizowanych przez gminę w latach 2004-2007 Rodzaj odpadów Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny 2004 0,594 Ilość zebranych odpadów [Mg] 2005 2006 2007 0,496 1,472 1,337 2008 2,680 Średnia ilość zebranych odpadów, przy założeniu 12 370 mieszkańców w gminie, wynosi obecnie 0,108 kg/Mk/rok. Kierując się szacunkami ilości wytwarzanego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego przedstawionymi w PGO Województwa Łódzkiego 2011, z których wynika, że jednostkowa produkcja odpadów tego rodzaju na mieszkańca wynosi średnio 4,0-4,7 kg/ Mk/rok można stwierdzić że w Gminie Miasto Brzeziny rocznie wytwarza się ok. 50 Mg/ rok zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Można przypuszczać, że część odpadów, szczególnie małogabarytowych odpadów pochodzących z gospodarstw domowych wciąż trafia łącznie z niesegregowanymi odpadami 36 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 komunalnymi na składowisko odpadów a część jest magazynowana przez samych mieszkańców. 2.2.8. Odpady zawierające PCB (polichlorowane bifenyle) Brak jakichkolwiek informacji dotyczących występowania tego rodzaju odpadów na terenie Gminy Miasto Brzeziny. 2.3. Odpady pozostałe 2.3.1. Komunalne osady ściekowe i inne odpady oczyszczalni Na terenie m. Brzeziny znajduje się oczyszczalnia ścieków, która jest własnością Zakładu Usług Komunalnych Sp. z o.o. Oczyszczalnia oczyszcza ścieki dopływające systemem kanalizacyjnym z miasta Brzeziny oraz ścieki dowożone samochodami asenizacyjnymi z gminy sąsiedniej. Projektowa przepustowość oczyszczalni wynosi 5000 m3/d. Średniodobowy przepływ rzeczywisty przez oczyszczalnie kształtuje się na poziomie 2500 m3/d. Zgodnie z uzyskanymi informacjami oczyszczalnia jest oczyszczalnią mechaniczno-biologiczną ze wzmożonym usuwaniem biogenów. W procesie oczyszczania ścieków produkowane są następujące odpady: - w części mechanicznej: skratki i piasek; - w części biologicznej: osad pościekowy. Skratki 19 08 01 i piasek 19 08 02 oddzielane są ze ścieków dopływających do oczyszczalni w sitopiaskowniku firmy Noggerath a następnie wywożone na składowisko odpadów komunalnych w Brzezinach w celu dalszego zagospodarowania. Zgodnie z obowiązującym pozwoleniem zintegrowanym składowisko ma możliwość przyjmowania tych odpadów w celu odzysku. Po higienizacji wapnem zarówno skratki jak i piasek mogą być stosowane do przesypywania poszczególnych warstw odpadów w kwaterze. Po oczyszczeniu mechanicznym ścieki oczyszczane są w komorach osadu czynnego a następnie klarowane w osadnikach wtórnych w celu oddzielenia zawiesiny (osadu) od ścieku oczyszczonego. Osad częściowo wraca do układu a częściowo jako osad nadmierny jest wprowadzany do zagęszczaczy grawitacyjnych w celu zagęszczenia. Po zagęszczeniu osad jest odwadniany na prasie filtracyjnej, wapnowany i wywożony z oczyszczalni w celu dalszego zagospodarowania. Osad ustabilizowany i zhigienizowany w wyniku stosowania wapna, klasyfikowany jako odpad o kodzie 19 08 05, jest stosowany do nawożenia gruntów rolniczych lub do kompostowania. Zgodnie z uzyskanymi informacjami ZUK Brzeziny przestrzega przepisów ustawy o odpadach i rozporządzenia Ministra Środowiska ws. komunalnych osadów ściekowych, które obligują wytwórcę osadów ściekowych do badania osadów, 37 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 badania nawożonych gruntów oraz wyliczenia dawek osadu. ZUK przygotowuje program nawożenia, który zawiera ścisłe wytyczne stosowania osadów do gruntu. W poniższej tabeli zestawione zostały ilości wytwarzanych odpadów i sposób ich zagospodarowania w latach 2004-2008. Tab.21. Ilości odpadów produkowanych przez oczyszczalnię ścieków w latach 2004-2008 Rodzaje i ilość odpadów wytwarzanych w oczyszczalni ścieków w Brzezinach Lp. Kod odpadu 1 19 08 05 2 19 08 01 3 19 08 02 Nazwa odpadu 2004 2005 2006 2007 2008I półrocze Metoda dalszego zagospodarowania 177,0 Kompostowanie, przeznaczenie rolnicze 5,0 Składowanie 0,6 Składowanie Ustabilizowane komunalne osady 336,0 248,0 247,0 299,0 ściekowe Skratki 69,0 42,0 10,0 Zawartość 6,8 42,0 3,8 1,2 piaskowników 2.3.2. Zużyte opony Zużyte opony są odpadami, które powstają w wyniku standardowej eksploatacji pojazdów oraz przy demontażu pojazdów wycofywanych z eksploatacji. Zużycie opon polega na naturalnym starzeniu się gumy w wyniku działania warunków atmosferycznych oraz na ścieraniu bieżnika na nawierzchniach dróg. Na terenie Gminy Miasto Brzeziny działalność w zakresie zbierania, transportu i odzysku zużytych opon tj. odpadów o kodzie 16 01 03 prowadzona jest przez Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe LEMI przy ul. Kilińskiego 11/13 w Brzezinach. W poniższej tabeli przedstawiono ilość odpadów, które zgodnie z decyzją starosty firma Lemi może poddawać odzyskowi. Tab. 22. Ilości opon przeznaczonych do odzysku, zgodnie z decyzją posiadaną przez firmę PHU LEMI Lp. Nazwa firmy prowadzącej odzysk Decyzja nr Kod odpadu Ilość odpadu [Mg] 1. PHU LEMI; Brzeziny, ul. Kilińskiego 11/13 RS.7644-1-10/03 160103 0,5 Zgodnie z decyzją, odzysk odpadów polega na magazynowaniu odpadów, które są poddawane recyklingowi. Według załącznika nr 5 do Ustawy o odpadach działanie to kwalifikowane jest jako R13 tj. „Magazynowanie odpadów, które mają być poddane któremukolwiek z działań wymienionych w punktach od R1 do R12 (z wyjątkiem tymczasowego magazynowania w czasie zbiórki w miejscu, gdzie odpady są wytwarzane)”. Odpady po zebraniu większej ilości, łącznie z innymi odpadami w postaci złomu metali żelaznych i nieżelaznych transportowane są do następnego posiadacza odpadów (huta). Odpady są przede wszystkim wytwarzane w miejscach serwisowania pojazdów. Dokładne określenie zasobów zużytych opon uniemożliwia brak ewidencji w tym zakresie. 38 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Ilość opon wytwarzanych w gminie oszacowano na podstawie ilości zarejestrowanych pojazdów, uwzględniając czas zużycia opon. Na terenie gminy nie funkcjonuje zorganizowana zbiórka zużytych opon. Część warsztatów lub punktów wulkanizacyjnych przyjmuje te odpady od klientów podczas wymiany ogumienia w pojazdach. Na podstawie szacunków własnych przypuszcza się, że ilość odpadów w postaci zużytych opon wynosi ok. 10 Mg/rok. Gospodarka zużytymi oponami powinna ulec znacznej poprawie ze względu na zakaz składowania opon narzucony przez ustawę o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 ze zm.). Zgodnie z art. 55 ust. 1 pkt 5 ustawy zakazuje się składowania opon i ich części, z wyłączeniem opon rowerowych i opon o średnicy zewnętrznej większej niż 1400 mm. Zakaz ten wszedł w życie z dniem 1 lipca 2003 roku dla całych opon, a z dniem 1 lipca 2006 roku dla wszystkich pozostałych opon. Równocześnie na mocy ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach producentów niektórych wyrobów oraz opłacie produktowej i depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz.639 ze zm.) został nałożony na producentów i importerów opon wprowadzanych na rynek obowiązek odzysku zużytych opon. Z dotychczasowych badań i doświadczeń wynika, że wycofane z eksploatacji opony mogą być wykorzystane poprzez: bieżnikowanie, zagospodarowanie całych opon wykorzystanie produktów z przeróbki mechanicznej i chemicznej, spalanie z wykorzystaniem energii. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 czerwca 2007 r. sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. z 2007 r. Nr 109, poz. 752) określa poziomy odzysku zużytych opon w poszczególnych latach, które odpowiednio wynoszą: Tab. 23. Roczne poziomy odzysku zużytych opon wymagane przepisami 39 odzysku recyklingu odzysku recyklingu 15 75 15 opony 75 1 recyklingu Rodzaj produktu 15 Lp. odzysku % poziomu 75 % poziomu recyklingu % poziomu 15 % poziomu odzysku % poziomu 75 2012 r. recyklingu 2011 r. 15 2010 r. odzysku 2009 r. 75 2008 r. Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 III. PROGNOZA ZMIAN W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI 3.1. Odpady komunalne Prognozę zmian w ilości i jakości odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie Gminy Miasto Brzeziny przyjęto zgodnie z założeniami przedstawionymi w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami 2010 oraz w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011. Założono, że: w najbliższych latach nie będą występowały istotne zmiany składu morfologicznego; wzrost jednostkowego wskaźnika wytwarzania odpadów będzie kształtował się na poziomie 1 % w skali roku na jednego mieszkańca; wzrost poziomu selektywnego zbierania odpadów z obecnych niecałych 2% w stosunku do całości wytwarzanych odpadów do poziomu 10% w 2010 i 20 % 2018 roku; wzrost ilości pozostałych odpadów z grupy 20 kształtować się będzie na poziomie 1 % w skali roku; będzie utrzymywać się ujemny przyrost mieszkańców, który obserwuje się w całym województwie łódzkim. Prognozowana liczba mieszkańców Kierując się zatem prognozami wg GUS przedstawionymi w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 oraz zmianą ilości mieszkańców w Gminie Miasto Brzeziny w ostatnich latach (liczba mieszkańców w 2004 roku wynosiła 12 417 a obecnie 12 370) przewiduje się następujące zmiany liczby ludności w latach następnych: Tab. 24. Obecna i prognozowana liczba mieszkańców Gminy Miasto Brzeziny na lata 2008-2015 Lp. Lata 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Obecna i prognozowana liczba ludności [Mk] 12 370 12 358 12 345 12 333 12 321 12 308 12 296 12 284 12 271 Prognozowane ilości odpadów komunalnych Zgodnie z przyjętymi założeniami szacuje się następujące ilości odpadów komunalnych w latach następnych: 40 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Tab. 25. Prognozowane ilości odpadów komunalnych wytwarzanych przez Gminę Miasto Brzeziny w latach 2008-2015 Lp. Rok 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Przyrost ilości odpadów komunalnych w skali roku [%] Liczba mieszkańców [Mk] Ilość odpadów komunalnych [Mg] 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 12 370 12 358 12 345 12 333 12 321 12 308 12 296 12 284 12 271 2 103,00 2 121,91 2 140,98 2 160,23 2 179,65 2 199,24 2 219,02 2 238,97 2 259,09 Poniżej przedstawiono prognozę wytwarzania odpadów komunalnych z podziałem na poszczególne frakcje: Tab. 26. Prognozowane ilości odpadów komunalnych wytwarzanych przez Gminę Miasto Brzeziny w latach 2008-2015 z podziałem na poszczególne frakcje Lp. 1 2 3 3-1 3-2 3-3 3-4 3-5 3-6 3-7 3-8 3-9 3-10 3-11 4 5 6 Rodzaj odpadu Odpady komunalne segregowane i zbierane selektywnie Odpady zielone z ogrodów i parków Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Odpady kuchenne ulegające biodegradacji Odpady zielone Papier i tektura Odpady wielomateriałowe Tworzywa sztuczne Szkło Metal Odzież, tekstylia Drewno Odpady niebezpieczne Odpady mineralne w tym frakcja popiołowa Odpady z targowisk Odpady z czyszczenia ulic i placów Odpady wielkogabarytowe Razem 2008 43,71 58,78 1873,01 292,19 63,68 309,05 140,48 258,47 161,08 93,65 29,97 31,84 18,73 473,87 20,58 45,20 81,06 2122 Ilość [Mg] 2012 45,30 60,92 1941,27 302,84 66,00 320,31 145,60 267,90 166,95 97,06 31,06 33,00 19,41 491,14 21,33 46,84 84,01 2200 2015 46,54 62,58 1994,10 311,08 67,80 329,03 149,56 275,19 171,49 99,71 31,91 33,90 19,94 504,51 21,91 48,12 86,30 2260 Prognozowane ilości odpadów ulegających biodegradacji Tab. 27. Prognozowane ilości odpadów ulegających biodegradacji wytwarzanych przez Gminę Miasto Brzeziny w latach 2008-2015 Lp. 1. 2. 3. Nazwa 2008 12 1 58 Papier i tektura zbierane selektywnie Odzież i tekstylia Odpady zielone (z ogrodów i parków) 41 Ilość [Mg] 2012 12,45 1,32 60,92 2015 12,79 1,35 62,58 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 4. 5. Odpady ulegające biodegradacji wchodzące w strumień zmieszanych odpadów komunalnych Odpady z targowisk (częśc ulegająca biodegradacji) 700 14 725 14,93 750 15,34 Razem 786 814,62 842,06 3.2. Odpady niebezpieczne Prognozowanie ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych jest niezmiernie trudne ze względu na brak (w większości przypadków) rzetelnych informacji dot. aktualnej wielkości produkcji poszczególnych odpadów na terenie Gminy Miasto Brzeziny. W związku z tym prognozy oparte są na kalkulacjach szacunkowych, które podczas realizacji planu gospodarki odpadami i wdrażania proponowanych działań powinny być weryfikowane i aktualizowane. 3.2.1. Odpady zawierające azbest Do tej pory na terenie Gminy Miasto Brzeziny zinwentaryzowano 4897,8 m 2 płyt falistych azbestowo-cementowych oraz ok. 600 mb rur azbestowo-cementowych. Zgodnie z przepisami gmina jest zobowiązana do podjęcia działań zmierzających w kierunku usunięcia wyrobów azbestowych w wymaganym terminie tj. do końca 2032 roku. Pierwszym krokiem w tym kierunku będzie wykonanie Programu Gospodarki Odpadami Azbestowymi w 2009 roku. Wdrażanie programu spowoduje wzrost (rozpoczęcie) wytwarzania opadów z grupy 17 06 od roku 2010 i wzrost unieszkodliwiania tego rodzaju odpadów. Trudno oszacować roczne ilości wytwarzanych odpadów. Ilość produkowanych odpadów azbestowych w ciągu roku będzie uzależniona od intensywności działań związanych z usuwaniem tych odpadów. Intensywność działań jest z kolei uzależniona od strategii zaproponowanej w Programie Gospodarki Odpadami Azbestowymi a przede wszystkim możliwości finansowania działań. Usuwanie odpadów azbestowych jest zadaniem niezmiernie kosztownym. Gmina może przygotować plan finansowania lub dofinansowania działań szczególnie w przypadku wymiany pokryć dachowych budynków mieszkalnych stanowiących własność osób fizycznych. 3.2.2. Odpady medyczne i weterynaryjne Zgodnie z KPGO 2010 i PGO Województwa Łódzkiego 2011 założono wzrost usług medycznych o 1% w skali roku. Wzrost ilości odpadów medycznych przyjęto na tym samym poziomie: Rok 2008 - 40,40 Mg Rok 2012 - 42,04 Mg Rok 2015 - 43,31 Mg 42 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Nie przewiduje się znaczących zmian w ilości wytwarzanych odpadów weterynaryjnych w najbliższych latach. W związku z tym przewiduje się, że ilość wytwarzanych odpadów weterynaryjnych w latach 2008-2015 będzie kształtowała się na oszacowanym poziomie ok. 0,2 Mg/rok. 3.2.3. Zużyte baterie i akumulatory Kierując się założeniami przyjętymi w PGO Województwa Łódzkiego 2011 przewiduje się, że w kolejnych latach będzie następował wzrost wytwarzania zużytych baterii i akumulatorów. Przyjmuje się procentowy wskaźnik wzrostu na poziomie 3% w skali roku. W związku z tym produkcja roczna kształtować się może na następującym poziomie: Rok 2008 - 5,15 Mg Rok 2012 - 5,80 Mg Rok 2015 - 6,33 Mg 3.2.4. Przeterminowane środki ochrony roślin Na chwilę obecną trudno określić ilość wytwarzanych odpadów zawierających przeterminowane środki ochrony roślin czy ilości wytwarzanych opakowań zanieczyszczonych środkami nawozowymi zawierającymi pestycydy w związku z tym trudno przewidzieć i prognozować ilości powstających odpadów tego rodzaju w latach następnych. 3.2.5. Oleje odpadowe Prognozuje się spadek ilości wytwarzanych olejów odpadowych w związku z przewidywanym spadkiem produkcji olejów świeżych wynikających m.in. z wydłużeniem czasu eksploatacji olejów. Przyjęto procentowy spadek produkcji olejów odpadowych na poziomie 1 % w ciągu roku. Rok 2008 - 8,91Mg Rok 2012 - 8,55 Mg Rok 2015 - 8,30 Mg 3.2.6. Pojazdy wycofane z eksploatacji Na prognozę ilości pojazdów wycofanych z eksploatacji ma wpływ przede wszystkim wzrastająca ilość rejestrowanych pojazdów. Corocznie wzrasta wskaźnik ilości osób przypadających na 1 samochód. Wzrost poziomu gospodarczego wiąże się z wzrostem zamożności społeczeństwa i większej ilości eksploatowanych samochodów oraz tendencją wymiany starszych modeli samochodów na nowe. Przewiduje się zatem, że w najbliższych latach będzie wzrastać ilość odpadów powstających w związku z wycofywaniem pojazdów z eksploatacji i ich demontażem. 43 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Przewiduje się, że oszacowana w niniejszym planie aktualna ilość odpadów powstających w związku ze zużyciem pojazdów będzie wzrastać o ok. 3 % w skali roku (wg PGO Województwa Łódzkiego 2011). Spodziewać się można zatem następujących ilości tego rodzaju odpadów w latach kolejnych: Rok 2008 – 123,6 Mg Rok 2012 – 139,1 Mg Rok 2015 – 152,0 Mg 3.2.7. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny Prognozuje się, zgodnie z wskaźnikami przyjętymi do kalkulacji odpadów powstających w związku ze zużyciem się sprzętu elektrycznego i elektronicznego w województwie łódzkim (PGO Województwa Łódzkiego 2011) wzrost powstawania tego rodzaju odpadów w granicach ok. 3% w skali roku. Rok 2008 – 50,0 Mg Rok 2012 – 56,3 Mg Rok 2015 – 61,5 Mg 3.2.8. Odpady zawierające PCB Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla Środowiska (Dz. U. 2002 Nr 96 poz. 860) wykorzystywanie PCB dopuszcza się w użytkowanych urządzeniach lub instalacjach, nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2010 r. Do tego czasu, powinno następować sukcesywne oczyszczanie lub eliminowanie instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane PCB. Na dzień dzisiejszy brak jest informacji na temat ilości wyrobów zawierających PCB na terenie miasta i Gminy Miasto Brzeziny. W związku z tym trudno jest przewidzieć powstawanie ilości tego rodzaju odpadów w kolejnych latach. 3.3. Odpady pozostałe 3.3.1. Komunalne osady ściekowe Prognozuje się wzrost ilości produkowanych osadów ściekowych w wyniku wzrostu ilości ścieków dopływających oraz planowanej rozbudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków. Poza tym wymagane przepisami prawnymi coraz głębsze procesy oczyszczania ścieków prowadzą do większej produkcji osadów. Przewidywana dynamika wzrostu wyniesie 5% w skali roku. Rok 2008 – 314,0 Mg 44 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Rok 2012 – 382,0 Mg Rok 2015 – 440,0 Mg 3.3.2. Zużyte opony Ilość zużytych opon będzie wzrastać w związku z eksploatacją coraz większej ilości samochodów. Na podstawie założeń w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 przyjęto wzrost ilości powstających opon na poziomie 10% w skali roku w odniesieniu do szacowanej dla Gminy Miasto Brzeziny aktualnej ilości wytwarzanych odpadów tego rodzaju ok. 10 Mg. Rok 2008 – 11,0 Mg Rok 2012 – 16,1 Mg Rok 2015 – 21,4 Mg 45 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 IV. CELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z GOSPODARKĄ ODPADAMI NA TERENIE GMINY MIASTO BRZEZINY 4.1. Odpady komunalne z uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji Zgodnie z przedstawionym wcześniej opisem stanu aktualnego gospodarki odpadami komunalnymi w Gminie Miasto Brzeziny stwierdza się następujące problemy: objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów jedynie części mieszkańców gminy; szacuje się, że odpady odbierane są od ok. 70% liczby mieszkańców; mimo rozwijającej się selektywnej zbiórki odpadów w systemie na „dochodzenie” i coraz większej ilości pojemników zakupionych przez gminę, stwierdza się wciąż niewielki stopień selektywnej zbiórki odpadów; brak prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów przez właścicieli domków jednorodzinnych (możliwość zakupu worków do selektywnej zbiórki od firmy wywozowej); niewystarczający system selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych, co powoduje obecność odpadów niebezpiecznych tj. leki, akumulatory, opakowania po środkach ochrony roślin itp. w strumieniu odpadów komunalnych; brak wystarczającej kontroli ze strony gminy nad spełnieniem wymagań nałożonych na właścicieli nieruchomości zgodnie z Ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz Regulaminem Utrzymania Porządku i czystości w gminie; brak wystarczającej kontroli nad strumieniem odpadów odbieranych przez firmy wywozowe (jakie ilości są odbierane od mieszkańców, gdzie trafiają odpady itd.); brak znajomości morfologii odpadów charakterystycznej dla obszaru gminy. Celem jest: wyeliminowanie niekontrolowanego wprowadzania odpadów komunalnych do środowiska poprzez objęcie zorganizowanym systemem zbiórki odpadów 100% mieszkańców do końca 2009; w ramach zorganizowanego systemu zbiórki odpadów komunalnych doprowadzenie do podpisania umów na odbiór odpadów pomiędzy mieszkańcami a firmami wywozowymi; wdrożenie systemu selektywnej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji; objęcie mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów ulegających biodegradacji do roku 2010; zmniejszenie ilości odpadów kierowanych na składowiska; rozpoznanie morfologii (składu) odpadów wytwarzanych na terenie gminy; 46 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 ograniczenie składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji poprzez spełnienie wymagań ustawy o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 ze zm.) dotyczących składowania odpadów biodegradowalnych; zgodnie z zapisami ustawy gmina ma obowiązek zapewnić warunki umożliwiające ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania w narzuconych terminach i do określonych poziomów: do dnia 31 grudnia 2010 r. – do nie więcej niż 75% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, do dnia 31 grudnia 2013 r. – do nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, do dnia 31 grudnia 2020 r. – do nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. Działania niezbędne dla osiągnięcia celu: prowadzenie działań edukacyjno-informacyjnych nie tylko skierowanych do dzieci i młodzieży, ale również skierowanych do dorosłych mieszkańców gminy; w ramach działań informacyjnych należy zachęcać do prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów, propagować działania ograniczające wytwarzanie odpadów, informować o prawidłowym systemie gospodarowania odpadami, wymaganiach prawnych itp.; „uszczelnienie” strumienia odpadów tj. zwiększenie nadzoru nad strumieniem odpadów zbieranych przez firmy wywozowe, poprzez: kontrolę sprawozdawczości firm prowadzących działalność w zakresie zbierania i transportu odpadów; weryfikację danych zawartych w sprawozdaniach; kontrolę dalszego zagospodarowania odpadów odbieranych od mieszkańców. 4.2. Odpady niebezpieczne Nadrzędnym celem w gospodarce odpadami niebezpiecznymi jest: eliminacja bądź minimalizacja zagrożeń wynikających z gospodarowania odpadami niebezpiecznymi oraz odciążenia strumienia niesegregowanych odpadów komunalnych tego rodzaju odpadami. System selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych jest zadaniem złożonym. Podstawowym warunkiem jest gotowość mieszkańców do realizowania tego zadania. Wymaga to odpowiedniej akcji propagandowo – edukacyjnej. Cele: wprowadzenie pełnej ewidencji odpadów niebezpiecznych i stworzenie banku danych o odpadach powstających w sektorze gospodarczym na terenie Gminy Miasto Brzeziny, 47 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 stworzenie możliwości zbiórki odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w gospodarstwach domowych oraz szkolnictwie, utworzenie jednego punktu zbiórki odpadów niebezpiecznych i problemowych od mieszkańców i podmiotów gospodarczych tzw. Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON); założenie własnej bazy danych o ilości wytwarzanych odpadów (również przez firmy usługowo- handlowe działające na terenie gminy); edukowanie społeczeństwa o substancjach niebezpiecznych i ich wpływie na zdrowie. 4.2.1. Odpady zawierające azbest Gmina rozpoczęła działania w zakresie gospodarki odpadami zawierającymi azbest. Częściowo inwentaryzowane zostały obiekty wykonane z materiałów zawierających azbest. Celem jest: sukcesywne usunięcie azbestu ze środowiska do roku 2032. Cel zostanie osiągnięty przez podjęcie następujących działań: uzupełnienie lokalizacji obiektów wykonanych z materiałów zawierających azbest i uzupełnienie inwentaryzacji odpadów azbestowych znajdujących się na terenie gminy – w terminie do końca 2009 roku; przygotowanie programu usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy do roku 2032 - termin przygotowania programu 2009 rok; przygotowanie koncepcji ewentualnego dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest (szczególnie dla osób fizycznych) np. ze środków Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; przygotowanie szerokiej kampanii informacyjnej o odpadach zawierających azbest i ich oddziaływaniu na środowisko i zdrowie ludzi. 4.2.2. Odpady medyczne i weterynaryjne Zbiórka odpadów medycznych jest dosyć dobrze prowadzona. Ośrodki zdrowia oraz gabinety stomatologiczne przekazują informacje do Starostwa Powiatowego o ilościach i rodzajach wytworzonych odpadów oraz odbiorcach odpadów. Nie rozpoznana jest sytuacja odnośnie powstawania odpadów ze źródeł małych, rozproszonych tj.: apteki, lecznice zwierzęce oraz samych mieszkańców gminy w wyniku pozbywania się przeterminowanych leków. Tak jak w przypadku zużytych baterii i akumulatorów również w przypadku odpadów medycznych problemem są: 48 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 ograniczone możliwości oddawania tego rodzaju odpadów przez mieszkańców ze względu na brak stałych punktu zbiórki tych odpadów. Celem jest: ciągłe podnoszenie efektywności selektywnego zbierania odpadów medycznych i weterynaryjnych; stworzenie możliwości zbiórki przeterminowanych leków od mieszkańców gminy. Działania niezbędne dla osiągnięcia celu: utworzenie stałych punktów zbiórki przeterminowanych leków np. w aptekach; zachęcenie mieszkańców do selektywnego zbierania tego rodzaju odpadów poprzez akcję informacyjną; 4.2.3. Zużyte baterie i akumulatory Zbiórka zużytych baterii odbywa się na terenie miasta przez cały rok. Pojemniki na zużyte baterie znajdują się w szkołach oraz holu Urzędu Miasta. Zebrane baterie odbiera nieodpłatnie Organizacja Odzysku REBA S.A. Zadawalający jest fakt, iż z roku na rok zwiększa się ilość zebranych na terenie m. Brzeziny zużytych baterii. Problemy: mało efektywny system selektywnego zbierania akumulatorów z gospodarstw domowych ze względu na brak możliwości gromadzenia tych odpadów w sposób ciągły tj.: przez cały rok; brak konkretnej informacji nt. ilości wytworzonych odpadów zarówno w gospodarstwach domowych jak i przedsiębiorstwach usługowych tj. warsztaty samochodowe itp.; 49 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Celem jest: osiągnięcie do roku 2012 poziomów zbierania i recyklingu określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dn. 14 czerwca 2007 w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. 2007 Nr 109 poz. 752). Tab. 28. Niezbędne do osiągnięcia poziomy odzysku i recyklingu akumulatorów i baterii 2008-2012 Lp. Rodzaj produktu Symbol PKWiU odzysku recyklingu odzysku recyklingu odzysku recyklingu 1 akumulatory kwasowoołowiowe 31.40.21 31.40.22 wszystkie zebrane wszystkie zgłoszone wszystkie zebrane wszystkie zgłoszone wszystkie zebrane % poziomu wszystkie zgłoszone % poziomu recyklingu % poziomu wszystkie zebrane % poziomu odzysku % poziomu wszystkie zgłoszone 2012 r. recyklingu 2011 r. wszystkie zebrane 2010 r. odzysku 2009 r. wszystkie zgłoszone 2008 r. 2 akumulatory niklowokadmowe (wielkogabarytowe) 31.40.23 60 60 60 60 60 60 60 60 60 60 3 akumulatory niklowokadmowe (małogabarytowe) 31.40.23 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 4 akumulatory niklowożelazowe oraz inne akumulatory elektryczne (wielkogabarytowe) 31.40.23 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 5 akumulatory niklowożelazowe oraz inne akumulatory elektryczne (małogabarytowe) 31.40.23 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 18 181) 20 201) 22,5 22,51) 25 251) 30 301) 6 ogniwa i baterie galwaniczne oraz ich 31.40.1, z części z wyłączeniem: wyłączeniem części ogniw i baterii 31.40.12 galwanicznych 1)- nie dotyczy ogniw cynkowyo-węglowych i alkalicznych zapewnienie możliwości selektywnej zbiórki odpadów dla mieszkańców gminy. Działania niezbędne dla osiągnięcia celu: rozpropagowanie edukacyjnych; selektywnego Uświadomienie zbierania baterii mieszkańcom przez prowadzenie prawidłowego akcji postępowania z odpadowymi bateriami i akumulatorami; ustawienie specjalnych pojemników do selektywnego zbierania baterii małogabarytowych w obiektach użyteczności publicznej np. w szkołach, marketach, urzędach itp.; zachęcanie do zaprzestania stosowania baterii jednorazowych i zastąpienia tych baterii przez akumulatory ładowane, wielokrotnego użytku; 50 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 podpisanie przez gminę umowy z organizacją odzysku np.: Organizacją Odzysku REBA S.A., która jest spółką wyspecjalizowaną w tworzeniu systemu zbiórki i odzysku baterii oraz akumulatorów założoną przez pięciu największych producentów baterii na polskim rynku. 4.2.4. Przeterminowane środki ochrony roślin Zgodnie z przeprowadzoną analizą bieżącej sytuacji związanej z gospodarowaniem tego rodzaju odpadów w Gminie Miasto Brzeziny stwierdzono: brak informacji nt. ilości wytwarzanych odpadów zawierających pestycydy; brak selektywnej zbiórki tych odpadów przez sklepy i firmy prowadzące działalność w zakresie sprzedaży środków ochrony roślin mimo posiadania przez firmy zatwierdzonych programów gospodarki odpadami i decyzji na zbieranie tego rodzaju odpadów; brak systemu informowania klientów o sposobie postępowania z odpadami, zagrożeniach itd. Celem jest: wyeliminowanie środków ochrony roślin i opakowań po środkach nawozowych ze strumienia odpadów niesegregowanych składowisku odpadów komunalnych; 51 trafiających do składowania na Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 usprawnienie systemu zbiórki odpadów w punktach sprzedaży tj.: sklepach ogrodniczych, firmach wprowadzających na rynek w/w odpady. Działania niezbędne dla osiągnięcia celu: Prowadzenie akcji informacyjno – edukacyjnej wśród mieszkańców (rolników i działkowców); podnoszenie świadomości mieszkańców nt. konieczności selektywnego zbierania opakowań po środkach nawozowych i zakazie mieszania ich z odpadami komunalnymi wynikającym z ustawy o odpadach. 4.2.5. Oleje odpadowe System zbiórki olejów odpadowych na terenie gminy jest mało rozwinięty. Celem jest: dążenie do uzyskania w latach 2008-2012 poziomu odzysku i recyklingu olejów smarowych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn. 14 czerwca 2007 w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych Dz. U. 2007 Nr 109 poz. 752, Tab. 29. Niezbędne do osiągnięcia poziomy odzysku i recyklingu olejów odpadowych 2008-2012 odzysku recyklingu odzysku recyklingu odzysku recyklingu 35 50 35 50 35 % poziomu 50 % poziomu recyklingu % poziomu 35 % poziomu odzysku % poziomu 50 2012 r. recyklingu oleje smarowe 23.20.18-50 z wyłączeniem 23.20.18-50.10; 23.20.18-50.40; 23.20.18-50.60; 23.20.18-50.80; 2011 r. 35 Symbol PKWiU 2010 r. odzysku 1 Rodzaj produktu 2009 r. 50 Lp. 2008 r. Działania niezbędne dla osiągnięcia celu: rozwinięcie działań edukacyjno-informacyjnych dotyczących konieczności zbierania olejów odpadowych oraz sposobów ich zbierania; stworzenie systemu zbierania olejów odpadowych ze źródeł rozproszonych. 4.2.6. Pojazdy wycofane z eksploatacji Gospodarka odpadami powstającymi w wyniku zużycia pojazdów znajduje się generalnie w gestii organów wyższego szczebla. Zgodnie z ustawą z dnia 20 stycznia 2005 o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. 2005 Nr 25 poz. 202) organem wydającym zezwolenie na: 52 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 prowadzenie działalności w zakresie gospodarki odpadami związanej z prowadzeniem stacji demontażu pojazdów odpowiedzialny jest wojewoda (art. 40 ustawy); działalności w zakresie zbierania odpadów przez przedsiębiorcę prowadzącego punkt zbierania pojazdów wycofanych z eksploatacji wydaje Starosta po uzgodnieniu z Wojewodą (art. 39 ustawy). Funkcję kontrolną stacji demontażu zgodnie z art. 43 w/w ustawy prowadzi Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska, wykonując kontrolę co najmniej raz w roku. Pomimo to, pożądane jest zaangażowanie gminy w propagowanie prawidłowej gospodarki pojazdami wycofanymi z eksploatacji wśród mieszkańców. Celem jest: zapewnienie pełnej skuteczności działania systemu zbierania i demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji; osiągnięcie przez przedsiębiorców prowadzących stacje demontażu wymaganych poziomów odzysku i recyklingu; - po dniu 01.01.2006 r. stacja demontażu powinna osiągnąć poziom ponownego użycia i odzysku przyjętych pojazdów w wysokości nie mniejszej niż 85 % średniej masy pojazdu rocznie oraz poziom ponownego użycia i recyklingu nie mniejszy niż 80 % średniej masy pojazdu rocznie, - dla pojazdów wyprodukowanych przed 01.01.1980 r. osiągnięty poziom ponownego użycia i odzysku może wynosić nie mniej niż 75 %, a poziom ponownego użycia i recyklingu nie mniej niż 70 % średniej masy pojazdu rocznie, - po dniu 01.01.2015 r. poziom ponownego użycia i odzysku przyjętych pojazdów powinien wynosić nie mniej niż 95 % średniej masy pojazdu rocznie oraz poziom ponownego użycia i recyklingu nie mniej niż 85 % średniej masy pojazdu rocznie. Proponuje się prowadzenie następujących działań: rozpropagowanie wśród mieszkańców Gminy Miasto Brzeziny informacji o konieczności oddawania wraków samochodowych do stacji recyklingu pojazdów; udzielanie informacji o najbliższych punktach zbierania lub demontażu; informowanie o zasadach przyjęcia samochodów do demontażu np.: informacja o braku opłat za przeprowadzenie demontażu zarejestrowany w Polsce i który jest kompletny. 53 samochodu, który został Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 4.2.7. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny W wyniku analizy stanu istniejącego gospodarowania odpadami w postaci zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego stwierdzono, że: mimo coraz większej efektywności selektywnego zbierania odpadów ilość ta wciąż jest mała w stosunku do założonego w KPGO 2010 selektywnego zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego na poziomie 4 kg/mk/rok (zgodnie z obecnymi danymi rzeczywistymi, którymi dysponuje gmina wskaźnik ten wynosi tylko 0,108 kg/Mk/rok). Celem jest: stworzenie przez gminę szerszych możliwości selektywnego zbierania tego rodzaju odpadów; Proponuje się podjęcie następujących działań: utworzenie stałych punktów zbierania lub zwiększenie częstotliwości organizowania akcji zbiórki; rozpowszechnienie informacji nt. właściwego postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym, zagrożeniach, obowiązkach użytkowników sprzętu podczas prowadzonych akcji edukacyjnych; zbieranie informacji od jednostek uprawnionych do zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego; Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy zbierający zużyty sprzęt – to prowadzący punkt zbierania zużytego sprzętu, w tym sprzedawca detaliczny i sprzedawca hurtowy, oraz gminna jednostka organizacyjna prowadzącą działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych i przedsiębiorca posiadający zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych; zgodnie natomiast z art. 39 ustawy zbierający sprzęt ma obowiązek poinformować Burmistrza o rozpoczęciu działalności w zakresie zbierania tego rodzaju odpadów na terenie gminy oraz podania adresu punktu zbierania lub sprzedaży (w przypadku sklepu prowadzącego działalność). Zgodnie z art. 30 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym wprowadzający sprzęt obowiązany jest do osiągnięcia następujących poziomów odzysku i recyklingu: a) dla zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu ujętego w grupach 1 i 10 określonych w załączniku nr 1 do ustawy: - odzysku – 80% masy zużytego sprzętu oraz; - recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytego sprzętu – 75% masy zużytego sprzętu; b) dla zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu ujętego w grupach 3 i 4 określonych w załączniku nr 1 do ustawy: 54 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 - odzysku – 75% masy zużytego sprzętu oraz; - recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytego sprzętu – 65% masy zużytego sprzętu; c) dla zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu ujętego w grupach 2, 5-7 i 9 określonych w załączniku nr 1 do ustawy: - odzysku – 70% masy zużytego sprzętu oraz; - recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytego sprzętu – 50% masy zużytego sprzętu; d) dla zużytych gazowych lamp wyładowczych – recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytych lamp wyładowczych w wysokości 80% masy tych zużytych lamp. 4.2.8. Odpady zawierające PCB Celem jest: Wyeliminowanie PCB ze środowiska przez kontrolowane unieszkodliwianie PCB oraz dekontaminację lub unieszkodliwianie urządzeń zawierających PCB do 2010 roku. Na dzień dzisiejszy brak jest informacji na temat ilości wyrobów zawierających PCB na terenie Gminy Miasto Brzeziny. Konieczne działanie: 4.3. inwentaryzacja źródeł PCB. Odpady pozostałe 4.3.1. Komunalne osady ściekowe Zgodnie z uzyskanymi informacjami gospodarowanie osadami ściekowymi jest prowadzone prawidłowo. W związku z dosyć dobrymi parametrami osadów-stosunkowo niskie stężenia metali ciężkich w osadach-osady mogą być stosowane w rolnictwie. Dopóki przepisy krajowe będą dopuszczać wykorzystanie walorów nawozowych osadów ściekowych należy pozostać przy prowadzonej praktyce gospodarki tymi odpadami. Po zrealizowaniu ZZO osady ściekowe będą przetwarzane w kompostowni stanowiącą jedną z instalacji ZZO. 4.3.2. Zużyte opony Celem jest: wyeliminowanie nieprawidłowego postępowania ze zużytymi oponami: przede wszystkim wyeliminowanie dzikiego składowania opon; dążenie do osiągnięcia wymaganych poziomów odzysku (75%) i recyklingu (15%). Działanie: uświadamianie społeczeństwa w ramach prowadzonej akcji edukacyjnej. 55 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 V. KONCEPCJA SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY MIASTO BRZEZINY 5.1. Możliwości gospodarowania odpadami na terenie Gminy Miasto Brzeziny Strategicznym kierunkiem działań gminy w zakresie gospodarki odpadami jest wprowadzenie systemu gospodarowania odpadami zapewniającego spełnienie podstawowych zaleceń Polityki Ekologicznej Państwa, Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2010 oraz wymogów wynikających z obecnych przepisów prawnych tj. ustaw i rozporządzeń dotyczących gospodarki odpadami. Kierunek działań nastawiony jest na dążenie do: unikania i ograniczania produkcji odpadów; prowadzenia odzysku i recyklingu, unieszkodliwiania odpadów, które nie mogą zostać poddane odzyskowi czy recyklingowi. Powyższy kierunek działania przyczyni się do ograniczenia do minimum negatywnego oddziaływania odpadów na środowisko oraz maksymalnego wzrostu ich gospodarczego wykorzystania. W szczególności koncepcja działań gminy w zakresie gospodarki odpadami powinna być zgodna z koncepcją systemu gospodarki odpadami na terenie powiatu i całego województwa. Zgodnie bowiem z Ustawą o odpadach obowiązuje zasada bliskości, która mówi (zgodnie z art. 9 ustawy), że niesegregowane odpady komunalne, pozostałości z segregowania odpadów komunalnych oraz komunalne osady ściekowe powinny być poddawane odzyskowi lub unieszkodliwianiu w pierwszej kolejności na obszarze tego województwa, na którym zostały wytworzone, w instalacjach spełniających wymogi BAT. Zatem wszelkie decyzje dotyczące budowy zorganizowanego systemu gospodarki odpadami powinny być podejmowane wspólnie, w celu zapewnienia systemowego rozwiązania problemu odpadów. Gmina Miasto Brzeziny ze względu na swoją wielkość i położenie nie jest w stanie rozwiązać problemu odpadów tylko i wyłącznie we własnym zakresie poprzez budowę niezależnych instalacji do odzysku czy unieszkodliwiania tj. kompostownie, spalarnie itd. Teren na którym zlokalizowane jest składowisko jest praktycznie wykorzystany maksymalnie. Budowa nowej instalacji (nawet nowej kwatery do składowania) wymagałaby przeznaczenia zupełnie nowych terenów pod inwestycję. Budowa instalacji odzysku lub unieszkodliwiania wiąże się również z koniecznym wysokim nakładem finansowym, co w przypadku budowy instalacji dla gminy takiej wielkości byłoby nieuzasadnione ekonomicznie i nie spełniałoby kryterium najlepszej dostępnej techniki (BAT). W związku z powyższym Gmina Miasto Brzeziny będąc członkiem Stowarzyszenia Powiatów i Gmin Dorzecza Bzury w 2007 r. przystąpiła do Związku Międzygminnego „Bzura”, którego 56 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 zadaniem jest zaspokajanie potrzeb publicznych i interesów mieszkańców zrzeszonych gmin w zakresie rozwiązywania problemów związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi. Celem Związku jest utworzenie Regionalnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów Komunalnych, obsługującego 24 gminy, zlokalizowanego w południowo – zachodniej części gminy Bielawy, w obrębie wsi Piaski Bankowe. 5.2. Koncepcja systemu przyjętego w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 Zgodnie z koncepcją przedstawioną w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 podstawą gospodarki odpadami będą zakłady zagospodarowania odpadów (ZZO) o przepustowości wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów z obszaru zamieszkałego przez min. 150 tys. mieszkańców. WPGO proponuje utworzenie 10 rejonów obsługi (ZZO). Gmina Miasto Brzeziny wraz z całym powiatem brzezińskim została ujęta w Rejonie Obsługi V, w którym znalazło się również miasto Skierniewice, powiat skierniewicki, powiat łódzko-wschodni bez gmin Tuszyn i Rzgów. Planowany ZZO w ramach Rejonu Obsługi V mieścić się będzie w Julkowie gm. Skierniewice. Planowane jest wykorzystanie istniejącej sortowni odpadów, realizacja budowy kompostowni i rozbudowa składowiska odpadów. W rejonie planowana jest również budowa składowiska odpadów azbestowych. Główną funkcją ZZO będzie wysortowanie z odpadów, które mogą zostać poddane odzyskowi czy recyklingowi, ograniczenie składowania odpadów ulegających biodegradacji poprzez m.in. kompostowanie odpadów w proponowanej kompostowni. Odpady nie nadające się do odzysku czy recyklingu będą kierowane do instalacji termicznego unieszkodliwiania odpadów. Planuje się utworzenie trzech regionów obsługujących wybrane rejony. W regionie centralnym planuje się wykonanie instalacji do obsługi m.in. rejonu V czyli również Gminy Miasto Brzeziny. 5.3. Zadania gminy w zakresie gospodarki odpadami i realizacji planu wojewódzkiego Planowane Zakłady Zagospodarowania Odpadów nie powinny jednak ograniczać czy eliminować prowadzenia przez gminy selektywnej zbiórki odpadów. Ustawa o odpadach art. 9 pkt.1, mówi wyraźnie, że odpady powinny być w pierwszej kolejności poddawane odzyskowi lub unieszkodliwiane w miejscu ich powstawania. W zawiązku z powyższym, zgodnie z obowiązującymi przepisami preferowaną metodą odzysku odpadów jest selektywna zbiórka u źródła. Sortowanie odpadów zmieszanych daje również możliwość odzysku czy recyklingu, ale jest z pewnością metodą o wiele bardziej kosztowną. Selektywne zbieranie odpadów na terenie gminy zapewni ograniczenie kosztów dowozu odpadów do 57 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 instalacji i pozwoli na uzyskanie czystego surowca wtórnego i pozbycie się ewentualnych odpadów niebezpiecznych ze strumienia kierowanego do instalacji. Gmina Miasto Brzeziny powinna zatem poza uczestniczeniem w realizowaniu ZZO podjąć równolegle działania w zakresie: ograniczenia ilości składowanych odpadów; doskonalenia rozwiązań organizacyjnych w zakresie selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych prowadzącymi do osiągnięcia wymaganych poziomów odzysku i recyklingu; promowania nowych form selektywnej zbiórki odpadów (system workowy w domkach jednorodzinnych); zorganizowania punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych oraz innych tzw. odpadów problemowych; rozpoczęcie zbiórki odpadów ulegających biodegradacji; prowadzenie działań edukacyjnych i informacyjnych itp. 5.4. Koncepcja systemu realizowanego przez gminę Mając na względzie wyszczególnione wcześniej zadania, które powinna realizować gmina, proponuje się wprowadzenie następującego systemu: Założenia systemu: zachowanie istniejącego systemu zbiórki selektywnej (papier, tworzywa, szkło) obejmującego przede wszystkim mieszkańców zabudowy wielorodzinnej w formie tzw. systemu na dochodzenie (gniazda ekologiczne), promowane zbiórki selektywnej na terenie zabudowy jednorodzinnej (worki na papier, szkło, makulaturę pozostawiane przez firmę wywozową) wprowadzenie zbiórki dwupojemnikowej (odpady „mokre” i „suche”) na obszarze zabudowy wielo i jednorodzinnej, utworzenie stałego gminnego punktu zbiórki odpadów niebezpiecznych (GPZON) dającego możliwość zbiórki: odpadów wielkogabarytowych (dowóz lub odbiór w określonych terminach na zgłoszenie); odpadów niebezpiecznych wydzielonych „u źródła” ze strumienia odpadów komunalnych. Charakterystyka systemu: Proponowany system oparty jest na zachowaniu selektywnej zbiórki surowców wtórnych (papier, szkło oraz tworzywa sztuczne) w dotychczasowej formie. Ponad to proponuje się wprowadzenie możliwości selektywnej zbiórki surowców wtórnych w systemie workowym. Wyposażenie posesji w worki do selektywnej zbiórki powinno być realizowane w ramach 58 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 usług firm wywozowych. Proponuje się również selektywne zbieranie odpadów zmieszanych, w podziale na tzw. odpady „suche” i odpady „mokre”, przeznaczone do kompostowania. Dla budownictwa wielorodzinnego rozwiązanie to wymagało będzie przystosowania istniejących obecnie pojemników do selektywnej zbiorki odpadów „suchych” i „mokrych” poprzez ich odpowiednie oznakowanie. Natomiast dla zabudowy jednorodzinnej proponuje się realizacje zbiórki odpadów „suchych” do worków a odpadów mokrych do obecnie używanych pojemników. Tak zbierane odpady kierowane będą do ZZO, gdzie odpady „suche” kierowane będą na sortownię w celu wydzielenia surowców wtórnych, natomiast odpady „mokre” na kompostownię. Balast z sortowni i kompostowni kierowany będzie na składowisko. Odpady niebezpieczne, pochodzące od mieszkańców oraz z infrastruktury (zakłady handlowo-usługowe) oraz zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, odpady wielkogabarytowe będą kierowane do Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON), a stamtąd odbierane przez firmy posiadające stosowne zezwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie na podstawie umów podpisanych z gminą. Odpady zmieszane pochodzące z infrastruktury oraz odpady z koszy ulicznych kierowane będą na sortownię, natomiast odpady z terenów zielonych będą kierowane do kompostowni. Zmiotki uliczne i ziemia będą składowane na składowisku. 59 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 odpady niebezpieczne i problemowe GPZON odpady suche Zabudowa jednorodzinna i wielorodzinna Sortownia w ZZO Kompostownia w ZZO odpady mokre odpady ze zbiórki selektywnej odpady niebezpieczne i problemowe Sortownia w ZZO Zakłady usługowe odpady ze zbiórki selektywnej szkło papier tworzywo Odbiór przez uprawnioną firmę do odzysku Składowisko w ZZO odpady azbestowe Oczyszczalnia Odbiór przez uprawnioną firmę do odzysku GPZON odpady zmieszane Ulice, drogi, place szkło papier tworzywo Składowisko w ZZO odpady azbestowe Tereny zielone Odbiór przez uprawnioną firmę do unieszkodliwiania lub odzysku odpady zielone Kompostownia odpady z czyszczenia ulic, dróg, placów Składowisko piasek Składowisko skratki Kompostownia w ZZO osady Rys. nr 1. Koncepcja systemu gospodarki odpadami dla Gminy Miasto Brzeziny 60 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 VI. MONITORING I OCENA WDRAŻANIA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI Gospodarka odpadami w Gminie Miasto Brzeziny powinna znajdować się pod ścisłą kontrolą. Kontrola wymaga ciągłego zbierania danych od wytwórców odpadów, firm zbierających i transportujących oraz z instalacji unieszkodliwiania czy odzysku. Dane powinny być na bieżąco analizowane i bilansowane. Zbieranie danych jest ważne szczególnie przy wdrażaniu różnego rodzaju rozwiązań systemowych na skalę techniczną. Budowa instalacji odzysku czy unieszkodliwiania odpadów wymaga przede wszystkim znajomości strumienia każdego rodzaju odpadów wytwarzanych na danym obszarze. Jest to bardzo ważne przy wyborze technologii i wymiarowaniu instalacji. Niezmiernie istotna jest również wiedza na temat jakości odpadów (np. morfologia odpadów komunalnych), ilości, oraz dostępnych możliwości przetwarzania w instalacjach istniejących (np. przepustowość instalacji, spełnienie wymogów BAT itp.). Im większa wiedza o aktualnym stanie gospodarki odpadami, im więcej danych rzeczywistych a nie teoretycznych, tym lepsze warunki do przygotowania właściwych planów gospodarki odpadami, a na podstawie planów konkretnych już koncepcji czy projektów technicznych systemu gospodarki odpadami w danym regionie. Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13 września 1996 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 236 poz. 2008 ze zm.), uprawnienia nadzorcze do kontroli realizacji przez właścicieli nieruchomości obowiązków wynikających z ustawy oraz z regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy uchwalonego w tym przypadku przez Radę Miasta Brzeziny posiada Burmistrz. Jest on uprawniony również do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy w zakresie zgodności wykonywanej działalności z udzielonym zezwoleniem (art. 8 b ustawy). Osoby upoważnione (przez Burmistrza) do dokonania kontroli są uprawnione w szczególności do: wstępu na teren przedsiębiorcy w dniach i godzinach, w których jest lub powinna być wykonywana działalność objęta zezwoleniem; żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, żądania okazania dokumentów, żądania udostępniania danych mających związek z przedmiotem kontroli. Ponad to gmina powinna angażować się w ścisłą współpracę z organami ochrony środowiska tj.: Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska oraz organami inspekcji sanitarnej tj.: Powiatowy Inspektor Sanitarny w celu konfrontacji posiadanych informacji. Poza tym źródłem informacji o gospodarce odpadami jest Wojewódzka Baza Danych prowadzona przez Marszałka Województwa, utworzona w oparciu o zapisy ustawy 61 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39 poz. 251 ze zm.) oraz rozporządzeń wykonawczych do w/w ustawy. Wykonywane regularnie kontrole oraz aktualizacje danych o prowadzonej gospodarce odpadami w gminie będą podstawą do przygotowywania kolejnych Planów gospodarki odpadami dla Gminy Miasto Brzeziny. Obowiązek prowadzenia monitoringu i aktualizacji planów narzuca ustawa o odpadach, która określa przedziały czasowe realizacji zadań gminy w tym zakresie: aktualizacja planów powinna być wykonywana nie rzadziej niż co 4 lata; sprawozdania z realizacji planu co 2 lata. Sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami organ wykonawczy gminy przedkłada radzie gminy i zarządowi powiatu w terminie do dnia 31 marca po upływie okresu sprawozdawczego (tj.: co 2 lata). Podstawą właściwego systemu oceny realizacji planu jest wprowadzenie systemu sprawozdawczości opartego na wskaźnikach i analizie zmian tych wskaźników. Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o odpadach Plan gospodarki odpadami powinien zawierać propozycję monitoringu i sposobu oceny realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami. W związku z tym, w celu nadzoru systemu gospodarki odpadami, jego efektywności i spełnienia wymogów obowiązujących przepisów proponuje się przyjąć tak, jak w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011, następujące wskaźniki obrazujące stopień realizacji planu: Tab. 30. Wskaźniki do monitoringu planu 1 Wskaźnik Odpady komunalne Udział procentowy mieszkańców Gminy Miasto Brzeziny objętych zorganizowanym systemem zbiórki odpadów komunalnych 2 3 4 Udział procentowy mieszkańców gminy objętych selektywnym systemem zbierania odpadów komunalnych Masa wytworzonych odpadów komunalnych-ogółem Masa zebranych odpadów komunalnych-ogółem % Mg Mg 5 Ilość wytworzonych odpadów komunalnych na 1 mieszkańca w ciągu roku kg/Mk/rok 6 7 7.1 Ilość zebranych odpadów komunalnych na 1 mieszkańca w ciągu roku Masa zebranych selektywnie odpadów komunalnych szkło, w tym opakowania ze szkła kg/Mk/rok Mg Mg 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 8 tworzywo sztuczne, w tym opakowania z tworzyw sztucznych papier, w tym opakowania z papieru i tektury metale, w tym opakowania odpady niebezpieczne inne Masa zebranych zmieszanych odpadów komunalnych Lp. 62 Jednostka % Mg Mg Mg Mg Mg Mg Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 9 Masa odpadów poddanych składowaniu Mg 10 Masa odpadów komunalnych przetworzonych metodami mechaniczno-biologicznymi Mg 11 12 Masa odpadów komunalnych poddanych przetwarzaniu metodami termicznymi w spalarniach odpadów Liczba czynnych składowisk odpadów komunalnych Mg szt 13 Pozostała do wypełnienia pojemność składowisk odpadów, na których składowane są odpady komunalne Mg 15 Liczba instalacji do biologiczno-mechanicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych Moce przerobowe instalacji do biologiczno-mechanicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych Mg 16 Liczba innych instalacji odzysku lub unieszkodliwiania odpadów szt 14 szt 18 Moce przerobowe innych instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów Odpady niebezpieczne Masa wytworzonych odpadów niebezpiecznych 19 Udział procentowy wytworzonych odpadów niebezpiecznych poddanych recyklingowych % 20 Udział procentowy wytworzonych odpadów niebezpiecznych poddanych termicznemu przekształcaniu % 21 Udział procentowy wytworzonych odpadów niebezpiecznych składowanych bez przetworzenia % Masa selektywnie zebranych komunalnych odpadów niebezpiecznych zużyte baterie i akumulatory odpady medyczne i weterynaryjne oleje odpadowe odpady zawierające PCB zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny odpady zawierające azbest przeterminowane środki ochrony roślin Mg Mg Mg Mg Mg Mg Mg Mg 17 22 22.1 22.2 22.3 22.4 22.5 22.6 22.7 23 24 25 26 27 28 29 30 Liczba instalacji do odzysku, recyklingu lub unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych Odpady pozostałe Masa wytworzonych odpadów pozostałych-ogółem Masa wytworzonych komunalnych osadów ściekowych Udział procentowy masy wytworzonych komunalnych osadów ściekowych poddanych przetwarzaniu metodami biologicznymi Udział procentowy masy wytworzonych komunalnych osadów ściekowych poddanych przetwarzaniu metodami termicznymi Udział procentowy masy wytworzonych komunalnych osadów ściekowych bezpośrednio wykorzystywanych w rolnictwie Udział procentowy masy wytworzonych komunalnych osadów ściekowych bezpośrednio wykorzystywanych w innych zastosowaniach (np. rekultywacja) Udział procentowy masy wytworzonych komunalnych osadów ściekowych składowanych bez przetworzenia na składowiskach odpadów Mg Mg szt Mg Mg % % % % % W celu usprawnienia monitoringu systemu gospodarki odpadami gmina powinna: 63 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 prowadzić weryfikację zgodności danych dotyczących gospodarki odpadami na terenie gminy z planami wyższego szczebla; kontynuować i zaostrzyć kontrolę wytwórców odpadów oraz firm prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów; zapewnić wiarygodność zbieranych danych poprzez przede wszystkim: regularne gromadzenie, weryfikację i aktualizację danych; współpracę ze Starostwem Powiatowym, współpracę z WIOŚ, Głównym Inspektorem Ochrony Środowiska, korzystanie z danych GUS oraz WBD; prowadzenie własnej bazy danych przez gminę. Ogólnopolski system ewidencji odpadów wynikający z wdrożenia przepisów ustawy o odpadach zapewnia konieczność prowadzenia ewidencji w zakresie wyznaczonym przepisami prawa i jest ona wystarczająca do ewidencji przepływu odpadów w ramach systemu. Na podstawie obowiązujących formularzy, w szczególności rocznych sprawozdań, można obliczyć masy przetworzonych odpadów w poszczególnych instalacjach. Zarządzający systemem może zwiększyć częstotliwość utrzymując ich zakres określony przepisami prawa. 64 przekazywanych informacji Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 VII. DZIAŁANIA INFORMACYJNE I EDUKACYJNE Przewiduje się następujące przedsięwzięcia w zakresie kampanii informacyjnej i edukacyjnej: kontynuacja i rozszerzenie akcji edukacyjnej skierowanej do dzieci i młodzieży w zakresie prawidłowego postępowania z poszczególnymi rodzajami odpadów zbieranych selektywnie; przeprowadzenie akcji edukacyjnej skierowanej do mieszkańców domków jednorodzinnych promującej i zachęcającej do uczestniczenia w selektywnej zbiórce odpadów komunalnych. Akcja ma na celu przygotowanie społeczeństwa do wprowadzanej obecnie segregacji odpadów komunalnych w miejscu ich powstawania, czyli w gospodarstwach domowych (system workowy); przeprowadzenie akcji edukacyjnej skierowanej do mieszkańców domków jednorodzinnych zachęcającej do kompostowania odpadów kuchennych we własnym zakresie; przeprowadzenie akcji edukacyjnych mających na celu promocję i zachęcenie mieszkańców do uczestniczenia w selektywnej zbiórce odpadów wielkogabarytowych, przeprowadzenie akcji edukacyjnych mających na celu promocję i zachęcenie mieszkańców do uczestniczenia w selektywnej zbiórce odpadów niebezpiecznych powstających w sektorze komunalnym. Plan akcji informacyjnej i edukacyjnej przedstawiono w poniższej tabeli. Tab. 31. Zakres oraz szczegółowe zadania działań informacyjno - edukacyjnych Szczegółowe zadania działań informacyjno - edukacyjnych Zakres działań informacyjno - edukacyjnych Utworzenie strony www w formie informatora o odpadach, zagrożeniach z nimi związanych, prawidłowych metodach postępowania z poszczególnymi odpadami, o prowadzonych zbiórkach odpadów i ich terminach Zlecenie wykonania strony internetowej Przeprowadzenie badania ankietowego opinii społecznej w zakresie świadomości ekologicznej i wiedzy o prawidłowych sposobach postępowania z odpadami Opracowanie projektu ankiety Przeprowadzenie ankiety Opracowanie i wydanie broszur informacyjno-edukacyjnych zachęcających mieszkańców do kupowania towarów w opakowaniach wielokrotnego użytku i stosowania toreb ekologicznych Projekt graficzny, druk Przygotowanie gadżetów tj. np. torby ekologiczne, breloki w celu rozpowszechnienia wraz z broszurami podczas prowadzonych akcji informacyjnych, edukacyjnych promujących jednocześnie aktywną działalność miasta Projekt, produkcja 65 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Rozesłanie listów do placówek handlowych z informacją o obowiązujących przepisach w zakresie odpadów opakowaniowych Druk pisma, ksero, rozesłanie pisma do placówek handlowych Opracowanie i rozpowszechnienie broszur wśród mieszkańców zabudowy jednorodzinnej, w których zostaną przedstawione korzyści z kompostowania oraz „dobre praktyki kompostowania przydomowego”. Projekt graficzny, druk Rozpowszechnienie broszur wśród mieszkańców Opracowanie broszury informującej o istniejących i nowo wprowadzonych na terenie miasta systemach zbiórki odpadów Projekt graficzny, druk Opracowanie pisma informującego o istniejących i nowo wprowadzonych na terenie miasta systemach zbiórki odpadów Opracowanie wzoru pisma, ksero pisma, rozesłanie wraz z broszurami Opracowanie broszury informującej przedsiębiorców o obowiązkach w zakresie uzyskania wymaganych przepisami zezwoleń w zakresie gospodarki odpadami oraz w zakresie prowadzenia ewidencji powstających odpadów Projekt graficzny, druk Informowanie (ponawianie informacji) mieszkańców zabudowy jednorodzinnej oraz administratorów i zarządców budynków w zabudowie wielorodzinnej o obowiązku przeprowadzenia inwentaryzacji wyrobów i urządzeń zawierających azbest Rozesłanie pism informacyjnych Opracowanie broszury informującej o szkodliwym działaniu wyrobów zawierających azbest Projekt graficzny, druk Realizacja Programu Edukacji Ekologicznej Organizacja akcji i konkursów zawartych w Programie 66 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 VIII. WNIOSKI Z ANALIZY WPŁYWU PROJEKTU PLANU GOSPODARKI ODPADAMI NA ŚRODOWISKO W wyniku realizacji Planu gospodarki odpadami dla Gminy Miasto Brzeziny stan środowiska ulegnie poprawie. Objęcie wszystkich mieszkańców miasta zorganizowanym systemem zbiórki odpadów wyeliminuje niekontrolowane usuwanie odpadów do środowiska. Selektywna zbiórka odpadów powstających w sektorze komunalnym umożliwi wydzielenie z odpadów frakcji nadających się do wykorzystania. Pozwoli to na zmniejszenie ilości odpadów deponowanych na składowisku odpadów komunalnych w Brzezinach. Zmniejszenie ilości odpadów kierowanych na składowisko pozwoli na przedłużenie czasu jego eksploatacji ze względu na wolniejsze zapełnianie pojemności kwatery. Ponowne wykorzystanie uzyskanych surowców wtórnych pozwoli natomiast na zmniejszenie zużycia surowców w procesach produkcji. W okresie objętym planem nie przewiduje się budowy nowego składowiska odpadów. Zgodnie z uzyskanymi informacjami wolna pojemność składowiska pozwoli przy obecnym strumieniu odpadów na gromadzenie odpadów przez ok. 3 lata. Po zapełnieniu składowiska przewiduje się rozpoczęcie rekultywacji kwatery, na to zostały już przeznaczone środki finansowe w planie budżetowym gminy. Zamknięcie eksploatowanej kwatery składowiska odpadów komunalnych w Brzezinach oraz przeprowadzenie rekultywacji terenu doprowadzi do tego, że środowisko zostanie zabezpieczone przed negatywnym oddziaływaniem produktów rozkładu odpadów zdeponowanych na składowisku. Usuwane obecnie łącznie z odpadami komunalnymi odpady niebezpieczne: zużyte baterie, środki farmaceutyczne, środki ochrony roślin i opakowania będą zbierane selektywnie. Przyjmuje się, że organizacja selektywnej zbiórki tych odpadów da efekty w postaci obniżenia ich zawartości w strumieniu odpadów komunalnych, co spowoduje poprawę stanu środowiska w zakresie ochrony wód podziemnych i powierzchniowych oraz ochrony powierzchni ziemi. Potrzeba ograniczania w odpadach składowanych zawartości składników podlegających procesom fermentacyjnym jest potrzebą ochrony środowiska przed emisją gazów cieplarnianych, a także otoczenia składowiska przed uciążliwością zapachową. Potrzeba ta wynika również z przepisów Unii Europejskiej. W Planie gospodarki odpadami proponuje się prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów organicznych ulegających biodegradacji (m.in. kuchennych) i oddawanie odpadów do kompostowni zrealizowanej w ramach ZZO. 67 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 IX. HARMONOGRAM DZIAŁAŃ- Zadania i przedsięwzięcia w zakresie gospodarki odpadami Gminy Miasto Brzeziny Lp. Nazwa zadania Termin realizacji Instytucja odpowiedzialna Urząd Miasta Brzeziny Koszty realizacji 1. Objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów – prace organizacyjne 2009-2012 2. Rozpoczęcie działań inwestycyjnych w zakresie realizacji ZZO; 2008-2015 Burmistrz Miasta Brzeziny + burmistrzowie, wójtowie gmin realizujących ZZO Zgodnie z porozumieniem 3. Organizacja Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych 2009-2012 Urząd Miasta Brzeziny 100 000 PLN 4. Wyposażenie mieszkańców domków jednorodzinnych w worki do selektywnej zbiórki surowców wtórnych (szkło, papier, tworzywo) 2009-2012 Firmy świadczące usługi w zakresie zbierania odpadów bd 5. Wyposażenie mieszkańców w pojemniki do oddzielnej zbiórki odpadów mokrych (lub suchych) 2009-2012 Urząd Miasta Brzeziny + Firmy świadczące usługi w zakresie zbierania odpadów bd 6. Monitoring systemu gospodarki odpadami komunalnymi Urząd Miasta Brzeziny 7. Wykonanie inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest występujących na terenie miasta Brzeziny oraz opracowanie programu usuwania azbestu dla Gminy Miasto Brzeziny Rozszerzenie systemu selektywnej zbiórki baterii i akumulatorów na terenie obiektów użyteczności publicznej (szkoły, urzędy, markety, sklepy) Zadanie ciągłe w ramach realizacji obowiązków 2009 Urząd Miasta Brzeziny Koszty stworzenia dodatkowego etatu w przypadku potrzeby 8 000 PLN 2009-2010 Urząd Miasta Brzeziny b.d. 8. 0 Źródła finansowania środki gmin, NFOŚiGW, WFOSiGW, środki pomocowe z UE Budżet Gminy Miasto Brzeziny, FOŚiGW; fundusze UE Firmy świadczące usługi w zakresie zbierania odpadów, właściciele nieruchomości Firmy świadczące usługi w zakresie zbierania odpadów, właściciele nieruchomości Budżet Miasta Brzeziny; Budżet Gminy Miasto Brzeziny; FOŚiGW Budżet Gminy Miasto Brzeziny; FOŚiGW 9. Wprowadzenie systemu selektywnej zbiórki przeterminowanych leków na terenie aptek 2009-2010 Urząd Miasta Brzeziny + apteki b.d Budżet Gminy Miasto Brzeziny; FOŚiGW 10. Selektywna zbiórka odpadów prowadzona na terenie miasta (papier, szkło, tworzywa sztuczne) 2008-2012 Urząd Miasta Brzeziny 30 000 PLN rocznie Budżet Gminy Miasto Brzeziny 68 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Miasto Brzeziny 2008-2012 Lp. Nazwa zadania 11. Przeprowadzenie badań morfologii powstających odpadów komunalnych 12. Prowadzenie działań informacyjno-edukacyjnych w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz właściwego postępowania z poszczególnymi rodzajami odpadów: 13. 1. Realizacja Programu Edukacji Ekologicznej: Kontynuacja edukacji ekologicznej poprzez organizację akcji i konkursów skierowanych do mieszkańców i uczniów przedszkoli i szkół w zakresie prawidłowego postępowania z poszczególnymi rodzajami odpadów zbieranych selektywnie Przeprowadzenie akcji edukacyjnych mających na celu promocję i zachęcenie mieszkańców do uczestniczenia w selektywnej zbiórce odpadów wielkogabarytowych, Przeprowadzenie akcji edukacyjnych mających na celu promocję i zachęcenie mieszkańców do uczestniczenia w selektywnej zbiórce odpadów niebezpiecznych powstających w sektorze komunalnym 2. Przygotowanie broszur i gadżetów tj. np. torby ekologiczne, breloki w celu rozpowszechnienia wraz z broszurami podczas prowadzonych akcji informacyjnych, edukacyjnych promujących jednocześnie aktywną działalność miasta Ograniczanie negatywnego wpływu odpadów na środowisko; 1.Projekt rekultywacji składowiska odpadów komunalnych w Brzezinach; Termin realizacji 2009-2010 Instytucja odpowiedzialna Urząd Miasta Brzeziny + Firmy świadczące usługi w zakresie zbierania odpadów Koszty realizacji 25 000 PLN Źródła finansowania Budżet Miasta Brzeziny Zgodnie z Programem Edukacji Ekologicznej Miasta Brzeziny na 20092012 Łącznie: 80 000 PLN Urząd Miasta Brzeziny + placówki oświatowe Budżet Miasta Brzeziny; FOŚiGW; fundusze UE 2008-2015 Zgodnie z terminami zatwierdzonymi w budżecie Gminy Miasto Brzeziny na rok 2008 2.Wykonanie rekultywacji obecnie eksploatowanego składowiska odpadów komunalnych w Brzezinach 69 Urząd Miasta Brzeziny + ZUK Sp. z o.o. Zgodnie z kwotą zabezpieczoną w budżecie gminy ok. 3 000 000 PLN Budżet Miasta Brzeziny; FOŚiGW; fundusze UE