Barbara Sagnowska

Transkrypt

Barbara Sagnowska
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
HALINA WOŹNIAK
Fizyka i astronomia
Program nauczania, rozkład materiału
oraz plan wynikowy
Gimnazjum klasy: 2G i 2H
Wg podstawy programowej z Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia
23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej
Wg programu p. Barbary Sagnowskiej autorki programu i podręcznika wydawnictwa
ZamKor, Kraków
Podręcznik: red. Barbara Sagnowska Świat Fizyki część 1 (ostatni rozdział) i część 2, wydawnictwo ZamKor, Kraków 2010.
Warszawa, wrzesień 2013
1
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
PROGRAM NAUCZANIA W ROKU SZKOLNYM 2011/2012
A. Program nauczania
(W nawiasach podano numery wymagań szczegółowych, przekrojowych i doświadczalnych realizowanych
w danym dziale).
Liczba
Część
Nr godz.
Dział fizyki
godz.
podręcznika
1
Lekcja wstępna
1
–
2
Test diagnostyczny z wiedzy i umiejętności z klasy 1
1
1. Jak opisujemy ruch?
3 - 13
11
1
(1.1, 1.2, 1.5, 1.6, 8.1-8.12, 9.2)
2. Siły w przyrodzie
14 - 36
23
2
(1.3, 1.4, 1.7, 1.8, 1.10, 1.12, 3.6-3.9, 8.1-8.12, 9.3)
3. Praca, moc, energia
37 - 47
11
2
(2.1-2.5, 1.11, 8.1-8.12, 9.4)
4. Przemiany energii w zjawiskach cieplnych
48 - 59
12
2
(2.6-2.11, 8.1-8.12)
5. Drgania i fale sprężyste
60 - 69
10
2
(6.1-6.7, 8.1-8.12, 9.12, 9.13)
Razem
69
B. Szczegółowy program nauczania
1. Lekcja organizacyjna
2. Test diagnostyczny z wiedzy i umiejętności z klasy 1.
1. Jak opisujemy ruch? – 11 godzin
Temat
Ruch jednostajny prostoliniowy – doświadczenia (D2, D3)
Powtórzenie
Sprawdzian wiedzy i umiejętności
Ruch prostoliniowy jednostajnie przyspieszony (D5, D6)
Ruch prostoliniowy jednostajnie opóźniony
Ruch prostoliniowy jednostajnie opóźniony – sprawdzian doświadczalny
Powtórzenie
Sprawdzian wiedzy i umiejętności teoretyczny
2. Siły w przyrodzie –23 godzin
Temat
Wektor siły, wypadkowa sił współliniowych
Siły różnej natury, doświadczenie Oersteda (D 9)
Zasady dynamiki Newtona - wprowadzenie
Dośw.: III z. d. Newtona (D12), wyznaczenie siły nacisku i magnetycznej (D13)
II zasada dynamiki Newtona - zadania
Dośw.: Badanie wpływu siły na ruch (D14, D15)
Siły sprężystości i siły oporu: tarcie, opór powietrza
Dośw.: Wyznaczanie stałej sprężystości (D16)
Dośw.: Obserwacja zależności siły tarcia od powierzchni i nacisku (D17)
Siła tarcia i sprężystości - zadania
Powtórzenie
Liczba
godz.
2
1
1
3
1
1
1
1
Liczba
godz
1
1
1
2
3
1
1
1
1
1
1
2
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
Sprawdzian wiedzy i umiejętności oraz doświadczalny
Prawo Pascala, siła parcia. Ciśnienie hydrostatyczne
Siła wyporu i jej wyznaczanie (D20, D21). Prawo Archimedesa (D19)
Powtórzenie
Sprawdzian wiedzy i umiejętności
2
2
3
1
1
3. Praca, moc, energia – 11 godzin
Temat
Praca mechaniczna
Moc i sprawność
Energia w przyrodzie. Energia mechaniczna
Energia potencjalna i kinetyczna
Zasada zachowania energii mechanicznej
Dźwignia jako urządzenie ułatwiające wykonywanie pracy. Wyznaczanie masy za pomocą dźwigni dwustronnej
Powtórzenie
Sprawdzian wiedzy i umiejętności
Liczba
godz
1
1
2
2
1
2
1
1
4. Przemiany energii w zjawiskach cieplnych – 12 godzin
Temat
Zmiana energii wewnętrznej przez wykonanie pracy
Cieplny przepływ energii. Rola izolacji cieplnej
Zjawisko konwekcji
Ciepło właściwe
Przemiany energii podczas topnienia. Wyznaczanie ciepła topnienia lodu
Przemiany energii podczas parowania i skraplania
Powtórzenie
Sprawdzian wiedzy i umiejętności
Liczba
godz
1
1
1
2
2
3
1
1
5. Drgania i fale sprężyste – 10 godzin
Temat
Ruch drgający
Wahadło. Wyznaczanie okresu i częstotliwości drgań
Fala sprężysta poprzeczna i podłużna
Sprawdzian doświadczalny
Dźwięki i wielkości, które je opisują. Badanie związku częstotliwości drgań z wysokością
dźwięku
Ultradźwięki i infradźwięki.
Powtórzenie
Sprawdzian wiedzy i umiejętności
Liczba
godz
1
3
1
1
1
1
1
1
3
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
ROZKŁAD MATERIAŁU I PLAN WYNIKOWY
1. Jak opisujemy ruch?
Temat
Wymagania konieczne i podstawowe
Lp
Uczeń:
lekcji
Ruch jednostaj-  wymienia cechy charakteryzujące ruch prostoliniowy jednostajny prostoliniony;
3
wy – doświad na podstawie różnych wykresów s (t ) odczytuje drogę przeby4
czenia (D2, D3)
waną przez ciało w różnych odstępach czasu;
 rozwiązuje proste zadania.
5
Powtórzenie i sprawdzian (2)
6
 podaje przykłady ruchu przyspieszonego i opóźnionego;
 opisuje ruch jednostajnie przyspieszony;
 z wykresu zależności u (t ) odczytuje przyrosty szybkości
w określonych jednakowych odstępach czasu
Ruch prostoli7
niowy
jedno-  podaje wzór na wartość przyspieszenia a = u- u0 ;
8
t
stajnie przyspie9
 podaje jednostki przyspieszenia;
szony (D5, D6)
 posługuje się pojęciem wartości przyspieszenia do opisu ruchu
jednostajnie przyspieszonego;
 podaje wartość przyspieszenia ziemskiego;
 rozwiązuje proste zadania.
Ruch prostoli opisuje ruch jednostajnie opóźniony
niowy jedno z wykresu zależności u (t ) odczytuje spadki szybkości w okrestajnie opóźnioślonych jednakowych odstępach czasu
ny
 podaje wzór na wartość opóźnienia
 podaje jednostki opóźnienia
10
 posługuje się pojęciem wartości opóźnienia do opisu ruchu jednostajnie opóźnionego;
 rozwiązuje proste zadania.
Wymagania rozszerzone i dopełniające
Uczeń:
 doświadczalnie bada ruch jednostajny prostoliniowy
i formułuje wniosek s ~ t ;
 sporządza wykres zależności s (t ) na podstawie wyników
doświadczenia zgromadzonych w tabeli;
 rozwiązuje wszystkie zadania.

sporządza wykres zależności
przyspieszonego;

przekształca wzór




a=
u- u0
t
u (t )
dla ruchu jednostajnie
i oblicza każdą wielkość
z tego wzoru;
sporządza wykres zależności a (t ) dla ruchu jednostajnie
przyspieszonego;
podaje interpretację fizyczna pojęcia przyspieszenia;
rozwiązuje wszystkie zadania.

sporządza wykres zależności u (t ) dla ruchu jednostajnie
opóźnionego;
opisuje jakościowo ruch opóźniony;

przekształca wzór



a=
u- u0
t
i oblicza każdą wielkość
z tego wzoru;
sporządza wykres zależności a (t ) dla ruchu jednostajnie
opóźnionego;
podaje interpretację fizyczna pojęcia opóźnienia;
rozwiązuje wszystkie zadania.
11 Sprawdzian doświadczalny (3): Badanie ruchu jednostajnie opóźnionego
12,
Powtórzenie i sprawdzian (4)
13
4
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
2. Siły w przyrodzie
Temat
Wymagania konieczne i podstawowe
Lp
Uczeń:
lekcji
Wektor siły,
 podaje przykład dwóch sił równoważących się;
wypadkowa sił
 oblicza wartość i określa zwrot wypadkowej dwóch sił działająwspółliniowych
cych na ciało wzdłuż jednej prostej o zwrotach zgodnych i prze14
ciwnych;
 na prostych przykładach ciał spoczywających wskazuje siły
równoważące się;
 rozwiązuje proste zadania.
Siły różnej natu-  wymienia różne rodzaje oddziaływania ciał;
ry, doświadcze-  na przykładach rozpoznaje oddziaływania bezpośrednie i na
nie Oersteda
odległość;
(D9)
15
 wykazuje doświadczalnie, że siły wzajemnego oddziaływania
mają jednakowe wartości, ten sam kierunek, przeciwne zwroty i
różne punkty przyłożenia;
 rozwiązuje proste zadania.
Zasady dynami-  analizuje zachowanie się ciał na podstawie pierwszej zasady
ki Newtona dynamiki;
16 wprowadzenie
 rozwiązuje proste zadania z analizy sił;
 rozwiązuje proste zadania.
17
18
Dośw.: III z. d. 
Newtona (D12),
wyznaczenie

siły
nacisku 
i magnetycznej
(D13)
wykazuje doświadczalnie prawdziwość III zasady dynamiki
Newtona;
rysuje schemat fizyczny z uwzględnieniem bilansu sił;
rozwiązuje proste zadania.
Wymagania rozszerzone i dopełniające
Uczeń:
 podaje przykład kilku sił działających wzdłuż jednej
prostej i równoważących się;
 oblicza wartość i określa zwrot wypadkowej kilku sił
działających na ciało wzdłuż jednej prostej o zwrotach
zgodnych o przeciwnych na dowolnym przykładzie;
 rozwiązuje wszystkie zadania.











wskazuje siły wzajemnego oddziaływania, rysuje je
i podaje cechy tych sił;
opisuje wzajemne oddziaływanie ciał posługując się
trzecią zasadą dynamiki Newtona;
opisuje zjawisko odrzutu;
rozwiązuje wszystkie zadania.
opisuje doświadczenie potwierdzające pierwszą zasadę
dynamiki;
na przykładzie opisuje zjawisko bezwładności;
rozwiązuje zadania wymagające analizy sił, wyznaczając
dowolna z nich;
rozwiązuje wszystkie zadania.
wyznacza na podstawie III zasady dynamiki Newtona
siłę magnetyczną;
korzysta z bilansu sił do obliczenia nieznanej siły;
rozwiązuje wszystkie zadania.
5
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
Temat
Wymagania konieczne i podstawowe
Lp
Uczeń:
lekcji
II zasada dynamiki Newtona -  podaje przykłady, w których na ciała poruszające się
zadania
w powietrzu działa siła oporu powietrza;
 podaje przykłady świadczące o tym, że wartość siły oporu po19
wietrza wzrasta wraz ze wzrostem szybkości ciała;
20
21
 opisuje ruch ciała pod działaniem stałej siły wypadkowej zwróconej tak samo jak prędkość;
 zapisuje wzorem drugą zasadę dynamiki i odczytuje ten zapis;
 rozwiązuje proste zadania.
22
Dośw.: Badanie 
wpływu siły na
ruch (D14, D15) 
Siły sprężystości
i siły oporu:
tarcie, opór powietrza




23

24

Dośw.: Wyzna- 
czanie
stałej 
sprężystości
(D16)


Wymagania rozszerzone i dopełniające
Uczeń:
 wyjaśnia pochodzenie siły nośnej i zasadę unoszenia się
samolotu;
 oblicza każdą z wielkości we wzorze F = ma ;
 podaje wymiar niutona;
 przez porównanie wzorów F = ma i Fc = mg uzasadnia, że
współczynnik g to wartość przyspieszenia, z jakim spadają ciała;
 wyjaśnia, co to znaczy, że ciało jest w stanie nieważkości;
 rozwiązuje wszystkie zadania.
zna dynamiczne skutki działania siły na zmianę wektora prędko-  wyjaśnia, kiedy możliwy jest ruch po okręgu;
ści;
 sporządza rysunek z wektorem prędkości i siły równolerozwiązuje proste zadania.
głej lub prostopadłej do wektora prędkości;
 rozwiązuje wszystkie zadania.
podaje przykłady występowania sił sprężystości w otoczeniu;
 wyjaśnia, że w skutek rozciągania lub ściskania ciała
pojawiają się w nim siły dążące do przywrócenia początwymienia siły działające na ciężarek wiszący na sprężynie;
kowych rozmiarów i kształtów, czyli siły sprężystości;
wymienia niektóre sposoby zmniejszania i zwiększania tarcia;

podaje przyczyny występowania sił tarcia;
podaje przykłady pożytecznych i szkodliwych skutków działa zna wzór na siłę tarcia T = N i stosuje go w prostych
nia sił tarcia;
obliczeniach;
opisuje doświadczenie wykazujące, że siły tarcia występujące
przy toczeniu mają mniejsze wartości niż przy przesuwaniu jed-  rozwiązuje wszystkie zadania.
nego ciała po drugim;
rozwiązuje proste zadania.
wie, jak liczyć stałą sprężystości;
 wyznacza doświadczalnie stałą sprężystości sprężyny;
wie, że siła sprężystości jest równa ciężarowi zawieszonego  rysuje wykres zależności siły sprężystości od wydłużeciężarka;
nia;
wie, co to jest wydłużenie i potrafi je wyznaczyć;
 określa stałą sprężystości na podstawie wykresu T(x);
rozwiązuje proste zadania.
 rozwiązuje wszystkie zadania.
6
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
Wymagania rozszerzone i dopełniające
Temat
Wymagania konieczne i podstawowe
Lp
Uczeń:
lekcji
Dośw.: Obser-  wie od czego zależy siła tarcia;
wacja zależności  rozwiązuje proste zadania.
siły tarcia od
25
powierzchni
i nacisku (D17)
Uczeń:
 wykazuje doświadczalnie, że wartość siły tarcia kinetycznego nie zależy od pola powierzchni styku ciał przesuwających się względem siebie, a zależy od rodzaju
powierzchni ciał trących o siebie i wartości siły dociskającej te ciała do siebie;
 rozwiązuje wszystkie zadania.
rozwiązuje proste zadania: obliczenie stałej sprężystości, siły  rozwiązuje zadania wymagające przekształcania wzorów
tarcia;
na siłę sprężystości (F= kx) i siły tarcia (T= N);
rozwiązuje proste zadania.
 rozwiązuje wszystkie zadania.
26
Siła
tarcia 
i sprężystości

27
28
Powtórzenie i sprawdzian (5)
29
30
31
32
33
34
35
36


Prawo Pascala,

siła parcia. Ciśnienie hydro
statyczne
podaje przykłady parcia gazów i cieczy na ściany zbiornika;
podaje przykłady wykorzystania prawa Pascala;
wykorzystuje ciężar cieczy do uzasadnienia zależności ciśnienia
cieczy na dnie zbiornika od wysokości słupa cieczy;
opisuje praktyczne skutki występowania ciśnienia hydrostatycznego;
 rozwiązuje proste zadania.
 wyznacza doświadczalnie wartość siły wyporu działającej na
Siła wyporu i jej
ciało zanurzone w cieczy;
wyznaczanie.
 podaje warunek pływania i tonięcia ciała zanurzonego w cieczy;
Prawo
Archimedesa (D19,  rozwiązuje proste zadania określania siły wyporu oraz określania pływania ciał;
D20, D21)
 rozwiązuje proste zadania.
Sprawdzian doświadczalny (6): Wyznaczenie siły wyporu klocka






objaśnia zasadę działania podnośnika hydraulicznego
i hamulca samochodowego;
oblicza ciśnienie słupa cieczy na dnie cylindrycznego
naczynia p = r gh ;
wykorzystuje wzór na ciśnienie hydrostatyczne w zadaniach obliczeniowych;
podaje wzór na wartość siły wyporu i wykorzystuje go
do wykonywania obliczeń i rozwiązywania zadań;
wyjaśnia pływanie i tonięcie ciał, wykorzystując I i III
zasadę dynamiki;
rozwiązuje zadania związane z pływaniem ciał;
Powtórzenie i sprawdzian (7)
7
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
3. Praca. Moc. Energia
Temat
Lp
lekcji


37
Praca
mecha- 
niczna (D23)





Wymagania konieczne i podstawowe
Uczeń:
podaje przykłady wykonania pracy w sensie fizycznym;
podaje warunki konieczne do tego, by w sensie fizycznym była
wykonywana praca;
oblicza pracę ze wzoru W = Fs ;
podaje jednostkę pracy (J);
sporządza wykres zależności W (s) oraz F (s) , odczytuje i oblicza
pracę na podstawie tych wykresów;
rozwiązuje proste zadania.
wyjaśnia, co to znaczy, że urządzenia pracują z różną mocą;
podaje przykłady urządzeń pracujących z różną mocą;
W
P=
t

oblicza moc na podstawie wzoru




Energia poten
cjalna i kinetyczna

podaje jednostki mocy i przelicza je;
podaje definicję sprawności i oblicza ją;
rozwiązuje proste zadania.
podaje przykłady ciał posiadających energię potencjalną ciężkości i energię kinetyczną;
wymienia czynności, które należy wykonać, by zmienić energię
potencjalną ciała;
rozwiązuje proste zadania.
41
42

Energia
w przyrodzie.

Energia mecha
niczna (D24)
podaje przykłady energii w przyrodzie i sposoby jej wykorzystywania;
wyjaśnia, co to znaczy, że ciało posiada energię mechaniczną;
rozwiązuje proste zadania.
43
Zasada zacho- 
wania
energii
mechanicznej
(D25)

38
39
40
Moc
;




Wymagania rozszerzone i dopełniające
Uczeń:
podaje wymiar dżula;
podaje ograniczenia stosowalności wzoru W = Fs ;
oblicza każdą z wielkości we wzorze W = Fs ;
rozwiązuje wszystkie zadania.

objaśnia sens fizyczny pojęcia mocy;

oblicza każdą z wielkości ze wzoru


oblicza moc na podstawie wykresu zależności W (t ) ;
oblicza moc użyteczną i dostarczoną ze wzoru na sprawność;
rozwiązuje wszystkie zadania.
oblicza energię potencjalną ciężkości ze wzoru i E = mgh


kinetyczną ze wzoru





podaje przykłady przemiany energii potencjalnej w kinetyczną i 
na odwrót, posługując się zasadą zachowania energii mechanicznej;

rozwiązuje proste zadania.

E=
mu2
2
P=
W
t
;
;
oblicza energię potencjalną względem dowolnie wybranego poziomu zerowego;
rozwiązuje wszystkie zadania.
wyjaśnia pojęcia układu ciał wzajemnie oddziałujących
oraz sił wewnętrznych w układzie i zewnętrznych spoza
układu;
wyjaśnia i zapisuje związek ΔE = W;
rozwiązuje wszystkie zadania.
stosuje zasadę zachowania energii mechanicznej do rozwiązywania zadań obliczeniowych;
objaśnia i oblicza sprawność urządzenia mechanicznego;
rozwiązuje wszystkie zadania.
8
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
Temat
Wymagania konieczne i podstawowe
Lp
Uczeń:
lekcji
Dźwignia jako  opisuje zasadę działania dźwigni dwustronnej;
urządzenie uła-  podaje warunek równowagi dźwigni dwustronnej;
44
twiające wyko-  wyznacza doświadczalnie nieznaną masę za pomocą dźwigni
45
nywanie pracy.
dwustronnej, linijki i ciała o znanej masie;
(D26 D27)
 rozwiązuje proste zadania.
46
Powtórzenie i sprawdzian (8)
47
4. Przemiany energii w zjawiskach cieplnych
Temat
Wymagania konieczne i podstawowe
Lp
Uczeń:
lekcji
 wymienia składniki energii wewnętrznej;
Zmiana energii
 podaje przykłady, w których na skutek wykonania pracy wzrowewnętrznej
48
sła energia wewnętrzna ciała;
przez wykonanie pracy (D29)  rozwiązuje proste zadania.

49
50
Cieplny
przepływ
energii.
Rola
izolacji 
cieplnej (D30)




Zjawisko konwekcji
opisuje przepływ ciepła (energii) od ciała o wyższej temperaturze do ciała o niższej temperaturze, następujący przy zetknięciu
tych ciał;
podaje przykłady przewodników i izolatorów;
opisuje rolę izolacji cieplnej w życiu codziennym;
rozwiązuje proste zadania.
podaje przykłady występowania konwekcji w przyrodzie;
rozwiązuje proste zadania.













Wymagania rozszerzone i dopełniające
Uczeń:
opisuje zasadę działania bloku nieruchomego i kołowrotu;
wyjaśnia, w jaki sposób maszyny proste ułatwiają nam
wykonywanie pracy;
rozwiązuje wszystkie zadania.
Wymagania rozszerzone i dopełniające
Uczeń:
wyjaśnia, dlaczego podczas ruchu z tarciem nie jest
spełniona zasada zachowania energii mechanicznej;
wyjaśnia, dlaczego przyrost temperatury ciała świadczy
o wzroście jego energii wewnętrznej;
rozwiązuje wszystkie zadania.
wykorzystując model budowy materii, objaśnia zjawisko
przewodzenia ciepła;
formułuje jakościowo pierwszą zasadę termodynamiki;
rozwiązuje wszystkie zadania.
wyjaśnia zjawisko konwekcji;
uzasadnia, dlaczego w cieczach i gazach przepływ energii odbywa się głównie przez konwekcję;
opisuje znaczenie konwekcji w prawidłowym oczyszczaniu powietrza w mieszkaniach;
rozwiązuje wszystkie zadania.
9
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
Lp
Temat
lekcji

51
52
53
54
55
56
57
Ciepło właściwe


Q
mDT

oblicza ciepło właściwe na podstawie wzoru

rozwiązuje proste zadania.

opisuje zjawisko topnienia (stałość temperatury, zmiany energii
wewnętrznej topniejących ciał);
podaje przykład znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła
topnienia lodu;
opisuje proporcjonalność ilości dostarczanego ciepła
w temperaturze topnienia do masy ciała, które chcemy stopić;
odczytuje z tabeli temperaturę topnienia i ciepło topnienia;
rozwiązuje proste zadania.
Przemiany ener- 
gii podczas topnienia. Wyzna- 
czanie
ciepła
topnienia lodu 
(D32)



Przemiany ener- 
gii podczas pa
rowania

i skraplania

58
59
Wymagania konieczne i podstawowe
Uczeń:
opisuje proporcjonalność ilości dostarczonego ciepła do masy
ogrzewanego ciała i przyrostu jego temperatury;
odczytuje z tabeli wartości ciepła właściwego;
analizuje znaczenie dla przyrody, dużej wartości ciepła właściwego wody;
cw =
;
analizuje (energetycznie) zjawisko parowania i wrzenia;
opisuje zależność szybkości parowania od temperatury;
opisuje proporcjonalność ilości dostarczanego ciepła do masy
cieczy zamienianej w parę;
odczytuje z tabeli temperaturę wrzenia i ciepło parowania;
podaje przykłady znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła
parowania wody;
rozwiązuje proste zadania.


















Wymagania rozszerzone i dopełniające
Uczeń:
na podstawie proporcjonalności Q ~ m , Q ~ DT definiuje
ciepło właściwe substancji;
oblicza każdą wielkość ze wzoru Q = cwmDT ;
wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła właściwego;
sporządza bilans cieplny dla wody i oblicza szukaną
wielkość;
opisuje zasadę działania wymiennika ciepła i chłodnicy;
rozwiązuje proste zadania.
objaśnia, dlaczego podczas topnienia i krzepnięcia temperatura pozostaje stała, mimo zmiany energii wewnętrznej;
na podstawie proporcjonalności Q ~ m definiuje ciepło
topnienia substancji;
oblicza każdą wielkość ze wzoru Q = mct ;
wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła topnienia;
doświadczalnie wyznacza ciepło topnienia lodu;
rozwiązuje wszystkie zadania.
opisuje zależność temperatury wrzenia od zewnętrznego
ciśnienia;
na podstawie proporcjonalności Q ~ m definiuje ciepło
parowania;
oblicza każdą wielkość ze wzoru Q = mc p ;
wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła parowania;
opisuje zasadę działania chłodziarki;
rozwiązuje wszystkie zadania.
Powtórzenie i sprawdzian (9)
10
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
5. Drgania i fale sprężyste
Temat
Wymagania konieczne i podstawowe
Lp
Uczeń:
lekcji
 wskazuje w otoczeniu przykłady ciał wykonujących ruch drgający;
 podaje znaczenie pojęć: położenie równowagi, wychylenie, am60 Ruch drgający
plituda, okres, częstotliwość;
 rozwiązuje proste zadania.
Wahadło. Wy-  opisuje ruch wahadła i ciężarka na sprężynie oraz analizuje
przemiany energii w tych ruchach;
61 znaczanie okre62 su
i częstotli-  doświadczalnie wyznacza okres i częstotliwość drgań wahadła
63 wości
(D33,
i ciężarka na sprężynie;
D34, D35)
 rozwiązuje proste zadania.
 demonstruje falę poprzeczną i podłużną;
 podaje różnice między tymi falami;
Fale sprężyste  posługuje się pojęciami długości fali, szybkości rozchodzenia
się fali, kierunku rozchodzenia się fali;
poprzeczne
64
 rozwiązuje proste zadania.
i podłużne









(D36)

65
66
67
Wymagania rozszerzone i dopełniające
Uczeń:
odczytuje amplitudę i okres z wykresu x (t ) dla drgającego ciała;
opisuje przykłady drgań tłumionych i wymuszonych;
rozwiązuje wszystkie zadania.
opisuje zjawisko izochronizmu wahadła;
wykorzystuje drugą zasadę dynamiki do opisu ruchu
wahadła;
rozwiązuje wszystkie zadania.
opisuje mechanizm przekazywania drgań jednego punktu
ośrodka do drugiego w przypadku fali na napiętej linie
i fal dźwiękowych w powietrzu;
stosuje wzory na v, f, , przekształca je do obliczeń;
uzasadnia, dlaczego fale podłużne mogą się rozchodzić
w ciałach stałych, cieczach i gazach, a fale poprzeczne
tylko w ciałach stałych;
rozwiązuje wszystkie zadania.
Sprawdzian doświadczalny (10): Określenie stałej sprężystości sprężyny. Wyznaczenie okresu drgań ciężarka na sprężynie i badanie izochronizmu.
 opisuje mechanizm wytwarzania dźwięku w instrumentach mu-  opisuje doświadczalne badanie związku częstotliwości
zycznych;
drgań źródła z wysokością dźwięku;
 wymienia, od jakich wielkości fizycznych zależy wysokość
 podaje cechy fali dźwiękowej (częstotliwość 16 Hz –
Dźwięki (D37,
i głośność dźwięku;
20000 Hz, fala podłużna);
D38)
 podaje rząd wielkości szybkości fali dźwiękowej w powietrzu;
 rozwiązuje wszystkie zadania.
 rozwiązuje proste zadania.
Ultradźwięki
i infradźwięki


wyjaśnia, co nazywamy ultradźwiękami i infradźwiękami;
rozwiązuje proste zadania.


opisuje występowanie w przyrodzie i zastosowania infradźwięków i ultradźwięków (np. w medycynie);
rozwiązuje wszystkie zadania.
11
Zespół Szkół nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej
Temat
Wymagania konieczne i podstawowe
Wymagania rozszerzone i dopełniające
Lp
Uczeń:
Uczeń:
lekcji
68 Powtórzenie i sprawdzian (11) (jeśli ilość godzin uniemożliwi napisanie sprawdzianu przed klasyfikacją roczną, to zostanie on połączony z testem
69 diagnostycznym na początku klasy 3)
12