Tematy – WRZESIEO

Tematy – WRZESIEO
Scenariusz zajęć z wykorzystaniem pomocy
„Kodeks dobrego zachowania w szkole” (kod: 049004)
Pomoc: zestaw zasad „dobrego” zachowania się dziecka w szkole oraz propozycje konsekwencji ich
nie przestrzegania. Każda z zasad i konsekwencji wydrukowana została na oddzielnych tekturowych
paskach zaopatrzonych w rzepy, dzięki którym można je łatwo przypinać do dołączonej welurowej
tablicy. Zasady i konsekwencje ich nie przestrzegania zobrazowane są prostymi rysunkami, aby
wzmocnić ich odbiór oraz dostosować się do dzieci nie potrafiących jeszcze czytać.
Temat zajęć: „Tworzymy klasowy kodeks dobrego zachowania się w szkole”
Przebieg zajęć nr 1:
Cele:
 uczenie norm grupowych i motywowanie do ich przestrzegania
 utrwalanie zasad dobrego zachowania
 rozwój umiejętności językowych
Czas: godzina lekcyjna
1.
Ustalanie zasad kodeksu dobrego zachowania się w szkole.
Nauczyciel siedząc z dziećmi w kręgu wyjaśnia, że zajęcia poświęcone są wspólnemu wymyśleniu
zasad, jakie będą przez wszystkich przestrzegane w klasie, instrukcja:
Tematy – WRZESIEO
„Kodeks będzie istniał po to, abyśmy w trakcie pobytu w szkole pamiętali o zasadach
i umowach, jakich musimy dotrzymywać. Kodeks pomoże wszystkim mieć dobry humor, mniej się
kłócić i obrażać. Sprawi, że będę się mogła do Was jeszcze częściej uśmiechać”.
Nauczyciel pyta dzieci, jakie według nich zasady powinny być przestrzegane
w klasie. Jeżeli dzieci wymieniają którąś z zasad wydrukowanych na paskach, nauczyciel pokazuje
im dany pasek z zasadą i rysunkiem, chwaląc, że wymyśliły zasadę zawartą w zestawie.
Wymienione przez dzieci propozycje, nie uwzględnione przez autora pomocy, można zapisać
na pustych paskach i dołączyć do zestawu.
Zasady, które nie zostały sformułowane przez dzieci, a które powinny się znaleźć według
nauczyciela w kodeksie wprowadza się na końcu, dokładnie je wyjaśniając oraz sprawdzając
ich zrozumienie przez dzieci.
Nauczyciel wspólnie z dziećmi przypina na tablicy welurowej zasady obowiązujące
w klasie. W przypadku młodszych dzieci początkowo wybiera się kilka zasad (dzieci
w wieku 5-6 lat nie są w stanie „pamiętać” jednocześnie o więcej niż kilku normach)
i w kilkudniowych odstępach wymienia się je w obecności klasy.
2. Każdy pilnuje sam siebie.
Nauczyciel wyjaśnia dzieciom, że zasady kodeksu obowiązują każde dziecko – każdy
z uczniów „pilnuje sam siebie” oraz indywidualnie ponosi konsekwencje niedotrzymywania umów.
Każde dziecko otrzymuje karton i kredki, na którym wykonuje swój autoportret
i podpisuje się; rysunki należy umiesić w pobliżu tablicy welurowej jako „podpisy pod kodeksem”,
instrukcja:
„Narysujcie swoje autoportrety i podpiszcie je swoim imieniem. Każdy rysunek będzie podpisem
pod naszym klasowym kodeksem dobrego zachowania”.
Tematy – WRZESIEO
3. „ Jestem zasadą”
Dzieci dzielą się na 2-3 osobowe grupy, każda grupa otrzymuje zapisaną na kartonie zasadę,
zadaniem uczniów jest przedstawienie zasady za pomocą gestów, reszta grupy odgaduje, o jaką
zasadę z kodeksu chodzi, instrukcja:
„Każda z grup wylosuje sobie jedną zasadę, nie pokazujcie nikomu, jaką kartę wylosowaliście. Kolejno
będziecie przedstawiać swoją zasadę za pomocą gestów, bez używania słów; reszta klasy zgaduje,
o jaką zasadę dobrego zachowania chodzi”.
4. Podsumowanie.
Na zakończenie zajęć nauczyciel prosi, by każdy uczeń dokończył zdanie:
„Ja ….(dziecko wymienia swoje imię) myślę, że najważniejszą zasadą naszego kodeksu jest zasada ….
(dziecko wymienia wybraną przez siebie zasadę)”.
Przebieg zajęć nr2:
Cele:
 utrwalanie zasad kodeksu dobrego zachowania
 omówienie z uczniami konsekwencji nie przestrzegania przez nich zasad kodeksu
 integracja klasy
Czas: 30 min.
1.
Ustalenie konsekwencji nie przestrzegania zasad kodeksu.
W rozmowie z dziećmi nauczyciel powinien posługiwać się pojęciem konsekwencji (a nie pojęciem
kary), ponieważ daje ono dzieciom większe poczucie sprawstwa oraz uświadamia związek między
własnym zachowaniem, a reakcją otoczenia na to zachowanie.
Tematy – WRZESIEO
Podobnie jak przy ustalaniu zasad dobrego zachowania nauczyciel pyta dzieci o ich propozycje
konsekwencji oraz przedstawia własne pomysły korzystając z sugestii wydrukowanych na paskach,
instrukcja:
„Na poprzednich zajęciach stworzyliśmy nasz klasowy kodeks dobrego zachowania;
Dziś porozmawiamy o tym, co możemy zrobić, gdyby komuś nie udało się czasami dotrzymać
umowy. Każdy z was może mieć gorszy humor i wtedy nie pamiętać o naszych zasadach. Kolejno
umówimy się, jakie będą konsekwencje nieprzestrzegania zasad kodeksu”.
Na drugiej tablicy welurowej nauczyciel umieszcza w pierwszej kolejności obrazek
z nieprzestrzegana zasadą (symbol zasady przekreślony czerwonym liniami). Dzieci proponują
konsekwencje nie przestrzegania tej zasady, ale ostateczny dobór konsekwencji zależy
od nauczyciela.
Następnie nauczyciel przypina pasek z wydrukowaną lub napisaną konsekwencją oraz - jako ostatni
- obrazek ją ilustrujący.
2. Klasowa umowa.
Dzieci siadają w kręgu, nauczyciel przypomina dzieciom, że zasady kodeksu obowiązują każde
dziecko – każdy z uczniów „pilnuje sam siebie” oraz indywidualnie ponosi konsekwencje
niedotrzymywania umów. Nauczyciel pokazuje dzieciom umowę (wykonaną wcześniej na dużym
arkuszu kartonu), zobowiązującą do przestrzegania zasad kodeksu.
Dzieci składają przysięgę oraz podpisują się (lub robią odcisk palca) na umowie, na koniec
na umowie podpisuje się nauczyciel, instrukcja:
„Teraz wszyscy złożycie uroczystą przysięgę i podpiszemy naszą umowę, ja będę wymawiać słowa
przysięgi, a wy powtarzajcie:
Obiecujemy, że będziemy przestrzegać naszego klasowego kodeksu dobrego zachowania
i przypominać sobie wzajemnie o jego zasadach, abyśmy zawsze byli najfajniejszą klasą w całej
szkole!”
Tematy – WRZESIEO
3. Podsumowanie.
Na zakończenie zajęć nauczyciel prosi, by każdy uczeń dokończył zdanie:
„Moja klasa jest tak fajna, jak ….(dziecko wymienia swój pomysł, np. jak jedzenie lodów, jak wycieczka
do zoo)”.
Dodatkowe wskazówki do korzystania z Kodeksu przeznaczone dla nauczyciela zawarte są
w instrukcji dołączonej do zestawu.
Pedagog-terapeuta
mgr Dorota Szwugier
O ekspercie:
Dorota Szwugier – nauczyciel-wychowawca w Szkole Podstawowej Specjalnej nr 201 przy Oddziale
Psychiatrycznym dla Dzieci w Łodzi; pedagog-terapeuta w Centrum PsychologicznoLogopedycznym „Mavicus”. W codziennej pracy zajmuje się diagnozowaniem i terapią dzieci
o specyficznych potrzebach edukacyjnych.