sprawozdawczości

Telefoniczne
pogotowie księgowe
Archiwum
online
Pytanie
do eksperta
E-wydanie
publikacji
Serwis
e-mailowy
ISSN 1895-2844
15–31 maja 2015
N O W E S TA N D A R DY
SPRAWOZDAWCZOŚCI
Rzetelne księgi rachunkowe i bezbłędne sprawozdania zgodne z UOR oraz MSR/MSSF
w numerze
AKTUALNOŚCI
Prawo bilansowe nie decyduje o podatkowym
rozliczaniu kosztów
Nowy MSSF 15 zmienia
reguły ujmowania przychodów
w sprawozdaniach finansowych Prowizję za udzielenie kredytu można w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów z chwilą zapłaty, nawet jeśli do celów rachunkowych
jest rozliczana w czasie.
1–3
Liczy się data poniesienia kosztu
a nie ujęcia w księgach rachunkowych 2
MSSF 14 zwiększa porównywalność
sprawozdań w zakresie regulacji cen 4
PRZYCHODY I KOSZTY
Prawo bilansowe nie decyduje
o podatkowym rozliczeniu kosztów 1–5
ZASTOSOWANIE MSSF
PO RAZ PIERWSZY
5 etapów związanych z dostosowaniem
środków trwałych do wymagań MSSF 7
Zgodnie z MSR 16 koszty demontażu
stanowią element ceny nabycia 11
EKSPERT ODPOWIADA
Ujęcie w księgach wydatków
na „majówkę” zależy od
źródła finasowania 13
Wyliczając cenę nabycia,
można odjąć akcyzę 13
Z punktu prawa bilansowego odpis
aktualizacyjny powinien być
dokonany na koniec 2014 r. 14
Dokumenty księgowe należy
przechowywać do czasu upływu
okresu przedawnienia zobowiązania
podatkowego 14
Zgodnie z zasadą memoriału (art. 6 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, dalej: uor) koszty w księgach rachunkowych należy ująć w tym okresie
sprawozdawczym, którego dotyczą, niezależnie od momentu ich opłacenia czy
też niezależnie od ich opłacenia. Kierując się zasadą współmierności przychodów
i kosztów wyrażoną w art. 6 ust. 2 uor, koszty należy powiązać z przychodami, których osiągnięciu posłużyły.
Oznacza to, że w księgach rachunkowych niektóre koszty należy rozliczać w czasie.
W szczególności zasada ta dotyczy kosztów, które poniesione są w związku z długoterminowymi źródłami finansowania pozyskanymi przez jednostkę i nie mają
samoistnego charakteru, przykładem może być prowizja bankowa
Zazwyczaj prowizja bankowa (stosownie do art. 42 ust. 3 uor) jest kosztem finansowym, chyba że jest związana z budową środka trwałego. Jeżeli na bieżący rachunek bankowy jednostki została przelana kwota kredytu pomniejszona o potrąconą
prowizję, to w takiej sytuacji należy mieć na uwadze też art. 39 ust. 4 uor.
ciąg dalszy na s. 5
PORÓWNANIE REGULACJI
UOR I MSR/MSSF
Nowy MSSF 15 zmienia reguły ujmowania
przychodów w sprawozdaniach finansowych
Nowy standard przede wszystkim zmienia sposób, w jaki przedsiębiorstwa rozliczają umowy z klientami, głównie w sytuacji gdy jedna umowa dotyczy świadczenia usług i dostarczania towarów (np. w branży
telekomunikacyjnej). Zasady przewidziane w MSSF 15 będą dotyczyć
wszystkich umów skutkujących przychodami.
Dnia 28 maja 2014 r. został opublikowany nowy standard rachunkowości
– MSSF 15 „Umowy z klientami”. Przyjrzyjmy się dokładniej, co to oznacza dla
Twojej jednostki.
UoR i MSR 19, MSR 20, MSR 21,
MSR 23, MSR 24, MSR 26, MSR 27 15
Te l e f o n i c z n y D y ż u r E k s p e r t a – s z c z e g ó ł y n a s . 1 0
ciąg dalszy na s. 3
Aktualności
OD REDAKCJI
Szanowny
Czytelniku!
W Międzynarodowych
Standardach Sprawozdawczości Finansowej
zmiana jest elementem
stałym. Wydawane są
nowe standardy, a istniejące nieustannie się zmieniają. Dlatego w tym numerze publikujemy omówienie kolejnych nowych standardów: MSSF 14
„Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe” oraz
MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”.
Zachęcam również do lektury działu „Przychody
i koszty”. W artykule „Prawo bilansowe nie decyduje o podatkowym rozliczaniu kosztów” omawiamy ujęcie w kosztach prowizji za udzielenie
kredytu. Można ją w całości zaliczyć do kosztów
uzyskania przychodów z chwilą zapłaty, nawet jeśli
do celów rachunkowych jest rozliczana w czasie.
Kierownik jednostki, podejmując decyzję o zaliczeniu wydatku w koszty, powinien kierować się
istotnością, związkiem z prowadzoną działalnością
i wpływem na obraz sytuacji finansowej jednostki.
Lidia Pogodzińska
prawnik, redaktor prowadząca
N O W E S TA N D A R DY
SPRAWOZDAWCZOŚCI
Redaktor prowadząca: Lidia Pogodzińska
Wydawca: Renata Grochowska-Siudaj
Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski
Skład i łamanie: Raster studio, Norbert Bogajczyk,
Sulejówek
Druk: MillerDruk
ISSN: 1895-2844
Nakład: 1000 egz.
Wydawnictwo „Wiedza i Praktyka” sp. z o.o.
ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa, tel.: 22 518 29
29, faks: 22 617 60 10
e-mail: [email protected], NIP: 526-19-92-256
Numer KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla
m.st. Warszawy w Warszawie,
XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy
Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł
Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z
o.o., Warszawa 2015
Informacje o prenumeracie: tel. 22 518 29 29,
e-mail: [email protected]
„Nowe Standardy Sprawozdawczości” wraz z przysługującymi
Czytelnikom innymi elementami dostępnymi w subskrypcji
(e-letter, strona WWW i in.) chronione są prawem autorskim.
Przedruk materiałów opublikowanych w „Nowych Standardach
Sprawozdawczości” oraz w innych dostępnych elementach
subskrypcji – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz
nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło.
Publikacja „Nowe Standardy Sprawozdawczości” została
przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i z wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia
autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji „Nowe
Standardy Sprawozdawczości” oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają
charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym
przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane
jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych.
W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji
„Nowe Standardy Sprawozdawczości” lub w innych dostępnych
elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp.
do konkretnych przypadków.
Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma
prawo odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma
są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji
oraz interesem Wydawnictwa Wiedza i Praktyka.
Liczy się data poniesienia kosztu a nie ujęcia
w księgach rachunkowych
Faktyczna data zapisu w księgach rachunkowych nie może zmieniać
kwalifikacji danego wydatku i wpływać na moment zaliczenia go jako
kosztu w ujęciu podatkowym – potwierdził NSA.
Na podstawie art. 15 ust. 4e ustawy o CIT za
dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt
w księgach rachunkowych (zaksięgowano)
na podstawie otrzymanej faktury (rachunku),
albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie
innego dowodu w przypadku braku faktury
(rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Organy podatkowe często interpretują ten
przepis twierdząc, że ujęcie podatkowe
kosztu uzależnione jest od ujęcia danego
kosztu w księgach rachunkowych. Sądy
mają jednak inne zdanie.
Stan faktyczny
Sprawa, którą niedawno zajął się NSA,
dotyczyła spółki, która w ramach rozbudowy sieci energetycznej zawarła z przedsiębiorstwami energetycznymi umowy
o przyłączenie do sieci. Przedsiębiorstwo
ponosi z tego tytułu opłaty za przyłączenie.
Ponieważ praktyczne ustalenie, jak długo będzie korzystać z tego przyłączenia,
jest niemożliwe, do celów bilansowych
spółka przyjmuje, że przeciętny okres
korzystania z przyłącza wynosić będzie
15 lat. W związku z tym koszty opłaty
przyłączeniowej o wartości przekraczającej 100.000 zł netto zalicza do kosztów
bilansowych w okresie 15 lat jako rozliczenia międzyokresowe kosztów, w ratach
miesięcznych. Koszty opłat przyłączeniowych poniżej 100.000 zł netto zaliczane są
w koszty bilansowe jednorazowo, w miesiącu, w którym nastąpiło przyłączenie
spółki do sieci zakładu energetycznego.
Przedsiębiorstwo miało wątpliwości, czy
ma prawo zaliczyć koszt opłaty za przyłączenie do kosztów uzyskania przychodów
miesiąca, w którym ujęto fakturę VAT, dotyczącą tej opłaty, w księgach rachunkowych
spółki jako zobowiązanie, mimo że spółka zaliczy do kosztów bilansowych opłatę
w okresie 15. lat? Spółka uważała, że tak.
2
Zdaniem organu podatkowego
Izba skarbowa uznała jednak to stanowisko za niewłaściwe. Tłumaczyła, że z art. 15
ust. 4e ustawy o CIT wynika, iż za dzień
poniesienia kosztu należy uznać dzień, na
który ujęto koszt w księgach rachunkowych.
Zdaniem organu podatkowego dzień ten należy
rozumieć jako dzień (okres), do którego dany
wydatek został przypisany w księgach rachunkowych spółki na podstawie treści otrzymanej
faktury. W związku z tym ujęcie podatkowe kosztu uzależnione jest od ujęcia danego
kosztu w księgach rachunkowych. W opinii
organu pojęcie „dzień, na który ujęto koszt”
interpretowane musi być zgodnie z przepisami
o rachunkowości. Elementem decydującym
o momencie rozpoznania kosztów uzyskania przychodów do celów podatkowych jest
więc data, pod którą dany koszt został prawidłowo ujęty w księgach rachunkowych.
Ważne
NSA wyjaśnił, że zagadnienia związane
z powstaniem obowiązku podatkowego,
wysokością podatku oraz rygorami zaliczenia do kosztu uzyskania przychodu,
są regulowane w ustawach podatkowych,
w tym w ustawie o CIT. Dlatego też, aby
ustawa o rachunkowości wywierała skutki
podatkowe, muszą istnieć przepisy zawierające wyraźne odesłanie do jej treści.
Faktyczna data dokonania zapisu w księgach rachunkowych nie może zmieniać
kwalifikacji danego wydatku i wpływać na
moment zaliczenia go jako kosztu w rozumieniu art. 15 ust. 4e ustawy o CIT.
Podobne stanowisko zajął Naczelny Sąd
Administracyjny w wyrokach z: 9 grudnia
2011 r., sygn. akt II FSK 1091/10, 2 grudnia
2014 r., sygn. akt II FSK 188/13, 20 maja
2014 r., sygn. akt II FSK 1443/12, 4 kwietnia
2014 r., sygn. akt II FSK 1112/12, 31 października 2012 r., sygn. akt II FSK 480/11.
Wyrok NSA z 1 kwietnia 2015 r.,
sygn. akt II FSK 717/13