zagadnienia swim nstac 2010 - Instytut Socjologii i Kognitywistyki UwB

III ROK SOCJOLOGII – STUDIA NIESTACJONARNE
Zakres materiału na kolokwium zaliczeniowe z przedmiotu „Socjologia wsi i miasta”
Przedmiot badań socjologii miasta. Definicje i koncepcje miasta.
• Jałowiecki B., Socjologia miasta, w: Malikowski M., Solecki S. (red.), Socjologia miasta. Wybór tekstów, wyd.
WyŜszej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 2001, s. 11-26;
• J Jałowiecki B., Szczepański M. S., Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, wyd. Scholar, Warszawa
2009, s. 125-160
Przedmiot zainteresowania i podstawowe problemy socjologii miasta (Pierwszy tekst Jałowieckiego),
NajwaŜniejsze orientacje i kierunki badań w polskiej socjologii miasta,
Miasta w XX wieku i ich rozwój (Drugi teskt – Jałowiecki i Szczepański):
⋅ Cykl Ŝycia miejskiego L. Klassena (od urbanizacji do reurbanizacji),
⋅ Ideologie urbanistyczne - Międzynarodowy Kongres Architektury Nowoczesnej i Karta Ateńska (ogólne
⋅
⋅
załoŜenia),
Strefowanie miast i jego społeczne skutki (ogólne wnioski).
Pojęcie urbanizacji (typologia J. Ziółkowskiego – z zajęć)
Koncepcje teoretyczne i orientacje metodologiczne w socjologii miasta.
• Jałowiecki B., Szczepański M. S., Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, wyd. Scholar, Warszawa
2009, s. 13-40
Główne orientacje teoretyczne i metodologiczne w światowej socjologii miasta. Podstawowe załoŜenia oraz
przedstawiciele.
Polityka symboliczna a toŜsamość i pamięć zbiorowa mieszkańców miasta.
• Baranowski A., Dymnicka A., Społeczna pamięć i toŜsamość na przykładzie Gdańska, w: Jałowiecki B., Majer A.,
Szczepański M. S. (red.), Przemiany miasta. Wokół socjologii A. Wallisa, wyd. Scholar, Warszawa 2005, s. 125133
• Hałas E., Polityka symboliczna i pamięć zbiorowa. Zmiany nazw ulic po komunizmie w: Marody M. (red.), Zmiana
czy stagnacja?, wyd. Scholar, Warszawa 2004, s. 128-150
• Nosowicz J. F., Z badań nad nazewnictwem ulic Białegostoku, w: Kuklo C. (red.), Białystok w 80-leciu. W
rocznicę odzyskania niepodległości 19 II 1919 – 19 II 1999, Instytut Historii UwB, Białystok 2000, s. 195-210
⋅
⋅
Pojęcie polityki symbolicznej i jej funkcje (tekst + zajęcia),
Badania nad zmianami nazw ulic w Polsce po transformacji ustrojowej (najwaŜniejsze tendencje zaobserwowane
w nazewnictwie miejsc).
„Gettoizacja” przestrzeni miejskiej
• Dymnicka M., Osiedla za bramą a ciągłość kulturowa i społeczna w kształtowaniu przestrzeni miejskiej w:
Jałowiecki B., Łukowski W. (red.) Gettoizacja polskiej przestrzeni miejskiej, wyd. Scholar, Warszawa 2007, s.
53-71
• Zaborska K., Przestrzeń miejska – dobro wspólne czy ziemia niczyja, Jałowiecki B., Łukowski W. (red.)
Gettoizacja polskiej przestrzeni miejskiej, wyd. Scholar, Warszawa 2007, s. 113-119
• Jałowiecki B., Grodzenie „wspólnego pastwiska”, O osiedlach zamkniętych w metropoliach, w: ResPublica Nowa
nr 3/2008, s. 53 - 61
⋅
⋅
⋅
⋅
Pojęcie gettoizacji,
Polski fenomen osiedli „za bramą”, przyczyny i uwarunkowania powstawania takich osiedli w naszym kraju,
Osiedla zamknięte a ład przestrzenny w mieście.
„Secure by design” – sposób na poprawę bezpieczeństwa bez konieczności odgradzania się?
1
Przemiany miast wobec procesów globalizacyjnych. Analiza metropolii. Przemiany i problemy miast polskich w
trakcie i po transformacji.
• Jałowiecki B., Szczepański M. S., Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, wyd. Scholar, Warszawa
2009 s. 201-246
• Jałowiecki B., Przemiany miast i zbiorowości miejskich, w: Wasilewski J. (red.), Współczesne społeczeństwo
polskie. Dynamika zmian, Wyd. Scholar, Warszawa 2006, s. 175-196
Metropolizacja i metropolie (Jałowiecki i Sczepański):
⋅ Globalizacja a metropolizacja, centra i peryferie współczesnego świata,
⋅ Cechy charakterystyczne miast metropolitalnych,
⋅ Funkcje metropolii (podziały funkcjonalne miast metropolitalnych – podrozdziały w tekście),
⋅ Klasa metropolitalna – cechy charakterystyczne jej stylu Ŝycia,
NajwaŜniejsze procesy zachodzące w polskich miastach po transformacji wg B. Jałowieckiego
⋅ Analiza procesów urbanizacyjnych,
⋅ Uwarunkowania suburbanizacji,
⋅ Metropolizacja (przykłady wybranych miast polskich),
⋅ ZróŜnicowania społeczno – przestrzenne w miastach
⋅ Prywatyzacja przestrzeni
Podstawowe paradygmaty socjologii wsi. Powstanie i rozwój kierunku.
• Gorlach, K. Socjologia obszarów wiejskich, problemy i perspektywy, wyd. Scholar, Warszawa 2004, s. 14-49
• Bukraba - Rylska I., Polska socjologia wsi, czyli o słuŜebnej, usłuŜnej i słuŜalczej roli nauki, w: Wieś i rolnictwo,
nr 2/2009, s. 9-30
Gorlach -Pojęcie wsi i obszaru wiejskiego – po co wprowadzono ten podział?
Początki socjologii wsi jako subdyscypliny - wieś w pracach klasyków socjologii,
Kontinuum wiejskie – miejskie (R. Redfield) i konsekwencje jego stosowania (ogólnie),
Ogólna znajomość dorobku socjologii wsi na świecie,
Obydwa teksty - Dorobek polskiej socjologii wsi (przedstawiciele).
ZróŜnicowanie społeczne mieszkańców wsi a transformacja systemowa w Polsce. Wieś polska w aspekcie
integracji z Unią Europejską.
• Wilkin J., Polska wieś i rolnictwo w obliczu wielkiej zmiany, w: Marody M. (red.), Wymiary Ŝycia społecznego.
Polska na przełomie XX i XXI wieku, Wyd. Scholar, Warszawa 2007, s. 161-172
Tekst do samodzielnego opracowania!
Polska wieś i rolnictwo w obliczu zmian – ogólne pojęcie (wpływ transformacji systemowej oraz procesów integracji
europejskiej na polską wieś):
⋅
⋅
⋅
⋅
⋅
⋅
Ludność wiejska w Polsce (grupy ludności),
Struktura gospodarstw rolnych w Polsce (zjawiska polaryzacji),
Podstawowe wskaźniki dotyczące rolnictwa i jego pozycji w gospodarce narodowej (z tabeli i wykresu),
Rynek ziemi i stosunek rolników do ziemi,
Rozwój zrównowaŜony wsi i rolnictwa,
Uwarunkowania postaw proetatystycznych wśród rolników (dlaczego rolnicy opowiadają się za interwencją
państwa na rynku rolnym?).
Kolokwium 22 stycznia 2011, godz. 9:40 i 11:20
2