8 2. Pszenica ozima

2. Pszenica ozima
Pszenica ozima jest rośliną o największym areale uprawy w naszym kraju, ze względu na duży potencjał
plonowania oraz wszechstronne wykorzystanie ziarna. Powierzchnia uprawy pszenicy wynosi 1,8-2,0 mln ha. Forma
ozima pszenicy jest podstawowym zbożem chlebowym, gdyż dzięki większej wydajności mąki jest preferowana w
skupie na cele młynarsko-piekarskie. Duża część wyprodukowanego ziarna przeznaczona jest także na paszę oraz
na inne cele konsumpcyjne (ciastka, makarony, itp.).
W krajowym rejestrze odmian znajduje się obecnie 77 odmian pszenicy ozimej. Ponad połowę (40)
stanowią odmiany zaliczane do grupy technologicznej jakościowej (A), 26 - do chlebowej (B), 2 - na ciastka (K) oraz
9 - do pszenicy pozostałej (grupa C). W 2011 roku zarejestrowano 7 nowych odmian. Spośród nich tylko Arkadia
pochodzi z krajowej hodowli. Należy zwrócić uwagę, iż zwiększa się udział odmian jakościowych i chlebowych,
maleje natomiast znaczenie odmian pastewnych. Wynika to ze znacznego postępu w plenności, jaki wnoszą
najnowsze odmiany jakościowe i chlebowe (źródło: Lista Opisowa Odmian COBORU).
W województwie łódzkim w sezonie 2009-2011 badano 36 odmian pszenicy ozimej, w tym 1 odmianę
pszenicy twardej (Triticum durum). Analizie poddano 19 odmian jakościowych, 12 odmian chlebowych, 1 odmianę
na ciastka, 3 odmiany paszowe i pszenicę twardą ozimą. Badania prowadzone były w ZDOO Lućmierz, ZDOO
Masłowice i HR Strzelce, przy uprawie na dwóch, znacznie zróżnicowanych poziomach agrotechniki według
metodyki COBORU. Nawożenie azotem przy podstawowym poziomie agrotechniki (a1) w Lućmierzu kształtowało
się na poziomie 90 kg/ha, w pozostałych punktach stosowano 100 -134 kg azotu w przeliczeniu na hektar.
Nawożenie fosforowe wahało się od 19 kg/ha w Lućmierzu do 60 kg/ha w Masłowicach, potasowe do 90 kg/ha.
Wysoki poziom agrotechniki (a2) różni się od podstawowego (a1) zwiększonym nawożeniem azotowym o 40
kg/ha, stosowaniem fungicydów oraz ochroną przed wyleganiem (tabela 2). W ocenie zdrowotności uwzględniono
tylko choroby najczęściej występujące: mączniak, rdza brunatna, septorioza liści i brunatna plamistość liści.
Odmienne warunki siedliskowe i pogodowe różnicowały wyniki uzyskane w w/w punktach
doświadczalnych. Najwyższe plony uzyskano w Strzelcach, gdzie pszenica na podstawowym poziomie agrotechniki
(a1) plonowała na poziomie 97,0 dt/ha, w pozostałych jednostkach możliwości plonotwórcze odmian wyniosły
odpowiednio: w Masłowicach 69,2 dt/ha, w Lućmierzu 54,7 dt/ha. Na terenie województwa łódzkiego
w doświadczeniach PDOiR średni plon pszenicy ozimej, który jest zarazem wartością wzorcową wyniósł 7,4 t/ha.
Wyraźnie powyżej wzorca plonowały odmiany: Bamberka, Skagen, Operetka, Look, Smaragd, Belenus i Henrik.
Intensyfikacja uprawy (a2) pozwala ocenić reakcję odmian na nawożenie i ochronę fungicydową. Pozytywny
wpływ wyższego nawożenia azotowego oraz ochrona przed patogenami, zastosowanie retardantów przyczyniły
się do wzrostu plonotwórczego pszenicy ozimej średnio o 1,8 t/ha. Najbardziej wdzięcznymi za taką uprawę były
odmiany: Kredo, Garantus, Fidelius, Bagou i Henrik.
Stopień porażenia przez choroby był zróżnicowany (tabela 6). Należy podkreślić, że odmiany: Zyta,
Tonacja, Naridana i Nutka cechowały się najmniejszą odpornością na mączniaka, natomiast: Kepler, Fidelius,
Belenus, Bagou i Henrik wykazały dużą odporność na tę chorobę. Największą odpornością na rdzę brunatną
wykazały się odmiany: Askalon, Kredo, Bagou, Henrik. Dorodność ziarna określa masa 1000 ziaren (MTZ), która
uważana jest za jeden z głównych elementów struktury plonu. Odmiany cechujące się dorodnym ziarnem to:
Tonacja, Akteur, Ludwig, Forkida i Operetka.
Mankamentem wielu odmian jest niewystarczająca mrozoodporność. Przyjmuje się, że w naszych
warunkach stosunkowo niewielkie ryzyko wymarzania wykazują odmiany o minimum średniej mrozoodporności
(ocena 4,5 i 5), tą cechę przedstawia tabela 5.
Mając na uwadze wyniki uzyskane z doświadczeń porejestrowych z ostatnich lat Łódzki Wojewódzki
Zespół PDOiR w 2012 roku podjął decyzję o utworzeniu dla pszenicy ozimej Listy Zalecanych Odmian do uprawy na
terenie województwa łódzkiego. Odmiany te potwierdziły swoją wysoką wartość w ostatnim sezonie
wegetacyjnym. Lista ta powinna pomóc rolnikom w wyborze odpowiedniej odmiany do siewu.
Lista Zalecanych odmian do uprawy (LZO):
1.
ASKALON
6.
MEWA
2. BAMBERKA
7.
MULAN
3. BELENUS
8.
MUSZELKA
4. JENGA
9.
NATULA
5. LOOK
10. NUTKA
11.
12.
13.
14.
15.
8
OSTKA STRZELECKA
SKAGEN
TONACJA
WYDMA
ZYTA
Lp.
Odmiana
Rok wpisania do
Krajowego
Rejestru Odmian
w Polsce
Rok
włączenia
do LZO
Kod kraju
pochodze
nia
Tabela 1
Pszenica ozima. Odmiany badane. Rok zbioru: 2011
Adres jednostki zachowującej odmianę,
a w przypadku odmiany zagranicznej –
- pełnomocnika w Polsce
1
2
3
4
3
odmiany jakościowe (grupa A)
1
Zyta
1999
―
PL
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
2
Tonacja
2001
2006
PL
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
3
Smuga
2004
―
PL
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, 64-000 Kościan
4
Boomer
2006
―
PL
RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A, 87-148 Łysomice
5
Ludwig
2006
―
PL
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, 64-000 Kościan
6
Naridana
2006
―
PL
Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5, 63-004 Tulce
7
Akteur
2007
―
PL
DSV Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec
8
Figura
2007
―
PL
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64-000 Kościan
9
Askalon
2009
2012
PL
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, 62-100 Węgrowiec
10
Baletka
2009
―
PL
RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A, 87-148 Łysomice
11
Bamberka
2009
2011
PL
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
12
Kranich
2009
―
PL
Lantmännen SW Seed sp. z o.o. ul. Terenowa 6g, 52-231 Wrocław
13
Natula
2009
2012
PL
Małopolska Hodowla Roślin – HBP sp. z o.o. ul. Zbożowa 4, 30-002 Kraków
14
Skagen
2009
2012
PL
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, 62-100 Węgrowiec
15
Bockris
2010
―
PL
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, 62-100 Węgrowiec
16
Kepler
2010
―
PL
LCES Europeenne Spółka Europejska oddz. w Polsce, ul. Botaniczna 10, 60-586 Poznań
17
Kredo
2010
―
PL
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, 62-100 Węgrowiec
18
Operetka
2010
―
PL
LCES Europeenne Spółka Europejska oddz. w Polsce, ul. Botaniczna 10, 60-586 Poznań
19
Torrild
2010
―
PL
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, 62-100 Węgrowiec
odmiany chlebowe (grupa B)
20
Mewa
1998
2006
PL
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64-000 Kościan
21
Nutka
2001
2006
PL
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
22
Garantus
2007
―
PL
RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A, 87-148 Łysomice
23
Muszelka
2008
2010
PL
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64-000 Kościan
9
Lp.
Odmiana
Rok wpisania do
Krajowego
Rejestru Odmian
w Polsce
Rok
włączenia
do LZO
Kod kraju
pochodzenia
Tabela 1 cd.
Pszenica ozima. Odmiany badane. Rok zbioru: 2011
Adres jednostki zachowującej odmianę,
a w przypadku odmiany zagranicznej –
- pełnomocnika w Polsce
1
2
3
4
3
24
Bystra
2009
―
PL
KWS Lochow Polska sp.z o.o., Kondratowice, ul. Słowiańska 5, 57-150 Prusy
25
Kampana
2009
―
PL
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64-000 Kościan
26
Look
2009
2012
PL
Dieckmann Seed Polska sp. z o.o., ul. M. Reja 4, 86-100 Świecie
27
Smaragd
2009
―
PL
Lantmännen SW Seed sp. z o.o. ul. Terenowa 6g, 52-231 Wrocław
28
Banderola
2010
―
PL
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, 64-000 Kościan
29
Fidelius
2010
―
PL
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, 64-000 Kościan
30
Jantarka
2010
―
PL
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, 64-000 Kościan
31
KWS Ozon
2010
―
PL
KWS Lochow Polska sp.z o.o., Kondratowice, ul. Słowiańska 5, 57-150 Prusy
odmiany na ciastka (grupa K)
32
Bagou
2009
―
PL
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, 62-100 Węgrowiec
odmiany pozostałe (grupa C)
33
Belenus
2009
2012
PL
RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A, 87-148 Łysomice
34
Forkida
2010
―
PL
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, 64-000 Kościan
35
Henrik
2010
―
PL
LCES Europeenne Spółka Europejska oddz. w Polsce, ul. Botaniczna 10, 60-586 Poznań
odmiany pszenicy twardej
36
Komnata
2009
―
PL
Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR, Smolice 146, 63-740 Kobylin
10
Tabela 2
Pszenica ozima. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2011
Miejscowość
Powiat
Kompleks rolniczej przydatności gleby
Klasa bonitacyjna gleby
pH gleby w KCl
Przedplon
Data siewu
Obsada nasion
Data zbioru
(dzień, m-c, rok)
(szt/m2)
(dzień, m-c, rok)
Lućmierz
Zgierski
żytni bardzo dobry
IV
6,2
groch siewny
05.10.10
500
05.08.11
Nawożenie mineralne
90
Masłowice
Wieluński
żytni bardzo dobry
III b
7,0
groch siewny
Strzelce
Kutnowski
pszenny dobry
II a
6,3-6,6
rzepak
04.10.10
450
28.07.11
26.09.10
400
09.08.11
100
134
N na poziomie a1
(kg/ha)
N na poziomie a2
(kg/ha)
150
140
174
P 2O 5
K2O
(kg/ha)
(kg/ha)
19
87
60
90
Ekolist Standard – 4,0 l
Florovit – 1,0 l
Florovit – 1,0 l
45
90
Siarczan Magnezu +
Plonvit Z + Tytanit –
6,0 kg + 1,0 l + 200 ml
Zaprawa Oxafun T 75
Kinto Duo 080 FS
Huzar Activ 387 OD – 1,0 l
Cougar 600 SC – 1,5 l
Mustang 306 SE – 0,6 l
Legato Plus 600 SC + Maczuga 75
WG – 1,25 l + 10 g
Karate Zeon 050 CS – 0,1 l
Pirimor 500 WG – 0,25 kg
—
—
Sarfun 500 SC – 0,4 l
Capalo 337,5 SE – 1,0 l
Prosaro 250 EC – 1,0 l
Swing Top 183 SC – 0,6 +0,4 l
Cerone 480 SL – 0,75 l
Moddus 250 EC + Antywylegacz
płynny 675 SL – 0,2 l + 0,8 l
Nawożenie dolistne preparatami
wieloskładnikowymi na poziomie a2
Zaprawa nasienna
(l/ha)
(nazwa)
Herbicyd
(nazwa, dawka/ha)
Insektycyd
(nazwa, dawka/ha)
Środki ochrony roślin
Zaprawa Funaben T
(tylko na poziomie a2)
Acanto 250 SC – 0,6 l
Tilt Turbo 575 EC – 0,8 l
Fungicyd- pierwszy zabieg
(nazwa, dawka/ha)
Fungicyd – drugi zabieg
(nazwa, dawka/ha) Fandango 200 EC – 1,0 l
Regulator wzrostu
(nazwa,
dawka/ha)
Moddus 250 EC – 0,4 l
11
Tabela 3
Pszenica ozima. Warunki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2011
Lp.
Lućmierz
Cecha
a1
o
Masłowice
a2
a1
Strzelce
a2
a1
a2
1
Stan roślin przed zimą
(skala 9 )
9,0
9,0
9,0
2
Stan roślin po zimie
(skala 9o)
8,8
8,7
6,0
3
Martwe rośliny
(%)
3,2
4,2
—
4
Termin kłoszenia
(dzień, m-c)
30.05
01.06
30.05
31.05
27.05
27.05
5
Termin dojrzałości woskowej
(dzień, m-c)
10.07
12.07
09.07
10.07
—
—
6
Wysokość roślin
(cm)
75
66
83
73
88
83
7
Wyleganie roślin w fazie dojrzałości
mlecznej
(skala 9o)
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
8
Wyleganie roślin przed zbiorem
(skala 9o)
9
Porażenie przez mączniaka
8,9
8,9
9,0
9,0
9,0
9,0
o
8,5
9,0
7,5
8,7
6,7
8,6
o
(skala 9 )
10
Porażenie przez rdzę brunatną
(skala 9 )
8,4
9,0
8,7
8,9
5,3
7,7
11
Porażenie przez septoriozę liści
(skala 9o)
7,9
8,5
7,2
7,8
9,0
9,0
12
Porażenie przez brunatną plamistość
liści
(skala 9o)
7,8
8,6
8,7
8,9
—
—
13
Masa 1000 ziaren
(g)
40,0
37,8
45,9
49,8
—
—
14
Wilgotność ziarna podczas zbioru
(%)
12,2
12,3
15,4
15,5
14,8
14,8
15 Plon ziarna
(dt z ha)
54,7
Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian
a1 – przeciętny poziom agrotechniki; a2 – wysoki poziom agrotechniki
Skala 9o: 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny
61,2
69,2
72,3
97,0
105,7
12
Tabela 4
Pszenica ozima. Plon ziarna odmian w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru: 2011
Poziom a1
Lp.
Odmiana
Lućmierz
Masłowice
Wzorzec, dt z ha
54,7
69,2
Strzelce
97,0
odmiany jakościowe (grupa A)
Lućmierz
Poziom a2
Masłowice
Strzelce
61,2
72,3
105,7
1
Zyta
91
—
100
89
—
96
2
Tonacja
100
90
108
100
95
105
3
Smuga
94
95
95
96
93
96
4
Boomer
100
95
103
104
94
102
5
Ludwig
94
96
95
100
95
97
6
Naridana
92
91
104
98
91
99
7
Akteur
96
90
105
101
88
100
8
Figura
106
103
91
100
101
95
9
Askalon
100
103
103
104
104
102
10
Baletka
97
101
99
97
99
101
11
Bamberka
98
112
111
96
113
107
12
Kranich
101
102
102
100
101
102
13
Natula
98
93
106
95
91
102
14
Skagen
105
107
107
100
107
104
15
Bockris
98
94
101
94
96
104
16
Kepler
108
98
103
108
101
104
17
Kredo
101
112
95
104
111
106
18
Operetka
114
101
108
111
101
102
19
Torrild
106
101
104
101
93
20
Mewa
92
—
101
97
—
97
21
Nutka
97
102
108
100
101
104
22
Garantus
94
100
94
93
100
99
23
Muszelka
109
107
97
107
107
99
99
odmiany chlebowe (grupa B)
13
Tabela 4 cd.
Pszenica ozima. Plon ziarna odmian w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru: 2011
Poziom a1
Lp.
Odmiana
Lućmierz
Masłowice
Wzorzec, dt z ha
Strzelce
Lućmierz
Poziom a2
Masłowice
Strzelce
54,7
69,2
97,0
61,2
72,3
105,7
24
Bystra
97
101
99
103
100
98
25
Kampana
102
102
97
103
103
94
26
Look
103
104
106
99
106
111
27
Smaragd
101
118
107
99
117
105
28
Banderola
103
97
99
100
97
98
29
Fidelius
99
100
88
96
101
95
30
Jantarka
99
102
102
103
101
105
31
KWS Ozon
110
96
105
odmiany na ciastka (grupa K)
111
98
103
32
Bagou
97
101
86
odmiany pozostałe (grupa C)
98
100
93
33
Belenus
109
105
103
109
104
105
34
Forkida
102
98
98
97
97
102
35
Henrik
112
104
109
104
104
73
79
69
109
odmiany pszenicy twardej
36
Komnata
77
78
wzorzec – wszystkie badane odmiany, w Masłowicach nie badano odmian Mewa i Zyta.
14
64
Tabela 5.
Pszenica ozima. Plon ziarna odmian (%wzorca). Lata zbioru: 2011, 2010, 2009, 2009-2011
Plon ziarna w % wzorca
Lp.
Odmiana
Poziom a1
Mrozoodporność
Wzorzec, dt z ha
Poziom a2
2011
2010
2009
Średnia
2009-2011
2011
2010
2009
Średnia
2009-2011
73,6
78,1
70,2
74,0
79,7
94,3
82,3
85,4
101
98
101
104
101
101
97
102
100
95
99
100
98
—
98*
odmiany jakościowe (grupa A)
1
2
3
Zyta
2,5
Tonacja
5,5
100
100
102
100
85
94
100
93
Smuga
5,5
95
97
4
Boomer
3
100
97
—
98*
100
96
5
Ludwig
4
95
104
104
101
97
106
102
102
6
Naridana
4,5
97
87
—
92*
96
90
—
93*
7
Akteur
3,5
98
99
102
100
96
96
99
97
8
Figura
4,5
98
104
101
98
102
Askalon
3
102
113
108*
103
109
102
—
101
9
102
—
106*
93
—
94
—
96*
107
—
105
—
106*
108
—
106
—
104*
112
—
105
—
101*
103
—
104*
99
—
99
102
—
—
—
104
—
—
104
—
—
104
102
—
—
107
—
—
107
107
—
—
104
—
—
104
101
—
—
101
98
—
—
98
101
101
103
111
106
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
Baletka
Bamberka
Kranich
Natula
Skagen
3,5
3,5
2,5
4,5
4
Bockris
3
Kepler
2,5
Kredo
2
Operetka
2,5
Torrild
3,5
99
108
101
99
106
98
20
Mewa
6
101
21
Nutka
3
103
22
Garantus
3
23
Muszelka
3
—
odmiany chlebowe (grupa B)
112
91
97
96*
108*
105*
106*
105*
98
102
102
107
99
106
101
97
104
105
104
102
103
101
102
95
102
103
103
100
98
100
102
100
103
100
100
101
103
100
103
102
15
Tabela 5 cd.
Pszenica ozima. Plon ziarna odmian (%wzorca). Lata zbioru: 2011, 2010, 2009, 2009-2011
Plon ziarna w % wzorca
Lp.
Odmiana
Mrozoodporność
Wzorzec, dt z ha
24
25
26
Poziom a1
Bystra
2,5
Kampana
2,5
Look
3
Poziom a2
2011
2010
2009
Średnia
2009-2011
2011
2010
2009
Średnia
2009-2011
73,6
78,1
70,2
74,0
79,7
94,3
82,3
85,4
99
98
—
98*
100
93
—
95*
100
107
—
99
102
—
101*
104
111
—
106
105
—
107*
—
107
105
—
107*
—
98
103*
108*
Smaragd
2
109
109
28
Banderola
2,5
100
—
—
100
98
—
29
Fidelius
4,5
94
—
—
94
97
—
—
97
30
Jantarka
4,5
101
—
—
101
103
—
—
103
31
KWS Ozon
3,5
103
—
—
103
103
—
—
104
93
odmiany na ciastka (grupa K)
105
—
99*
96
106
—
102*
105
odmiany pozostałe (grupa C)
113
—
109*
105
112
—
110*
99
—
—
99
108
105
—
—
106
61*
73
73
—
68*
9
3
3
3
9
27
32
33
34
35
36
1,5
Bagou
3
Belenus
4,5
Forkida
2,5
Henrik
2,5
Komnata
Liczba doświadczeń
99
—
—
108
—
—
71
3
odmiany pszenicy twardej
54
—
3
3
109*
99
Wzorzec: w roku 2011 – wszystkie badane odmiany, w 2010 roku – Zyta, Tonacja, Smuga, Boomer, Ludwig, Naridana, Akteur, Figura, Askalon, Baletka, Bamberka, Kranich,
Natula, Skagen, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka, Bystra, Kampana, Look, Smaragd, Bagou, Belenus, Komnata, w 2009 roku – Zyta, Tonacja, Smuga, Ludwig, Akteur,
Figura, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka.
Liczba doświadczeń dla okresu 2009 – 2011 odnosi się do odmian badanych trzy lata , dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza,
* - średnia z dwóch lat.
16
Tabela 6.
Pszenica ozima. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki – a1 (odchylenia od wzorca).
Lp.
Liczba lat
badań
Odmiana
o
Wzorzec, (skala 9 )
Mączniak
Rdza brunatna
Septorioza liści
Brunatna plamistość liści
(DTR)
2011
2009-2011
2011
2009-2011
2011
2009-2011
2011
2009-2011
7,6
7,6
7,5
7,3
8,0
7,2
8,2
—
odmiany jakościowe (grupa A)
1
Zyta
3
-1,8
-1,6
-1,2
-0,9
0,2
0,0
-0,2
—
2
Tonacja
3
-1,4
-1,1
-1,0
-0,9
0,1
0,4
0,0
—
3
Smuga
3
-0,6
-0,3
-0,8
-0,6
-0,4
-0,5
0,8
—
4
Boomer
2
-0,9
-1,0*
-0,6
-0,3*
0,1
0,3*
0,8
—
5
Ludwig
3
0,3
0,3
0,0
-0,2
-0,2
-0,5
0,5
—
6
Naridana
2
-1,2
-1,0*
-0,1
-0,3*
-0,2
-1,0*
-0,5
—
7
Akteur
3
-0,6
-0,2
0,4
0,3
0,3
0,2
0,8
—
8
Figura
3
-0,2
0,0
-0,8
-1,2
0,1
0,1
-0,5
—
9
Askalon
2
0,1
0,2*
0,9
0,9*
0,1
0,5*
-0,2
—
10
Baletka
2
-0,6
-0,2*
0,2
0,3*
-0,4
-0,8*
-0,2
—
11
Bamberka
2
0,4
0,6*
-0,1
0,0*
0,3
0,5*
0,0
—
12
Kranich
2
0,4
0,6*
0,5
1,0*
0,5
0,7*
-0,2
—
13
Natula
2
0,4
0,5*
0,4
0,0*
0,0
0,1*
0,8
—
14
Skagen
2
0,3
0,5*
-0,1
-0,2*
0,1
0,5*
0,3
—
15
Bockris
1
0,3
—
0,0
—
0,0
—
0,5
—
16
Kepler
1
0,7
—
0,7
—
0,0
—
0,3
—
17
Kredo
1
0,9
—
1,2
—
0,6
—
0,8
—
18
Operetka
1
0,4
—
0,5
—
0,3
—
-0,2
—
19
Torrild
1
0,4
—
0,2
—
0,3
—
0,5
—
odmiany chlebowe (grupa B)
20
Mewa
3
-0,3
-0,6
-1,2
-0,6
0,2
-0,2
-1,7
—
21
Nutka
3
-0,7
-0,4
-1,5
-1,5
0,0
-0,1
-0,5
—
22
Garantus
3
-0,6
0,0
-0,3
-0,1
-0,2
-0,4
0,8
—
23
Muszelka
3
0,6
0,5
0,4
0,6
0,0
-0,2
-1,0
—
17
Tabela 6 cd.
Pszenica ozima. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki – a1 (odchylenia od wzorca).
Lp.
Liczba lat
badań
Odmiana
o
Wzorzec, (skala 9 )
Mączniak
Rdza brunatna
Septorioza liści
Brunatna plamistość liści
(DTR)
2011
2009-2011
2011
2009-2011
2011
2009-2011
2011
200-2011
7,6
7,6
7,5
7,3
8,0
7,2
8,2
—
24
Bystra
2
0,1
0,1*
0,4
0,4*
-0,2
-0,1*
0,3
—
25
Kampana
2
0,6
0,6*
-1,1
-1,1*
0,1
0,2*
-0,2
—
26
Look
2
-0,4
-0,6*
0,2
0,2*
0,0
0,1*
-0,5
—
27
Smaragd
2
-0,2
-0,1*
0,0
0,4*
-0,2
0,1*
0,3
—
28
Banderola
1
0,1
—
0,7
—
0,3
—
-1,2
—
29
Fidelius
1
0,6
—
0,5
—
0,0
—
0,5
—
30
Jantarka
1
0,3
—
0,5
—
-0,2
—
0,8
—
31
KWS Ozon
1
0,3
—
0,7
—
-0,2
—
-1,2
—
-0,4
-0,9*
-0,5
—
odmiany na ciastka (grupa K)
32
Bagou
2
0,6
0,6*
0,9
1,0*
odmiany pozostałe (grupa C)
33
Belenus
2
0,8
0,7*
-2,6
-2,5*
0,3
0,6*
-0,7
—
34
Forkida
1
-0,1
—
0,0
—
-0,2
—
0,0
—
35
Henrik
1
0,6
—
0,9
—
0,1
—
0,0
—
odmiany pszenicy twardej
36
Komnata
Liczba doświadczeń
2
0,3
0,3*
-0,1
0,4*
-0,4
-0,3*
0,3
—
3
9
3
9
3
9
2
2
Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń, w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą. Brunatna plamistość liści (DTR) określona
tylko w dwóch punktach w roku 2011.
Wzorzec: w roku 2011 – wszystkie badane odmiany, w 2010 roku - Zyta, Tonacja, Smuga, Boomer, Ludwig, Naridana, Akteur, Figura, Askalon, Baletka, Bamberka, Kranich,
Natula, Skagen, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka, Bystra, Kampana, Look, Smaragd, Bagou, Belenus, Komnata, w 2009 roku – Zyta, Tonacja, Smuga, Ludwig, Akteur,
Figura, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka.
Liczba doświadczeń dla okresu 2009-2011 odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza.
* - średnia z dwóch lat.
18
Tabela 7. Pszenica ozima. Ważniejsze właściwości rolniczo – użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2011, 2009 - 2011
Wyleganie (skala 9o)
Wysokość roślin
Liczba
w fazie
(cm)
przed
zbiorem
Lp.
Odmiana
lat
dojrzałości mlecznej
badań
2011
2009-2011
2011
2009-2011
2011
2009-2011
Masa 1000 ziaren
(g)
2011
2009-2011
Poziom agrotechniki a1
Wzorzec, (skala 9o)
9,0
9,0
9,0
8,1
82
90
42,9
43,2
16
15
2,8
2,7
odmiany jakościowe (grupa A)
1
Zyta
2
3
0,0
0,0
0,0
-0,2
Tonacja
3
0,0
0,0
0,0
0,2
6
5
4,6
2,9
3
Smuga
3
0,0
0,0
0,0
-0,6
11
9
3,7
0,9
4
Boomer
2
0,0
0,0*
0,0
0,3*
-5
-8*
-3,5
-1,5*
5
Ludwig
3
0,0
0,0
0,0
-0,4
20
16
4,0
3,8
6
Naridana
2
0,0
0,0*
0,0
0,0*
-4
-5*
-1,4
-1,7*
7
Akteur
3
0,0
0,0
0,0
-0,2
7
6
4,8
0,7
8
Figura
3
0,0
0,0
-0,5
-1,4
13
10
-0,1
0,5
9
Askalon
2
0,0
0,0*
0,0
0,4*
-5
-5*
-2,4
-2,3*
10
Baletka
2
0,0
0,0*
-0,1
-0,4*
-2
-3*
-5,8
-4,4*
11
Bamberka
2
0,0
0,0*
0,0
0,0*
1
1*
1,1
3,1*
12
Kranich
2
0,0
0,0*
0,0
0,2*
-6
-6*
-5,4
-3,8*
13
Natula
2
0,0
0,0*
-0,1
-0,1*
9
10*
4,3
2,7*
14
Skagen
2
0,0
0,0*
0,0
0,0*
0
0*
-2,2
-0,8*
15
Bockris
1
0,0
—
0,0
—
7
—
3,6
—
16
Kepler
1
0,0
—
0,0
—
-11
—
1,4
—
17
Kredo
1
0,0
—
0,0
—
-8
—
-2,8
—
18
Operetka
1
0,0
—
0,0
—
3
—
3,9
—
Torrild
1
0,0
—
0,0
—
-4
—
-3,6
—
19
odmiany chlebowe (grupa B)
20
Mewa
3
0,0
0,0
-0,2
-1,3
6
6
-0,7
1,8
21
Nutka
3
0,0
0,0
0,0
0,5
11
8
2,3
2,4
22
Garantus
3
0,0
0,0
0,0
0,7
-7
-6
-4,9
-6,0
23
Muszelka
3
0,0
0,0
0,0
0,5
-13
-3
-3,3
-2,3
19
Tabela 7 cd.
Pszenica ozima. Ważniejsze właściwości rolniczo – użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2011, 2009 – 2011.
Wyleganie (skala 9o)
Wysokość roślin
Liczba
w fazie
(cm)
przed zbiorem
Lp.
Odmiana
lat
dojrzałości mlecznej
badań
2011
2009-2011
2011
2009-2011
2011
2009-2011
Masa 1000 ziaren
(g)
2011
2009-2011
Poziom agrotechniki a1
Wzorzec, (skala 9o)
9,0
9,0
9,0
8,1
82
90
42,9
43,2
24
Bystra
2
0,0
0,0*
0,0
0,3*
-11
-11*
-3,7
-1,5*
25
Kampana
2
0,0
0,0*
0,0
0,2*
-17
-17*
-5,6
-4,5*
26
Look
2
0,0
0,0*
0,0
0,4*
5
3*
1,6
2,2*
27
Smaragd
2
0,0
0,0*
0,0
0,3*
-1
-3*
-3,1
-1,0*
28
Banderola
1
0,0
—
0,0
—
-4
—
1,1
—
29
Fidelius
1
0,0
—
0,0
—
6
—
-3,6
—
30
Jantarka
1
0,0
—
0,0
—
-1
—
0,8
—
31
KWS Ozon
1
0,0
—
0,0
—
-8
—
3,8
—
-10
-14*
-6,7
-6,1*
odmiany na ciastka (grupa K)
32
Bagou
2
0,0
0,0*
0,0
0,1*
odmiany pozostałe (grupa C)
33
Belenus
2
0,0
0,0*
0,0
-0,2*
-4
-4*
-2,8
-3,9*
34
Forkida
1
0,0
—
0,0
—
9
—
4,7
—
35
Henrik
1
0,0
—
0,0
—
4
—
0,3
—
odmiany pszenicy twardej
36
2
Komnata
Liczba doświadczeń
0,3
0,2*
-0,6
-0,2*
-4
-7*
10,9
8,6*
3
9
3
9
3
9
3
9
Wzorzec: w roku 2011 – wszystkie badane odmian, w 2010 roku - Zyta, Tonacja, Smuga, Boomer, Ludwig, Naridana, Akteur, Figura, Askalon, Baletka, Bamberka, Kranich,
Natula, Skagen, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka, Bystra, Kampana, Look, Smaragd, Bagou, Belenus, Komnata, w 2009 roku – Zyta, Tonacja, Smuga, Ludwig, Akteur,
Figura, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka. MTZ określona tylko w dwóch punktach w roku 2011
Liczba doświadczeń dla okresu 2009-2011 odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza.
* - średnia z dwóch lat.
20
Tabela 8. Pszenica ozima. Ważniejsze właściwości rolniczo – użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2011, 2009 - 2011
Wyleganie (skala 9o)
Wysokość roślin
Liczba
w fazie
(cm)
przed
zbiorem
Lp.
Odmiana
lat
dojrzałości mlecznej
badań
2011
2009-2011
2011
200-2011
2011
2009-2011
Masa 1000 ziaren
(g)
2011
2009-2011
Poziom agrotechniki a2
Wzorzec, (skala 9o)
9,0
9,0
9,0
8,0
74
84
43,8
44,9
3
0,0
0,0
3
0,0
0,0
0,0
0,0
0,2
14
12
0,3
1,1
Smuga
3
0,0
0,0
0,0
0,6
5
6
3,0
2,6
-0,2
8
Boomer
2
0,0
0,0*
0,0
0,2*
-5
5
1,4
0,6
-6*
-2,2
Ludwig
3
0,0
0,0
0,0
0,1
16
-1,0*
13
4,0
Naridana
2
0,0
0,0*
0,0
-0,1*
3,1
-6
-6*
-1,3
Akteur
3
0,0
0,0
0,0
-1,9*
0,4
2
3
4,8
0,0
0,0
0,0
0,7
11
7
0,4
-4
-3*
1,6
1,8
-0,7*
odmiany jakościowe (grupa A)
1
2
3
4
5
6
7
8
Zyta
Tonacja
Figura
3
9
Askalon
2
0,0
0,0*
0,0
-0,8
0,1*
10
Baletka
2
0,0
0,0*
0,0
-0,1*
3
0*
-6,4
-4,4*
11
Bamberka
2
0,0
0,0*
0,0
0,1*
2
3*
-1,0
2,0*
12
Kranich
2
0,0
0,0*
0,0
0,2*
-3
-4*
-6,5
-4,4*
13
Natula
2
0,0
0,0*
0,0
0,2*
9
6*
3,3
2,5*
14
Skagen
2
0,0
0,0*
0,0
0,2*
-1
-0,1*
0,0
—
6
1*
—
-0,4
—
4,6
—
15
Bockris
1
0,0
16
Kepler
1
0,0
—
0,0
—
-7
—
2,9
—
17
Kredo
1
0,0
—
0,0
—
-7
—
-1,8
—
18
Operetka
1
0,0
—
0,0
—
4
—
2,7
—
19
Torrild
1
0,0
—
0,0
—
-3
—
-5,0
—
odmiany chlebowe (grupa B)
0,0
-1,3
5
2
-7,4
0,0
20
21
Mewa
3
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,8
8
7
3,3
Nutka
3
22
Garantus
3
0,0
0,0
0,0
0,6
-9
-7
-6,1
1,7
-6,8
23
Muszelka
3
0,0
0,0
0,0
0,8
-10
-13
-3,2
-1,5
21
Tabela 8 cd.
Pszenica ozima. Ważniejsze właściwości rolniczo – użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2011, 2009 - 2011
Wyleganie (skala 9o)
Wysokość roślin
Liczba
w fazie
(cm)
przed zbiorem
Lp.
Odmiana
lat
dojrzałości mlecznej
badań
2011
2009-2011
2011
2009-2011
2011
2009-2011
Masa 1000 ziaren
(g)
2011
2009-2011
Poziom agrotechniki a2
Wzorzec, (skala 9o)
9,0
9,0
9,0
8,0
74
84
43,8
44,9
0,0*
0,0
0,2*
-9
-9*
-3,8
-1,5*
24
Bystra
2
0,0
25
Kampana
2
0,0
0,0*
0,0
-0,1*
-16
-15*
-4,3
-3,3*
26
Look
2
0,0
0,0*
0,0
0,2*
4
4*
3,4
2,7*
27
Smaragd
2
0,0
0,0*
0,0
-0,1*
1
1*
-4,3
-1,4*
28
Banderola
1
0,0
—
0,0
—
-2
—
2,0
—
29
Fidelius
1
0,0
—
0,0
—
2
—
-4,8
—
30
Jantarka
1
0,0
—
0,0
—
1
—
3,3
—
31
KWS Ozon
1
0,0
—
0,0
—
-6
—
-0,6
—
0,0*
odmiany na ciastka (grupa K)
0,2*
0,0
-8
-12*
-8,2
-7,2*
0,0*
odmiany pozostałe (grupa C)
0,0
-0,5*
-5
-4*
-3,6
-3,6*
—
0,0
—
6
—
5,2
—
0,0
—
4
—
4,7
—
-2
-2*
9,6
10,5*
32
Bagou
2
0,0
33
Belenus
2
34
Forkida
1
0,0
0,0
35
Henrik
1
0,0
—
0,3
0,2*
36
2
Komnata
Liczba doświadczeń
odmiany pszenicy twardej
-0,6*
-0,6
3
9
3
9
3
9
3
9
Wzorzec: w roku 2011 – wszystkie badane odmiany, w 2010 roku - Zyta, Tonacja, Smuga, Boomer, Ludwig, Naridana, Akteur, Figura, Askalon, Baletka, Bamberka, Kranich,
Natula, Skagen, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka, Bystra, Kampana, Look, Smaragd, Bagou, Belenus, Komnata, w 2009 roku – Zyta, Tonacja, Smuga, Ludwig, Akteur,
Figura, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka. MTZ określona tylko w dwóch punktach w roku 2011
Liczba doświadczeń dla okresu 2009-2011 odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza.
* - średnia z dwóch lat.
22