PRZEMOC WOBEC OSÓB STARSZYCH z doświadczeń pracy

TEMAT : PRZEMOC WOBEC OSÓB STARSZYCH
z doświadczeń pracy Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Radomiu
1. Specyfika ofiar
Liczba osób w podeszłym wieku z większa się z roku na rok.
Według przewidywań GUS liczba osób w wieku emerytalnym wzrośnie z niemal 7mln w roku
2013 do co najmniej 9,6 mln w roku 2035 , co stanowić będzie 26,7 % całej populacji kraju.
Zjawisko przemocy wobec osób starszych stało się faktem. Szacunkowo wynosi ono około
10% zgłoszonych przypadków stosowania przemocy. Jak wynika z danych Policji liczba ofiar
przemocy w 2013r. wynosiła ponad 86000 osób czyli około 8000 ofiar przemocy to osoby
starsze.
Do Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Radomiu w 2013r. trafiło 33 osoby ofiary przemocy i
złego traktowania powyżej 60 r. ż. Najstarsza miała 89 lat.
Formy przemocy wobec osób starszych :

przemoc ekonomiczna/ zabieranie renty, zmuszanie do zmiany testamentu
zmuszanie do przepisywania nieruchomości kradzież cennych rzeczy,
pieniędzy/
Pani Krystyna 72 lata wyrzucona z domu przez córkę przebywała w hostelu OIK 6-mcy.Była
właścicielką kamienicy , którą zapisała córce w zamian za opiekę z zastrzeżeniem możliwości
dożywotniego użytkowania –pokoi i kuchni. Po roku od sporządzenia testamentu córka
chciała wynająć kamienicę na działalność biznesową, a mamę zmusić do zamieszkania w
wynajętym mieszkaniu lub DPS. Pani Krystyna nie wyrażała zgody na plany córki przez co
stała się obiektem złośliwości i utrudniania zamieszkiwania / fikcyjny remont/

zaniedbanie/ niepodawanie niezbędnych leków ograniczenie pożywienia,
zaniedbanie czynności pielęgnacyjnych, higienicznych, zaniedbywanie wizyt u
lekarza/
Pani Kazimiera lat 79 przywieziona przez Policję z awantury domowej. Była w fatalnym
stanie psychicznym i fizycznym. Miała przy sobie kilkanaście nie wykupionych recept . Nie
brała leków zapisanych przez lekarza . Wnuczek który zamieszkał u niej w małym mieszkaniu
obiecał jej w zamian pomoc i opiekę. Za namową wnuczka zrezygnowała z opieki
pielęgnacyjnej MOPS. Przebywała w hostelu OIK 8-m-cy.

ograniczenie wolności / zamykanie samotnie w domu, ograniczenie dostępu
do ludzi , pomieszczeń typu łazienka ,zamykanie w jednym pomieszczeniu,
ograniczenie kontaktu z innymi członkami rodziny w tym zakaz wychodzenia z
domu, zakaz przyjmowania gości, zakaz oglądania telewizji czy korzystania z
telefonu/
Pani Stanisława lat 75 z małej wsi pod Radomiem przywieziona do OIK przez sąsiadkę. Ze
względu na chorobę stawów miała problemy z chodzeniem Najbliższa rodzina ograniczyła jej
dostęp do jej mieszkania zamykając ją w przybudówce do budynku gospodarczego . W
hostelu OIK przebywała 4 – m-ce.

przemoc fizyczna i psychiczna / bicie, szarpanie , popychanie, używanie
wyzwisk , słów wulgarnych w bezpośrednich kontaktach/
Pani Genowefa l.76 skierowana do OIK przez pracownika socjalnego. Ciężko pobita przez
syna dealera narkotyków. Mieszkanie stanowiło jej wyłączną własność . Zostało doszczętnie
zdemolowane. Przebywało w hostelu OIK 2,5 roku.
Pani Leokadia l.89 pobita przez córkę alkoholiczkę jak również okradziona z oszczędności
.Przywieziona przez Policję. Przebywała w hostelu OIK 1 rok.

wykorzystanie seksualne
Pani Irena l.76 zgłosiła się do OIK z problemem znęcania się nad nią 40-letniego syna który
nigdy nie pracował i był na jej wyłącznym utrzymaniu. W trakcie wyjaśnienia sprawy okazało
się, że również była molestowana seksualnie przez syna .
Najczęściej sprawcami przemocy wobec osób starszych są:




najbliższa rodzina, dorosłe dzieci
osoba współzamieszkująca
opiekun
przestępca
Cechą charakterystyczną wszystkich przypadków jest :





odmowa zeznań osób pokrzywdzonych w trakcie czynności procesowych
zabieganie o utrzymywanie kontaktu ze sprawcą
obwinianie siebie za postępowanie sprawcy
oskarżanie osób pokrzywdzonych o konfabulację przez najbliższą rodzinę
brak konsekwencji prawnych dla sprawcy
2. Metody pracy

diagnoza / dokładne rozpoznanie sytuacji osoby pokrzywdzonej jej potrzeb
rozmiarów i przyczyn przemocy /





odbudowa poczucie bezpieczeństwa osoby starszej / opracowanie planu pomocy i
jego korekta w miarę potrzeby zmian , zapewnienie właściwej opieki w zależności od
potrzeb
interwencja / wszczęcie procedury Niebieskiej Karty w zależności od sytuacji
zawiadomienie prokuratury , MOPS-u/
wsparcie emocjonalne / okazanie empatii , zrozumienia, aktywnej akceptacji
polegającej na negatywnej ocenie zachowań sprawcy podkreślenie ważności dla nas
problemu który mamy rozwiązać wspólnie/
wsparcie społeczne / poprzez budowanie sojuszy z instytucjami i osobami , która
wyrażają chęć i wolę niesienia pomocy osobie starszej .Mogą to być członkowie
bliższej czy dalszej rodziny jak również różnego rodzaju instytucje np. Klub Seniora
psychoterapia / w zależności od indywidualnych potrzeb prowadzona przez Ośrodek
Wsparcia/
3. Sposoby dotarcia do poszkodowanych






prowadzenie kampanii edukacyjnych dot. problemu / spotkania bezpośrednie
organizowane w ramach np. Uniwersytetu Trzeciego Wieku , kampanie medialne,
konferencje, wydawnictwa
uruchomienie infolinii dla seniora / infolinie funkcjonujące np. przy Ośrodku
Interwencji Kryzysowej , PCPR , NGO i inne
informacje uzyskiwane od otoczenia osoby starszej / w ramach funkcjonujących tzw.
telefonów zaufania, zgłoszenia do Policji, MOPS i inne
informacje uzyskane od instytucji i placówek / lekarze I kontaktu, placówki ochrony
zdrowia, pracownicy socjalni, kuratorzy sądowi
badań ankietowych prowadzonych w ramach kampanii np. „ Bezpieczny Senior”
zgłoszenia osób pokrzywdzonych