Po rewolucji śmieciowej
Transkrypt
Po rewolucji śmieciowej
EKSPLOATACJA Sabina Augustynowicz Po rewolucji śmieciowej Rewolucja śmieciowa trwa i wymusza nie tylko zmianę nawyków „właścicieli” śmieci, lecz także konieczność segregacji i przygotowania logistycznego miejsc przeznaczonych na gromadzenie odpadów. Trwają ponadto prace nad nowelizacją ustawy śmieciowej, która okazała się dziurawa. T rybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 28 listopada 2013 roku (DzU z dnia 19 grudnia 2013 r., poz. 1593) orzekł, że część zapisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach jest niezgodna z Konstytucją RP i dał ustawodawcy czas na zmianę spornych zapisów. W orzeczeniu TK podał, że niekonstytucyjne zapisy ustawy stracą moc 18 miesięcy po opublikowaniu wyroku w Dzienniku Ustaw. Unia Metropolii Polskich oraz Ministerstwo Środowiska zaczęły więc prace nad nowelizacją niektórych zapisów tejże ustawy. Będą zmiany w prawie marzec 2014 W trakcie tych prac uznano, iż doprecyzowania wymaga wiele zapisów, które dotyczą m.in. zadań gmin oraz ich zadań kontrolnych, w tym: odstąpienia od obligatoryjności organizowania przetargów i stworzenia możliwości zlecania tych zadań podmiotowi własnemu w trybie tzw. zamówień in-house; rozdzielania przetargów na odbiór i zagospodarowanie odpadów; wprowadzenia zakazu organizowania przetargu ryczałtowego; możliwości zastosowania zamówienia z wolnej ręki do momentu rozstrzygnięcia zamówienia publicznego; doprecyzowania obowiązku segregacji u źródła; wprowadzenia do ustawy jednoznacznego zapisu dotyczącego obowiązku odbierania przez gminę wszystkich rodzajów odpaABSTRAKT www.administrator24.info 32 Tekst przedstawia postulowane zmiany w tzw. ustawie śmieciowej, która weszła w życie tak niedawno, ale już wymaga licznych poprawek. Wiele uwagi poświęcono też miejscom do składowania odpadów na osiedlach mieszkaniowych. dów z możliwością ograniczenia ilości odbieranych odpadów zielonych, opon, odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i rozbiórkowych oraz minimalnej częstotliwości odbierania zmieszanych odpadów komunalnych oraz bioodpadów; wyraźnego podkreślenia, że wytwórca odpadów komunalnych, z chwilą umieszczenia ich w pojemniku służącym do ich zbierania, przenosi na gminę własność tychże odpadów oraz obowiązek ich zagospodarowania zgodnie z prawem (art. 2a); zaostrzenia sankcji wobec gmin za niestosowanie się do przepisów ustawy i do terminów ustawowych; doprecyzowania zapisu art. 3 ust. 2 pkt 10, który stanowi, że gminy dokonują corocznej analizy stanu gospodarki odpadami w celu weryfikacji własnych możliwości technicznych i organizacyjnych w tej kwestii. Proponuje się również zmiany w zadaniach przedsiębiorców. Chodzi m.in. o doprecyzowanie, w jaki sposób podmiot odbierający odpady ma stwierdzać np. brak selektywnej zbiórki w nieruchomości. Zaproponowano ponadto wprowadzenie zapisu o obowiązku dołączania przez przedsiębiorcę dokumentacji świadczącej o zapewnieniu odpowiedniego zaplecza – jednym słowem: o tym, że odpady nie trafią na dzikie wysypiska. W związku z tym, że gminy są zobowiązane do analizowania osiągniętego poziomu recyclingu, zaproponowano ustawowe zobowiązanie właścicieli punktów skupu do składania sprawozdań na temat ilości zebranych i przekazanych do zagospodarowania surowców wtórnych. Wśród postulatów są także propozycje dookreślenia w ustawie zasad, na jakich przedsiębiorca ma prawo przekazywać odpady do instalacji zastępczej, gdy instalacje regionalne nie mają wolnych mocy przerobowych. Kto i jak ma kontrolować? Wnikliwej analizie poddano zapisy dotyczące kontroli realizacji zapisów ustawy. Zgłoszono m.in. postulat przywrócenia egzekucji należności do urzędów skarbowych; Oby legislacja dopasowała się do potrzeb tak szybko, jak rynek rozwiązań z zakresu zarządzania odpadami. wprowadzenia spójnego systemu monitorowania i kontroli przez gminy, urzędy miast i wojewódzkie inspekcje ochrony środowiska; ustalenia kary pieniężnej za nieprzekazywanie sprawozdań przez przedsiębiorcę, gminne jednostki oraz gminy. Kto ma windykować? Za pożądaną zmianę uznano dookreślenie w sposób niebudzący wątpliwości obowiązków osób sprawujących zarząd nieruchomością wspólną w budynkach wielolokalowych, w tym w spółdzielniach mieszkaniowych. Zaproponowano wprowadzenie w art. 2 ust. 3 ustawy zapisu: Jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkami wielolokalowymi, w których ustanowiono odrębna własność lokali, obowiązki właścicieli nieruchomości (…) obciążają osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną (…). Jeden z postulatów dotyczył wyraźnego uczynienia zarządców płatnikami opłaty, a właścicieli lokali – podatnikami albo też przypisania obowiązków związanych z opłatą wyłącznie właścicielom lokali. Nie jest więc przesądzony zapis o odpowiedzialności zarządców i właścicieli za produkowane śmieci, składane deklaracje i uiszczanie opłat śmieciowych. Środowisko zarządców postuluje ustalenie listy priorytetów. Za pilne uważa wprowadzenie jednoznacznego zapisu, że opłata za śmieci gromadzone w budynku jest formą podatku nałożonego na właściciela lokalu lub lokali. Rola zarządcy nieruchomości (art. 2 ust. 1, pkt. 4) może być natomiast łączona z windykacją opłat jedynie wtedy, gdy przewiduje to pisemna umowa z właścicielem. Opisane w artykule postulaty niczego nie przesądzają. Prace nad zmianami w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach trwają i środowisko zarządców ma jeszcze szanse na zawalczenie o wprowadzenie dobrych dla siebie rozwiązań. Logistyka zbierania i segregacji odpadów Stałe odpady komunalne zostały przedmiotem zainteresowania zarówno praktyków, jak i teoretyków. Wprowadzone regulacje prawne wymuszają generowanie licznych dokumentów z danymi dotyczącymi gospodarki odpadami, których właściwa interpretacja wymaga dobrej znajomości tej problematyki. W sukurs praktykom przychodzi logistyka odpadów, polegająca przede wszystkim na planowaniu, opracowaniu strategii oraz ostatecznie wdrożeniu szerszego planu zagospodarowania odpadów, którego ważną częścią jest ich segregacja u źródła. Powodzenie segregacji u źródła zależy od tego, czy teren zostanie właściwie przygotowany i zabezpieczony, a także wyposażony w odpowiednią liczbę kontenerów umożliwiających segregację. Teren odpowiednio zabezpieczony to teren ogrodzony. Rynek oferuje wiele funkcjonalnych i estetycznych rozwiązań: wiaty, altany śmietnikowe oraz osłony śmietników, umożliwiające nie tylko segregację, lecz także zabezpieczenie mieszkańców wspólnoty czy spółdzielni przed podrzucaniem śmieci przez osoby z zewnątrz. Estetyczne rozwiązania są bardzo istotne w przypadku starych osiedli, na których nie ma ustronnego miejsca, pozwalającego na zorganizowanie zbiórki segregowanych odpadów bez zeszpecenia otoczenia. Montowane w systemie modułowym osłony mogą być dowolnie ze sobą zestawiane, co pozwala aranżować przestrzeń w zależności od potrzeb, a także ilości i wielkości pojemników na śmieci. Warto tu dodać, że altany czy osłony muszą spełniać wymagania Polskich Norm w zakresie obciążenia śniegiem oraz obciążenia użytkowego oraz wymagania tzw. ustawy śmieciowej (Ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw, DzU z 2011 r. nr 152, poz. 897). Nie sposób też nie wspomnieć o takich nowościach rynkowych, jak zsypy ekologiczne. Pojawiły się firmy oferujące kompleksowe rozwiązania w zakresie zarządzania odpadami ze zsypów oraz ich recyklingu. Odzyskują i przetwarzają one wszystkie ich rodzaje: makulaturę, plastik, złom metali żelaznych i nieżelaznych oraz odpady niebezpieczne. Rynek szybko dostosowuje więc swoją ofertę do prawnych wymogów w zakresie zagospodarowania odpadów. Oby legislacja dotrzymała im kroku. EKSPLOATACJA wzmocnienia kompetencji kontrolnych Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska, zaostrzenia procedur transportu odpadów; rejestracji dostawców na wyrobiskach i dokumentowania transportowanych odpadów; umożliwienia WIOŚ kontroli bez uprzedzenia; www.administrator24.info reklama marzec 2014 33