Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB

Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
Lp.
1.
2.
Nazwa izby
okręgowej
KujawskoPomorska OIIB
Miejsce
zgłoszenia
Biuro
PIIB
Nr
wn.
2kw
Lubelska OIIB
Biuro
PIIB
4kw
Treść wniosku
Dot. Pełnienia funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego przez pracownika urzędu
(państwowego, samorządowego itp.) posiadającego uprawnienia budowlane.
Uzasadnienie: Zabronić łączenia funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego
i urzędnika w jednostkach państwowych i samorządowych, w których pracują na
etacie. Uzależnienia finansowe urzędnika od pracodawcy i lęk przed utratą pracy
(np. Wójt, Burmistrz, Prezydent itp.) Powodują wielu przypadkach nieobiektywne
(wypaczone) stanowiska inżynierów urzędników – inspektorów z uprawnieniami
budowlanymi wobec realizatorów zadań wykonywanych na podstawie zamówień
publicznych.
Celem jest:
1. Prawidłowa postawa członków w wypełnianiu i realizowaniu zasad etyki
zawodowej zawartych w „kodeksie etycznym postępowania zawodowego
członków PIIB”, który obowiązuje wszystkich członków izby.
2. Podniesienie jakości prowadzenia nadzoru inwestorskiego.
Przykłady błędów:
- niewpisywanie do DB problemów zadaniowych, które powodują problemy
finansowe i terminowe dla budżetu inwestora,
- przeciąganie rozliczeń poprzez nie zatwierdzanie przerobów na czas związany
z problemami finansowymi inwestora,
- przeciąganie trwania w czasie odbioru na polecenie inwestora.
Wniosek należy odrzucić.
Stan prawny zatrudniania w jednostkach samorządu terytorialnego oraz pełnienia
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie jest prawidłowy, samorząd
zawodowy nie może ograniczać aktywności zawodowej swoich członków bardziej
niż regulują tę kwestię stosowne ustawy, ponadto domniemane błędy merytoryczne
podczas pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie członków
izby jak i ich nieetyczne zachowania nie mogą skutkować ograniczeniem
w wykonywaniu zawodu a jedynie ewentualnym postępowaniom wyjaśniającym
w ramach odpowiednich procedur izby.
Dot. Opracowywanie i wynagrodzenia za pytania ustne na egzaminy.
Dokonać weryfikacji wewnętrznych zasad wypłaty wynagrodzenia członków
okręgowych komisji kwalifikacyjnych za udział w postępowaniu kwalifikacyjnym
oraz za przeprowadzanie egzaminów na uprawnienia budowlane w zakresie
ustalania odpłatności za opracowanie zestawów pytań egzaminacyjnych ze
wskazaniem źródeł finansowania w kontekście treści przepisu art. 36 ust. 1 pkt 2
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 932 z późn. zm.)
„Krajowa Komisja Kwalifikacyjna w szczególności opracowuje zestawy pytań
Kwalifikacja
wniosku
Krajowa Rada
PIIB
Krajowa Rada
PIIB
Autor
Adam
Przybylski
Wiesław Nurek
1
Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
3.
Łódzka OIIB
Biuro
PIIB
7kw
egzaminacyjnych” oraz postanowień § 13 i 14 Rozporządzenia Ministra Transportu
i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie (Dz. U. z 2006 r., nr 83, poz. 578 z późn. zm.),
a także § 10 ust. 3 Regulaminu okręgowych komisji kwalifikacyjnych Polskiej Izby
Inżynierów Budownictwa.
Wniosek należy odrzucić.
W kadencji 2010-2014 Krajowej i Okręgowych Komisji Kwalifikacyjnych
wprowadzona została zasada powiązania 50% pytań na egzaminie ustnym na
uprawnienia budowlane z praktyką zawodową kandydata - jest to jeden ze
sposobów badania autentyczności praktyki zawodowej dokumentowanej w książce
praktyki zawodowej, a także umiejętności praktycznego stosowania wiedzy
technicznej. Pytania te opracowywane są w okręgowych komisjach
kwalifikacyjnych przez zespoły kwalifikacyjne i egzaminacyjne, powołane przez
przewodniczącego OKK.
Każdy kandydat – zgodnie ze zmianami w ustawie Prawo budowlane,
wprowadzonymi ustawą o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych
zawodów regulowanych - wnosi do okręgowej rady PIIB opłatę za postępowanie
egzaminacyjne. Od 11 sierpnia 2014 roku wysokość opłaty ustalana jest przez
Krajową Radę PIIB, corocznie, stosownie do postanowień znowelizowanej ustawy
Prawo budowlane. Z tej kwoty pokrywane są również koszty opracowania 50%
pytań do egzaminu ustnego dla każdego kandydata, wg ogólnych zasad wypłacania
ekwiwalentu za prace wykonywane przez członków PIIB na rzecz izby.
W poszczególnych okręgowych izbach zostały wypracowane rozwiązania,
satysfakcjonujące zainteresowane osoby, a ich odgórne ustalanie przez Krajową
Komisję Kwalifikacyjną mogłoby być odebrane jako ingerencja w gospodarkę
finansową okręgowych rad PIIB.
Dot. powołania komisji mającej na celu przygotowanie zaleceń dotyczących
minimalnych cen niektórych prac wykonywanych przez członka ŁOIIB.
1. W ostatnim czasie coraz częściej administratorzy obiektów budowlanych
ogłaszają przetargi na kontrolę okresową tych obiektów. Przetargi wygrywają
firmy/inżynierowie za cenę 100 – 200 zł od obiektu!
2. Coraz częściej zdarza się sytuacja, gdy za pełnienie funkcji: kierownika
budowy domku jednorodzinnego członkowie izby żądają kwoty zaledwie
ok. 500 zł.
Sytuacja ta powoduje, że:
1) Zgadzający się na tak nisko wynagradzaną pracę inżynierowie, nie wykonują
swych obowiązków wcale lub wykonują ją nierzetelnie;
2) Zmniejsza się renomę wykonywanego przez nas zawodu;
3) „psuty” jest rynek, w efekcie wypierani są z niego uczciwi i rzetelni
Krajowa Rada
PIIB
Wiktor
Jakubowski
2
Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
4.
Mazowiecka OIIB
Biuro
PIIB
3kw
5.
Opolska OIIB
Biuro
PIIB
5kw
6.
Śląska OIIB
Biuro
6kw
inżynierowie.
Zdając sobie sprawę, że ŁOIIB nie może ustanowić cen minimalnych prac
wykonywanych przez jej członków, wnioskuję o opracowanie zaleceń, zarówno dla
nas członków izby, jak i inwestorów/administratorów.
Wniosek należy odrzucić.
Prawie niemożliwe wydaje się stworzenie cennika dotyczącego tak różnorodnych
i szerokich co do zakresu prac związanych z pełnieniem samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie, ponadto w sytuacji wolnorynkowej realizacja
wniosku jest przedsięwzięciem ryzykownym z prawnego punktu widzenia, wobec
prawa ochrony konkurencji i konsumenta.
Należy nie działać na szkodę innych – Kodeks Etyki Zawodowej
Dot. Promocji osiągnięć członków PIIB.
XIII Krajowy Zjazd zaleca Radzie Krajowej i Okręgowym Radom, aby dbając
o promocję osiągnięć zawodowych członków PIIB „wyróżnionych Złotą Odznaką
Honorową PIIB” przekazywały te osiągnięcia poprzez Kreatora Budownictwa do
szerokiego kręgów odbiorców.
Uzasadnienie: m.in. prace komisji deregulacyjnej wskazują na brak zrozumienia,
czym jest zawód inżyniera budowlanego, nie tylko wśród polityków, ale również
w środkach masowego przekazu. Musimy więc sami dbać o nasz wizerunek.
Wniosek przyjąć do realizacji.
Dot. zakazu prowadzenia działalności urzędnikom wydziałów budownictwa
i architektury, wydziałów nadzorów budowlanych, Sanepidów, pracownikom
Wodociągów, pracownikom Gazowni.
Działalność taka wyżej wymienionych urzędników stwarza nieuczciwą
konkurencję projektantom i biurom prowadzącym działalność oraz jest
korupcjogenne. Pracownicy powyższych instytucji posiadają zorganizowane grupy
łącznie z podstawianymi tzw. "słupami".
Krajowa Izba winna wszcząć starania o ukrócenie tego procederu na szczeblu
krajowym.
Wniosek należy odrzucić.
Stan prawny zatrudniania w jednostkach samorządu terytorialnego oraz pełnienia
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie jest prawidłowy, samorząd
zawodowy nie może ograniczać aktywności zawodowej swoich członków bardziej
niż regulują tę kwestię stosowne ustawy, ponadto domniemane błędy merytoryczne
podczas pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie członków
izby jak i ich nieetyczne zachowania nie mogą skutkować ograniczeniem
w wykonywaniu zawodu a jedynie ewentualnym postępowaniom wyjaśniającym
w ramach odpowiednich procedur izby.
Dot. utworzenia na stronach PIIB portalu społecznościowego w celu umożliwienia
Krajowa Rada
PIIB
Zbigniew
Grabowski
Krajowa Rada
PIIB
Zenon
Mieruszyński
Krajowa Rada
Stanisław
3
Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
PIIB
7.
Wielkopolska OIIB
Biuro
PIIB
1kw
wymiany informacji i integrowania członków PIIB.
Uzasadnienie:
Powtórzę tutaj treść uzasadnienia mojego wniosku złożonego na X Zjeździe:.
Nie jestem fachowcem od Internetu i wyobrażam sobie to w taki sposób:
- chodzę na portal i po zalogowaniu zobaczę kilka lub kilkadziesiąt zakładek
tematycznych, gdzie można prezentować własne i wymieniać poglądy bez
cenzury, a nawet przeprowadzać sondaże
- każdy członek może utworzyć swoją zakładkę, która przy określonej
bezczynności np. po 6 miesięcy będzie automatycznie usuwana
- przy okazji jedną z zakładek może być wydawnictwo Inżynier budownictwa, co
umożliwi zaprzestanie (w dużej części) rozsyłania go pocztą i przyniesie znaczne
oszczędności
- na tej samej zasadzie mogą być publikowane inne wydawnictwa techniczne –
myślę, że istnieje możliwość liczenia ilości odwiedzić i rozliczanie się na tej
podstawie z Wydawnictwami.
Wniosek należy odrzucić.
W roku 2009 zostało uruchomione forum internetowe społeczności inżynierów
budownictwa przy portalu wydawnictwa Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa.
Po ponad trzyletnim okresie funkcjonowania, zainteresowanie członków tą formą
komunikacji należy uznać za znikome. Przez cały okres funkcjonowania forum
w prowadzonych dyskusjach aktywnie uczestniczyło tylko 259 użytkowników.
Łącznie odnotowano 1488 wszystkich wpisów. W stosunku do innych for
internetowych, forum Izby miało bardzo mały ruch zarówno jeśli chodzi o liczbę
użytkowników, jak i ich aktywność (posty, dyskusje). W końcowym okresie
funkcjonowania forum, najbardziej aktywnymi uczestnikami były osoby dokonujące
obraźliwych, wulgarnych wpisów pod adresem członków i władz Izby. W związku
z niespełnieniem oczekiwań twórców wobec celu jakiemu miało forum służyć
i naruszeniem dóbr osobistych oraz godności marki (w tym wypadku PIIB) w
marcu 2012 forum zostało trwale zamknięte. Wobec powyższego, utworzenie
kolejnego forum nie jest planowane
Na marginesie należy dodać, że Krajowe Biuro zamierza uruchomić kanał
komunikacji w ramach mediów społecznościach, za pośrednictwem serwisu
Facebook. W przypadku istotnych spraw dla Izby będą tworzone panele dyskusyjne
w ramach ww. serwisu.
Dot. Nowelizacji rozporządzenia.
Uzasadnienie: Wnioskuję o aktywne włączenie się PIIB do nowelizacji
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów
urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. z dnia
PIIB
Karpiński
Krajowa Rada
PIIB
Andrzej
Barczyński
4
Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
27 grudnia 2012 poz. 1468), w którym poddano pod nadzór UDT gazociągi
o ciśnieniu większym od 0,5 bar i średnicy większej od 25 mm. Zapis ten jest
niezgodny z Dyrektywami Europejskimi oraz regulacjami krajowymi i wywołuje
szereg negatywnych skutków, w tym obniżenie prestiżu kadry inżynierskiej
posiadającej uprawnienia budowlane w zakresie inżynierii sanitarnej.
Uzasadnienie wniosku przedstawiono w załączniku:
Wniosek
Dot. Obniżenia prestiżu inżynierów posiadających uprawnienia budowlane w zakresie inżynierii
sanitarnej w świetle przepisów, które poddają pod nadzór UDT gazociągi przesyłające gaz ziemny.
Środowisko inżynierów i techników przemysłu gazowniczego protestuje przeciwko poddaniu pod
nadzór UDT gazociągów przesyłających gaz ziemny.
Sprawa ta ciągnie się już od roku 2002 i dotąd nie została załatwiona zgodnie z prawodawstwem
obowiązującym w Unii Europejskiej.
Mimo wielokrotnych wniosków w tej sprawie na kolejnych Krajowych Zjazdach Sprawozdawczo –
wyborczych PIIB nie podjęto stosownych działań w tym zakresie.
Poddanie pod nadzór UDT nowobudowanych gazociągów (nie dotyczy to „starych” gazociągów),
począwszy od projektowania poprzez budowę aż do użytkowania, wynika ze znowelizowanego
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych
podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. z dnia 27 grudnia 2012 poz. 1468), w którym zapisano:
§ 1. Dozorowi technicznemu podlegają następujące rodzaje urządzeń technicznych
j) rurociągi przesyłowe i technologiczne, w części stanowiącej urządzenia techniczne w rozumieniu
przepisów ustawy o dozorze technicznym, do materiałów niebezpiecznych o właściwościach
trujących, żrących i palnych pod nadciśnieniem wyższym niż 0,5 bara i średnicy nominalnej większej
niż DN 25, wyprodukowane lub przebudowane po dniu 16 lipca 2002 r., przeznaczone do: gazów
sprężonych, gazów skroplonych, gazów rozpuszczonych pod nadciśnieniem, par oraz tych cieczy.
Koncepcja objęcia rurociągów przesyłających paliwa gazowe o ciśnieniu wyższym niż wyższym niż 0,5
bara i średnicy nominalnej większej niż DN 25, dozorem technicznym spotkała się z wieloma
krytycznymi ocenami środowisk naukowo – technicznych oraz PGNiG S.A. Izby Gospodarczej
Gazownictwa.
Uważamy, że bezpieczeństwo budowanych w Polsce gazociągów jest zapewnione w sposób
wystarczający przez istniejący porządek prawny, tzn. przepisy Prawa budowlanego i Prawa
energetycznego oraz stosowne Polskie Normy, harmonizowane obecnie z europejskimi.
Obligatoryjne objęcie gazociągów dozorem technicznym nie poprawi bezpieczeństwa użytkownika
gazociągów, a wywoła jedynie szereg negatywnych skutków, które niekorzystnie odbiją się na rozwoju
gazownictwa, oraz obniżą prestiż inżynierów posiadających odpowiednie uprawnienia budowlane
w zakresie inżynierii sanitarnej.
Uważamy, że Pan Premier podpisując ww. Rozporządzenie został wprowadzony w błąd przez osoby
lobbujące na rzecz UDT w dwóch kwestiach:
A. Brak tzw. strony trzeciej w procesie inwestycyjnym projektowania budowy gazociągów.
B. Zapisy ww. Rozporządzenia są zgodne z przepisami unijnymi oraz krajowymi.
Zagadnienie
Tymczasem jak wynika z obowiązujących przepisów jest wręcz odwrotnie tzn.:
Ad A) Proces projektowania oraz budowy sieci gazowej (gazociągi, stacje gazowe, pomiarowe tłocznie
gazu i magazyny gazu) podlega pod Ustawę Prawo budowlane, w którym wyróżnia się następujące
strony zaangażowane w ten proces inwestycyjny:
1. Strona 1-sza: Operator systemu gazowego, którego zadaniem jest weryfikacja projektu wykonanego
5
Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
przez osobę posiadającą odpowiednie kwalifikację (wykształcenie kierunkowe oraz uprawnienia
budowlane, z którymi wiąże się odpowiedzialność, nawet karna) oraz przejęcie wybudowanego
obiektu budowlanego do użytkowania.
2. Strona
2-ga: Kierownik budowy, który posiada odpowiednie kwalifikację (wykształcenie
kierunkowe oraz uprawnienia budowlane wykonawcze, z którymi wiąże się odpowiedzialność, nawet
karna).
3. Strona
3-cia: Inspektor nadzoru odpowiedzialny za całość budowy posiadający odpowiednie
kwalifikację (wykształcenie kierunkowe oraz uprawnienia budowlane wykonawcze, z którymi wiąże
się odpowiedzialność, nawet karna).
Wejście w życie Rozporządzenia Rady Ministrów spowodowało, że w procesie inwestycyjnym budowy
gazociągów pojawiła się strona 4-ta (gazociągi zostały dodatkowo poddane pod nadzór UDT).
W ten sposób w ustawodawstwie polskim (czego nie ma w innych krajach UE) doprowadzono do
dublowania funkcji (dualizmu kompetencyjnego) oraz zwiększenia biurokracji, nie uzyskując w zamian
poprawy bezpieczeństwa budowy i użytkowania gazociągów. Ponadto pozycja projektanta, kierownika
budowy oraz inspektora nadzoru budowlanego została znacznie obniżona przez wprowadzenia czwartej
strony o bliżej nieokreślonych obowiązkach i odpowiedzialności. Zwraca się ponadto uwagę, że służby
UDT nie mają prawa dokonywać wpisów do dziennika budowy.
Ad B) Rozporządzenie to jest niezgodne i niespójne z prawem unijnym, a także z regulacjami prawa
krajowego.
Uzasadnienie:
1. Niezgodność niespójność z prawem wspólnotowym
a. Zgodnie z art. 86 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską zakazuje się państwom
członkowskim WE, w odniesieniu do przedsiębiorstw publicznych i przedsiębiorstw, którym
przyznają prawa socjalne lub wyłączne, wprowadzania lub utrzymywania jakichkolwiek środków
sprzecznych z normami wytyczonymi w Traktacie. Oznacza to, że państwa członkowskie nie mogą
ani popierać, ani nakładać na takie przedsiębiorstwa obowiązku stanowiącego nadużycie pozycji
dominującej, ograniczającego konkurencję.
Wniosek: Zapisy zawarte ww. Rozporządzeniu Rady Ministrów nadają specjalne uprawnienia UDT
(nadanie przedsiębiorstwu pozycji dominującej).
b. Zgodnie
z Dyrektywą Ciśnieniową 97/23/WE (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady
97/23/WE z dnia 29 maja 1997 roku w sprawie zbliżenia przepisów prawnych państw
członkowskich dotyczących urządzeń ciśnieniowych), gazociągi wyłącza się wyraźnie
z Dyrektywy Ciśnieniowej.
Wniosek: W ww. Rozporządzeniu Rady Ministrów gazociągi traktuje się jako urządzenia ciśnieniowe
niezgodnie z wytycznymi UE.
2.
Niezgodność z przepisami krajowymi
a. Gazociągi oraz inne elementy sieci gazowej są obiektami budowlanymi, co wynika z następujących
przesłanek:
 w Ustawie Prawo budowlane zaliczane są do obiektów budowlanych, Kategoria XXVI wskazana
w Załączniku do ustawy,
 w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) zaliczane są
do grupy 2 (obiekty inżynierii lądowej i wodnej), a nie grupy 6 (urządzenia techniczne).
Wniosek: Gazociągi i inne elementy sieci są obiektami budowlanymi i w związku z tym podlegają pod
regulacje wynikające z Ustawy Prawo budowlane.
b. Zapis § 1 pkt 1 lit. J) ww. rozporządzenia jest mało precyzyjny (dozorowi technicznemu podlegają
„rurociągi przesyłowe i technologiczne, w części stanowiącej urządzenia techniczne w rozumieniu
6
Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
przepisów ustawy o dozorze technicznym, itd.”), który można interpretować w taki sposób, że
ewentualnie pod dozór techniczny mogą podlegać tylko niektóre elementy gazociągu (sieci
gazowej), np. odwadniacze, filtry na gazociągach, podnośniki dźwigowe oraz podesty na układach
zaporowo – upustowych, lub też ewentualnie rurociągi inne niż przesyłające gaz ziemny.
c. w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania
kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. 01.79.849),
gazociągi nie zostały wymienione w wykazie urządzeń technicznych (stanowiącym Załącznik nr 2
do tego rozporządzenia) a nie zostało wydanie też inne analogiczne rozporządzenie wykonawcze do
ustawy o dozorze technicznym dotyczące gazociągów lub innych elementów sieci gazowych.
Natomiast zasady nabywania stosownych kwalifikacji zostały wyraźnie w innych regulacjach m.in.
w rozdz. 2 „Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie” Prawa budowlanego oraz
rozporządzeniach wykonawczych do tych przepisów.
d. Prawo budowlane nie nakłada na Nadzór Budowlany obowiązku dokonywania uzgodnień z UDT,
przykładem jest uzyskanie pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego: zgodnie z art. 56
konieczne jest dokonanie w takim przypadku uzgodnień tylko z Inspekcją Ochrony Środowiska,
Państwową Inspekcją Sanitarną, Państwową Inspekcją Pracy oraz Państwową Strażą Pożarną.
e. Zgodnie z cytowanym Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. właściwy
minister powinien wydać rozporządzenie w sprawie warunków jakim powinny odpowiadać
gazociągi. Tymczasem zgodnie z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca
2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”(Dz. U. 02.100.90) dwa różne akty prawne nie
mogą regulować odrębnie tego samego zagadnienia. Mając to na uwadze Ministerstwo Gospodarki
nie będzie mogło wydać takiego rozporządzenia, skoro te same kwestie zostały już uregulowane
w Rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać sieci gazowe
(Dz. U. Nr 97, poz. 1055 z 2001)
Nadzór UDT nad projektowaniem budową i użytkowaniem sieci gazowych może mieć wręcz
katastrofalne skutki dla kwestii bezpieczeństwa publicznego, ze względu na dublowanie czynności
kontrolnych. Sytuacja, gdy funkcjonuje „dwóch gospodarzy na jednym podwórku”, prowadzi do
rozmycia odpowiedzialności za proces budowy i użytkowania sieci gazowych, a co za tym idzie,
obniżenia bezpieczeństwa. Przeciwko dozorowi technicznemu UDT nad sieciami gazowymi,
przemawiają również względy praktyczne. Wprowadzenie poza nadzorem budowlanym
i energetycznym (URE) następnej instytucji (tj. UDT) nadzorującej w tym samym zakresie proces
projektowania, budowy i eksploatacji gazociągów, przyczyni się do znacznego wzrostu kosztów
inwestycyjnych i eksploatacyjnych, a tym samum pociągnie za sobą wzrost cen gazu, na czym
w ostatecznym rozrachunku najbardziej stracą odbiorcy gazu.
Ponadto spowoduje to zwiększenie biurokracji i w konsekwencji wydłużenie procesu inwestycyjnego,
jak również nie jednoznaczny podział kompetencji i obowiązków (dualizm kompetencyjny) zarówno
w procesie inwestycyjnym jak i przy eksploatacji gazociągów jako skutek wprowadzenia dodatkowego
nadzoru do istniejącego już nadzoru budowlanego (strony czwartej).
Reasumując uprzejmie prosimy o pomoc w rozwiązaniu wyżej opisanego problemu i wyłączenie
gazociągów spod uregulowań Urzędu Dozoru Technicznego (co wymaga nowelizacji Rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających
dozorowi technicznemu (Dz. U. z dnia 27 grudnia 2012 r. poz. 1468), by nie spowodować obniżenia
poziomu bezpieczeństwa dostaw gazu i atrakcyjności ekonomicznej paliwa gazowego, a także zapewnić
zgodność polskich przepisów z regulacjami prawnymi obowiązującymi w Unii Europejskiej.
Wniosek należy poprzeć co do meritum sprawy czyli działania na rzecz zniesienia
swoistego dualizmu kompetencyjnego, polegającego na weryfikowaniu działań
osób pełniących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie przez
pracowników Urzędu Dozoru Technicznego, patologia tego systemu polega na tym,
7
Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
że działania osób pełniących samodzielne funkcje techniczne posiadające
stwierdzone przygotowanie zawodowe oraz ustawową odpowiedzialność są
weryfikowane przez osoby nieposiadające analogicznego przygotowania
zawodowego oraz żadnej odpowiedzialności zawodowej.
Wniosek należy dopracować w celu zaproponowania systemowych zmian
legislacyjnych nie tylko w odniesieniu do sieci gazowych ale także innych mediów.
Niezależnie od powyższego należy jednoznacznie stwierdzić, iż to co mieści się
w kompetencji samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie nie może
podlegać kompetencji innych jednostek.
W celu przygotowania wniosku przekazujemy plik dokumentów, które będą
pomocne zarówno w formułowaniu samego wniosku jak i uzasadnienia do niego.
Wniosek zwrócono do autora z prośbą o jego doprecyzowanie.
Uzupełnienie i doprecyzowanie wniosku:
Propozycja zmiany przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie
rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu, w odpowiedzi na wniosek
Andrzeja Barczyńskiego oraz w nawiązaniu do zaleceń wynikających z posiedzenia Komisji
Prawno-Regulaminowej PIIB z dnia 16.10.2014 r.
Proponuje się w miejsce pierwszej części treści przepisu § 1 pkt 1 lit. j rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 07.12.2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu
(Dz. U. poz. 1468), o następującym dotychczasowym brzmieniu:
„j) rurociągi przesyłowe i technologiczne, w części stanowiącej urządzenia techniczne w rozumieniu
przepisów ustawy o dozorze technicznym, do materiałów niebezpiecznych o właściwościach
trujących, żrących i palnych pod nadciśnieniem wyższym niż 0,5 bara i średnicy nominalnej
większej niż DN 25, wyprodukowane lub przebudowane po dniu 16 lipca 2002 r., przeznaczone
do:”,
wpisać następującą treść:
j) urządzenia techniczne, które zgodnie z przepisami ustawy o dozorze technicznym są związane
z rurociągami przesyłowymi i technologicznymi, do materiałów niebezpiecznych o właściwościach
trujących, żrących i palnych pod nadciśnieniem wyższym niż 0,5 bara i średnicy nominalnej
większej niż DN 25, wyprodukowanymi lub przebudowanymi po dniu 16 lipca 2002 r. oraz
przeznaczonymi do:”
W pozostałej części należy pozostawić treść przedmiotowego przepisu § 1 pkt 1 lit. j
w dotychczasowym nie zmienionym brzmieniu.
Uzasadnienie
Cytowany powyżej zapis z przedmiotowego rozporządzenia Rady Ministrów jest niejasny i rodzi wiele
kontrowersji oraz niedomówień.
Dowodem na to jest fakt, iż obecnie w Polsce funkcjonują dwie różne interpretacje tego zapisu tzn. :
Dozorowi technicznemu podlegają rurociągi przesyłowe i technologiczne:
1)
2)
w całości (takie stanowisko prezentują środowiska związane z lobby UDT)
jedynie w części stanowiącej urządzenia techniczne w rozumieniu przepisów ustawy o dozorze
technicznym, czyli tylko urządzenia techniczne związane z tymi rurociągami (takie stanowisko
prezentuje m.in. NIK oraz środowiska związane z branżą gazowniczą, górnictwem nafty i gazu).
Uwaga:
Obecnie próbuje się w Polsce wprowadzić w życie omawiany zapis Rozporządzenia Rady Ministrów wg
pierwszej interpretacji sugerując, że rurociągi przesyłowe i technologiczne są urządzeniami
8
Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
ciśnieniowymi (zbiornikami). Przykładem takich działań jest projekt rozporządzenia Ministra
Gospodarki z 19 sierpnia 2014 zmieniający rozporządzenie w sprawie wysokości opłat za czynności
jednostek dozoru technicznego.
Ad 1)
Jeżeli założymy, że rurociągi przesyłowe i technologiczne podlegają dozorowi technicznemu w całości,
to wtedy taka interpretacja omawianego zapisu jest niezgodna z przepisami unijnymi i krajowymi tzn.:
1. Ustawą Prawo budowlane
a) „Rurociągi przesyłowe i technologiczne” są w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 1, lit. b) i pkt 3)
ustawy „budowlami stanowiącymi całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami
i urządzeniami” i w związku z tym jako obiekty budowlane nie mogą podlegać dozorowi
technicznemu
b) W rozumieniu przepisu art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane, „urządzenia budowlane” są
urządzeniami technicznymi związanymi z obiektem budowlanym (w tym z budowlą),
zapewniające możliwość użytkowania obiektu takiego jak np. rurociąg przesyłowy
i technologiczny, zgodnie z jego przeznaczeniem i w związku z tym nie powinny podlegać
dozorowi technicznemu, z wyjątkiem odpowiednich urządzeń technicznych wyszczególnionych
w zmienionym przepisie § 1 przedmiotowego rozporządzenia RM z 07.12.2012 r. zgodnie
z powyższą propozycją
c) Przepisy Prawa budowlanego nie nakładają na organy Administracji Architektoniczno-Budowlanej
i na organy Nadzoru Budowlanego obowiązku żądania dokonywania uzgodnień z UDT.
W przypadku konieczności uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego inwestor
jest zobowiązany do zawiadomienia o zakończeniu budowy i zamiarze przystąpienia do jego
użytkowania, w celu zajęcia stanowiska w sprawie zgodności wykonania obiektu budowlanego
z projektem budowlanym, jedynie Państwową Inspekcję Sanitarną i Państwową Straż Pożarną
(art. 56 ustawy Prawo budowlane), a w szczególnych sytuacjach także Inspekcję Ochrony
Środowiska i Państwową Inspekcję Pracy
d) W załączniku powyższej ustawy Prawo budowlane, rurociągi przesyłowe oraz sieci takie jak
gazowe i ciepłownicze zaliczane są do obiektów budowlanych Kategorii XXVI.
2. Rozporządzeniem Ministra Gospodarki w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń
ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych
W rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań
dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych (Dz. U. 2005 nr 263 poz. 2200),
w wyłącza się rurociągi z urządzeń ciśnieniowych. Wynika to z zapisu podanego w § 2 pkt 1:
„wyłącza się rurociągi przesyłowe składające się z rurociągu lub układów rurociągów,
przeznaczone do przesyłania dowolnego płynu lub substancji do lub z instalacji (na lądzie lub
wodzie), licząc od ostatniego elementu odcinającego w granicach instalacji łącznie z tym
elementem, wraz z wszystkimi przyłączonymi urządzeniami przeznaczonymi specjalnie dla
rurociągów przesyłowych. Wyłączenie nie ma zastosowania do standardowych urządzeń
ciśnieniowych, takich jak urządzenia stosowane w stacjach redukcyjnych ciśnienia lub w stacjach
sprężania. (np. filtry, inne zbiorniki, suwnice itd.).
3. Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych
W Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2010 r w sprawie Klasyfikacji Środków
Trwałych, rurociągi przesyłowe do transportu m. innymi gazu i ropy naftowej oraz innych
produktów chemicznych zaliczone zostały do grupy 2 (obiekty inżynierii lądowej i wodnej), a nie
do grupy 6 dotyczącej urządzeń technicznych (Dz. U. Nr 242 z 2010 r.)
Uwaga: Rurociągi przesyłowe oraz sieci instalacyjne, w tym gazowe są obiektami budowlanymi
i w związku z tym podlegają pod regulacje wynikające z Ustawy Prawo budowlane.
4. Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad
techniki prawodawczej” (Dz.U.02.100.90)
9
Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
Zgodnie z cytowanym Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. właściwy
Minister powinien wydać rozporządzenie w sprawie warunków, jakim powinny odpowiadać
gazociągi. Tymczasem zgodnie z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca
2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (Dz.U.02.100.90) dwa różne akty prawne nie
mogą regulować odrębnie tego samego zagadnienia. Mając to na uwadze Ministerstwo Gospodarki
nie będzie mogło wydać takiego rozporządzenia, skoro te same kwestie zostały już wcześniej
uregulowane w Rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
sieci gazowe (Dz. U. Nr 97, poz. 1055 z 2001 r.)
Uwaga: w samym rozporządzeniu RM jest zapis niemożliwy do spełnienia.
5. Dyrektywą ciśnieniową Parlamentu i Rady UE
Zgodnie z art. 1 pkt 3.1 Dyrektywy Ciśnieniowej 97/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
nr 97/23/WE z dnia 29 maja 1997r. „w sprawie zbliżenia przepisów prawnych państw
członkowskich dotyczących urządzeń ciśnieniowych”, gazociągi wyłącza się z Dyrektywy
Ciśnieniowej (odnosi się ona m. innymi do standardowych urządzeń ciśnieniowych takich, jakie
znajdują się w stacjach redukcji ciśnienia lub stacjach kompresyjnych)
Uwaga: Rozporządzenie Rady Ministrów z 07.12.2012 r. w obecnej postaci traktuje gazociągi jako
urządzenia ciśnieniowe, co jest niezgodne z aktualnymi wytycznymi UE oraz nie definiuje pojęcia
„standardowe urządzenia ciśnieniowe”, które stosowane jest w cyt. wyżej Dyrektywie UE.
6. Traktatem Ustanawiającym Wspólnotę Europejską
Zgodnie z art. 86 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską zakazuje się państwom
członkowskim WE, w odniesieniu do przedsiębiorstw publicznych i przedsiębiorstw, którym
przyznają prawa specjalne lub wyłączne, wprowadzania lub utrzymywania jakichkolwiek środków
sprzecznych z normami wytyczonymi w Traktacie. Oznacza to, że państwa członkowskie nie mogą
ani popierać, ani nakładać na takie przedsiębiorstwa obowiązku stanowiącego nadużycie pozycji
dominującej, ograniczającego konkurencję.
Uwaga: Zapisy zawarte w przedmiotowym Rozporządzeniu Rady Ministrów nadają specjalne
uprawnienia UDT, co stanowi w rozumieniu art. 86 cyt. wyżej Traktatu UWE nadużycie pozycji
dominującej tego przedsiębiorstwa,
Ad 2)
Jeżeli natomiast założymy, że rurociągi przesyłowe i technologiczne podlegają dozorowi technicznemu
jedynie w części to oznacza, że dozorowi podlegają wyłącznie urządzenia techniczne (a nie rurociągi),
które zgodnie z przepisami ustawy o dozorze technicznym są związane z rurociągami przesyłowymi
i technologicznymi zamontowane na tych rurociągach.
Ponadto proponowana zmiana § 1 pkt 1 lit. j przedmiotowego Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
07.12.2012 r. pozwoli na usunięcie wątpliwości NIK dot. sprawowania dozoru przez UDT.
Zgodnie z oceną NIK zawartą w Informacji dot. wyników kontroli w sprawie sprawowania dozoru przez
UDT pkt 3.2.9 -pismo KGP/41013/07 z maja 2008 r, przywołany przepis § 1 pkt 1 lit. j Rozporządzenia
Rady Ministrów nie jest jednoznaczny i wzbudza wątpliwości. Wynika z niego, że dozorowi
technicznemu nie podlegają całe gazociągi, lecz jedynie ich części stanowiące urządzenia techniczne
i w związku z tym, wg opinii NIK, brak jest podstawy prawnej do objęcia dozorem technicznym
gazociągów, tak jak to w praktyce stosowane jest przez UDT, który traktuje je jako urządzenia
techniczne.
Reasumując stwierdza się, że bezpieczeństwo budowanych w Polsce w szczególności gazociągów jest
zapewnione w sposób wystarczający przez istniejący porządek prawny, tj. przepisy Prawa budowlanego
i Prawa energetycznego oraz poprzez stosowanie ustaleń wynikających z Polskich Norm
harmonizowanych obecnie z europejskimi.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami Prawa budowlanego, państwowy nadzór nad prawidłową
i bezpieczną realizacją wszystkich obiektów budowlanych, w tym rurociągów przesyłowych
i technologicznych, pełnią właściwe organy nadzoru budowlanego.
10
Wnioski złożone do Komisji Wnioskowej po XIII KZ PIIB
(stanowisko o realizacji wniosków przyjęte przez Krajową Radę PIIB 10.12.2014 oraz 04.03.2015 w odniesieniu do 2 wniosków)
Zmiana zapisu w omawianym Rozporządzenia Rady Ministrów, pozwoli na zakończenie trwającego od
2002 roku sporu pomiędzy UDT i branżą gazowniczą, z korzyścią m. in. finansową dla odbiorców gazu
(przejęcie gazociągów przez UDT spowoduje podwyżkę cen gazu) oraz dla całego procesu
inwestycyjno-budowlanego (uproszczenie procedur i czasu budowy)
Uwaga:
Niniejszą propozycję zmiany Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie
rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu, proponuje się wysłać do
Ministra Gospodarki oraz do NIK.
Wniosek należy poprzeć.
Bezpieczeństwo budowanych w Polsce w szczególności gazociągów jest
zapewnione w sposób wystarczający przez istniejący porządek prawny, tj. przepisy
Prawa budowlanego i Prawa energetycznego oraz poprzez stosowanie ustaleń
wynikających z Polskich Norm harmonizowanych obecnie z europejskimi, a zatem
zmiana zapisu w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r.
w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu,
pozwoli na zakończenie trwającego od 2002 roku sporu pomiędzy UDT i branżą
gazowniczą, z korzyścią m. in. finansową dla odbiorców gazu oraz dla całego
procesu inwestycyjno-budowlanego (uproszczenie procedur i czasu budowy).
11