(„Lifelong Learning”) do swej misji is

Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać g
y
p
ą
uczenie się przez całe życie („Lifelong
Learning”)) do swej misji i strategii?
Learning
do swej misji i strategii?
Marek Frankowicz
Marek Frankowicz
Ekspert Boloński
SEMINARIUM BOLOŃSKIE „WDRAŻANIE PROGRAMÓW KSZTAŁCENIA OPRACOWANYCH ZGODNIE Z ZAŁOŻENIAMI KRAJOWYCH RAM KWALIFIKACJI DLA SZKOLNICTWA WYŻSZEGO” Politechnika Warszawska, Warszawa, 22 kwietnia 2013 r.
Uczenie się przez całe życie
ęp
y
• całość aktywności poznawczych podejmowanych w trakcie życia z myślą o pogłębieniu wiedzy, umiejętności i/lub wiedzy, umiejętności i/lub
kompetencji (z przyczyn osobistych, społecznych lub zawodowych)
społecznych lub zawodowych)
• kontinuum edukacyjne, ogarniające życie w jego wymiarze jednostkowym i społecznym
• …………………………………………………………………
Dlaczego ważna jest perspektywa uczenia się przez całe życie?
Uczenie się przez całe życie osób dorosłych Uczenie
się przez całe życie osób dorosłych
może ograniczyć lukę w kompetencjach powstałą po zakończeniu formalnej edukacji Uczenie się przez całe życie pozwala nadążać za zmianami popytu na kompetencje i kwalifikacje
Zmiany technologiczne i globalizacja skutkują dynamicznymi zmianami popytu na kompetencje na rynku pracy Kompetencje uzyskane w trakcie edukacji j
ją ę
formalnej dewaluują się w czasie Uczenie się przez całe życie jako odpowiedź na zmiany demograficzne
 Starzenie się ludności skutkuje zmianami wielkości i ę
j
struktury wieku ludności – szczególnie dynamiczne zmiany związane są ze starzeniem się pokolenia wyżu d
demograficznego
fi
300 000
Zmiana liczby osób w wieku produkcyjnym
200 000
100 000
0
45-64 lat
23-44 lat
-100 000
-200 000
18-22 lat
18-64 lat
-300 000
-400 000
Źródło: prognoza demograficzna GUS
Uczestnictwo w LLL maleje wraz z wiekiem
90,0
80,0
70,0
60 0
60,0
50,0
40,0
30,0
20,0
10,0
0,0
25
25-34
34
35
35-44
44
minimum (Rumunia)
UE 27
45
45-54
54
55
55-64
64
maksimum (Szwecja)
PL
Źródło: Adult Education Survey 2006, Eurostat
W Polsce wyraźnie widać wpływ zarówno wieku, jak i wykształcenia na udział w LLL
Źródło: Bilans Kapitału Ludzkiego(BKL), 2011
Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego 2010‐2020 projekt środowiskowy (2009)
projekt środowiskowy (2009)
4. Wizja i misja szkolnictwa wyższego w Polsce
Pomyślność współczesnych społeczeństw w coraz większym stopniu zależy od powszechności i jakości edukacji wyższej oraz od stopnia rozwoju systemu uczenia się przez całe życie (Life‐long Learning, LLL). Stanowi to zasadniczy warunek kulturowego i gospodarczego rozwoju kraju, efektywnego kształtowania kapitału intelektualnego, utrwalania struktur
efektywnego kształtowania kapitału intelektualnego, utrwalania struktur demokratycznego państwa prawnego i budowy instytucji społeczeństwa obywatelskiego.
Zostaną upowszechnione różne formy uczenia się przez całe życie (Life‐
long Learning, Life‐wide Learning), finansowane ze źródeł budżetowych i pozabudżetowych, z zaangażowaniem uczelni i podmiotów gospodarczych oraz twórców inicjatyw społecznych, w celu znacznego zwiększenia liczby g p
g
y y
uczestników tego procesu z grona absolwentów szkól wyższych.
Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego 2010‐2020 projekt środowiskowy (2009)
projekt środowiskowy (2009)
5. Cele strategiczne
5 1 Działalność edukacyjna uczelni
5.1. Działalność edukacyjna uczelni
CS1: Dostosowanie systemu kształcenia do zmieniających się potrzeb społecznych
CO1.1: Upowszechnienie uczenia się przez całe życie
Działania:
1. Wspieranie przez państwo idei life‐long learning (LLL), m.in. poprzez:
– prowadzenie akcji informacyjnej rozbudzającej w społeczeństwie świadomość´
d i k ji i f
j j b d j j
ł
ń i ś i d
ść´ potrzeb b
edukacyjnych i przekonanie, że kształcenie się przez całe życie jest naturalnym elementem osobistej aktywności każdego człowieka, przynoszącym mu wielowymiarowe k
korzyści;
ś i
– wprowadzanie odpowiednich regulacji prawnych, stwarzających warunki do rozwoju różnorodnych form kształcenia, skierowanych zwłaszcza do osób, które – z rożnych powodów –
dó
nie mogą skorzystać´
i
k
t ć´ z oferty tradycyjnych studiów;
f t t d j h t dió
– koordynowanie prowadzonych przez uczelnie i inne instytucje działań´ informacyjno‐
doradczych w zakresie możliwości korzystania z rożnych form kształcenia się przez całe życie;
Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego 2010‐2020 projekt środowiskowy
projekt środowiskowy
(c.d. 1. Wspieranie przez państwo idei life‐long learning (LLL), m.in. poprzez:)
– wspieranie rozwoju instytucji i struktur organizacyjnych, ukierunkowanych na realizację rożnych form kształcenia osób dorosłych, takich jak uniwersytety otwarte, uniwersytety trzeciego wieku itp.;
– wspieranie rozwoju struktury informacyjno‐telekomunikacyjnej i tworzenie warunków – także finansowych –
y
do korzystania przez osoby kształcące się z y
p
y
ą
ę
nowoczesnych technik informacyjnych, m.in. w celu wspomagania nauczania na odległość oraz umożliwienia korzystania z otwartych zasobów edukacyjnych;
– stworzenie zachęt do uczenia się, m.in. przez odpowiednie rozwiązania w stworzenie zachęt do uczenia się m in przez odpowiednie rozwiązania w
systemie podatkowym;
– stworzenie zachęt dla przedsiębiorstw inwestujących w dokształcanie pracowników, m.in. przez odpowiednie rozwiązania w systemie podatkowym.
Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego 2010‐2020 projekt środowiskowy
projekt środowiskowy
2. Pełnienie przez uczelnie roli „integratora” procesu uczenia się przez całe życie w różnych warunkach i okolicznościach
yc e
ó yc
a u ac o o c ośc ac ((life‐wide learning –
fe de ea
g LWL), tzn. ), t .
stwarzanie warunków do realizacji różnych ścieżek kształcenia (różnych dróg dochodzenia do konkretnych kwalifikacji formalnych), m.in. poprzez:
– uznawanie efektów uczenia się, osiągniętych w sposób „nietradycyjny”, tzn.
uznawanie efektów uczenia się osiągniętych w sposób nietradycyjny” tzn
– w procesie kształcenia (samokształcenia) nieformalnego (informal learning), realizowanego niejako „przy okazji”, często w związku z wykonywaną pracą zawodową, i niemającego formy zorganizowanych zajęć´,
d
i i
j
f
i
h j ć´
–w procesie kształcenia pozaformalnego (non‐formal learning), mającego zwykle formę zorganizowanych zajęć´, prowadzonych najczęściej przez instytucje spoza systemu szkolnictwa wyższego,
jako alternatywnej formy spełnienia całości lub części wymagań, niezbędnych do uzyskania określonej kwalifikacji (dyplomu, świadectwa itp.) i –
y
j
j ( yp
,
p) p
po ewentualnym zrealizowaniu brakujących elementów tych wymagań´ –
wydawanie dokumentu poświadczającego uzyskanie odpowiedniej kwalifikacji;
– prowadzenie działań informacyjnych i doradczych, wspomagających prowadzenie działań informacyjnych i doradczych wspomagających
studentów i potencjalnych studentów (zwłaszcza studentów „nietypowych”).
Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego 2010‐2020 projekt środowiskowy
projekt środowiskowy
3. Zapewnienie otwartości i drożności systemu szkolnictwa wyższego, m.in. 3
Z
i i t
t ś iid ż ś i t
k l i t
ż
i
poprzez odpowiednią konstrukcję Krajowych Ram Kwalifikacji (KRK), stwarzającą możliwość´ dochodzenia różnymi drogami do kwalifikacji każdego rodzaju.
Komentarz:
Dla zapewnienia otwartości i drożności systemu szkolnictwa wyższego odpowiednim regulacjom muszą towarzyszyć właściwe działania na poziomie uczelni. Szczególnie istotne jest projektowanie studiów i innych form kształcenia tak, aby były one dostępne dla kandydatów o różnym profilu wcześniej zdobytego wykształcenia.
Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego 2010‐2020 projekt środowiskowy
projekt środowiskowy
4. Dostosowanie systemu kształcenia w uczelniach do poszerzającego się kręgu potencjalnych odbiorców (osoby w różnym wieku, o zróżnicowanych ęgu pote cja yc odb o có (osoby ó y
e u, o ó co a yc
motywacjach i oczekiwaniach związanych z kształceniem, różnym przygotowaniu do podjęcia kształcenia, różnych predyspozycjach itp.), charakteryzujących się zróżnicowanymi potrzebami (doskonalenie kompetencji
charakteryzujących się zróżnicowanymi potrzebami (doskonalenie kompetencji zawodowych, rozwój osobowościowy, zachowanie sprawności intelektualnej itp.), m.in. poprzez:
– rozwijanie, wzbogacanie i różnicowanie – co do form, treści i metod kształcenia – oferty edukacyjnej, obejmującej różne formy studiów (w szczególności studiów łączących w różnych proporcjach cechy studiów stacjonarnych i studiów „na odległość”) oraz inne formy kształcenia;
– szersze, niż w przypadku tradycyjnych studiów, współdziałanie uczelni z interesariuszami zewnętrznymi (pracodawcami przedstawicielami organizacji i
interesariuszami zewnętrznymi (pracodawcami, przedstawicielami organizacji i stowarzyszeń zawodowych, władzami lokalnymi itp.) przy tworzeniu oferty dydaktycznej oraz realizacji procesu dydaktycznego.
Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego 2010‐2020 projekt środowiskowy
projekt środowiskowy
5. Poszerzanie oferowania przez uczelnie możliwości kształcenia zindywidualizowanego, zarówno co do ścieżki kształcenia przez całe życie, jak i do poszczególnych jej elementów (studiów, programów, kursów itp.).
6. Wypracowanie koncepcji funkcjonowania jednostek edukacyjnych typu „uniwersytet otwarty” oraz wprowadzenie zachęt i zapewnienie i
t t t
t ”
d i
h ti
i i
(przyznawanych w postępowaniu konkursowym) środków na inwestycje niezbędne do realizacji takich jednostek.
Projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy ‐ Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw
o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw (wersja 3.04.2013)
1. Celem projektu regulacji jest przede wszystkim
1) ułatwienie dostępu do studiów wyższych osobom dojrzałym w ramach uczenia się przez całe życie,
h
i i
ł ż i
2) zapewnienie lepszej jakości kształcenia przy uwzględnieniu autonomii programowej uczelni
autonomii programowej uczelni,
3) dostosowanie funkcjonowania uczelni do skutków niżu demograficznego,
demograficznego
4) doprecyzowanie niektórych rozwiązań w oparciu o doświadczenia z wdrażania nowelizacji ustawy ‐ Prawo o doświadczenia z wdrażania nowelizacji ustawy Prawo o
szkolnictwie wyższym.
Ułatwienie dostępu do studiów wyższych osobom dojrzałym w ramach uczenia się przez całe życie
Nowa regulacja, polegająca na potwierdzeniu przez uczelnię g
j , p g ją
p
p
ę
efektów uczenia się drogą inną niż formalna
Koncepcja wynika bezpośrednio ze strategii Europa 2020, polityki UE, Strategii Rozwoju Kapitału Ludzkiego oraz badań Bilansu Kapitału Ludzkiego
Projekt reguluje:
Wymagania stawiane osobom, które zamierzają skorzystać z instytucji potwierdzania efektów uczenia się
potwierdzania efektów uczenia się
Wymagania stawiane uczelniom
Procedury, które powinny zostać określone przez senat uczelni, zasady dotyczące opłat etc.
Cztery filary działalności uczelni
Cztery filary działalności uczelni
RESEARCH
Wykorzystanie
rezultatów badań
Łączenie badań i
edukacji
EDUCATION
TECHNOLOGY
TRANSFER
& INNOVATION
Oferta dla regionu
Wykorzystanie
potencjału
dydaktycznego,
uznawanie
p
j etc.
kompetencji
3rd MISSION
& LLL
Strategia uczelni w zakresie LLL
(projekt USBM, EADTU)
1. Misja i wizja uczelni
1
Misja i wizja uczelni
2. Analiza SWOT
3. „Business Model for LLL”
Strategia uczelni w zakresie LLL
(projekt USBM, EADTU)
Misja i wizja uczelni
Misja i wizja uczelni
–
–
–
–
–
Dlaczego uczelnia chce oferować programy LLL?
Jaka jest wizja LLL w perspektywie 3 5 lat?
Jaka jest wizja LLL w perspektywie 3‐5 lat?
Jak strategia LLL jest powiązana z ogólną misją uczelni?
Jaki będzie wpływ LLL na tradycyjną” ofertę dydaktyczną?
Jaki będzie wpływ LLL na „tradycyjną
ofertę dydaktyczną?
Jakie są uwarunkowania legislacyjne? Jakiego typu formalne ograniczenia występują?
formalne ograniczenia występują?
Strategia uczelni w zakresie LLL
(projekt USBM, EADTU)
Analiza SWOT
Analiza SWOT
S: Jaka jest pozycja uczelni w obszarze kształcenia i badań? Jaki jjest profil kandydatów na studia? Jakieg
p
y
g kontakty urzymuje
y y j
uczelnia z otoczeniem społeczno‐ekonomicznym?
W: Czy uczelnia prowadzi kształcenie tradycyjne, wymagająze
znacznej reorganizacji przy uruchamianiu LLL? Jakie są kompetencje kadry? Jaka jest infrastruktura informatyczna?
O: Czy silne strony uczelni odpowiadają zapotrzebowaniu na LLL? Czy uczelnia ma możliwości spełnienia tego zapotrzebowania?
T: Jaka konkurencja występuje ze strony innych instytucji? Czy uczelnia ma możliwości finansowe? Czy kadra popiera ideę
uczelnia ma możliwości finansowe? Czy kadra popiera ideę LLL?
Strategia uczelni w zakresie LLL
(projekt USBM, EADTU)
Business Model
Business Model
Czy podobne kursy są oferowane przez inne instytucje?
Na ilu chętnych można liczyć?
Na ilu chętnych można liczyć?
Czy przedsiębiorstwa będą chciały dofinansować kursy swoich p
pracowników?
Jakie warunki wstępne winni spełniać kandydaci?
Jakiego typu kompetencje językowe winni posiadać kandydaci?
Jakiego typu kompetencje językowe winni posiadać kandydaci?
………………………………
Czy mamy odpowiednie know‐how
Czy mamy odpowiednie know
how i zaplecze techniczne?
i zaplecze techniczne?
Analiza opłacalności
Sprawy organizacyjno‐finansowe
Sprawy organizacyjno
finansowe
Lifetime Learning.
Danube University Krems is facing up to the social challenge of lifetime learning: established in 1995 it is still the only f lif ti
l
i
t bli h d i 1995 it i till th
l
university in Europe that has specialised in postgraduate continuing education Enthusiasm for the qualified and
continuing education. Enthusiasm for the qualified and innovative involvement with the complex social, organisational and technical challenges presented by our society in the new Europe is what motivates the students, the teaching staff and everyone else working at Danube U i
University Krems.
it K
DEKLARACJA WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO NA RZECZ ROZWOJU KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO (1)
My, przedstawiciele Województwa Małopolskiego:
• kierowani dążeniem do realizacji misji regionu, określonej w strategii jego rozwoju;
ą
j
j g
,
j
g j g
j ;
• przyjmując odpowiedzialność za udział Małopolski w osiąganiu długofalowych celów polityki rozwoju Wspólnot Europejskich, wyrażonych w Odnowionej Strategii Lizbońskiej;
• żywiąc przekonanie, że źródłem konkurencyjności gospodarczej regionu w globalizującym się świecie jest kapitał ludzki, a także • dostrzegając niepowtarzalna szanse regionu na wprowadzenie jakościowej zmiany w dostrzegając niepowtarzalna szanse regionu na wprowadzenie jakościowej zmiany w
jego gospodarce i skierowanie jej w stronę gospodarki opartej na wiedzy, wykorzystującej potencjał intelektualny i instytucjonalny Małopolski, oraz
• dążąc do wykorzystania silnej woli współpracy środowiska zaangażowanego w d ż d
k
t i il j li
ół
ś d ik
ż
kształcenie,
uznajemy za konieczne:
• zapewnienie wysokiej jakości zasobów ludzkich dla konkurencyjnej i innowacyjnej gospodarki Małopolski, oraz
• stworzenie warunków do wszechstronnego rozwoju mieszkańca Małopolski „uczącego się przez całe życie” i samorealizującego się w wymiarze indywidualnym i wspólnotowym.
DEKLARACJA WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO NA RZECZ ROZWOJU KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO (2)
Dlatego deklarujemy wzmocnienie wysiłków na rzecz:
• promowania idei uczenia sie przez całe życie;
p
p
y ;
• tworzenia potencjału instytucjonalnego oraz poprawy współpracy wszystkich podmiotów współtworzących warunki do uczenia sie przez całe życie;
• realizacji priorytetowych kierunków rozwoju kształcenia, określonych w „Małopolskim realizacji priorytetowych kierunków rozwoju kształcenia określonych w Małopolskim
Protokole na rzecz Kształcenia Ustawicznego”;
• zapewnienia komplementarności działań podejmowanych przez różne instytucje zmierzającej do optymalizacji wykorzystania dostępnych środków
zmierzającej do optymalizacji wykorzystania dostępnych środków.
Ufamy, że efektem realizacji tych postanowień będzie podniesienie tych przewag konkurencyjnych regionu, które wynikają z wiedzy i kompetencji jej mieszkańców osiąganych poprzez uczenie się przez całe życie, dzięki czemu Małopolska będzie i
h
i i
ł ż i d i ki
M ł
lk b di
wyróżniać się we Wspólnocie Europejskiej jako region uczący się.
www.freref.eu
REGIONS IN ACTION IN THE FIELD OF LIFELONG LEARNING
A network of interregional cooperation in the field of education and training
A network of interregional cooperation in the field of education and training
Education and training contribute to the fulfilment of individuals, social cohesion and economic competitiveness.
FREREF is the instrument European Regions have adopted in the field of education and training to
FREREF is the instrument European Regions have adopted in the field of education and training to create a forum for exchanges and cooperation.
Operational principle
In all of its actions FREREF favours cooperation between all players in the field of education and
In all of its actions, FREREF favours cooperation between all players in the field of education and training:
 Regional decision‐makers
 Social partners
Soc a pa t e s
 Researchers in education and training
 Field players and professionals in education and training.
Two strategic orientations
Two strategic orientations
FREREF has adopted two major strategic objectives for the year 2010:
1. to strengthen interregional cooperation for concrete action and outcomes
2 to develop actions able to meet the need of the Regions
2.
to develop actions able to meet the need of the Regions
EUCIS‐LLL
Mission
The European Civil Society Platform on Lifelong h
l
l f
f l
Learning (EUCIS‐LLL) promotes European‐wide cooperation among civil society organisations. It is l
made up of 31 European networks active in education and training in order to build a citizen’s d
i
d i i i
d
b ild i i ’
voice on lifelong learning issues and to propose concrete solutions based on the expertise, the l i
b d
h
i
h
competencies and the experience of its networks’ experts and practitioners.
d
ii
The Lifelong Learning Hub - “LLL-Hub”
PROJECT OUTLINE
Title: The Lifelong Learning Hub (LLL-Hub)
Work programme reference: Lifelong Learning Programme
Call for proposals: Policy cooperation and innovation, Key Activity 1
(Networks)
Scope
p of the project:
p j
the Lifelong
g Learning
g Hub is a civil society
y
initiative that aims at fostering a transectoral, multi-stakeholders
network between partners from 8 EU member states; the raison d’être
of the network is a dialogue
g on the design
g and implementation
p
of
comprehensive lifelong learning strategies according to ET2020
strategic objectives, fed by peer learning and exchange of best
practices on the basis of a data collection and a Forum initiated within
each partner country. This research phase and stakeholders’
consultation would give respectively a theoretical and practical input to
the joint reflection at EU level so that a genuine coordinated approach
is initiated to make lifelong learning a reality.
Projekt FLLLEX
Cel projektu: Wsparcie dla wyższego szkolnictwa zawodowego w budowie i modyfikacji strategii w zakresie LLL
zakresie LLL
Koordynator: KH Leuven (BE)
Konsorcjum :
– Uczelnie: Clydebank College (UK), Hanzehogeschool (NL), IUT de Saint Nazaire (FR), KH Leuven ((BE) Laurea University (FI), KH Leuven ((BE), Laurea
(FI)
Letterkenny Institute of Technology (IE), Vilnius
College (LT), Yasar University (TR)
– Krajowe organizacje wyższych szkół zawodowych: h kół
d
h
ADIUT (FR), VLHORA (BE), YOK (TR), IoTI (IE), LKDK (LT), ARENE (FI), WOSCOP (UK)
– Partnerzy strukturalni: Banku Augustskola (LV), EURASHE, ENQA, 3s research lab (AT)
– Advisory Board: Business Europe, Education
Board: Business Europe Education
International, ESU
FLLLEX: Zagadnienia do samooceny (1)
1.
2
2.
Ocenianie szerszego kontekstu
Q1: Opisz sytuację w zakresie krajowej polityki LLL Q2: Identyfikacja interesariuszy
Q3: Lista innych oferentów LLL (LLL providers)
LLL w badanej instytucji
LLL w badanej instytucji
Q4: Definicja LLL
Q5: Polityka LLL
y
Q6: Zarządzanie LLL
Q7: Istniejąca oferta LLL
Q8: Projektowanie nowej oferty LLL
Q9: Doświadczenie kadry zaangażowanej w LLL
Q10: Zaangażowanie pracowników nie będących nauczycielami
Q10: Zaangażowanie pracowników nie będących nauczycielami akademickimi
Q11: Zasoby dla LLL (z punktu widzenia słuchacza)
Q12: Zasoby dla LLL (z perspektywy uczelni)
Q13: Promocja LLL
FLLLEX: Zagadnienia do samooceny (2)
3.
4
4.
Polityka instytucjonalna
Q14: Sformułowanie strategii
Q15: Główne kierunki polityki (policy lines)
Z
Zapewnianie jakości w instytucji
i i j k ś i i
ji
Q16: Ocena jakości
Q17: Mierzenie rezultatów
Q17: Mierzenie rezultatów
Q18: Połączenie (alignment) zapewniania jakości i strategii poprawy (improvement strategy)
FLLLEX‐Radar
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8
8.
Utworzenie Zespołu FLLLEX‐Radar (ZFR)
Zebranie informacji (dotyczących zagadnień do samooceny)
Utworzenie grup fokusowych, np.
1. Kierownictwo uczelni
2
2.
Nauczyciele akademiccy
Nauczyciele akademiccy
3. Studenci
4. Interesariusze zewnętrzni
ę
Przygotowanie pytań dla każdej grupy fokusowej
Spotkania grup fokusowych
Opracowanie raportu LLL Radar
Przegląd rezultatów – np. dyskusja raportu z zewnętrznym panelem
Dyskusja z kierownictwem uczelni proponowanie ‘follow
Dyskusja z kierownictwem uczelni, proponowanie follow up
up’
Wskaźniki jakościowe dla LLL
Raport Grupy Roboczej ds. Wskaźników Jakościowych: dokument Komisji Europejskiej z czerwca 2002
1.
2.
Literacy (PISA reading literacy)
Numeracy (PISA mathematical literacy)
3.
4
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11
11.
12.
13.
14.
15.
New skills for learning society (PISA scientific literacy)
Learning to learn skills (PISA elaboration strategies)
Learning to learn skills (PISA elaboration strategies)
Active Citizenship, Cultural & Social Skills (qualitative indicator)
Access to Lifelong Learning
g
g
Participation in Lifelong Learning (EUROSTAT: age 25‐64)
Investment in Lifelong Learning (EUROSTAT)
Educators and Learning (% nauczycieli korzystających z „dokształtu”)
ICT in Learning (% gospodarstw domowych z dostępem do Internetu)
Strategies of Lifelong Learning (strategie krajowe)
Strategies of Lifelong Learning (strategie krajowe)
Coherence of Supply (zgodność planów strategicznych z zasobami etc.)
Counselling and Guidance
Accreditation and Certification
Quality Assurance
Progress on Flexibility in the Bologna Reform. Lifelong Learning Programme, Erasmus, Multilateral Projects (Modernisation of HE action).
Project number 134538‐LLP‐1‐2007‐1‐BE‐ERASMUS‐EMHE.
This project'ss objectives were (1) mapping the progress being made by This project
objectives were (1) mapping the progress being made by
European universities to develop new pathways for adult learners and arrangements for the recognition of non‐formal and informal learning using the Bologna tools and identifying innovative and best practice cases to
the Bologna tools and identifying innovative and best practice cases, to inform policy/decision makers and managers and (2) disseminating and valorising best practice through the provision of workshops, seminars and t i i
training events including regional partners and other learning providers, t i l di
i
l
t
d th l
i
id
university managers and operational staff.
The project has prepared a set of tools such as a training materials pack, an p j
p p
g
p
Executive Summary and a set of recommnedations in the form of Final Reports (thematic and technical). These materials are available on‐line free of charge.
http://www.eucen.eu/BeFlexPlus/index.html
http://blog.iqmatrix.com/mind-map-image-gallery
Instrue praeceptis animum, ne discere cessa; p
p
,
;
nam sine doctrina vita est quasi mortis imago Napełnij umysł zasadami, nie zaprzestawaj nauki, Napełnij
umysł zasadami nie zaprzestawaj nauki
bo życie bez nauki jest niby odbicie śmierci
Dionysius Cato
Dionysius Cato
Di k j
Dziękuję za uwagę!
!
[email protected]