Usunięcie przez pracownika z komputera służbowego danych

Wrocław, 18.02.2014 r.
NEWSLETTER Nr 7/2014/Legal1
USUNIĘCIE PRZEZ PRACOWNIKA Z KOMPUTERA SŁUŻBOWEGO
DANYCH MAJĄCYCH ISTOTNE ZNACZENIE DLA FIRMY
Jeśli pracownik usunie z komputera służbowego dane mające strategiczne znaczenie dla firmy,
pracodawca może żądać wszczęcia postępowania karnego oraz zasądzenia obowiązku naprawienia
szkody.
Zgodnie z przepisem art. 268 § 1 ustawy z dnia 06.06.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. 1997 nr 88 poz.
553 z późn. zm.; dalej: „KK”): kto, nie będąc do tego uprawnionym, niszczy, uszkadza, usuwa lub
zmienia zapis istotnej informacji albo w inny sposób udaremnia lub znacznie utrudnia osobie
uprawnionej zapoznanie się z nią, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia
wolności do lat 2. Przy czym w świetle art. 268 § 2 KK, jeżeli ww. czyn dotyczy danych zapisanych
na nośniku informatycznym, sprawca podlega karze surowszej, a mianowicie wyłącznie karze
pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli natomiast ww. czyny doprowadziły do powstania znacznej
szkody majątkowej, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Co istotne,
zarówno typ podstawowy czynu zabronionego z art. 268 § 1 KK, jak i oba typy kwalifikowane
określone w art. 268 § 2 i 3 KK, mają charakter umyślny, co oznacza, że mogą zostać popełnione
tylko wtedy, gdy sprawca ma zamiar ich popełnienia, tj. chce je popełnić (zamiar bezpośredni) albo
przewidując możliwość ich popełnienia, na to się godzi (zamiar ewentualny). Natomiast ściganie
omawianego przestępstwa we wszystkich jego typach odbywa się zawsze na wniosek
pokrzywdzonego.
Mając na uwadze wskazane powyżej regulacje prawne, należy wskazać, że umyślne usunięcie przez
podwładnego, bez stosownego umocowania, ważnych dla pracodawcy danych, dotyczących na
przykład: klientów lub realizowanych przez pracodawcę projektów, co do zasady, wypełnia znamiona
przestępstwa, które może być jednak ścigane wyłącznie na wniosek pokrzywdzonego pracodawcy,
nigdy zaś z inicjatywy samych organów ścigania. Postępowanie prywatnoskargowe wszczyna się na
podstawie aktu oskarżenia wniesionego przez pokrzywdzonego do właściwego miejscowo sądu
rejonowego (lub na podstawie ustnej bądź pisemnej skargi złożonej na ręce Policji, która następnie
w razie potrzeby zabezpiecza dowody, po czym przesyła skargę do właściwego sądu). Prywatny akt
1
Niniejszy Newsletter nie stanowi porady prawnej ani podatkowej.
oskarżenia może ograniczyć się do oznaczenia osoby oskarżonego, zarzucanego mu czynu oraz
wskazania dowodów, na których opiera się oskarżenie.
Ponadto, możliwe jest orzeczenie przez sąd obowiązku naprawienia wyrządzonej przestępstwem
szkody w całości albo w części. Zgodnie bowiem z art. 46 § 1 KK, w razie skazania sąd może orzec,
a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, obowiązek naprawienia
wyrządzonej przestępstwem szkody w całości albo w części lub zadośćuczynienia za doznaną
krzywdę. Przy czym zamiast ww. obowiązku sąd może również orzec nawiązkę na rzecz
pokrzywdzonego. Co istotne, pokrzywdzony może złożyć ww. wniosek do momentu zakończenia
pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej. Złożenie ww. wniosku umożliwia
więc uzyskanie wyroku skazującego oraz wyrównania straty finansowej, nawet hipotetycznej,
w jednym postępowaniu karnym, bez wytaczania w ramach tego postępowania odrębnego powództwa
cywilnego o odszkodowanie (powództwa adhezyjnego). Innymi słowy, wniesienie powództwa
cywilnego w celu dochodzenia bezpośrednio w postępowaniu karnym roszczeń majątkowych
wynikających z popełnienia przestępstwa wyklucza złożenie w postępowaniu karnym wniosku
o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody.
W razie dalszych pytań pozostajemy do Państwa dyspozycji.
2