Bircza

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Przemyślu przesyła obszarową ocenę jakości wody
na terenie gminy Bircza oraz elementy ryzyka zdrowotnego konsumentów związanego ze spożyciem wody
za rok 2015.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Przemyślu realizuje monitoring jakości wody, który
obejmuje monitoring kontrolny i przeglądowy. Monitoring kontrolny służy sprawowaniu bieżącego nadzoru
sanitarnego nad jakością wody przez regularne badanie wody i przekazywanie informacji o jej jakości.
Monitoring przeglądowy stanowi rozszerzenie monitoringu kontrolnego i służy dostarczeniu informacji
niezbędnych do oceny, czy są przestrzegane wymagania określone w załącznikach do rozporządzenia
Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi
(Dz. U. z 2015r. poz. 1989).
W oparciu o art. 4 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej ( Dz. U. z
2015r. poz. 1412) oraz § 20 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia13 listopada 2015r. w sprawie jakości
wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, w oparciu o wyniki laboratoryjnych badań wody wykonanych
w 2015 roku w ramach monitoringu jakości wody realizowanego przez przedstawicieli Państwowego
Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Przemyślu, tut. Inspektor dokonał obszarowej oceny jakości wody
oraz szacowania elementów ryzyka zdrowotnego konsumentów.
1. Nadzorem sanitarnym na terenie gminy Bircza w roku 2015 objęte były wodociągi: Bircza,
Kotów, Łodzinka.
2. Jednostką odpowiedzialną za jakość wody do spożycia przez ludzi dostarczanej przez gminne
wodociągi jest: Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o. w Birczy.
3. Obsługiwane miejscowości: wodociąg Bircza: miejscowość Bircza – gospodarstwa domowe,
szkoły, przedszkola, sklepy, obiekty gastronomiczne, obiekty użyteczności publicznej, NZOZ.
- wodociąg Kotów: miejscowość Kotów
- wodociąg Łodzinka: miejscowość Łodzinka
4. Liczba ludności zaopatrywanych w wodę z ewidencjonowanych wodociągów: 1380 osób.
5. Liczba zbadanych prób wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w roku 2015: 10 prób, w tym
4 zakwestionowane.
Nazwa
wodociągu
Wielkość
produkcji
m3/d
Jakość wody
(stan na
31.12.2015r)
Przekroczone wartości
dopuszczalnych
parametrów w roku 2015
Prowadzone postępowanie
administracyjne
Działania naprawcze
prowadzone przez
przedsiębiorstwo wod.-kan.
Bircza
65
przydatna do
spożycia
-
-
-
Łodzinka
10
Warunkowo
przydatna do
spożycia
Mętność – 5,0-5,3 FNU
Mangan – 58±6 µg/dm³
Żelazo - 468µg/dm³
Chloroform – 0,1220±0,0137
suma THM poniżej 129
µg/dm³
Decyzje o opłacie na kwotę
Termin realizacji działań
934zł 30/00
naprawczych do 31.12.2017r.
decyzja o warunkowej
przydatności wody,
Kotów
10
Warunkowo
przydatna do
spożycia
Mangan – 67µg/dm³
Decyzje o opłacie na kwotę
Termin realizacji działań
543,26z
naprawczych do 31.05.2017r.
decyzja o warunkowej
przydatności wody,
W roku 2015 w wodzie przeznaczonej do spożycia dostarczanej na terenie gminy Bircza
występowały przekroczenie wartości parametrów: mętność, żelazo, mangan, suma THM, Chloroform
szczegółowo określone w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r. w
sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
W rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do
spożycia przez ludzi, maksymalna wartość dopuszczalnego stężenia manganu została określona na poziomie
50 µg/l. Mangan występuje naturalnie w ujmowanych wodach powierzchniowych i podziemnych, zwłaszcza
w warunkach beztlenowych i przy niskim natlenieniu. Dopuszczalna wartość manganu ustalona została ze
względu na fakt, że Mn wpływa ujemnie na organoleptyczne cechy wody. Wyczuwalny jest w wodzie
dopiero przy zawartości kilku mg Mn/dm3, jednak nawet przy małej jego ilości w wodzie mogą rozwinąć się
bakterie manganowe, które nadają wodzie nieprzyjemny smak i stęchły zapach. W sieci wodociągowej
tworzy się błona z tych bakterii, które zużywają chlor wolny, same przy tym nie ginąc, co bardzo utrudnia
dostarczenie konsumentom wody bezpiecznej pod względem bakteriologicznym. Ponadto bakterie
manganowe utrudniają prace filtrów i wodomierzy. Mangan powoduje też ciemnienie jasnych tkanin podczas
prania oraz powstawanie ciemnych osadów na urządzeniach sanitarnych.
Mętność wpływa przede wszystkim na wygląd i apetyczność wody. Wywołują ją różne substancje
znajdujące się w wodzie w stanie nierozpuszczalnym jako zawiesiny i drobne cząsteczki roślin,
mikroorganizmy wodne, glina, ił, drobny piasek, wytrącone związki żelaza i manganu. Zwiększona mętność
może w znacznym stopniu zakłócać procesy dezynfekcji wody. Woda do spożycia powinna być klarowana i
w żadnym wypadku nie powinna posiadać mętności spowodowanej przez substancje organiczne. Usuwanie
cząstek zawiesin poprzez zastosowanie koagulacji, sedymentacji i filtracji jest ważnym środkiem w
uzyskiwaniu bezpiecznej dla zdrowia wody do picia.
Użycie wody o dużej zawartości żelaza powoduje brudzenie tkanin podczas prania. Żelazo odkłada się w
rurach tworząc twarde lub maziste osady – widoczne staje się to po awariach instalacji, kiedy następują duże
zmiany prędkości przepływu wody i wówczas odrywają się i z kranu leci śmierdząca, brązowa woda. Żelazo
jest pierwiastkiem niezbędnym dla zdrowia, przede wszystkim dla prawidłowego funkcjonowania układu
krwionośnego dobowe zapotrzebowanie wynosi 0,8 mg/kg masy ciała różniąc się w zależności od płci i
wieku.
Suma THM, Chloroform: Grupę THM tworzy suma czterech związków zawierających chlor i
brom – chloroform, bromodichlorometan dibromochlorometan i bromoform. Tworzenie bromopochodnych
ma miejsce wówczas, gdy w wodzie występują bromki lub gdy stosowany chlor jest zanieczyszczony
bromem. Biorąc pod uwagę zagrożenia zdrowia związane z występowaniem ubocznych produktów
utleniania/dezynfekcji w wodzie przeznaczonej do spożycia, została ustalona dawka dopuszczalna na
zawartość THM w wodzie na 100mg/m³. Spośród związków należących do omawianej grupy, w wodzie
najczęściej stwierdza się obecność chloroformu, o stężeniu sporadycznie sięgającym nawet kilkuset
mikrogramów na litr. W wyniku wprowadzenia chloroformu drogą doustną, w organizmie może powstać
kilka czynnych przejściowych metabolitów. Długotrwałe narażenie na dużą dawkę może w konsekwencji
powodować zmiany w wątrobie, nerkach i tarczycy. Chloroform zalicza się do substancji silnie
toksycznych, ma znaczenie dla zdrowia konsumentów z uwagi na stwierdzone potencjalne właściwości
rakotwórcze. Stwierdzona ponadnormatywna ilość powyższych parametrów w wodzie pitnej nie może być
ignorowana.
Po analizie oceny jakości wody Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Przemyślu nie
stwierdza istotnych zagrożeń dla zdrowia populacji gminy, która korzysta z sieci wodociągowych, nie
mniej jednak wydał ocenę jakości warunkową dla wodociągu w Łodzince i dla wodociągu w Kotowie z
uwagi na znacznie podwyższoną wartość parametrów: mętność, mangan, żelazo, które mogą budzić
uzasadnione zastrzeżenia konsumentów.