Aktualna sytuacja sektor rolnego w Portugalii

Aktualna sytuacja sektor rolnego w
Portugalii
2014-01-31 00:06:54
2
W 2011 r., podczas gdy PKB Portugalii zmalał o 1,7%, sektor rolny odnotował wzrost o 2,8%, przyciągając 240
nowych młodych rolników w skali miesięcznej do sektora. Podstawowy wpływ na pozytywny wynik w sektorze
miały według danych portugalskiego Ministerstwa Rolnictwa uprawy oliwy, kukurydzy i produktów ogrodniczych
W 2011 r., podczas gdy PKB Portugalii zmalał o 1,7%, sektor rolny odnotował wzrost o 2,8%, przyciągając 240
nowych młodych rolników w skali miesięcznej do sektora. Podstawowy wpływ na pozytywny wynik w sektorze
miały według danych portugalskiego Ministerstwa Rolnictwa uprawy oliwy, kukurydzy i produktów ogrodniczych.
Sektor rolno-leśny, w tym lasy i przemysł wytwórczy, jest odpowiedzialny za 20% portugalskiego eksportu,
reprezentuje 6% PKB oraz 15% ogółu zatrudnionych. Grunty orne stanowią połowę powierzchni kraju, a jeśli
włączyć do statystyk również powierzchnię lasów, areał wyniósłby ¾ powierzchni państwa. Na części ziemi
posadzono gaje oliwne, których wielkość w ciągu ostatnich 6 lat wzrosła w Alentejo o 30 tysięcy hektarów,
wcześniej zajmowanych przez uprawy czereśni. Inwestycje w sektorze rolnym w pierwszych 10 miesiącach br.
wzrosły do 908 mln euro, a od lipca ubiegłego roku wartość inwestycji na nowe projekty rolnicze wyniosła 1,7
mld euro.
Decydująca dla powodzenia rozwoju sektora rolniczego jest obecność na rynkach zagranicznych: w 2011 sektor
rolno-spożywczy wyeksportował produkty o wartości około 4 mld euro, a przewidywany jest dalszy dynamiczny
wzrost zdolności wywozowych w segmentach takich jak wino, oliwa i owoce.
Produkcja oliwy zwiększyła się o 44% do 76.203 ton: Portugalia nie produkowała oliwy w takich ilościach od
końca lat 60-ych, a optymistyczne prognozy pozwalają wierzyć, że w ciągu dwóch lat państwo powróci do
samowystarczalności w tym sektorze. Eksport oliwy wzrósł o 67%; głównym importerem jest Brazylia, dokąd w
ubiegłym roku trafiło 32.584 ton produktu, na dalszych miejscach znajdują się Hiszpania (15.489 t) i Angola
(3.248 t).
Wzrost o 60% odnotowało rolnictwo ekologiczne, dobre wskaźniki ma również uprawa zboża. W ciągu ostatnich
pięciu lat w Portugalii zasiano średnio 190 tysięcy hektarów kukurydzy: obecnie wskaźnik produktywności w
podregionach Ribatejo i w Alqueva w Alentejo jest jednym z najlepszych w skali świata i wynosi 20 ton na hektar.
Równie ważne dla sektora są nowe segmenty produkcji: owoce czerwone, kiwi, zioła aromatyczne oraz wino,
którego eksport wzrósł w 2011 do 675 mln euro, co odpowiada 1,6% wartości ogólnego eksportu narodowego
(42,4 mld euro). W 2011 wszyscy podstawowi importerzy portugalskich win odnotowali wzrost importu z
Portugalii: Francja o 32,2%, Angola 27,9%, Niemcy 16,4%, Brazylia 14,1%., Wlk. Brytania 4,7% i Stany
Zjednoczone 2,1%. Chiny niemal podwoiły import i są już piątym największym importerem win portugalskich
poza Europą.
Portugalia importuje obecnie około 70% produktów spożywczych. Aby przełamać kryzys państwo musi
zmniejszyć zależność zewnętrzną, dlatego w coraz wiekszym stopniu rząd inicju programy pobudzania rozwoju
własnego rolnictwa. Minister rolnictwa, Assunção Cristas, 15 października 2012 r. podpisała porozumienie z
prezesem Caixa Central de Crédito Agrícola Mútuo, które pozwala na przystąpienie do linii kredytowej w
wysokości 150 mln euro rolnikom realizującym projekty w ramach Programu Rozwoju Wsi PRODER. Banki
komercyjne (Banco Espírito Santo, Caixa Geral de Depósitos, Banco Popular) także zgłaszają chęć włączenia się
w rozwój sektora i planują udostępnienie funduszy na inwestycje związane z rolnictwem. Otwarty został również
dostęp do linii PME Crescimento, dotychczas dostępnej jedynie dla innych obszarów działalności.
W Portugalii działa obecnie 300 tysięcy rolników na 300 tysiącach gospodarstw, nie licząc opuszczonych farm.
Wg statystyk, 48% rolników ma powyżej 65 roku życia, 42% pomiędzy 45 a 65, 8% między 35 a 45, a tylko 2%
mniej, niż 35, chociaż w rolnictwo inwestuje coraz więcej młodych ludzi. Co miesiąc przybywa średnio 240
młodych rolników – od stycznia do grudnia ich liczba wzrosła o 2841. W październiku 2012 r. rząd ogłosił
otwarcie programu, który ma ułatwić im zdobywanie doświadczenia. Sześć tysięcy osób z wykształceniem
rolniczym pomiędzy 18 a 35 rokiem życia będzie miało możliwość odbycia sześciomiesięcznego, odpłatnego
stażu. Przedsiębiorstwa, które po zakończeniu stażu zdecydują się na zatrudnienie stażystów otrzymają nagrodę
pieniężną. Inwestycja rzędu 20 mln euro jest finansowana przez Europejski Fundusz Społeczny i stanowi część
3
europejskiego programu Młodzież w Działaniu, który przewiduje inwestycje w wysokości 344 mln euro dla 90
tysięcy wnioskodawców.
Opracowanie
Elżbieta Siuta Correia
Ekspert POIG WPHI Lizbona
4