prognoza oddziaływania na rodowisko

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA
NA RODOWISKO
ustale projektu zmiany
„Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania
przestrzennego Miasta Zgorzelec”
Opracowanie:
mgr in . Rafał Odachowski
WROCŁAW 2014
Spis tre ci
1. Wprowadzenie..................................................................................................................... 3
1.1. Podstawa prawna, cel i zakres opracowania ................................................................... 3
1.2. Metody pracy................................................................................................................. 3
1.3. Wykorzystane materiały................................................................................................ 4
1.4. Informacje o zawarto ci, głównych celach projektu zmiany Studium............................ 4
2. Ocena stanu i funkcjonowania rodowiska oraz tendencje zmian przy braku
realizacji zmiany Studium ......................................................................................................... 5
2.1 Charakterystyka rodowiska przyrodniczego................................................................ 5
2.2. Prawne formy ochrony przyrody................................................................................. 10
2.3. Stan rodowiska i wyst puj ce zagro enia ................................................................. 14
2.4. Tendencje zmian w rodowisku w przypadku braku realizacji projektu zmiany
Studium ....................................................................................................................... 19
3. Analiza ustale projektu zmiany Studium i ocena zgodno ci z uwarunkowaniami
ekofizjograficznymi ................................................................................................................ 19
4. Przewidywany wpływ realizacji ustale projektu zmiany Studium na rodowisko ......... 20
4.1. Wpływ realizacji ustale projektu zmiany Studium na poszczególne elementy
rodowiska................................................................................................................... 20
4.2. Analiza wpływu na formy ochrony przyrody ............................................................. 23
4.3. Oddziaływanie projektu zmiany Studium poza obszarem opracowania ..................... 30
4.4. Informacje o mo liwym transgranicznym oddziaływaniu na rodowisko .................. 30
4.5. Kompleksowa ocena skutków wpływu ustale projektu zmiany Studium na
rodowisko .................................................................................................................. 31
5. Metody analizy realizacji postanowie projektu zmiany Studium ................................... 32
6. Przedstawienie rozwi za maj cych na celu zapobieganie, ograniczenie lub
kompensacj przyrodnicz negatywnych oddziaływa na rodowisko .................................. 33
7. Rozpatrzenie rozwi za alternatywnych do przyj tych w projekcie opisywanego
dokumentu ............................................................................................................................... 33
8. Informacje o celach ochrony rodowiska ustanowionych na szczeblu
mi dzynarodowym, krajowym i lokalnym oraz powi zania z innymi dokumentami ............ 33
9. Streszczenie ....................................................................................................................... 36
2
1.
Wprowadzenie
1.1. Podstawa prawna, cel i zakres opracowania
Obowi zek sporz dzenia prognozy oddziaływania na rodowisko ustale projektu
zmiany studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy wynika z
art. 46 ustawy z dnia 3 pa dziernika 2008 r. o udost pnianiu informacji o rodowisku i jego
ochronie, udziale społecze stwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaływania na
rodowisko, która jednocze nie ustala zakres merytoryczny opracowania. Organ opracowuj cy
projekt Studium jest zobowi zany do sporz dzenia prognozy oddziaływania na rodowisko
(art. 51, ust. 1) oraz przeprowadzenia post powania w sprawie oceny oddziaływania na
rodowisko skutków realizacji Studium i zapewnienia w nim udział społecze stwa (art. 54, ust
1 i 2). Art. 50 zobowi zuje do przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na
rodowisko tak e w przypadku wprowadzania zmian do ju przyj tego dokumentu.
Zmiana studium została zainicjowana uchwał nr Nr 354/2013 Rady Miasta Zgorzelec
z dnia 24 wrze nia 2013 r. w sprawie przyst pienia do sporz dzenia zmiany Studium
uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Zgorzelec
Celem sporz dzenia prognozy jest ocena skutków (zarówno negatywnych, jak i
pozytywnych), jakie mog wynika z projektowanego przeznaczenia terenów oraz realizacji
ustale projektu Studium na rodowisko, a w szczególno ci na ró norodno biologiczn ,
ludzi, zwierz ta, ro liny, wod , powietrze, powierzchni ziemi, krajobraz, klimat, zasoby
naturalne oraz zabytki, z uwzgl dnieniem wzajemnych powi za mi dzy tymi elementami.
Prognoza identyfikuje przewidywane zagro enia dla rodowiska, które mog powsta na
terenach znajduj cych si w zasi gu oddziaływania wynikaj cego z realizacji ustale Studium.
1.2. Metody pracy
W trakcie przygotowania niniejszego opracowania rozpoznano walory i zasoby
przyrodnicze, stan zagospodarowania, walory krajobrazowe, stan rodowiska i istniej ce
zagro enia oraz uci liwo ci dla rodowiska i zdrowia człowieka. Wykorzystano opracowania
poruszaj ce problematyk ochrony rodowiska gminy, materiały kartograficzne, a tak e
przeprowadzono wizj terenu.
Zastosowana w prognozie metoda polega na porównaniu aktualnego funkcjonowania
rodowiska obszaru z funkcjonowaniem przewidywanym jako skutek realizacji ustale
projektu zmiany Studium.
Realizacja ustale zawartych w projekcie zmiany Studium spowoduje zró nicowane
zmiany w rodowisku. Ich charakter, intensywno oraz zasi g uzale niony b dzie od
faktycznego sposobu zagospodarowania terenu oraz stopnia realizacji zapisów zawartych w
projekcie zmiany Studium.
Ocen nast pstw realizacji ustale projektowanego dokumentu dokonano z podziałem
ze wzgl du na wpływ na poszczególne elementy rodowiska przyrodniczego i
antropogenicznego (w tym na zdrowie ludzi) znajduj cego si w obr bie granic omawianego
obszaru, uwzgl dniaj c wzajemne zale no ci mi dzy nimi. Wpływ na rodowisko skutków
realizacji ustale projektu zmiany Studium ró nicuje si w zale no ci od:
– bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie, po rednie, wtórne, skumulowane;
– okresu trwania oddziaływania – długoterminowe, rednioterminowe, krótkoterminowe;
– cz stotliwo ci oddziaływania – stałe, chwilowe;
– charakteru zmian – pozytywne, negatywne, bez znaczenia;
– zasi gu oddziaływania – miejscowe, lokalne, ponadlokalne, regionalne,
ponadregionalne;
– trwało ci przekształce – nieodwracalne, cz ciowo odwracalne, odwracalne, mo liwe
do rewaloryzacji;
3
–
intensywno ci przekształce - nieistotne, nieznaczne, zauwa alne, du e, zupełne.
Oddziaływanie na poszczególne komponenty rodowiska zgodnie z przyj tymi
zało eniami przedstawiono równie w formie tabelarycznej i na rysunku prognozy.
1.3. Wykorzystane materiały
Na potrzeby niniejszego opracowania wykorzystano nast puj ce opracowania:
− Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta
Zgorzelec, Zgorzelec 2013 r.;
− „Opracowanie ekofizjograficzne dla Miasta Zgorzelca”, Zakład Ochrony rodowiska
„Decybel”, zespół autorów pod red. Andrzeja Kurpiewskiego, Jelenia Góra 2006 r.;
− Opracowanie Ekofizjograficzne dla Województwa Dolno l skiego, Wojewódzkie
Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu, Wrocław 2005,
− Program ochrony rodowiska dla Miasta Zgorzelec. Aktualizacja na lata 2009-2012 z
perspektyw do roku 2016, dr J. Kurzawa (kierownik pracowni) BBF Sp. z o.o. Pozna ,
Zgorzelec 2009;
− Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolno l skiego, Uchwalony
przez Sejmik Województwa Dolno l skiego uchwał Nr XLVIII/873/2002 z dnia 30
sierpnia 2002 roku,
− Raporty o stanie rodowiska w województwie dolno l skim publikowane przez
Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska we Wrocławiu,
− Standardowy Formularz Danych obszaru Natura 2000 Przełomowa Dolina Nysy
Łu yckiej;
− J. Kondracki „Geografia Polski, mezoregiony fizyczno-geograficzne”, PWN 1994 r.,
− Materiały
kartograficzne
udost pnione
na
stronie
internetowej
http://maps.geoportal.gov.pl
Przytoczone w tek cie prognozy akty prawne pozyskano z bazy internetowej
http://isip.sejm.gov.pl.
Inne, nie wymienione w powy szym spisie pozycje podane s w tek cie.
1.4. Informacje o zawarto ci, głównych celach projektu zmiany Studium
Zgodnie z ustaw o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym studium
uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy okre la polityk
przestrzenn gminy, w tym lokalne zasady zagospodarowania. Głównym celem opisywanego
dokumentu jest zapewnienie podstaw formalno-prawnych i merytorycznych do przygotowania
realizacji inwestycji powoduj cych skutki przestrzenne w obszarze Miasta Zgorzelec.
Realizacja celów przestrzennej polityki odbywa si za po rednictwem miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
oraz decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego.
Celem zmiany studium jest dostosowanie dokumentu do aktualnie obowi zuj cych
przepisów prawa, aktualizacja uwarunkowa przestrzennych oraz weryfikacja kierunków
zagospodarowania przestrzennego miasta w odniesieniu do nowych uwarunkowa i polityki
przestrzennej miasta.
Utrzymuje si podstawowe zało enia rozwoju przestrzennego miasta okre lone w
poprzedniej edycji Studium. Wskazuje si miejsca przeznaczone na zabudow mieszkaniow
oraz tereny inwestycyjne (m.in. tereny przemysłowe i usługowe). Aktualizacj obj to systemy
komunikacji i infrastruktury technicznej zapewniaj c ich dalszy rozwój. Zachowuje si
istniej ce zainwestowanie gminy oraz istniej c sie drogow . Istotne jest zapewnienie
zrównowa onego rozwoju osadnictwa oraz ochrona cennych elementów rodowiska, w tym
zasobów wodnych, krajobrazu dolin rzecznych oraz terenów le nych. W Studium wprowadza
si granic obszaru Natura 2000 „Przełomowa Dolina Nysy Łu yckiej”, definiuje nowe
4
kierunki ochrony konserwatorskiej. Ponadto wyznacza si
stref terenów zagro onych
powodzi , a tak e stref ochronn uj cia wód podziemnych dla miasta Zgorzelec.
2.
Ocena stanu i funkcjonowania rodowiska oraz tendencje zmian przy
braku realizacji zmiany Studium
2.1
Charakterystyka rodowiska przyrodniczego
Poło enie geograficzne i administracyjne
Obszar opracowania poło ony jest w południowej cz ci miasta Zgorzelec, w rejonie
dzielnicy Ujazd Południe, wzdłu Nysy Łu yckiej. Zgorzelec jest miastem poło onym we
zachodniej cz ci województwa dolno l skiego, przy granicy z Niemcami.
Według podziału fizyczno – geograficznego wprowadzonego przez J. Kondradzkiego
omawiany teren poło ony jest w obr bie mezoregionu Pogórze Izerskie i mikroregionach –
Równiny Zgorzeleckiej i Doliny Nysy Łu yckiej, w makroregionie Pogórze
Zachodniosudeckie.
Zagospodarowanie terenu jest zró nicowane. Teren w du ej mierze jest zainwestowany.
Zabudow reprezentuj w głównej mierze osiedla domów jednorodzinnych koncentruj ce si
w centralnej cz ci obszaru. Zabudowie mieszkaniowej towarzysz tereny usługowe, a tak e
rekreacji i wypoczynku – ziele ce, ogrody działkowe oraz obiekty sportowe. Tereny
aktywno ci gospodarczej i infrastruktury technicznej (m.in. wodoci gi miejskie, bazy
transportowe, obiekty magazynowo-składowe, centrum handlowe) lokuj si na obrze ach
terenów zabudowy mieszkaniowej. W północnej cz ci obszaru przebiegaj linie kolejowe.
Teren planu przecina droga wojewódzka nr 352.
Tereny niezabudowane tworz role (cz ciowo nieuprawiane) oraz nadrzeczne ł ki w
dolinach rzek. W zachodniej cz ci terenu, wzdłu Nysy Łu yckiej, zachowały si starorzecza,
rozlewiska oraz lasy. Tereny te zostały obj te ochron prawn w postaci obszaru Natura 2000.
Lasy znajduj si równie we wschodnim skraju terenu opracowania.
Rze ba terenu
Rze ba terenu okolic Zgorzelca jest urozmaicona i poligenetyczna. Spowodowane jest
to mozaikow budow geologiczn podło a oraz zró nicowaniem procesów kształtuj cych
powierzchni terenu. Na terenach gdzie odsłaniaj si granodioryty, homfelsy i szarogłazy
widoczny jest relief przed trzeciorz dowy. Na obszarze wysoczyzny plejstoce skiej rze ba
wcze niejsza została pokryta osadami glacjalnymi i fluwioglacjalnymi, tworz cymi w efekcie
lekko podładowane powierzchnie, porozcinane dolinami rzecznymi.
W obr bie granic miasta Zgorzelca wyró ni mo na nast puj ce jednostki
morfologiczne: obszar wzgórz twardzielcowych o rze bie uwarunkowanej wychodniami
odpornych granodiorytów i hornfelsów, fragmenty wysoczyzny plejstoce skiej, dolin Nysy
Łu yckiej i dolin Czerwonej Wody. Na obszarze kopulastych wzgórz twardzielcowych
(fragmentarycznie pokrytych przez osady plejstoce skie) poło one jest obecne centrum miasta.
Przedmie cie Nyskie zlokalizowano na stromych zboczach doliny Nysy Łu yckiej.
Południowa cz
miasta (dzielnica Ujazd) rozci ga si na terasach Czerwonej Wody i Nysy
Łu yckiej.
Generalnie, powierzchnia terenu w rejonie Zgorzelca ma charakter wyniesienia z
najwy szym punktem w rejonie Mojeskiej Góry (około 227 m n.p.m.). Wschodnie i północno wschodnie kra ce miasta poło one s na wysoko ci około 190 m n.p.m. W cz ci południowej
i zachodniej teren opada ku dolinom Czerwonej Wody i Nysy Łu yckiej. Najni ej poło one
punkty, około 175 m n.p.m., znajduj si w cz ci północno zachodniej miasta, w dolinie Nysy
Łu yckiej.
5
Dolina Nysy Łu yckiej, posiadaj ca na odcinku od Osieku Łu yckiego do Zgorzelca,
szeroko dochodz c do 2 km, w rejonie miasta Zgorzelca znacznie si zw a. Jest to
wynikiem przełomu Nysy przez wyst puj ce w tym rejonie granodioryty i zhornfelsowane
szarogłazy.
W dolinie Nysy Łu yckiej zaznaczaj si trzy systemy teras. Terasa zalewowa 1-2 m
n.p. rzeki, terasa niska akumulacyjna 3 - 6 m n.p. rzeki oraz terasa rednia akumulacyjna 8 - 12
m n.p. rzeki. Terasa rednia wyst puje tylko w odosobnionych fragmentach, nie granicz cych
na ogół z innymi terasami. Na obszarze miasta najwyra niejsze s terasy zalewowa i niska.
Terasa zalewowa W centralnej cz ci Zgorzelca zanika niemal zupełnie. Jej maksymalna
szeroko wynosi tu 10 m. Dopiero w północnej cz ci miasta rozszerza si do około 150 m.
Terasy zalewowa i niska s szczególnie dobrze widoczne s w południowo - wschodniej cz ci
obszaru, w zachodniej cz ci dzielnicy Ujazd, gdzie zachowane zostały starorzecza Nysy oraz
wyra na kraw d erozyjna rozdzielaj ca systemy teras.
Dzielnica Ujazd zlokalizowana jest na terasie niskiej Nysy Łu yckiej. W rejonie tym
ł czy si ona z teras nisk doliny Czerwonej Wody. Dolina Czerwonej Wody ma charakter
rozłogowy. Posiada dwa systemy teras akumulacyjnych: zalewowy (1 m n.p. rzeki) i niski (2 5 m n.p. rzeki). Równie i w tym wypadku widoczna jest kraw d erozyjna, jednak jest ona
zachowana tylko cz ciowo.
Antropogeniczne przekształcenia rze by terenu Zgorzelca s typowe dla obszarów
zurbanizowanych. Najcz ciej wyst puj ce to skarpy i podci cia drogowe oraz nasypy i
wykopy dla linii kolejowych, dróg i budynków. Innym rodzajem s zagł bienia sztucznych
zbiorników wodnych, z których najwi kszy to zalew na Czerwonej Wodzie (przy wschodniej
granicy opracowania, poza obszarem opracowania).
Budowa geologiczna
Miasto Zgorzelec le y w obr bie zachodniej cz ci bloku łu yckiego wchodz cego w
skład strefy saksoturyngijskiej, który ku południowemu-wschodowi ł czy si ze skałami bloku
karkonosko- izerskiego. Blok łu ycki zbudowany jest głównie z granodiorytów zawidowskich
i szarowaków łu yckich, które na obszarze Polski wyst puj jedynie w Zgorzelcu,
J drzychowicach i Włosieniu.
Najstarsz seri skaln odsłaniaj c si spod osadów trzecio i czwartorz dowych na
stosunkowo niewielkim obszarze w północnej cz ci miasta s szarogłazy (szarowaki)
łu yckie.
Intruduj ca w szarogłazy magma granodiorytu zawidowskiego spowodowała powstanie
skał kontaktowych - hornfelsów. Znajduj si one w rodkowej i północnej cz ci miasta.
Bezpo redni kontakt hornfelsów z granodiorytem mo na obserwowa przy ulicy Ko ciuszki.
Wychodnia tych skał na terenie miasta posiada szeroko 800 m do 2,5 km. Z kolei, w rejonie
dworca kolejowego oraz w parku miejskim zaobserwowa mo na granodioryt nie
przeobra ony w hornfelsy na skutek zjawisk kontaktowych. Granodioryty zawidowskie
(wschodniołu yckie) datowane s na 540 mln lat i stanowi brze n parti bloku łu yckiego.
Zbudowane s z kwarcu, skalenia potasowego, oligoklazu i biotytu. Poniewa s to skały
odporno ci na wietrzenie, st d najcz ciej one tworz formy
wykazuj ce si du
morfologiczne widoczne jako wzgórza o kopulastych kształtach.
Utwory trzeciorz du w postaci piasków i wirów kwarcowych oraz iłów posiadaj
ogóln mi szo ponad 40 m. Zalegaj one na seriach szarogłazowych oraz na granodiorycie
zawidowskim. Osady te fragmentarycznie odsłaniaj si w południowej cz ci miasta, poza
aluwiami Czerwonej Wody.
Czwartorz d wyst puje powszechnie na całym obszarze opracowania osi gaj c
mi szo ci od 0,3 m (gleba) do ponad 20 m. Reprezentowany jest on przez osady
plejstoce skie oraz utwory holoce skie. Utwory plejstocenu s wykształcone w postaci
wirów, pospółek i piasków zwi zanych ze zlodowaceniami rodkowopolskim i bałtyckim
oraz osady rzeczne buduj ce wy sze poziomy teras rzek Nysa Łu ycka i Czerwona Woda.
6
Utwory holocenu buduj współczesne dna dolin rzecznych. Tworz one kilku do
kilkunastocentymetrowe warstwy kamienisto- wirowe, przy czym frakcja kamienista przewa a
w dolinie Nysy Łu yckiej, natomiast dna dolinek dopływów bocznych wy cielone s przez
utwory aluwialno - deluwialne wykształcone w postaci glin piaszczystych, piasków
gliniastych, pyłów i glin pylastych. Lokalnie stwierdzono wyst powanie gruntów organicznych
o niewielkiej mi szo ci.
Na omawianym terenie nie wyst puj udokumentowane zło a surowców mineralnych.
Nie stwierdza si wyst powania terenów nara onych na osuwanie si mas ziemnych.
Odpowiednie warunki dla zabudowy wyst puj w obr bie terenów wysoczyznowych, powy ej
obszarów dolin rzecznych. Poprawne warunki obejmuj
podło a utworzone z
czwartorz dowych piasków i wirów.
Wody powierzchniowe
Przez teren miasta Zgorzelec przepływa graniczna rzeka Nysa Łu ycka i jej dopływ
Czerwona Woda. Nysa Łu ycka wypływa z południowo-zachodnich stoków Gór Izerskich,
z rezerwatu przyrody na terenie Czech. Rzeka ta zbiera wody z obszaru 4297 km2 i
odprowadza do Odry w 542,4 km jej lewego brzegu na terenie województwa lubuskiego.
Długo Nysy wynosi 251,6 km. Górny odcinek o długo ci 53,8 km i powierzchni zlewni
375,3 km2 znajduje si na terenie Czech. Od km 197,8 km Nysa jest rzek graniczn Polski
i Niemiec. redni spadek doliny Nysy Łu yckiej wynosi ok. 10%o w górnym biegu, 0,7%o
w dolnym. redni roczny przepływ w Zgorzelcu (w przekroju Szpitala w km 151,4) (w
okresie 1956-90) wynosił 16,8 m3/s, a przepływ redni niski 3,72 m3/s. Rzeka przepływa
wzdłu zachodniej granicy obszaru planu, poza jego obr bem. Przez teren opracowania
przepływa natomiast Czerwona Woda.
Oprócz wód płyn cych wody powierzchniowe reprezentuj starorzecza poł czone
systemami rowów oraz oczka wodne, które poło one s w dolinie Nysy Łu yckiej.
Zagro enie powodziowe
Charakterystyczn cech obszaru dorzecza Nysy Łu yckiej, wynikaj c przede
wszystkim z ukształtowania terenu, s wezbrania w okresie wiosennych roztopów, letnich
opadów i grudniowych deszczy. Ni ówki wyst puj najcz ciej we wrze niu.
Przyczyn podtopie i powodzi s na ogół:
- bardzo intensywne opady burzowe (okre lane jako oberwanie chmury), obejmuj ce
najcz ciej niewielkie obszary o du ych nachyleniach zboczy, powoduj ce gwałtowne
i krótkotrwałe (do kilku godzin) lokalne wezbrania wód, - opady rozlewne tj. trwaj ce kilka dni opady o wysokim nat eniu (od kilkudziesi ciu
do 100 mm w ci gu doby), obejmuj ce wi ksza cz
zlewni, szybkie topnienie
niegów i towarzysz ce im opady deszczu, a szczególnie gdy towarzysz im zatory
lodowe na rzekach.
Na rysunku opracowania naniesiono zasi g obszarów o rednim prawdopodobie stwie
wyst pienia powodzi (Q1%). Zasi g obszarów naniesiono na podstawie roboczych wersji map
zagro enia powodziowego (Krajowy Zarz d Gospodarki Wodnej).
Wody powodziowe zajmuj w wi kszo ci niezainwestowane tereny terasy zalewowej
Nysy Łu yckiej. W rodkowej i północnej cz ci miasta jest to w ski pas terenów
bezpo rednio przyległych do rzeki. Oprócz tego zjawiska powodziowe mog wyst powa w
dolinie rz. Czerwona Woda.
Wody podziemne
-
W obr bie opracowania wyst puj nast puj ce poziomy wodono ne:
Czwartorz dowy holoce ski - zwi zany jest z piaszczysto- wirowymi utworami
rzecznymi wypełniaj cymi współczesne dna dolin. Zwierciadło tego poziomu zalega
7
płytko - do 2 m pod poziomem terenu. W dolinie Nysy Łu yckiej mi szo warstwy
si ga kilkunastu metrów. rednia wydajno jednego otworu jest zró nicowana i waha
si od 30 do 65m3/h. Wody tego poziomu stanowi zasadniczy rezerwuar dla uj
wodoci gowych dla miasta Zgorzelec.
- Czwartorz dowy plejstoce ski - zwi zany jest z piaszczysto - wirowymi osadami
wodnolodowcowymi. Wyst puje on rednio na gł boko ci 3-10m a jego wydajno
jest stosunkowo niewielka i zmienna przestrzennie. Poziom ten na ogół zasila w wod
studnie kopane gospodarskie. –
- Trzeciorz dowy (w utworach lu nych) - poziom ten zwi zany jest z piaszczystowirowymi przewarstwieniami w serii ilastej. Wody tego poziomu wyst puj na
ró nych gł boko ciach od kilkunastu do kilkudziesi ciu metrów. S to wody
generalnie czyste, czasem za elazione, a uzyskiwane wydajno ci wahaj si od lm3/h
(uj cie Jerzmanki) do 15m3/h (J drzychowice).
- Trz ciorz dowy (prekambryjski - szczelinowy) - poziom ten jest bardzo słabo
rozeznany hydrogeologicznie. Wyst puj ce tu wody maja charakter szczelinowy
gromadz c si w sp kaniach i szczelinach bazaltów, szarogłazów, granodiorytów. S to
wody o nieustalonym horyzoncie, nieznanych zasobach i kierunkach przepływu.
Obecnie nie eksploatowane.
W zachodniej cz ci obszaru funkcjonuje uj cie wody podziemnej dla miasta Zgorzelec,
wokół którego okre lono stref ochrony bezpo redniej.
Opisywany teren poło ony jest poza zasi giem głównych zbiorników wód podziemnych.
Klimat lokalny
Okolice Zgorzelca nale do najcieplejszych obszarów Pogórza Sudeckiego. Klimat
okolicy jest stosunkowo łagodny, ukształtowany pod wpływem klimatu atlantyckiego. Region
zgorzelecki jest najcieplejszym regionem pogórzy. Tutaj wyst puje najwy sza rednia
temperatura roczna, która wynosi 8 °C. Okres wegetacyjny, tj. o temperaturze powy ej +5°C
rozpoczyna si w ko cu marca i trwa do pierwszej dekady listopada przeci tnie 210 dni.
Szkodliwe przymrozki zdarzaj si jeszcze w drugiej połowie kwietnia i pierwszej połowie
maja. Okres wolny od przymrozków wynosi przeci tnie 190 dni. W poszczególnych latach
sezonowa zmienno warunków termicznych odzwierciedlona w układzie termicznych pór
roku ró ni si od przebiegu u rednionego. Zakłócenia cyklicznego przebiegu temperatury
zwi zane s z oddziaływaniem cyrkulacji atmosferycznej. Cyklonalna cyrkulacja zachodnia
powoduje ocieplenia w sezonie zimowym oraz wzgl dnie chłodne okresy w lecie. Natomiast
antycyklonalna cyrkulacja wschodnia w okresie zimowym powoduje znaczne ochłodzenie, a
latem warunkuje wyst powanie najwy szych maksimów temperatury.
Na obszarze Zgorzelca, w przebiegu rocznym opadów atmosferycznych, wyra nie
zaznacza si maksimum letnie i minimum zimowe. Około 36 % sumy rocznej opadów
przypada na sezon letni, od czerwca do sierpnia (wł cznie). Najni sze opady wyst puj
zazwyczaj w miesi cach zimowych, a najwy sze w lipcu.
W mie cie Zgorzelec przewa a wiatr południowy oraz południowo-zachodni i
północno-zachodni, maj c wpływ na łagodzenie klimatu miasta i okolic
Istotn cech klimatu miejscowego s w przewadze dobre warunki przewietrzania
terenu, okresowo pogarszaj ce si zwłaszcza si w okresie inwersji termicznych. Zjawiska
takie obserwuje si w warunkach bezwietrznej pogody wy owej, przy zst puj cym ku ziemi
ruchu powietrza. Przy znacznym pionowym zasi gu takich anomalii termicznych kumulacja
zanieczyszcze obejmowa mo e znaczne obszary, wykraczaj ce poza skal lokaln , przy
czym w kształtowaniu tego stanu uczestnicz wszystkie rodzaje emitorów, bez wzgl du na ich
wysoko . Inwersje takie mog utrzymywa si przez dłu szy czas, co pot guje efekt
kumulacji zanieczyszcze . Widoczne bywa wtedy tzw. „zm tnienie atmosfery”, szczególnie
intensywne w pobli u linii horyzontu lub z punktów obserwacyjnych zlokalizowanych w
wy szych poło eniach.
8
Uwzgl dniaj c ukształtowanie terenu oraz dominuj ce w rejonie Zgorzelca kierunki
wiatrów (najłatwiejszy dost p na teren miasta maj wiatry południowo- zachodnie poprzez
dolin Nysy) mo na domniemywa , e główny kanał napowietrzania miasta pokrywa si z
ukierunkowan z południowego – zachodu na z północny- wschód dolin Nysy Łu yckiej. W
miejscu lokalizacji posterunku meteo, w dzielnicy Ujazd doliny Nysy otwiera si bardziej na
wschód, co sprzyja ruchom powietrza wzdłu doliny Czerwonej Wody. Doliny obu tych rzek, a
zwłaszcza Nysy Łu yckiej, która przecina kompleks zwartej zabudowy Zgorzelec- Görlitz
stanowi główne kanały przewietrzaj ce te bli niacze miasta. Lokalne znaczenie ma wykop
linii kolejowej w kierunku Bolesławca.
Gleby
Ró nice w rze bie terenu i układzie stosunków wodnych, zró nicowany skład
mechaniczny utworów buduj cych powierzchni gminy zdecydowały o kierunku procesów
glebotwórczych, w wyniku których utworzyły si gleby o ró nym obliczu typologicznym.
Zgodnie z systematyk gleb Polski, gleby u ytków rolnych Miasta Zgorzelca zakwalifikowa
mo na do nast puj cych jednostek typologicznych: gleby autogeniczne, brunatnoziemne,
brunatne, płowe, semihydrogeniczne, hydrogeniczne, napływowe, aluwialne, mady rzeczne.
Grunty rolne klasy III, sprzyjaj ce rozwojowi rolnictwa, zlokalizowane s we wschodniej
i południowej cz ci miasta. Zajmuj ce około 80 ha, tj. 14% ogólnej powierzchni u ytków
rolnych. Przewa aj jednak gleby mało sprzyjaj ce rolnictwu. redni wska nik bonitacji
odpowiada klasie IVb, glebie ytnio – ziemniaczanej słabej. Grunty klasy V i VI stanowi 50%
ogółu gleb. Zaznacza si trend szybkiego zmniejszania powierzchni zasiewów –odłogi si gaj
60% powierzchni gruntów rolnych.
wiat przyrody
Zgorzelec nie ma ci le okre lonego układu zieleni. Tereny te skupione s nieregularnie
w wielu miejscach miasta. Obszary najcenniejsze przyrodniczo poło one s w południowej
cz ci miasta w dzielnicy Ujazd.
Najcenniejszymi obszarami s starorzecza i meandry Nysy Łu yckiej oraz uj cie
potoku Czerwona Woda. S to obszary bardzo wa ne dla utrzymania bioró norodno ci.
Stanowi ostoj dla wielu gatunków płazów, ptaków oraz zwierz t bezkr gowych. Bardzo
wa nym elementem przyrodniczym miasta jest tak e dolina Nysy, która pełni funkcj
korytarza ekologicznego dla całej aglomeracji miejskiej Zgorzelec-Görlitz.
Na terenie miasta znajduje si wiele parków. Najcenniejszym z nich jest Park
Ujazdowski (w północnej cz ci obszaru opracowania), który ma charakter lasu gr dowego i
jest najwi kszym tego typu obiektem w Zgorzelcu. Na obszarze parku ro nie du a liczba
starych egzemplarzy drzew. Stanowi bardzo wa ny element przyrodniczy miasta. Posiada
bardzo dobrze rozbudowan pi trowo ro linno ci, przede wszystkim ma silnie rozbudowany
podszyt. Niekorzystnym zjawiskiem jest silna neofityzacja – na terenie parku rosn i
rozsiewaj si obce gatunki drzew, przede wszystkim robinia akacjowa i d b czerwony, które
uznawane s powszechnie jako gatunki inwazyjne. Park pełni funkcje rekreacyjne, a tak e
wodo i glebochronne. Na terenie pozostałych parków miejskich przeprowadzane s regularne
zabiegi piel gnacyjne, co ogranicza ich bioró norodno .
Lasy miasta Zgorzelca poło one s w l skiej Krainie Przyrodniczo-Le nej w dzielnicy
Przedgórza Sudeckiego. Wyst puj one na dwóch ró nych utworach geologicznych, cz
z
nich zajmuje górny taras akumulacyjny rzeki Nysy Łu yckiej, przeci tych jej dopływem Czerwon Wod , cz
natomiast zajmuje skarp mioce sko-dyluwialnych, opadaj ca
kilkumetrowym progiem w kierunku tarasu rzecznego. Wyst puj ce na terenach le nych gleby
to głównie gleby brunatne wła ciwe, wytworzone z glin rednich lekkich, gł bokie, wie e i
wilgotne, niekiedy (skarpy) na podło u skalistym.
9
W oparciu o kryteria glebowe, drzewostanowe i florystyczne, wyodr bniono na
powierzchni le nej typy siedliskowe lasu: bór mieszany wie y, las mieszany wie y i las
wie y.
W systemie zieleni miejskiej wa n rol pełni ogródki działkowe. Najwi ksze
skupienia tych obiektów zlokalizowane s w południowej cz ci miasta – na południe od Parku
A. Błacha ca, oraz w cz ci północnej – pomi dzy ulic Henrykowsk i Bolesławieck , a
tak e w okolicy Fabryki Maszyn Górniczych FAMAGO.
Ziele składa si na geokompleksy tworz ce system przyrodniczy miasta. W Studium
uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Zgorzelec zdefiniowano
dwa typy geokompleksów:
- najwy szej cenno ci – geokompleksy stanowi ce ródło zasilania przyrodniczego
innych terenów miasta ,charakteryzuj ce si du bioró norodno ci – Dolina Nysy
Łu yckiej i tereny lasów;
- pozostałe – o ograniczonych funkcjach rodowiskotwórczych i cz ciowo
zdegradowane – dolina Czerwonej Wody, zadrzewienia, zało enia zieleni miejskiej,
tereny ogrodów działkowych.
System przyrodniczy miasta pozostaje w kontakcie z terenami przyrodniczymi po stronie
Görlitz poprzez Dolin Nysy Łu yckiej, s siedztwo zało e parkowych i zieleni.
2.2. Prawne formy ochrony przyrody
Specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000 „Przełomowa Dolina Nysy Łu yckiej”
Za obszar Natura 2000 uznaje si obszar specjalnej ochrony ptaków, specjalny obszar
ochrony siedlisk lub obszar maj cy znaczenie dla Wspólnoty, utworzony w celu ochrony
populacji dziko wyst puj cych ptaków lub siedlisk przyrodniczych lub gatunków b d cych
przedmiotem zainteresowania Wspólnoty Europejskiej. Zgodnie z art. 33 ustawy o ochronie
przyrody, na obszarze Natura 2000 zabrania si podejmowania działa mog cych znacz co
negatywnie oddziaływa na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególno ci
mog cych:
− pogorszy stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków ro lin i zwierz t,
dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000;
− wpłyn negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar
Natura 2000;
− pogorszy integralno obszaru Natura 2000 i jego powi za z innymi obszarami.
Zezwolenie na realizacj planu lub przedsi wzi cia mog cego znacz co negatywnie
oddziaływa na cele ochrony istniej cych lub zgłoszonych obszarów Natura 2000 mo e zosta
wydane wył cznie w przypadku zaistnienia koniecznych wymogów nadrz dnego interesu
publicznego, czyli:
− zapewnienia ochrony zdrowia i ycia ludzi;
− zapewnienia bezpiecze stwa powszechnego (np. budowa infrastruktury
wojskowej, ochrona przed powodzi );
− uzyskania korzystnych nast pstw o pierwszorz dnym znaczeniu dla rodowiska
przyrodniczego (np. budowa oczyszczalni cieków).
W takich przypadkach musi by zapewniona tzw. kompensacja przyrodnicza,
niezb dna do zapewnienia spójno ci i wła ciwego funkcjonowania sieci obszarów Natura
2000. Mo e to by np. obj cie ochron innego dodatkowego terenu, na którym wyst puj takie
same siedliska lub gatunki, dla których ochrony powołano lub zamierzano powoła dany
obszar Natura 2000.
Obszar Natura 2000 Przełomowa Dolina Nysy Łu yckiej obejmuje silnie zró nicowany
krajobraz doliny rzecznej, od partii przełomowych mi dzy Trzci cem a Posad po łagodnie
płyn cy ciek obszaru podgórskiego, z mozaikowym układem siedlisk i wieloma cennymi
gatunkami biotopów nadrzecznych. W ukształtowaniu terenu dominuj krajobrazy otwarte:
ł ki, głównie wie e oraz starorzecza. Nysa na tym odcinku jest rzek uregulowan , jednak
10
cz ste wylewy powoduj dobry stan zachowania towarzysz cych jej siedlisk. Na skarpach
pradoliny i na odcinku przełomowym wykształcaj si zbiorowiska le ne, zajmuj ce ł cznie
około 35%. Wyst puj tu ponadto rozległe obszary ł k (około 30%) oraz grunty orne. Teren
obj ty jest ekstensywn gospodark pastersko-rolnicz , z mozaikowym układem siedlisk i
wieloma cennymi gatunkami biotopów nadrzecznych. W dolinie Nysy Łu yckiej wytworzyła
si mozaika siedlisk ł k wie ych, wilgotnych i zmiennowilgotnych oraz szuwarowych i
ziołoro lowych. Tereny przyległe do rzeki u ytkowane s głównie ko nie i pastwiskowo.
Licznie wyst puj tu starorzecza poł czone systemami rowów oraz oczka wodne, a tak e
sztuczne zbiorniki b d ce miejscem rozwoju płazów. W Obszarze dobrze zachowane s
kompleksy gr dów i ł gów. W południowej cz ci Obszaru, na przełomowym odcinku miedzy
Trzci cem i Bratkowem, znajduj si najcenniejsze kompleksy le ne gr dów oraz buczyn,
miejscami ł gów i lasów zboczowych o charakterze podgórskim. Bardzo cz sto zespoły
gr dów schodz do samego koryta rzecznego. W okolicy miejscowo ci Posada gr dy zostały
obj te ochron rezerwatow . Obszar jest wa ny dla zachowania populacji modraszka
nausitousa i modraszka telejusa. Utrzymuje si tutaj równie stała populacja wydry. Du a
liczba dobrze zachowanych starorzeczy i naturalnych zbiorników wodnych, a tak e stawów, z
których cz
nie jest intensywnie u ytkowana, sprzyja wyst powaniu traszki grzebieniastej.
Dla obszaru przygotowywany jest plan zada ochronnych (informacja z portalu
http://wroclaw.rdos.gov.pl/).
W obr bie obszaru Natura 2000 Przełomowa Dolina Nysy Łu yckiej znajduj si
nast puj ce siedliska przyrodnicze:
- 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z
Nympheion;
- 3260 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion
fluitantis
- 6410 Zmiennowilgotne ł ki trz licowe (Molinion)
6430 Ziołoro la górskie i ziołoro la nadrzeczne;
- 6510 Ni owe i górskie wie e ł ki u ytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion
elatioris);
- 9110 Kwa ne buczyny (Luzulo-Fagenion)
9130 yzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion)
- 9170 Gr d rodkowoeuropejski i subkontynentalny Galio-Carpinetum, TilioCarpinetum
- *9180 Jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stokach i zboczach Tilio plathyphyllisAcerion pseudoplatani
- *91E0 Ł gi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albo-fragilis,
Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy ródliskowe.
Chronione gatunki zwierz t w obr bie omawianego Obszaru to:
- 1037 Trzepla zielona Ophiogomphus cecilia (populacja nieistotna– ocena D)
- 1060 Czerwo czyk nieparek Lycaena dispar
- 6177 Modraszek telejus Phengaris teleius
- 6179 Modraszek nausitous Phengaris nausitous
- 1099 Minóg rzeczny Lampetra fluviatilis (populacja nieistotna – ocena D)
- 1130 Bole Aspius aspius (populacja nieistotna – ocena D)
- 1163 Głowacz białopłetwy Cottus gobio (populacja nieistotna – ocena D)
- 1166 Traszka grzebieniasta Triturus cristatus
- 1188 Kumak nizinny Bombina bombina (populacja nieistotna – ocena D)
- 1324 Nocek du y Myotis myotis (populacja nieistotna – ocena D)
- 1337 Bóbr Castor fiber (populacja nieistotna – ocena D)
- 1355 Wydra Lutra Lutra.
Pomniki przyrody
Na obszarze opracowania znajduj si nast puj ce pomniki przyrody:
11
− grupa drzew (3 d by szypułkowe o obwodach 260-408 cm, przy ogrodzeniu,
pomi dzy posesjami, ul w. Jana 33 i 35, nr rej. WKP –180/733 z 13.05.94r.,
− grupa drzew (3 buki pospolite o obwodzie 253-317), w niewielkim w wozie przy
ul. Francuskiej, nr rej. WKP -181/734 z 13.05.94 r.,
− d b szypułkowy o obwodzie 384 cm przy uj ciu Czerwonej Wody do Nysy, 10 m
od brzegu rzeki, nr rej. WKP -186/735 z 13.05.94r.
Ochrona gatunkowa ro lin i zwierz t
Ochrona gatunkowa obejmuje okazy gatunków oraz siedliska i ostoje ro lin. Ma na celu
zapewnienie przetrwania i wła ciwego stanu ochrony dziko wyst puj cych na terenie kraju lub
innych pa stw członkowskich Unii Europejskiej rzadkich, endemicznych, podatnych na
zagro enia i zagro onych wygini ciem oraz obj tych ochron na podstawie przepisów umów
mi dzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stron , gatunków, a tak e zachowanie
ró norodno ci gatunkowej i genetycznej.
Ochrona gatunkowa zwierz t
Uszczegółowienie zasad ochrony gatunkowej zwierz t, wraz z list chronionych
gatunków, zawiera rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 12 pa dziernika 2011 r. w
sprawie ochrony gatunkowej zwierz t.
Sposoby ochrony gatunków dziko wyst puj cych zwierz t polegaj w szczególno ci na
m.in.:
− ustalaniu stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania gatunków;
− zabezpieczaniu ostoi i stanowisk zwierz t przed zagro eniami zewn trznymi;
− wykonywaniu zabiegów ochronnych utrzymuj cych wła ciwy stan siedliska zwierz t:
− renaturyzacji i odtwarzaniu siedlisk,
− utrzymywaniu lub odtwarzaniu wła ciwych dla gatunku stosunków wodnych,
− utrzymywaniu lub odtwarzaniu wła ciwego dla gatunku stanu gleby lub wody,
− zapobieganiu sukcesji ro linnej przez wypas, koszenie, wycinanie drzew i krzewów,
− odtwarzaniu oraz zakładaniu nowych zakrzacze i zadrzewie ródpolnych,
− budowie sztucznych miejsc l gowych, wodopojów,
− dostosowaniu terminów i sposobów wykonania prac agrotechnicznych, le nych,
budowlanych, remontowych i innych tak, aby zminimalizowa ich wpływ na biologi
zwierz t i ich siedliska,
− tworzeniu i utrzymywaniu korytarzy ekologicznych,
− zapewnianiu dro no ci cieków b d cych szlakami migracji, w tym budowie
przepławek i kanałów, rozbiórce przeszkód oraz stałej konserwacji istniej cych
przepławek,
− instalowaniu przej dla zwierz t pod i nad drogami publicznymi oraz liniami
kolejowymi,
− regulacji liczebno ci ro lin, grzybów i zwierz t maj cych wpływ na chronione gatunki;
− inwentaryzowaniu, dokumentowaniu i monitorowaniu stanowisk, siedlisk i populacji
gatunków;
− zabezpieczaniu reprezentatywnej cz ci populacji przez ochron ex situ;
− przenoszeniu zwierz t zagro onych na nowe stanowiska.
W wyniku przeprowadzonej w 1996 roku inwentaryzacji miasta stwierdzono
nast puj ce gatunki zwierz t chronionych:
12
Gromada i Gatunek
Nazwa gatunkowa
1.
2.
3.
4.
5.
A Nietoperze
Nocek rudy
Mroczek pó ny
Karlik malutki
Borowiec wielki
Gacek brunatny
1.
2.
Sierpówka
lepowron
3.
Łab d krzykliwy
4.
Hełmiatka
5.
6.
7.
8.
Jerzyk
Dzi cioł du y
Dzi ciołek
Dzi cioł zielony
9.
10.
11.
12.
Dzierlatka
Dymówka
Oknówka
Rudzik
13.
Kopciuszek
14.
Pliszka
15.
Kos
16.
Strumykówka
17.
wierszczak
Miejsce wyst powania i inne
uwagi
Dolina Nysy
strych ko cioła Jana
Chrzciciela, schr. dzienne
B Ptaki
do licznie, gat. chroniony
tereny wodono ne, gat.
zagro ony w Polsce
Dolina Nysy, zalew Czerwona
Woda
Dolina Nysy, gat. zagro ony w
Polsce
do cz sty, chroniony
liczny, chroniony
nielicznie nad Nys , chroniony
Park Ujazdowski, gat.
chroniony
przelotnie, gat. chroniony
liczny, chroniony
liczny, chroniony
liczny, szczególnie w parkach,
chroniony
do liczny w całym mie cie,
chroniony
nieliczny, spotykany na
peryferiach, chroniony
liczny w ród zieleni miejskiej,
chroniony
w dolinach rzecznych,
nielicznie
nieliczny, spotykany na
peryferiach, rzadki na Dolnym
l sku
nieliczny, na terenach
wodono nych
na północnych peryferiach
miasta, zagro ony na l sku
18.
Trzciniak
19.
Dziwonia
1.
C Płazy
Traszka zwyczajna
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
1.
2.
Traszka grzebieniasta
Traszka górska
Rzekotka drzewna
Ropucha szara
aba wodna
aba jeziorkowa
aba moczarowa
D Gady
Padalec
Zaskroniectereny
13
tereny wodono
parku II AWP
tereny wodono
tereny wodono
tereny wodono
tereny wodono
tereny wodono
tereny wodono
tereny wodono
ne, stawy w
ne PWIK
ne PWIK
ne PWIK
ne PWIK
ne PWIK
ne PWIK
ne PWIK
lasek przy gazowni
wodono ne PWiK
Ochrona gatunkowa ro lin
Uszczegółowienie zasad ochrony gatunkowej ro lin wraz z list chronionych gatunków,
zawiera Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony
gatunkowej ro lin.
W stosunku do dziko wyst puj cych ro lin wprowadza si nast puj ce zakazy:
− zrywania, niszczenia i uszkadzania;
− niszczenia ich siedlisk i ostoi;
− dokonywania zmian stosunków wodnych, stosowania rodków chemicznych, niszczenia
ciółki le nej i gleby w ostojach;
− pozyskiwania, zbioru, przetrzymywania, posiadania, preparowania i przetwarzania
okazów gatunków;
− zbywania, nabywania, oferowania do sprzeda y, wymiany i darowizny okazów
gatunków;
− wwo enia z zagranicy i wywo enia poza granic pa stwa okazów gatunków.
W wyniku przeprowadzonej w 1996 roku inwentaryzacji miasta stwierdzono
nast puj ce gatunki ro lin chronionych:
- Barwinek pospolity (Park Ujazdowski)
- Rokitnik pospolity (ogrody działkowe w południowej cz ci miasta - stanowisko
antropogeniczne)
nie yca wiosenna (dolina Nysy)
- Bluszcz pospolity (Park Ujazdowski, Park przypałacowy przy Bolesławiekiej)
- Przylaszczka pospolita (park podworski na ul Bolesławieckiej, Park Ujazdowski)
- Kalina koralowa (Park Ujazdowski, dolina Nysy, Park przypałacowy przy ul.
Bolesławieckiej).
2.3. Stan rodowiska i wyst puj ce zagro enia
Informacje o problemach
dokumentu
rodowiska istotnych z punktu widzenia analizowanego
Istniej ce problemy ochrony rodowiska, istotne z punktu widzenia realizacji
projektowanego dokumentu, to:
- emisja zanieczyszcze atmosferycznych ze ródeł punktowych (u ytkowanie instalacji
grzewczych o niskiej sprawno ci opartych o paliwa stałe) i transportu samochodowego,
- zanieczyszczenie wód wynikaj ce z niedostatecznego skanalizowania obszaru miasta i
nadmiernym zu yciem rodków chemicznych w rolnictwie;
- emisja hałasu wzdłu dróg o najwy szym nat eniu ruchu (droga wojewódzka).
Powietrze atmosferyczne
Zanieczyszczenie powietrza to gazy oraz aerozole (cz stki stałe i ciekłe unosz ce si w
powietrzu), które zmieniaj jego naturalny skład. Mog one by szkodliwe dla zdrowia ludzi,
zwierz t i ro lin, a tak e niekorzystnie wpływa na gleb , wody i inne elementy rodowiska
przyrodniczego.
Główne zanieczyszczenia gazowe powietrza w skali regionalnej i lokalnej to tlenki
azotu (NOX), dwutlenek siarki (SOX), tlenek w gla (CO) oraz wiele ró nych w glowodorów
(tzw. lotne zwi zki organiczne). Wszystkie one dostaj si do atmosfery głównie podczas
spalania paliw kopalnych, z wyj tkiem lotnych zwi zków organicznych, które pochodz
przede wszystkim ze ródeł naturalnych.
Podstawowym procesem, w trakcie którego nast puje emisja zanieczyszcze do
powietrza, jest spalanie paliw w elektrowniach, elektrociepłowniach, indywidualnych
14
paleniskach domowych i transporcie. Zanieczyszczenia emitowane s tak e przez przemysł i
rolnictwo.
Jako główne przyczyny przekrocze dopuszczalnych poziomów zanieczyszcze ,
szczególnie pyłu i benzo(a)pirenu w rejonach koncentracji zabudowy mieszkalnej,
wskazywane s emisje ze ródeł komunalnych oraz transport drogowy. Szacuje si , e na
obszarach miejskich, ródła komunalne odpowiedzialne s za 80% emisji benzo(a)pirenu,
natomiast transport drogowy jest główn przyczyn wysokiego poziomu pyłu i dwutlenku
azotu, szczególnie w du ych miastach.
Wielko emisji z palenisk i kotłowni domowych zale na jest przede wszystkim od
rodzaju instalacji grzewczych, rodzaju stosowanych paliw i stopnia izolacji termicznej
budynków. Decyduje o tym w du ej mierze wiek budynków. Województwo dolno l skie
charakteryzuje si znacz cym udziałem budynków budowanych przed 1944 r., o du ych
stratach cieplnych, zwłaszcza w centralnych cz ciach miast, w których dominuj
indywidualne instalacje grzewcze na paliwa stałe: piece w glowe (kaflowe, eliwne, kuchenne)
oraz kotły w glowe starego typu. Jednak nie tylko „stara” zabudowa jest ródłem emisji
zanieczyszcze do powietrza. Jedn z najwi kszych uci liwo ci dla mieszka ców jest
spalanie odpadów w piecach domowych, natomiast coraz powszechniejsze opalanie domów
drewnem mo e sta si istotnym ródłem emisji m.in. wielopier cieniowych w glowodorów
aromatycznych.
Emisja zanieczyszcze powodowana przez ruch komunikacyjny powstaje podczas:
spalania paliw w silnikach, cierania jezdni, opon i hamulców oraz wtórnego unoszenia drobin
pyłu z powierzchni dróg (tzw. emisja wtórna). Szczególna uci liwo ruchu drogowego
wynika ze sposobu wprowadzania zanieczyszcze do powietrza (nisko nad ziemi ), znacznego
nat enia ruchu samochodowego oraz przebiegu dróg pomi dzy g st zabudow miejsk .
W ród ródeł emisji zanieczyszcze powietrza w województwie dolno l skim nale y
wymieni równie emisje pochodz ce m.in. z zakładów przeróbczych surowców skalnych,
prac budowlanych, eksploatacji dróg, prowadzenia działalno ci produkcyjnej (fermy i ubojnie
drobiu oraz trzody chlewnej, galwanizernie, tartaki, zakłady betoniarskie), prowadzenie
działalno ci usługowej (zakłady blacharsko-lakiernicze, warsztaty naprawy pojazdów),
eksploatacji kanalizacji ciekowej, spalania odpadów, przeładunku i przetwarzania odpadów
oraz składowisk odpadów, działalno ci zwi zanej z rolnictwem. Działalno ci te mog by
przyczyn uci liwo ci przede wszystkim ze wzgl du na niezorganizowan emisj pyłu i
substancji uci liwych zapachowo.
Oceny jako ci powietrza na terytorium kraju dokonuje si z uwzgl dnieniem dwóch
grup kryteriów: ustanowionych ze wzgl du na ochron zdrowia ludzi oraz ustanowionych ze
wzgl du na ochron ro lin. Podstaw oceny jako ci powietrza stanowi okre lone w
Rozporz dzeniu Ministra rodowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów
niektórych substancji w powietrzu poziomy substancji w powietrzu: dopuszczalne, docelowe,
celów długoterminowych oraz alarmowe. Ocen jako ci powietrza ze wzgl du na ochron
zdrowia ludzi wykonano dla nast puj cych zanieczyszcze : dwutlenku siarki, dwutlenku
azotu, tlenku w gla, ozonu, benzenu, pyłu zawieszonego PM10, ołowiu, arsenu, kadmu, niklu i
wielopier cieniowych w glowodorów aromatycznych w pyle PM10 oraz pyłu zawieszonego
PM2.5. Badania jako ci powietrza na terenie województwa dolno l skiego prowadzone s
przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska we Wrocławiu.
Oceny i wynikaj ce z nich działania odnoszone s do jednostek terytorialnych
nazywanych strefami, obejmuj cych obszar całego kraju. Podział kraju na strefy został
wprowadzony Rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 2 sierpnia 2012 r. w sprawie
stref, w których dokonuje si oceny jako ci powietrza. Według tego podziału, obszar Zgorzelca
znajduje si w strefie dolno l skiej. Obecnie obowi zuje podział, według którego stref
stanowi: aglomeracja o liczbie mieszka ców powy ej 250 tysi cy, miasto o liczbie
mieszka ców powy ej 100 tysi cy, pozostały obszar województwa. Wynikiem oceny, zarówno
pod k tem kryteriów dla ochrony zdrowia jak i kryteriów dla ochrony ro lin dla wszystkich
substancji podlegaj cych ocenie, jest zaliczenie strefy do jednej z nast puj cych klas: A (je eli
15
st enia zanieczyszcze na terenie strefy nie przekraczaj odpowiednio poziomów
dopuszczalnych, poziomów docelowych), B (je eli st enia zanieczyszcze na terenie strefy
przekraczaj poziomy dopuszczalne, lecz nie przekraczaj poziomów dopuszczalnych
powi kszonych o margines tolerancji), C (je eli st enia zanieczyszcze na terenie strefy
przekraczaj poziomy dopuszczalne powi kszone o margines tolerancji, w przypadku gdy
margines tolerancji nie jest okre lony – poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe), D1 (je eli
poziom st e ozonu nie przekracza poziomu celu długoterminowego), D2 (je eli poziom
st e ozonu przekracza poziom celu długoterminowego).
Na podstawie klasyfikacji stref województwa dolno l skiego za rok 2012 wg kryteriów
ochrony zdrowia, strefa dolno l ska, pod wzgl dem poziomów dwutlenku siarki, dwutlenku
azotu, tlenkiem w gla, benzenu, arsenu, kadmu, niklu i pyłu zawieszonego PM.2,5 kwalifikuje
si do klasy A, w której nie stwierdza si przekrocze dopuszczalnych poziomów st e i
zaleca si utrzymanie jako ci powietrza na tym samym lub lepszym poziomie. Natomiast ze
wzgl du na zanieczyszczenie pyłem zawieszonym PM10, ozonem, i benzo(a)pirenem strefa
została zakwalifikowana do klasy C, co skutkuje konieczno ci opracowywania programu
ochrony powietrza.
Na podstawie klasyfikacji stref województwa dolno l skiego według kryteriów dla
ochrony ro lin wskazane jest opracowanie programu ochrony powietrza w strefie dolno l skiej
ze wzgl du na ponadnormatywne st enia ozonu. St enia dwutlenku siarki oraz tlenków azotu
nie były przekroczone i znalazły si w klasie A.
Poziom zanieczyszczenia powietrza na terenach pozamiejskich uzale niony jest w
du ym stopniu od napływu zanieczyszcze z du ych zakładów energetycznych i
przemysłowych zlokalizowanych zarówno na terenie kraju, jak i poza jego granicami.
Zanieczyszczenia, emitowane z wysokich kominów, s przenoszone z masami powietrza na
du e odległo ci i rozpraszane na znacznym obszarze, przyczyniaj c si do wzrostu
zanieczyszcze w rejonach oddalonych od ródeł emisji. Podstawowym zadaniem stacji
„ekosystemowych”, badaj cych poziom zanieczyszcze na terenach rolnych, jest okre lenie
stopnia nara enia ro lin na zanieczyszczenia powietrza oraz dostarczanie informacji o ich
transgranicznym przepływie.
Na stan czysto ci powietrza w Zgorzelcu maj wpływ emisje zanieczyszcze z du ych
obiektów przemysłowych zlokalizowanych na terenie powiatu zgorzeleckiego oraz na terenie
Niemiec i Czech. Najwi kszym emitentem zanieczyszcze powietrza ze strony polskiej jest
elektrownia „Turów”, zanieczyszczenia napływaj ce z poza granic Polski oraz miejscowe
kotłownie znajduj ce si w mie cie oraz z palenisk domowych.
Jako
wód powierzchniowych
Na stan wód wpływaj przede wszystkim punktowe ródła zanieczyszcze , a wi c
wprowadzanie do wód nieoczyszczonych lub niedostatecznie oczyszczonych cieków
komunalnych i przemysłowych. Istotn przyczyn zanieczyszcze jest wyst powanie obszarów
nieskanalizowanych, z których do wód w sposób niekontrolowany mog przedostawa si
cieki komunalne. ródłem zanieczyszcze wód powierzchniowych s równie miejscowo ci o
nieuporz dkowanej gospodarce wodno- ciekowej, gdzie stosunek długo ci sieci wodoci gowej
do kanalizacyjnej jest niekorzystny. Ponadto na jako wód wpływaj zanieczyszczenia
obszarowe pochodzenia rolniczego, b d ce wynikiem nieprawidłowo prowadzonej gospodarki
na obszarach u ytkowanych rolniczo.
Podstawowym aktem prawnym okre laj cym zasady gospodarowania zasobami
wodnymi jest Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 roku wraz ze szczegółowymi przepisami
wykonawczymi, tj. rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie
klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych
cz ci wód powierzchniowych oraz rozporz dzeniem z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie
form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych cz ci wód powierzchniowych i
podziemnych.
16
Badania jako ci wód prowadzi Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska we
Wrocławiu. Prowadzi si je w ramach monitoringu rodowiska, na który składaj si
monitoring diagnostyczny, operacyjny i badawczy. Ocena stanu jako ci wód
powierzchniowych obejmuje: klasyfikacj stanu ekologicznego (dotyczy wód naturalnych),
klasyfikacj stanu chemicznego, ocen stanu wód, klasyfikacj potencjału ekologicznego
(dotyczy wód silnie zmienionych i sztucznych), oceny spełniania wymaga jako ciowych wód
powierzchniowych zwi zanych z ich u ytkowaniem wynikaj cym z warunków korzystania z
wód regionu wodnego (ocena przydatno ci wód do okre lonych celów – np. do bytowania ryb
w warunkach naturalnych lub ocena zagro enia – dotyczy to wód wra liwych na
zanieczyszczenia zwi zkami azotu ze ródeł rolniczych).
Przepływaj ca przez obszar opracowania Czerwona Woda stanowi fragment jednolitej
cz ci wód powierzchniowych Czerwona Woda od Studzianki do Nysy Łu yckiej
(PLRW6000817449). Badana była w 2012 r. w punkcie pomiarowym Czerwona Woda – uj cie
do Nysy Łu yckiej. Potencjał ekologiczny został oceniony jako umiarkowany (w skali
czterostopniowej: dobry i powy ej dobrego, umiarkowany, słaby i zły). Ogólny stan wody
został oceniony jako zły. W klasyfikacji elementów biologicznych rzeka uzyskała III klas (w
skali pi ciostopniowej) a w klasyfikacji elementów hydromorfologicznych klas I (skala
dwustopniowa: I i II) a fizykochemicznych kl. II (skala trójstopniowa: I, II i PPD – poni ej
stanu dobrego).
Nysa Łu ycka badana była w kilku punktach pomiarowych. Jednym z nich jest Nysa
Łu ycka- Pie sk/Deschka, na północ od obszaru opracowania. W klasyfikacji elementów
biologicznych rzeka uzyskała III klas , hydromorfologicznych kl. I, fizykochemicznych kl. II.
Stan ekologiczny został oceniony jako umiarkowany, natomiast stan ogólny jako zły.
Jako
wód podziemnych
Badania stanu chemicznego jednolitych cz ci wód podziemnych prowadzone s przez
Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska we Wrocławiu oraz Pa stwowy Instytut
Geologiczny w Warszawie w ramach monitoringu diagnostycznego oraz monitoringu
operacyjnego (obejmuj cego wody o statusie zagro onych nieosi gni ciem dobrego stanu
chemicznego oraz zlokalizowanych na obszarach szczególnie nara onych na zanieczyszczenia
zwi zkami azotu ze ródeł rolniczych). Obecnie ocen jako ci wód podziemnych wykonuje si
na podstawie rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów
i sposobu oceny stanu wód podziemnych.
Ze wzgl du na bardzo urozmaicon budow geologiczn oraz zró nicowanie
litologiczne poszczególnych kompleksów stratygraficznych, wody podziemne Dolnego l ska
znajduj ce si w ró nych o rodkach charakteryzuj si zmienn jako ci oraz s w ró nych
stopniach wykorzystywane. Ocena jako ci zwykłych wód podziemnych w układzie pi ter
wodono nych w 2012 r. wykazała zdecydowan przewag wód charakteryzuj cych si dobrym
stanem chemicznym we wszystkich poziomach wodono nych. Obszar obj ty opracowaniem
zlokalizowany jest w obr bie jednolitych cz ci wód podziemnych nr 88. Badania jako ci
wykonywane były w roku 2012 (punkt pomiarowy w Zgorzelcu). Wody znalazły si w klasie
IV, co odpowiada wodom niezadowalaj cej jako ci (obowi zuje skala pi ciostopniowa: klasa I
– wody bardzo dobrej jako ci, klasa II – wody dobrej jako ci, klasa III – wody zadowalaj cej
jako ci, klasa IV – wody niezadowalaj cej jako ci, klasa V – wody złej jako ci).
Klimat akustyczny
Standardy jako ci klimatu akustycznego zale od funkcji i przeznaczenia terenu,
zgodnie z rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w rodowisku (Tabela 1). Na omawianym terenie
identyfikuje si tereny chronione przed hałasem w postaci zabudowy mieszkaniowej
17
jednorodzinnej i wielorodzinnej, a tak e terenów o wiaty. Za emisj hałasu odpowiedzialny
jest ruch samochodowy.
Tab. 1. Dopuszczalne poziomy hałasu w rodowisku powodowane przez poszczególne grupy ródeł hałasu, z wyłczeniem hałasu
powodowanego przez starty, ldowania i przeloty statków powietrznych oraz linie energetyczne, wyraone wskanikami LDWN i LN, które to
wskaniki maj zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem.
rodzaj terenu
Strefa ochronna „A” uzdrowiska
Tereny szpitali poza miastem
Tereny zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej
Tereny zabudowy zwi zanej ze
stałym pobytem dzieci i młodzie y
Tereny domów opieki społecznej
tereny szpitali w miastach
Tereny zabudowy mieszkaniowej
wielorodzinnej i zamieszkania
zbiorowego
Tereny zabudowy zagrodowej
Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe
Tereny mieszkaniowo-usługowe
Tereny w strefie ródmiejskiej miast
powy ej 100 tys. mieszka ców 2)
dopuszczalny długookresowy redni poziom
d wi ku A w dB
pozostałe obiekty i działalno
drogi lub linie kolejowe1)
b d ca ródłem hałasu
LDWN
LN
LDWN
LN
przedział czasu odniesienia równy wszystkim
dobom w roku
porom nocy
dobom w roku
porom nocy
50
45
45
40
64
59
50
40
68
59
55
45
70
65
55
45
Objanienia:
1)
Wartoci okrelone dla dróg i linii kolejowych stosuje si take dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym i kolei linowych.
2)
Strefa ródmiejska miast powyej 100 tys. mieszkaców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracj obiektów
administracyjnych, handlowych i usługowych. W przypadku miast, w których wystpuj dzielnice o liczbie mieszkaców pow. 100 tys.
mieszkaców, mona wyznaczy w tych dzielnicach stref ródmiejsk, jeeli charakteryzuje si ona zwart zabudow mieszkaniow
z koncentracj obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych.
Klimat akustyczny omawianego terenu kształtowany jest przez hałas komunikacyjny,
w szczególno ci ruch samochodowy odbywaj cy si drog wojewódzk nr 352 (w ci gu
przebiegaj cej przez teren ul. Łu yckiej i ul. Cmentarnej).
Pomiary poziomu hałasu wykonywane były w roku 2011 przez Wojewódzki
Inspektorat Ochrony rodowiska we Wrocławiu. Badana była ul. Łu ycka w ci gu drogi
wojewódzkiej nr 352 Pomiar LAeq jaki został odnotowany na tej trasie to 67,3 (dB). Warto ta
przewy sza dopuszczalne normy na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej.
Oprócz tego generatorami hałasu mog by obiekty przemysłowe oraz parkingi przy
obiektach handlowych. Najmniej korzystnie przedstawia si sytuacja akustyczna na terenach
mieszkaniowych poło onych w najbli szym s siedztwie ulic.
Jako
gleb
Teren opracowania, jako obszar wysoce zurbanizowany posiada rodowisko glebowe
silnie przekształcone przez działalno
człowieka. Wyst puj tu gleby przekształcone
mechanicznie, geochemicznie, hydrologicznie i fizyko-chemicznie. Na znacznej przestrzeni, w
wyniku długotrwałego procesu urbanizacji trwaj cego przez cały okres istnienia miasta
wykształcone zostały grube warstwy gruntów nasypowych.
W obr bie miasta i obszaru zurbanizowanego wyst puje wiele destruktów glebowych.
W obr bie zwartej zabudowy blokowej struktura gleb została niemal w cało ci zniszczona
przez procesy inwestycyjne. Gleby z terenów zabudowy jednorodzinnej nie uległy takim
deformacjom, a nawet s wzbogacane przez upraw ogródków przydomowych.
18
W latach 2001-2004 Stacja Chemiczno-Rolnicza Oddział we Wrocławiu prowadziła na
terenie województwa dolno l skiego badania zasobno ci gleb w makro- i mikroelementy
(fosfor, potas, magnez, bor, mied , mangan, cynk i elazo). Wyniki bada były podstaw do
ustalania optymalnych dawek nawozowych, zapewniaj cych wysokie i dobre plony. Wyniki
bada wykazały, e na terenie powiatu zgorzeleckiego utrzymywała si przewaga gleb o
odczynie bardzo kwa nym (28%), kwa nym (47%) i lekko kwa nym (21%), przy bardzo małej
ilo ci procentowej gleb oboj tnych (3%) i zasadowych (1%).
Zawarto przyswajalnego fosforu i potasu utrzymywała si na poziomie lat ubiegłych
z przewag procentowego udziału gleb o zawarto ciach niskich i bardzo niskich w przypadku
fosforu, rednich i niskich w przypadku potasu. Jednocze nie zawarto przyswajalnego
magnezu wykazywał stosunkowo wysoki udział gleb o zawarto ci redniej (29%), o zawarto ci
bardzo wysokiej (18%) i redniej (21%).
Odno nie do gleb wyst puj cych w mie cie Zgorzelec nale y stwierdzi , e posiadaj
wysok klas bonitacyjn , wytworzon z glin, pyłów, gleb pyłowych i brunatnych. Tereny gleb
poddawane s presji niekorzystnych wpływów rozwini tego kompleksu paliwowoenergetycznego powoduj c zanieczyszczenie zwłaszcza zwi zkami siarki prowadz c do
degradacji gleb.
2.4. Tendencje zmian w rodowisku w przypadku braku realizacji projektu zmiany
Studium
W przypadku odst pienia od sporz dzenia zmiany Studium b d cej przedmiotem
niniejszej prognozy, zagospodarowanie terenu gminy odbywa si b dzie na podstawie
obowi zuj cego „Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego
Miasta Zgorzelec”.
Zakres przestrzenny tej edycji studium w du ej mierze pokrywa si z projektowan
zmian . Zmiany w rodowisku na terenach przeznaczonych pod rozwój osadnictwa i sieci
drogowej b d miały zbli ony charakter do opisywanego w niniejszej prognozie.
3. Analiza ustale projektu zmiany Studium i ocena zgodno ci z
uwarunkowaniami ekofizjograficznymi
Realizacja ustale Studium b dzie oznacza zmiany w krajobrazie. Istniej ca przestrze
terenów niezagospodarowanych (w tym rolniczych) ulegnie przekształceniu w krajobraz
zurbanizowany zwi zany z obiektami usługowymi i zabudow mieszkaniow , wraz z
towarzysz cymi im obiektami infrastruktury technicznej i drogowej.
Nowe funkcje b d realizowane na podstawie miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego. Poszczególne inwestycje poddane b d post powaniu w sprawie uzyskania
decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach, zgodnie z ustaw z dnia 3 pa dziernika o
udost pnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale społecze stwa w ochronie
rodowiska oraz ocenach oddziaływania na rodowisko. Przedsi wzi cia mog ce znacz co
oddziaływa na rodowisko wymagaj sporz dzenia raportu oddziaływania na rodowisko,
zgodnie z klasyfikacj zawart w rozporz dzeniu Rady Ministrów z dnia z dnia 9 listopada
2010 r. w sprawie przedsi wzi mog cych znacz co oddziaływa na rodowisko.
Zmiana tekstu Studium polega na uzupełnieniu istniej cego dokumentu o dodatkowe
zapisy dotycz ce rozwoju i zdefiniowanie kierunków jego zagospodarowania. Utrzymuje
dotychczasowe zapisy odnosz ce si do problematyki ochrony rodowiska stanowi ce
wytyczne do planów miejscowych.
Jednym z zało e polityki rozwoju przestrzennego miasta Terespol jest dbało o
rodowisko przyrodnicze, a wi c ochrona jego najcenniejszych składników tworz cych system
przyrodniczy miasta (lasy, doliny rzeczne, ziele miejska, ziele niska, zbiorniki wodne).
Istotny jest dalszy rozwój systemów kanalizacji, co pozwoli na ograniczenie ładunku
zanieczyszcze przedostaj cych si do wód. Na terenie miasta zakłada si rozwój sieci
19
kanalizacji sanitarnej, za po rednictwem której cieki trafiaj do oczyszczalni cieków. Uznaje
si za celowe budow sieci kanalizacyjnej równolegle z rozbudow sieci wodoci gowej.
W odniesieniu do sposobu odprowadzania wód opadowych i roztopowych z terenów
zabudowanych oraz dróg zastosowanie b dzie miało rozporz dzenie Ministra rodowiska z
dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie nale y spełni przy wprowadzaniu cieków
do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególni szkodliwych dla rodowiska
wodnego. Zgodnie z art. 19 rozporz dzenia, cieki uj te w szczelne, otwarte lub zamkni te
systemy kanalizacyjne pochodz ce z zanieczyszczonej powierzchni m.in. terenów
przemysłowych, składowych, baz transportowych, dróg krajowych klasy G oraz parkingów o
powierzchni powy ej 0,1 ha, wymagaj podczyszczenia przed wprowadzeniem do wód lub do
ziemi. cieki bezpo rednio odprowadzane do wód lub gruntu mog stanowi powa ne
zagro enie dla jego jako ci i jako ci wód podziemnych. Wody opadowe i roztopowe z terenów
utwardzonych dróg i parkingów powinny by odprowadzane do sieci kanalizacji deszczowej.
Uszczegółowienie tematyki gospodarki wodno- ciekowej dokona si na etapie sporz dzenia
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
W projekcie zmiany studium ustala si przestrze przewidzian na urz dzenie
powierzchni biologicznie czynnej w obr bie działek budowlanych na terenach
zainwestowanych. Pozostawienie tej powierzchni jest istotne ze wzgl du na potrzeby retencji
wód opadowych i roztopowych przez podło e. Ponadto jest to przestrze mog ca by
zagospodarowana zieleni .
Gromadzenie i utylizacja odpadów odbywa si b dzie zgodnie z przyj t polityk
gminy. Podstawowym narz dziem realizacji gospodarki odpadami jest ich selektywna zbiórka.
W zakresie ochrony atmosfery zakłada si stosowanie urz dze na paliwa
niskoemisyjne (gaz, olej opałowy), co b dzie wywiera korzystny efekt na jako powietrza
atmosferycznego. Zakłada si modernizacj istniej cego systemu zaopatrzenia w ciepło
zespołów zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej. Polega to b dzie m.in. na
przebudowie ciepłowni miejskiej opartej na paliwie stałym (w giel brunatny) wraz z
mo liwo ci zmiany czynnika grzewczego, przebudowie lokalnych kotłowni w oparciu o gaz
lub olej opałowy i modernizacji sieci. Ponadto wskazuje si na konieczno modernizacji
wszystkich kotłowni przemysłowych.
Uznaje si , e zawarte w Studium kierunki działa s skuteczne dla rozwi zania
najwa niejszych problemów zwi zanych z ochron
rodowiska. Zapisy te b d miały
odzwierciedlenie w planach miejscowych, gdzie nast pi uszczegółowienie ustale zwi zanych
z ochron rodowiska.
Projekt zmiany Studium został sporz dzony zgodnie z przepisami ochrony rodowiska.
Ocenia si , e zmiana zgodna jest z podstawowymi zało eniami polityki przestrzennej i
gospodarczej miasta. Z punktu widzenia uwarunkowa ekofizjograficznych nie ma wi kszych
przeszkód dla wprowadzonego zagospodarowania. Ostateczny wygl d terenów b dzie zale ał
od ustale przyj tych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Oddziaływanie
planowanych inwestycji na rodowisko uzale nione b dzie od stopnia realizacji postanowie
tych planów oraz charakteru faktycznie wybranych działalno ci.
4. Przewidywany wpływ realizacji ustale
rodowisko
4.1. Wpływ realizacji ustale
rodowiska
projektu zmiany Studium na
projektu zmiany Studium na poszczególne elementy
W niniejszym rozdziale dokonano analizy wpływu realizacji projektu zmiany Studium
na zasoby naturalne rozumiane jako poszczególne komponenty rodowiska przyrodniczego i
kulturowego. Według definicji zamieszczonej w Encyklopedii PWN (encyklopedia.pwn.pl),
zasoby naturalne to „twory organiczne (ro liny, zwierz ta, ekosystemy) i nieorganiczne
20
(atmosfera, wody, minerały), wykorzystywane przez człowieka w procesie produkcji i
konsumpcji”.
Oddziaływanie na wiat przyrody i bioró norodno
Planowane zmiany u ytkowania terenów polega b d na przekształceniu cz ci
powierzchni niezagospodarowanych, najcz ciej pokrytych ro linno ci trawiast , w
zurbanizowan . W przestrzeni obszaru opracowania pojawi si obszary zabudowane, a wraz z
nimi tereny zieleni urz dzonej. Wyposa enie terenów zurbanizowanych w powierzchnie
zielone umo liwiaj zapisy o obowi zku pozostawienia minimalnych powierzchni biologicznie
czynnej w obr bie działek budowlanych. Ziele ta charakteryzowa si b dzie niewielkimi
warto ciami przyrodniczymi i b dzie pełni jedynie funkcje ozdobne.
Zagro ony wycink jest cz
drzewostanu koliduj cego z planowan zabudow . Nie
jest wykluczone, e cz
istniej cej zieleni b dzie wykorzystana do kształtowania formacji
zieleni urz dzonej na poszczególnych terenach.
Poziom zró nicowania biologicznego nie powinien ulec zmianie. Planowane
zagospodarowanie nie narusza spójno ci systemu przyrodniczego miasta zapewniaj c jego
prawidłowe funkcjonowanie. Planowana zabudowa omija cenne przyrodniczo miejsca – lasy,
doliny rzek wraz z rozlewiskami, ziele parkow .
Oddziaływanie na gleby i powierzchni ziemi
Realizacja postanowie zmiany Studium spowoduje przekształcenie morfologii terenu
na potrzeby wykopania fundamentów budynków. Pokrywa glebowa w miejscach sytuowania
zabudowy zostanie zdj ta. Zwi kszenie areału terenów zabudowanych i utwardzonych w
nieznacznym stopniu obni y zdolno ci retencyjne podło a. Ze wzgl du na zachowanie
zdolno ci chłonnej terenów, ustala si obowi zek zachowania cz ci terenów w postaci
powierzchni biologicznie czynnej.
Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne
Ustalenia zmiany studium przewiduj powi kszenie ilo ci terenów zabudowanych, a
tym samych budynków, które ogrzewane b d za pomoc indywidualnych systemów
grzewczych. Jest to równoznaczne jest z pojawieniem si nowych emitorów zanieczyszcze
atmosferycznych.
Wzrost ilo ci terenów zabudowanych przeło y si równie na wy sze ni obecnie
nat enie ruchu samochodowego. Dodatkowo planuje si utworzenie nowych ci gów
komunikacyjnych, które charakteryzowa b dzie wysokim nat eniem ruchu. Wzrastaj ca
ilo pojazdów powodowa b dzie emisj szkodliwych substancji (m.in. w glowodorów,
tlenków azotu) do atmosfery. Trudno jest jednak jednoznacznie oszacowa wielko tego
wpływu na stan powietrza atmosferycznego w mie cie i regionie.
Oddziaływanie na klimat lokalny
Przyszłe zagospodarowanie terenu nie powinno wpłyn
lokalny.
w sposób istotny na klimat
Oddziaływanie na klimat akustyczny
Klimat akustyczny na terenie opracowania w dalszym ci gu b dzie kształtowany przez
ruch samochodowy odbywaj cy si istniej cymi ulicami. W przyszło ci nast pi wzrost ruchu
samochodowego w obr bie dróg doprowadzaj cych ruch w kierunku terenów
zainwestowanych, co mo e przekłada si na uci liwo ci odczuwalne na terenach
chronionych przed hałasem. Najwi kszym emitorem hałasu na terenie miasta w dalszym ci gu
21
b dzie ruch samochodowy odbywaj cy si drog wojewódzk . Drogi te w wielu miejscach
przebiegaj w s siedztwie terenów chronionych przed hałasem, do których nale przede
wszystkim tereny mieszkaniowe. Ochrona klimatu akustycznego tych terenów wymaga
b dzie zastosowania rozwi za ograniczaj cych emisj hałasu. Istotne b dzie równie
oddalenie terenów mieszkaniowych od ródeł hałasu lub separowanie ich zabudow
niewymagaj c ochrony (np. terenami usług) na etapie sporz dzania planów miejscowych.
Dla ochrony klimatu akustycznego istotne znaczenie maj ustalenia ustawy Prawo
ochrony rodowiska, mówi ce o tym, e uci liwo ci zwi zane z prowadzeniem działalno ci
gospodarczej nie mog wykracza poza granice działki inwestora. W przypadku stwierdzenia
przekrocze dopuszczalnych poziomów d wi ku na terenach zabudowy mieszkaniowej,
konieczne b dzie podj cie działa ograniczaj cych, np. budow osłon zmniejszaj cych emisj
hałasu, ekranów akustycznych itp.
Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne
Realizacja ustale zmiany studium nie narusza przebiegu cieków i nie b dzie zagra a
istniej cym wodom stoj cym. Ekosystemy wodne zostaj zachowane, zapewnia si równie
ich prawidłowe funkcjonowanie. Nowa zabudowa planowana jest poza dolinami rzek i
terenami zagro onymi zjawiskami powodziowymi.
Szczególne znaczenie dla ochrony wód powierzchniowych i podziemnych b dzie miał
rozwój kanalizacji na obszarze miasta. Przewiduje si docelowe skanalizowanie wszystkich
jednostek osadniczych. Zgodnie z przepisami odr bnymi, zanieczyszczone wody opadowe i
roztopowe pochodz ce z powierzchni uszczelnionych (dróg, parkingów, placów itp.) b d
zbierane w system kanalizacji deszczowej.
Oddziaływanie na krajobraz, zabytki i dobra materialne
W wyniku stopniowej urbanizacji terenów rolnych nast pi przeobra anie tego
krajobrazu w krajobraz o cechach miejskich. Krajobraz ten oparty jest o nisk zabudow z
przewag obiektów o funkcji mieszkaniowej. Realizacja Studium mo e nasili i przy pieszy
procesy urbanizacyjne. Zmiany w krajobrazie b d du e i zupełne.
Na obszarze obj tym opracowaniem zachowuje si istniej ce budynki wraz z
towarzysz cymi im obiektami infrastruktury technicznej. Zachowaniu ulegaj najcenniejsze
krajobrazowo tereny, w tym tereny le ne i tereny dolin rzecznych.
W projekcie zmiany Studium wykazano nale yt trosk o zachowanie ładu
przestrzennego. Definiuje si gabaryty nowych obiektów, wielko ci działek wraz ze
wska nikami intensywno ci zabudowy i powierzchni biologicznie czynnej. Okre la si
maksymaln wysoko budynków, liczb kondygnacji, kształt dachów itp.
Zało enia Studium zakładaj piel gnacj dziedzictwa kulturowego obejmuj c ochron
najcenniejsze obiekty dziedzictwa kulturowego, w tym zabytki, cmentarze i inne cenne
historycznie i architektonicznie obiekty.
Oddziaływanie na ludzi
Dopuszczone w projekcie zmiany Studium funkcje terenów w du ej mierze wykluczaj
mo liwo realizacji inwestycji i obiektów mog cych w sposób znacz co negatywny wpłyn
na rodowisko ycia i zdrowie mieszka ców.
Jako
rodowiska i warunki zamieszkiwania nie powinny ulec niekorzystnym
przekształceniom o charakterze znacz cym. W pewnym stopniu warunki zamieszkiwania mo e
pogorszy nadmienia emisja zanieczyszcze atmosferycznych z sektora komunalnego.
Przyj te w projekcie zmiany Studium rozwi zania z zakresu rozbudowy infrastruktury
technicznej oraz zasad korzystania ze rodowiska przyczyni si do podniesienia standardu
ycia mieszka ców.
22
Opis oddziaływa o charakterze skumulowanym
Potencjalne oddziaływania skumulowane obejmuj emisj hałasu oraz emisje
zanieczyszcze gazowych i pyłowych do atmosfery. Hałas powodowany b dzie transportem
samochodowym na drogach obsługuj cych ruch w kierunku obszarów przeznaczonych pod
zainwestowanie. Wzrost ilo ci terenów zabudowanych na terenie miasta w przyszło ci mo e
powodowa efekt kumulacji niekorzystnych presji na rodowisko. B d to oddziaływania o
charakterze stałym.
4.2. Analiza wpływu na formy ochrony przyrody
Oddziaływanie projektowanego dokumentu na integralno
Wspólnoty Natura 2000 „Przełomowa Dolina Nysy Łu yckiej”
Obszaru o Znaczeniu dla
W niniejszym rozdziale przedstawiono ocen wpływu przedsi wzi cia na integralno
obszaru Natura 2000, która analizuje wpływ projektowanego dokumentu na stan ochrony
siedlisk przyrodniczych i gatunków stanowi cych przedmioty ochrony obszaru a tak e wpływ
na zachowanie struktur i procesów ekologicznych niezb dnych dla trwało ci i prawidłowego
funkcjonowania siedlisk przyrodniczych oraz populacji ro lin i zwierz t w granicach obszarów
Natura 2000.
Na terenie opracowania znajduje si północny fragment obszaru. Zajmuje on w głównej
mierze tereny wód powierzchniowych rzek Nysy Łu yckiej i Czerwonej Wody, a tak e
zbiorników wód stoj cych (tereny W), zieleni nieurz dzonej (tereny ł k i zieleni niskiej ZN) i
lasów (RL).
Przestrzenne rozmieszczenie stanowisk chronionych zwierz t oraz siedlisk
przyrodniczych zaprezentowano na rysunku prognozy (na podstawie materiałów graficznych
udost pnionych dzi ki uprzejmo ci Regionalnej Dyrekcji Ochrony
rodowiska we
Wrocławiu). Zaznacza si , e ze wzgl du na skal studium, dane te nale y traktowa
pogl dowo.
Na terenie opracowania identyfikuje si nast puj ce siedliska przyrodnicze:
− 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z
Nympheion;
− 3260 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion
fluitantis;
− 6410 Zmiennowilgotne ł ki trz licowe (Molinion);
− 6430 Ziołoro la górskie i ziołoro la nadrzeczne;
− 6510 Ni owe i górskie wie e ł ki u ytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion
elatioris);
− 9170 Gr d rodkowoeuropejski i subkontynentalny Galio-Carpinetum, TilioCarpinetum;
− 91E0 Ł gi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albo-fragilis,
Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy ródliskowe.
Ponadto wyst puj tu nast puj ce gatunki zwierz t:
− 1166 Traszka grzebieniasta Triturus cristatus;
− 1355 Wydra Lutra Lutra;
− 6177 Modraszek telejus Phengaris teleius.
W projekcie omawianego dokumentu zachowuje istniej ce lasy, zbiorniki wodne, a tak e
wyst puj ce w obr bie obszaru Natura 2000 tereny ł kowe i inne tereny zieleni nieurz dzonej.
Dolin rzek Czerwonej Wody i Nysy Łu yckiej chroni si przed nadmiern antropopresj
sytuuj c wi kszo nowej zabudowy poza ich obr bem. W projekcie omawianego dokumentu
przyj to korzystne rozwi zania z zakresu ochrony rodowiska, w szczególno ci ochrony
23
zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, co ma znaczenie dla utrzymania jako ci rzek
Nysa Łu ycka i Czerwona Woda w dobrym stanie. Czysto wód ma istotne znaczenie dla
wyst powania zwierz t.
Wraz z pojawieniem si terenów zabudowanych nast pi przekształcenia w strukturze
gatunkowej ro lin. Pojawi si gatunki buduj ce ziele urz dzon , które stanowi b d
najprawdopodobniej drzewa i krzewy ozdobne. Na terenach zabudowanych i utwardzonych
pojawi si równie formacje ro linno ci synantropijnej. Niektóre gatunki ro lin
synantropijnych, a tak e ozdobnych, ze wzgl du na sw ekspansywno
i niewielkie
wymagania siedliskowe mog wypiera ro linno naturaln z ich siedlisk. Skala i charakter
tych oddziaływa na obecnym etapie nie jest jednak mo liwa do ustalenia. Obecno gatunków
ekspansywnych uzale niona b dzie od stopnia realizacji postanowie studium, charakteru
wprowadzanej ro linno ci na terenach zabudowanych oraz działa zapobiegaj cych
rozprzestrzenianiu si niepo danych w rodowisku gatunków (np. likwidowanie skupisk
ro lin inwazyjnych).
Oddziaływanie na siedliska przyrodnicze
3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion
Wyst powanie: 5 zbiorników w obr bie terenów ZN i W.
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Nie wyst puj . Siedliska
zachowuj swoje przeznaczenie. Poło one s na terenach, w obr bie których obowi zuje zakaz
zabudowy oraz wprowadzania zagospodarowania innego ni obecne. Zachowanie siedlisk we
wła ciwym stanie zale e b dzie od prowadzonej gospodarki przez wła cicieli terenów.
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Brak.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane oddziaływanie mo na oceni w
nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – pozytywne;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce –odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
3260 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis
Wyst powanie: rzeki Nysa Łu ycka, Czerwona Woda – tereny W.
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Nie wyst puj . Rzeki zachowuj
swoje przeznaczenie. Nie dopuszcza si antropopresji w rejonach dolin rzecznych. Projekt
omawianego dokumentu zawiera rozstrzygni cia wywieraj ce korzystny wpływ na jako wód
(m.in. obowi zek odprowadzania cieków do kanalizacji).
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Brak.
24
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane oddziaływanie mo na oceni w
nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – pozytywne;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce –odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
6410 Zmiennowilgotne ł ki trz licowe (Molinion)
Wyst powanie: pojedynczy płat na terenie ZN.
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Nie wyst puj . Siedliska
zachowuj swoje przeznaczenie. Poło one s na terenach, w obr bie których obowi zuje zakaz
zabudowy oraz wprowadzania zagospodarowania innego ni obecne. Zachowanie siedlisk we
wła ciwym stanie zale e b dzie od prowadzonej gospodarki ł kowej przez wła cicieli
terenów.
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Brak.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane oddziaływanie mo na oceni w
nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – pozytywne;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce –odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
6430 Ziołoro la górskie i ziołoro la nadrzeczne
Wyst powanie: 8 płatów o niewielkiej powierzchni na terenie ZN.
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Nie wyst puj . Siedliska
zachowuj swoje przeznaczenie. Poło one s na terenach, w obr bie których obowi zuje zakaz
zabudowy oraz wprowadzania zagospodarowania innego ni obecne. Zachowanie siedlisk we
wła ciwym stanie zale e b dzie od prowadzonej gospodarki przez wła cicieli terenów.
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Brak.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane oddziaływanie mo na oceni w
nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – pozytywne;
25
–
–
–
pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
pod wzgl dem trwało ci przekształce –odwracalne;
pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
6510 Ni owe i górskie wie e ł ki u ytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)
Wyst powanie: pojedynczy płat na terenie ZN.
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Nie wyst puj . Siedlisko
zachowuj swoje przeznaczenie. Poło one jest na terenie, w obr bie którym obowi zuje zakaz
zabudowy oraz wprowadzania zagospodarowania innego ni obecne. Zachowanie siedliska we
wła ciwym stanie zale e b dzie od prowadzonej gospodarki ł kowej przez wła cicieli
terenów.
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Brak.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane oddziaływanie mo na oceni w
nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – pozytywne;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce –odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
9170 Gr d rodkowoeuropejski i subkontynentalny Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum
Wyst powanie: 3 miejsca - niewielki płat oraz dwa wi ksze na terenach na terenie ZN oraz w
południowej cz ci obszaru opracowania (ZN).
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Nie wyst puj . Siedlisko
zachowuje swoje przeznaczenie. Poło one jest na terenach, w obr bie których obowi zuje
zakaz zabudowy oraz wprowadzania zagospodarowania innego ni obecne. Zachowanie
siedliska we wła ciwym stanie zale e b dzie od prowadzonej gospodarki le nej przez
wła cicieli terenów.
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Brak.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane oddziaływanie mo na oceni w
nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – pozytywne;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce –odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
26
91E0 Ł gi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albo-fragilis, Populetum
albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy ródliskowe
Wyst powanie: pojedynczy, niewielki płat na terenach ZN i W.
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Nie wyst puj . Siedlisko
zachowuje swoje przeznaczenie. Poło one jest na terenach, w obr bie których obowi zuje
zakaz zabudowy oraz wprowadzania zagospodarowania innego ni obecne. Zachowanie
siedliska we wła ciwym stanie zale e b dzie od prowadzonej gospodarki le nej przez
wła cicieli terenów.
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Brak.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane oddziaływanie mo na oceni w
nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – pozytywne;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce –odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
9110 Kwa ne buczyny (Luzulo-Fagenion)
9130 yzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion)
*9180 Jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stokach i zboczach Tilio plathyphyllis-Acerion
pseudoplatani
Wyst powanie: Siedliska te nie wyst puj na terenie opracowania, ani w jego najbli szym
otoczeniu.
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Brak. Realizacja projektu
omawianego dokumentu nie spowoduje uszczuplenia powierzchni siedlisk.
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Nie wyst puje.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane potencjalne oddziaływanie
mo na oceni w nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – bez znaczenia;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce – odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
27
Oddziaływanie na gatunki zwierz t
1166 Traszka grzebieniasta Triturus cristatus
Wyst powanie: 5 stanowisk w obr bie starorzeczy W i na terenach ZN.
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Brak. Tereny, na których
wyst puje gatunek zachowuj dotychczasowe przeznaczenie. W ich obr bie obowi zuje zakaz
zabudowy oraz wprowadzania zagospodarowania innego ni obecne. Zachowanie siedlisk we
wła ciwym stanie zale e b dzie od prowadzonej gospodarki przez wła cicieli terenów.
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Nie wyst puje.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane potencjalne oddziaływanie
mo na oceni w nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – bez znaczenia;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce – odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
1355 Wydra europejska Lutra lutra
Wyst powanie: rzeki Czerwona Woda i Nysa Łu ycka (tereny W); starorzecze i ł ki na
terenie ZN.
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Brak. Tereny, na których
wyst puje gatunek zachowuj dotychczasowe przeznaczenie. W ich obr bie obowi zuje zakaz
zabudowy oraz wprowadzania zagospodarowania innego ni obecne. Zachowanie siedlisk we
wła ciwym stanie zale e b dzie od prowadzonej gospodarki przez wła cicieli terenów. Rzeki
zachowuj swoje przeznaczenie. Nie dopuszcza si antropopresji w rejonach dolin rzecznych.
Projekt omawianego dokumentu zawiera rozstrzygni cia wywieraj ce korzystny wpływ na
jako wód (m.in. obowi zek odprowadzania cieków do kanalizacji).
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Nie wyst puje.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane potencjalne oddziaływanie
mo na oceni w nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – bez znaczenia;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce – odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
6177 Modraszek telejus Phengaris teleius
Wyst powanie: 2 stanowiska – ł ka 6410 i ł ka 6510 na terenach ZN.
28
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Brak. Tereny, na których
wyst puje gatunek zachowuj dotychczasowe przeznaczenie. W ich obr bie obowi zuje zakaz
zabudowy oraz wprowadzania zagospodarowania innego ni obecne. Zachowanie siedlisk we
wła ciwym stanie zale e b dzie od prowadzonej gospodarki ł kowej przez wła cicieli
terenów.
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Nie wyst puje.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane potencjalne oddziaływanie
mo na oceni w nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – bez znaczenia;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce – odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
1037 Trzepla zielona Ophiogomphus cecilia (populacja nieistotna– ocena D)
1060 Czerwo czyk nieparek Lycaena dispar
6179 Modraszek nausitous Phengaris nausitous
1099 Minóg rzeczny Lampetra fluviatilis (populacja nieistotna – ocena D)
1130 Bole Aspius aspius (populacja nieistotna – ocena D)
1163 Głowacz białopłetwy Cottus gobio (populacja nieistotna – ocena D)
1188 Kumak nizinny Bombina bombina (populacja nieistotna – ocena D)
1324 Nocek du y Myotis myotis (populacja nieistotna – ocena D)
1337 Bóbr Castor fiber (populacja nieistotna – ocena D)
Wyst powanie: Gatunki te nie wyst puj na terenie opracowania, ani w jego najbli szym
otoczeniu.
Zagro enia zwi zane z przewidywanym oddziaływaniem: Brak. Realizacja zmiany studium
nie spowoduje negatywnego oddziaływania.
rodki minimalizuj ce wpływ przedsi wzi cia: Nie s wymagane.
Znacz co negatywne oddziaływanie: Nie wyst puje.
Zgodnie z opisan w rozdziale 1.2 metodyk , opisane potencjalne oddziaływanie
mo na oceni w nast puj cy sposób:
– pod wzgl dem bezpo rednio ci oddziaływania – bezpo rednie;
– pod wzgl dem okresu trwania oddziaływania – długoterminowe;
– pod wzgl dem cz stotliwo ci oddziaływania – stałe;
– pod wzgl dem charakteru zmian – bez znaczenia;
– pod wzgl dem zasi gu oddziaływania – miejscowe;
– pod wzgl dem trwało ci przekształce – odwracalne;
– pod wzgl dem intensywno ci przekształce – bez znaczenia.
Ocena wpływu na stan ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych
Przeprowadzona analiza wykazała, e realizacja postanowie projektu omawianego
dokumentu nie powinna powodowa wyst pienia negatywnych oddziaływa o charakterze
29
znacz cym w odniesieniu do wymienionych siedlisk przyrodniczych i gatunków zwierz t.
Planowane zagospodarowanie nie powinno wywiera wpływu na zachowanie struktur i
procesów ekologicznych niezb dnych dla trwało ci i prawidłowego funkcjonowania siedlisk
przyrodniczych oraz populacji gatunków stanowi cych przedmioty ochrony obszaru Natura
2000 „Przełomowa Dolina Nysy Łu yckiej”.
Pomniki przyrody
Uznaje si , e przyj te w projekcie omawianego dokumentu zagospodarowanie nie
b dzie wywiera negatywnego wpływu na pomniki przyrody. Obiekty te znajduj si na
terenach w przewadze zagospodarowanych, o ustalonej strukturze urbanistycznej lub na
terenach zielonych, znajduj cych si z dala od niekorzystnych wpływów, gdzie obowi zuje
zakaz zabudowy. W odniesieniu do drzew obowi zuj przepisy ustawy o ochronie przyrody, a
tak e aktów je powołuj cych. Obowi zuj ce przepisy prawne wykluczaj mo liwo
przypadkowego zniszczenia usuni cia czy zniszczenia drzew (obowi zek uzyskania stosownej
decyzji).
Chronione gatunki ro lin i zwierz t
Uznaje si , e ustalenia projektowanej zmiany studium nie b d wywiera
negatywnego oddziaływania na zidentyfikowane na terenie miasta stanowiska chronionych
ro lin i zwierz t. Znajduj si one na terenach nie obj tych zainwestowaniem – parkach,
dolinach rzecznych, lasach i terenach zieleni niskiej, które nie zmieniaj swojego
przeznaczenia i obowi zuje w ich obr bie zakaz zabudowy.
Cz
gatunków chronionych ptaków to zwierz ta krajobrazu miejskiego, które s
przystosowane do ycia na terenach zurbanizowanych. Nie wyszczególnia si miejsc ich
gniazdowania. Ich obecno
uzale niona jest od sposobu u ytkowania poszczególnych
terenów, w szczególno ci zachowania drzew i krzewów, a tak e innych enklaw zieleni na
terenach zabudowanych. Konieczne b dzie dostosowanie prowadzonych prac budowlanych
(oraz ewentualnej wycinki drzew) do okresu l gowego ptaków, prowadzenie inwentaryzacji
ornitologicznych przed przyst pieniem do realizacji zamierze inwestycyjnych.
4.3. Oddziaływanie projektu zmiany Studium poza obszarem opracowania
Zagospodarowanie przyj te w Studium mo e powodowa wyst pienie oddziaływa na
rodowisko poza ustalonymi granicami miasta. Powstałe odpady b d stanowi obci enie dla
rodowiska w miejscu ich utylizacji. Sposób zbierania odpadów realizowany b dzie zgodnie z
polityk przyj t przez władze miasta i powiatu.
Zaistniałe emisje do powietrza atmosferycznego przyczyni si do ogólnego stanu
rodowiska w regionie. Uci liwo ci zwi zane ze wzrostem nat enia ruchu samochodowego
b d odczuwalne na całej długo ci tras dojazdowych do obiektów umiejscowionych na
obszarze miasta.
4.4. Informacje o mo liwym transgranicznym oddziaływaniu na rodowisko
Transgraniczne oddziaływanie na rodowisko, o którym mowa w art. 51 ust.2, pkt 1d)
ustawy z dnia 3 pa dziernika 2008 o udost pnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie,
udziale społecze stwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaływania na rodowisko
oceniane jest w aspekcie granic mi dzynarodowych. Projekt zmiany Studium nie zawiera
rozstrzygni , ani nie stwarza mo liwo ci, w wyniku których mogłoby wyst pi transgraniczne
oddziaływanie na rodowisko. Zagospodarowanie obszaru miasta nie b dzie oddziaływa na
rodowisko terenów poło onych poza granicami kraju.
30
4.5.
Kompleksowa ocena skutków wpływu ustale
rodowisko
projektu zmiany Studium na
Opisane w tek cie oddziaływanie na poszczególne komponenty rodowiska, zgodnie z
zało eniami przyj tymi w rozdziale 1.2, przedstawiono poni ej w formie tabelarycznej (Tabele
2 – 4), a tak e na zał czniku graficznym do niniejszego opracowania. W zale no ci od
potencjalnego wpływu na rodowisko dokonano podziału poszczególnych obszarów
funkcjonalno-przestrzennych na grupy.
Tab. 2. Zró nicowanie skutków oddziaływania na poszczególne elementy rodowiska - tereny zieleni i wód
powierzchniowych.
Oddziaływanie pod wzgl dem:
Oddziaływanie
na:
bezpo redni
o ci
wiat przyrody i
bezpo rednie
bioró norodno
gleby i
bezpo rednie
powierzchni
terenu
powietrze
bezpo rednie
atmosferyczne
klimat lokalny bezpo rednie
klimat
bez znaczenia
akustyczny
trwało ci
przekształce
intensywno
ci
przekształc
e
okresu trwania
cz stotliw
o ci
charakteru
zmian
zasi gu
długoterminowe
stałe
pozytywne
miejscowe,
lokalne
odwracalne
zauwa alne
długoterminowe
stałe
pozytywne
miejscowe i
lokalne
odwracalne
du e
długoterminowe
stałe
pozytywne
odwracalne
du e
długoterminowe
stałe
pozytywne
miejscowe i
lokalne
miejscowe
du e
bez znaczenia
stałe
pozytywne
miejscowe
odwracalne
bez
znaczenia
zauwa alne
wody
bezpo rednie
długoterminowe
stałe
pozytywne
miejscowe i
lokalne
odwracalne
zauwa alne
krajobraz i
zabytki
bezpo rednie
długoterminowe
stałe
pozytywne
miejscowe
odwracalne
zauwa alne
ludzi
bezpo rednie
długoterminowe
stałe
pozytywne
miejscowe
bez
znaczenia
zauwa alne
Tab. 3. Zró nicowanie skutków oddziaływania na poszczególne elementy rodowiska – tereny rolne.
Oddziaływanie
na:
wiat przyrody i
bioró norodno
gleby i
powierzchni
terenu
powietrze
atmosferyczne
Oddziaływanie pod wzgl dem:
charakteru
bezpo rednio ci okresu trwania cz stotliwo ci
zasi gu
zmian
miejscowe i
Bezpo rednie i
długoterminowe
stałe
pozytywne
po rednie
lokalne
odwracalne
zauwa alne
nieodwracalne
du e
długoterminowe
stałe
bez znaczenia
bez znaczenia
bez znaczenia
klimat lokalny
bezpo rednie
długoterminowe
stałe
klimat
akustyczny
bez znaczenia
bez znaczenia
bez znaczenia
wody
Bezpo rednie i
po rednie
długoterminowe
stałe
negatywne
krajobraz i
zabytki
bezpo rednie
długoterminowe
stałe
pozytywne
miejscowe
odwracalne
zauwa alne
ludzi
bezpo rednie i
po rednie
długoterminowe
stałe
pozytywne
miejscowe i
lokalne
cz ciowo
odwracalne
zauwa alne
bez
znaczenia
bez
znaczenia
bez
znaczenia
miejscowe
intensywno ci
przekształce
bezpo rednie
31
pozytywne
trwało ci
przekształce
bez
bez znaczenia
znaczenia
miejscowe i
cz ciowo
lokalne
odwracalne
bez
bez znaczenia
znaczenia
miejscowe,
cz ciowo
lokalne i
odwracalne
ponadlokalne
bez znaczenia
nieznaczne
bez znaczenia
zauwa alne
Tab. 4. Zró nicowanie skutków oddziaływania na poszczególne elementy rodowiska - istniej ce i planowane
tereny zabudowane.
Oddziaływanie
na:
wiat przyrody i
bioró norodno
gleby i
powierzchni
terenu
powietrze
atmosferyczne
klimat lokalny
klimat
akustyczny
wody
krajobraz i
zabytki
ludzi
5.
Oddziaływanie pod wzgl dem:
charakteru
bezpo rednio ci okresu trwania cz stotliwo ci
zasi gu
zmian
bezpo rednie i
miejscowe i
długoterminowe
stałe
negatywne
po rednie
lokalne
długoterminowe
bezpo rednie
i
stałe
negatywne
miejscowe
krótkoterminowe
długoterminowe
bezpo rednie i
stałe i
miejscowe i
i
negatywne
wtórne
chwilowe
lokalne
krótkoterminowe
bez
miejscowe i
długoterminowe
stałe
bezpo rednie
znaczenia
lokalne
długoterminowe
miejscowe,
bezpo rednie
i
stałe
negatywne
lokalne
krótkoterminowe
miejscowe,
po rednie
długoterminowe
stałe
negatywne
lokalne i
ponadlokalne
pozytywne
bezpo rednie i
długoterminowe
stałe
i
miejscowe
po rednie
negatywne
bezpo rednie i
miejscowe i
długoterminowe
stałe
pozytywne
po rednie
lokalne
trwało ci
przekształce
intensywno ci
przekształce
nieodwracalne
zauwa alne
nieodwracalne
zauwa alne
mo liwe do
rewaloryzacji
zauwa alne
cz ciowo
odwracalne
nieznaczne
odwracalne
zauwa alne
cz ciowo
odwracalne
nieznaczne
nieodwracalne
zauwa alne
cz ciowo
odwracalne
zauwa alne
Metody analizy realizacji postanowie projektu zmiany Studium
Przewidywane metody analizy realizacji postanowie projektu zmiany Studium pod
k tem wpływu na rodowisko mog si odnosi do przestrzegania ustale dotycz cych
przeznaczenia terenu, ukształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu, ustale
dotycz cych wyposa enia w infrastruktur techniczn , ochrony i kształtowania rodowiska i
ładu przestrzennego, ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków. Skutki realizacji
omawianego dokumentu podlegaj badaniom w ramach Pa stwowego Monitoringu
rodowiska. Monitoring poszczególnych komponentów rodowiska prowadzi Wojewódzki
Inspektorat Ochrony rodowiska we Wrocławiu, starosta powiatu zgorzeleckiego, zgodnie z
ustaw z dnia z dnia 27 kwietnia 2001 r Prawo ochrony rodowiska oraz ustawie z dnia 18
lipca 2001 r. Prawo wodne.
Zgodnie z art. 55 ustawy o udost pnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie,
udziale społecze stwa w ochronie rodowiska oraz ocenach oddziaływania na rodowisko
organ opracowuj cy dokument (Burmistrz Zgorzelca) prowadzi monitoring skutków realizacji
postanowie Studium w zakresie oddziaływania na rodowisko (np. hałasu, jako ci gleb, wód,
realizacji zabudowy terenów w planach miejscowych). Monitoring ten powinien by
prowadzony w oparciu o wyniki bada przeprowadzonych w ramach Pa stwowego
Monitoringu rodowiska, a tak e innych bada wykonywanych w zale no ci od
zapotrzebowania np. w przypadku pojawienia si skarg mieszka ców na uci liwo ci
prowadzonej działalno ci w oparciu o Studium.
Cz stotliwo przeprowadzania analiz powinna by uwarunkowana cz stotliwo ci
badania aktualno ci kierunków polityki przestrzennej, zawartych w planach, programach i
studiach oraz w aktach prawa miejscowego. Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym wyniki omawianych analiz powinny by przekazywane co
najmniej raz w czasie trwania kadencji rady. Proponuje si zatem, aby analizy dotycz ce
ochrony rodowiska były przeprowadzane równie z tak cz stotliwo ci .
32
6. Przedstawienie rozwi za maj cych na celu zapobieganie, ograniczenie
lub kompensacj przyrodnicz negatywnych oddziaływa na rodowisko
Zgodnie z art. 51 ustawy z dnia 3 pa dziernika 2008 r. o udost pnianiu informacji o
rodowisku i jego ochronie, udziale społecze stwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach
oddziaływania na rodowisko, prognoza oddziaływania na rodowisko zawiera rozwi zania
maj ce na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływa na rodowisko
mog cych by rezultatem realizacji projektowanego dokumentu.
W celu ograniczenia lub eliminacji niekorzystnego wpływu na rodowisko b d cego
efektem realizacji projektuzmiany studium nale y uwzgl dni :
- konieczno
dotrzymania wszelkich obowi zuj cych norm dotycz cych ochrony
poszczególnych komponentów rodowiska, w szczególno ci w zakresie klimatu
akustycznego;
- odprowadzanie cieków do sieci kanalizacyjnej;
- ograniczenie zasi gu uci liwo ci do granic działki inwestora,
- zapewnienie nale ytej ochrony cennych składników przyrodniczych w obr bie obszaru
opracowania.
Uznaje si , e pozostałe przyj te w planie miejscowym rozwi zania nie b d powodowa
negatywnych oddziaływa o charakterze znacz cym na rodowisko oraz jako
ycia i zdrowie
mieszka ców Zgorzelca. Nie przedstawia si zatem dodatkowych rozwi za maj cych na celu
zapobieganie, ograniczenie lub kompensacj przyrodnicz negatywnych oddziaływa na
rodowisko.
Do rozwi za słu cym ochronie rodowiska, które zawiera opisywany projekt MPZP
nale :
- obowi zek utworzenia powierzchni biologicznie czynnej na działkach budowlanych;
- odprowadzanie cieków do sieci kanalizacji;
- odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do sieci kanalizacyjnej;
- ochrona klimatu akustycznego terenów zabudowy mieszkaniowej,
- zachowanie i zapewnienie funkcjonowania terenów o najwy szych warto ciach
przyrodniczych, w tym korytarzy ekologicznych dolin rzecznych.
7. Rozpatrzenie rozwi za
opisywanego dokumentu
alternatywnych do przyj tych w projekcie
W zakresie rozwi za alternatywnych proponuje si nale y rozwa y :
- na terenach planowanego zainwestowania - podniesienie wska nika powierzchni
biologicznie czynnej w obr bie działek budowlanych na wy szy.
Rozwi zaniem alternatywnym jest równie brak realizacji analizowanego dokumentu,
jest to jednak całkowicie sprzeczne z zamierzeniami inwestycyjnymi i interesem
ekonomicznym miasta oraz oczekiwaniami i potrzebami inwestorów.
8. Informacje o celach ochrony rodowiska ustanowionych na szczeblu
mi dzynarodowym, krajowym i lokalnym oraz powi zania z innymi
dokumentami
Dla omawianego dokumentu istotne z punktu widzenia ochrony rodowiska s
priorytety wynikaj ce z dokumentów ustanowionych na szczeblu rz dowym, samorz dowym,
porozumie mi dzynarodowych oraz dokumentów i dyrektyw Unii Europejskiej.
Dokumentu na szczeblu mi dzynarodowym
Do najwa niejszych dokumentów zaliczy nale y:
Dyrektywy Unii Europejskiej:
33
-
98/83/UE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jako ci wód przeznaczonych do
spo ycia przez ludzi,
- Dyrektywy Ramowej UE dotycz cej wody, przyj tej w 1997 r.,
- Dyrektywy 98/15/EC z 27 lutego 1998 r. dot. wprowadzania zanieczyszcze do wód,
- Dyrektywy Ramowej w sprawie ogólnych zasad gospodarowania odpadami
75/442/EWG z 15 lipca 1975 r., Dyrektywy 9/31 WE w sprawie odpadów
niebezpiecznych,
- Dyrektywy 43/92 EEC z 21 maja 1992 r. (z pó n. zm.) w sprawie ochrony siedlisk
naturalnych oraz dzikiej fauny i flory oraz Dyrektywy 79/409/EWG z 2 kwietnia 1979
r. o ochronie ptaków, b d ca podstaw tworzenia Europejskiej Sieci Ekologicznej
NATURA 2000.
Umowy mi dzynarodowe:
- porozumienia mi dzy Min. O ZNiL RP a Pa stwowym Komitetem Republiki Białoru
ds. Ekologii o współpracy w dziedzinie ochrony rodowiska z 1992 r.,
- porozumienia mi dzy Min. O ZNiL a Min. Le nictwa Republiki Białoru z 1995 r. dot.
m.in. rozwoju ochrony cennych ekosystemów, gospodarki wodnej WZ i kl sk
ywiołowych,
- porozumienia mi dzy Min. O ZNiL RP a Departamentem O Republiki Litewskiej z
24.01.1992 r. o współpracy w dziedzinie ochrony rodowiska,
- Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów
specjalnej ochrony ptaków NATURA 2000.
Bior c pod uwag specyfik zmiany analizowanej studium, najistotniejsze cele
wymienionych dokumentów odnosz si do ochrony rodowiska przyrodniczego i
bioró norodno ci. Przeprowadzona w poprzednich rozdziałach analiza wykazała brak znacz co
negatywnych oddziaływa na rodowisko przyrodnicze obszaru planu i terenów do niego
przyległych. Zapewnia si zachowanie terenów zieleni, cz ci terenów rolnych, utworzenie
powierzchni biologicznie czynnej na działkach budowlanych, a tak e przebieg cieków wraz z
towarzysz cymi im terenami zielonymi, które tworz korytarze ekologiczne.
Dokumentu na szczeblu krajowym
−
−
−
−
Do dokumentów o randze krajowej nale :
II Polityka ekologiczna pa stwa, która nawi zuje do priorytetowych kierunków
działa okre lonych w VI Programie działa Unii Europejskiej w dziedzinie
rodowiska. Dokument ten wskazuje narz dzia ochrony rodowiska, a tak e problemy
zwi zane ze współprac mi dzynarodow ze szczególnym uwzgl dnieniem UE. Swoje
cele i zakres działa wyznacza w trzech horyzontach czasowych: do roku 2002, do roku
2010 i do roku 2025.
Polityka ekologiczna pa stwa na lata 2009-2012 z perspektyw do roku 2016
przedstawia cele w zakresie rozwi za systemowych, w ród których wyró nia
wł czenie aspektów ekologicznych do polityk sektorowych, a przede wszystkim do
energetyki, przemysłu, transportu, gospodarki komunalnej i budownictwa, rolnictwa,
le nictwa i turystyki, aktywizacj rynku na rzecz ochrony rodowiska, zarz dzanie
rodowiskiem, udział społecze stwa w działaniach na rzecz ochrony rodowisk, rozwój
bada i post p techniczny oraz ponoszenie odpowiedzialno ci za szkody w rodowisku.
Dokument ten dostrzega wa n rol w ekologizacji planowania przestrzennego i
u ytkowania terenu oraz w edukacji ekologicznej i dost pie do informacji.
Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego u ytkowania ró norodno ci
biologicznej wraz z Programem działa mówi o zachowaniu całej rodzimej przyrody,
bez wzgl du na jej form u ytkowania oraz stopie jej przekształcenia lub zniszczenia.
Krajowy Program Zwi kszania Lesisto ci, który jest instrumentem polityki le nej
w zakresie kształtowania przestrzeni przyrodniczej kraju, zawiera ogólne wytyczne
sporz dzania regionalnych planów przestrzennego zagospodarowania w dziedzinie
34
zwi kszania lesisto ci.
−
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami okre la zakres działania niezb dny do
zaplanowania zintegrowanej gospodarki odpadami w kraju, w sposób zapewniaj cy
ochron
rodowiska z uwzgl dnieniem obecnych i przyszłych mo liwo ci
technicznych, organizacyjnych.
−
Krajowy Program Oczyszczania cieków Komunalnych jest programem
inwestycji rozbudowy systemów oczyszczalni cieków w sektorze komunalnym.
Program pozwoli na wyeliminowanie nieoczyszczonych cieków (pochodz cych ze
ródeł miejskich i aglomeracji) z wód powierzchniowych. Dokument dotyczy tak e
poprawy jako ci wód powierzchniowych, b d cych potencjalnym ródłem poboru uj
komunalnych. Zamierzeniem Programu jest równie pobudzenie inicjatyw lokalnych
(nowe miejsca pracy) oraz pełne dostosowanie do wymogów Unii Europejskiej w
zakresie wyposa enia w system oczyszczalni cieków i kanalizacji.
Bior c pod uwag specyfik zmiany analizowanej studium, najistotniejsze cele
wymienionych dokumentów odnosz si do ochrony rodowiska przyrodniczego i
bioró norodno ci. Przeprowadzona w poprzednich rozdziałach analiza wykazała brak znacz co
negatywnych oddziaływa na rodowisko przyrodnicze obszaru planu i terenów do niego
przyległych. Zapewnia si zachowanie terenów zieleni, cz ci terenów rolnych, utworzenie
powierzchni biologicznie czynnej na działkach budowlanych, a tak e przebieg cieków wraz z
towarzysz cymi im terenami zielonymi, które tworz korytarze ekologiczne.
Szczególnie wa nym dla ochrony rodowiska w Polsce dokumentem jest „Polityka
ekologiczna Pa stwa w latach 2009-2012 z perspektyw do roku 2016”, gdzie wyró nia si
aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym jako jedno z działa systemowych. W
dokumencie tym wskazuje si m.in. na uwzgl dnienie w planach zagospodarowania
przestrzennego wymaga ochrony rodowiska i gospodarki wodnej. W studium uwzgl dnia si
te wymagania, co zostało opisane powy ej, a tak e w poprzednich rozdziałach prognozy.
Dokumentu na szczeblu regionalnym i lokalnym
Ustanowione na poziomach mi dzynarodowym i krajowym cele polityki ekologicznej
znalazły swoje odzwierciedlenie w opracowanych na poziomie regionalnym dokumentach
strategicznych, takich jak: „Program zrównowa onego rozwoju i ochrony rodowiska
województwa dolno l skiego” czy „Wojewódzki plan gospodarki odpadami województwa
dolno l skiego”. Długoterminowy cel „Programu zrównowa onego rozwoju i ochrony
rodowiska województwa dolno l skiego” sformułowano jako „Harmonijny, zrównowa ony
rozwój województwa, w którym wymagania ochrony rodowiska nie tylko maj istotny wpływ
na przyszły charakter regionu, ale równie wspieraj jego rozwój gospodarczy”. Generalne
cele strategiczne do roku 2015 w zakresie ochrony rodowiska:
− poprawa jako ci powietrza atmosferycznego (dalsze ograniczanie emisji z zakładów
przemysłowych, zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza ze ródeł niskiej emisji i
ze ródeł komunikacyjnych);
− zmniejszenie uci liwo ci hałasu (komunikacyjnego i przemysłowego);
− przywrócenie wysokiej jako ci wód powierzchniowych i podziemnych i ich ochrona
(uporz dkowanie gospodarki wodno- ciekowej, zmniejszenie zu ycia wody,
ograniczenie zanieczyszczenia spowodowanego niekontrolowanymi spływami
powierzchniowymi,
podniesienie
bezpiecze stwa
przeciwpowodziowego,
zwi kszenie małej retencji, ochrona zasobów wód podziemnych);
− ograniczenie negatywnego oddziaływania odpadów na rodowisko (uporz dkowanie
gospodarki odpadami przemysłowymi i komunalnymi);
− podniesienie jako ci gleb;
− ochrona zasobów złó poprzez ich racjonalne wykorzystanie;
− ochrona i wzrost ró norodno ci biologicznej (okre lenie zasobów, obj cie ochron
obszarów o wysokich walorach przyrodniczych, powi kszenie zasobów le nych i
35
zapewnienie ich kompleksowej ochrony, podniesienie ró norodno ci biologicznej i
krajobrazowej, rozwój terenów zieleni w miastach i na terenach wiejskich);
− ograniczenie wyst pie
nadzwyczajnych zagro e
rodowiska (poprawa
bezpiecze stwa ekologicznego zwi zanego z działalno ci
produkcyjn
przedsi biorców, zapewnienie bezpiecze stwa przewozu drogowego i kolejowego
materiałów niebezpiecznych);
− podniesienie wiadomo ci ekologicznej w społecze stwie;
− otwarta i dwustronna komunikacja pomi dzy wszystkimi stronami zaanga owanymi
w ochron rodowiska;
− uzyskanie pełnej informacji o stanie rodowiska.
Niniejszy projekt zmiany studium realizuje powy sze cele poprzez:
- przywrócenie wysokiej jako ci wód powierzchniowych i podziemnych i ich ochrona
(wprowadzenie korzystnych rozwi za z zakresu gospodarki wodno- ciekowej);
- w zakresie ró norodno ci biologicznej – poprzez obowi zek pozostawienia cz ci
działek budowlanych jako tereny biologicznie czynne, zachowanie najcenniejszych
elementów rodowiska przyrodniczego;
- w zakresie informacji o rodowisku oraz komunikacji pomi dzy wszystkimi stronami
zaanga owanymi w ochron rodowiska – poprzez realizacj planowania zgodnie z
trybem strategicznej oceny oddziaływania na rodowisko.
Polityka ekologiczna gminy okre lona została równie w dokumencie „Program
ochrony rodowiska i plan gospodarki odpadami dla Miasta Zgorzelec” (Zgorzelec 2009).
Podstawowe cele ochrony rodowiska maj ce odniesienie do przedmiotowego dokumentu to:
o Ochrona wód powierzchniowych i podziemnych – w planie dopuszcza si rozbudow
systemu kanalizacji i wprowadza obowi zek odprowadzania cieków do kanalizacji;
o Gospodarka odpadami - gospodarka odpadami na terenie planu b dzie realizowana
przez polityk przyj t przez gmin ;
o Ochrony powietrza – w planie przyj to korzystne rozwi zania z zakresu ograniczenia
niskiej emisji.
9.
Streszczenie
Niniejsze opracowanie analizuje i ocenia potencjalny wpływ realizacji ustale zmiany
„Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Zgorzelec”.
Celem realizacji planu jest uporz dkowanie zabudowy w rejonie dzielnicy Ujazd Południe.
Zachowuje si istniej c zabudow mieszkaniow , usługow oraz tereny aktywno ci
gospodarczej. Stwarza si mo liwo ci jej uzupełnienia poprzez wykreowanie nowych terenów
inwestycyjnych. Jednocze nie zachowuje si cenne elementy rodowiska przyrodniczego (ciek
wraz z obudow biologiczn – rz. Czerwona Woda, stawy, lasy, ziele krajobrazow , ziele
parkow oraz ogrody działkowe), zapewniaj c ich prawidłowe funkcjonowanie. Obszar
zmiany studium poło ony jest w obr bie obszaru Natura 2000 „Przełomowa Dolina Nysy
Łu yckiej”.
W projekcie zmiany Studium przyj to korzystne rozwi zania z zakresu ochrony
rodowiska na terenach zurbanizowanych, rolnych oraz przyrodniczo cennych. Z punktu
widzenia uwarunkowa ekofizjograficznych nie ma wi kszych przeszkód dla wprowadzania
zabudowy na przedmiotowym terenie. Wykazano mo liwo
wyst pienia negatywnego
oddziaływania na Natura 2000, jednak przy zastosowaniu rodków minimalizuj cych
negatywny wpływ na rodowisko, przedmioty ochrony obszaru nie powinny by zagro one.
Projekt zmiany Studium został sporz dzony zgodnie z przepisami dotycz cymi ochrony
rodowiska. Jego realizacja podyktowana jest potrzeb zwi kszenia oferty terenów zabudowy
mieszkaniowej i komercyjnej na terenie miasta Zgorzelec.
36