puszcza solska plb060008

PUSZCZA SOLSKA
PLB060008
Rzeka Sopot w rezerwacie „Czartowe Pole”
Fot. Grzegorz Rąkowski
Obszar obejmuje rozległy kompleks leśny Puszczy Solskiej,
położony w Kotlinie Sandomierskiej, na jej styku z Roztoczem, a także
fragment krawędziowej strefy Roztocza. Większa część obszaru leży na
płaskiej, sandrowej Równinie Biłgorajskiej, porośniętej borami Puszczy
Solskiej. Jej monotonny krajobraz urozmaicają liczne doliny cieków,
a także wydmy oraz zabagnione zagłębienia międzywydmowe. Północnowschodnia część obszaru obejmuje krawędź Roztocza, wznoszącą się
o kilkadziesiąt metrów nad Równiną Biłgorajską. Omawiany obszar
w całości należy do dorzecza Tanwi, a jej najważniejsze dopływy w obrębie
obszaru to płynące równoległymi do siebie dolinami: Wirowa, Sopot,
Szum, Nepryszka, Jeleń, Potok Łosieniecki, Paucza, Studzienica, Różaniec
i Czarna Łada. Rzeka Tanew i większość jej dopływów wypływają
z Roztocza, głęboko rozcinając jego krawędź przełomowymi dolinami.
U podnóża krawędzi Roztocza oraz w dolinach rzecznych biją liczne
źródła. Duże znaczenie mają rozległe śródleśne torfowiska wysokie, jak
Wielkie Bagno i częściowo osuszone bagno Tałandy. W dolinach
niektórych rzek ciągną się pasy torfowisk niskich i łąk kośnych. W obrębie
obszaru znajduje się kilka kompleksów stawów rybnych, z których
największy znajduje się w okolicach Rudy Różanieckiej. Puszcza Solska
tworzy zwarty kompleks leśny, należący do największych w Polsce,
ciągnący się wzdłuż krawędzi Roztocza i ograniczony od południowego
zachodu doliną Tanwi. Jedyną większą polanę w jej obrębie tworzą okolice
wsi Aleksandrów. Lasy zajmują około 75% powierzchni obszaru.
Dominują tu bory sosnowe o dużym zróżnicowaniu siedlisk: od boru
suchego poprzez bór świeży do wilgotnego. Torfowiska wysokie porasta
bór bagienny. W dolinach rzecznych występują pasy lasów łęgowych
z przewagą olchy w drzewostanie.
Obszar obejmuje w całości Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej
(28 980 ha), fragmenty Szczebrzeszyńskiego Parku Krajobrazowego
i Roztoczańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu oraz 4 rezerwaty
przyrody: „Czartowe Pole” (80,75 ha), „Nad Tanwią” (47,49 ha), „Obary”
(82,25 ha) i „Bukowy Las” (86,29 ha), a także siedliskowy obszar Natura
2000 Uroczyska Puszczy Solskiej PLH060034 (34 671,5 ha).
Zachowaniu i utrzymaniu siedlisk cennych gatunków ptaków
w Puszczy Solskiej sprzyja rozległość występujących tu kompleksów
leśnych i ich zgodność z siedliskami przyrodniczymi, słabe zaludnienie
terenu, różnorodność siedlisk związana z położonymi wśród lasów
dolinami cieków i stawami, a także tradycyjna ekstensywna gospodarka
rolnicza na terenach otwartych i ekstensywna gospodarka rybacka na
stawach. Do najważniejszych zagrożeń awifauny i jej siedlisk na
omawianym obszarze należą: stosowanie zrębów zupełnych, osuszanie
siedlisk mokradłowych w lasach, kolidowanie terminów niektórych prac
leśnych z sezonem rozrodczym ptaków, zaniechanie rolniczego
wykorzystania użytków zielonych w dolinach puszczańskich rzek,
zalesianie i naturalne zarastanie nieużytków porolnych oraz zamiana
części łąk w pola orne.
Puszcza Solska jest ważną ostoją ptaków drapieżnych, sów i kuraków
leśnych oraz ptaków związanych z drzewostanami sosnowymi. Gniazdują
tu po 4 gatunki zagrożonych i umieszczonych w polskiej Czerwonej
Księdze zwierząt dużych ptaków drapieżnych i sów, w tym skrajnie
nieliczny w kraju gadożer Circaetus gallicus (1–2 pary lęgowe, ponad 20%
ogólnokrajowej populacji lęgowej). Miejscowe populacje lęgowe bociana
czarnego Ciconia nigra (20–30 par lęgowych, ok. 2% ogólnokrajowej
Dzięcioł czarny
Fot. Grzegorz i Tomasz Kłosowscy
populacji lęgowej), głuszca Tetrao urogallus (50–60 samców, ponad 10%
ogólnokrajowej populacji lęgowej), trzmielojada Pernis apivorus (65–80
par lęgowych, ponad 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej), puchacza
Bubo bubo (8–10 par lęgowych, ok. 3% ogólnokrajowej populacji lęgowej),
lelka Caprimulgus europaeus (100–360 par lęgowych, blisko 5%
ogólnokrajowej populacji lęgowej), dzięcioła czarnego Dryocopus martius
(400–800 par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej)
i lerki Lullula arborea (1000–1500 par lęgowych, ok. 2% ogólnokrajowej
populacji lęgowej) należą do największych w Polsce. Na uwagę zasługuje
również stosunkowo znaczna liczebność gniazdujących tu populacji
bączka Ixobrychus minutus (10–12 par lęgowych, ponad 1%
ogólnokrajowej populacji lęgowej), orlika krzykliwego Aquila pomarina
(33–36 par lęgowych, blisko 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej),
zielonki Porzana parva (10–20 odzywających się samców, ok. 1%
ogólnokrajowej populacji lęgowej), derkacza Crex crex (do 150
odzywających się samców), puszczyka uralskiego Strix uralensis (13–14
par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej) i włochatki
Aegolius funereus (33–35 par lęgowych, ok. 2% ogólnokrajowej populacji
lęgowej).
Powierzchnia: 79 349,09 ha
Rok zatwierdzenia: 2004
Regiony geograficzne: Kotlina Sandomierska, Roztocze
Mezoregiony: Równina Biłgorajska, Płaskowyż Tarnogrodzki, Roztocze
Zachodnie, Roztocze Środkowe, Roztocze Wschodnie
Położenie administracyjne: województwo lubelskie, powiaty
biłgorajski, zamojski i tomaszowski; województwo podkarpackie, powiat
lubaczowski
Sprawujący nadzór nad obszarem:
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
w Lublinie
ul. Bazylianówka 46
20-144 Lublin
tel: 81 710 65 00, fax: 81 710 65 01
e-mail: [email protected]
www.lublin.rdos.gov.pl
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
w Rzeszowie
al. Józefa Piłsudskiego 38
35-001 Rzeszów
tel: 17 785 00 44, fax: 17 852 11 09
e-mail: [email protected]
www.rzeszow.rdos.gov.pl
Dane Bazy Danych Ogólnogeograficznych, będące treścią niniejszego opracowania, są materiałem
państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, prowadzonego przez Głównego Geodetę
Kraju na podstawie przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Osoby korzystające z
tych materiałów nie mają prawa do ich zwielokrotniania, sprzedawania, udostępniania lub w inny
sposób wprowadzania do obrotu lub rozpowszechniania ich treści w całości bądź we fragmentach,
w szczególności do ich przesyłania lub udostępniania w systemach i sieciach komputerowych lub
jakichkolwiek innych systemach teleinformatycznych.