Program zajęć

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU
Rok akademicki: (2016/2017) Semestr: (letni)
POLSKA i SĄSIEDZI. SIŁA STEREOTYPU
Nazwa przedmiotu
Wydział
WYDZIAŁ HUMANISTYCZNY
Instytut/Katedra
INSTYTUT HISTORII i STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH
Kierunek
STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE
Specjalność/specjalizacja
Opisywana forma zajęć
wykład
Liczba godzin
dydaktycznych
15
Tytuł /stopień naukowy.
Imię i nazwisko
prowadzącego zajęcia
dr Teresa Maresz
Treści programowe realizowane podczas zajęć
1. Stereotyp - definicja
2. Polacy – o sobie + inni o nas
a. Za co Polak da się lubić?
b. W czym Polacy są zgodni? Co nas łączy?
c. Czego najbardziej się wstydzimy w HISTORII POLSKI?
d. Czym najchętniej chwalą się Polacy?
e. Czego Polacy wstydzą się w Polakach?
f. Czy Polacy, jak głosi przysłowie, są gościnnym narodem?
g. Jakie przysłowie najlepiej oddaje obecną sytuację w Polsce?
3. Polacy i ich sąsiedzi – tło historyczne
4. Polacy i ich sąsiedzi. Czy Polacy darzą sympatią inne narody? Badania CBOS: Stosunek
młodzieży polskiej do wybranych mniejszości narodowych
5. Na ile współczesne polskie podręczniki do historii sprzyjają kształceniu stosunków
dobrosąsiedzkich? Próba odpowiedzi.
6. Rzeka Bug granicą narodów, o dziejach których uczniowie dowiadują się ze współczesnych
podręczników do historii
7. Wspólne dzieje dwóch narodów a ich prezentacja we współczesnych polskich i ukraińskich
podręcznikach do historii
8. Lech, Czech i Rus. Co nas łączy, co nas dzieli? cz. 1
9. Lech, Czech i Rus. Co nas łączy, co nas dzieli? cz. 2
10. Jak przeszłość polsko-litewska rzutuje na współczesne stosunki? – Litwini. Wspólna przeszłość,
która dziś może dzielić lub łączyć
11. Niemcy oraz Polacy  dawniej i dziś
─ wykład konwersatoryjny
Metody
─ pogadanka
dydaktyczne
─ frekwencja;
Metody i kryteria
─ ćwiczenia praktyczne;
oceniania
─ test
zaliczenie z oceną
Rygor zaliczenia

Literatura
podstawowa
Z. Benedyktowicz, Portret „obcego”: od stereotypu do symbolu, Kraków 2000.
 Z. Bokszański, Stereotypy a kultura, Wrocław 2001.
 P. Boski, M. Jarymowicz, H. Malewska-Peyre, Tożsamość a odmienność
kulturowa, Warszawa 1992.
 H.H. Hahn, Stereotypy, tożsamość, konteksty: studia nad polską
i europejską historią, tłum. I. Drozdowska-Broering [et al.], Poznań 2011.
 I. Kurcz, Zmienność i nieuchronność stereotypów: studium na temat roli
stereotypów w reprezentacji umysłowej świata społecznego, Warszawa 1994.
 E. Nanke, Cena bycia innym, Kraków 2000.
 Stereotypy narodowościowe na pograniczu, red. W. Bonusiak, Rzeszów 2002.
 Trudne sąsiedztwa: z socjologii konfliktów narodowościowych,
red. A. Jasińska-Kania, Warszawa 2001.
Literatura
uzupełniająca
─ G. Babiński, Pogranicze polsko-ukraińskie: etniczność, zróżnicowanie
religijne, tożsamość, Kraków 1997.
─ E. Czykwin, Białoruska mniejszość narodowa jako grupa stygmatyzowana,
Białystok 2000.
─ J.K. Dobrosz, Polska - Niemcy: trudne sąsiedztwo, Warszawa 2001.
─ Dusza polska i rosyjska: (od Adama Mickiewicza i Aleksandra Puszkina do
Czesława Miłosza i Aleksandra Sołżenicyna): materiały do "katalogu"
wzajemnych uprzedzeń Polaków i Rosjan, red. A. de Lazari, Warszawa 2004.
─ Europa państw - Europa narodów: problemy etniczne Europy ŚrodkowoWschodniej, red. G. Babiński, W. Miodunek, Kraków 1995.
─ M. Jagiełło, Mniejszości narodowe w Polsce, Zamość 2001.
─ L. Janiszewski, Niemcy w świadomości Polaków: rys socjologiczny,
Szczecin 1995.
─ J. Grzegorz, Raport o sytuacji osób należących do mniejszości narodowych
i etnicznych w Polsce, Warszawa 1994.
─ T. Konieczna, Mniejszości narodowe w Polsce, Opole 1991.
─ Kultura muzyczna mniejszości narodowych w Polsce: Litwini, Białorusini,
Ukraińcy, red. S. Żerańska-Kominek, Warszawa 1990.
─ Z. Kurcz, Mniejszość niemiecka w Polsce na tle innych mniejszości,
Poznań 2001.
─ J.J. Lipski, Powiedzieć sobie wszystko: eseje o sąsiedztwie polsko-niemieckim,
Warszawa 1996.
─ D. Matelski, Niemcy w Polsce w XX wieku, Warszawa–Poznań 1999.
─ E. Nowicka, Polacy czy cudzoziemcy?: Polacy za wschodnią granicą
[przy współudz. I. Kabzińskiej i R. Wyszyńskiego], Kraków 2000.
─ Obraz Polski i Polaków w Europie, red. L. Kolarska-Babińska, Warszawa 2003.
─ Polacy i Niemcy: historia - kultura – polityka, red. A. Lawety [et. al.],
Poznań 2003.
─ Polacy i Rosjanie przezwyciężanie uprzedzeń, red. A. de Lazari, T. Rongińska,
Łódź 2006.
─ Polacy w oczach Rosjan - Rosjanie w oczach Polaków: zbiór studiów,
red. R. Bobryk, J. Faryno, Warszawa 2000.
─ A. Sakson, Przeszłość i teraźniejszość stosunków polsko-niemieckich
w świadomości społecznej Polaków, Poznań 2002.
─ T. Szarota, Niemcy i Polacy: wzajemne postrzeganie i stereotypy,
Warszawa 1996.
─ Tolerancja i uprzedzenia młodzieży: raport z badań, red. M. JastrząbMrozicka [et al.], Warszawa 1993.
─ M. Tomala, Jak Polacy i Niemcy widzą siebie nawzajem?, Warszawa 2000.
─ M. Wąsowicz, Białorusini, Litwini, Ukraińcy w Polsce, Opole 1996.
─ K. Wojciechowski, Moi kochani Niemcy, Gdańsk 2000.
─ R.B. Woźniak, Obraz Niemiec i Niemców w świadomości polskiej
młodzieży pogranicza: poszukiwanie drogi ku integracji, Szczecin 1997.
─ Z polsko-czechosłowackiego sąsiedztwa: studia i szkice, red. E. Kopeć,
Katowice 1985.
─ Portal: „Dobre i złe sąsiedztwa”: http://dobreizlesasiedztwa.jarmtech.pl