NUMER 51/2016 MIESIĄC LUTY 2016 W tym numerze:

NUMER 51/2016
W tym numerze:
- Fotorelacja z balu
…….…....…..s 2
-Charakterystyka rozwoju motorycznego
dzieci. ……………………………s.3-4
- Zabawy z balonami ………..…… .s.5
-Propozycje ćwiczeń stymulujących
rozwój funkcji słuchowych i językowych
………………………………………s.6
MIESIĄC LUTY 2016
FOTORELACJA Z BALU
W NASZYM PRZEDSZKOLU
BYŁ WIELKI BAL
BAWIŁO SIĘ RAZEM ZE STO PAR
BYŁ KSIĄŻĘ I BYŁA KRÓLEWNA,
BYŁ STRAŻAK TO RZECZ PEWNA
BYŁ MOTYLEK I BIEDRONECZKA BYŁA,
BALETNICA Z NIMI TAŃCZYŁA.
BYŁ ZORRO I CZAROWNICA I
KSIĘŻNICZKA, CO MA ŚLICZNE LICA
I MYSZKA MINNIE BYŁA,
Z MIKI'M BAL PRZETAŃCZYŁA.
KRÓL WSZYSTKIMI WŁADAŁ,
SPIDERMAN SIECI ROZKŁADAŁ,
DIABEŁEK HARCE WYPRAWIAŁ
Z ŻOŁNIERZEM SIĘ ZAKŁADAŁ.
BATMAN ŚWIAT RATOWAŁ, PIRAT
PRZED NIM SIĘ CHOWAŁ
A MAŁA PSZCZÓŁKA FRUWAŁA
OPOWIEDZIAŁA, CO WIDZIAŁA
2
ruchami w sposób skoordynowany. Jego
nieporadność przejawia się w powolnym i
niezręcznym
działaniu
ruchowym.
Charakterystyczna dla tego wieku jest
również tzw. rozrzutność ruchowa, która
wynika z ogólnej przewagi procesów
pobudzania nad procesami hamowania
wewnętrznego. Dziecko nie stać na ruchy
ekonomiczne, precyzyjne i dokładne, toteż
przy wykonywaniu jakiejś czynności
włącza do pracy zespoły mięśni, których
udział jest zbędny. Są to tzw. przyruchy,
a typowe ich przejawy u dziecka 3-letniego
obserwujemy najczęściej w czasie
przygotowania się do rzutu i skoku. Próbom
tym towarzyszą przedmachy, naprężania
się, kiwanie się, grymasy twarzy,
wielokrotne uginanie nóg itp. W
eliminowaniu przyruchów i wyuczaniu
prawidłowych form wykonania czynności
najbardziej pomocny jest dobry pokaz.
Dziecko 3-letnie nie jest w stanie
wykonywać skomplikowanych czynności,
które łączą w sobie dwie lub kilka
podstawowych form ruchu. Na przykład nie
potrafi rzucić piłki w górę i złapać,
rozwinąć cukierka w biegu, nie potrafi
połączyć skoku z biegiem.
Specjalną wartość w rozwijaniu motoryki w
tej grupie wiekowej przypisuje się
zabawom. Odpowiadają one psychice
dziecka, a ich różnorodność sprawia, że
wpływają wszechstronnie na rozwój
motoryczny dziecka.
Rozwój motoryczny dzieci 4-letnich
Postępy w rozwoju motorycznym czynią
dziecko 4-letnie - w porównaniu z 3-letnim
bardziej
sprawnym.
Czterolatki
odczuwają większą potrzebę ruchu i
dążenie
do
wspólnej
zabawy
z
rówieśnikami, lepiej potrafią reagować na
sygnały i polecenia, nawet dłużej skupić
uwagę.
Są
ogólnie
zwinniejsze,
zręczniejsze, poruszają się pewniej i
Rozwój motoryczny i jego doskonalenie
pozostają w ścisłym związku z ogólnym
stanem organizmu dziecka. Wraz z
wiekiem, przyrostami wzrostu i wagi,
wzmacnianiem się i dojrzewaniem
organizmu oraz dzięki usprawnianiu się
czynności układu nerwowego powstaje
możliwość wyuczania się coraz to nowych,
trudniejszych i bardziej złożonych
czynności. W toku rozwoju dziecko
opanowuje i doskonali różnorodne formy
ruchów i ich kombinacje. Są to przede
wszystkim ruchy podstawowe, użytkowe,
najbardziej przydatne i stosowane w życiu
oraz niezbędne w przystosowaniu się do
otaczającego środowiska. Ruchy te osiągają
w wieku przedszkolnym dość wysoki
poziom usprawnienia.
Rozwój motoryczny dzieci 3-letnich
Dzieci w ciągu swych pierwszych lat życia
opanowały już różnorodne umiejętności
ruchowe. Dość pewnie chodzą i biegają,
potrafią stać przez chwilę na jednej nodze,
wdrapać się na różne sprzęty i zsunąć
się z nich, podskoczyć, przepełzać pod
przeszkodami, popychać, ciągnąć i
przenosić niezbyt ciężkie przedmioty,
rzucać
i
manipulować
drobnymi
przedmiotami. Można więc uznać, że w
ciągu trzech pierwszych lat życia dzieci
zdołały przyswoić podstawowe formy
ruchu. Nieco inaczej przedstawia się
sytuacja
jeśli
chodzi
o
sposób
wykonywania każdej z tych najprostszych
czynności. Sprawiają one wiele trudności,
dziecko nie panuje jeszcze nad swoimi
3
swobodniej. Nabierają pewności w
wykonywaniu
podskoków,
prostych
ćwiczeń równoważnych, mogą osiągnąć
większy postęp w wykonywaniu rzutów,
zwłaszcza w ich ukierunkowaniu. Wiele
dzieci
opanowuje
już
umiejętność
chwytania – najlepsza jest duża, lekka piłka.
W grupie 4-latków obserwuje się duże
zróżnicowanie w poziomie rozwoju
motorycznego. Są dzieci o przyspieszonym
tempie rozwoju i zbliżają się do 5-latków,
inne są mniej samodzielne i sprawne bliższe 3-latkom.
Rozwój motoryczny dzieci 5-letnich
Między 4 a 5 rokiem życia następuje
przyspieszenie procesów rozwojowych.
Zmiany dokonujące się mają charakter
skoku rozwojowego. Obserwuje się nie
tylko przyrost siły mięśniowej, ale również
doskonalenie
się
zdolności
koordynacyjnych,
pojętności,
uwagi,
pamięci.
Cechy motoryczne takie jak siła, szybkość,
zwinność, zręczność, ogólna wytrzymałość
osiągają najwyższy poziom. Wyraźniej
zaznaczają się także cechy charakteru, jak
odwaga, ambicja, chęć wykazywania się
sprawnością,
przeżywanie
własnych
sukcesów i niepowodzeń.
Grupa dziecięca wyraźnie różnicuje się i to
w sposób nieco złożony. Z jednej strony
można w niej wyodrębnić dzieci, których
rozwój kształtuje się w normie, a oprócz
tego jednostki o przyspieszonej dynamice
lub
nieco
słabiej
rozwinięte
i
niedorównujące reszcie. Z drugiej strony
obserwujemy pierwsze objawy różnic w
rozwoju motorycznym, wynikające z
odmiennych upodobań i zainteresowań.
Pod tym względem zaznaczają się różnice
między dziewczynkami i chłopcami.
Chłopcy w zakresie wielu umiejętności i
sprawności wykazują przewagę nad
dziewczynkami. Dzięki samorzutnym
zabawom w biegach, skokach, rzutach
chłopcy osiągają lepsze rezultaty i
podnoszą technikę wykonania tych
czynności.
Natomiast
dziewczynki
nabierają większej wprawy w posługiwaniu
się skakanką, staranniej wykonują
ćwiczenia
równoważne,
rytmiczne,
inscenizowane ze śpiewem.
W
zajęciach
ruchowych
należy
wprowadzać bardziej złożone zadania tzw.
kombinacje ruchowe – w postaci łączenia
np.: biegu ze skokiem, chodu z rzutem,
chodu po ławeczce równoważnej z
przekraczaniem przyborów, pokonywanie
łatwych torów przeszkód wymagających
różnorodnego
przystosowania
się
ruchowego.
Rozwój motoryczny dzieci 6-letnich
Obserwuje się dalszy szybki postęp
rozwoju motorycznego. Dzieci stają się
silniejsze,
zręczniejsze,
zwinniejsze,
wzrasta ich wytrzymałość, a procesy
pobudzania i hamowania są u nich
zrównoważone i zharmonizowane bardziej
niż u 5-latków. W czynnościach ruchowych
obserwuje się płynność, swobodę i
dynamikę. Ruchy stają się bardziej celowe,
odpowiednio przystosowane do zadania,
wysiłki ekonomiczniejsze. W działaniu
zauważa się pewną celowość, obserwuje się
zjawisko przewidywania ruchowego w
postaci np. pochylenia tułowia i
wyciągnięcia rąk
w celu chwytu
piłki lub cofnięcia się, gdy dziecko widzi
dłuższy lot piłki. Niektóre
z
podstawowych ruchów, jak bieg, podskoki,
ulegają automatyzacji i stąd obserwuje się
ich większą płynność i swobodę.
4
"Kto złapie balonik"- zabawa ruchowa.
Na sali leżą balony, których jest mniej niż
dzieci. Przy dźwiękach muzyki dzieci
poruszają się rytmicznie po całej sali i
odbiją balony w powietrzu. Gdy muzyka
milknie każde dziecko stara się jak
najszybciej złapać jeden z balonów.
ZACZAROWANY BALONIK
ZAPRASZAM NA ZABAWĘ
Z WESOŁYM BALONIKIEM
MOŻE BYĆ ŻYRAFĄ
LUB MAŁYM SŁONIKIEM
BALONIK WESOŁY,
CO CHCESZ MOŻE ROBIĆ
NA SMYCZY BYĆ PIESKIEM
I ZA TOBĄ GONIĆ
LUB DLA LALEK BALONEM
MOŻE STAĆ SIĘ TERAZ
NADMUCHAJ BALON
I ZACZNIJ WYBIERAĆ
MOŻE BYĆ SŁONECZKIEM
NA WYSOKIM NIEBIE
ALBO ZMIENIĆ W PSZCZÓŁKĘ
SPECJALNIE DLA CIEBIE
BALONY OGROMNE
I CAŁKIEM MALUTKIE
BALONY DŁUGIE
I TE BARDZO KRÓTKIE
BALONY OKRĄGŁE,
BALONY PODŁUŻNE,
KOLOROWE BALONY,
PO PROSTU PRZERÓŻNE
WSZYSTKIE DZIECIAKI
BALONY UWIELBIAJĄ
KAŻDEMU DZIECKU
NA COŚ SIĘ PRZYDAJĄ
POMYŚL, CO CHCIAŁBYŚ TERAZ
WŁAŚNIE ROBIĆ
JAK BALON SWÓJ OŻYWIĆ DLA
SIEBIE OZDOBIĆ….
"Taniec z balonami" - zabawa ruchowa
przy piosence. Dzieci w parach , każda ma
balon, z którym będzie tańczyć, trzymając
go między głową, brzuchem, plecami.
"Ja i mój balonik"- wybranie sobie
balonika i dorysowanie mu flamastrem
wesołej minki.
"Balonowe bębenki"- wygrywanie rytmów
Dzieci siedzą na krzesłach, balon wkładają
między kolana. Do ręki dostają po 2
pałeczki. Dzieci wygrywają wysłuchany
rytm na "bębenkach".
„Kolorowe dobieranie” - każde dziecko
ma swojego balona, z którym tańczy, kiedy
muzyka się zatrzyma, animator mówi w
jakie kolorowe pary mają się dobrać dzieci,
np. żółty z niebieskim, pomarańczowe z
czerwonym i fioletowe z zielonym. Dzieci
które trzymają baloniki w takich kolorach,
muszą się odnaleźć i stanąć razem w parze.
„Balonowe wędrówki” - wszyscy stoją w
kole i poruszają się w rytm muzyki.
Animator przynosi do koła kilka balonów,
które dzieci będą musiały sobie podawać,
tak żeby balon nie spadł na ziemię. Po
każdym kółku, które balon pokona,
animator mówi, w jaki sposób podajemy
sobie balony, np. łokciami, kolanami,
brodami.
Zabawy z balonami:
"Baloniki"ćwiczenie
oddechowe.
Nadmuchiwanie balonów przez dzieci.
Rozwijanie pojemności płuc. Dmuchanie
na balonik, aby najdłużej został w
powietrzu.
5
pomaga w układaniu zdania. W podobny
sposób wykonywane są ćwiczenia z
większą liczbą klocków. Należy pamiętać,
że: i, na, pod, w, z – to też wyrazy.
2. Ćwiczenie umiejętności wyodrębniania
głosek na początku i na końcu wyrazów (w
nagłosie i w wygłosie):
- Wyodrębnianie samogłoski na początku
wyrazu – osoba dorosła wypowiada różne
słowa, które rozpoczynają się na tę samą
samogłoskę, np. o – oooko, oookulary,
ooobrazek, ooosa, oookno... Pierwsza
głoska (nagłosowa) wypowiadana jest
szczególnie wyraźnie i nieco dłużej. Do
dziecka kierowane jest pytanie: posłuchaj,
jaki dźwięk słyszysz na początku
wypowiadanych wyrazów?
Propozycje ćwiczeń stymulujących
rozwój funkcji słuchowych i
językowych:
1.
Analiza i synteza wyrazowa zdań:
- Ile wypowiedziano zdań? – należy
przygotować paski papieru lub kolorowe
tasiemki. Osoba dorosła wypowiada zdanie
i układa przed sobą tasiemkę. Zadaniem
dziecka jest odkładanie (czy dokładanie?)
tasiemki po każdym wypowiedzianym
przez dorosłego zdaniu.
- Wyszukiwanie wyrazów na zadaną głoskę
– dorosły układa przed dzieckiem obrazki i
prosi, aby wybrało te, które rozpoczynają
się na zadaną głoskę. Na tym etapie nadal
dobrze jest ćwiczyć z wykorzystaniem
wyrazów
rozpoczynających
się
samogłoskami.
- Ile wyrazów słychać w zdaniu? – osoba
dorosła wypowiada zdanie. Każdemu
wypowiadanemu wyrazowi towarzyszy
układanie klocka. Następnie wspólnie z
dzieckiem podliczane są klocki – wyrazy w
zdaniu. Należy zaczynać tego typu
ćwiczenia od zdań krótkich, typu: To lala;
Ola ma buty; Ela ma lalę, itp.
- Wymyślanie wyrazów na zadaną głoskę –
dorosły wypowiada samogłoskę (oprócz
samogłoski
ustnej:
y;
samogłosek
nosowych: ą, ę), a dziecko wymyśla
wyrazy,
rozpoczynające
się
takim
dźwiękiem. W przypadku samogłoski u
akceptowane są wyrazy mające w zapisie
ortograficznym litery: u, ó.
- Budowanie zdań – dorosły wypowiada
wyrazy, które mogą utworzyć zdanie, np.:
lala, Ola, ma – układając przed dzieckiem
tyle klocków, ile wyrazów wypowiedział.
Wspólnie z dzieckiem stara się ułożyć z
podanych wyrazów – klocków poprawne
zdanie: Ola ma lalę. W podobny sposób
ćwiczenie jest przeprowadzane z większą
ilością wyrazów.
- Wysłuchiwanie głosek – osoba dorosła
wypowiada różne wyrazy, a zadaniem
dziecka jest klasnąć w dłonie, gdy usłyszy
wyraz na zadaną głoskę.
- Rysowanie słów – na planszy z zapisem
literowym głoski (w czterech jej postaciach
drukowanej: dużej i małej, pisanej: dużej i
małej) dorosły wspólnie z dzieckiem rysuje
obrazki na tę głoskę w nagłosie. Ilustracje
mogą być również wycinane z gazet.
Wyrazy ortofoniczne, tzn. takie, których
wymowa pokrywa się z zapisem
- Układanie zdania na zadaną liczbę
wyrazów – osoba dorosła wybiera określoną
liczbę klocków, np. 3 – dziecko ma za
zadanie ułożyć zdanie składające się z
trzech wyrazów. Początkowo dorosły
6
ortograficznym są przez osobę dorosłą
podpisywane pismem pisanym. Następnie
wspólnie z dzieckiem podpisuje rysunki
drukiem – literami wycinanymi z gazet.
- Klaśnij, gdy usłyszysz wyraz zakończony
na... – dorosły wypowiada kilka wyrazów
kończących się na wybraną głoskę.
Następnie umawia się z dzieckiem, że
będzie wypowiadał
różne wyrazy,
zadaniem dziecka jest zareagować –
klasnąć, gdy usłyszy wyraz kończący się
zadaną głoską.
- Wyodrębnianie spółgłosek na początku
wyrazów – należy przygotować obrazki
rozpoczynające
się
na
określoną
spółgłoskę. Początkowo należy wybierać
spółgłoski trwałe, tzn. takie, które można
przeciągać i nie zmienia się ich brzmienie,
np. f, w, s, z, itp. Osoba dorosła wymawia
nazwy poszczególnych ilustracji, lekko
przeciągając i akcentując spółgłoskę
nagłosową, np. sssanki, sssamolot, sssok,
sssarna, sssłonko... – zadaniem dziecka jest
wysłuchać i wypowiedzieć, jaką głoską
rozpoczynają się te wyrazy.
3. Rozpoznawanie dźwięków z otoczenia:
- Co słychać? – dziecko, z zamkniętymi
oczami, wsłuchuje się w dźwięki
dobiegające z otoczenia, a po pewnym
czasie opowiada, co usłyszało.
- Wysłuchiwanie dźwięków wydawanych
przez urządzenia techniczne (wspólnie z
osobą dorosłą), np. odkurzacz, suszarka do
włosów, mikser, czajnik z gwizdkiem,
budzik. Po pewnym treningu – dziecko
odwraca głowę, a dorosły włącza
urządzenie, prosząc o rozpoznanie dźwięku.
Dziecko, w miarę możliwości, naśladuje i
nazywa usłyszane dźwięki.
- Co nie pasuje? – osoba dorosła
przygotowuje kilka obrazków, wśród
których jeden rozpoczyna się inną głoską
niż pozostałe. Wypowiada wolno nazwy
obrazków, a zadaniem dziecka jest
wyodrębnić obrazek, którego pierwsza
głoska różni się od reszty.
- Głosy z natury – podczas spacerów osoba
dorosła zwraca uwagę dziecka na różne
źródła
dźwięku:
praca
silników
samochodowych, sygnały karetek, głosy
różnych zwierząt, szum wiatru, dźwięk
spadających kropli deszczu itp. Mobilizuje
je do rozpoznawania tych dźwięków,
nazywania ich, zadając pytania: co
słyszysz?
- Zagadki – osoba dorosła wypowiada
proste zagadki, typu: zaczyna się na z, wisi
na ścianie i tyka (zegar); zaczyna się na l i
świeci na suficie (lampa); zaczyna się na k,
miauczy (kot).
- Co słychać na końcu wyrazów? – osoba
dorosła wypowiada krótkie, jednosylabowe
wyrazy zakończone tą samą głoską, lekko ją
akcentując, np. las, pies, nos, włos, pas...,
zadaniem dziecka jest wysłuchać i
wypowiedzieć głoskę, na którą są
zakończone wszystkie wyrazy.
- Zagadki dźwiękowe – w tym ćwiczeniu
wykorzystuje się rekwizyty typu: szklanka,
metalowa puszka, plastikowy kubek,
drewniany klocek, ołówek itp. Dziecko
uderza patyczkiem o poszczególne
przedmioty i nasłuchuje, jaki wydają
dźwięki. Następnie osoba dorosła zasłania
mu oczy i ponownie stuka patyczkiem w
poszczególne przedmioty, a zadaniem
dziecka jest rozpoznać je.
- Wyszukiwanie obrazków – dorosły
rozkłada przed dzieckiem obrazki, wśród
których kilka kończy się na tę samą głoskę.
Wspólnie, dorosły i dziecko, nazywają
obrazki i ustalają głoskę wygłosową
(końcową) każdego wyrazu, a następnie
odkładają te obrazki, których nazwy mają
taką samą ostatnią głoskę.
- Co się toczy? – należy przygotować
piłeczkę (ping-pong), klocek, monetę,
kamyk. Osoba dorosła demonstruje
7
ćwiczenie, tocząc przedmioty po stole.
Dziecko uważnie obserwuje, nasłuchuje, a
następnie
z
zamkniętymi
oczami
rozpoznaje, jaki przedmiot się toczy.
zawsze tylko jedna samogłoska. W wyrazie
ciocia samogłoskami tworzącymi sylaby są:
o-a.
- Podliczanie sylab w wyrazie –
sylabicznemu wypowiadaniu wyrazów
towarzyszy odkładanie właściwej ilości
klocków. Sylaby – klocki są przeliczane,
wyrazy można porównywać w zależności
od ilości sylab.
- Co jest w kubeczku? – należy przygotować
plastikowe kubki lub szklanki, do których
zostaną wsypane, oddzielnie: cukier,
gwoździki, kamyki, monety, groch, itp.
Dziecko potrząsa szklankami, wysłuchuje
dźwięki, a następnie odwraca się i
rozpoznaje, którym naczyniem dorosły
potrząsał.
- Jaki instrument zagrał? – należy
przygotować proste instrumenty, np. flet,
harmonijkę ustną, bębenek, cymbałki itp.
Dziecko i dorosły grają na instrumencie;
następnie jedno z nich się odwraca, a druga
osoba odgaduje, na jakim instrumencie
zagrano.
- Jaki wyraz został wypowiedziany? – osoba
dorosła wypowiada wyraz sylabami (w
początkowej fazie pomocne mogą być
obrazki, na które wskazuje dorosły), a
dziecko wypowiada płynnie wyraz w
całości, np. ko-la-no – kolano.
- Kończenie wyrazów – dorosły wskazuje
dziecku obrazek, wypowiada jego nazwę
sylabizując, ale bez wymawiania ostatniej
sylaby.
Zadaniem
dziecka
jest
dopowiedzieć ją, a następnie powtórzyć
cały wyraz płynnie, np. pa-ja... – ...cyk –
pajacyk.
- Jaka to melodia? – osoba dorosła nuci
znane dziecku piosenki, które ono próbuje
powtórzyć i rozpoznać.
4. Ćwiczenie analizy i syntezy sylabowej:
- Szukanie wyrazów na zadaną sylabę –
osoba dorosła wypowiada pierwszą sylabę,
np. la, a następnie wspólnie z dzieckiem
poszukuje wyrazów rozpoczynających się
sylabą la – lala, lasek, latawiec, itp.
- Jak mama woła dziecko przez okno? –
osoba inscenizuje sytuację nawoływania
przez matkę dziecka, które bawi się na
podwórku: Baa-siaa, Oo-laa, Jaa-sieek,
AAniaa, itp. Dorosły objaśnia dziecku, że
wydzielone w nawoływaniu części
wyrazów to sylaby. Wspólnie z dzieckiem
bawi się wywoływanie znanych imion.
- Zabawa w sklep – dorosły układa na stole
przedmioty, np. produkty: budyń, budzik,
burak, buty, kawa, lizak, cukierki i prosi
dziecko, aby sprzedało mu te przedmioty,
których nazwy rozpoczynają się sylabą bu.
- Wyklaskiwanie sylab – dorosły wyjaśnia,
że będzie wypowiadał wyraz, a następnie
podzieli go na sylaby – jednocześnie
wyklaskując je. Po krótkiej prezentacji
dorosły wymawia wyrazy w całości,
dziecko wypowiada wyraz sylabami –
wyklaskując każdą wypowiadaną sylabę.
Jeśli
dziecko
ma
problem
z
sylabizowaniem, prosimy je, aby położyło
rączkę pod brodą i wyczuwało ruch
opuszczania
brody,
towarzyszący
wymawianiu samogłosek tworzących
sylaby (samogłoska jest ośrodkiem sylaby).
W jednej sylabie może znajdować się
8
9