wcm_1_3.

Transkrypt

wcm_1_3.
Wymiana ciepła i
masy
Reologia
19
Mechaniczne modele reologiczne
MECHANICZNE MODELE REOLOGICZNE
modele ciał doskonałych (liniowe)
a) ciało doskonale sprężyste Hooke'a
b) ciało doskonale plastyczne St. Venanta
c) płyn doskonale lepki Newtona
proste ścinanie:
τ = Gγ
τ = τ0
τ =ηγ
•
G - moduł sprężystości postaciowej
τ0 - granica plastyczności
Wymiana ciepła i
masy
Reologia
20
Mechaniczne modele reologiczne
a) sprężyna
wydłużenie proporcjonalne do przyłożonej siły
‰ przyłożenie i odjęcie siły powoduje natychmiastowy
skutek
b) suwak
‰ wydłużenie następuje gdy siła przekroczy wartość
graniczną (siła tarcia statycznego)
‰ odjęcie siły nie powoduje powrotu do położenia
pierwotnego
c) tłumik hydrauliczny
‰ przyłożona siła wywołuje stałą szybkość wydłużania
‰ odjęcie siły nie powoduje powrotu do położenia
pierwotnego
‰
model Maxwella
całkowite odkształcenie = Σ odkształceń
naprężenie w układzie = naprężeniom
elementów
γ = γ G + γ η

τ = τ G = τ η
Reologia
Wymiana ciepła i
masy
21
Mechaniczne modele reologiczne
prędkość odkształcenia modelu Maxwella
dγ dγ G dγ η
=
+
dt
dt
dt
(a)
zachowanie sprężyny
dτ
dγ
=G G
dt
dt
diff
→

τ = Gγ G
zachowanie tłumika
τ =η
(b) oraz (c) → (a)
dγ η
(c)
dt
dγ 1 dτ τ
=
+
dt G dt η
równanie Maxwella
τ+
η dτ
G dt
=η
dγ
dt
gdzie λ = η/G - czas charakterystyczny
•
•
τ + λτ = η γ
•
(b)
przy stałym naprężeniu, tj. τ = 0 , równanie Maxwella
redukuje się do równania Newtona
Wymiana ciepła i
masy
Reologia
22
Mechaniczne modele reologiczne
model Kelvina-Voigta
całkowite naprężenie = Σ naprężeń
odkształcenie układu = odkształceniom
.
elementów
τ = τ G + τ η

γ = γ G = γ η
(a)
zachowanie sprężyny
τ G = Gγ
(b)
dγ
dt
(c)
zachowanie tłumika
τη = η
(b) oraz (c) → pierwszej z zależności (a)
równanie Kelvina-Voigta
τ = Gγ + η
dγ
dt
•
τ = Gγ + η γ
•
dla stałego odkształcenia, tj. γ = 0 , uzyskuje się równanie
Hooke'a
Reologia
Wymiana ciepła i
masy
Efekty czasowe
lepkosprężystości
EFEKTY CZASOWE LEPKOSPRĘŻYSTOŚCI
relaksacja naprężeń
ciecz Maxwella poddana ścinaniu, które nagle zostaje
przerwane
dγ
= 0 ⇒ γ = γ 0 = const
dt
τ +λ
dτ
=0
dt
rozwiązanie:
‰ rozdzielenie zmiennych
‰ warunek początkowy:
t = t0
τ
∫τ
0
dτ
τ
=−
1
λ
t
∫0 dt
⇒
⇒
τ = τ0
τ 
t
ln  = −
λ
τ0 
równanie relaksacji naprężeń cieczy Maxwella
τ (t ) = τ 0 exp(− t / λ )
gdzie:
τ0 - naprężenie początkowe (dla t = 0)
λ - czas relaksacji charakteryzujący zanikanie naprężeń
t→∞
⇒
t=λ
⇒
τ→0
τ (t ) −1
= e ≈ 0.37
τ0
23
Reologia
Wymiana ciepła i
masy
Efekty czasowe
lepkosprężystości
τ /τ 0
1.0
0.37
t/λ
1
pełzanie odkształceń
ciało Kelvina poddane działaniu naprężenia, które nagle
zostaje usunięte
dγ
τ = 0 ⇒ Gγ + η
=0
dt
warunek początkowy:
⇒
t=0
γ
∫γ
0
dγ
γ
=−
1
t
λ ∫0
γ = γ0
dt
γ 
t
ln  = −
λ
γ0 
równanie pełzania (retardacji) odkształceń ciała Kelvina
γ (t ) = γ 0 exp(− t / λ )
γ0 - odkształcenie początkowe
t→∞
⇒
γ→0
24
Reologia
Wymiana ciepła i
masy
Efekty czasowe
lepkosprężystości
dynamiczne efekty czasowe
dynamiczne (oscylacyjne) obciążenie (odkształcenie)
przebieg zmian odkształcenia przy oscylacyjnym ścinaniu
γ = γ 0 sin (ω t )
γ0 - amplituda odkształcenia
ω - częstość kołowa oscylacji
t - czas
szybkość ścinania
•
•
γ = γ 0ω cos(ω t ) = γ 0 cos(ω t )
•
γ
0
= γ 0ω - amplituda prędkości ścinania
ciało doskonale sprężyste
τ = Gγ = Gγ 0 sin (ω t ) = τ 0 sin (ω t )
τ 0 = Gγ 0
‰
- amplituda naprężenia
naprężenie zgodne w fazie z odkształceniem
25
Reologia
Wymiana ciepła i
masy
Efekty czasowe
lepkosprężystości
ciecz doskonale lepka
•
•
τ = η γ = ηγ 0ω cos(ω t ) = η γ 0 cos(ω t ) = τ 0 sin (ω t + π / 2)
‰
‰
naprężenie przesunięte względem odkształcenia o π/2
naprężenie zgodne w fazie z szybkością ścinania
materiał lepkosprężysty
τ = τ 0 sin (ω t + δ )
przesunięcie fazowe
0 <δ <π /2
26
Reologia
Wymiana ciepła i
masy
Efekty czasowe
lepkosprężystości
rozkład oscylującego naprężenia na składowe
τ = τ '+τ " = τ 0 ' sin (ω t ) + τ 0 " cos(ω t )
τ' - naprężenie zgodne w fazie z odkształceniem
τ" - naprężenie w "przeciwfazie" z odkształceniem
moduł zachowawczy (zdolność do gromadzenia energii)
G '= τ0' / γ 0
moduł stratności (zdolność do rozpraszanie energii)
G "= τ 0" / γ 0
współczynnik tłumienia
tg (δ ) = G " / G '
w ogólnym przypadku
G ' = f (ω )
G " = f (ω )
27

Podobne dokumenty