Jasność gwiazdy

Obserwowana wielkość gwiazdowa (także widzialna, pozorna lub widoma, oznaczana literą
m) to wielkość gwiazdowa obiektu widzianego z Ziemi (przy założeniu braku atmosfery), bez
uwzględnienia wpływu odległości. Z tego powodu jaśniejsze gwiazdy leżące dalej od Słońca mogą
mieć większą wielkość, niż ciemniejsze, ale leżące bliżej. Jednostką wielkości gwiazdowej jest
magnitudo (oznaczenie m lub mag).
Maksymalne wielkości widzialne Słońca, Księżyca i planet
• Słońce: –26,74m
• Księżyc w pełni: –12,71m
• Wenus (w pobliżu maksymalnej elongacji - odległość kątowa pomiędzy środkiem tarczy
Słońca a planetą na sferze niebieskiej ): –4,7m
• Mars (podczas opozycji): –2,7m
• Jowisz: –2,5m
• Merkury (w pobliżu maksymalnej elongacji): –1,8m
• Saturn: ok. –0,2m
• Uran: ok. 5,5m
• Neptun: ok. 7,5m
Najjaśniejsze gwiazdy i ich wielkości widzialne
• α CMa (Syriusz): –1,46m
• α Car (Canopus): –0,72m
• α Cen (Toliman): –0,27m
• α Boo (Arktur): –0,04m
• α Lyr (Wega): 0,03m
• α Aur (Capella): 0,08m
• β Ori (Rigel): 0,1m
• α CMi (Procyon): 0,38m
• α Eri (Achernar): 0,5m
• α Aql (Altair): 0,77m
• α Tau (Aldebaran): 0,9m
• α Cru (Acrux): 0,9m
• α Vir (Spica): 1m
Absolutna wielkość gwiazdowa - jest to wielkość, jaką miałoby dane ciało niebieskie
obserwowane z odległości 10 parseków od Ziemi. Można ją obliczyć, jeśli znamy wielkość
obserwowaną danego ciała oraz odległość do niego. Pozwala ona na wyeliminowanie czynnika
odległości przy porównywaniu jasności gwiazd.
Zależność pomiędzy wielkością obserwowaną, a absolutną można wyrazić za pomocą wzoru:
M= m + 5 - 5log D
przy czym odległość D wyrażamy w parsekach
1 parsek (1 pc) - Parsek można równoważnie opisać jako odległość, z jakiej połowa wielkiej osi
orbity ziemskiej (czyli 1 j.a.) jest widoczna jako łuk o długości 1 sekundy kątowej.
W przeliczeniu na inne jednostki:
1 pc = 3,2616 roku świetlnego = 206265 jednostek astronomicznych = 3,086·1016 m
Gdzie:
M – wielkość absolutna, zdefiniowana jako wielkość obserwowana z odległości 10 pc
m – wielkość obserwowana
D – odległość od gwiazdy wyrażona w parsekach