dyskretyzacja równania 2
Transkrypt
dyskretyzacja równania 2
Zbigniew Prajs Dyskretyzacja równania różniczkowego drugiego rzędu Dany jest układ oscylacyjny o transmitancji b G( s) := 0 T przy czym 2 a ⋅s + a ⋅s + a 2 1 0 a ≡ (1 2 4 ) wartości współczynników mianownika b ≡ 10 wartości współczynników licznika 0 u ( t) := 1 Wyznaczyć postać równania różnicowego układu dla wymuszenia skokowego Z postaci transmitancji operatorowej natychmiast wynika postać równania różniczkowego a ⋅ y''( t) + a ⋅ y'( t) + a y ( t) = b ⋅ u ( t) 2 1 0 0 Stąd, można bezpośrednio wyznaczyć równanie różnicowe przy uwzględnieniu okresu próbkowania T , tzn: a 2 ( 2 T ⋅ yn − 2⋅ y n− 1 +y a ) + n− 2 1 T ( ⋅ y −y n ) + a0⋅ yn = b0⋅ Φ (n) n− 1 które, po uporządkowaniu, przyjmie postać ⎛⎜ a2 a1 ⎞ + + a ⎟ ⋅y − 0⎟ n ⎜ T2 T ⎝ ⎠ a ⎛⎜ a2 a1 ⎞⎟ 2 2⋅ + ⋅y + ⋅y = b ⋅u n − 1 0 n ⎜ T2 T ⎟ 2 n− 2 T ⎝ ⎠ lub postać poniższą, "podobną" do postaci pierwotnego równania różniczkowego a' ⋅ y 2 n− 2 + a' y 1 n− 1 + a' ⋅ y = b ⋅ u 0 n 0 n a przy czym współczynniki obu równań łączą związki: a' := 2 0 T 2 a + 1 T +a 0 ⎛ a2 a1 ⎞⎟ + ⎜ T2 T ⎟ ⎝ ⎠ a a' := −⎜ 2 ⋅ 1 a' := 2 2 T 2 Ogólną postać związku umożliwiajacego bezpośrednie wyznaczanie przybliżonych wartości współczynników równania różnicowego na podstawie znajomości wartości współczynników równania różniczkowego przedstawia poniższa zależność: gdzie p := 2 - rząd równania a j := 0 .. p indeks współczynnika ⎡ ( −1 ) p− j⋅ ( p − i)! 1 ⎤ ⎢ ⋅ ⋅a ⎥ ⎢ ( p − j)! ⋅ ( j − i)! Tp−i p−i⎥ ⎦ i= 0 ⎣ j a' p− j := ∑ T a' = ( 7 −10 4 ) Odpowiedż skokowa układu w dziedzinie czasu ma postać y ( t) := G( s) ⋅ 1 s invlaplace , s → 10. − 10.⋅ exp( −.250⋅ t) ⋅ cos( .433⋅ t) − 5.76⋅ exp( −.250⋅ t) ⋅ sin( .433⋅ t) float , 3 Uwaga: Wymogi Mathcada narzucają konieczność "przesunięcia" dolnego kresu indeksacji współczynników o liczbę p. ORIGIN := −p Natomiast odpowiedź dyskretną układu w dziedzinie czasu dyskretnego wyraża poniższa zależność rekurencyjna przy liczbie próbek w zakresie A-D-2rzad.mcd n := 0 .. tmax i czasie obserwacji T tmax ≡ 25 oraz warunkach początkowych y' := 0 y' := 0 −2 2007-05-31 −1 1 b y' := n 0− p a' 0− p a' ⋅1 − 1− p a' a' ⋅ y' 0− p n− 1 − 2− p a' ⋅ y' 0− p przy okresie impulsowania n− 2 Zbigniew Prajs T ≡ 1. -2 15 10 y( t) y' = y'n 5 0 0 5 10 15 20 25 t , n⋅ T -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 0 0 1.429 3.469 5.569 7.401 8.82 9.799 10.387 10.668 10.733 10.665 10.532 10.379 10.238 Poprzez zmianę okresu impulsowania T można zbadać zmiany jakościowe i ilościowe dotyczące dokładności odtwarzania wartości chwilowych przebiegu odpowiedzi czasowej za pomocą przebiegu dyskretnego otrzymanego metodą bezpośredniego przybliżenie równania różniczkowego równaniem różnicowym przy zadanej "dostatecznie małej" wartości T . Metody aproksymacji funkcji ciągłych funkcjami dyskretnymi substitute , s = Gb( z) := G( s) Gf( z) := G( s) A-D-2rzad.mcd T⋅ z z → 10.⋅ simplify substitute , s = GT( z) := G( s) z−1 2 różnica funkcji wsteczna (przeciwbieżna) 2 7.⋅ z − 10.⋅ z + 4. 2(z − 1) T⋅ ( z + 1 ) ( z + 1.) → 10.⋅ simplify substitute , s = T( z − 1 ) → simplify 2 transformacja Tustina 2 21.⋅ z − 30.⋅ z + 13. 10. różnica funkcji progresywna 2 4.⋅ z − 6.⋅ z + 3. 2007-05-31 2 Metoda dzielenia wielomianów HGb( z) := z z−1 Zbigniew Prajs ⋅ Gb( z) simplify → 10.⋅ ( z 3 2 ( z − 1.) ⋅ 7.⋅ z − 10.⋅ z + 4. ) Db( z) := denom( HGb( z) ) collect , z → 7.⋅ z − 17.⋅ z + 14.⋅ z − 4. 3 10⋅ z 3 2 = 2 7.⋅ z − 17.⋅ z + 14.⋅ z − 4. 10 7 + 2 170 − 1 1910 − 2 17770 − 3 148230 − 4 ⋅z + ⋅z + ⋅z + ⋅z 49 49⋅ 7 343 ⋅ 7 2401⋅ 7 170 2 140 40 ⋅z − ⋅z + 7 7 7 _______________________ 3 −10⋅ z + Wartość końcowa z twierdzenia granicznego 170 2 140 40 ⋅z − ⋅z + 7 7 7 − lim z→1 ⎡⎣( z − 1 ) ⋅ HGb( z)⎤⎦ → 10. 170 2 2890 340 680 − 1 ⋅z + ⋅z − + ⋅z 7 49 7 49 _______________________ 1910 49 − 1910 49 ⋅z − 300 ⋅z + 32470 7 + 343 680 − 1 ⋅z 49 − 3820 − 1 7640 − 2 ⋅z + ⋅z 49 343 _______________________ 17770 343 − 17770 343 − 3140 − 1 7640 − 2 ⋅z + ⋅z 49 343 + 302090 − 1 35540 − 2 71080 − 3 ⋅z − ⋅z + ⋅z 2401 343 2401 _______________________________ ⎛ 148230 ⎞ ⎜ 16807 ⎟ ⎜ ⎟ ⎜ 17770 ⎟ ⎜ 2401 ⎟ ⎜ 1910 ⎟ 170 − 1 1910 − 2 17770 − 3 148230 − 4 10 f := + ⋅z + ⋅z + ⋅z + ⋅z coeffs , z → ⎜ ⎟ 49 7 49⋅ 7 343 ⋅ 7 2401⋅ 7 ⎜ 343 ⎟ ⎜ 170 ⎟ ⎜ 49 ⎟ ⎜ ⎟ ⎜ 10 ⎟ ⎝ 7 ⎠ T f = ( 8.82 7.401 5.569 3.469 1.429 ) <------- wartości pierwszych pięciu próbek A-D-2rzad.mcd 2007-05-31 3