starannie. - JDC

So
i¥YDZIA£U KAPIiSLOiViiOO JDC.
E a p o r t
inz.Winawera z objazdu okrega Biaiostockiego.
AflfSTCg :
a/ SctironiRko dla fltarodw: W schronisku maj$ byd ustawione2 wanuy i
2 natryski z odpowiednii* i n s t a l a o j a dla grzania wody. Wozasie
._ _. odwiedzin praoswali robotnioy przy ustawianiu pieoa oyrkulaoyjnego. Pieo
juz przesklepiono. rury oyrkulncyjne s& wmurowaae, stawia axe kamere
nad nklepieniem. Kamera ma s&izyd dla dezynsekeji odziezy. poniada oua
jednak drzwiczki tvlko z jednej strony zamvkane nie hermetycznie, wobeo
cyoh niema.
b / W szkole rzemiedlniozel zrobiono uraywalnie dla ucznidw w s u t e r e n i e ,
poraieoaczeme to jest nTezbyt odpowiednie ze wzgledu na ^woje po£o2enie wzgledem S P I warsztatowyeh.oa ktdryoh j e s t nazbyt oddalone, i n i t dostateczne odv;ietlenie, ale innego pomieszozenia nie b;/io. ,'vkonano
tarn pieo oyrkulaoyjny z wmurowana wezownioa. j e s t niewielki zbiornik
;yod; goracej. woda zimna zae* idzie bezpogrednio z wodooiagkraiejskiego
/odnoga od ulioy ma za maiy. srednioe 3 / 4 " / • Nalezy postawid zbiornik
dla wody zimnei w pomieszozeniu ncd upwalnia, mniej wiecej na 60 wiader» />dyz w woo.ocia.gu ozesto braknio wody oo po2raozone j e s t z niebezT)ieczenstwem przepalenia rur w pieou. Zrobiono ?. odgaiezienia natty s kdw, na kaidym odgaiezieniu no 7 sztuki razem 21 natryskdw. Okazuje s i e
jednak, ze napdr nie wystareza dla zasilania iednoczesnego wszyatkioh
7-iu natryskdw w kazdym odgalezieniu» tylko dla 4-ch. Wobeo tego iloeo
natryskdw na kazdym odgaiezieniu ma bye zmniejszona do 4.
KHXSZYN ;
«*akko
..Irolwiek feznia ta fimiruje na l i s c i e jako skouczona, jednakze da
facto iaznia wykazuje takie braki, ktdre nie pozwalaja uwazae* j a za
rkonozona. W pierwszym rzedzie nalezy przerobid m^'kwe na g6rna. Obecnie wode z mykwy usuwa s i e za pomoca pompy r e c z n e j . Satrvski automataczne ze pprezynkami nie d z i a i a j a , gays pprezyny zardzewia^. Nalezy
zamienid je na natryski automat .yczne s ciezarkami. Nalezy dobudowad
komin dla kotia / s y s t . S t r C b l a / , gdyz istniejaoy komin posiada otwdr
niedostateczny. Podiogi w oaiym budynku betonowe, pokryte drewnianemi
kratkami. Sufity w oa<iym budynku drewniane. Brak podwojnyoh ram i lufcikdw. Przy £azni sa 2 klozety, typu zwykiych ustepdw z aoiem i Rkrzynka wywozona. Boztieralnia j e s t ciemna, nalezy dad gdrne ^v.iatio z k o t iownl. Poza rw/yzszemi brakami iaz'nia wykonana jest niezle i utrzymana
starannie.
-
2 -
Iviykwa,'* jakkolwiek gdrna, ni*> posiada odpowiednio uez^dzonego odp2ywu wody zuzytej, ktdra wylewa sie wiadrami. Urzadzeri* instalaoyinyoh. jakoto: natryskdw* krandw ozerpalnyoh ^aznia nie posiada,
Istniejaee trsy wanny oynkowe napeiniaja wiadrami /woda zimna/ i
rynna drewniana /woda goraca/. Klozetu przy iaz'ni niema. Nalezy w
mykwie zrobid odpjyw i dad najprostsze 1 najskromnie jsze urzadzeni
instalaoyjne. Ityfcwa na^rzewa sie Pi»cjalnym samowarem; dla grzanie
wody do wanien 1 s t n i e j e otwarty obmurowany kooioJt.
MIOHA&OffO :
"" Mytoa jest gdrna, ale podobnie jak w Ohoroszozu nie posiada odpJyw
Oapiyw ten j e s t b.iatwo przeprowadzid, /*dyz obok mykwa i s t n i e j e
otwdr ,8*010 ku, do ktdrego tez usuv/a s i e wode z mykwy za pomoca syfonu /specjalna rura w kszta£oie kolana/. Natryskdw w fezni niema
i postawio* ich nie mozna ze wzgledu na wadliwe wykonanie instalaoj
grzania wody /za nizko postawiony kocioi z woda goraca/. W rozbier
rii niema podlogi. Erzybuddwka drewniana, Kianowiaca sionke wejdcio
wa, v; b.ziym stanie, dach zerwany, gciany przybufldwki nie przylega:
szezelnie do doian budynku, Klozetu niema. I^tniejaoy na podwdrzu
ustep j e s t zupeinie pochylony i niezdatny do uftytku.
W budynku wykonano caikowity reiaont. Przed remontem byty tylko dcfc
bez dachu, mykwa i Dod£o<ra w pardwoe. Boboty wykonywaio miasto swo-
czy s i e brakiem wvkwalifikowanyoh robotnikdw na miejsou.
W iaznl nale2y wykonad:
V podloge w poczekalni. 2 / odpi^w w mykwie, 3 / TJrzerobid
przybuddwke na sionke wejdciowa. 4/ postarvid kilka natryskdw a w
zwiazku z tem przerobid zbiornik z goraca woda na wyzej po£ozony, i
5/ pobudowad ustep zewnetrzny.
aogoi, ibisnia wyrdznia s i e korzystnie z posrdd innyoh. Mykwa jest
gdrna z nalezyoie wykonanym ocptywem* do pobliskiej rzeki. Instalacja wykonana prawidiowo, sa 4 natryski i 4 wanny emaljowane. Wykona
no rdwniez instaloje dla 2 wanien w oddzielnyoh kabinach, wanien
jednak jeszoze nie ustawiono. Budynkk, za wyjatkiem dcian gidwnych,
* "*'
""" * '
skie i c i e s i e l s k i e wykonywane
;h przez biuro JDO.
„ ,
. ,
irewniane wykonane
czysto, nalezyoie dopasowane i wprowadzone do sufitdw. Eobota betonowa dobra. Natomiast roboty murarskie, a zw&tszcza tynkowanie, wykonana przez robotnikdw miejscowyoh /soiana od strony rzeki/ sprawii
la wraSenie b.niekorzystne. Kdwniez niedbale wykazano nokrycie dachi
i przybuddwke, ktdra nie przylega szozelnie do budynku*. Klozetu prs
budynku niema.
liudynek tez'ni j e s t b.obszerny, tak ze czesc jego pozostaje niezuzyta
iaznia jest dobrze zainstalowana lecz zle utrzymana. Tak np.wanny
oynkowe w pomleacdzadu przy mykwie znalezlismy poprzewraoane i pognieoone, oo nalezy tlomaczyd tym, ze dla szybszego oprdznienia wanien przewracaja j e . Wentyle wannowe - zerwane. Fr.ysznioe w liozbie
6 widooznie nie znajduja zastosowania gdyz krany doprowadzajaoe wode do nieh, z^czone by3y teiiouszkiem w taki sposob zeby nie mozna
-
3
-
ich by to otworzyd. Kamera dezynfekc, jaa - zamknieta i zapuszcaona. Trzy pokoje zapasowe w stanie mocno zniszezonym. Przy 2a£ni
jest ustep zewnetrzny 2 oddziaiowy. Roboty w iazni skorfozone.
iaznia posiada 2 mylnrj dolne. Jedna z nich nie jest uzywana. Z
drugiei, usywanej, wode zuzyta odpompowuje sie za pomoca pomny
illweilera. W mykwie bez wiedzy insyriiera JDO. i nawet, jak twierdzi raiejseowy rabin, bet jego wiedzy, wykonano nizko nad mykwa
«klepienie iakoby w celu uczynienia mykwy eieplej|sa. Bab in twierdzi, ze ozeio mieszkariodw przeoiwna jest przerobiemu mykwy sa
gdrna* Pieo pardwkowy nalezy prze*ozyd. Pr sznice wykonane w swoim
czasie przez niemodw zosta£y zerwane, credo znajduje sie na stryoh
Kiozetdw niema,
Laznia wymag" powaznego remontu. Utrzymana jest w b.ztym stanie:
brudna i zakopoona.
mjmmvi
. jmoca rury zelaznej. nanny
cio2: olwarty. obmurowany, postawiony nizko, tak ze do natryskdw
wody podac me mozna. n" umywalni niema mi natryskdw ani krandw
czerpalnych. Podiogi, oprdcz kotlowni i drownianej c^edci budynku - betonowe, sufity drewniane. Pieo pardwkowy nowy. Na stryobu
znaler'lismy wylot komina 8 pomieszezenia strdza rdwno z podioga
stryohu /wskutek zawalenia s i e komina/ oo przy paleniu pieoa grozi
pozarom.
,
Nalezy wykonad nastenujaoe roboty;
1/ przerobid mykwe na gdrna, 2/ przerobid instalaoje grzania wody
37 oostawid w umywalni natryski i krany zimnej i goracej wody.
4/ dad oddzielne wejdois dla kapiaeych sie niezaleznie od wefsoia
do mieszkania strdza, 5/ ogdlny remont
Na miejsou w Biaiymstoku rozpatrzylidmy wspdlnie
z inz nie rami Trotmem i Lebiedziiiskim wszystkie plan;/ iasni okregu
Biaiostookiego, wyjadnilidmy stan robdt w poszozegdlnych 2a^niaoa i
sumy dodatkowych kredytdw w zwiazku z listem Wydziaiu Kapielowego z
besposredni* kierunkiem inzynierdw okregowyon, stoja na wysokodoi zs
dania. Niestety jednak, znaozna czeid robdt, a przedewszyatkieji, roboty budowlane wykonywane byiy silami miejsoowemi i bez kontroli
_«.... laBawLai-jy^^i^JiL Jtfbi!
«/«
4
faohowel, robotnioy zas* miejsoowi za maiemi wyjatkami, sa bardzo
maio wykwalifikowani i najprostsze roboty wykonywane sa przes nioh
nieumiejetnie. Pozadanem wieo by toby, azeby wszystkie roboty wykonywane byiy przez robotnikdw wykwalifikowanyoh. o i l e sad nieuniknionem jest posilkowanie *ie robotnikami mafcomiasteoBkowemi, nalezaioby dla dosoronania robdt wysy&td odpouiednioh podmajstrsyoh.
V kazdmy razie niedopuszczalnem jest pozostawienie wykonania robdt
do uznania miejsoowyoh komitetdw, gdyz w sktad owyoh komitetdw nie
wohodsa ludzie faohowi. Komitety te moga jedynie zatatwiad sprawy
wybtoty, strona jednak techniczna powinna byd caikowioie wyjeta 1
pod ion kompetencji.
Ogdlne braki 2azni okregu Biatost ookiego sa nastepujace;
W zwiedzonyoh 8 iazniach 3 mykwy okazaiy sie dolne, a dwie bez
nalezytego odpiywu. W wielu wypadkaon zaraiast wysofco umieszozonego rezerwoaru wody goracej wykonano nizko poiosone kot£y obmurovane, 8 ktdrych nie mozna podawad wody ciepiej do natryskdw,
Natryskdw przewaznie brak, przyczem stwierdzid nalezy, ze tarn
gdzie zostaiy postawione, nie znajduja zastosowania wskatek braku odpowiedniej kultury u miejsoowej ludnodoi. Klosetdw w zwiedzanyoh iazniach, sa wyjatkiem 2-ch, niema* Robota mularska naogdi
konana nieumiejetnie, bez nalezytego wiazania spoin, tynkowae przewaznie nader prymitywne. Kdwniez nledokiadne jest wykonania kryoia dachdw. Inzynierowie okregowi nie zawsze mog&.wobeo
tego, ze roboty wykonywane sa rozporzadzeniem komitetdw miejsoowyoh, zapobiedz niesumiennemu ozy tez nieumiejetnemu ioh wykonaniu.
^ajcsedciej stoja oni juz wobeo faktu dokonanego, tak ze poprawienie wykonanej roboty byioby poiaozone ze znacznymi koszt ami. Z t e go tez wzgledu jeszoze raz wypada podkreslic, ze dla prawidtowego
wykonania robdt niezbedne jest pr or adz enie ich rozporzadzeniem
okregu.
S
*
Roboty instalaoyjne naogdit jako wykonywane pod bli&ssym
kierunkiem okregu i przez majstrdw biaiostockicn stoja na nalezytym
poziomie, w wypadkaon jednak, kiedy roboty to wykonywali majstrowie miejscowi, rdwniez wykazuja braki: /Krynki/.
Pozatem, byioby pozadane, azeby liozba iazni remontowanyols
byia ostateoznie ustalona i zredukowana do takiej oyfry, jaka ze
wzgledu na sity techniczne okregu i posiadane kredyty moze byd wykonana bez uszozerbku dla jakosoi wykonywanyoh robdt. W tym coin
nalezaioby snrawdzid kosztorysy wszystklch zakwalifikowanyoh do budowy tednl, biorao pod uwage, ze w iazniach powinno byd wykonane
to minimum robdt, jakie jest niezbedne ze wzgleddw sanitarno-technicznych, i po ustaleniu kosztorysdw sporzadzio liste iazni zakwalifikowanyoh do budowy, tak zeby ioh koszt ogdlny odpov iadai posiad
nym kredytom.
Warszaway dn. 26 ksvietnia 1922.