Gimnazjum w Siechnicach realizowało w roku szkolnym 2010/1011

WSTĘP
Raport prezentuje wyniki z badania, które jest elementem procesu ewaluacji działań wychowawczych.
Badanie zostało przeprowadzone w Gimnazjum w Siechnicach w dniach od 20.05.2011 do 29.05. 2011
przez dr Marię Sitko z Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Gimnazjum w Siechnicach realizowało w roku szkolnym 2010/1011 program
finansowany przez Gminę Siechnice realizowany jest w oparciu o autorską propozycję
Kolegium Tutorów Towarzystwa Edukacji Otwartej polegający na zmianie systemu opieki
szkolnej z grupowego - „wychowawstwa klasowego” na zindywidualizowany – tutorski,
skierowany w swoim zadaniu opiekuńczo-wychowawczym i relacjach na każdego ucznia z
osobna. Zmiana polegała na wprowadzeniu do zespołu klasowego dwóch tutorów,
z których jeden pełni też rolę wychowawcy i przejęciu przez każdego z nich bezpośredniej
opieki nad 10-12 uczniami.
REALIZACJA BADANIA
Podstawą raportu jest badanie ankietowe uczniów uczestniczących w programie i tutorów. W badaniu
uczestniczyło 107 uczniów i 11 tutorów.
Celem badania było:
Identyfikacja procesów uruchomionych w szkole w wyniku realizacji projektu
Wzmocnienie profesjonalizmu tutorów
Udoskonalenie procesu wychowawczego w szkole
W relacji do powyższych celów postawiono następujące pytania:
I. Relacje z tutorami
1. Czy sam/a wybierałeś/łaś tutora, czy zostałeś/łaś przydzielony/a administracyjnie?
2. Gdzie odbywają się indywidualne spotkania z tutorem?
inne miejsca - jakie?
3. Jak często i ile czasu tutor przeznacza na indywidualne spotkania z Tobą?
4. Czy chętnie spotykałeś/łaś się z tutorem?
5. Czy chętnie uczestniczyłeś/łaś w proponowanych spotkaniach, zadaniach?
6. W jaki sposób dba tutor o Ciebie w zakresie:
- w roli ucznia (problemy szkolne) - odnalezienia Twojej drogi życiowej
- w Twoich problemach osobistych
- w Twoich problemach rodzinnych
7. Czy spotkania z tutorem pomogły Ci? (podkreśl wybrane odpowiedzi:)
- inne (jakie?)
8. Proszę podziel się swoimi refleksjami na temat spotkań z tutorem i ich prowadzenia
9. Czy oceny z zachowania się ucznia tutor sam wystawia czy wspólnie z Tobą?
10. Czy Twoim zdaniem masz dobre więzi emocjonalne z tutorem?
11. Czy i jak często tutor spotyka się z Wami w większej grupie?
12. Jeżeli TAK - jakie zadania wtedy realizujecie wspólnie?
II. Współpraca tutora z rodzicami
1. Czy tutor kontaktuje się z Twoimi rodzicami?
2. W jakich sprawach najczęściej się tutor kontaktuje z Twoimi rodzicami
3. Czy Twoi rodzice sami szukają kontaktu z tutorem w Twoich sprawach? Jeżeli tak , to w jakich
sprawach?
III. Realizacja programu tutorskiego/wychowawczego
1.Wcześniej miałeś wychowawcę klasy. Proszę napisz swoje refleksje - jakie są widoczne różnice
w pracy wychowawcy a w pracy tutora z uczniem?
2. Co chciałbyś/chciałabyś dodać od siebie z doświadczeń osobistych z tutorem.
WYNIKI BADANIA
I. Relacje z tutorami
1.Dominowały odpowiedzi wskazujące na samodzielny wybór tutora, część uczniów
stwierdziła, że zostali przydzieleni jednak dodawali, że mieli możliwość wyboru.
2.Spotkania z tutorami odbywają się na terenie szkoły w salach lekcyjnych, w gabinecie
pedagoga, w bibliotece, czasem na podwórku szkolnym. Do momentu badań tutorzy nie
organizowali spotkań poza szkołą.
3.Uczniowie spotykają się z tutorami raz w tygodniu. Większość uczniów wskazała na
cotygodniowe spotkania z tutorem, w czasie od 10 minut do godziny lekcyjnej. Kilku uczniów
spotyka się z tutorem dwa razy w tygodniu i jeśli jest potrzeba to około godziny, co kilka dni.
Niektórzy z nich uznali, że gdy potrzebują więcej czasu, to tutor im go poświęca (….
przeznacza 15 minut w ciągu tygodnia ale ciągle rozmawiamy gdy nadarzy się okazja). W
jednej klasie uczniowie sygnalizowali problemy z organizowaniem spotkań i brakiem spotkań
indywidualnych z powodu braku czasu nauczyciela i ich samych.
4.W większości uczniowie chętnie spotykali się z tutorami. Jest również spora część uczniów,
którzy wciąż nie wiedzą i odpowiadają, że czasem chętnie, czasem niechętnie spotykają się z
tutorem. Niewielka część uczniów niechętnie spotyka się z tutorem.
1.Prawie tyle samo uczniów chętnie uczestniczyło w spotkaniach i realizowało zadania ilu
czasem chętnie czasem nie podejmowało zadania realizowane podczas spotkań.
1.Zainteresowanie tutorów i dbałość o proces uczenia się uczniów polega w ich opinii na
rozmowach o tym co się dzieje w szkole, o planach na przyszłość, o zainteresowaniach
uczniów, o sposobach uczenia się. Tutorzy pomagają i doradzają oraz motywują do
poprawiania ocen (…. często ze mną rozmawia o tych sprawach i doradza….. pyta mnie o
zainteresowania)
1.Nie wszyscy uczniowie mają gotowość i takie zaufanie do tutora żeby rozmawiać o
sprawach osobistych (dotychczas rzadko doświadczali takich sytuacji). Ci uczniowie, którzy
decydują się na rozmowę o swoich sprawach podkreślają wartość rozmowy z tutorem i
korzyści z uzyskanej pomocy. Dotyczy ona głównie relacji z rówieśnikami. Uczniowie mają
poczucie, że tutor stara się zrozumieć, daje różne przykłady możliwych rozwiązań, mówi co
jest dobre a co złe, czasem pociesza (… nabrałam większej pewności siebie)
1.Zdecydowana większość uczniów nie chce nie rozmawiać z tutorem o swoich sprawach
rodzinnych uznając, że nie ma w nich problemów lub, że są to sprawy osobiste, o których nie
chcą mówić. Ci którzy skorzystali z pomocy tutorów podkreślają rolę doświadczenia osób
dorosłych i przedstawianie poruszanych problemów z różnych perspektyw, co pozwala na
lepsze rozumienie sytuacji (…..daje mi rady, mój tutor wiele przeszedł, bo jest dorosłym
człowiekiem i wie o życiu więcej niż ja i zawsze stara się mi pokazać inne rozwiązanie,
lepsze, to naprawdę pomaga)
1.Uczniowie wybierali różne korzyści spotkań z tutorami, spośród możliwych odpowiedzi.
Najwięcej wyborów dotyczyło korzyści związanych z lepszym rozumieniem innych ludzi, np.
kolegów, rodziców, nauczycieli oraz ze wzrostem umiejętności nawiązywania kontaktów
koleżeńsko- przyjacielskich. Spotkania z tutorem pomogły również uczniom: lepiej poznać
siebie, zmienić sposób zachowania oraz uczyć się w bezpieczny sposób rozwiązywać spory i
konflikty.
1.Uczniowie dobrze wypowiadają się o spotkaniach z tutorem opisują je jako fajne, miłe,
z humorem. Podkreślają, że mogą i rozmawiają na różne tematy, są wysłuchani, mogą
przedstawić swoje opinie a tutorzy cierpliwie pomagają znaleźć najlepsze rozwiązania
ujawnianych problemów (… mój tutor ze mną rozmawia spokojnie, tłumaczy, nigdy nie
krzyczy, rozwiązuje moje problemy, poświęca się , zostaje po godzinach swojej pracy by
pomóc mi w nauce; ..... rozmawiamy o swoich sukcesach …..rozwiązujemy różne ciekawe
zadania, testy, krzyżówki)
1.Uczniowie raczej nie kojarzą tutoringu z wystawianiem ocen. Jeśli już je wystawia, to
częściej sam niż razem z uczniem.
1.Większość uczniów uznaje, że mają dobre więzi z tutorem choć zdarzają się uczniowie,
którzy oceniają je jako średnie albo stwierdzają, ze nie potrafią ich ocenić. Opinie uczniów
mają szeroki zakres od wskazujących na duże zaufanie i uznanie profesjonalizmu tutora
poprzez …lubię go ale rzadko ma dla mnie czas do stwierdzania braku dobrych więzi z
tutorem.
1.Spotkania grupowe według uczniów są prowadzone w formie rozmowy. Rozmowy dotyczą
tematów ogólnych, problemów klasowych, problemów poszczególnych osób, o radzeniu sobie
w szkole. Uczniowie podają, że podczas tych spotkań również rozwiązują zagadki, wypełniają
testy, czytają książki.
1.Spotkania grupowe odbywają się w opinii uczniów co tydzień. Czasem uczniowie traktują
lekcje jako spotkania grupowe.
II. Współpraca tutora z rodzicami
1.Według większości uczniów tutor nie kontaktuje się z rodzicami. Część uczniów uznała, że
czasami taki kontakt ma miejsce.
1.Jeżeli już tutor kontaktuje się z rodzicami to w opinii uczniów w sprawie nauki i
zachowania najczęściej na zebraniach.
1.Zdecydowana większość uczniów uznała, że rodzice nie szukają kontaktu z tutorem. Część
uczniów dodawało, że nie ma takiej potrzeby.
III. Realizacja programu tutorskiego/wychowawczego
1.Niewielu uczniów stwierdziło, że nie widzi różnicy pomiędzy wychowawcą a tutorem.
Część z nich uznała, że ma kłopot ponieważ wychowawca jest jednocześnie tutorem choć
jeden z nich stwierdził, że w obu rolach zachowuje się inaczej drugi, że wychowawczyni jest
wspaniałym tutorem (… tutor poświęca nam więcej czasu; - tutor bardziej interesuje się
problemami ucznia i jego uczuciami; - wychowawca rozmawiał z nami tylko na lekcjach i o
tym, że mamy się uczyć- z tutorem poruszamy wszystkie tematy). Większość uczniów
dostrzega różnice między wychowawca a tutorem. Najczęściej dotyczy ona ilości czasu
poświęcanego uczniowi. Wychowawcę kojarzą z obowiązkami opiekuńczymi tutora z
możliwością rozmowy o różnych sprawach i indywidualnym podejściem.( - wychowawca
próbuje nas wychowywać a tutor zrozumieć siebie, - wychowawca, to ogólnie a tutor
osobiście)
1.Większość uczniów nie dodało nic ze swoich doświadczeń osobistych z tutorem . Wśród
tych, którzy chcieli się podzielić swoimi opiniami dominowały pozytywne: jest miły, dobrze,
że są tacy tutorzy ja moja wychowawczyni. Pojawia się też potrzeba wydłużenia spotkań bo:
czasami nie wysłuchuje nas do końca tylko liczy czas do dzwonka aby z wszystkimi zdążyć
pogadać (- cieszę się, że mogłam uczęszczać na tutoring)
WNIOSKI
Większość uczniów biorących
udział w badaniu uznało użyteczność wprowadzonego
systemu pracy wychowawczej.
Respondenci wskazywali na różne korzyści począwszy od możliwości spotkania i rozmowy
przez pomoc w rozwiązywaniu problemów po lepsze rozumienie siebie i wzrost umiejętności
w zakresie budowania dobrych relacji z innymi.
Program tutoringu gimnazjalnego uruchomił potrzebę wzmocnienia dialogu nauczycieli
z uczniami i z rodzicami oraz dyskusję nad koniecznością organizowania czasu wspólnych
działań, dbania o ich spójność i ciągłe doskonalenie.