PYTANIA i ODPOWIEDZI do PARSZY BALAK

PYTANIA i ODPOWIEDZI do PARSZY BALAK :
• Parsza Balak :( [‫" ] פּרשׁת בּלק‬Balak") • Księga Liczb 22:2-25:9
Streszczenie
W ubiegłym tygodniu fragment Tory (Chukat) zakończył się opisem zdarzeń, które nastąpiły około 38 lat
po "grzechu szpiegów". Stara generacja exodusu wreszcie wymarła, a nowe pokolenie przygotowuje się
do wejścia do Ziemi Obiecanej. Ale na drodze do Kanaaanu pojawiły się pewne przeszkody…
Zarówno Sichon, król Amorytów, jak i Og, król Baszanu, próbowali zapobiec, by naród żydowski nie
przeszedł przez ich granice aby dostać się do Ziemi Obiecanej, ale obaj królowie zostali zdecydowanie
pokonani przez Izrael.
W tym tygodniu parsza nosi tytuł od imienia króla Moabitów Balaka. Izraelici obozowali na wschód od rzeki
Jordan, w pobliżu granicy ziemi Moabu. Kiedy Balak dowiedział się jak Izraelici pokonali Amorytów, zaczął
się obawiać, że będą starali się zająć cały region, dlatego szukał przymierza z narodem Madianitów by
utworzyć jednolity antyżydowski front. Madianiccy książęta wyjaśnili, że Mojżesz używał imienia JWHW,
aby zwyciężyć wrogów w bitwie, więc król Balak powinien skorzystać z usług madianickiego maga o imieniu
Balaama ponieważ on znał, to Boskie Imię i mógł jak się zdawało, używać go do rzucenia przekleństwa
przeciw Izraelowi. Balak następnie wysyła posłów do Balaama oferując mu lukratywną nagrodę, jeśli
przyjdzie i będzie przeklinać Izraelitów. Jednak po wysłuchaniu prośby króla, Balaam odsyła posłańców
z powrotem do Balaka z odpowiedzią, że Bóg powiedział mu, żeby nie przeklinać Żydów, albowiem są
błogosławieni. Po wysłuchaniu tego, Balak wyprawia większą delegację swoich najwyższych dostojników,
aby poszli znów do Balaama i zaproponowali mu wielkie zaszczyty i korzyści finansowe, czy mógłby
ponownie rozważyć propozycje. Kiedy Balaam konsultuje się z Bogiem po raz drugi, pozwolono mu iść,
choć został ostrzeżony by mówić tylko i wyłącznie to co mu Bóg polecił.
Już następnego ranka Balaam osiodłał swego osła i zaczął szykować się w drogę do Moabu.
Podróżował sam, jednak jego oślica zobaczyła Anioła Bożego blokującego drogę. Ponieważ zwierzę na ten
widok wzdrygnęło się i zaczęło ryczeć, Balaam uderzył oślicę trzykrotnie kijem, aż Bóg dał jej głos by go
upominieć. Następnie Bóg otworzy oczy Balaama by i on zobaczył Anioła, który powtórzył ostrzeżenie by
mówił tylko to co usłyszy. Kiedy wreszcie przybył do Moabu, Balaam poleca królowi Balakowi zbudować
siedem ołtarzy i złożyć na każdym z nich barana i byka w obrzędzie ofiarnym. Kiedy Balaam znów
skonsultował się z Bogiem, Bóg "włożył słowa w jego usta", które zmusiły go do ogłoszenia Bożego
błogosławieństwa dla Izraela. Kiedy Balak to usłyszał, był rozdrażniony i wziął Balaama w inne miejsce,
mając nadzieję, że prorok będzie mógł stamtąd przeklinać Izraelitów. Jednak na każdym miejscu, Balaam
błogosławił Izraelowi, ku wielkiej konsternacji Balaka. Wreszcie król Balak oddalił Balaama, ale zanim ten
powrócił do Madianitów, Balaam prorokował o zagładzie Moabu i okolicznych narodów. Chociaż Bóg w
cudowny sposób odwrócił jego język tak, że nie udało mu się przekląć Izraela, Balaam pozostał przewrotny
w swym sercu i poinstruował Balaka o tym w jaki sposób osłabić lud Izraela zachęcając ich do grzechu (Lb
31:6). Balaam doszedł do wniosku, że gdyby to się udało, błogosławieństwo Izraela będzie cofnięte, a Bóg
będzie wtedy karać ich za grzech. Następnie Balaam przyprowadził młode madianickie kobiety na skraj
obozu Izraela aby oddawały się mężczyzną z Izraela pod warunkiem, że będą oddawać cześć Baal Peor,
lokalnemu semickiemu bóstwu. Kiedy mężczyźni izraelscy rozpoczęli bawić się z tymi kobietami, Bóg
natychmiast nakazał zabić przywódców ludu. Za karę za to bałwochwalstwo, wybuchła zaraza i Mojżesz
polecił sędziom, aby zabić wszystkich tych, którzy "przyłączyli się do Baala z Peor." Zanim rozkaz został
ogłoszony jeden z, książąt z pokolenia Symeona (tj. Zimri) publicznie cudzołożył z Madianicką księżniczką
w namiocie ustawionym w pobliżu Przybytku. Kiedy Pinchas, syn Eleazara (i wnuk Aarona), zobaczył to,
chwycił włócznię i przebił ich oboje jednym uderzeniem, tym samym zatrzymując plagę wśród ludu.
W ten przewrotny sposób, Balaamowi wreszcie udało się przekląć Żydów, tak, że zmarło 24.000 Izraelitów.
Kim był Balaam?
" Balaam syn Be'or" [‫ ] בּ ְלעָם בּן¯בּעוֹר‬Był z Aramu (starożytna Mezopotamia), miejsce pochodzenia rodziny
Abrahama. Według tradycji żydowskiej, Laban zły wuj Jakuba miał syna Beora, który stał się ojcem
Balaama. Innymi słowy, "przeklinający prorok" to był nikt inny niż wnuk Labana i będący dalekim krewnym
narodu żydowskiego:
Zauważ, że imię "Beora" pojawia się w związku królem Edomu (Gen. 36:32), które w pewien sposób
sugeruje, że Balaam mógł kiedyś być królem Edomitów (potomkowie Ezawa). Zauważ, jednak
podobieństwo fonetyczne Beor do Peor. Jeśli imiona Beora i Peor są tożsame, to Balaam mógł być w
rzeczywistości prorokiem Baal Peor, lokalnego bóstwa semickiego.
PYTANIA :
1. Dlaczego Tora mówi że król Moabu obawiał się Izraela?
2. Moab i Midian byli odwiecznymi wrogami. Dlaczego Balak szukał przymierza z Midianitami?
3. Dlaczego Balak wezwał Balaama?
4. Gdzie żył Balaam?
5. Co oznacza imię "Balaam" [‫?]בּ ְלעָם‬
6. W jaki sposób książęta Moabu i Midianu apelowali do Balaama?
7. Gdy posłańcy przybyli, Bóg przemówił do Balaama. Co polecił mu zrobić?
8. Co zrobił król Balak, po tym gdy, dowiedział się, że Balaam nie chciał przyjść ?
9. Co zrobił Balaam gdy posłańcy Balaka pojawili się z drugim zaproszeniem?
10. Jaka była odpowiedź Boga dla Balaama gdy chciał wyjechać do Moabu?
11. Co zobaczyła oślica Balaama gdy jechali po drodze?
12. Ile razy oślica Balaama próbowała ostrzec go przed niebezpieczeństwem?
13. Jaki cud zdarzył się kiedy osioł został uderzony przez Balaama jego kijem?
14. Co Balaam powiedział do osła?
15. Co osioł odpowiedział z powrotem Balaamowi?
16. Co Anioł JHWH mówił do Balaama?
17. Co zrobił o Balak po pierwszym spotkaniu Balaama?
18. Ile razy Balaam polecił Balakowi budować ołtarze do założenia ofiar?
19. Co stało się gdy Balaam złożył ofiarę w imieniu Balaka po raz pierwszy?
20. Mimo wyroczni Balaama i błogosławienia Izraela, Balak wziął go na szczyt góry Pisga, by
przeklinał Izraelitów. Jakie przesłanie otrzymał Baalam za drugim razem?
21. Jakie było miejsce ostatniej próby Balaka, by przekląć Izraelitów?
22. W ostatniej wyroczni Balaam, prorokował o dniach ostatecznych (acharit Hayamim).
Jak on opisuje przyjście Mesjasza i Jego panowanie?
23. Kto to był "Baal Peor"?
24. Kiedy Izraelici zostali później uwiedzeni i zwiedzeni przez kobiety Madianickie, Bóg zesłał zarazę
na ludzi. Kto ich wtedy uratował i w jaki sposób?
25. Dlaczego Bóg zabronił Izraelitom całkowitego zniszczenia Moabitów (Pwt 2:9) ?
26. Według tradycji żydowskiej, w jaki sposób Balaam mógł przeklinać ludzi ?
27. Balak rzekł do Balaama: "Wiem, że kogokolwiek ty błogosławisz jest błogosławiony" (Lb 22:6).
Dlaczego więc po prostu nie poprosił Balaama o błogosławieństwo zamożności i ochrony dla siebie ?
28. Jaką niezwykłą cechę zobaczył Balaam w obozie Izraela?
29. Za grzech złotego cielca było zabitych 3.000 ludzi, ale dlaczego padło aż osiem razy więcej
(24.000) zabitych za grzech z Baal Peor ?
30. Co mają ze sobą wspólnego Kain, Korach i Balaam?
31. Czy Balaam naprawdę żałował przed Aniołem Bożym (Lb 22:34) ?
32. Dwa zwierzęta przemówiły w Biblii. Jednym z nich był osioł Balaama. Jakie było drugie zwierze ?
ODPOWIEDZI:
1. Bo usłyszał jak Izrael pokonał Amorytów i dlatego, że Izrael był tak liczny. Moabici bali się,
że mnóstwo Izraela "pożre wszystko, co jest wokół nas, jak wół pożera trawę na polu."
2. Starał się stworzyć jednolity front w celu odparcia Izraelitów. "Wróg mojego wroga jest moim
przyjacielem, [ a przynajmniej potencjalnym sprzymierzeńcem..." ]
3. Wierzył, że Balaam miał specjalne uprawnienia do przeklinania w Imię Boże, i chciał, żeby przeklną
Izraelitów (Liczb 22:6).
4 . W Pethor [‫] פתוֹר‬, Początkowo uważano, że jest to w pobliżu rzeki Eufrat w Aram (Pitru), choć
później archeologia lokalizuje go bliżej rzeki Jordan; teksty Deir Alla znalezione w Jordanii, 1967).
(Liczb 22, 5; 13)
5 . Uważa się, że oznacza to "pana ludzi", czyli pan ("Baal") ("am") i ludzie. Pochodzi od czasownika
bala [‫]בּלַע‬, co oznacza "połknąć/pochłonąć" lub "dezorientacja/zamieszanie".
6. Nieśli w swoich rękach "zapłatę za wróżby „kesem” [‫( ]קסם‬Lb. 22:7). Innymi słowy, odwoływali się
do chciwości Balaama.
7. Bóg rzekł do Balaama: "Nie idź z nimi. Nie będziesz przeklinać ludu, gdyż jest on błogosławiony”
(Liczb 22:12).
8. Balak posłał większą i bardziej honorową delegację do Balaama prosząc go, aby jednak zgodził się
przyjść i przekląć Izraelitów.
9. On konsultował się z Bogiem w nocy, który powiedział do niego: ". Idź z nimi, ale mów tylko to, co ci
powiem" Balaam następnie wcześnie rano i osiodłał swego osła i pojechał z książętami Moabu
(Liczb 22:19-21).
10. Gniew Boży zapłonął i "Anioł JHWH zajął stanowisko na drodze jako jego przeciwnik (dosłownie
po hebrajsku „le satan” ) [‫( "]לְשׂטָן‬Lb. 22:22).
11. Oślica zobaczyła Anioła JHWH (Malak Jahwe) [‫ ] ַמ ְל ךּ יְהוָה‬z wyciągniętym mieczem zastępującego
im drogę.
12. Trzy razy: po pierwsze ona zbacza z drogi, potem przygniata nogę o ścianę i wreszcie ona staje.
13. Oślica mówił w proteście: "Co ja zrobiłam tobie, żeś uderzył mnie już trzy razy?"
14 . Odpowiedział, że osioł "zadrwił sobie z niego" i, że gdyby miał miecz w ręku, to by ją zabił.
15. Osioł powiedział: "Czyż nie jestem twoim osłem, na którym jeździłeś długo przez całe życie, aż po
dziś dzień? Czy to mój zwyczaj traktować cię w ten sposób? "Kiedy Balaam odpowiedział " nie ", jego
oczy zostały otwarte i wreszcie ujrzał Anioła JHWH.
16. "Dlaczego uderzyłeś swojego osła już trzy razy?" Anioł powiedział wtedy do Balaama, że jego droga
była przewrotna i, że gdyby oślica nie zeszła mu z drogi, Balaam zostałby zabity. Kiedy Balaam zapytał,
czy powinien wrócić do domu, anioł rzekł, że może dalej podróżować do Moabu, ale ma uważać, aby
"mówić tylko słowo, które ci podam."
17 . Złożył ofiarę z wołów i owiec dla nieznanego boga (Bemidbar 22:40).
18. Trzy razy Balaam polecił Balakowi wybudować po siedem ołtarzy, na których były złożone ofiary z
cielca i barana na każdym (w sumie było 21 ołtarzy i 42 ofiar).
19. Bóg spotkał go "na wysokim miejscu" i dał mu wyrocznię, że Izrael nie może być przeklęty.
20. "Bóg nie jest człowiekiem, aby kłamał, albo synem człowieczym, aby żałował ... JHWH, jego Bóg jest
z nim, a okrzyk króla jest wśród nich ... Zaklęcie nie ma mocy nad Jakubem, ani czary przeciw Izraelowi”
21. To było na górze Peor, miejscu bałwochwalczego kultu, gdzie Bóg użył języka fałszywego proroka
do powtórzenia obietnicy danej Abrahamowi: "Błogosławieni ci, którzy ci błogosławią, i przeklęci, którzy
was przeklinają" (Lb 24:9; Rdz 12:3). Stąd Balaam powiedział także: "Jak piękne są twoje namioty,
Jakubie, i twoje obozowiska, o Izraelu ", jest to początek codziennej modlitwy Mah Tovu odmawianej
w synagogach na całym świecie.
22. Gwiazda wchodzi z Jakuba, i berło ma powstać z Izraela,
23. Starożytne semickie bóstwo "otwory" związane z ekskrementami i wystawienia na działanie ... Baal
oznacza "Pan", a Peor od o rdzenia [‫ ]פּער‬oznacza "otwór", używany zarówno w odniesieniu do jamy
ustnej jak i odbytu. Być może istnieje związek między Baal Peor i Belzebubem -"władcą much".
24. Pinchas (Pinchas) Ben Eleazar, wnuka Aarona, przebił plemiennego przywódcę, który cudzołożył
z madianicką kobietą jednym uderzeniem, tak że natychmiast zatrzymał plagę/zarazę.
25. Ponieważ Ruth pochodziła z Moabu, a jej zasługa zachowała cały naród.
26. Był mistrzem w oskarżaniu, który odwoływał się do Bożej sprawiedliwości i sądu.
27. Balak był nieszczery i pochlebiał Balaamowi. Zrozumiał, że Balaam był naprawdę niszczycielem.
28. Gdy ujrzał namioty w obozach nie zwrócone do siebie, zrozumiał, że ludzie bardzo szanowali czyjąś
prywatność. Cecha którą ujrzał to ceniut lub "skromność".
29. Grzech Baal Peor wiązł się zarówno z bałwochwalstwem ( zarah avodah) jak i niemoralnością /
rozwiązłością (zenut).
30. Zazdrość, która doprowadziła ich do samozniszczenia.
31. Nie bardzo. Niegodziwy "żałuje" chwilowo, aż zagrożenie minie (przypomnij np faraona itp.).
32. Wąż w ogrodzie Eden [Gan Eden] (Rdz 3).
TEMATY DO DYSKUSJI:
1. Jak sądzisz jakie jest główne przesłanie tego fragmentu Tory tj. parszy Balak?
2. Jak mamy rozumieć Balaama? Przedstaw jego charakter. Czy był prawdziwym czy fałszywym
prorokiem? W jaki sposób charakteryzuje go Nowy Testament? (zob. 2 Piotra 2:15;. Judy 1:11;
Obj. 2:14)?
3. Jak myślisz, kto był bardziej winny - król Balak czy prorok Balaam?
4. Proroctwo Balaama o gwieździe pochodzącej z Jakuba ma "podwójny aspekt" - "Widzę go,
lecz nie teraz ", to jest Dawid," Widzę go, ale on nie jest blisko, "to jest król Mesjasz ...
Dyskutuj.
5. Omów ironię, jak Bóg użył języka Balaama, aby powtórzyć obietnicę daną niegdyś
Abrahamowi: "Błogosławieni są ci, którzy ci błogosławią, i przeklęci, którzy Cię przeklinają
"(Lb 24:9; Rdz 12:3).
6. Balaam opisuje Izrael jako "ludzi, którzy mieszkają obok, ale nie liczą się wśród narodów
świata" (Lb 23:9). Później czytamy: "Kiedy Najwyższy dał narodom swoje dziedzictwo, kiedy
dzieli ludzkość, on ustala granice ludów według liczby dzieci Izraela "(Pwt 32:8). Omów jak
unikalne Boże obietnice dla Izraela pasują do naszej chrześcijańskiej teologii ...