Modele koordynacji polityki europejskiej w

WIELOPOZIOMOWE ZARZĄDZANIE W UNII EUROPEJSKIEJ - ROLA SAMORZĄDÓW
Konferencja skierowana do członków i ich zastępców polskiej delegacji w Komitecie Regionów
WARSZAWA, 27-28 WRZEŚNIA 2012
Modele koordynacji polityki europejskiej w państwach
członkowskich Unii Europejskiej
Prof. SGH/UW dr hab. Artur Nowak-Far
Koordynacja polityk europejskich
• racjonalnie uporządkowane relacje między krajowymi organami właściwymi
do kształtowania decyzji w sprawach dotyczących UE i odnoszących się do
zapewnienia ich wykonania
Metody konieczne koordynacji
• określenie standardów działań
• planowanie
• wymiana informacji
Tzw. sfery relacyjne koordynacji krajowej polityki w UE
• kooperacyjno-negocjacyjna
• Implementacyjna
• legitymizacyjna
• litygacyjna
Projekt systemowy „Dobre prawo-sprawne rządzenie”
Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki
Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Zasada autonomii proceduralnej a efektywność systemowa
• nie ma jednego unijnego standardu systemu koordynacji
• jest jeden ogólny model sprawności oparty na zasadzie lojalnej współpracy i
efektywności wykonania prawa unijnego
Główne determinanty modelu koordynacji
• system ustrojowy państwa
• struktura centrum władzy
• wymogi traktatowe i prawa wtórnego
• doświadczenie w UE
• dostępność zasobów
• tradycje w tym zakresie
Wyróżniki modeli: sfera N-K
• zakres samodzielności rządu w ustalaniu i wykonywania mandatu
negocjacyjnego (zwł. wobec parlamentu)
• jednolitość v. niejednolitość reprezentacji
• centralizacja v. decentralizacja decyzji mandatowych
• rola i pozycja stałego przedstawicielstwa
Wyróżniki modeli: sfera IMP
• decentralizacja v. centralizacja systemu wykonania prawa unijnego
• funkcjonowanie systemu kontroli ex ante
• (aspekt teoretyczny) rozdział odpowiedzialności za niewykonanie acquis
Wyróżnik modeli: sfera LEG
• stopień konsultatywności systemu
• stopień formalizmu systemu
• krajowe wykonanie postanowień TL o udziale parlamentów w PPD
• stopień uwzględnienia reprezentacji regionalnych i lokalnych
Projekt systemowy „Dobre prawo-sprawne rządzenie”
Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki
Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Wyróżnik modeli: sfera LIT
• centralizacja v. decentralizacja
• dobór kadr litygacyjnych
• ew. system wspierania w procedurze składania pytań prejudycjalnych
Modele charakterystyczne (wybrane państwa/wybrane elementy)
• DK (N-K: centralizacja; udział parlamentu; LIT: elementy quasi-centralizacji)
• D (N-K: rozdział kompetencji i reprezentacji; LEG: także nieformalny system
konsultacji)
• A (N-K: elastyczna koordynacja z Parlamentem; LEG: elastaczność
konsultacyjna)
• F (N-K/LEG/LIT: centralizacja decyzji w SGCI)
Kryteria jakości systemu w poszczególnych sferach relacyjnych
• efektywność
• wydajność
• poręczność
Wnioski
• brak jednolitego modelu
• konieczność dopasowania systemu do realiów UE i realiów krajowych
• modele wielofunkcyjne
• reprezentacje regionalne i lokalne zarazem „w” jak i „poza” systemem
Projekt systemowy „Dobre prawo-sprawne rządzenie”
Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki
Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego