program profilaktyki przedszkola w annopolu
Transkrypt
program profilaktyki przedszkola w annopolu
PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU Załącznik nr 2 do Uchwały Rady Pedagogicznej nr 7/2016/2017 z dnia 15 IX 2016 r. Program Profilaktyki Przedszkola w Annopolu 1 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU WSTĘP Program profilaktyki opracowano z myślą usystematyzowania treści przekazywanych dzieciom w wieku przedszkolnym. Może on być realizowany również z dziećmi uczęszczającymi do przedszkola od 3 roku życia. Apogeum jego realizacji przypada na grupy wiekowe 5 – 6 latków. To właśnie najstarsze grupy są jego głównymi odbiorcami. Realizacja programu ma na celu zminimalizowanie potencjalnych zagrożeń, wskazanie dzieciom właściwej drogi i przygotowanie ich do życia w naszej rzeczywistości, która niejednokrotnie może okazać się pełna bólu i pułapek. Ważne jest również, aby program ten był realizowany we współudziale rodziców. Przytaczam w nim także przykładowe scenariusze zajęć z samymi dziećmi oraz z dziećmi i ich rodzicami. IDEA PRZEWODNIA Profilaktyka jest podstawą edukacji zdrowotnej dziecka przedszkolnego. Obejmuje ona ogół działań zapobiegających niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu ludzi. Z zagadnieniem profilaktyki wiąże się konieczność kształtowania czynnych postaw wobec bezpieczeństwa własnego i innych oraz przyswajania wiedzy na ten temat. Im dziecko młodsze, tym istotniejszy jest aspekt fizyczny bezpieczeństwa, a w nim przestrzeganie zasad bezpieczeństwa własnego i innych. Pozostawiając dziecku możliwie dużo swobody, powinno się jak najwcześniej uświadomić mu różne zagrożenia, które mogą wystąpić w jego najbliższym otoczeniu. To nie tylko wdrażanie go do przestrzegania nakazów i zakazów, ale przyzwyczajanie do pewnych ograniczeń swobody. Ważne jest też poznawanie przez dziecko sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, niebezpiecznych, ale nade wszystko zapobieganie ich powstawaniu. Przyczyny wypadków z udziałem dzieci można ująć w 4 grupy: niewiedza dzieci brak ich doświadczenia brak opieki nad dziećmi psychologiczne właściwości dziecka: przewaga procesów pobudzania nad procesami hamowania, słaba kondycja ruchowa, mała podzielność uwagi; stosunkowo długi czas reakcji na bodźce; brak umiejętności oceniania odległości na oko, czasu na wyczucie; brak przewidywania skutków określonych przyczyn; a także przekora, lekkomyślność, ciekawość świata, chęć eksperymentowania itp. Wszystkie działania nauczyciela zmierzające do edukacji dzieci w tym zakresie, mają nie tylko dostarczyć im podstawowych informacji jak należy chronić swoje zdrowie i życie, ale także rozwijać świadomość celowości takich zabiegów. W pracy z dziećmi należy więc wykorzystywać jak najczęściej metody i formy aktywizujące np. scenki dramowe, gry zespołowe, dydaktyczne, inscenizacje, piosenki, zajęcia plastyczne, techniczne, wiersze, opowiadania, bajki itp. 2 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU W edukacji tej poczesne miejsce powinni zająć także rodzice, jako osoby dorosłe sprawujące stałą opiekę nad dziećmi w różnych sytuacjach, miejscach i momentach ich życia. Tylko wzajemne współdziałanie rodziców i nauczycieli może przynieść oczekiwane rezultaty i ukształtować właściwe postawy dzieci w zakresie szeroko rozumianej profilaktyki. CELE PROGRAMU CELE OGÓLNE 1. Wdrażanie dzieci w wieku przedszkolnym do przestzregania zasad bezpiecznego zachowania się w różnych miejscach i sytuacjach. 2. Kształtowanie nawyków warunkujących bazpieczeństwo własne i innych. 3. Przyswajanie wiedzy dotyczącej profilaktyki zdrowia, kształtowanie nawyków prozdrowotnych. CELE SZCZEGÓŁOWE 1. 2. 3. 4. Bezpieczne i kulturalne uczestnictwo w ruchu drogowym. Bezpieczne korzystanie z zabawek i sprzętu ogrodowego. Przestzreganie zasady bezpiecznych zabaw w różnych warunkach ( woda, śnieg, lód ). Zachowanie ostrożności w kontakcie ze sprzętem AGD, RTV oraz podręcznym sprzętem domowym. 5. Przestzreganie zasad zdrowego żywienia i stylu życiu. 6. Znajomość zasad profilaktyki przeciwpożarowej. 7. Umiejętne obcowanie z przyrodą ( zwierzęta, rośliny, zjawiska ). 8. Dostrzeganie różnic między pożywieniem a lekami, środkami chemicznymi, trucizną. 9. Stosowanie zasady unikania kontaktu z osobami nieznajomymi, szczególnie pod nieobecność opiekunów. 10. Informowanie dorosłych (rodziców, wychowawców, funkcjonariuszy Policji, Straży Pożarnej, Pogotowia Ratunkowego itp. ) o wszystkim co stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia dziecka. 11. Przestzreganie zasad higieny ciała, ubioru i układu nerwowego. 3 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU WARUNKI REALIZACJI: Warunkiem prawidłowej realizacji zadań jest dobrze zorganizowana współpraca z rodzicami. Tylko nasze wspólne starania zaowocują i efektem wspólnej pracy będą zdrowe i szczęśliwe dzieci. Tylko od nas samych zależy, w jakim stopniu przygotujemy młode pokolenie do radzenia sobie w ruchu ulicznym i czy będzie ono umiało postępować tak, aby siebie i innych nie narażać na niebezpieczeństwo. SPOSOBY I FORMY REALIZACJI: propagowanie zdrowej żywności z uwzględnieniem potrzeb dzieci, uwrażliwienie dzieci na potrzeby innych, prowadzenie ćwiczeń i zabaw ruchowych, mających na celu niwelowanie drobnych deficytów rozwojowych, zajęcia prowadzone przez nauczycieli mycie zębów we wszystkich grupach, opanowanie codziennych czynności samoobsługowych i higienicznych, kultura spożywania posiłków, używanie serwetek, sztućców, nakładanie posiłków, estetyka stołu, organizowanie wycieczek i spacerów, codzienny pobyt na świeżym powietrzu, wyrabianie pozytywnego stosunku do stomatologa, lekarza, pielęgniarki - przyglądanie się ich pracy, tolerancja i życzliwość wobec innych, zwłaszcza osób cierpiących, starych, niepełnosprawnych, troska o każdego człowieka hałas szkodzi zdrowiu - wdrażanie dzieci do porozumiewania się szeptem, wprowadzenie do jadłospisu przedszkolnego większej ilości owoców, warzyw, surówek, jogurtów kształtowanie czynnej postawy w zapobieganiu chorobom - właściwy ubiór, codzienne spacery, naturalne witaminy), 4 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU przeprowadzenie quizu między grupami „O zdrowiu na wesoło", współpraca z Sanepidem - prowadzenie edukacji zdrowotnej w przedszkolu, udział w programach znajomość swojego nazwiska i adresu - zdawanie sobie sprawy w jakiej sytuacji można przekazywać informacje dotyczące swoich danych, zasady poruszania się pieszych w mieście i poza miastem - nauka prawidłowego przechodzenia przez ulicę, nawiązanie współpracy z dzielnicowym - pogadanki, udział w festynie przedszkolnym (poznanie sprzętu policyjnego), W celu realizacji wymienionych treści organizowane są dzieciom różnorodne formy działalności, uwzględniając jego potrzeby, możliwości i doświadczenia. Ukształtowane we wczesnym dzieciństwie nawyki będą miały zasadniczy wpływ na kształtowanie postaw w przyszłości. Rolą naszą jest uczenie przewidywania i kreatywności w rozwiązywaniu określonego problemu - uczyć, jak unikać niebezpiecznych sytuacji lub jak z nich wybrnąć, uczyć być ostrożnym i kształtować umiejętności mówienia „nie . CELE l ZADANIA Organizacja pobytu dziecka w przedszkolu zgodnie z zasadami higieny FORMY REALIZACJI – EFEKTY ODPOWIEDZIALNI 1. Ramowy rozkład dnia dostosowany do potrzeb - dyrektor, nauczyciele, rozwojowych dzieci. personel obsługi, rodzice, 2. Żywienie dzieci zgodnie z zasadami specjaliści racjonalnego odżywiania. 3. Wyposażenie przedszkola sprzyjające prawidłowemu rozwojowi dziecka. 4. Skuteczna współpraca pomiędzy przedszkolem a instytucjami w zakresie działań profilaktycznych. Przewidywane efekty: 1. Prawidłowy rozwój dziecka pod względem fizycznym i psychicznym. 2. Dieta dzieci urozmaicona, uregulowane pory posiłków. 3. Sprzęt i pomoce dydaktyczne bezpieczne i umożliwiające realizację zadań profilaktycznych. 5 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU 4. Prowadzenie zajęć przez specjalistów: logopeda, psycholog, pedagog. Bezpieczeństwo dziecka na terenie placówki Bezpieczeństwo dziecka poza terenem przedszkola 1. Poznanie rozkładu pomieszczeń przedszkolnych i zasad poruszania się po nich. 2. Korzystanie z zabawek i sprzętu ogrodowego zgodnie z ustalonymi regułami. 3. Umiejętne korzystanie z różnorodnych materiałów, przyborów, narzędzi i różnych urządzeń. 4. Zgłaszanie nauczycielce dolegliwości, skaleczeń. 5. Znajomość imienia, nazwiska, adresu zamieszkania i numeru telefonu. 6. Samodzielne ocenianie własnych zachowań oraz zachowań innych pod względem bezpieczeństwa. Przewidziane efekty: 1. Poruszanie się po terenie przedszkola zgodnie z ustalonymi zasadami bezpieczeństwa. 2. Bezpieczne korzystanie z zabawek, sprzętu ogrodowego, materiałów, przyborów i narzędzi. 3. Sygnalizowanie zauważonego niebezpieczeństwa (skaleczenia, złe samopoczucie). 4. Posługiwanie się własnym imieniem, nazwiskiem, adresem zamieszkania. - dyrektor, nauczyciele, personel obsługi, - dyrektor, nauczyciele, 1. Znajomość podstawowych zasad wychowania personel obsługi, komunikacyjnego. 2. Zachowanie ostrożności w nieznanych środowiskach przyrodniczych. 3. Samodzielne ocenianie własnych zachowań i zachowań innych pod względem bezpieczeństwa. 4. Zachowanie ostrożności w kontaktach z obcymi. 5. Umiejętność radzenia sobie w sytuacjach zagrażających własnemu bezpieczeństwu. Przewidziane efekty: 1. Poruszanie się po ulicy zgodnie z zasadami ruchu drogowego dla pieszych, znaków ostrzegawczych. 3. Stosowanie różnorodnych elementów odblaskowych. 4. Korzystanie w sposób bezpieczny z podstawowego sprzętu sportowego(sanki, rower). 5. Unikanie zabaw w pobliżu tras komunikacyjnych. 6. Rozumienie zakazu spożywania nieznanych owoców, roślin, grzybów czy pokarmów nieznanego pochodzenia oraz zbliżania się do nieznanych zwierząt. 8. Unikanie zabawy zapałkami, rozpalania ognisk w lesie mogących być przyczyną pożarów. 9. Przestrzeganie zakazu zabawy lekarstwami, środkami chemicznymi i innymi nieznanymi 6 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU przedmiotami. 10. Zachowanie ostrożności w kontaktach z osobami obcymi np. nie przyjmowanie od nich prezentów, pokarmów, odmawianie pójścia na spacer, nie otwieranie drzwi nieznajomym, przestrzeganie zakazu wsiadania do pojazdów osób nieznajomych. 11. Nie oddalanie się bez zgody i wiedzy dorosłych. 12. Bezzwłoczne opuszczenie miejsca zagrażającego bezpieczeństwu (np. pożarpoinformowanie o tym osoby dorosłej). 13. Umiejętne zachowanie się w razie zgubienia się w tłumie, sklepie, na imprezie. Higiena i zdrowie dziecka 1. Dbałość o czystość osobistą. 2. Umiejętność zaspokajania potrzeb fizjologicznych. 3. Opanowanie umiejętności kulturalnego jedzenia. 4. Dbałość o higienę układu nerwowego. 5. Podkreślenie ruchu i powietrza jako stymulatora prawidłowego rozwoju. 6. Kształtowanie prawidłowej postawy dziecka. 7. Przeciwdziałanie chorobom. 8. Dbałość o środowisko jako podstawowy czynnik wpływający na zdrowie dziecka. Przewidziane efekty: 1. Prawidłowe mycie zębów, twarzy i rąk. 2. Dbanie o higienę własnego ciała i schludny wygląd. 3. Samodzielne i kulturalne korzystanie z toalety. 4. Prawidłowe posługiwanie się sztućcami, przezwyciężanie uprzedzeń do niektórych potraw. 5. Spożywanie posiłków o określonej porze z uwzględnieniem dużej ilości warzyw i owoców jako źródła witamin. 6. Utrzymanie czystości w trakcie jedzenia. 7. Unikanie hałasu i jego wszczynania. Wyrabianie nawyku mówienia umiarkowanym głosem - unikania hałasu 8. Radzenie sobie z emocjami. 9. Udział w zabawach ruchowych w sali i na powietrzu. 10. Dostosowanie ubioru do odpowiedniej pogody i pory roku. 11. Częste przebywanie na powietrzu o każdej porze roku. - dyrektor, nauczyciele, personel obsługi, - Czynne uczestnictwo dzieci w zabawach organizowanych przez nauczycielkę (zabawy ruchowe, zestawy ćwiczeń gimnastycznych, spacery, wycieczki, zabawy na świeżym powietrzu - Uczenie się ubierania odpowiednio do pogody (wykorzystanie zabaw dydaktycznych) 12. Rozumienie potrzeby stosowania profilaktyki 7 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU zdrowotnej. 13. Unikanie kontaktów bezpośrednich z osobą chorą. 14. Utrzymywanie porządku w sali , w ogrodzie, w najbliższym otoczeniu. 15. Hodowanie roślin, dbanie o zwierzęta. 16. Przestrzeganie zasad nie niszczenia przyrody. 17. Zapobieganie przemocy i eliminowanie agresji słownej i fizycznej wśród wychowanków przedszkola- Reagowanie na wszelkie przejawy przemocy w rodzinie oraz organizowanie pomocy doraźnej i psychologiczno pedagogicznej 18. Zapobieganie atakom niszczycielstwa i umyślnego niszczenia sprzętów i zabawek w przedszkolu - Zwracanie uwagi na zachowanie się dzieci w czasie zabaw dowolnych i podczas pobytu na placu zabaw 1. Udział w programie antynikotynowym - nauczyciele, personel „Czyste powietrze wokół nas” cykl zajęć – obsługi, rodzice wycieczki, spacery - wycieczka do jaskini solnej w Kraśniku Udział w programach i akcjach prozdrowotnych - pielęgniarka - Uświadomienie dzieciom potrzeby dbania o własne zdrowie - uwrażliwienie dzieci na miejsca, w których mogą być narażone na dym papierosowy koordynator A. Grzebyk nauczycielki - zwrócenie uwagi na miejsca, gdzie powietrz jest „czyste” 2.Udział dzieci w konkursach i akcjach organizowanych w przedszkolu i poza przedszkolem „Kubusiowi przyjaciele przyrody”, „Akademia Aquafresh” 1. Uświadamianie dzieciom konieczności niezbędnych wizyt u lekarza, stomatologa 1. Rozumienie potrzeby wizyt kontrolnych u lekarza i w gabinecie stomatologicznym, stałego kontrolowania jakości zębów spotkanie z lekarzem - wycieczka do gabinetu stomatologicznego Uświadamianie dzieciom konieczności spożywania owoców i warzyw jako źródła cennych witamin (poprzez spożywanie w przedszkolu, własnoręczne przygotowywanie surówek i zajęcia gospodarcze w „Kąciku przyrody” - zaproszony lekarz - pielęgniarka - intendent, nauczycielki wszystkich oddziałów - dyrektor - nauczycielki Poszanowania cudzej pracy 1. Pouczające i częste rozmowy z dziećmi przejawiającymi agresywne formy zachowania oraz z ich ofiarami - nauczycielki oddziałów IV, V, VI, 8 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU Kształtowanie podstawowych wartości społecznych: szacunek dla drugiego człowieka, szacunek dla życia i zdrowia rodzina, ojczyzna przyjaźń, koleżeństwo Zaspokajanie specjalnych potrzeb edukacyjnych dzieci inne deficyty rozwojowe 1. Częste rozmowy z rodzicami 2. Zasięganie opinii specjalistów 3. Prowadzenie zajęć w formie pogadanki, inscenizacje (pedagogika zabawy) 4. Uświadomienie dziecku jego praw do nietykalności osobistej i naruszania godności 5. Przestrzeganie przez personel i rodziców „Konwencji o prawach dziecka” (ratyfikacja 21 września 1990 r.) zorganizowanie zebrania ogólnego dla rodziców - cały personel 1. Zajęcia wyrównawcze - cały personel przedszkola - dyrektor 2. Terapia logopedyczna - nauczycielki 3. Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne - logopeda 4. Spotkania ze specjalistami psychologiem, logopedą - dyrektor FORMY MONITOROWANIA: analiza dokumentów (np. dzienniki zajęć, sprawozdania wychowawców), obserwacja wywiad EWALUACJA PROGRAMU: Program poddawany będzie ewaluacji na koniec każdego roku szkolnego. Formy ewaluacji: ankieta analiza dokumentów sprawozdanie Formy ewaluacji bieżącej (rocznej): zabawy i konkursy podsumowujące realizację programu-sprawdzające wiedzę i umiejętności wychowanków wystawy prac dzieci rozmowy z rodzicami., ankieta sprawozdanie z realizacji programu. Program Profilaktyki został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Rodziców Przedszkola w Annopolu. Program został zatwierdzony uchwałą Rady Pedagogicznej z dnia 17 września 2012r. w sprawie programów pracy Przedszkola. 9 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU Aby ocenić stopień przyswojenia przez dzieci umiejętności i wiedzy z zakresu profilaktyki, zawartych w niniejszym programie można posłużyć się quizem, zawierającym pytania zamknięte. Dzieci odpowiadając na nie wybierają jedną z trzech możliwych odpowiedzi. Analiza quizu dostarczy wiedzy o skuteczności programu i ewentualnych zmianach, które należałoby w nim wprowadzić. ANKIETA EWALUACYJNA DLA RODZICÓW dotycząca realizacji Programu profilaktyki Szanowni Rodzice! Ankieta ta jest anonimowa i ma na celu zebranie Państwa opinii na temat wpływu realizacji w/w programu na podniesienie świadomości dzieci w zakresie profilaktyki zdrowotnej, przeciwpożarowej, dbania o bezpieczeństwo własne i innych osób, bezpiecznego zachowania się w różnych sytuacjach i miejscach, w kontaktach z różnymi osobami, przedmiotami, zjawiskami. Wybraną odpowiedź należy podkreślić. 1. Czy dziecko zna zasady ruchu drogowego, dotyczące pieszych? tak nie częściowo 2. Czy dziecko zachowuje bezpieczeństwo podczas zabaw w pomieszczeniach i na placu zabaw? tak nie czasami 3. Czy dziecko zna zasady prawidłowego odżywiania się ( wie co należy jeść, a czego unikać )? tak nie częściowo 4. Czy dziecko przywiązuje wagę do higieny własnego ciała ( codzienna kąpiel, mycie zębów, codzienna zmiana bielizny, mycie rąk, dbanie o czystość ubrań, obuwia itp. )? tak nie czasami 5. Czy dziecko zna numery telefonów alarmowych – 997, 998,999,112? tak nie nie wiem 6. Czy dziecko zachowuje ostrożność podczas posługiwania się prostymi narzędziami i urządzeniami? tak nie nie korzysta z nich 7. Czy dziecko wie jak powinno się zachować kontaktach z nieznajomymi osobami? tak nie nie wiem 8. Czy dziecko zna zasady bezpiecznych zabaw zimowych i zachowania się nad wodą? tak nie nie wiem 9. Czy dziecko zachowuje ostrożność w kontaktach ze zwierzętami? tak nie czasami 10. Czy dziecko zgłasza dorosłym zaistniałe zagrożenie lub zwraca się do nich o pomoc? tak nie czasami 11. Czy dziecko zna przyczyny powstawania pożarów? tak nie nie wiem 12. Czy wie co należy zrobić w przypadku zauważenia pożaru? tak nie nie wiem 13. Czy dziecko wie jak należy zachować się podczas podróży różnymi środkami komunikacji? tak nie nie wiem 14. Czy dziecko wie, ze nie należy dotykać i zrywać roślin trujących oraz nieznanych owoców? tak nie nie wiem 15. Czy dziecko dostrzega różnicę między pożywieniem a lekami i chemikaliami? tak nie nie wiem 10 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU QUIZ DLA DZIECI Wybierz prawidłową odpowiedź . Idąc na spacer z grupą przedszkolną, poruszamy się: środkiem chodnika stroną najdalszą od ulicy nieważne którą stroną 2. Przez ulicę przechodzimy: w dowolnym miejscu po pasach przez skrzyżowanie 3. Telefon na Policję to: 999 997 998 4. Bawić się na powietrzu wolno: na ulicy w dowolnie wybranym miejscu, nawet nieznanym na placu zabaw 5. Bawiąc się zabawkami: rzucamy nimi po sali wyrywamy kolegom bawimy się zgodnie z ich przeznaczeniem, czekając na swoją kolej 6. Przebywając w pomieszczeniach: krzyczymy mówimy bardzo cicho nie podnosimy głosu ( mówimy normalnym głosem ) 7. Warzywa i owoce: są źródłem witamin nie należy ich jeść są szkodliwe 8. Żeby być zdrowym należy: myć się czasami, bardzo ciepło ubierać chodzić często do lekarza kąpać się codziennie, odżywiać prawidłowo, ubierać się odpowiednio do pogody 9. Telefon Pogotowia Ratunkowego to: 997 999 998 10. Lekarstwa: dzieci mogą przyjmować same podają dzieciom dorośli jako zalecenie lekarza są niepotrzebne 11. Środki czystości powinny: być schowane w szafkach i dobrze oznakowane mogą stać w dowolnym miejscu mogą się nimi bawić dzieci 12. Urządzeniami elektrycznymi ( np. radio, telewizor, magnetofon, video, lampka nocna, komputer, mikser itp. ): mogą posługiwać się dzieci bez nadzoru dorosłych nie mogą obsługiwać ich dzieci mogą posługiwać się dzieci pod nadzorem dorosłych 1. 13. Spotykając nieznajomą osobę, dziecko: może wsiąść z nią do samochodu opowiada jej o swojej rodzinie, przyjmuje prezenty nie rozmawia z nią 14. Zimą dzieci mogą bawić się: z daleka od ulicy, pod opieką dorosłych 11 PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W ANNOPOLU 15. 16. 17. 18. 19. na zamarzniętych rzekach, jeziorach bez opieki dorosłych, w pobliżu ulicy Podczas spaceru czy wycieczki: można zrywać wszystkie rośliny można jeść owoce z dowolnych roślin nie wolno zrywać i dotykać nieznanych roślin i owoców Jeśli dziecko zostanie ugryzione lub ukąszone przez zwierzę, powinno: nie mówić o tym nikomu powiadomić o tym osobę dorosłą ( rodziców, nauczycieli, opiekunów ) posmarować wodą Zapobiegać pożarom można: bawiąc się zapałkami, urządzeniami z gazem rozpalając ognisko w lesie, zostawiając szkło w trawie utrzymując porządek w mieszkaniach, zabezpieczając przed dziećmi urządzenia elektryczne i gazowe, unikając zabaw zapałkami, zapalniczką Telefon do Straży Pożarnej to: 998 999 997 Przebywając nad wodą: można bawić się bez opieki dorosłych kąpać się w dowolnym miejscu wchodzić do wody w wyznaczonych miejscach, w obecności ratownika i opiekuna 12